________________
તૃતીય પરિછેદ ]
અન્ય રાજાઓ બનાવ૮૧ હાથ લાગ્યા છે. તેમાંયે તેનું વર્ણન તે કાળ, વચલા નં. ૪ કરતાં દીઘકાલીનજ હશે. કેમકે ગણ્યાગાંઠયાં પૃષ્ઠમાંજ સમાપ્ત થઈ જાય તેમ છે; અને નં. ૨ વાળા વિક્રમાદિત્યના રાજ્યકાળ જ્યારે ચોક્કસ તેટલાને પાછું ભિન્ન ભિન્ન રાજવીના નામ તળે વહેંચી પણે ૬૦ વર્ષ જેટલું જણાયજ છે તેમ તેની પાછળ નાંખતા આખો દેખાવ કરી જતો હોય, તેવું દશ્ય આવનાર નં. ૩નો રાજ્યકાળ પણ સંયોગાનુસાર ખડું થઈ જવાની ભીતિ ઉત્પન્ન થાય છે. માટે તે ઠીકઠીક લાંબો કરાવ્યો છે તથા તેને નં. રને પુત્ર સર્વેને હાલ તે એકત્રિત કરીને રજુ કરવાનું ગ્ય હોવાનું પણ જણાવાયું છે; એટલે પેલા નિયમાનુસાર લાગ્યું છે.
ક૯૫ના કરતી રહે છે કે નં. ૪ને શાસનકાળ અ૫ આ ત્રણેને અનુક્રમે આપણે ૪૦ ૧૦ અને સમયીજ હોવો જોઇએ. આ પ્રમાણે ત્રણેનાં સ્થાન,
નામ તથા સમય બાબતમાં પરસ્પર સ્થિતિ વિશેની વર્ષે અર્પણ કર્યા છે, અને તેમ કરવાનાં કારણે તથા
સંભાવના જાણી લેવી. હવે તેમના સંબંધમાં જણાયેલા દલીલે પ્રથમ પરિચ્છેદે જણાવી ગયા છીએ. એટલે
બનાવની પર્યાચના કરીએ. અહીં પાછા તેમાં ઉતરવાની જરૂર જણાતી નથી. પરંતુ અત્રે એટલું જણાવીશું કે તેમના નામનો અનુ- જે ચાર પાંચ બનાવે નેધાયેલા નજરે પડયા કમમાં ફેરફાર કદાચ હોય ખરે. એટલે કે નં. ૫ નું છે તે આ પ્રમાણે છેઃ (૧) રાજતરંગિણિકારના નામ જે વિક્રમચરિત્ર ઉ માધવસેન જણાવ્યું છે તેને કહેવા પ્રમાણે કોઈક વિક્રમાદિત્યને મંત્રિગુપ્ત નામે બદલે કદાચ નં. ૩ નું નામજ તે હોય અથવા માધ- ઓ કાશિમરવાળા પ્રદેશ ઉપર રાજવહીવટ ચલાવી વસેન નામ નં. ૩ નું જ હોય અને નં. ૫ વાળો ગયો છે. (૨) જ. . . . એ. સે. પુ. ૯ પૃ. વિક્રમચરિત્ર ઉર્ફે માધવાદિત્ય કહેવાઈ ગયો હોય; જે કે ૧૪રમાં જણાવ્યા પ્રમાણે In a Marwari, નં. ૩ અને નં. ૫ ના સ્થાન અથવા નામ વિશે manuscript of 121 pages without date, શંકાશીલતા ઉદભવે છે, પરંતુ નં.૪ માટે તે તે બેમાંથી ક્લrdabhilais said to have 84 Samantas એક શંકાને સ્થાન નથી રહેતું; કેમકે વિક્રમાદિત્યની સમય નાંધ્યા વિનાની ૧૨૧ પૃષ્ઠોની એક મારવાડી પાછળ ગાદીએ આવનારનું નામ માધવસેન (પછી હસ્તલિખિત પિથીમાં ગભીલને ૮૪ સામતો હોવાનું માધવાદિત્ય પણ હેય) જણાયેલુંજ છે; જ્યારે નં. કહેલું છે. (૩) વિક્રમાદિત્યના પુત્ર માધવસેને અરબી ૪ નું નામ તે આપણે ધર્માદિત્યજ એટલે કે માધવા- સમદ્રમાંના એક ટાપુના કેઈ રાજાની સુલોચના નામની દિત્ય અને માધવસેનથી તદ્દન ભિન્ન પડી જાય તેવુંજ કુંવરી સાથે લગ્ન કર્યું હતું.૮૫ (૪) હિંદના વાયવ્ય કરાવ્યું છે. એટલે તેનું સ્થાન તથા નામ નિશ્ચિત લાગે પ્રાંતોમાં પેલી જે દંતકથા પ્રચલિત થયેલી હતી કે છે. ઉપરાંત ત્રણેના સમયના અંકમાં પણ થોડાં ધણાં ધારના રાજાની કુંવરીને કેાઈ ગર્દભવેરે પરણાવી વર્ષની હેરફેર રહેવા સંભવ છે. છતાં એટલું નક્કી હતી.૮૧ (૫) તથા જૈન સાહિત્યમાં એમ લખેલ કહી શકાય કે નં. ૩ અને નં. ૫ એમ બંને રાજ્ય- માલુમ પડે છે કે ૮૭ તેમના અંતિમ તીર્થંકર શ્રી
(૮૧) આ બનાવનું વિસ્તૃત વર્ણન આગળ ઉપર લખવામાં આવ્યું છે.
(૮૨) આ બધી હકીકત પ્રથમ પરિચછેદે જણાવાઈ ગઈ છે.
(૮૩) આ નિયમને આધાર અનેક રાજવંશી નામાવળી ગોઠવવામાં અનેક વખત પુ. ૧ માં આપણે લે પડો છે;
વત્સદેશના શતાનિકની
અવંતિના ચંડપ્રોતની ઈ. ઈ. તે નિયમ પ્રમાણે જાણવો. (૮૪) ઉપરમાં પૃ. ૪૧ જુએ. (૮૫) ઉપરમાં પૃ. ૫ જુએ. (૮૬) ઉપરમાં પૃ. ૮ જુઓ. (૮૭) પરિશિષ્ટ પર્વ જુએ.
કાશીના શિશુનાગ વંશની
