________________
४८
જૈન ધર્મ અને માંસાહાર પરિહાર વળી બીજું પણ કારણ છે કે જેના શબ્દોને કારણે માંસ, અને વનસ્પતિ અર્થ તે સાંધી શકાયું હતું પણ “જવા 2 અને ‘ન જવાને અર્થ સાંધી શકાય તેમ નહોતું, પણ એથી ચડેલા સાધકે માટે આ પાઠ ભયંકર બનતા હતા. જેથી એવાએના સમાધાન માટે અને શાસનની શુદ્ધતા માટે એમને ઉપરાઉપરી આવા ૯-૧૦ પાઠો આપવા પડ્યા હતા, જેમાં એવી સંખડીમાં જવાના ભારે દોષ બતાવવામાં આવ્યા છે. - ફરમાવેલી નવી આજ્ઞા ,
આમ એ પુરુષોએ ઉદાર ભાવે પતિતોને પણ સમાવી લેવાનો એક અદ્ભુત ચમત્કાર સર્યો હતો. સાથે એમણે અન્ય મુનિઓને
શાકુંતલ'માં કવિકુલ ગુરુ કાલિદાસ દુષ્યન્તને મુખે કહેવડાવે છે કે, “ધન્ય સ્તરના મરિની વનિત” સ્વચ્છ વસ્ત્રો પરિધાન કર્યા હોવા છતાં ધૂળમાં રમવાને કારણે મલિન થયેલા પોતાના બાળકોને તેડી લેવાથી પોતાના વસ્ત્રો અને શરીર મલિન થવા છતાં જે માતાપિતા હર્ષઘેલા બની જાય છે એમને ધન્ય છે.
ગુરુઓનું હદય પણ આવા માતા-પિતા કરતાંય વધુ મૃદુ હતું. એમને ડાઘ પિતાને લાગશે એ જાણતા હતા. વળી એક માનસશાસ્ત્રીની અદાથી એમણે એ પણ વિચાર્યું હતું કે “આગ્રહથી આગ્રહ નહીં તટે, કદાચ એ બેવડાશે. અતૃપ્ત ઈચ્છા બમણું વેગથી ભભૂકી ઊઠશે.”
એમને તો એમના દિલ પર કબજો મેળવી અપાર સ્નેહ જળથી એમના હદયની મલિનતાને જોઈ નાખીને એ રોગમાંથી એમને છોડવાની જ તાલાવેલી હતી. એથી નહોતો એમણે પાઠનો આગ્રહ રાખ્યો, નહોતો શબ્દોને આગ્રહ રાખ્યો કે નહોતો આજ્ઞા-નિષેધને આગ્રહ રાખે. એમણે તો કેવળ માનવ દિલ પરની શ્રદ્ધાને જ આગ્રહ રાખ્યો હતો કે એ દ્વારા જ એમને એક દિવસ વિશુદ્ધિના શિખરે પહોંચાડી શકાશે અને આપણે જોઈશું કે અલ્પ સમયમાં જ એ એમને પ્રેમથી વશ કરી વિશુદ્ધ બનાવી શક્યા હતા. અને એ રીતે સંઘની એકતાને એમણે ટકાવી રાખી ધર્મને વિશેષ ઉજજ્વલ બનાવ્યા હતા અને એથી જ એ એનો વ્યાપક પ્રચાર કરી શક્યા હતા.
