________________
ઉત્તર હિંદનાં મધ્ય યુગીન રાજ્યો
૧૩૧ ને હાથ ગયા. વિજેતાએ એ દૂર્ગો લંડ્યા પણ શહેરને જતું કર્યું એમ જણાય છે અને ભારે લૂંટથી લદાયેલો એ ઝટ ગઝની પાછા કર્યો. રાજપાલે પોતાને મળી શકે તેટલી સારી શરતો કરી કનોજ છોડ્યું અને ગંગાને સામે પાર આવેલા બારિ શહેરમાં ચાલ્યો ગયો.
રાજપાલ આમ નામોશીભરી રીતે મહમદને નમી પડ્યો તેથી પોતાના પક્ષનો તેણે દ્રોહ કર્યો એમ લાગવાથી તેના હિંદુ મિત્ર
- રાજાઓ રોષે ભરાયા. ચંદેલ રાજા ગંડના યુવચંડ અને મહમદ રાજ વિદ્યાધરની સરદારી નીચેની સેનાએ તેના
આ ગુના બદલ તેને કડક સજા કરી. સુલતાન મહમદના ગયા પછી તુરત જ ઈ.સ. ૧૦૧૯ની વસંતમાં કે શ્રીમમાં, વાલીયરના રાજાનાં લશ્કરની સહાયથી તેણે કનોજ પર હુમલો કર્યો અને યુદ્ધમાં રાજપાલને હણ્યો. રાજપાલનો ઘણો ઘટી ગયેલો મુલક ત્રિલોચનપાલને હાથ ગયો. જેને પોતાના ખંડીઆ તરીકે લેખતો હતો તેને થયેલી આવી સજાની વાત સાંભળતાં સુલતાન મહમદ કર્યો અને એ જ વિષેની પાનખર ઋતુમાં હિંદુ રાજાઓ પર વેર લેવા તે ફરી ગઝનીથી ઊપડ્યો. ઈ. સ. ૧૦૨૦ની શરૂઆતમાં પ્રતિહારોની નવી રાધાની બારિ કોઈ ખાસ મુશ્કેલી વગર કબજે કરી તે ચંદેલ મુલકમાં આગળ વધ્યો. ત્યાં ગડએ તેનો સામનો કરવા દેખાવમાં તો બહુ જબરું એવું લશ્કર એકઠું કર્યું હતું. પણ યુદ્ધ પહેલાં જ ચંદેલ રાજા હિંમત હારી ગયો અને યુદ્ધ કર્યા વગર રણભૂમિ છોડી નાશી ગયે. તેની છાવણી, લઢાઈનો સરંજામ તથા હાથીઓ તમામ સુલતાનનાં શિકાર બની ગયાં અને હમેશની માફક ઢગલાબંધ લૂંટ સાથે તે ગઝની પાછો ફર્યો.
ઈ.સ. ૧૦૧૯ના અંતમાં કે ૧૦૨૦ની શરૂઆતમાં સુલતાન મહમદને જમના નદી પાર કરતો રેવાને તેણે નિષ્ફળ યત્ન કર્યો તથા