________________
પૂરવણી
ર૯૯
હિંદુ સમાજ વર્ણવ્યવસ્થાના પાયા પર રચાએલા હતા. તેમાં આ મ્લેચ્છ રાજ્યકર્તાઓ માટે સ્થાન ન હતું. એ સનાતની હિંદુઓને પેાતાના ઊંચાપણાને ભારે ગર્વ હતા અને તેએ આ પરદેશી મ્લેચ્છ રાજ્યકર્તાઓને બહુ હલકા ગણતા હતા. સનાતની વર્ણવ્યવસ્થાવાળા હિંદુ સમાજનુ પાતા પ્રત્યેનું આવું તિરસ્કારભર્યું વર્તન એ પરદેશીઓને બહુ સાલતું હતું. પેાતાને સ્થાન ન આપનાર, વર્ણવ્યવસ્થાવાળી સમાજરચનાને તેડી નાંખવા તે વિવિધ ઉપાયેા અજમાવતા હતા.
વિક્રમાદિત્ય શાલિવાહને હરાવી કાઢી મૂકેલા શકોએ શું શું કર્યું હતું તેનું વર્ણન કરતાં ઈસ્વીસનના પહેલા સૈકામાં થઈ ગએલા ગુણાચ ‘કથાસરિત્સાગર’ના પુસ્તક ૧૮માં લખે છે કે આ (મ્લેચ્છા) બ્રાહ્મણાને કતલ કરે છે, તથા યજ્ઞયાગમાં ભંગ પાડે છે. સાધુઓની છેકરીઓને તે ઉઠાવી જાય છે. ખરેખર એ હરામી કયે ગુનેા નથી કરતા ? મહાભારતના વન પર્વના અધ્યાય ૧૮૮-૯માં બૌદ્ધ સંપ્રદાયની અસર નીચે આવેલા હિંદને સનાતન હિંદુ પ્રજા કઈ દૃષ્ટિએ જોતી તે સાર રૂપે આપેલું છે.
‘પછી આ ભૂમિ પર ઘણા મ્લેચ્છ રાજાએ રાજ્ય કરશે. અસત્યમાં પ્રીતિવાળા આ પાપી રાજાએ અધર્મને અનુસરી રાજ્ય કરશે. તે મિથ્યાવાદમાં રત રહેશે. પછી આંધ્રો, શકા, પુલિન્દો, યૌન, કામ્બેાજો, બાહીકા અને સુર આભીરા રાજ્ય કરશે. ત્યારે વેદવાણી નિષ્ફળ થશે. શુદ્રો બ્રાહ્મણાને ‘ભા’ એવા સરખાપણાના સંમેાધનથી ખેલાવશે, જ્યારે બ્રાહ્મણેા તેમને આદરપદથી સંમેાધશે. કરના ખેાજાની બીકે નાગિરકા ચારિત્રહીન થશે. ઈંદ્રિયભાગને તૃપ્ત કરતા ઐહલૌકિકમાં તે મચ્યા રહેશે આખી દુનિયા મ્લેચ્છમયી થઈ જશે. બ્રાહ્મણ, ક્ષત્રિય તથા વૈશ્ય વર્ણના લાપ થશે. એ સમયે બધી વર્ણો મટી એક વણું થઇ જશે. આખી દુનિયા મ્લેચ્છમયી થઈ જશે. શ્રાદ્ધથી કાઈ દેવાને તૃપ્ત નહિ કરે તથા પિતૃએની પિંડેાદક ક્રિયા કાઈ કરશે નહિ. દેવાની પૂજાના પ્રતિબંધ કરી તેએ અસ્થિએને પૂજશે. બ્રાહ્મણાના લત્તામાં તેમ જ મહર્ષિઓના