________________
પહ'
જૈનધર્મ અને માંસાહાર પરિહાર સૂત્રની ટીકામાં પણ કહેવું છે કે વડી દીક્ષા બાદ જ દીક્ષા પર્યાય ગણાય છે. મતલબમાં કે વડી દીક્ષા પહેલાં એ મુનિ ગણાતો નથી. ' બલાતા રહેલા ધર્મબૃહદ
જેમ કુશળ સેનાપતિ વિજ્યની પ્રાપ્તિ અર્થે બૃહ બદલ્યા કરે છે તેમ પૂજ્ય ગીતાર્થ સ્થવિરેએ પણ અહિંસાનું ધ્યેય નજર સમક્ષ રાખી શાસનની શુદ્ધિ માટે શાસનને વફાદાર રહીને શાસ્ત્રને અનુસાર બૃહ બદલ્યા જ કર્યા છે. પ્રાચીન કાળમાં દીક્ષા સાથે જ વડી દીક્ષા – જીવોની યોગ્યતા જોઈ– આપવામાં આવતી યા તો ૧૩ દિવસ બાદ આપવામાં આવતી. પાછળથી જેમ જેમ નબળાઈએ આવતી ગઈ તેમ તેમ એ ગાળો લંબાવીને ૬ માસ યા એથી પણ લાંબા સમય સુધી વધારવામાં આવ્યો છે કે જેથી સંયમ ધર્મમાં સ્થિર થયા બાદ જ વડી દીક્ષા આપવામાં આવે. અંચલગચ્છની પટ્ટાવલિમાં દીક્ષા બાદ ત્રણ ત્રણ વર્ષ પછી વડી દીક્ષા થયાના દાખલા નોંધાયેલા છે. આમ દીક્ષા લેનાર મુનિ સામાયિક મુનિ યા સાધક કહેવાય છે અને છેદપસ્થાપનીય ચારિત્રને યોગ્ય દિશા પ્રાપ્ત થયા બાદ એને વડી દીક્ષા આપવામાં આવે છે અને ત્યાર પછી જ એ મુનિ ગણાય છે. આમ છેદો પસ્થાપનીય ચારિત્ર દશા પ્રગટયા વિના વાસ્તવિક દષ્ટિએ મુનિ એ મુનિ ગણતો જ નથી. પણ દુષ્કાળના સમયમાં આ વ્યવસ્થા તૂટી પડી હતી અને એ વળી સ્થિર થયા પણ નહોતા. છતાં પંડિતોએ એવાઓને મુનિ માન્યા છે. પરંપરાએ સાધકે માન્યા છે. આ સમજણના અભાવે પંડિતની દષ્ટિએ મુનિઓ માંસાહારી હતા. જ્યારે પરંપરાની દૃષ્ટિએ તે મુનિઓ વિશુદ્ધ જ હતા. બાકી મુનિવેશ પહેરવા માત્રથી કંઈ મુનિ બનાતું નથી. એથી એવાઓને સારૂડી યા સિદ્ધપુત્ર જેવા કહી શકાય, કારણ કે એ ગૃહસ્થ જેવા હોવા છતાં મુનિવેશ રાખતા અને અહીં પણ પેટ માટે જ એવાઓએ વેશ ધારણ કર્યો હત ને ! વળી “શ્રમણ વર્ગમાં “પાસસ્થા' નામે ઓળખાતે એક નિબળા વર્ગ પણ હતું. આ બધાની શાસ્ત્રકારોએ જ નોંધ લીધી
