________________
ખેતીને ન! ૨૫ રૂપિયા ઉપાડના તો તમે ધીરે ને? એ તે એને ખાતે લખાય ને ?”
ખાતે લખાય, પણ પાછા વળે કયે દિવસે? કદાચ દૂબળે એચાર રૂપિયા કાપણી વખતે વાળે.
ખાતર કેટલું ખરીદેલું?”
૪ર રૂપિયાનું ખાતર. ૩૫ રૂપિયાનાં બકરાં બેસાડેલાં અને ૭ રૂપિયાનું છાણું લીધેલું. આ ઉપરાંત ઘરનું ખાતર તો હતું જ.”
વડલી ગામમાં સાહેબ એકાદા દૂબળાને પકડી તેની દષ્ટિએ કેસ સાંભળો છે એમ કહેતા કહેતા આવ્યા હતા, એટલે
એક દૂબળાને પકડી આણવામાં આવ્યા. સુખલો દૂબળો જાણે પિતાના ઘરમાં જ ઊભો હોય તેમ સાહેબની સામે ઊભે, અને પિતાના ધણિયામાની – બારડોલીમાં દૂબળાનો માલિંક ધણિયામાં કહેવાય છે – સાથે વાત કરતે હોય તેમ વાત કરવા લાગ્યો. સત્યાગ્રહની ચળવળ દૂબળાઓમાં પણ કેટલું તેજ આપ્યું છે તેની સાક્ષી પૂરતો સુખલો સાહેબનાથી જરાયે અંજાયા વિના ઉજળિયાતને લજવે એવી હિંમતથી જવાબ આપે ગયો.
તારા ધણિયામાનું નામ શું ?” મણિ કહન.” તારું ખાતું એને ઘેર કેટલું?” મારી પાહે તણહે રૂપિયા માગે.' ' “કેટલાં વરસ થયાં તું રહ્યો છે ?” પાંચ, છ હાત વરહ થયાં હે જ તો.” તું તારા ધણિયામાને દર વરસે કેટલું વાળે ?”
બઉ બઉ તે વરહે પાંચ રૂપિયા. પાછેર રૂના બે પહા મલે અને બે જણે મળીને ૧ મણ કપાહ વણીએ. ઘાહના હો પૂળે પાવલી અને ધણિયામાને ઘેર તણું આના.'
તને તારે ધણિયામે શું આપે ?'
રોજ બહેર જુવાર, બે વખત ખાવાનું, અને તણ વખત તમાકુ ચા પીવાની હૈ મલે જ તે.”
૩૧૯