________________
૧૩૦
હિંદુસ્તાનને પ્રાચીન ઇતિહાસ પ્રદેશ ઉજાડી અને લમધાન (જલાલાબાદ) ખાલસા કરી સબક્લગિને તેને સજા કરી.એ પછી થોડા જ સમય ગયા બાદચંદેલ રાજા ગડે, તે સમયના કને જના રાજા રાજપાલ અને બીજા હિંદુ રાજાઓનું મેટું મિત્રમંડળ જમાવી પોતાના રાજ્યને બચાવવાનો આખરી યત્ન આશરે ઈ. સ. ૯૯૧ના અરસામાં કર્યો. આવી રીતે એકત્ર થયેલી મહાસેનાએ કુરમની ખીણમાં કે તેની પાસે વિનાશકારક હાર ખાધી અને મુસલમાનોએ પેશાવર કબજે કર્યું. ફરી ઈ. સ. ૧૦૦૧ના નબરમાં સુલતાન મહમદને હાથે હાર પામેલા જયપાલે આત્મહત્યા કરી એટલે તેની પછી તેનો છોકરો આનંદપાલ ગાદીએ આવ્યો. તેના પિતાની પેઠે તે પણ અજમેરના ચહાણ રાજા વિશલદેવની સરદારી નીચે સ્થપાયેલા હિંદુસત્તાધીશેના મિત્રમંડળમાં જોડાયા. - જાબની બળવાન ખોખર જાતિની મદદ મળવા છતાં હિંદુઓની ફરી વાર ભારે હાર થઈ.
કનોજમાં વિજયપાલ પછી તેને પુત્ર રાજપાલ ગાદીએ આવ્યો હતો. પરદેશી ચઢી આવનારનો સામનો કરવામાં તેણે પોતાનો
ફાળો આપ્યો. થોડાં વર્ષ બાદ (ઈ. સ. ૯૯૭) રાજ્યપાલ; એક ટુંકી તકરાર પછી સબક્તગિનનો મુગટ સુલતાન મહમદ તેના પ્રખ્યાત પુત્ર સુલતાન મહમદને વારસામાં
મળે. તે તો હિંદના મૂર્તિપૂજકોને લૂંટવાનો તથા તેમની મિલકતને ગઝની લઈ જવાનો ધંધે જ લઈ બેઠે. તેણે હિંદ પર ઓછામાં ઓછી સત્તર ચઢાઈ કર્યાની ગણત્રી થઈ છે. તેનો રિવાજ ઑક્ટોબર માસમાં પિતાની રાજ્યધાની છેડી કૂચ કરી નીકળવાનો હતો. ત્રણ માસ એકધારી કુચ કરતાં તે હિંદના અંતરભાગના સમૃદ્ધમાં સમૃદ્ધ પ્રાંતમાં આવી પહોંચતો. ઇ. સ. ૧૦૧૯ના જાન્યુઆરીની શરૂઆતમાં તેણે કનેજ આગળ દેખા દીધી. રાજપાલે પિતાના પાટનગરનો બચાવ કરવાને કાંઈ ગંભીર યત્ન કર્યો નહિ તેથી તેનું રક્ષણ કરનારા સાતે દૂર્ગ એક જ દિવસમાં મહમ
