________________
૨૩૧
દક્ષિણનાં રાજ્ય
વેપારનાં વિસ્તાર અને પદ્ધતિની ગ્રીક તથા રોમન લેખકોએ કરેલી નો બેશક બહુ રસભરી છે, પણ કેરલના રાજકીય ઇતિહાસની ઉભારણના કામમાં તે ભાગ્યે જ કાંઈ સહાય આપે એમ છે. ખરી વાત એ છે કે દશમા સૈકામાં કેરલ આક્રમણકારી ચોલ સત્તાના સંસર્ગમાં આવ્યો ત્યાં સુધી એના વિષયમાં નહિ જેવી જ માહિતી આપણને મળે છે. દશમા સૈકા બાદ ચલના શિલાલેખો એ પશ્ચિમના રાજ્ય પર કાંઈક અછરતે પ્રકાશ નાખે છે.
ચેર રાજ્યનું સૌથી જૂ નું પાટનગર વનજી. વચી અથવા કરૂર હતું એમ કહેવાય છે. કોચીનથી પૂર્વ-ઈશાન ખૂણામાં ૨૮ માઈલ પર
પેરિયર નદી પર ખૂબ ઉપરવાડે આવેલું હાલનું પાટનગર તિરૂ–કરૂર નામનું ત્યજાયેલું ગામ એ પ્રાચીન
વનજીનું સ્થાન આજ બતાવે છે. પેરિયરના મુખ પાસેનું તિરૂ–વન–કલમ એ પાછળનું પાટનગર હશે. કાઈબટુરમાંના કરૂરને કેટલાક લેખકોએ બેટી રીતે ચેર રાજ્યનું પાટનગર માનેલું છે પણ એ મત ભૂલભરેલો છે એ બાબતમાં કાંઈ સંદેહ નથી.
આપણને જેની માહિતી છે એવા જૂનામાં જૂના સમયમાં કેગુ દેશમાં કોઈ બટુર અને સલેમના દક્ષિણ ભાગને સમાવેશ થતો હતો.
એ દેશ કેરલથી જુદો હતો એમ મનાય છે, જોકે . કોંગુદેશ પાછલા સમયમાં કેરલ અને કોંગદેશ એક જ
રાજ્યમાં સમાયા હોય એમ જણાય છે. વળી એથી પણ પછીના સમયમાં કેગુદા એકલો જ ચેરરાજ્ય તરીકે જાણીતો થયો હતો અને કેરલ તેનાથી ભિન્ન હતો. એ તો દેખીતું છે કે આ બધા ફેરફારોના સમયનો ચેકસ નિર્ણય કરે શક્ય નથી. કેરલ પિતે કાંઈ હમેશાં એક રાજ્યરૂપે રહેલ નથી. હાલ તેમાં અંગ્રેજી મલબાર જિલ્લો તેમજ કોચીન અને ત્રાવણકોરનાં દેશી રાજ્યો આવી જાય છે.
આગળ બતાવવામાં આવ્યું છે તેમ તામિલ સાહિત્ય ચેનકુ