________________
૭૬ ૨
બત્રીશીના સથવારે-કલ્યાણની પગથારે ગમે એટલો કાળ વીતે, ક્રમિક હાસ થવા છતાં એમાં નોંધપાત્ર બ્રાસ પણ થતો નથી.
સમાધાનઃ નિગોદમાં રહેલા જીવોના રાશિ માટે તમારી વાત બરાબર છે. કારણ કે જો ક્યારેય પણ નોંધપાત્ર ઘટાડો થાય તો તો એકકાળ એવો આવે જ કે જ્યારે એક નિગોદ સંપૂર્ણ ખાલી થઈ જ જાય. અને એક નિગોદ જો સંપૂર્ણ ખાલી થઈ જાય તો તો એના કરતાં અસંખ્ય ગુણકાળમાં બધી જ નિગોદ ખાલી થઈ જાય... અને આ જો શક્ય હોય તો તો આજે સંસારમાં એક પણ જીવ મળવો જ ન જોઈએ, અથવા માત્ર અભવ્યજીવો જ મળવા જોઈએ, કારણ કે આ જેટલો કુલ કાળ જોઈએ એના કરતાં પણ અનંતગુણકાળ પસાર થઈ ગયો છે. તે પણ એટલા માટે કે સંસાર અનાદિ છે. સંસાર અનાદિ છે એનો મતલબ જ, કોઈપણ પ્રક્રિયાને જેટલો વિરાટ અનંતાનંતકાળ જરૂરી હોય એના કરતાં પણ અનંતાનંતગણોભૂતકાળ વીતી જ ગયેલો હોય. એ વિના સંસારનું અનાદિપણું ઘટી જ ન શકે. એટલે બધા જ ભવ્યોનો મોક્ષ થઈને સંસાર ખાલી થવો જો ક્યારેય પણ શક્ય હોય તો આજ સુધીમાં ખાલી થઈ જ ગયો હોત. આવું જ નિગોદ માટે છે. એટલે જીવો નીકળતા હોવા છતાં નિગોદ જો ક્યારેય ખાલી થવાની નથી, તો જીવોના નીકળવાથી નિગોદના જીવોની રાશિમાં થતો ઘટાડો અત્યંત નહીવત્ જ હોવો જોઈએ. બિલકુલ અગણનાપાત્ર.. એટલે કે અનંત-અનંત-અનંતમો ભાગ જ. ખરેખર તો, જ્યારે પણ પૂછો, “એક નિગોદનો એક અનંતમો ભાગ જ મોક્ષે ગયો છે' આ જવાબ જ પ્રભુની સર્વજ્ઞતાનો પ્રચંડ પુરાવો છે. કારણ કે અનંતાનંત કાળપૂર્વે પણ આ જ જવાબ ને અનંતાનંતકાળ બાદ પણ આ જ જવાબ.. આ વાત સામાન્યથી કોઈના દિમાગમાં બેસે એવી પણ નથી તો કાલ્પનિક તરંગરૂપે તો ઊઠે જ શી રીતે ? એ તો ત્રણે કાળની સઘળીવાતોને હાથમાં રહેલા આમળાની જેમ
