________________
૩ જી
ખેતીને નફે? બતાવવા માટે પણ આપવા જેવી છે. અનેક ખેડૂતે સાહેબની આગળ બેઠેલા હતા તેમાંથી મકનજીભાઈને પસંદ કરવામાં આવ્યા અને તેમની તપાસ શરૂ થઈ. દોઢેક કલાક સુધી એ તપાસ ચાલી.
૧૫ એકર ૧૦ ગુંઠા કપાસ, ૧૨ એકર ૨૫ ગુંઠા ઘાસ, ૬ એકર જુવાર, ૨ એકર ૩૯ ગુંઠા ભાત, ૩૦ ગુંઠા ઘઉં, ભાતના જેટલા વાલદિવેલા, ૨ એકર ૨૩ ગુંઠા કઠોળ, એમ એમની જમીન લખાઈ
તમારી પાસે હળ કેટલાં ?” .
બળદ કેટલા ?”
બે જોડ. આમાંથી ૧૬૯ની કિંમતે નાનાં ગોધાં આ. વર્ષે વેચી દીધાં.”
ત્યારે આ વર્ષે બધી જમીન એક જોડે ખેડે છે ?'
હા; પણ ૧૦ એકર ૧૯ ગુંઠાના ત્રણ નંબર મેં આ વર્ષે છેડી દીધા, અને ઓરણીની મોસમમાં મેં સેંઢલ કરી હતી.”
વારુ, ત્યારે તમને ભાત, કપાસ, જુવાર, કડબ, ઘાસ કેટલાં પાક્યાં ?”
ભાત પંદર હારા; કપાસ 8ા ભાર; જુવાર બે ગાલી; વાલ ૧૪ મણ; તુવર ૩ મણ; મગ પોણે મણ; ચોળી ૧ મણ; ૨૫,૦૦૦ ઘાસના પૂળા એકવડા; ૧,૨૦૦ પૂળા કડબ, ૪૦ મણ ગોતર; ૩,૦૦૦ પૂળા ભાતના.”
કપાસ શા ભાવે વેએ ?” ૧૮૬ ના ભાવે સસાઈટી મારફતે.” “ઘાસ કેમ વેચ્યું ?”
ઘાસ તો વેચાયું જ નહોતું.” “પણ કિંમત શી આવત ?” પાંચ રૂપિયા.” એની કિંમત અગાઉ વધારે આવતી ખરી ?”
ગયે વરસે ૬ હતી, તેને આગલે વર્ષે સાત હતી, પેલે વર્ષે છા હતી.”
૦૧૭
