________________
બત્રીશી-૧૨, લેખાંક-૬૮
૭૩૯
(૧૪)પ્રધાનકાર્ય નિબંધઃ વિશિષ્ટફળદાયી કાર્ય એ પ્રધાનકાર્ય. એનો નિબંધ એટલે આગ્રહ રાખવો. આદિધાર્મિકજીવ પણ માનવભવની દુર્લભતા અને આયુની ક્ષણભંગુરતા જાણે છે. માટે મામુલી કાર્યમાં સમય બગાડે નહીં.
(૧૫) સર્વ્યય (૧૬) અસદ્બયનો ત્યાગ : ચૌદમો સદાચાર આ બંને સદાચારને ખેંચી લાવે છે, જે કંજુસાઇથી અને ઉડાઉપણાથી જીવને બચાવે છે. આમાં પુરુષાર્થને ઉપયોગી બને એવો ધનનો વ્યય એ સર્વ્યય છે. એનાથી વિપરીત એ અસર્વ્યય છે. આવા દુર્વ્યયનો ત્યાગ કરે.
(૧૭) લોકાનુવૃત્તિ : લોકના ચિત્તની આરાધના જે ધર્માદિને અવિરુદ્ધ હોય. સામાન્ય પરિસ્થિતિમાં જનમાનસથી વિરુદ્ધ બોલે કે કરે નહીં.
(૧૮) પ્રમાદ ત્યાગ ઃ આદિધાર્મિકને મદ્યપાનાદિ કોઈપણ વ્યસન વગેરે પ્રમાદ હોય નહીં.
યોગ બિન્દુ ગ્રન્થમાં આ અઢારમાંથી દયાલુત્વ અને ગુણીપર રાગ આ બે સદાચારોનો ઉલ્લેખ નથી.એના બદલે સજ્જન પ્રશંસા, વિસંવાદી વચનો ન બોલવા અને સર્વત્ર ઔચિત્યનું પાલન.. એમ ત્રણ વધારાના સદાચારોનો ઉલ્લેખ છે. એટલે કે ત્યાં કુલ ઓગણીશ સદાચારો બતાવેલા છે.
આ બધા સદાચારોનું પાલન જીવમાં યોગની ભૂમિકા ઊભી કરે છે, માટે એ બધા પૂર્વસેવારૂપે માન્ય છે.
આમ આ લેખમાં દાન, સદાચાર પૂર્વસેવા જોઈ. હવે આગામી લેખમાં તપ સદાચાર જોઈશું.
