________________
૭૫૦.
બત્રીશીના સથવારે-કલ્યાણની પગથારે ઘાત-ગુણશ્રેણિ-ગુણસંક્રમ વગેરદ્વારા ઘણું વિશદ વર્ણન શક્ય બને છે. કર્મબંધની યોગ્યતા કષાયોની યોગ્યતામાત્ર દ્વારા આપણે સમજી શકીએ એવું વિશદ વર્ણન શક્ય નહીં હોય, માટે યોગ્યતાના આધારે શ્રપકશ્રેણિના વર્ણનના સ્થાને કર્મોના આધારે એ શાસ્ત્રોમાં કરાયેલું મળે છે. હા, જે પ્રકૃતિનો જ્યાં ક્ષય કહ્યો હોય ત્યાં એ પ્રકૃતિની યોગ્યતાનો ક્ષય–તે તે કષાયાદિરૂપે પરિણમવાની આત્માની યોગ્યતાનો ક્ષય આપણે જરૂર સમજી શકીએ છીએ.
પ્રશ્ન : તમે આ બધું શાના આધારે કહો છો?
ઉત્તર : શાસ્ત્રવચનોના આધારે. શાસ્ત્રવચનોપરથી આ વાતો કઈ રીતે સૂચિત થાય છે એ આપણે હવે આગામી લેખમાં જોઈશું.
(લેખાંક | -
૦૦
ક્ષપકશ્રેણિ મુખ્યતયા તે તે કષાયાદિરૂપે પરિણમવાની આત્માની યોગ્યતાના ક્ષય માટે છે એ વાત ગયા લેખમાં આપણે વિચારી રહ્યા હતા.
'એ વાત શાસ્ત્રના આધારે કઈ રીતે સૂચિત થાય છે? એ આ લેખમાં જોઈએ.
આત્માપરથી વિવક્ષિત કર્મપ્રકૃતિનું દલિક સર્વીશે દૂર કરી દેવામાં આવે, સમ ખાવા પૂરતું એક દલિક પણ આત્માપર રહે નહીં, એ રીતે એને હટાવવામાં આવે, આવી પ્રક્રિયાના આપણા શાસ્ત્રોમાં વિસંયોજન, ઉદ્વેલના અને ક્ષય આવા અલગ-અલગ નામો આવે છે, જેમકે અનંતાનુબંધી કષાયોની વિસંયોજના. ચારેગતિના સંશી પંચેન્દ્રિયજીવો આ પ્રક્રિયા કરી શકે છે. અને અનંતાનુબંધી ચારે કષાયોની પ્રકૃતિઓને આત્મા પરથી નિર્મૂળ કરે છે. શુભ અધ્યવસાયોનો