________________
ક
મોક્ષમાળા-વિવેચન વાનની આજ્ઞા નથી અને સર્વ જીવનું સુખ ઈચ્છે એવી મહાવીર ભગવાનની મુખ્ય આજ્ઞા છે.
(૫) બધા ધર્મોમાં દયાને જ ઉપદેશ છે, પણ તે એકાંતે છે એટલે સ્વાદુવાદ પૂર્વક નથી અને વિશેષ એટલે ભેદપૂર્વક નથી. પણ શ્રી જિનેશ્વર ભગવાનને બેઘ તે સર્વ પ્રકારે નિર્મળ દયા – નિર્દોષ દયા અને અવિધ દયા અર્થાત્ મુનિને પાળવાની દયા, ગૃહસ્થને પાળવાની દયા એમ સ્યાદ્વાદ પૂર્વક છે. કઈ રીતે વિરોધ ન આવે, દેષ ન લાગે એવો પવિત્ર બોધ ભગવાને કર્યો છે.
(૬) દયા પાળવી એ સંસાર તરવાને સુંદર માર્ગ છે. માટે એવો ઘર્મ ધારણ કરીએ અને સંસારસાગર તરવાને પુરુષાર્થ ઉત્સાહથી કરીએ. બઘા ઘર્મનું પવિત્ર મૂળ દયા છે. દયા ન હોય તે ઘર્મ અધર્મરૂપ છે.
(૭) દયા-ધર્મનું સ્વરૂપ યથાર્થ જે ઓળખે તે શાશ્વત સુખે એટલે મેલે જાય. શ્રી રાજચંદ્ર કહે છે કે શાંતિનાથ ભગવાન દયાના પ્રભાવે સિદ્ધ થયા એ વાત પ્રસિદ્ધ છે. ત્રીજે ભવે મેઘરથરાજાના ભાવમાં કબૂતર પ્રત્યે દયા દર્શાવી, તેને જેટલું પિતાના શરીરમાંથી માંસ આપવા માંડયું પણ કબૂતરને મારવા દીધું નહીં. એ દયાના પ્રભાવથી મેઘરથરાજા શાંતિનાથ ભગવાન થઈ મેણે ગયા.
શિક્ષાપાઠ ૩. કર્મના ચમત્કાર
કર્મના ચમત્કાર એટલે કર્મને પ્રભાવ. કર્મને લઈને શું શું થાય છે તે આ પાઠમાં કહેવાનું છે. કર્મની
