________________
પરિશિષ્ટ
૧૩૯. કે શરીર એનું શિથિલ બની જાય છે, નાડ તૂટવા લાગે છે અને. મન વ્યગ્ર બની જાય છે. અને એ કદાચ વ્યગ્ર ન બને તે પણ જેમ. દૂધ વિના આરોગ્ય જળવાતું નથી તેમ કેઈના શરીર પર એવી અસર. થાય એ પણ રગાકાત જ છે. આવા રેગાક્રાન્તને માટે જ અપવાદ. પાઠો છે. એના પુરાવા શ્રી ભદ્રબાહસ્વામી તથા નિશીથકારે તો આપ્યા: જ છે જે આપણે જોઈ ગયા છીએ.
આમ છતાં એક વાત એ પણ છે કે જેમ માતા બાળકને તેડી! લેવા નીચી નમે છે ત્યાર પછી જ બન્ને સમાન ઊંચાઈએ પહોંચે. છે. પણ એમ નમવા માટે નથી માતાને ખેદ થતો, નથી એને શરમ. લાગતી કે નથી કોઈ સ્વમાનનો ઘા એને સ્પર્શતો. એ તો પ્રેમના અદ્વૈતાનુભવમાં એકરૂપતા જ અનુભવે છે. નથી એને જગતના અભિપ્રાયોની પડી કે નથી એને કોઈના માન-અપમાન કે નિંદા-સ્તુતિની. પડી. અંદરથી કૂટેલા સ્વયંભૂ પ્રેમની મસ્તીમાં જ એ મસ્ત હોઈ એને કઈ પણ પ્રકારના અસમાધાનનો સ્વને પણ ખ્યાલ નથી આવતો.
માતાની જેમ એ કાળના ગુરુઓને પણ પોતાના પ્રિય બાળક તુલ્ય શિષ્યોને ઊંચે ઊઠાવવા નીચે નમવું પડ્યું હોય એથી ભૂખ માણસો આખી પરંપરાને દોષિત બનાવવા પિતાની તકકુશળ બુદ્ધિનો ગમે તે ઉપયોગ કરે પણ એ ગુરુઓ તો અંદરથી ફૂટેલા સ્વયંભૂ પ્રેમને કારણે સ્નેહ-કારુણ્ય ભાવનામાં એટલા તરબોળ હતા કે જગતના અભિપ્રાયોની એમને કશી જ પરવા નહતી. એનો એમને વિચાર પણ નહોતો આવતો. એ તો માતાની જેમ. પડેલાઓને ઊંચે ઊઠાવવાના વિચાર અને પ્રયત્નમાં જ મસ્ત હતા. અને એ માટે એમણે સૂઝયા તે માર્ગો લીધા હતા. સ્નેહ-કારુણ્યભાવ એ જ એક માત્ર ત્યારે એમનું આચારશાસ્ત્ર બન્યું હતું.'
બાકી પંડિતગણુ ગમે તે અભિપ્રાય બાંધે. શબ્દોના ગમે તે ચૂંથણાં ચૂંથે પણ સ્નેહ-કારુણ્યભાવ જગતના અભિ-. પ્રાય પર નથી અવલંબતે. પણ સ્વયંભૂપણે અંદરથી જ
