________________
૧૩૪
જૈનધર્મ અને માંસાહાર પરિહાર
ટીકાએ પણ સાચી છે. પણ એમ છતાં એ અલ્પદોષને કારણે જે ભવ્ય અને ગૌરવપદ ઇતિહાસ સર્જાયા છે એ જ મહત્ત્વની વાત છે એ જ આપણા માટે ગંની વાત છે. હું તે! માનું છું કે ભારતના ઇતિહાસમાં ચારિત્ર્ય ક્ષેત્રે સમગ્ર દેશને ઊંચે ઊઠાવવાના કાર્ય માં આપણને નિમિત્ત બનાવવા માટે જ કુદરતે કોઈ અગમ્ય યાગ નિર્માણ કર્યાં હશે. જેમ સિંહને ફાળ ભરવા માટે એ કદમ પાછા હઠવુ પડે છે તેમ સમગ્ર દેશને અહર ઉપાડવા માટે જ આવા યાગ પ્રાપ્ત થયા હતા એટલું કહીને વાચકોને પેાતાને સ્વતંત્ર અભિપ્રાય બાંધવામાં કંઈક સહારા મળે એ માટે એ ભયંકર કાળમાં કેવી કેવી આજ્ઞાએ છેડવી પડી હતી એ રજૂ કરું છું. (૧) ‘ માંસાહાર જેવા અપવાદોથી શરમ અને અન્ય સમાજોમાં થવા યેાગ્ય અવહેલનાને ડર એથી અપવાદ માર્ગનું આલમન બહુ જ ગુપ્ત રાખવામાં આવતું.
(નિ. ચૂ. ગા. ૩૪૫-૩૪૭ ) (૨) ‘માંસ વહેારવાની બાબતમાં સાધુવેશમાં એ લેવુ કે વેશ છેડીને એની ચર્ચા કરવામાં આવી છે. ( નિ. ગા. ૪૩૬-૪૯-૪૪૩-૪૪૭)
આ પ્રશ્ન જ બતાવે છે કે પર પરા વિશુદ્ધ હતી પણ એવાઓને કારણે પરંપરાને ડાધ લાગવાને સંભવ હાઈ કહેવામાં આવ્યું હશે કે, ' ભાઈ એ ! લાંબે ગાળે કચારેક તમને એવી સ્વાદલાલસા ઊપડતી હાય તે! ભલે તમને ઠીક લાગે તેમ કરો. પણ એ મુનિવેશ છેડીને કરા, મુનિવેશમાં એ ન લેા, કારણ કે એથી પરંપરા વગેાવાય છે.
આમ આ ચર્ચા બતાવે છે કે એવાઓને સુધારવા માટે— એમના દિલમાં પ્રવેશ મેળવવા ખૂબ જ ઉદારતાપૂર્વક કામ લેવામાં આવ્યું હોવા છતાં પરપરાને પેાતાની વિશુદ્ધિ
