________________
બારડેલી સત્યાગ્રહનો ઇતિહાસ આવે છે. તમે હિંદુસ્તાનને સ્વરાજ અપાવવા નીકળ્યા હતા, તે હવે તમારા ઘરની લડત માટે શું કરે છે તેની પરીક્ષા થશે. આમાં પાછા પડીએ તે ઇજ્જતઆબરૂ જશે, ને હિંદુસ્તાન આખાને ભારે નુકસાન થશે. - આજે જ પરિષદ પૂરી કરીને તરત હું અહીં તમારી પાસે આવ્યું છું, કારણ હવે તાલુકાનાં જેટલાં ભાઇબહેને મળે તેટલાંને મારો સંદેશ આપવા માગું છું કે હવે સૌ ચેતતા રહેજે, હવે પૂરેપૂરાં જાગૃત રહે, ગાફેલ ન રહેશો. સરકાર એક ઉપાય બાકી નહિ રાખે, તમારામાં ફાટફૂટ પાડશે, કજિયા કરાવશે, કંઈ કંઈ ફેલ કરશે, પણ તમે તમારા બધા અંગત ને ગામના કજિયાને હમણું લડત ચાલતાં સુધી કૂવામાં નાંખજે, લડત પૂરી થાય ત્યાં સુધી એવી એકેએક વાત ભૂલી જજે; પાછળથી બધું યાદ કરીને જોઈએ તો લડી લેજે. જોઈએ તે તેવી રીતે પાછળથી લડવાના તમારા નિશ્ચયના દસ્તાવેજો કરીને પેટીપટારામાં સાચવી મૂકજે ! પણ અત્યારે તો બાપદાદાનાં વેર પણ ભૂલી જજે. જિંદગી સુધી જેની સાથે ન બેલ્યા હો ને અબેલા પાળ્યા હોય, તેની સાથે પણ આજે બોલ; આજે ગુજરાતની ઈજજત તમે તમારા હાથમાં લીધી છે તે સંભાળજે. અને આપણે હાથેથી એક દમડી સરકારને નથી આપવી એ નિશ્ચયમાં કાયમ રહેજે; નહિ તે જીવ્યું ન આવ્યું થઈ જશે અને તાલુકે કાયમના બજામાં પડશે. કેટલાકને જમીન ખાલસા થવાનો બાઉ છે. ખાલસા એટલે શું ? શું તમારી જમીને ઉખાડીને સૂરત કે વિલાયત લઈ જશે? જમીન ખાલસા કરે કે ચાહે તે કરે, ફેરફાર થાય તે સરકારના દસ્તરનાં પાનાંમાં થાય, પણ તમારામાં સંપ હોય તે તમારી જમીનમાં બીજે કઈ આવીને હળ ન નાંખે એમ કરવું એ તો તાલુકાનું કામ છે. પછી સરકારી દફતરે ભલે ખાલસા થાય. ખાલસાની બીક છોડી દો. જે દિવસે તમારી જમીનો ખાલસા કરાવવા તમે તૈયાર થશો તે દિવસે તે તમારી પાછળ આખું ગુજરાત ઊભું છે એમ ખચીત માનજે. ખાલસાની બીક હોય, એવી નામર્દીઈ હેય તે લડત લડાય જ નહિ. તમારા એક જ ગામમાં પાકે બેબસ્ત કરશે, તો પણ આખા તાલુકાને મક્કમ કરી શકશે, આખા પરગણુને જાગૃત કરશે.
લડતનું મંડાણ મંડાઈ ચૂક્યું છે. હવે ગામેગામ મોટી લશ્કરી છાવણીઓ છે એમ માને. ગામેગામની હકીક્ત રેજ તાલુકાના મથકે પહોંચવી જોઈએ, અને મથકના હુકમે ગામેગામ પહોંચવા અને અમલમાં મુકાવા જોઈએ. આપણી તાલીમ એ જ આપણી છતની કુંચી છે. સરકારનો માણસ ગામેગામ એકાદ તલાટી કે મુખી હોય છે, આપણે પાસે તે આખું ગામ છે."
