________________
બત્રીશી-૧૨, લેખાંક-૬૭. વાસ્તવિક – અવાસ્તવિક ધર્મક્રિયાનો વિવેક ન હોવા છતાં, મોહનીય કર્મ મંદ પડ્યું હોવાના પ્રભાવે, આવી અતિનિન્દ ક્રિયા ઉપસ્થિત થાય ત્યારે એનું અંતઃકરણ જ પોકારવા માંડે છે કે “આવો તે કાંઈ ધર્મ હોતો હશે? હિંસા નામ ભવેત્ થ ન ભૂતો ન ભવિષ્યતિ... “હિંસા એ ધર્મ હોય ? ત્રણ કાળમાં અસંભવિત. અને તેથી એ એવી ક્રિયા કરતો જ નથી.
પ્રશ્ન : આદિધાર્મિકનું મોહનીયકર્મ મંદ પડ્યું હોય છે એ શાના આધારે નિશ્ચિત થાય ?
ઉત્તર : એનું મિથ્યાત્વ અનાભિગ્રહિક હોય છે. તેમજ એ જિતેન્દ્રિય-જિતક્રોધ હોવો જે જણાવ્યો છે એના પરથી નિશ્ચિત છે કે એનું દર્શન-ચારિત્ર બંને મોહનીયકર્મ મંદ પડ્યું હોય છે.
પ્રશ્નઃ જેવું દેવ-ધર્મ તત્ત્વ માટે છે, એવું જ ગુરુ તત્ત્વ માટે પણ ખરું ને ?
ઉત્તર : હા, સામાન્યથી એવું જરૂર કહી શકાય. ત્યાગીનો વેશ જુએ ને “મારા કરતાં ઘણા ઊંચા -મહાન, સંસારત્યાગી, સાધના કરનારા...” આવી બધી બુદ્ધિ થાય... ને મતિ અભિનિવેશ હોય નહીં, તો બધા ત્યાગીની ભક્તિ કરતાં કરતાં સાચા સાધુની પ્રાપ્તિ થાય છે. છતાં એમના નિષ્પાપજીવન વગેરે રૂપ વિશેષતાઓની જાણકારી ન હોવાના કારણે સમાન રીતે ભક્તિ થાય. એટલે આ આનુષંગિક સામાન્ય ફલોદય કહેવાય. વિશેષતાની જાણકારી થયા પછી વિશેષ ભક્તિ ઉલ્લસે ને તેથી વિશેષ ભક્તિ કરે. પણ ગુરુ એ બોલકું તત્ત્વ છે. પોતાની પાસે આવેલા આદિધાર્મિક મુગ્ધજીવને અમે જ સુગુરુ.. બાકીના બધુ કુ.... આવો કદાગ્રહ પકડાવી દે તો એ અભિનિવેશના કારણે અશુભ અનુબંધ ઊભા થાય છે જે સાચા ગુરુની પ્રાપ્તિ થવા દેતા નથી.
આ બધામાં સર્વત્ર ગુણાધિક્યનું જ્ઞાન ન હોય ત્યાં સુધી