________________
૧૦૧
પંડિતોને નમ્ર વિનંતી વહેતું રહ્યું છે, એ જ એનું પ્રત્યક્ષ પ્રબળ પ્રમાણ છે એથી જ્યારે
જ્યારે આધિઓ આવી – મલિનતાઓ છવાઈ ગઈ ત્યારે ત્યારે અંદરના ઝળહળતા વિશુદ્ધ બીજને કારણે જ એ બધાં વાદળો હટાવી એણે સર્વત્ર અજવાળાં જ પાથર્યા હતાં. બાકી મૂળમાં જ જે દોષ હોત તો એમાંથી દોષનો જ પસાર થયા વિના રહેતી નહીં. આમ, છતાં લખાણુનાં શબ્દોને જ વળગી રહેવું એ જૈન ધર્મમાં શબ્બે નહીં પણ અર્થનું મહત્વ હોવાને કારણે – અર્થહીન વાત બની જાય છે.
(૩) બાકી નિર્બળ કે વિરોધી વ્યક્તિઓ તે હરેક યુગ-સમાજ કે સંતોની સંતતિમાં પાકતી જ રહે છે. હરિલાલ ગાંધી અબ્દુલ્લા અન્યા. શિષ્ય હોવા છતાં ગોશાલક અને જમાલિએ મહાવીર સામે જ વિપ્લવ જગાવ્યો, દેવદત્ત પણ બુદ્ધના આચાર-વિચારને જ વિરોધ પોકાર્યો. ઈશુના શિષ્ય જ ઈશુને પકડાવી દીધા. આમ છતાં એ દુષિત સંતસંતતિને કારણે સંતના પાવિત્ર્ય અને ચારિત્ર્યને દોષ ન આપી શકાય. એથી કેટલાક વેશધારી જેનભિક્ષુઓને કારણે સમગ્ર ભિક્ષુ પરંપરાને માંસાહારી ન કહી શકાય. તેમ જ “બુદ્ધના શિષ્યો એટલા બધા ઝઘડતા રહ્યા કે પોતાનું ન માનવાથી ભગવાન બુદ્ધ એમનાથી કંટાળીને પ્રાચીન વંસદાવ વનમાં ચાલ્યા ગયા, પણ એ ઝઘડો મટાડી ન શક્યા” (ભ. બુદ્ધ, પાનું ૧૪૯) આથી આપણે એમ કહી શકીશું ખરા કે બૌદ્ધ ભિક્ષુઓ બધા ઝઘડાબેર જ હતા ?
(૪) “ભ. બુદ્ધ", પાના ૪૫ માં કૌશાંબીજી લખે છે કે, “તપસ્વી ઋષિમુનિઓ જંગલનાં કંદ-ફળ વગેરે પર નભતા. પ્રસંગોપાત્ત બાળવૂિ૪ સેવનથ” ખારા-ખાટા પદાર્થો ખાવાની ઈચ્છાએ લેકવસ્તીમાં આવતા.” આવા દીર્ઘ તપસ્વી ઋષિમુનિઓને પણ લાંબા ગાળે સ્વાદ કરવાની ઈચ્છા જાગે છે તે એવા વાતાવરણમાંથી જ આવેલા આરંભકાળના કેટલાક નિર્બળ સાધકોને લાંબા ગાળે માંસાહારની લાલચ