________________
જૈનધર્મ અને માંસાહાર પરિહાર્
ता कहते भोयण आहिते ति वदेज्जा । ता एते सिण अठ्ठावी, સાપુ ન લતાળ તિયાěિ...
૯૦
..........e
""
दहिणा भोच्चा कज्जं साहेति .. ......મળી હૈં તિરુ તનુય મોદના જ્ન્મ સાદૈતિકૃતિ । શ્રી ગૌતમસ્વામી ભગવાન મહાવીરને પ્રશ્ન પૂછે છે કે, ભગવન્ ! કાયસિદ્ધિ માટે પ્રયાણ કરવામાં કેવી માન્યતાઓ છે? ભગવાન જવાબ આપે છે કે, “ હે ગૌતમ ! રાહિણી નક્ષત્રમાં વૃષભનું, ઉત્તરાફાલ્ગુનીમાં પશુનું, મૃગશીષ નક્ષત્રમાં મૃગનું, અશ્લેષામાં ચિત્રક મૃગનું, પૂર્વાફાલ્ગુનીમાં મેઢાનુ, ઉત્તરાભદ્રપદમાં સૂવરનું, રેવતીમાં જલચર મચ્છનું અને અશ્વિનીમાં બતકનું માંસ ખાઈ યાત્રા કરવાથી કાર્યસિદ્ધિ થાય છે.”
ર
ઃઃ
હું
જે ભગવાન મહાવીરે દેવ, દેવી, ઈંદ્ર કે ઇશ્વર સુધ્ધાંની કૃપા— યાચનાના ઇન્કાર કરી કેવળ પુરુષાથ પર જ ભાર મૂકયો છે અને સુખદુઃખના કારણરૂપ કા મહાસિધ્ધાંત પ્રસ્થાપિત કર્યાં છે. એ પુરુષ કાયસિધ્ધિનુ ફળ સુખદુઃખના કારણરૂપ કં–ભાગ્ય સાથે નહી જોડતાં જુદા જુદા માંસભાજન સાથે જોડે એવા એ એક સામાન્ય વહેમી માણસ હતા કે એ આવું કહે ?
મ
મૂળ વાત એ છે કે શ્રી ગૌતમસ્વામીના પ્રશ્નને ભગવાને વાળેલા આ જવાબ તા કેવળ લાકામાં કેવી કેવી માન્યતાએ ચાલે છે એ બતાવવાના જ ઉદ્દેશ છે. ઉપરાંત પ્રજામાનસમાં વણાઈ ગયેલા એ પ્રકારના વહેમા-અંધશ્રદ્ધાઓ તથા ખાટી માન્યતાઓનું ભાન કરાવી એમાંથી પ્રજાસમૂહાને છેડાવવા માટે ગૌતમને જાગ્રત કરવાનેા પણ આશય રહેલા છે. બાકી ભગવાનની પેાતાની માન્યતાને તે આ પ્રશ્ન જ નથી, કારણ કે ભગવાનની અહિંસક વિચારધારા અને કના મહાસિદ્ધાંત સાથે એના સહેજ પણ મેળ બેસી શકે તેમ નથી એ તા અજૈન કુટુંબમાં જન્મેલા એક સામાન્ય માનવી પણ સમજી શકે છે.
