________________
૮૯
ગુણપ્રમાણ પણ જીવ ગુણપ્રમાણ અને અજીવ ગુણપ્રમાણ રૂપે બે પ્રકારે છે. પ્રથમમાં અલ્પ કહેવાનું હોવાથી અજીવ ગુણપ્રમાણને કહે છે. જે વર્ણ ગુણપ્રમાણ, ગબ્ધ ગુણપ્રમાણ. ૨૨ા ગુણાપ્રયાણ, સ્પર્શ ગુણપ્રમાણ અને સંસ્થાન ગુણપ્રમાણ રૂપ પાંચ ભેદે છે.
વર્ણ ગુણપ્રમાણ પણ કૃષ્ણવર્ણ ગુણપ્રમાણ યાવત્ શુક્લ ગુણપ્રમાણ રૂપે પાંચ પ્રકારે છે.
ગંધવર્ણ ગુણપ્રમાણ સુભિગંધ અને દુભ ગુણપ્રમાણે બે ભેદ છે.
૨૨૫ ગુણપ્રમાણ, તિક્તરસ ગુણપ્રમાણ યાવત મધુ૨૨૨ ગુણપ્રમાણે પાંચ ભેદે છે.
સ્પર્શ ગુણપ્રમાણ-કર્કશ ચાવત્ મૃદુગુણ સ્પર્શ રૂપે આઠ પ્રકારે છે.
સંસ્થાન ગુણપ્રમાણ પાંચ પ્રકારે છે.
પરિમાંડલરાંરસ્થાન - વલયની જેમ ગોળાકારે હોય છે.
વૃત્તસંસ્થાન – લોખંડના ગોળા જેવું હોય છે. ચચરબંસ્થાન – રિસંઘોડાની જેમ ત્રણ ખુણીઓ છે. ચતુરચાંરસ્થાન – ચા૨ પૂણીઓ. આયતરાં સ્થાન – લાંબુ હોય છે. આનો ભાવાર્થ કંઈક આવો હશે પાંચે વર્ણગુણો અને