________________
પ્રાપ્ત કરેલે રાષ્ટ્રવ્યાપી મહાવિજ્ય
૭૯ પુસ્તકના પાના ૧૧૯–૧૨૦ પર મુનિઓએ સજેલા આ ઈતિહાસ વિષે સારી એવી નોંધ લીધી છે. એઓશ્રી લખે છે કે:
અશોકના પૌત્ર સંપ્રતિએ કેવળ પિતાને આધીન રાજ્ય પ્રદેશોમાં જ નહીં, બલકે પોતાના રાજ્યની સીમાની બહાર પણ જ્યાં અહિંસક જીવન વ્યવહારનું નામનિશાન પણ નહતું ત્યાં અહિંસાની ભાવનાનો પ્રચાર કર્યો. અહિંસા ભાવનાના એ ઝરણાને વ્યાપકરૂપ આપવાનું કાર્ય નિર્ગથ અણગારેએ જ કર્યું. તેઓ ભારતના પૂર્વ-પશ્ચિમ, ઉત્તમ–દક્ષિણ જ્યાં જ્યાં ગયા ત્યાં ત્યાં જેમ શંકરાચાર્યે ભારતના ચારે ખૂણાઓમાં મઠોની સ્થાપના કરીને બ્રહ્માતનો વિજય સ્થંભ રે હતો તેમ એમણે અહિંસા દ્વતની ભાવનાના વિજ્ય સ્થંભે રેપ્યા હતા,
અહિંસા પ્રચારક એ મુનિ એ પિતાના કાર્યમાં એટલી પ્રગતિ સાધી હતી કે જેની અસર મહાન સમ્રાટ સુધી પણ પહોંચી હતી ને તેથી જ એમણે એ કાર્યને વેગ આપવામાં મદદ કરી હતી તેમ જ સામાન્ય પ્રજા પણ રુચિભાવ ધરાવી એ અહિંસા તત્વને સ્વીકારવા લાગી હતી અને તેથી જનતા અહિંસાની આવી ઘોષણ કરનારા રાજાઓને માન આપતી થઈ હતી. આમ એ કાળમાં જૈન ધર્મના પ્રચારને જે ભારે વેગ મળ્યો એમાં એ વીર મુનિઓની તપશ્ચર્યા અને પ્રચાર સંકલ્પનું જ અતૂટ બળ પુરાયું હતું.
વાચકે જોઈ શકશે કે ભગવાનના નિર્વાણ બાદ લગભગ ૨૦૦ વર્ષ સુધી જે જેન ધર્મ મોટે ભાગે બિહાર અને બિહારની આજુબાજુના પ્રદેશ પૂરતો જ સીમિત બની રહ્યો હતો એ પ્રબળ હુંકાર કરી ઊઠ્યો, જાગે અને ભારતના એક ખૂણુથી બીજા ખૂણું સુધી પ્રસરી જઈ સમગ્ર દેશને એણે ખળભળાવી મૂકો એની પાછળનું બળ માંસાહારના આવેલા અલ્પષને કારણે પ્રગટેલી જાગૃતિનું જ હતું.
