________________
મોક્ષમાળા-વિવેચન
હોય તે ઘક્કા ખાય. કૃપાળુદેવ પૂછે છે કે આ બધી જગતની વિચિત્રતા જોતાં તમને વિચાર આવે છે કે એનું કારણ શું હશે ? ભગવાને કહ્યું છે કે આ શુભાશુભ કર્મ બાંધીને સંસારમાં ભમે છે. કેઈ પરભવ ન માનતે હોય એને પૂછીએ કે આ સંસારમાં આટલી બધી વિચિત્રતા કેમ છે? કોઈ સાજે, કોઈ માંદો, દરેકના મુખ, ભાષા અને સ્થિતિ જુદા એ શાથી? તે એ એને જવાબ ન આપી શકે એટલે પછી આપણી આ કર્મની વાત એ પણ માન્ય રાખે.
એક બીજા પાઠેને અન્ય સંબંધ છે. આ પાઠમાં કર્મને ચમત્કાર બતાવ્યા. એ કર્મને ક્ષય કરવા માટે ધર્મનું અવલંબન લેવું જરૂરી છે. એ ક્યારે બને? તે કે મનુષ્યભવ મળે ત્યારે. મનુષ્યભવમાં ઘર્મની પ્રાપ્તિ થઈ શકે છે. માટે હવે મનુષ્યભવ સંબંધી કહે છે.
,
,
.*
*
*
*
શિક્ષાપાઠ ૪. માનવદેહ
કૃપાળુદેવે કહ્યું છે કે “અહો આ દેહની રચના!” (હા. ૨-૧૧) મનુષ્યદેહની રચના એવી છે કે તે બધા કર્મને ક્ષય કરી શકે. સર્વોત્તમ સુખ મેક્ષમાં છે અને તે માનવદેહથી જ મેળવી શકાય છે. જીવ શાતાને સુખ માને છે, તે તે પુણ્યના ઉદયમાં મળે છે, પરંતુ તે ખરું સુખ નથી. સંસાર બહુ દુઃખથી ભરેલું છે. ખરું સુખ તે આત્માનું છે અને તે મેક્ષમાં છે.
પ્રશ્ન–તે બધાય માનવ મેક્ષ કેમ પામતા નથી? ઉત્તર–જેઓ સંસારને દુઃખરૂપ માને છે તેઓ
