________________
ર૩૦
હિંદુસ્તાનનો પ્રાચીન ઇતિહાસ ખરો, પણ તેથી કાંઈ સ્થાનિક રાજવંશનો નાશ થયો નહિ. પરંતુ ઇતિહાસમાં મર્યાદા રૂપ ગણાતા આ રાજકીય ફેરફાર તેનાથી ઈતિહાસપટ પર અંકાઈ ગયા.
કેરલપુત્ર એ નામ નીચે અશોકનાં શાસનમાં કરેલા ઉલ્લેખ ચેર કે કેરલ રાજ્યને સૌથી પહેલો ઉલ્લેખ છે. પ્લિની તથા પેરિપ્લસના
લેખકના સમયમાં એટલે ઈશુ ખ્રિસ્ત પછીના ચેર અથવા કેરલ પહેલા સૈકામાં વપરાતા કાંઈક અપભ્રષ્ટ રૂપમાં રાજ્યના સૌથી તે નામ તેમની જાણમાં હતું. લગભગ તે જ પ્રાચીન ઉલેખે સમયમાં અથવા તેની પછીથી શરૂ થતું પ્રાચીન
તામિલ સાહિત્ય સાબીત કરે છે કે ચેર રાજ્યમાં પાંચ નાક અથવા જિલ્લાઓનો સમાવેશ થતો હતો. તે જિલ્લાઓ નીચે મુજબ છેઃ (૧) પૂલિ-રેતાળ; તે અગલપુલાથી આશરે ઉત્તર અક્ષાંશ ૧૦૦,પ૦૦માં આવેલી નાની નદીના મુખ સુધી; (૨) કુડમ-પશ્ચિમન; પિનાનીથી આશરે ઉત્તર અક્ષાંશ ૧૦° આગળના અનકુલમ પાસેની પરિયાર નદીના સૌથી દક્ષિણના મુખ સુધી વિસ્તરત હતા. (૩) કુષ્ઠામ, સરોવરની ભૂમિ, કોટ્ટાયમ અને કવિલનની આસપાસ. (૪) વેન કવિલનની દક્ષિણે લગભગ કન્યાકુમારિકા સુધી. અને (૫) કક અથવા ડુંગરાળ. કુડમની પૂર્વનો પહાડી પ્રદેશ, પ્લિનીનો કેટોનારા અથવા મરીકિનારે આમાંના સંખ્યાંક ૩ ને મળતા છે.
ખ્રિસ્તી સનના આરંભના સૈકાઓમાં મરી અને બીજી દુમિલ વસ્તુએનો વેપાર જે બંદરોએ ચાલતો હતો તેમાંનાં બે મુખ્ય હતાં. એક
મુઝિરિસ, એટલે કે હાલનું કાનગોર જે પરિયર . બંદરે નદીના મુખ પર આવેલું છે તે, અને બીજું
કોટાયમના દ્વાર જેવું બકારાઈ અથવા વૈકકારાઈ અનુકૂળ અગ્નિખૂણાનો મોસમી વાયુ મળે તો જુલાઈ અને ઓગસ્ટમાં અરબસ્તાનથી મુઝિરિસ જતાં ૪૦ દિવસ લાગતા હતા અને સોદા કરી વેપારીઓ ડીસેબર કે જાન્યુઆરીમાં પાછા ફરી શકતા હતા.
