________________
દક્ષિ ણુ નાં રા ય
૧૫
થતી હતી એમ કાવ્યા કહે છે અને નીલિરિ પાસેની મેાટા પથ્થરાની કબરામાંથી નીકળતાં અને ખ્રિસ્તી સનના પ્રારંભનાં વર્ષોમાં યુરેાપમાં થતાં કાંસાનાં વાસણાથી તેમજ પેપ્લિસમાંનાં કથનેાથી કાવ્યેામાંના એ કનનું સમર્થન થાય છે.
કળા
હું નિર્ણય કરી શકું છું ત્યાં સુધી, ઉત્તમમાં ઉત્તમ તામિલ કાવ્યા જૂના સમયનાં છે એમ માનનારા પડતા ખરા છે. તામિલ સાહિત્યના સુવર્ણયુગખ્રિસ્તી સનના પહેલા ત્રણ સૈકામાં મૂકી જૂનાં સાહિત્ય અને શકાય. એક પ્રમાણરૂપ લેખક તે કાવ્યાને પહેલા સકામાં જ મૂકે છે, પણ ઉપર દર્શાવેલી વધારે વિશાળ મર્યાદા વધારે વિશ્વાસથી સ્વીકારી શકાય એમ છે. કાવ્ય ઉપરાંત બીજી કળા પણ સફળતાથી ખેડવામાં આવતી હતી. તેમાં સંગીત, નાટક,ચિત્ર અને પ્રતિમાવિધાનને સમાવેશ થતા હતા. પણ એ પૂતળાં અને ચિત્ર દેખીતી રીતે બહુ ટકાઉ પદાર્થમાંથી બનાવેલાં નહેાતાં તેથી પૂરેપુરાં નાશ પામ્યાં જણાય છે. નાટકા, તામિલ અને આર્ય એવા એ પ્રકારનાં હતાં. તામિલ નાટકો તે જ દેશમાં રચાયેલ વિવિધ ભાતનાં અને પ્રેમના પ્રવેશે। દાખલ કરી શકાય એવાં હતાં. આર્ય નાટકે ઉત્તરનાં હતાં. તે વધારે નિયમબદ્ધ અને અગિયાર મુખ્ય અને નક્કી કરેલા વિયેાને લગતાં જ રચવામાં આવતાં હતાં.
ત્રણ રાજ્યા
પ્રાચીન દેશી સાહિત્યનાં પાનાંઓમાં તેમજ પુરાતત્ત્વની તથા સિક્કાની થાડી સરખી શેાધની પૂરવણીવાળી ગ્રીક અને રામન લેખકેાની આછી નેાંધામાં ખ્રિસ્તી સનના આરંભના સૈકામાં, જેની ઝાંખી થાય છે એવાં ત્રણ દ્રવિડ કે તામિલ રાજ્યેાની શિષ્ટતાની આવી સ્થિતિ હતી. અશાકનાં શાસના, ભટ્ટિપ્રેાલુ મંજીષાના લેખા, અને બીજા થાડા લેખા બાદ કરતાં શિલાલેખાની સાહેદી આથી બહુ આગળ જતી નથી. સામાન્ય લાકપ્રણાલી તામિલ દેશમાં માત્ર ત્રણ જ અગત્યનાં રાજ્યેાની હયાતી સ્વીકારે છે. તે ત્રણ રાજ્યેા તે પાંડય, ચાલ અને ચેર અથવા કેરલ. અશોક
