________________
બત્રીશી-૧૩, લેખાંક-૭૭
૮૩૩ પ્રશ્ન : “અર્થ-કામની ઇચ્છાથી પણ ધર્મ જ કરવો જોઈએ આવા ઉપદેશવચનને અનુસરીને કોઈ ધર્મ કરે, એના પ્રભાવે એને અર્થ-કામ મળી ગયા. તો પછી અર્થ-કામ મેળવવાથી એ વધારે પાપ કરશે ને વધારે દુઃખી થશે ને ?
ઉત્તરઃ તો તો નિરાશસભાવે પણ ધર્મ ન જ કરવો જોઈએ. કારણ કે એનાથી મળનારી સામગ્રી અર્થ-કામની ઇચ્છાથી કરેલા ધર્મથી મળનારી સામગ્રી કરતાં બેશક ઘણી જ વધારે હોવાથી વધારે પાપ કરાવશે.
પ્રશ્ન : એ ધર્મમાં મલિન આશય ન હોવાથી સામગ્રી વધારે હોવા છતાં પાપ વધતા નથી.
ઉત્તરઃ ધનની આવશ્યકતાવાળા આદમીને એવા ઉપાય તરીકે દાણચોરી, અનીતિ, વેપાર, નોકરી, લોટરી વગેરે જેમ ભાસે છે એમ “ધર્મ ધન વગેરેનું અમોઘ કારણ છે” વગેરે જણાવનાર શાસ્ત્રવચનથી ધર્મ પણ ભાસે છે. પછી એ વિચારે છે “મારે બીજો વિચાર શું કરવાનો? પ્રભુભક્તિ જ સર્વશ્રેષ્ઠ છે, એનાથી જ બધી ઈષ્ટ પ્રાપ્તિ થાય છે. માટે હું તો પ્રભુભક્તિ જ કરીશ.” આવી સચોટ શ્રદ્ધા સાથે પ્રભુભક્તિ કરે તો એમાં મલિન આશય શી રીતે ? ગ્રન્થકારે સમ્યકત્વની ૬૭ બોલની સજઝાયમાં કહ્યું છે કે- “જિનભક્ત જે નવિ થયું તે બીજાથી નહિ થાય રે, એવું જે મુખે ભાખવું તે વચનશુદ્ધિ કહેવાય રે...” આ જો વચનશુદ્ધિ છે તો ઉપર કહેલી વિચારધારાને અશુદ્ધિ કહી શકાય નહીં, પણ ઉપરથી મનની શુદ્ધિ-નિર્મળ આશય જ કહેવો પડે.
બાકી, ગુરુભગવંત જેને ઉપદેશ આપે છે એ ચરમાવર્તમાંઅપુનર્બન્ધક તો છે જ, કારણ કે ભવાભિનંદી જીવને તો ઉપદેશ આપવાનો હોતો નથી. અને ચરમાવતમાં તો ફળાપેક્ષા બાધ્ય હોવાથી