Book Title: Pavagadhthi Vadodarama Prakat Thayel Jiravala Parshwanath
Author(s): Lalchandra Bhagwan Gandhi
Publisher: Abhaychandra Bhagwan Gandhi
Catalog link: https://jainqq.org/explore/034577/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34421 134 T 202 219 S 4478 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SULULUR slee UC con yHKHtKHtbv ranuary = : g zrIjenadharmAlyudaya-graMthamAlA [4] Brillinoso PUCUPUC-oor A pAvAgaDhathI vaDodarAmAM prakaTa thayelA 4YS jIrAvalA pArzvanAtha. nlarlal 2 USUGUSE Brillil *LGUSUSUS ranline UCUCU lekhaka:pa. lAlacaMdra bhagavAn vidhI. fuseKHtKHvKHtKHtbtKHtbyySHym r [ larloo UCUCUS.net ) prakAzaka: sAhitya-bhUSaNa abhayacaMdra bhagavAna gAMdhI. herIsa reDa, bhAvanagara, bvHbvrn UCUc CUE vIra saM. 2467 ] :: [ vi. saM. 1997 mUlya rUA. 1-0-0. ar all Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamavRtti 500 le ODOCOOLCOCOCOCOCO0OCOOLCOTOCOLOSS mudraka-zAha gulAbacaMda lallubhAI, pro. zrI maheya prinTIMga presa, dANApITha, bhAvanagara. tA. 31--41 zrAvaNa suda 8, zrI pArzvanAtha-mekSakalyANaka. : 1 - - 1 1 1 - - - - - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ >>3+(c)<<<< nyAya-vyAkaraNatItha paM. harAviMdadAsa trikamacaMda zeTha. janma : sa. 1945 vaizAkha ziMde 6 rAdhanapura. svargavAsaH sa. 1997 ASADha vid 13 mukhai. [ kAzImAM sa. 1981 mAM prakAzaka sAthe snehi-maMDalanI pratikRti parathI. ] <Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadUgata suhaMdu paM. haragoviMdabhAIne - snehAMjali suprasiddha jainAcArya sva. zrI vijayadharmasUrijInA sadupadezabharyo prazaMsanIya prayatnathI kAzImAM sthapAyelI zrIyazovijayanAmAMkita jaina saMskRta pAThazAlAe je suvAsita manetara supupe khIlavyAM, saMtoSajanaka je suyazasvi phaLo samAjane samarpo, je pratibhAzAlI mahAdhdha tejasvI vidra-rane samarpaNa karyA temAMnuM agragaNya jhaLahaLatuM zreSTha viddhadurasna gata ASADha va. 13 nA prabhAte muMbaImAM adazya thayuM che, jenI punaH prApti azakaya che, jenAM punardazana durlabha che, jemanA avasAnathI jena-samAjane ane vidvata-samAjane thayelI nyUnatAnI pUrti thavI ghaNuM muzkela che. vi. saM. 1945mAM jemaNe janmathI gUrjaradezane gauravazAlI karyo, rAja-dhanya-rAdhanapurane raMjita karyuM, vidvada-dhanya tarIke vikhyAta karyuM, visA zrImALI vaNipha-jJAtine vikasavara banAvI, dharma-premI jaina-samAjane AnaMdita karyo, deva-guru-bhakta pitA trikamacaMda zeThane ane dharmaniSa mAtA pradhAnadevIne sAcA dhanyavAdanAM pAtra banAvyAM. manahara akSara-lekhana sAthe mAtRbhASA gujarAtInuM tathA hiMdI, aMgrejI, vagere bhASAonuM ane vividha- sAhityanuM paNa ucca jJAna prApta karyuM. jemaNe saM. vyAkaraNa, nyAya, sAhityAdinA viziSTa vidyAbhyAsa dvArA vArANasInA vidyAlayanI vikhyAti videzo paryata vadhArI, nyAya-vyAkaraNatIrtha padavIvALI saMskRtanI ucca parIkSAomAM ucca kakSAmAM saphaLatA prApta karI, eTaluM ja nahi, prAkRta bhASAmAM ane sIlena-laMkA jaI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [2] pAlI bhASAmAM paNa prAvINya prApta karyuM. svalpa samayamAM parIkSA pasAra karI. "jaina dharmanI mahattA " paNa prakAzita karI. jenatattvajJAna dvArA jIvanamAM jena sAhityanI, jainadharmanI ane jena-samAjanI zakaya sevAo bajAvavA chatAM jemaNe bahu prasiddhinI paravA karI nahi-apekSA rAkhI nahi, mithyA ADaMbarane kadApi mahattvane mAnya nahi. kartavyaparAyaNatAne ja jIvanasUtra tarIke svIkArI. jemaNe 15 varSonA satata parizramathI, seMkaDo graMthanA parizIlanathI prAkRta zabda-mahArNava (saM. 1983-85) jevA lakSAvadhi zabdArtha vaibhavazAlI mahatvanA atyupayegI prAkRtasaMskRta-rASTrabhASA(hiMdI)maya bahatuMkezanI viziSTa saMkalanA karI, suzikSita sadaguNI sadharmacAriNI subhadrAdevInA sugasAhAyathI prakaTAvelA amara-kIrtirUpa e mahAbhArata kezaratnane ja ciraMjIva-putraratna mAnI saMtoSa dhAraNa karyo. evA mahAkeza dvArA jemaNe prAkRta bhASAnA abhyAsIo-vidyAthIo para ja nahi, vidyA-vyAsaMgI jijJAsu vidvAno ane samasta sAhitya-sevIo para paNa cirasmaraNIya mahAna upakAra karyo. jemaNe 28 hajAra kevALA vistRta vivaraNavALA vizeSAvazyakabhASya jevA vizeSa Avazyaka zAstrIya graMthanuM svataMtra sugya saMzAdhana-saMpAdana karyuM (vi. saM. 1997 thI 1971) ane paM. becaradAsabhAI jevA sahAdhyAyI sahasaMpAdakane sahayoga meLavI mahattvanA vividha viSayanA saMkhyAbaMdha prAcIna graMthanAM prazaMsanIya sAdhana-saMpAdana karI zrIyazavijaya jaina graMthamALAnuM zairava vadhAryuM, jaina vividha-sAhityazAstramAlAnI yejanA karI lupta thatA prAkRta saMskRta prAcIna sAhityamAMthI surasuMdarI-caritra (saM. 1972), supArzvanAthacaritra (saM. 1974-75) jevA mahattvanA hajAre padyavALA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [3] upayogI aprakaTa graMthAne prazasta paddhatie sazeASita karI prakAzamAM mUkyA ane deza-videzanA vidvajanAnu lakSya e tarapha kheMcyuM. jemanA graMthAne yunivarsiTIe paNu parIkS pAThya pustakAmAM mahattvanuM sthAna ApyuM. jemaNe chaTAdAra saskRtamAM mahattvanI ai. prastAvanAe tathA haribhadrasUri-carita ( sa. 1973 ) jevA nidhA racIne ane gujarAtImAM hemacadrAcAryanA prADha pAMDityanA paricaya karAvIne prasaMgAnusAra pAzcAtya vidvAneAnI bhrAntiyAnAM paNa yukti-viveka-pUrNAMka prAmANika nirasanA karyA (' jainazAsana sa. 1967 ve.thI bhAdrapada), bhAratavarSanI bhanya vidvattAnuM vAstavika ucca sthAna jagatmAM prasiddha karyuM. jemaNe devI zAradAnA ArAdhana sAthe lakSmIdevInuM paNa ceAgya ArAdhana karyuM; vidyAne vAstavika svarUpamAM akarI ane yazaskarI manAvI. jemaNe sAjanyAdi sadguNeAthI ane satka byAthI, prAcIna sAhityanA parizIlanathI, adhyayana-adhyApana, saMzAdhana-saMpAdana jevA vidyAvyAsaMgathI jIvananI amUlya kSaNeAne sAka karI, peAtAnI zaktiyAne sanmArgamAM vALI tenA sadvyaya karyo. kSaNabha gura vinazvara asAra deha dvArA paNa cirasthAyI sArabhUta yazeAmaya deha racyeA. jemaNe kalakattA-vizvavidyAlaya( yunivasiTI )mAM sa. 1974 thI prAkRta-sa MskRtAdibhASAnA vyAkhyAtA- adhyApaka ane parIkSaka tarIke vIza varSo paryaMnta vizada sevA majAvI gheADA samayathI ja nivRtti svIkArI hatI. mIrajanA prakhyAta kuzala DAkTaro je vyAdhinA pratikAra karI zakyA nahi; te kensara jevA duHsAdhya kliSTa vyAdhie durdevathI ekAda varSothI kaSTa utpanna karyuM hatuM, chatAM karma-vipAkane sama Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [4] janArA je sure asAdhAraNa sahanazIlatA-samatA darzAvI. aMte suzIla patnInI sadbhAva-bhaktibharI satata paricaryA saphaLa thaI zakI nahi. bahena seMghI ane banevI tathA mAmA mehanalAlabhAI kheDIdAsa zAha vagere aneka svajana-AsajananA upacAra upabhegI nIvaDyA nahi, subhASitapadya-ratnAkara(vibhAga 1 thI 5)nA saMgrAhaka muni vizAlavijaya (AbunA lekhaka ItihAsapremI zAMtamUrti munirAja jayaMtavijayajInA suziSya) jevA anuja sahodara baMdhunAM vizAla subhASita-anuzAsane AzvAsana-kAraka thavA chatAM AyuSya-vardhaka thaI zakyAM nahi!! bAvana varSa jeTalI madhyama AyuSya-maryAdA pUrNa karI jemaNe samAdhi--pUrvaka paraleka-prayANa karyuM te paM. haragoviMdabhAInA saguNonuM ane sa bhyonuM saMkSepamAM saMsmaraNa zuM thaI zake? temanA avasAnathI sarva kaI paricita sahavAsI svajana ane sAhitya-sevI sajana duHkhI, dilagIra ane zekAkrAnta thAya to varSo paryata sahavAsa-vinoda karanArane adhika duHkha thAya e svAbhAvika che; paraMtu bhavitavyatA AgaLa kenuM cAlyuM che? athavA cAle che? ema samajI haiye dharavuM joIe. temanA zAsana-premI uccakakSAnA AtmAne parama zAMti prApta thAya, emanI zubha bhAvanAo saphala thAya, prAkRta sAhitya-samuddhAra-pracAranAM emanAM adhUrAM rahelAM-chelAM abhISTa zubha kAryo pUrNa thAya-evuM ApaNe sau IcchIe-zAsanadevane prArthanA karIe. temanA AtmAne anya zuM samarpaNa karI zakAya? e sadgata sanehI sAkSara baMdhune laghu sahAdhyAyI A laghu pustikAmAM smaraNuMjalirUpa sadabhAvabharI snehAMjali samapI keTaleka aMze pitAne kRtArtha mAne che. vi. saM. 1997 lA, bha, gAMdhI. zrA. zu. 13 vaDodarA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UCUCUZUCUSUCUSUSU ITUTIFURIE UcUPULUS viSayAnukrama LELE LEUELSUSUCUSUS prAstAvika 1 thI 8 kavi dIpaviya-paricaya kavitA-paricaya . * * * * aitihAsika mahatva... . kavitAne sAra (ai. Tippana sAthe ) 9 thI 24 cAMpAnera, pAvAgaDha cauhANanA samayamAM ... ... bAramI sadImAM pAvAgaDha para vetAMbara jaina maMdira abhinaMdana-zAsanadevatA kAlikAnuM varNana che. jenI abhinaMdana-zAsanadevI .. 1. jenA Alana kana-zAsananA *** * * vidhipakSa( aMcala gaccha)nI adhiSThAyikA . lAlaNanI gAdevI ... ... ... ... sayAjIrAva(bIjA)nA rAjya-samayamAM cAMpAnerathI vaDodarAmAM padhArelA pArzvanAtha (pratimA) .. zAMtisAgarasUri .. * sUbA giradharadAsa pATIla (paTela) . *** * 23 zeTha durlabhadAsa * * * jIrAvalI-pArzvanAthanuM stavana - , , , (DhALa 1 thI 5, abhaSeka, AratI) 25-33 kalyANa-pArzvanAthanuM stavana * * * 33-35 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aitihAsika sa zAdhana 36 thI 108 [ 1 ] jIrAvalA pArzvanAthanAM sa'smaraNA 36 thI 90 jIrApallI-pA jina-tIne prabaMdha [1] [2] [3] ,, jIrApallI gacchanA ullekha "" "" sa. pethaDa, jhAMjhaNa saMdhayAtrA ... yAtrA rAtrA 100 .... ... vikramanI 14 mI sadImAM 49 thI 51 ... ... ... O 830 saMdhavI AvhA, pAThTha jIrAvalA-pA nAthacaityamAM devakulikAo sa. kAcaranI sadha sAthe yAtrA saMdhavI dhanarAja melAdevInI yAtrA jIrAulAnA sama kSemakIti ... ... ... ... ... vikramanI 15 mI sadImAM 51 thI 62 ... ... : jIrAvalA pArzvanAthanAM stavane ... kavi merunaCdana phAga [ 67-71 ] jayasara, kiva mahendrasUri, jayazekharasUri, munisuMdarasUri, jIvanasuMdarasUri vigerenAM kavitvo. ,, khaMbhAtanA meDha rAma ane pata jIrApallI-tImAM moMDapa vagere ... ... ... ... ... 0.0 ... 800 ... ... ... ... ... Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ... kavi merutu gasUri, ... ... ... :: : : : ... ... ... ... 36 thI 41 41 thI 44 45 thI 46 46 thI 48 ... .... ... ... ... ... : : : ... ... 49 50-51 : 53 57 ,, 5 , * 99 61 www.umaragyanbhandar.com Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vikramanI 16 mI sadImAM 62 thI 86 jIrApallI-pArtha -varaprasAda tapAgacchanA lakSmIsAgarasUrinA Adhipatya samayamAM amadAvAdanA maMtrI sAMdhavI gadAzAha sIrAhInA sa`dhavI Ujala ane kAja ... ... para saMdhavIomAM guNarAja 88 saMdhavIomAM jesiMga ane ratnazAha ... ... ... mahAmAtya dhanadeva ... pRthvIrAja cauhANa ( 2 ) ... ... ... ... ... guNarAjanI yAtrA zAhu paryaMta ane DUMgara yAtrA... maMtrI petha, kavi nAra, kavi lAvaNyasamaya vagerenAM kavi... ... vikramanI 17 mI sadImAM 86 thI 88 vikramanI 18 mI sadImAM 88 thI 89 vikramanI 19 mI sadImAM 89 thI 90 ... 680 ... : : : ... maladhArI abhayadevasUri ane pRthvIrAja ( 1 ) ... jinadattasUri ane arNorAja dharmAMdhAri ane 3 zAka bharIzvarA ( 1 ajayarAja, 2 arNorAja ane 3 vigraharAja ) ... ... ... [ 2 ] cohANA sAthe zvetAMbara jainAnA tihAsa 91 thI 108 zAka'bharIzvarA. ... ... :: ... ... OM : samarasahunA rAjyamAM maMtrI yazavIra ane ajayapAla Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat .. ... 080 ... : : ... ... ... : jAlAranA cauhANAnA rAjyamAM 103-108 ... kara 63 "" 65 75 76 G 81 91 92 : OM ai 101 103 www.umaragyanbhandar.com Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udayasiMhanA maMtrI udaya ane yazavIra mahAmAtya devapAla, dhanapAla , pariziSTa abhiprAye... vizeSa vaktavya * * saMvata-sUcI . . aitihAsika vizeSanAmanI anukramaNikA pATha-bheda . " " zuddhi-patraka - " " 104-107 107-108 109-114 114-121 122-124 125-141 14ra-146 147 " Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uc hlhlhlhlhlhlhlhlhbhb A prAstAvika rIte hbhbhbhbtKH hbhbhbhbhbhbhbtKHrbrb AjathI 108 varSo pahelAM banelI A ghaTanA che. vi. saM. 1112 mAM pAvAgaDhamAM pratiSThita jIrAvalA pArzvanAthanI prAcIna pratimA vi. saM. 1889 mAM mAga. va. 11 vaDedarAmAM prakaTa thayA pachI tene ulekha, te pachI be ja mahinAmAM (phA. zu. 2) e ghaTanAne pratyakSa jenAra-jANanAra kavie rasika vividha rAgamAM pAMca DhALavALI mane hara kavitAmAM karyo che. e paricaya karAvanAra e samayanA suprasiddha kavi che. jene yati paM. dIpavijaya (tapAgaccha-vijayAnaMdasUri pakSanA pa. premavijaya-ratnavijyanA ziSya) che, jenI vi. saM. 1852 mAM racelI vaDedarAnI gajala amahe "vaTapadra (vaDodarA)nA aitihAsika ullekho' nAmanI lekhamAlAmAM darzAvI hatI. suvAsa' mAsikanA pAThakene e suvidita haze. tyAM amahe kavine vizeSa paricaya Ape che. ethI ItihAsa premIone smaraNamAM haze ke vaDodarAnA zrImaMta rAjazrI gAyakavADa taraphathI temane "kavirAja' evuM birUda maLyuM hatuM. e hakIkatane temaNe vi. saM. 1877 mAM pitAne hAthe lakhelA rAThoDa mahArAjA mAnasiMhanA samudrabaMdha citramaya AzIrvacana kAvya-paTamAM jaNAvela che. 7 manahara citravALe tene aMtamAM A pramANe ullekha che- " iti zrImattapAgaNa-zrIvijayAnaMdasUrIgacche rAjazrIgAyakavADadatta. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDodarAmAM A sacitra 5Ta, vaDodarAnA AtmArAmajI jaina jJAnamaMdiramAM joI zakAya che. vaDedarAnI gajala sivAya sUrata, khaMbhAta, pAlaNapura, sInera, jaMbusara, udayapura vagere aneka nagaronI vividha chaTAdAra gale racI, geDI pArzvanAthastavana, kAvI-tIrtha- varNana, dhUlevA-kesariyAjInI lAvaNI vagere karI kavie kavitvazakti sAthe pitAnuM viziSTa bhaugolika, aitihAsika jJAna darzAvyuM che. sehammakularatnapaTTAvalI rAsa (vi. saM. 1877), gacchanAyaka zrIpUjya vijayalakSmasUristutimAlA jevI bIjI kRti dvArA paNa kavine ItihAsa-prema jaNAI Ave che. te samaye vartamAna kAla jevI sAdhana-sAmagrIne sadbhAva sulabha na hevAthI temanAM aitihAsika sUcanemAM saMbhavita khalanAne vizeSa avakAza hovA chatAM te te sthaLe ane vyakti racelI saMbaMdhamAM ItihAsanA abhyAsIone A kavinI kRti keTaleka aMze upayogI thaI zake tevI che. e sivAya aSTApada, naMdIzvara, Agama vagerenI pUjAe, tIrthakaronAM stavane, svAdhyAye, guru-guNa-gahelIo, caMda-guNAvalI-lekha(kavitA) vagere aneka prakAranI kavinI gujarAtI hiMdI kavitAo jANavAmAM AvI che. vi. saM. 'kavirAja'virada jatI paM. dIpavijayakavirAjena viracitaM zrIrAThoDakulagagana-bhAna-mahArAjAdhirAja--mahArAjazrImAnasiMhamahIpAla-kIrti-gunasamudrabaMdha Asiravacana zreyaH / ___ saMvata 1877 varSe zAke 1782 pravartamAne zrIAsojasudi-vija yAdazamyAM likhitaM svahaste paM. dIpavijaya kavirAje / " Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha 1890 mAM vaDodarAnagarasthAyI A kavirAjane ahiMnA suzrAvaka gAMdhI dulabhadAsa jhaveracaMda vageree mahAnizItha sUtra saMbaMdhamAM prazno pUchelA, tenA pratyuttara kavie ApelA te 300 lekapramANe gujarAtI gadyagraMtha "mahAnizItha-bela" nAme prakaTa thayela che. vi. saM. 182 mAM jyAre A kavi sUrata baMdaramAM hatA, tyAre paNa vaDodarAnA uparyukta zrAvaka gAMdhI dulabhadAsa jhaveracaMda ane bIjA zrAvakoe mUrtipUjA vagere viSayamAM pUchAveluM-e avataraNa ahe "vaTapadra (vaDodarA) nA aitihAsika ullekha" lekha-mAlAmAM karyuM hovAthI ahiM punaruktirUpe darzAvIzuM nahi. vikramanI 19mI sadInA uttarArdhamAM nAmAMkita thayelA, "kavirAja bahAdUra" nAme suprasiddha e kavi dIpavijayajIe vaDedarAnagara-sthAyi jIrAvalA pArzvanAthastavana" nAmanI eka nAnI paNa e. dRSTie ane kavitAnI dRSTie mahatvanI kRti racI hatI. jUdA jUdA rAgamAM racelI pAMca DhALavALI manahara e kavitAmAM prastuta ghaTanAne kavie sapramANa nirdeza karyo che. kavie vaDodarAnI gajalamAM jema mahArAjA gAyakavADa dAmAjIrAva, siyAjIrAva, phatesiMharAva, geviMdarAva, rAva AnAjI, rAva kAnAjI ane dIvAna rAubA vagerenuM smaraNa karyuM che tema A ghaTanA jemanA rAjya-samayamAM banI, te mahArAjA sayAjI( sayAjIrAva bIjA)nuM tathA temanA vaMzanA 8 vaMzajone nAma-nirdeza A kavitAmAM kavie karyo che. ghaTanA sAthe saMbaMdha dharAvatI vyakti, saMvat, mAsa, tithi vagere Avazyaka hakIkate sUcavavA kavie pUratuM lakSya rAkhyuM che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDodarAmAM A kRtinI 4 patravALI eka ha. li. prati lIMbaDI (kAThiyAvADa)nA zeTha A. ke. jenapustaka-bhaMDAra (naM. 1922) mAM vidyamAna che. ItihAsapremI munirAja jayaMtavijayajI mahArAje e jevA maMgAvelI, tyAMthI 5. phatehacaMda belANuM harataka AvI amhArA vaDilabaMdhu (A pustikAnA prakAzaka abhayacaMdabhAI) dvArA pAchI bhaMDAramAM pahoMcI javAnI taiyArImAM hatI-tevAmAM gata mArgazIrSamAM mahAre bhAvanagara javAnuM thatAM e piothI akasmAta mahArA jovAmAM AvI. e vAMcI- vicArI jotAM mane upayogI lAgI, ethI meM enI presakopI karI lIdhI. emAMnAM e. nAme saMbaMdhamAM zodhakhoLa karatAM mane vicAra AvyuM ke pAvAgaDha-cAMpAnera sAthe che. jene je ItihAsa, meM "tejapAlane vijaya' pustakanA prAstAvikamAM AjathI cha varSo pahelAM, darzAvyA che, tenA anusaMdhAna-pUrti AthI thaze,. jene nA bhUlAI gayelA ItihAsanA anusaMdhAnamAM A ItihAsa navuM prakaraNa umeraze, pAvAgaDhanI kAlikA saMbaMdhamAM paNa keTaleka aprakaTa vRttAMta prakAzamAM Avaze, vaDedarAnA rAjyakartAo ane jainamaMdira-mUrtine keTaleka ItihAsa paNa AthI vizeSa prakAzamAM Avaze. purAtatva gaveSaNa karanArA, sAcA ItihAsanA saMzodhaka abhyAsIone, utsAhI ItihAsapremIone A nAnI kRtimAMthI paNa saMzAdhana-gya thoDI ghaNI sAmagrI maLaze. tIrtha-premIone ane kavitA-premIone paNa AthI AnaMda thaze ane vizeSa jANavAnuM maLaze. A laghu kRti tevA tevA adhikArIone kaMika mArgadarzana karAvaze ane preraNuM Apaze-evA vicArathI prerAIne prApta thayelI pratinA AdhAre kavinI bhASAmAM parivartana karyA vinA Avazyaka azuddhionuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha saMzodhana karI A kRtine prakAzamAM lAvavA nirNaya karyo-ane pAThaka jANune vizeSa AnaMda pAmaze ke-A sAthe kavitAno sAra darzAvI emAM jaNAvela aitihAsika nAme saMbaMdhI vizeSa jJAtavya, khAsa karIne jIrAvalA pArzvanAthane prAdurbhAva, tene mahimA, smaraNa, sta, yAtrA-saMgha, maMdira, maMDapa, devakulikAo, upadra, uddhAre, te sthAnathI prakhyAta thayelA gacchanA AcAryAdie karela pratimA-pratiSThA vagere saMbaMdhane zakya kama-saMbaddha saMkalita karele aitihAsika saMzodhanavALo prAcIna ItihAsa gaMbhIra anveSaNa karI jaNAvavA ame ahiM prayatna karyo che. _vikramanI cidamI sadIthI kharataragaccha, aMcalagaccha (vidhi pakSa), tapAgaccha, keraMTakagacha vagere vividha gacchanA AcAryoe ane vikhyAta kavioe A tIrthanAM bhaktibhAvabhaya chaTAdAra stotra saMskRtAdi vividha bhASAmAM, vividha chamAM vividha nAme racelAM jaNAya che, temAMthI jANavAmAM AvelAM keTalAMkanuM ahiM sapramANa sUcana karavAmAM AvyuM che. keTalAya saMghe A tIrthanI yAtrAe AvyA jaNAya che, temAMthI keTalAkanA saMbaMdhamAM ahiM ulekha darzAvyA che. A tIrthamAM maMDapa, devakulikA vagere satkartavya karanArA-karAvanArA saMbaMdhamAM paNa je prAmANika rIte jANI zakAyuM-te jaNAvavA ahiM prayatna karyo che, te jovAmAM Avaze. | tIrthanI yAtrA karanArAoe tIrthamAlA, caitya-paripATI, pArzvanAtha-nAmamAlA-stotra-stavanAdimAM ane aneka graMthakAree pitAnI grantharacanAmAM A jIrAvalA pArzvanAtha-tIrthanuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDodarAmAM smaraNa karyuM jaNAya che, temAMthI prasiddha, aprasiddha aneka graMthanuM anveSaNa karatAM je je jANI zakAyuM, te te ekatra karI vyavasthita krame saMkalita karI darzAvavA ahiM prayatna karavAmAM Ave che, tema jevAze. e sAthe pAvA-patinA pUrvaja pRthvIrAja cauhANane paricaya karAvatAM caihANa mahArAjAo ( raNathaMbheravALA zAkaMbharIzvaro tathA jAlera gaDhavALA-senagarA ) sAthe che. jeno itihAsa, rAjasabhA ane rAjAo para ve. jenAcAryone prabhAva, samartha ucca kartavya-dakSaka. jaina maMtrIzvara Adine paNa prAmANika paricaya parizrama laI darzAvele ahiM daSTigocara thaze, ane te ItihAsa-premIone bahu upayogI jaNAze. vaDodarAmAM prakaTa thayela e jIrAvalA pArzvanAthanI pratimAne pachI kyAM pratiSThita karI? e vagere saMbaMdhamAM tatkAla banAvelI e kavitAmAM kavie jaNAveluM na hovAthI te saMbaMdhamAM ame vizeSa zodhakhoLa karI ane hAla pATaNamAM birAjatA vaDodarAnA vizeSajJa 91 varSanA vayevRddha munirAja pravartakajI kAMtivijayajI mahArAjane paNa pUchAveluM, paraMtu temanI pAsethI jANavA lAyaka vizeSa hakIkata na maLI AvI; tema chatAM nirAza na thatAM vizeSa tapAsa ane prayatna karatAM jANavAmAM AvyuM ke-mAmAnI (pahelAM-bAlacaMda paTelanI) piLamAM ucca zikharabaddha manahara jainamaMdira karAvI temAM vi. saM. 1896 mAM birAjamAna karavAmAM AvelA ane sarvane kalyANa karanArA hoI " kalyANa pAzvanAtha" nAme nAmAMkita karavAmAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha 7 AvelA, te ja pUrvokta kavie varNavela jIrAvalA pAzvanAtha (zyAma pratimA ) che evI daDha mAnyatA thaI. jemanI pratiSThAne zatAbdI-mahatsava zAMti-nAtrAdi pUrvaka gaye varSe ja ujavAyo hate. vi. saM. 1889 mAM e pratimA prakaTa thayA pachI 7 varSa daherAsara taiyAra thatAM vi. saM. 1896 mAM (mAgha zu. 13) temanI pratiSThA thayelI. A prasaMgane sUcavatuM eka stavana, vi. saM. 193 mAM munirAja siddhivijayajInA ziSya bhaktivijayajIe raceluM maLI AvyuM, te paNa ame ahiM pAchaLa darzAvyuM che. prayatna karavA chatAM A pratimAne lekha jevA-vAMcavAmAM ke ahiM darzAvavAmAM saphaLatA maLI zakI nathI, tema chatAM e jenamaMdirane vi. saM. 179 thI jIvana-paryanta vahIvaTa karanAra sva. maganalAla parIkhanA utasAhI suputra zrIyuta vakIla DAhyAbhAI bI. e, ela.ela. bI, tathA ItihAsa-premI vaidya vADIlAlabhAI ane vijayalalitasUrijInA ziSya muni prabhAvijayajI vagere sAthe vicAra karatAM uparanI mAnyatA purNa thAya che. A ItihAsane mukhya bhAga vAMcI jaI prAsaMgika sUcana karI pratsAhita karavA mATe baraDA kolejanA ItihAsanA prephesara zrIyuta kezavalAlabhAI hiM. kAmadAra ema. e., tathA pAlInA prephesara, rAjadaphataradAra zrIyuta ciMtAmaNi vi. jozI ema. e, tathA gujarAtInA pR. maMjulAlabhAI 2. majamudAra ema. e, ela ela. bI., tathA suprasiddha ItihAsa-lekhaka sAkSara mehanalAlabhAI da. dezAI bI. e; ela ela. bI, eNDakeTa tathA "suvAsa'nA taMtrI zrIyuta cImanalAla saMghavI tathA anya sahAyaka sajajanene AbhAra mAnuM chuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDedarAmAM AzA che ke-guNajJa sajajanene AmAMthI upayegI prAmANika itihAsa jANavA maLI Avaze, jemAM aSakaTa ItihAsa bahu thaDa jANatA haze. sujJa ItihAsapremIo saujanyathI ene sadupayega-satkAra kare, vizeSa vizeSa darzAve-evI AzA rAkhI viramuM chuM. vi. saM. 1997 vai. zu. 5, . vaDodarA. lA, bha, gAMdhI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDodarAmAM prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha kavitAne sAra. pahelI DhALamAM-jIrAvalI(pArzvanAtha)ne praNAma karIne kavi prAraMbha kare che. gujarAta dezanA cAMpAnera-pAvA- vaDedarAmAM pragaTa thayela pArzvanAtha deva gaDha, caihANenA (zyAma mUrti)nuM varNana karavA sUcana kare samayamAM che. tenI AdithI utpattinuM kathana karatAM cAMpAnera caMpAvatI nagaranI prAcIna mahattA darzAve che. zrImaMta-vyavahArI-vepArI lekene vAsa, lakSmIne vAsa, janasaMkhyAnI adhiktA sAthe sUcave che. 84 coTAM, deva-darabAramAM vAgatI ghaMTAnA maMgala nAda jaNAve che. e pachI asamAna uMcA pAvAgaDha girinuM varNana ApatAM, tenA para devatAne vAsa ane kinaronAM gAna jaNAve che. dilhIpati sulatAna pRthvIrAja cauhANanA vaMzamAM dIpatA patAI rAvaLanuM maraNa kare che, je anamI (bIjAne na namanArA) nupaShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM ziratAja pAvA-pati tarIke rAjya karatA hatA. kavie tyAM darzAvela samaya vikrama saMvat 1100 e pAvA-pati #caihANanA pUrvajone samajavuM joIe. . bIjI DhALamAM--pAvAgaDha upara saMghe jaga-jana-hitakAraka jaga-manahara devaLa karyuM jaNAvyuM che, bAramI sadImAM ene pharatI (catarapha) para bAvana deharIe pAvAgaDha para hAI-e bAvana jinAlaya hatuM. emAM che. jaina maMdire jJAna-rasika abhinaMdana deva (jenonA cethA tIrthaMkara) ane jIrAvalI-prabhu * aitihAsika daSTie vizvAsapAtra na jaNAtA caMda baradAInA pRthvIrAja-rAsanA AdhAre saMvata darzAvyo hoya, te te saMvat pAvApati mATe ghaTI zake nahi. patAI rAvaLa(jayasiMha ) saMbaMdhamAM ahe "tejapAlanA vijaya 'nA prAstAvikamAM jaNAvI gayA chIe ane pRthvIrAja cauhANa vagere saMbaMdhI keTaleka paricaya AgaLa jevAze. 1 pAvAgaDha-cAMpAnera sAthe kare. jena(vikramanI 12 mI sadIthI 19mI sadI sudhI)ne itihAsa meM vistArathI "tejapAlane vijaya" nA prAstAvikamAM sapramANa darzAvyo che. vizeSamAM jaNAya che kepAvAgaDhanA che. saMbhava-jinamaMdiramAM 8deharIe karAvanAra vikramanI 15mI sadInA khaMbhAtanA osavALave.medhAzAha. UkezavaMzamAM thayelA sacivendra bhAvAzeThanA vaMzajemAM dharma-nika zrImAna zeTha meghAzAha, vikramanI 15mI sadInA uttarArdhamAM thaI gayA. jemaNe dhArmika sarva kSetramAM meghanI jema vasu-vRSTi karI hatI. temane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha 11 (23 mA pArzvanAtha)nI mukhya pratimAo hatI. e bane denI aMjana-zalAkA pratiSThA vi. saM. 1112 mAM vaizAkha zu. 5 guruvAre AcArya guNasAgarasUri dvArA thaI hatI-tema jaNAvyuM che. prastuta jIrAvalI pArzvanAthanI te pratiSThAnA pahelI patnI bhelIthI mANikya nAmano putra ane bIjI patnI kamalAIthI hIra ane vIra nAmanA 2 putra thayA hatA. vyavahArIothI zobhatA eka nagara staMbhatIrtha(khaMbhAta)mAM vasatA meghAzAha agraNI tarIke prakhyAta thayA hatA. temaNe pAvakAcala(pAvAgaDha)nA zaNagArarUpa zaMbhavajinanAM maMdira(je saMbaMdhamAM "teja pAlano vijaya" pustakanA prAstAvikamAM ahe pramANe darzAvyAM che)mAM kalikAlane nAza karanArI 8 devakulikAo karAvI hatI- "pAvavA -zrIrAmavatinA .. tenA phevariTa strijJAtA: kRtA. " te meghAzAhe puSkaLa dravya kharcIne pArakapurezvara(jina)nA jIrNa caityane navuM karyuM hatuM. temaNe darzanathI udvegane dUra karanArImanahara 24 tIrthakarenI pratimAo karAvI hatI, tathA suratrANa (sulatAna) puramAM ujajavala vizAla zAlA (upAzraya) karAvI hatI, tathA mAhindro nadInA taTa(mahIkAMThA )para 24 vAra amAri karAvI sarva prakAranI hiMsAne nivArI hatI, ghaNI tIrthayAtrAo ane ghaNuM saMdhabhakti karI hatI. te ja meghAzAhe tapAgaNarUpI AkAzamAM sUrya jevA yugapradhAna semasuMdarasUrinA kRta-bhakti tarapha preratA sadupadezane sAMbhaLI harSita thaI siddhAMta vagere lAkha graMtha( ke) lakhAvatAM vi. saM. 1498 mAM lakhAvela ane cikeza( jJAnabhaMDAra )mAM sthApela pustaka (sUkSmArthavicArasANi-tADapatrapustikA hAla jenazAnazALA vijApuramAM vidyamAna)nI 21 kevALI prAMta prazastimAM e ullekha che [ juo jainasAhitya-pradarzana-prazastisaMgraha-tADapatra-vibhAga pR. 9-10]. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDodarAmAM prasaMge cAMpAneranA saMghamAM harSavadhAI thaI hatI. cAMpAneramAM ane pAvAgaDha para sarva jana prabhu-guNa gAtA hatA. A sAthe mUlanAyaka abhinaMdana jinanA zAsananI rakSikA zyAma varNavALI, padmAsanA ane cAra bhujAvALI laTakALI kAlIdevIne * paNa tyAM sthApI hatI. kharataragacchanA nAyaka zrI jinacaMdrasUri, ke jemane maMtrIzvara karmaca ke zahenazAha akabaranI adhyakSatAmAM "yugapradhAna" padavIthI sanmAnita karAvyA hatA ane je AcAryanA sadupadezathI akambare ASADha aSTAkSikAnuM amAri-pharamAna prakaTa karyuM hatuM, te AcArya sAthe, saMghapati samajIvALA saMgha zatruMjaya-yAtrAe cAle, te samaye vi. saM. 1644 mAM dezadezanA saMghamAM cAMpAnerane saMdha paNa AvyA hata-evo ullekha vi. saM. 1648 mAM racAyelA jinacaMdrasUri-rAsamAM maLe che - "vikamapura maMDevarale, sindha jesalamera; sirohI jAleranau, seraThi cAMpAnera. 22 saMdha aneka tihAM AviyA, bheTaNa vimala girinda; letaNuM saMkhyA nahIM, sAthe guru jinacanda. 23 " -vizeSa mATe jUo aitihAsika jenakAvya-saMgraha, yugapradhAna zrI jinacaMdrasuri (pR. 60 le. agaracaMdajI, bhaivaralAlajI nAhaTA) "vADInA bhamarA ! dvAkhAM mIThI re cAMpAneranI" e dezamAM paNa kavi dIpavijayajIe "sehamakularatnapaTTAvalI-rAsa"(ha. li. prati pR. 24) mAM DhALa-kavitA racI che. 2. bAvana jinAlayavALI te jagyA para di. yu. he. jarIvALAe maMdira karAvI vi. saM. 1967mAM pratiSThA karAvyAnuM zrIyuta nAthurAma premIjIe jaNAvyuM che-jUo "pariziSTa abhiprAyo mAM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pAzvanAtha 13 cha trIjI DhALamAM--pAvAgaDhanI rakhavAlI, abhinaMdana-zAsana rakSikA devI jagadaMbA e kAlikAnuM sarasa abhinaMdana- varNana karyuM che. enA cAra hAthamAM rahelAM zAsanadevatA Ayudha-cihno jaNAvyAM che, temAM jamaNuM kAlikAnuM varNana be hAthamAM varada ane pAza tathA DAbA be hAthamAM nAgarAja ane aMkuza jaNAvela ke pAvAgaDhanI kAlikA, tapAgacchanA ugra svabhAvavALA manAtA upAdhyAya dharmasAgarajIe vi. saM. 16ra9 mAM racela kupakSa-kauzika-sahastrakiraNa aparanAma pravacana-parIkSA(vi. 4, gA. 34 )nI vyAkhyAmAM jaNAvyuM che ke-"AMcalika matanA AkarSaka narasiMha upAdhyAye caMpakadurga( cAMpAnera )mAM mithyAdaSTi kAlikAdevI pitAnA matanI vRddhi mATe ArAdhI hatI. pro. narasiMhane nADhI(thI) bahene naTapadrIya (naDIAdanA) caityavAsI sUri dvArA "AryarakSita' nAmathI sari-pada apAvyuM hatuM." e ja graMthanA pAMcamA vibhAga(gA. 7-8)mAM jaNAvyuM che ke "te narasiMhe pitAnA matanI vRddhi mATe pAvakagiri (pAvAgaDha)mAM rahelI kAlikA nAmanI mithyAdRSTi-hiMsApriya devIne 21 upavAsa dvArA ArAdhI hatI; ane te pApI jane pAse vyagraha vacana prakAzita karatAM amane caheMdharI pratyakSa thayAM" evuM mRSA belyA hatA- " yathA AJcalikamatAkarSakeNa narasiMhopAdhyAyena campakadurge mithyAdRgU jasTiAvI nigamatavRddha sAdhitA * * " niyamaya buDDinimittaM pAvayagiri-kAliAbhihA devI / ArAhiA ya micchAdiTThI igavIsuva]vAsehiM // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM che. devInA mukhane pUrNimAnA caMdranI upamA ApI che, hoTha pravAla jevA lAla, AMkhe amRta-kacelAM jevI, ane lalATamAM " paccakkhA cakkesari amhaM' ti musaM vaiMsu so pAvo / pAvajaNANaM purao buggahavayaNaM payAsato // " cA-nigamatavRddhinimitte pAra iyA zajhiADamiyA rinAnI miththAIlAriyA jevI sA 4 4" pravacana-parIkSA (vi. 4, gA. 34 vyAkhyA; vi. 5, gA. 7-8, vyAkhyA ) . jenI abhinaMdana-zAsanadevI. paraMtu vikramanI 19 mI sadImAM tapAgacchamAM thaI gayelA A yati kavirAja dIpavijayajIe temane maLelA lekhAdi AdhAra pramANe jaNAvyuM che ke-vi. saM. 1112 mAM vaizAkha zu. 5 nA divase pAvAgaDha para cethA tIrthakara abhinaMdana jinanI pratiSThA che. jenAcArya guNasAgarasUri dvArA karavAmAM AvI hatI. te sAthe tenI bhakta zAsana-devI kAlikAne paNa tyAM sthApita karavAmAM AvyAM hatAM. vartamAnamAM pAvAgaDhamAM hiMdu-samAjamAM-devInA upAsako dvArA bahu manAtI e kAlikA devInI mUrti jovAmAM AvatI nathI, mAtra tyAM te devInI sthAnaka-sthApanA ja jaNAya che; paraMtu kavirAja dIpavijaye 108 varSo pahelAM tyAM kAlikA devInI mUrtinAM darzana karyA jaNAya che-ethI tenAM aMga-upAMga, Asana, Ayudha, vastra, AbhUSaNa-zaNagAra vagerenuM vAstavika varNana kareluM jaNAI Ave che. pAvAgaDhanI rakhavAlI A kAlikA devIne cethA tIrthakara abhinaMdana jinanI zAsana-devI tarIke oLakhAvI che, te ve. jenonI mAnyatA pramANe che. . jenAcArya zrI hemacaMdranI abhidhAnaciMtAmaNi nAmamAlA (1 devAdhideva kAMDa, le. 44) mAM e rIte nAma sUcavyuM che, tema temanA triSaSTizalAkApuruSacaritra parva 3 jA) mAM abhinaMdana-jina-caritramAM tathA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha 15 tilaka-TIkeA ratna-jaDita jaNAvela che. paherela caNIe pILA ane rAtA vanA tathA uparanI eDhaNI-ghATaDI lAla, gulAla khIjA aneka zve. jaina gra MthakAroe aneka graMthA ( nirvANukalikA, pravacanasAre dvAra, padmAnaMdamahAkAvya, AcAra-dinakara vagere )mAM jaNAvela zAsanadeva-devInAM nAmeA ane svarUpe pramANe ceAthA tIrthaMkara(abhinaMdana )nI zAsanadevInuM nAma kAlikA che, ane kavie varNavyA pramANe tenuM svarUpa che-- 1. AcArya zrIhemacaMdra-- " 'cazavagitananA TuritApi "jJAjiSThA| xx kRti jJeyaH kramAcchAsanadevatAH / vyAkhyA - kAlyeva kAlikA varNena / x x evametAzcaturviMzatirapi jinAnAM RSabhAdInAM bhaktAH krameNa jinazAsanasya adhiSThAtryo devatAH zAsanadevatAH // "" --abhidhAnaciMtAmaNi nAmamAlA(ya. vi. graM. 1, 44-46) mAM, " kAlikA ca tathotpannA zyAmavarNA'mbujAsanA | dakSiNau dhArayantI tu bhujau varada - pAzinau // nAgAGkuzadharau bAhU dadhAnA dakSiNetarau / pAripArzvikyabhUnnityaM bhartuH zAsanadevatA // yugmam // ,, --triSaSTizalAkApuruSaritra( pa` 3, sa` 2, zlA. 159, 160 abhinadanajinacaritra )mAM. 3. pAdaliptasUrinI nirvANukalikA( patra 34-35 )mAM " tathA caturthamabhinandanajinaM x x tasminneva tIrthe samutpannAM kAlikAdevI zyAmavarNa padmAsanAM caturbhujAM varada-pAzAdhiSThitadakSiNabhujAM nAgAkuzAnvitavAmakarAM ceti / "9 4. vi. sa'. 1468mAM vadhu mAnasUrie racelA AcAradinakaramAM-- www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM jaNAvI che. hAthamAM ratna-jaDAva cUDI kaMkaNa, pagamAM jhAMjhara napura, ane DekamAM navalakho hAra-e devIne zaNagAra sUcavyuM " zyAmAbhA padmasaMsthA valayavalicaturbAhuvibhrAjamAnA pAzaM visphUrjamUrjasvalamapi varadaM dakSiNe hastayugme / bibhrANA cApi vAme'Gkuzamapi kaviSaM bhoginaM ca prakRSTA devInAmastu kAlI kalikalitakalisphUrtirudbhUtaye naH / / OM namaH zrIkAlyai zrIabhinandananAthazAsanadevyai / zrIkAli ! sAyudhA savAhanA saparikarA iha pratiSThAmahotsave Agaccha Agaccha ida marthya pAdyaM baliM caruM gRhANa gRhANa sannihitA bhava bhava svAhA / " -vaDodarA-prAcyavidyAmaMdiranI vi. saM. 1476 mAM lakhAyelI ha. li. prati patra 121. 5. paramajaina Thakkara kerue vi. saM. 137ra mAM prAkRtamAM racelA vAstusArane, zrIyuta paM. bhagavAnadAsajI jene hiMdI anuvAda sAthe sacitra prakAzita karyo che. temAM vetAMbara ane digaMbara jaina graMthanA AdhAre zAsanadeva-devIonAM lakSaNa sAthe je citro ApyAM che, temAM vetAMbara jaina-mAnyatA pramANe jaNAvela cothA tIrthakaranI zAsanadevI kAlikAnuM nAma tathA svarUpa maLatuM Ave che, paraMtu digaMbara jenI mAnyatA ethI jUdI paDe che, arthAta teo cethA tIrthakara (abhinaMdana)nI zAsanadevI tarIke ane tevA svarUpamAM kAlikAne mAnatA nathI. evo spaSTa bheda tyAM jaNAvyuM che. vidhipakSa( aMcala)gacchanI adhiSThAyikA vi. saM. 1691 mAM kavi amarasAgarasUrie racelA, lAlaNagotravALA vardhamAna-padrasiMha zreSThinA saM. caritranA maMgalAcaraNamAM, vidhipakSamAM thayelA zreSTha sariArya rakSitane praNAma karyA pachI ga7nI adhiSThAyikA, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvelA pArzvanAtha 17 che. devI, pAvAgaDhathI utarIne navarAta(noratA)nA 9 divasomAM zahera(cAMpAnera )nI nArIonI TeLImAM bhaLI sai sAthe vAMchita artha ApanArI, pAvAdurga(pAvAgaDha)-nivAsinI mahezvarI mahAkAlIne vaMdana karyuM che- "gacchAdhiSThAyikAM vande mahAkAlI mahezvarIm / vAJchitArthapradAM nityaM pAvAdurganivAsinIm // " lAlaNanI gotradevI, te caritranA pahelA sargamAM jaNAvyuM che ke-pArkara dezamAM siMdhunadanA kAMThA upara vADIothI ramaNIya pIluDA nAmanuM gAma che, tyAM zaratA vagere guNethI zobhate, prajAjananuM pAlana karato rAvajI nAmane caMdravaMzI rAjA vasato hato. tene rUpadevI nAmanI suzIla rANuthI 1 lakSadhIra ane 2 lAlaNa nAmanA be putra hatA. duSkarma ge lAlaNane deha kayukta thatAM mAta-pitA duHkhI thayAM. te rAjAne maMtrI devasiMha jainadharma pratye AdaramAnavALo suzrAvakanA guNothI yukta hatuM. te samayamAM vidhipakSagacchanA bhUSaNarUpa AcArya jayasiMhasUri zebhatA hatA, jemane satkAra siddharAje karyo hato. saMvega raMgavALA, zAstra-sAgaranA pAragAmI, kAlInA prasAdane prApta karanArA, paropakArI je suvihite vAdamAM digaMbarone jItyA hatA tathA lakSa( lAkha ) kSatriyone bedha pamADyo hata- " gacchazrIvidhipakSabhUSaNanibhAH zrIsiddharAjArcitA AcAryA jayasiMhasUrimunayaH saMvegaraGgAGkitAH / vAde nirjitadikpaTAH suvihitAH zAstrAmbudheH pAragA akSaravivAhitA: jI-ravi vamudA" -sarga 1, le.12. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM garabA rame che evI leka-vAyakA paNa kavie jaNAvI che. gAma, nagara, pura, saMniveza ane rAjyanI rakSA karavA tathA vicaratA te sUrijI, munio sAthe pIluDA gAmamAM padhAryA, tyAre devasiMha vagere zrAvakoe deza-kAlocita bhakti karatAM temane praveza karAvyuM hatuM. madhura dezanA karatA surijInuM prabhAvavALuM AcaraNa sAMbhaLI rAjAe lAlaNane nIrogI karavA upAya darzAvavA maMtrI dvArA jaNAvyuM. " jina-zAsanane prabhAvaka thaze" ema vicArI rijIe aSTama tapa ( 3 divasanA upavAsa) karI kAlikA devInuM ArAdhanA karavA jaNAvyuM. e rIte ArAdhana karatAM devIe prasanna thaI jayasiMhasarinA caraNanA prakSAlana jalane mahimA sacavyo. e rIte karatAM lAlaNa nirogI thayo. tenAM mAta-pitA harSita thayAM. kRtajJatAthI sarichanA upadezathI teoe dayAmaya jainadharma svIkAryo. sUrijInA upadezathI lAlaNe pAvAdurga(gaDha)-nivAsinI mahAkAlInuM bhAvathI pUjana karyuM - " lAlaNo'ya mahAkAlI pUjayAmAsa bhAvataH / jUrI rAoina vAI-nivalinIma che" -vardhamAna-pasiMharSicaritra (sarga 1, kalo. 34). mAta-pitA sAthe jinadharmanuM ArAdhana karatAM teNe zAMtinAtha jinanI eka devakulikA karAvI hatI, temAM sphaTika ratnanI banAvelI zAMtinAthanI pratimA saridvArA pratiSThita karAvI hatI. esavALamAM agresara devasiMhe sUrijInA upadezathI lAlaNane nizcita rIte pitAne sAdharmika ja jANune esavALAnI paMktimAM meLavyo hato. surijI caturmAsa karI ziSyo sAthe anyatra vihAra karI gayA. lAlaNane prApta thayela sudharma, lakSadhIranA manane e na hato. kAla-krame rAvajI paTelekavAsI thayA. mRta-kAryo karatAM jJAti-bhajana karmamAM banne bhAIone paraspara kaleza thayo. moTAbhAIthI apamAnita Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha 19 dhamI jena-jananAM Iti, upadrava, bhaya, saMkaTa haravA-saMghanAM vine haravA-e devIne prArthanA karI che. thatAM lAlaNa aMtaHkaraNamAM khinna thaI potAnA kuTuMbane laI mAtA sAthe tyAMthI cAlI nIkaLyo. kacchadezamAM DeNa nAmanA manahara gAmamAM sUrAjInAmane rAjA lAlaNane mAme hatA, mAtA ane patnInI preraNAthI lAlaNa tyAM gayo. vRttAMta jaNAvyuM. mAmAe satkAra karyo. pitAne putra na hovAthI surAjIe bhANejane putra tarIke svIkArI tene pitAnA rAjyapaTTa para sthA. vRddha mAtA rUpadevI e joI ghaNAM harSita thayAM, jinadharmanuM ArAdhana karatAM te kAla-krame bhAI pachI paraloka-pathe saMcaryA. mAtAnA mRtakArya-prasaMge lAlaNe moTA bhAI lakhadhIrane vinayapUrvaka pitAnA gAmamAM belAbe, parivAra sAthe te AvyA. mAtAnA viyoga-dukhe duHkhI banne bhAIo maLyA. teoe mAtAnI agni-saMskAranI bhUmimAM mAtAnI mUrti sAthe devakulikA( deharI) karAvI hatI. lakhadhIra rajA laI pitAnA kuTuMba sAthe pitAnA gAmamAM gayo. dAnezvarI lAlaNa pitAnI prajAnuM pAlana karatA hatA, jenadharmanAM aNuvratanuM pAlana karatA hatA. tene senA nAmanI patnIthI be putro thayA hatA. pitAnuM gotra sthApana karavAnI lAlasAvALA lAlaNe eka vakhate aSTama tapa ( 3 divasanA upavAsa ) karI mahAkAlInuM ArAdhana karyuM hatuM. kAlIe pahelAM bhISaNa rUpe ane pachI prazAMta mane hara lakSmI-rUpe darzana ApyuM hatuM. lAlaNe padmAsanastha prazAMta mUrtine praNAma karI pitAnA vaMzajonI rakSA mATe, vaibhava mATe prArthanA karI hatI. devIe "lAlaNa' nAme prasiddha thanAra vaMza-vRddhi vistAra mATe varadAna-vacana ApyuM hatuM. lAlaNe evI rIte vi. saM. 1229mAM lakSmInuM rUpa dharanArI kAlIne gotra-devI tarIke sthApI hatI- "gva yu va mI nidhi-dayA( 1222)mIte mano saMsthApayAmAsa sa gotradevI kAlI ca lakSmyA vararUpadharnAm // " -vardhamAna-pasiMhaeSTi caritra sarga 1, kaleka 67. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDodarAmAM cethI DhALamAM-cAMpAnerathI jIrAvalI pArzvanAtha(pratimA) vIrakSetra vaDodarAmAM padhAryA-tenuM varNana sayAjIrAva bI. karatAM kavie rAjyakartA sahAjI(sayAjAnA rAjya-sama- jIrAva bIjA )nA vaMzane paricaya yamAM cAMpAnerathI Ave che-1. dAmAjIrAva, 2. harajI, 3. vaDodarAmAM padhA-keraLa, 4. jighajIrAva, pa. pIlUlA)relA pArzvanAtha. jIrAva, 6. dAmAjI, 7. vidarAva, pachI 8. sahAjI (sayAjIrAva ane temanA putra 9. gaNapatarAva e nAme spaSTa nirdeza karyo che. *vaDodarAnA rAjyakartA gAyakavADa vaMzane nAma-nirdeza nIcenA kamamAM "baDA gejheTiyara' (oN. 1, pR. 229) vageremAM darzAvyo che, te sAthe uparyukata nAma maLe che - naMdAjI za mAjI (1 lA) jhiMgejI pilAjI damAjI (bIjA-sva. sana 1768 = vi. saM. 1824) goviMdarAva (sva. sana 1800 = vi. saM. 1856) sahAjI (sayAjIrAva bIjA ) [ sana 1819 thI 1847 = vi. saM. 1875 thI vi. saM. 1903] gaNapatarAva [ sana. 1848 thI 50= vi. saM. 1904 thI 13] Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha 21 sahAjI(bIjA sayAjI)rAvanA rAjyamAM rAjA, rAjamaMDala -ane sau prajAnuM kalyANa karavA deve darzana ApyAM-te hakIkatamAM jaNAve che ke-rAvapurAmAM dezI(dezastha) brAhmaNa rAmA(ma)jIne ghare bhUmimAM birAjatA deve tene svapna ApI samajAvyuM hatA, paraMtu te samajI zakyA na hatA; tapAgaccha-sAgaragacchanA AcArya zAMtisAgarasUrine svapna ApI pite pragaTa thavA 1 zAMtisAgarasUri. paM. hIravadhananA ziSya kavi kSemadhane rAjanagara(amadAvAda)nA nagarazeTha zAMtidAsanA vaMzaja vakhatacaMdazeThane je aitihAsika rAsa o che, 4pa DhALavALA puNya--prakAza nAmane vistRta te rAsa kavie vi. saM. 1870 mAM ASADha zu. 13 rAjanagaramAM pUrNa karyo hato. te samaye A zAMtisAgarasUri(ANaMdasAgarasUrinA paTTadhara) aNahilapura pATaNamAM comAsuM rahyA hatA. kavie e rAsane aMtima kathanamAM tapA-sAgaragacchanA adhipati tarIke emanA nAmano ullekha A pramANe karyo che-- "ANaMdasAgarasUri tasa pATe, bhaviyaNane hitakArI che; teha gusa-pATa-paTodhara pragaTyA, zAMtisAgara sukhakArI che. 13 sUrI-guNa tasa aMga birAje, sabhAgI-siradAra che; sAgaragaccha-guru-bhAra-dhuraMdhara, nirvahe sukhakAra che. 14 anahalapura pattana mAsuM, saMprati sUri birAje che; eha rAsanI racanA kIdhI, suMdara tehane rAje che." 15 -aitihAsika jaina-rAsamALA bhA. 1, pR. 1001 [saM. me. da. dezAI, pra. adhyAtmajJAna-prasAraka maMDaLa] Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDAdarAmAM samajAvyuM hatuM. te pachI nagaranA sudhI sUbA pATIla vi. saM. 1892 tathA vi. saM. 1893 mAM sANa Mda gAmamAM zrI zrImAlI metA cAMdA vageree karAvela jinapratimAnI ane siddhacakranI pratiSThA A zAMtisAgarasUrie karI hatI ( jUe buddhi. jainapratimA- lekhasaMgraha bhA. 1, le. 627, 28, 63, 631. ) 22 AsavALa zrImAna zeTha haThIsiMhe potAnA dravya-vyayathI ahamadAvAdamAM uttara dizAmAM karAvelI vADImAM 3 mALavALuM, 3 zikharAvALuM, 2 maMDAvALuM, para devakulikAvALu, dhanAtha-mUlanAyakanI sthApanAvALuM je maneAhara vizALa jina-ma Mdira karAvyuM hatuM; te prAsAda ane jinabiMbenI pratiSThA vi. sa. 1903mAM zAMtisAgarasUrie karyAnu tyAMnA prazasti-zilAlekha parathI jaNAya che. zeThane svavAsa thatAM harakuMvara zeThANIe karAvela pratiSThA mahAtsavanu tyAM vistArathI varNana ApeluM che( jinavi. prAcIna jainalekhasaMgraha bhA. ra, le. 556), buddhi. le. bhA. 1, le. 1402 mAM e ja samayaneA bIjo pratimAlekha prakaTa thayA che. sva. bAbU pUracaMdajI nAharanA jainalekhasaMgraha ( prathamakhaMDa le. 56)mAM lekhamAM jaNAvela vi. saM. 1903mAM zAMtinAthajitabiMbanI pratiSThA karanAra tapA-sAgaragacchanA jaNAvela zAMtisAgarasUri A ja jAya che ane te ja pustakanA le. para6mAM sa. 1935(o 03) mAM mAdha va. 5 ahammadAvAdavAsI AsavAla nA. vRddhazAkhAnA ( vIsA ) zA. haThIsa'dha kesarIsaMdhanI bhAryAM bhAi rukamiNie peAtAnA zreya mATe karAvela zAMtinAthanA biMbanI pratiSThA paNa tapAbirUdavALA sAgaragacchanA A ja zAMtisAgarasUrie karI hatI. vi. saM. 190pa( zAke 1768 )mAM sIpAra-vAsI bena navale peAtAnA zreya mATe karAvela cadraprabhabiMbanI pratiSThA tapAgacchanA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha 23 'giradharadAsane vAta jaNAvatAM temanI AjJAthI durlabhadAse (zeThe) tyAM jaI bhUmi pedAvI eTale jIrAvalI pArzvanAtha deve darzana dIdhAM. harSavadhAI thaI hatI. A pratimA prakaTa thayAne saMvatsara, mAsa, tithi vi. saM. 1889 mAgazara vadi 11 spaSTa sUcavela che. bhaTTAraka zAMtisAgarasUrie karI hatI, je madhuvanamAM kAnapuravALAnA jinamaMdiramAM che (pU. nAhara-jenalekhasaMgraha naM. 2, le. 1829). 1. vaDodarA-mAmAnI poLanA vakIla DAhyAbhAI maganalAla parIkha pAse vi. saM. 1889 mAM kapaDA upara lakhela makAnane dastAveja che, jemAM mAmAnI piLa pahelAM bAlacaMda paTelanI piLa tarIke oLakhAtI jaNAvI che, temAM paTela giradharadAsa bAlacaMdanI zAkha tarIke sahI che, kavie pATIla giradharadAsa nAma jaNAvela che, te e ja vyakti jaNAya che. 2. dullabhadAsa. AmAM jaNAvela durlabhadAsa zeTha te gAMdhI suzrAvaka (ve. jaina gRhastha) jaNAya che ke-jemaNe vi. saM. 1890 mAM mahedarAmAM A ja kavirAja dIpavijayajIne bIjA zrAvake sAthe mahAnizIthI baMdhamAM pRchA karI hatI ane kavirAje temanA pratyuttara tarIke "mahAnizIthanA bela" nAmane nA graMtha racyuM hatuM ane vi. saM. 1892 mAM A kavirAja suratamAM hatA, tyAre mUrtipUjA vigere viSayaka praznAvalI pUchanAra vaDodarAnA zrAvaka-saMdhamAM prathama nAma gAMdhI durlabhadAsa jhaveracaMda tarIke jaNAvyuM che, te ja A AgevAna zrAvaka (ve. jena) jaNAya che, jenuM sUcana meM "vaTapaka(vaDedarA)nA aitihAsika ullekho " lekhAMka 11)mAM karyuM che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 pAvAgaDhathI vaDAdarAmAM pAMcamI DhALamAM-jIrAvalI pArzvanAtha prabhunAM darzanathI thayela harSa, bhaktibharyA prabhu-prabhAva-stavana jIrAvalI pArzva - dvArA prakaTa karela che. 'OM trI zrInIAvahInAthanuM stavana pArzvanAthAya namaH / ' Ave prabhAvaka maMtra jaNAvI sau saMgha, rAjA, prajA ane rAjamaMDala adhikArI mATe zubha maMgala-prArthanA karI che. vi. saM. 1889 phAgaNa chu. 2 ne divase-eTale uparanI ghaTanA pachI lagabhaga be mahinA pachI A kavitA racyAnuM paNa tyAM kavie spaSTa jaNAvyuM che. - e pachI abhiSeka tarIke zve. jaina-samAjamAM suprasiddha bRhaththAMti stAtranA zAMtikAraka pAThA-7 vAgye ApyAM che. aMtamAM jIrAvalI pArzvanAthanI AratI racI caturvidha sAMdha ane rAjyakartA sAhA( bIjA sayAjIrAva ) mATe maMgala bhAvanA prakaTa karI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIrAvalI-pArzvanAtha-stavana. [rtA-kavirAja dIpivijaya] zrIvaradAI nama: zrI jIrAvalI-pAzvanAthAya tasya stavanama(serI buhArI saja karuM ghera Avo re. AvatAM veruM phula hasIne belA ne-e dezI; tathA samudravijaya sa(ku)la-caMdala sAmalI[yA ). svasti zrI tribhuvana-pati jayakArI re, jIrAvalI jinarAja jagaupagArI re; praNamI pada-kaja tehanA jyakArI re ], varaNuM te mahArAja jaga-u0 1 gujara desa vaDodare jya, pragaTyA pArasa deva jaga-1 murata sAmalI jhagamage jaya0, sAre suranara seva jaga-u0 2 Ada thakI utapati kahuM jaya, suNo catura sujANa jaga-u0; cAMpAne(naya) caMpAvatI jaya0, nagara bhale ahiThANa jaga-u0 3 leka vase vahAvIyA jaya0, jihAM ghara che lAkha aDhAra jaga-u0; lakhesarI keTesarI jaya0, jihAM dravya taNe nahI pAra jaga-u0 4 cauTAM corAzI bhalAM jaya0, bahu deva taNe darabAra jaga-u0; ghanana ghaTA raNajhaNe jaya0, maMgala jaya jayakAra jaga-u0. 5 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 pAvAgaDhathI vaDAdarAmAM pAvAghaDha gIrI che bhale jaya0, uMcA che asamAna jaga-u0; vAseA vase tihAM devatA jaya0, karatA kinnara gAna jaga-u0, 6 diddhipati sUlatAna je jaya0,zrI prathvirAja caheANu jaga-u06 tenA vaMsamAM dIpatA jaya0 patAi rAvala meherANa jaga-u0. 7 vikramasa vat igyArase huM jaya0, anamI nRpa-siratAja jaga-u0; rAja kare pAvApatI jaya., kahe dIpavijaya kavirAja jaga-30. 8 ( DhAla 2 ) ( jhINA jharamara varase meha, bhIMje mAharI cUnaDalI; tathA-hAM re mAre dIvAlI thai Aja, prabhu-mukha jovAne-e dezI ) pAvA upara saMghe kIdheA, devala jaga-manAhArI re; bAvana jinAlaya pharatI deharI, jaga-janane hitakArI re. 1 gyA(jJA)na-rasIlA re abhinadana deva dayAla gAMna 20 prabhu jIrAvalI jaganAtha gyAMna 20 1 (AMkaNI) saMvat IMgyArase huM' khArA varase, deva-pratiSThA thAve 2. abhinadana jIrAvali pArasa, aMjana-salAka seAhAve re. gyAMna 20 abhi. prabhu jIrA02 vaizAkha ujvala mAsa sAhAve, paMcamI ddina guruvAra re; AcAraja guNasAgara surI, thAyai prabhu jayakArI re. gyAMna. abhi. prabhu jIrA 3 cAMpAnera-taNA sahu saMghane, hU huraSa vadhAi ; jaya jIrAvali-pArasa jaya jaya, jaya jaya jaga-sukhadAi re. gyAMna. abhi. prabhu jIrA 4 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha 27 te dina e jIrAvali - pArasa deva-pratiSThA thAve re, cAMpAnayare pAvAghaDha para, sahu jana prabhu-guNa gAve. gyAMna abhi0 prabhu jIrA. 5 abhinaMdana-zAsana-rakhavAlI, thApI devI kAli re, padamAsana bhuja cAra sehAve, sAmavaraNa laTakAli re. gyAna. abhiprabhu jIrA6 jIrAvalI pArasa prabhujInI, utapati e jaga rAje re; maMgala nAma sadA hitakArI, dIpavijaya kavirAje re. 7 gyAMno abhinaM prabhu jirA I ( DhAla 3) ( ani hAM re vAhe vAI che vAMsalI re-e dezI) ani hAM re pAvAgha8-rakhavAlI kAlikA re, abhinaMdana zAsana-deva re, anicAra-bhujali kAlI mAvaDI re, bahU sura nara sAre che seva. 1 ani [hAM re] pAvAgha-rakhavAlI kAlikA re. ani hAM re jamaNe behU hAthe Ayudha dhare re, paheluM vada(varada) ne bIjaluM pAsa ani [hAM re] DAbA behuM hAthameM Ayudha bhalAM re, nAgarAja ne aMkuza khAsa. ani. pAvAgha80 2 aniTa punyama-caMdrasI mukha-sobhA bhali re, valI hoTha te lAla pravAla re; Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 pAvAgaDhathI vaDeAdarAmAM ani. nayaNa te dIse amiya-kacAlaDAM re, TIkA ratnajaDitra che bhAle re. ani. pAvAghaDha0 3 ani. pIlAM ne rAtAM caraNAM peheraNe 2, valI ghATaDI lAla gulAla re; ani. jagadaMbA jaga-jananI mAvaDI re, upagArI jina-rakhavAla re. ani pAvAgha80 4 ani. cuDI ne kaMkaNu ratna-jaDAvanAM re, valI jhara neura pAse re; ani. hAra khIrAje kATamAM navalakhA re, saNagAra dhare mahumAya. ani. pAvAghaDha0 5 ani. pAvAghaDhathI devI utare re, navarAtanA nava dina tAM&i; ani. seheranI nArI-TAlImAM bhalI re, tihAM garabA rame sahUmAMDe. ani hAM re pAvAghaDha 6 ani gAma nagarapura sannivezanA re, karA rAja-taNI rakhavAla; ani. dhRta upadrava bhaya sakaTa harA re, dharamI jinanAM sahU pratipAla re. ani. pAvAghaDha 7 ani. abhinadana-zAsana-rakhavAlikA 2, sahU saMdha taNI vaDa lAja; ani. vIdhana te harA sahu devI kAlikA re, kahe dIvijaya kavirAja, ani. pAvAghaDha0 8 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha ( DhAla 4 ) (Adi jiNesara ! vinati hamArI--e dezI ) cAMpAnayarathI deva jIrAvalI, pratimA sAheba pAsa re; paudhADyA vIrape(kSe)tra vaDeAde, te varaNava kahuM khAsa re. deva jIrAvalI-sAheba vA. 1 ' rAjya kare tihAM rAva sahAjI, tenA vasa vakhANuM re; damAjI rAva ne harajI kerAjI, jinghajI rAva pramANuM te. deva jIrAvalI 2 pIlUjI rAva dAmAjI narapata, gAvadarAva sadnara re; tasa suta dvIpe, ganapatarAva hajUra re. rAva sahAjI jIrAvalI 3 ehunA rAjamAM karuNA karIne, dIdhAM rAjA rAja-maMDala parAne, sahUne 29 deva darIsaNu deva re; kalyANa karavA re. rAvapurAmAM desI brAhmaNa, rAmAji tene ghera bhUmimAM birAje, supana dei Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat deva jIrAvalI 4 nAma kahAve re; samajhave re. deva jIrAvalI 5 samajhaDyo nahI teha supananI samajhaNa, punya vinA kima thAve re; punya karI jagamAM sahU prANI, punyathI sahU banI Ave re. deva jIrAvalI 6 tapagaccha sAgaragaccha AcAraja, zrIzAMtisAgarasUra 2; tehane supana deI samajhAvyA, pragaTa thavAne hajUra re. deva jIrAvalI0 7 www.umaragyanbhandar.com Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDodarAmAM duragapAla koTavAla nagarane, I sabA nAma kahAve re, pATIla gIradharadAsa sUdhami(mi), tehane vAta jaNAve re. deva jIrAvalI. 8. tasa AganyAthI durlabhadAse, bhama khaNI tihAM jAI re, deva jIrAvalI darasana dIdhuM, vadhAI vadhAI vadhAI re.. deva jIrAvalI. 9 saMvata aDhAra navyAsI mRgazira, vadi ekAdasI sAja re; pAsa jIrAvalI pragaTa thayA eha,dIpavijaya kavirAja re. | deva jIrAvalI. 10 ( DhAla 5) (ame vATa tamArI jotAM re, sAcuM bole sAmaliyA!--e dezI) jaya jayajIrAvalI-svAmI re, ahe!jaga-jIvana sAhebiyA, tume che prabhU aMtarajAmI re, aho ! mukha jatAM nava nIdha pAI re; ahe! valI kAmadhena ghare AI re. aho ! Aja amRta-mehUlA puThA re, aho ! Aja pUrava puravaja tUThA re, aho! mahe vAhalA sAheba maliyA re, aho ! sahu Aja maratha phaliyA re. aho ! nita samarUM gaja jima revA re, ahe! mujha dIje vaMchita devA ! re, aho ! Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha 31 tume bhakta taNuM bhagavAna re, aho ! mujha dIje vaMchita dAna re. aho ! tame sevakane sukhadAi re, aho ! tuma nAme keDa vadhAI re, aho ! tame dhArI dharama-dhuraMdhara re, ahA ! tame karuNA-sAgara ThAkara che. aho ! tame sAheba gariba-nivAja re, ahA ! tame tAraNa-taraNa-jihAja re; aho ! tume paratakha suratarUrAyA re, aho tuma sevakajana-sukha-dAyA che. aho ! tuma nAme mada-matavAlA re, ho! nita jhUle ghera sUDAlA re, aho ! tame bhakta-vacchala pratipAlA re, ahe! tuma nAme maMgala-mAlA re. aho! maMtra-karuM to zrI vaDhipArzvanAthAra samaH | tuma nAma-maMtrAkSara cauda re, aho ! nita japatAM paramANaMda re, ahe! bhaya saghalAM dUra palAya re, aho! nita maMgala dhavala gavAya che. aho tume gaNadhara muni-siratAja re, ahA ! tame sevakanA siratAja re, aho tame mAta pitA vaDa lAja re, aho! Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3ra pAvAgaDhathI vaDAdarAmAM jaga-madhava ne jaga-netA re, ahA ! hU tuma guNu varaNuM keta 2 ? ahai ! sahU saMghane maMgalakArI re, ahA ! valI rAja prajA jayakArI re; ahA ! rAja-maDela adhikArI re, ahA ! jaya mele sahU nara nArI re. ahA ! aDhAra nanyAsI varase re, ahA ! mhe gAyA jIrAvalI harase re; ahA ! guNa sudi dvitiyA ujala re, ahA ! zu vaNyA kIratta niramala re. ima dIvijaya kavirAje rU, varaNyA guNa bhakti samAje re; ahA ! prabhu pAsa jIrAvalI gAvA re, ahA ! sahU mugattAle vadhAve re. ahA ! ahA ! aheA ! ( atha abhiSeka ) zrI zramaNa saMghasya zAMtirbhavatu / zAMtirbhavatu / zrIrAjAdhipAnAM zrIrAjasannivezAnAM zAMtirbhavatu / zrIpaurajanasya zrIjanapadAnAM zrIgoSThikAnAM zrIbrahmalokAnAM zAMtirbhavatu / zAMtirbhavatu | 10 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 11 zAMtirbhavatu | zAMtimaeNvatu / meca: jI | www.umaragyanbhandar.com Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 33 ( atha AratI likhyate- ) jaya jaya jIrAvalI pArasa! jana jaya maMgalakArI jaya maMgala maMgala nAma sadAI, jaga sabhA tAharI. jaya deva! jya devA! 1 vATa ghATa raNa rAula, je tujhane dhyAve, je tujha0 mana-vaMchita pAve, saMkaTa sahu jAve. jaya devaga 2 ekavIsa akSara japatAM, zubha maMgalakArI; je zubha maMtra cauvita saMgha sadAI, sAhA maMgala dIje. jaya deva. 3 karuNAvaMta dayAlA !, sevaka-pratipAlA ! sevaka dIpavijaya kavirAje, jaya maMgala-mAlA. jaya deva. 4 iti Arati Iti zrImaMta aSTamahAprAtihArya-AtapatradhAraka trikI- pAtasAha zrIvaDedarAnagarasthAI(yi) zrI jIrAvalI pArzvanAtha stavana paM.dIpavijaya kavirAjena viracita zreyasArtho zrIrastu uzrI kalyANa-pAzvanAthanuM stavana, | ( vi. saM. 1963 mAM baneluM ) zrI kalyANa-pArzvanAtha parama upagArI, jenI sadA jAgatI jota jagata-jayakArI-(Teka) * pratinA aMtamAM nIce pramANe ullekha che -lakhiti vijaya gara dayAvijaya paropakArAyA desAIkAlIdAsa khusAlabhAI paThanArtha mudhAna re razabhajana(RSabhajina)-prasAdAta lalItaM pAThanArtha sakala ciraMjIyAta che. UF vaDodarA rAvapurAnA zA. zAMtilAla jeThAlAla jhaverIne tyAMthI maLela eka pAnAmAM che ane mAmAnI piLanA zrAvaka aMbAlAlabhAI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 pAvAgaDhathI vaDAdarAmAM. eka anA[ma] deruM vAdarAmAM dvIpe, maMDapanI zAbhA svarga purIne pe; jinarAjanI pratimA zAMta sudhArasa sArI, jenI sadA jAgatI nyAta jagata-jayakArI. pacaraMgI Arasa cAka citrAmaNa caLake, jina-biMba gabhArAmAMhe mUrata bahu jhaLake; zyAma suMdara mUrata zAle Ana MdakArI(bahu sArI ), jenI sadA tagatI jyAta jagata-jayakArI. saMvata aDhArasA channu varasanI sAle, sA. *du`bha zrAvakane prabhu svapnuM Ale; svapnAnI vAtA che bahu camatkArI, jenI sadA jAgatI jyAta jagata-jayakArI. dakSiNI brAhmaNanuM ghara che phUlane jhAMpe, tyAMthI huM nIkaLIza jina-zAsana jaya vyApe; saMdha sa maLIne kADhyA prabhu avikArI, jenI sadA jAgatI nyAta jagata-jayakArI. 4 paTavAnA mukha--pAThane AdhAre sudhArA-vadhArA ( ) [ ] kausamAM sUcavyeA che. pra. kuMtivijayajI mahArAje paNa Ane maLatI hakIkata jaNAvI che. *sAkSara zrI mAhanalAlabhAi da. dezAie A prakaTa thatAM mAkalAvelI 2 patranI jIrAvalI-pAnAtha-stavananI apUrNa pratimAM ceAthI DhALamAM 11 kaDI heAi 8 mI kaDI A pramANe pR. 30mAM vadhAravI joie rAvapurAme punya-saSAi, dullava(ba)dAsa jhavera re; tene paNa supane samajhAvyA, pragaTa thavAne sattura hai, deva 70 8 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. zrI vaDodarAnA zrAvaka sarve maLIyA, prabhu leI javAne ghaNuM thayA te baLIyA; jinarAjanI mUrti che bahu AnaMdakArI, jenI sadA jAgatI jyota jagata-jayakArI. zaheranA zrAvaka kahe ame prabhu laI jaIzuM, rAvapurAvALA kahe ame IhAM(ahiM) rAkhIzuM, suMdara rathamAM padharAvyA sukhakArI, jenI sadA jAgatI jyota jagata-jayakArI. ratha sudanA(suMdara) dhorI AvyA pitAne jAte (bhAve), mAmAnI poLe khuzInI sAthe Ave jyAM dharI ubhA tyAM deruM karAvyuM [bhArI], jenI sadA jAgatI jyota jagata-jayakArI. derAmAM prabhune dUlabhabhAI padharAve, padharAvI harakhe jinavaranA guNa gAve, jaya jaya varcI ne harSa thaye apArI, jenI sadA jAgatI ta jagata-jayakArI. [ saMvata egaNa tresaTha varSanI sAle, ] kArtika suda chaThathI mahotsava racanA cAle, siddhinAM sukha levAne bhakita karo sArI (sukhakArI), jenI sadA jAgatI jota jagata-jayakAsa : 9 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aitihAsika saMzAdhana, gaNuM va jIrAvalA-pArzvanAthanAM saMsmaraNA, jIrApallI-pA jina-tInA pramadha, [ 1 ] vi. saM. 1503 mAM tapAgacchanA 5. sAmadha gaNie racelI upadezasatimAM jIrApallI-pArzva jina-tIrtha saMbaMdhamAM jaNAvyuM che ke-- " jIrikApallI purIrUpI suMdarInA kaMThe-sthalamAM je hAranI tulanAne dhAraNa kare che, te pArjinane praNAma karIne temanA tI-saMbaMdhanI kathA je pramANe sAMbhaLI che, te pramANe prakAzita karavAmAM Ave che: "" pahelAM vi. saM. 1109(90) revaSaeNmAM, ghaNA jaina prAsAdo ane zaiva prAsAdothI suMdara brahmANa(varmANa, sirAhI-rAya ) uddezasannatiyiM cirAguLa--vindu-vALa-candra( 1103 )mitte / varSe tena prathitA tArthanIyAvi( vi )sudharyuM: " "" -upadezasati ( aMte leA. 19 AtmAnaMda sabhA, bhAvanagarathI pra. ) tr 2 " zrInIgini-putrI-nirmIinI RcaaddAtunuM pati yaH / praNamya taM pArzvajinaM prakAzyate tattIrthasambandhakathA yathAzrutam // purA nandAerA 1101(1160) sahasthe varSe brahmALanAmanix Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com "" Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 37 nAmanA mahAsthAnamAM dhAMdhala nAmanA dhanADhya zreSTha zrAvaka thai gayA. tyAM ga-rahita sarala bhadrika eka vRddha DeAzI rahetI hatI. tenI eka gAya huMmezAM sehilI nadI pAse devItrI girinI guphAmAM dUdha jharatI hatI, ane sAMjhanA samaye ghare AvatI tyAre kai paNa dUdha ApatI na hatI. te DaeNAzIe keTaleka divase para parAthI te sthAna jANyuM. teNIe dhAMdhala vagere mukhya puruSA pAse te vRttAMta jAnyeA. teoe vicAyuM ke--te sthAna prabhAvaka hAvu joie. te vyavahArI ekaThA thaine pavitra thaine rAtre paMcanamaskAra( maMtra )nuM smaraNa karIne pavitra sthAnamAM sUtA; tyAre svapnamAM nIla gheADA para svAra thayelA keAi suMdara puruSe temanI pAse + jinaprabhasUrie racelA phalavardhi-pArzvanAthanA kalpamAM, leAdhImAM rahetA zrImAlavaMzanA vikramanI bAramI sadInA cothA caraNamAM vizvamAna dhaMdhala zrAvakanI eka gAya evI rIte dUdha jharatI, ane te zrAvakane Avela svapnanI hakIkata jaNAvI che.munisudarasUrie phulavardha-pAnAthastotra( jainasteAtrasaMgraha ya. vi. graM. bhA.2, pR. 84, sTe. 5) mAM paNa e rIte dhAMdhala nAmanuM sUcana karyu. che. 1-4. muni jJAnavijayajInA ' jainatIrthAMnA itihAsa '(sa. 1981 mAM e. ema. enDa kuAM. pAlItANAthI pra. pR. 65 )mAM 'mAravADanu jIrApallI' saMbaMdhamAM je jaNAvyuM che. temAM devItrIgirine badale nadI jaNAvI che, jAvAlipura( jAkAra )ne jAvAla jaNAvela che, te taraphathI Avela yavanAnA sainyane badale tyAMnA zIkhA jaNAvyA che. lApasIne badale caMdana jaNAvela che; paraMtu upadezasatimAM jaNAvela uparyukta prabaMdhamAMthI evA Azaya nIkaLI zakatA nathI. tyAM yavaneAnA gurune zekha zabdabdArA oLakhAvela che, tathA sAhine sa.mAM sAkhi zadadvArA sUcita karela jaNAi Ave che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM pavitra vacana kahyuM ke "gAya jyAM dUdha jhare che, tyAM zrIpA. nAthanI mUrti rahelI che, tene adhiSThAyaka huM chuM. jevI rIte tenI pUjA thAya, tema tame kare." ema kahIne te deva adRzya thaI gaye. prabhAte teo tyAM gayA. bhUmi pedAvatAM prakaTa thayela e mUrtine teoe rathamAM sthApI; tevAmAM jIrApallIpurInA leke tyAM AvyA. teoe kahyuM ke-"Apane ahiM asthAne A zo Agraha che? amArI sIma( hada)mAM rahela A biMba, ApanA vaDe kema laI jaI zakAya? " evI rIte vivAda thatAM vRddhoe kahyuM ke-eka baLada tamAre ane eka baLada amAro A mUrtivALA rathane joDavAmAM Ave; e bane jyAM laI jAya, tyAM deva pitAnI IcchA pramANe jAva; karmabaMdhanA hetubhUta vivAdanI zI jarUra che?" e salAha-TharAva svIkArI tevI rIte karatAM te biMba jIrApalImAM AvyuM, tyAre mahAjane e mahAna pravezatsava karyo hate. saMghe sarvanI anumati-pUrvaka pahelAM tyAM cityamAM rahelA vIranA biMbane uthApita karIne te prakaTa thayela pArzvanAtha-biMba)ne ja mukhya tarIke sthApita karyuM hatuM. vividha abhigraha laI aneka saMgha tyAM Ave che, temanA abhilASa tenA adhiSThAyakadvArA pUrNa karavAmAM Ave che. evI rIte te tIrtha thayuM. sarva zreSThIomAM dhuraMdhara dhAMdhalazeTha deva-dravyanI ciMtA(sAra-saMbhALa-vahIvaTa-vyavasthA) karatA hatA. eka vakhata tyAM jAvAlipura(jAhera) taraphathI yavananuM sainya AvyuM hatuM, tene deve asvAra thaIne nasADayuM hatuM * "charApadhimaMDana-pArzvanAtha-vinati" nAmanI 11 kaDInI eka padyakRti prAcIna pratimAM che, temAM vi. saM. 1368 mAM e asura-dala jItyuM jaNAvI prabhu-prabhAve e upadrava TaLe jaNAvyo che - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 39 sainyamAMthI muninA veSane dhAraNa karanArA te yavaneAnA guru 7 zekhA leAhInA 'pA( zIzA ) bharIne tyAM AvyA hatA. devanI stutinA bahAne tee deva-ma MdiramAM vAseA rahyA hatA. teoe rAte leAhInA chAMTA nAkhI mUrtinA bhaMga karyA hatA. * lAhInA sparza thatAM paNa devAnI prabhA jAya che' evI zAstranI vANI che. te pApIe tarata ja nAzI gayA, kemake tevAone svasthatA heAtI nathI. teee kareluM tevu te ayeAgya krama prabhAte jyAre jANavAmAM AvyuM, tyAre dhAMdhala vagerenA hRdayAmAM ghaNA kheda thayA. tyAMnA rAjAe bhaTAne meAkalI te sAte duSTa zekhAne mAryA ane senA peAtAnA nagaramAM gaI. upavAsa karatA peAtAnA adhikArI(gAchI-vahIvaTa karanAra)ne deve kahyuM ke - kheda na kara, nirdaya para mhArAthI paNa vi thavAtuM nathI. A 9 nava khaDAne ekaThA karI tuM jaldI nava zera 66 liMga jAgata tasu mUti rAja, ekalamala kesari jima gAi, visamai dUsama kAle; terahasaI aDasaThThA ( vi. saM. 1368 ) risiddhi, asuraha dauM jItau jiNi harasiddhi, bhasama-graha vikarAle. 9 sAvana kAya taI tai nAma", bhIma bhujaMgama jima na ku vAmad, tima saMkaTa tumhe nAmi; seAvanagiri jima dhIrima-adhura, paramApa...[ka]du payAdhara, sakala kula parami. 10 ya tevIsamu je jiNa pUjaI, tAha aneka maneAratha pUja, vilasa" suha-samavAya; sAdhu-praNata siripAsa jijJesara, atula prabhAva pragaTa paramesara, jaya jIrAli-rAya ! 11" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM pramANu lApazImAM nAkha, 7 divaso sudhI banne kamADa daI de" devanA te vacanane sAMbhaLIne te gejhika-adhikArIe te pramANe sarva karyuM. tevAmAM sAtame divase eka saMgha Ave, utsuktAthI bAraNuM ughADIne te mUrti jovAmAM AvI, te kaMIka na joDAyelA avayavALI mUrti lokoe joI. kemake te mUrtinA aMga para 9 khaMDe haju paNa phuTa rIte jovAmAM Ave che. pitAnA nagaramAM pahoMcatAM te zAha(yavano)ne gharo saLagavAM, dravyano vinAza thavo vagere upadra thayA hatA. te badhuM te deve kareluM jANune bhayabhIta thayelA rAjAe potAnA maMtrIne tyAM mokalyA. deve tene svapnamAM kahyuM ke -" je A rAjA ahiM AvIne pitAnuM mAthuM muMDAve, te ja nagaranuM ane rAjAnuM kuzaLa thaze. " te pramANe karavAthI aneka bhega ga karAvavAthI ane ghaNuM prabhAvanAo karavAthI te rAjA samAdhimAna-sukhI thaye. bIjAoe paNa tevI rIte ja pitAnuM mAthuM muMDAvavuM vagere karAvavA mAMDyuM; kAraNa ke leke prAce gatAnugatika jevAmAM Ave che. evI rIte uttarottara caDatIvALA mAhAothI dIpatA evA A tIrthamAM deve eka vakhate potAnA adhikArI manuSyane svapnamAM kahyuM ke-"mahArA nAmavaDe ja devanI bIjI mUrti sthApe, kAraNa ke khaMDita aMgavALI mUti mukhya sthAnamAM zobhatI nathI. tyAra pachI zrI pArzvanAthanI navI mUti sthApI je Aje paNa (graMthakAranA samayamAM-vikramanI 16 mI sadInA prAraMbhamAM paNa) bane loke(A leka ane paraleka)nA phalanA abhilASI leke vaDe pUjAya che. prAcIna pratimAne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 41 tenI jamaNI bAjUe sthApI hatI, jene namaskAra, vijapUjA vagere pahelAM karavAmAM Ave che, jIrNa thayela hovAthI A "dAdA-pArzvanAtha" evA nAme hAlamAM kahevAya che. AnI ja AgaLa prAye muMDana vagere karAya che. dhAMdhalanA saMtAnamAM A sIhaDa 14 me gauSika thayo" evuM aitihA viree kahyuM che. jIrApallIne A prabaMdha, je pramANe sAMbhaLe, te pramANe meM karyo che; hadayamAM mAdhyazya rAkhI bahuzrutee te avadhAraNa kare." vikramanI 15mI sadImAM vidyamAna vidhipakSa( aMcalagaccha)ne nAyaka merUtuMgasUrie racelA "jha namo revAza" prAraMbhavALA charikApalli-pA--stavanI subodhikA TIkA, vAcaka puNyasAgare vi. saM. 1725mAM zrImAla nagaramAM racIra hatI. vyAkhyAne prAraMbha karatAM teoe jIrApallI-tIrthanI ane stavananI utpatti saMbaMdhamAM tyAM jaNAvyuM che ke " zrI pArzva1 " jIrApallI-prabandho'yaM mayA cakre yathAzrutam / hRdi mAdhyasthyamAsthAyAvadhAryazca bahuzrutaiH // " / -upadezasaptati(A. sabhA adhi. 2, u5. 6, ". 40 ) 2 " tadgurUNAM prasAdAca puNyasAgaravAcakaiH / pArzvanAthastavasyeyaM kRtA . TIkA subodhikA // 6 // akSAkSyazva-kSitimita 1725 varSe mAse'tha bhAdrapadasaMjJe / zuklapakSe'STamyAM zrIzrImAlAbhidhe nagare // 7 // iti zrIjIrApallipArzvastotrasya TIkA / " -vaDodarA-prAcyavidyAmaMdiranI vi. saM. 1779 mAM lakhAyela prati. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4ra pAvAgaDhathI vaDeAdarAmAM jinanA nirvANa pachI zubha nAmanA prathama gaNadhara vihAra karatA marudezamAM arbudAcala( AmmU ) tIrtha pAse ratnapura nAmanA nagaramAM padhAryA hatA. tyAM mithyAdgaSTi chatAM bhadraka AzayavALA, caMdra jevA ujjavala yazavALA cadrayazA rAjA rAjya karatA hatA. teNe dharmanI parIkSA mATe aneka dharma-matavALAone pUchyuM hatu, paraMtu kayAMya paNa manane camatkAra kare tevA dharma prApta karyAM nahi, te samaye ja gaNadharadevanuM Agamana sAMbhaLIne teNe vicAryuM... ke-' A paNa mahAtmAjI sabhaLAya che, temane paNa dharma pUchavA joie. ' ema vicArIne te gaNadharadeva pAse AbyA, namIne beThe. teNe dharma pUchyo. bhagavate paNa jinepaSTi dharmanA upadeza ApyA. te sAMbhaLIne nidhinAM danathI jema daridra harSita thAya tema harSita thaine rAjAe jina-dhama svIkAryA. tyArapachI pArjinanA saMgata avAdane gaNadharadevanA mukhathI sAMbhaLIne temane vaMdana na karI zakavAthI viSAda pAmatA rAjAe gaNadharanA upadezathI sAkSAt zrIpArzvanAthajinanAM vandananI phUla-prApti mATe zrIpA jinanuM biMba karAvyuM, sa Mghe tene pratiSThita karyuM. tenI AgaLa aThThama tapa( 3 divasanA upavAsa ) karI gaNadharadeve Apela AmnAya pramANe zaileAkyavijaya yaMtranA jApa karI teNe sAkSAt pArzvajinanA vandananuM phaLa prApta karyuM hatuM. tyArapachI rAjA lAMkhA vakhata sudhI dharmanuM ArAdhana karI samaye samAdhi-pUrva ka svarga-gatine pAmyA hatA. tyArapachI keTalAka kAraNathI te pratimAne bhUmimAM nidhirUpa-adRzya-gupta karI hatI. tyArapachI keTaleAka vakhata gayA pachI vi. sa. 1109(90) varSe jIrikApa@i( jIrAvalI ) gAmamAM zrImad ahu cchAsananI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 43 upAsana vAsanAthI vAsita aMta:karaNavALA, sadharma-karmanA marmajJa, ujajala kIrtirUpI gaMgAne prakaTa karavAmAM himAlaya jevA sA. dhAMdha nAmanA suzrAvaka, rAtre dharaNendra darzAvela svapnanA prabhAvathI te pratimAne sAhelI nadImAM jANIne prabhAte moTA mahatsava-pUrvaka caturvidha saMgha sAthe bhagavaMtanI pratimAne jIrApaddhi(jIrAvalI) gAmamAM laI gayA ane tyAM prAsAda karAvyuM. temAM sthApita karelI pratimA puNyapAtro dvArA zuddha dehe pUjAtAM tyArathI "jIrApadvi-pArzvanAtha" evA nAme lekamAM prasiddha thaI hatI." - vaDhiAradezamAM lela pATaka( lolADA )nagaramAM sarpane upasarga thatAM vidhipakSa ga7nA adhirAja yuga-pradhAna zrImetuMgasUrie ISTadeva zrIcharApali pArzvanAtha bhagavaMtanuM trayavijaya'nAmanA mahAmaMtra-yaMtrathI garbhita tetra karyuM, tenA prabhAvathI viSa amRta thayuM. " 1 " zrIpArzva jIrikApalli-prabhuM natvA jinezvaram / ___zrImatpArzvastavasyAhaM kurve vyAkhyAM yathAmati // 1 // tatra tAvacchrIjIrikApallitIrthasya, stavasya cotpattilikhyate xx tataH kutazcit kAraNAt sA pratimA bhUmau nidhIkRtA / tatazca kiyati kAle gate vibamAcAramAtra-ca-ra-miti 202(10) zrIrAtrie zrImadahacchAsanopAsanavAsanA-vAsitAntaHsaddharmakarmamarmajJenAvadAtakIrtitripathagApagAprakaTanahimavaddharaNIdhareNa sA0 dhAMdhUnAmnA suzrAvakeNa rAtrau dharaNendradarzitasvapnaprabhAvAt sAholInadImadhye tAM pratimAM jJAtvA prAtarmahAmahaHpUrva caturvidhazrIsaGghana sArdhaM zrIbhagavatpratimA zrIjIrApalligrAmaM nItA, kAritazca prAsAdastatra saMsthApya pUjitA puNyapAtraiH zuddhagAtraiH / tatazca 'jiiraapllipArzvanAtha' kRti srove prasiddhigatA " Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - pAvAgaDhathI vaDodarAmAM e stotranI paMjikA-vyAkhyAnA aMtamAM te vyAkhyAkAre jaNAvyuM che ke- e mahAstotra karyA pachI keTaleka divase paramaguru merUtuMgasUrie kSINujaghA-baLavALA thatAM jIrApadilapArzva tarapha cAlelA saMgha sAthenA keI suzrAvakanA hAthe bhaga vaMtanA mahimA-stutirUpa 3 leka patrikAmAM lakhIne mokalyA hatA, ane zrAvakane kahyuM hatuM ke- bhagavaMtanI AgaLa A ahArI praNatirUpa patrikA mUkavI. " tyAra pachI saMgha sAthe zrAvaka tyAM gayo hato ane teNe bhagavaMtanI AgaLa patrikA mUkI hatI. tethI bhagavaMtanA adhiSThAyaka deve zrIsaMghamAM vighonI upazAMti karavA mATe 7 guTikAo ApI hatI, ane kahyuM hatuM ke "te guTikAo gurune ApavI" teNe paNa lAvIne te gurune samarpaNa karI hatI. tenA prabhAvathI saMghamAM vizeSa prakAre raddhi-vRddhi thaI hatI. tethI te 3 kalekanuM paNa 7 smaraNe( aMcalagacchamAM paThana-pAThana karAtAM )mAMnA A mahAstaMtranA aMtamAM paThana karavAmAM Ave che. " 1. "atha ca yugapradhAnazrIvidhipakSagacchAdhirAjazrImerutuGgasUribhiH zrIvaDhiAradeze lolapATakanagare sopasarge jAte iSTadevasya zrIjIrApallipArzvanAthasya bhagavatastrailokyavijayanAmamahAmantra-yantragarbha stotraM kRtaM tatprabhAvAd viSamamRtaM jAtam / rUti zrIrijhagamostotraya jvAlA ! " atha caitanmahAstotrakaraNAnantaraM katicid dinaiH paramagurubhiH zrImanmerutuGgasUribhireva kSINajaGghAbalai: zrIjIrApallipArzva prati calitasaGghana sAdhaM kasyacit suzrAvakasya hastena bhagavatstutimayaM samahimaM zlokatrayaM patrikAyAM likhitvA preSitaM kathitaM ca zrAddhasya yad . bhagavato'gre iyamasmatpraNatirUpA patrikA mocyeti / tato gatastatra saGkena sArdha zrAddho muktA ca bhagavato'pre patrikA / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa theyelA jIrAvalA pArzvanAtha. * [3] tehavaI zrImarudezI rAulI-tIrthanI utpattI DUI. AbUnI pArsi jIrAulI-gAmaI ghasirAtri che. zrIdhAMdhala rahe che. tenI ge sehalI-nadInAM kAMThaI boraDInI jAlamAMhI sImADe jAi che. tihAM dUdha jharai. saMdhyA-samayaI te vaNika-ghare dUdha na dITha, tivAraI te dhAMdhala gRhastha jANaI je kaI sImaI dehIne dUdha lIdhuM che. tenI brAMtI teNe saMghAte putrane meka. jihAM ge caraI tihAM pRthvInaI ThikAMNi dUdha jharI gaI. te dekhI putra ghare AvI dUdha-jharaNa vAta tatazca bhagavadadhiSThAyakadevena zrIsaddhe pratyUhopazAntividhAnArthaM guTikAsaptakaM dattaM kathitaM ca gurave deyaM tenApyAnIya gurave samarpitAH sapta guTikAH / tatprabhAvAt saGke vizeSataH Rddhi-vRddhI jAte iti tat zlokatrayaM ca saptasmaraNamahAstotreSvasauvanmahAstotrasya prAnte paThyate jIrApalliprabhu pArzva pArzvayakSeNa sevitam / arcita dharaNendreNa padmAvatyA prapUjitam // 1 // sarvamantramayaM sarvakAryasiddhikaraM param / dhyAyAmi hRdayAmbhoje bhUta-pretapraNAzakam // 2 // (yugmam ) zrImerutuGgasUrIndraH zrImatpArzvaprabhoH purH| dhyAnasthitaM hRdi dhyAyan sarvasiddhiM labhe dhruvam // 3 // " * vi. saM1806 varSa paryantanA varNanavALI suvihita tapAga7-paTTadharanAnI vIra-vaMzAvalI, je jainasAhitya-saMzodhaka(khaMDa 1, aM. 3 jA nA pariziSTa)mAM saM. 1962nI ha. li. nakala parathI zrIyuta jinavijayajI dvArA saMpAdita thaI che. temAM vi. saM. 1191 sAthe ajitadevasUrinA samayanI A ghaTanA pR. 31mAM jaNAvI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM pitA prati kahI. tiI dhAMdhalaI Azcarya jANuM te dUdha-jharaNabhUmikA khaNI. etalaI ghaNu kAlanI zrIpAsa-mUrti pragaTa hRI. etalaI adhiSThAyake svapna dIdhe-te mujhane jIrAulI nagaraI thA. tivAraI dhAMdhalaI prAsAda nIpajAvI mahotsave vi. saM. 1191 varSi zrI pArzvane prAsAde thApyA. zrIaji. tadevasUrIzuM pratikSA. ghaNA dina tAI zrI pArzvanAthanI bhakti sAcavata che. dhAMdhala sadagatIne bhajanAra hue. te zrI pArzvaparamezvara je jIrApallInagaraI rahyA. sakala bhakita lokanI vAMchApUraka mAri-upadrava-nivAraka prabhAva tIrtha hue. yataH- " prabale'pi kalikAle smRtamapi yannAma harati duritAni / kAmitaphalAni kurute sa jayati jIrAulIpArzvaH // " INipari zrIcharAullI pAzva--utpatiH | punaH vi. saM. 1191 varSi dIllInagare vihAtI paThANa AvyA, cahUANunaI kAtyAnvecchANu hUo. " jIrApallI-gacchanA ullekhe. jIrApallI(jIrAvalA) sthAnanA nAmathI aMkita thayele eka garacha paNa prasiddhimAM AvyuM che. A gacchanA AcAryoe vikramanI 15 mI sadImAM tathA te pachI pratiSThita karelI jaina pratimAo jANavAmAM AvI che saM. 140(8)6 mAM jIrApallI rAmacaMdrasUrie pratiSThita karela AdinAtha-biMba udayapura(mevADa)mAM che. saddagata bAbu pUraNacaMdajI nAharanA pra. jainalekhasaMgraha naM. 2, le. 1049)mAM jaNAvela che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. vi. sa'. 1440 varSe pASa chu. 11 budhe, uSakezajJAtinA zrAvake karAvela, jIrApaTTI zAlibhadrasUrie pratiSThita karela zAMtinAthakhikha, vaDAdarAmAM deharApeALamAM gADIjI pArzvanAthajinAlayamAM che ( buddhi, jainapratimAlekhasa'graha lA. 2, le. 214). 47 vi. sa. 1449 mAM vai. zu. 6 zuke, prAgvATajJAtinA nya. cAhaDa, bhAryA cAMpaladenA putra jesale peAtAnI mAtA-nimitta karAvela padmaprabhajina-mitranI pratiSThA jIrApallIMgacchanA zAlibhadrasUrie karI hatI[aNu da-prAcInajainalekhasa doha le. 603]. vi. sa. 1468 varSa vai. va. 3 zukravAre, upakezajJAtinA ThaM. rAmanI bhAryAM deinA putra mAdhave peAtAnI mAtAnA zreya mATe karAvela zrIzreyAMsanAtha-paMcatIthI pratimA jIrApallIya gacchamAM zAlibhadrasUrinA paTTa para thayelA vIrabhadrasUrie pratiSThita karI hatI, je kha'bhAtamAM bhrAMyarApADAmAM navakhaMDApArzva-jinAlayamAM che( buddhi. jainapratimA-lekhasa Mgraha bhA. 2, le. 874 ). vi. sa. 1477mAM vai. upadezajJAtinA de. pAMcAe sAcAnimitte karAvela mahAvIrajina-biMba jIrApakSIyagacchanA bha. zAlibhadrasUrie pratiSThita karyuM hatu, te mAtaramAM sumatinAthanA AvajinAlayamAM che( buddhi. jainapratimAlekhasa'graha bhA. 2, le. 461) vi. sa. 1483 varSe vai. jI. 5 guruvAre, esavAlajJAtinA sadAe mAta-pitAnA zreya mATe karAvela caMdraprabhabiMbanI pratiSThA jIrApaTTIgacchanA bha. zAlibhadrasUrinA paTTa para thayelA udayaratna* Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM sUrie karI hatI, te pratimA vaDodarAmAM dAdApAzvanAthajInA deharAmAM che(buddhi. jainapratimAlekhasaMgraha bhA. 2, le. 130). vi. saM. 1503mAM uparyukta zAlibhadrasUrinA paTTa para thayelA udayacaMdrasUrie pratiSThita karela pArzvanAtha-biMba (dhAtu-mUrti) TyUnika(jarmanI)nA jAdugharamAM jaNAya che pU. nAhara-jainalekhasaMgraha naM. 1, le. 36]. vi. saM. 15ra7 mAM upakezajJAtinA zrAvakoe Atmazreya mATe karAvela ane jIrApallIthagachanA bha. zAlibhadrasUrinA paTTadhara bha. udayacaMdrasUrie pratiSThita karela zAMtinAtha-biMba lakhanamAM zAMtinAtha-jinamaMdiramAM che (pU. nAhara-jainalekhasaMgraha naM. 2, le. 1506). vikramanI 16mI sadImAM vidyamAna brahmarSie racelI sudharmagaccha-parIkSA(pAI gA. 106)mAM 84 gacchanAM sthAnanAM nAme darzAvatAM "hArejA, jIrAulA nAma" sUcavyuM che. jIrAulagacchanA bha. devaratnasUrinA parivAranA muni somakalaze lakhela rAjavallabhanI citrasena-padmAvatI kathA( vi. saM. 1524)nI prati pATaNamAM jainasaMghanA bhaMDAra( DA. 76)mAM che. vi. saM. 1902 mAM jAuranagaramAM jIrAulagacchamAM lakhAyela zrAddhapratikramaNa sUtravRtti( arthadIpikA)nI prati jenAnaMda-pustakAlaya, sUratamAM che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. vikramanI 14 mI sadImAM. mAMDavagaDha(mALavA)nA suprasiddha maMtrIzvara pethaDazAhe vi. saM.13ra0 lagabhagamAM 84jina-prAsAde karAvyA saM. pethaDa, hatA, temAM jIrApuramAM Adijina mULanA jhAMjhaNa yakavALuM jinamaMdira karAvyuM hatuM. te jIrApura saMgha yAtrA ane prastuta jIrApallI eka haze ke kema? e vicAraNIya che, tema chatAM svarNa-siddhinI zodhamAM jatAM teNe tyAM yAtrA karI hatI. tathA tenA suputra jhAMjhaNazAhe vi. saM. 1340 mAM mAgha zu. 5 tIrtha--yAtrAne saMgha kahADa hatuM. te saMgha nAgahada(nAgadA)mAM navakhaMDA[pAW] jinane namyA pachI jIrApallI(jIrAulI)mAM gaye hatuM jyAM citaraphathI prabhAvathI AkarSAyelA saMghe AvatA hatA. tyAM saMghavIe ADaMbarathI snAtrapUjA, karoDe puSpothI puSa-pUjA ane damaNa kapUra vagerethI dhUpa-pUjA karI hatI. tathA eka lAkha dra (rUpIA)nA vyayathI taiyAra karAvela matIthI bharele ane sonAnA taMtuo(jhIkajhAka)vALe rezamI vastrane aMdara cetyanA maMDapamAM bAMdhyuM hatuM. tyAra pachI saMgha Aba gaye hate-ema vikramanI 16 mI sadInA prAraMbhamAM vidyamAna paM. ratnamaMDanagaNie racelA sukRtasAgara(taraMga 3,8)mAM jaNAvyuM che. 1. vizeSa mATe juo "jinaprabhasUri ane sulatAna mahammada [ pR. 82-84 ] ___ 2 " x x tajIrApallipuryA zrIpArzvamasmi namakoH // prApya rAjJastato'nujJA prasthitaH saparicchadaH / 'jIrApallyAM jinaM natvA''rurohArbudabhUdharam // " Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDedarAmAM. yAtrA-sto. vikramanI 14 mI sadInA uttarArdhamAM vidyamAna, sulatAna mahammada taghalaka para prabhAva pADanArA jinaprabhasUrie "kAmilApurapati ravaivarta prAraMbhavALuM 15 padyamaya jIrApallIpArzva-stavana racyuM hatuM-tene ulekha ame "jinaprabhasUri ane sulatAna mahammada ' pustaka(pR. 13)mAM karyo che. vi. saM. 1387 mAM satizatasthAna vagere graMtha racanAra tapAgaccha-nAyaka saMmatilakasUrie zatruMjaya mahAtIrthamAM vaMdana karela jina-biMbanI saMkhyA sUcavI che, temAM cilatalAvaDI samIpe alakSa-devakulikAmAM ajitanAtha bhavanamAM ane jIrApallI-pAzva--bhavanamAM 14 jinene vaMdana karyuM hatuM " varSe kha-veda-devendu 1340 mite mAghasya paJcamI / yA sitA''sIt tatra mantrI nimittaiH prAsthitottamaiH / / tato nAgaide natvA navakhaNDa jinAdhipam / jIrApallyAM yayau saGgho gRhItAbhigrahavrajaH // nanAma kAmanAkoTipUrakaM duHkhadUrakam / mahimAsundaraM sa zrIpArzva bhogapurandaram // prabhAvasaurabhAkRSTAH stutijhaMkAriNo'bhitaH / yasyAyAntyanaghAH savA bhRgaughAH svastaroriva // tasya snAtraM zriyaH pAtraM pUjAM koTiprasUnajAm / dhUpaM SaNmaNakarpUrarUpaM nirmAya dhIsakhaH // AmuktamauktikaM hematantugarbhadukUlakam / vitA maesakhAd ritam " sukRtasAgara (taraMga 3, le. 139, 141; ta. 8, . 7, 44 thI 48.) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. tema vi.sa. 1521 bhAM paM. zubhazIsagaNime rathelA p'yshtiiprabaMdha kathAkAzanA aMtima ullekhathI jaNAya che.1 vikramanI 15 mI sadImAM. bhayasiMhasUri, rAujhI-maMDana pArzvanAtha stotrama - " praNamadamaramaulismerakoTIrakoTIprasRmara kiraNau ghonnidrapAdAravindam / vidhuravividhabAdhAmbhodhitIrAbhaM 51 jIrAvalinilayamahaM taM staumi vAmAtanUjam // 1 // cakAsti kuzalAvalIlanavezma jIrAvalI - mahIvalayamaNDanastrijagatI vipatkhaNDanaH / ya eSa bhuvanaprabhuH sa jayasiMharistuto dadAtu paramaM padaM sapadi pArzvanAtho jinaH || 16 // " [ nainastotrasaMgraha, baDaharA - AgyavidyAmaM dviramAM hai. li. choTo ] mayasagascha( vidhipakSa ) nA nAya mahendrasUri -- - "prabhuM jIrika palli vallI - vasantaM lasadehabhAsendranIlaM hasantam / manaHkalpitAnalpadAnaikadakSa jinaM pArzvamIDe kalau kalpavRkSam // 1 // evaM devAdhidevaM pratidinamapi yo jIrikApallirAjaM pArzva stauti trisandhyaM tridazaviTapinaM bhaktibhAjAmavandhyam / << 1. cillatalAvallIsamIpe alakSadevakulikAyAm ajitanAthabhavane jIrApallIpArzva-bhavane ca 14 jinAn vandate sma / "" -- thADeAza ( chANI - jainajJAnamahira ba. bi. prati, patra 171 ) www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para pAvAgaDhathI vaDedarAmAM. vizvA vizvAdbhutAstA navanidhirucirA RddhayaH siddhayo vA tasyotsarpanti puMsaH sapadi jagati yAH zrI mahendrastavAha : 45 ,, a`calagaccha( vidhipakSa )nA nAyaka mairutugara( sUripada saMvat 1426,gacchanAyakapada sa. 144pa,svargavAsa sa Mvat 1471)37 namo tevadevAya XXX "" iti zrIjIrikApallI - khAmI pArzvajinaH stutaH / zrImerutuGgasUreH stAt sarvasiddhipradAyakaH || 11 // kavirAja jayazekharasUri, jIrApallIyapA nAtha-vInatI- '' jagannAthu OrAula huM. jIhArauM, prabhu pAsu pUcha save kAja sArauM; jI cArUpa pacAsaraI Asa pUrai, save rAga sa`khIsare sAmi carai. 1 thiru thAMbhaNaI aMtarIkhe avatI, mahAsiddhi serIsae saMbhavatI; prabhA dIvi ajAhare kauNu gaMThai ?, navakhaMDa navapallava saIdra-ka ThaI. 2 ji ke deva jIrAudyAnAmi lAgai, jaI khIjAM taNuMi te na mAga+; sarve dAhilyAM tIha ta ri nAsaU, vasaU saMpada pasirUM pAya pAsaU. 6 *A kavi paricaya amhe tribhuvana-dIpaka prabaMdhanI prastAvanAmAM karAvyeA che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. ghaNuu bhAu jIrAuliI jAIvAnau, jihAM thAhariu tAharau deva! thAnau, karI e galI vegalA pApa-pAsa, isI mAharI pUri tU Asa pAsa!. 7 " moDha jJAtimAM thayelA Thakakara ratnasiMha zrAvakane putra sAhAka jenadhamI zrAvakemAM mukhya hatuM, jenI khaMbhAtanA moDha patnInuM nAma buTI hatuM. temane 1 megha, rAma ane parvata 2 vA(?), 3 rAma ane 4 parvata nAmanA dharmiSTha 4 putro hatA. meghAne narmada ane rAmane vatsarAja nAmane putra hato. temAMnA rAma ane parvate taMbhatIrtha(khaMbhAta) nagaramAM nivAsa karatAM pitAnA saguNAvaDe satkIrti meLavI hatI. jinadeva ane gurunI bhakti karatAM zreSTha utsa vaDe jenapravacananI prabhAvanA karI hatI. vi. saM. 1468 thI zarU thayelo 3 varSane pralayakAla jevo mahAbhayaMkara dubhikSa-duSkALa lAkha lokone kSaya karavA tatpara thaye, tyAre A be sadagRhasthoe dayA ane zubha bhAvanAthI pitAnA viziSTa vaibhavathI utkRSTa, madhyama ane adhama ema traNa prakAranAM 3 satrAgAra (jana-dAnazAlA) pratidina pravartAvyAM hatAM. temaNe zatruMjaya, giranAra, Aba ane charApalipAzva vagere aneka tIrthomAM potAnuM ghaNuM dhana vAvIne ane bIjAM zreSTha sukRtavaDe potAnA AtmAne pavitra karyo hato. emAMne parvata, je eka gRhastha chatAM zramaNa bhegI je dharmakriyA-kAryomAM ja tatpara rahetA hatAteNe tapAgaNanAyaka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 pAvAgaDhathI vaDedarAmAM. semasuMdarasUrinA sadupadezathI vi. saM. 1472 mAM staMbhapura (mabhAta )mA 11 aga(siddhAnta-pustI) samAvyAM hatAM. jemAMnI jJAtAsUtra vagere piothIo pATaNamAM me. meMdInA jenabhaMDAramAM vidyamAna che, tenI aMtima 22 kevALI vistRta prazasti dvArA A vRttAnta jANavAmAM Ave che. vi. saM. 1478 mAM pRthvIcaMdracaritra(vAgvilAsa) vagere racanA karanAra kavi mANikyasuMdarasUri, nemIzvaracaritra phAgamdhnaa prAraM sabhA 1 " x x atha ca rAmAH parvatazca prathitaguNagaNau teSu vAsaM sRjantau prauDhazrIstambhatIrthAhvayavaranagare prollasatkIrtibhAjau / dU -bharazreNISu mukhyau jina-gurucaraNAmbhojabhRGgAyamAnau mAnAtItotsavaughaiH pravacanamabhito bhAsayantAvabhUtAm // 7 // aSTApaTyAdivarSatritayamanu mahAbhISaNe saMpravRtte durbhikSe lokalakSakSayakRti nitarAM kalpakAlopamAne / satrAgAratrayaM yo pratidinamadhamotkRSTa-madhyaprabhedAt modAt prAvartayetAM nijavibhavabharaiH saddayA-vAsanAbhyAm // 8 // zrImacchatruJjayAdrau pravarataragirau raivate cArbude ca zrIjIrApallipArzvaprabhRtiSu nikhileSvanyatIrtheSu bhAvAt / vApaM vApaM prakAmaM pracurataradhanaM svIyamAtmIya AtmA cakre yAbhyAM pavitraH pravitatasukRtazcAparairapyudAraiH // 9 // tatrApyabhUt parvatanAmadheyaH samastalokottamabhAgadheyaH / x x 10 zrImattapAgaNa-nabho'GgaNa-bhAnukalpazrIsomasundaragurupravaropadezam / pIyUSayUSakamanIyasudhAmayUkhaprakhyaM ninAya viSayaM nijakarNayoH // 16 // xx ekAdazAGgAni tataH zubhAya prAlIlikhat stambhapure pradhAne / varSe'zvinIputra-maharSi-vidyAsaGkhaye svalakSmyA zrutabhaktito'yam // 21 // " Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 25 "namauM niraMjana vimala sabhAvihiM bhAvihiM mahima-nivAsa re, devajIrApali-valiya-navaghana,vighana haraI prabhu pAsare. 4 -AtmAnaMda janmazatAbdI-smArakthatha (sAkSara ma. da. dezAI-saMpAdita pU.49). vi. saM. 1485 mAM pIpalagacchanA hIrANaMdasUri, vidyAvilAsa-caritra-pavADe(pATaNa jenabhaMga karyo.oN. 2)nA prAraMbhamAM " pahilauM paNamiya paDhamaNisara situMjaya-avatAra, hathiNAurizrI zAMtijiNesara ujali(aMti) nemikumAra, jIrAUMlipuri pAsajisara sAcauri vardhamAna, kAsamIrapuri sarasatI sAmiNi! dila majha nitu varadAna. 1" vikramanI 15mI sadInA uttarArdhane vibhUSita karanAra tapAgacchanAyaka suprasiddha munisuMdarasUrie racelA "jayazrIthI aMkita jinartotra-ratnakeza(pra. 7)mAM jIrApallI-pArzvanA saM. tetranA prAraMbhamAM " jayazriyaM sarvaripUna jigISatAM stutA yadAkhyA'pi tanoti mantravat / stavImi taM pArzvajinaM zivazriye zrIkIriddhi -vartamaSTakam | ? " tathA aMtamAM ullekha che ke- " stutisrajaM te sumanomatAmimAM rAti : Q gukha-suti dariyA 1 "saMvata cauda paMcyAsII e viraciu carI rasAlU e " Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paka pAvAgaDhathI vaDodarAmAM sa jIrikApallI-vibho ! vimucyate kukarmabhiH pArzva ! sukhaikabhAjanam // 31 // jIrApalli-vibhUSaNaM jinamiti zrIpArzvanAthaM mudA zakrAlImunisundara-stavagaNairnetakramaM yaH stute / sarvAbhISTasukhoccayairavirataM sphUrjatpramodAdvayo mohadveSijayazriyA sa labhate zreyo'cirAcchAzvatam // 33 // " - stotra ( mA. 2, . vi. a.) vikramanI 15mI sadInA aMtamAM tapAgacchanA kavi bhuvanasuMdarasUrinA saM. stotramAM- (1) xx jIrAulInagara-maNDanatArahAraM taM saMstuve trijagadabhyudayAvatAram // 1 // (2) xx stuve jIrApalli-yuvati-gurumallIyamukuTa x 1 xx zrIjIrAulinAmadheyanagarI-zRGgArahAra ! prabho ! bhUyAstvaM bhuvanasya vAJchitavidhau cintAmaNiH sarvadA // (3) xxjIrAulImaNDanapArzvanAthaM stoSye prabhuM taM kimapi svabhasyA 1 zrIjIrApallideva ! xxx 34 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. jIrApakSI-tImAM maMDapa vagere. vikramanI 15mI sadInA uttarArdhamAM, mAMDavagaDha(mALavA)nA pAtazAha AlamazAhanA rAjyamAM sAnagirA zrImAla vaMzamAM thai gayelA rAjamAnya adhikArIomAM OMRNuzAhanA 6 suputrA--1 cAhaDa, 2 bAhuDa, 3 dehaDa, 4 padmasi'ha, 5 ahvarAja ane 6 pAhU mukhya hatA. emAMnA saMdhavI cAhaDe jIrApallI ane aMdiri tIrthanI yAtrA karatAM tyAM ghaNA dravya-vyaya karyo hatA, uttama rIte saMghanuM pAlana karatAM vaMzane unnata karyAM hatA. tathA pAMcamA zrImAn AlhA saghapAle maMgalanagara sutImAM yAtrA karI hatI. manuSyAne niraMtara dAna ApatAM te pRthvImAM prakhyAta thayA hatA, teNe jIrApallI mahAtIrtha mAM uMcA tAraNavALA, meATA thAMbhalAvALA caMdaravAnA vacceAthI vibhUSita maMDapa karAvye hatA. 6 ThThA dAnI saMghavI pAhUe jinabhadra vagere guruonI sAthe jIrApallI, arbuda nAmanAM tI'mAM yAtrA karI hatI. saghavI AlhA, pAhU 57 kAvyama Dana, alaMkAramaMDana, capUmaDana, saMgItamaMDana, maMDanakAda kharIdarpaNu, zRMgAramaDana, sArasvatamaMDana, upasarga - maDana, caMdravijaya prabaMdha vagere racanAra kavi ane rAja-mAnya maMtrI jinabhakta saMghati saDana, pUrvokta bAhuDanA putra hatA; jenA paricaya sabaMdhamAM mahezvara kavie 7 sargAvALu' kAvyamanAhara kAvya racyuM hatuM. vi. sa. 1504 mAM " jIrApallyabhidhAnake puravare zrIcAhaGaH saGghapo yAtrAM saMvidadhe tathA'rbudagirau tIrthe vyayaM tAdRzam / 1 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM lakhAyelI kavi maMDananI kRti pATaNanA jenagraMthabhaMDAramAM joI zakAya che. tathA saMghapAla dehaDanA suputra saM. dhanarAje vi. saM. 140mAM maMDapadurga(mAMDavagaDha)mAM racela zRMgAra, nIti, vairAgya-dhanada zatakatraya prasiddha thaI gayela che. jIrAvalA-pArzvanAtha caityamAM devakulikAo. vi. saM. 1483 varSamAM prathama vaizAkha zu. 13 guruvAre aMcalagacchanA merUtuMgasUrinA paTTadhara jayakIrtisUri sugurunA upadezathI pattana(pATaNa)nivAsI osavAlajJAtinA mIThaDIyA kuTuMbe rAulA-pArzvanAthanA caityamAM 3 devakulikAo karAvI hatI [pU. nAhara-jainalekhasaMgraha naM. 1, le. 973]. vi. saM. 1483 varSe bhAdravA vadi 7 guruvAre tapAgacchanA bhuvanasuMdarasUrinA upadezathI kalavargAnagaranA esavAla jJAtinA sarvatrAgatasaGghapAlanaparo vaMze prayAtonnati vittAjibhiraMzukairbahuvidhaiH saMpUrayan taM pRthak // " zrImaGgalAkhye nagare suyAtrAM sutIrtha AlhAbhidhasaGghapAla: / dAnaM dadAnaH satataM janebhyo vittaughapUrNaH prathitaH pRthivyAm // jIrApallImahAtIrthe maNDapaM tu cakAra saH / uttoraNaM mahAstambha vitAnAMzukabhUSitam // zrIpAhUsaGghAdhipatizcakAra yAtrAM svakIyairgurubhiH samaM saH / dAnAya tuSTo jinabhadramukhyaiIrAdipallyarbudanAmatIrthe // " -kAvyamanahara sarga che, le. 23, 31-33 [[ bahemacaMdrAcArya-granthAvalI-maMDanagraMtha-saMgraha]. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. gRhasthAe( kaTAriyAgAtravALA kAThArIe) jIrAulA-bhuvanamAM 3 devakulikAo karAvI hatI[ pU. nAhara-jainalekhasaMgraha kha. 1, se. 974-976 ]. pa vikramanI 15mI sadInA uttarA mAM thai gayelA AsavALa zrImAna saM. kAcare zrIsaMgha sAthe jIrAule sAcaranI saMgha jAtrA karI hatI. jemanA vaMzajonAM sAthe yAtrA sukRta kanyAnA itihAsa vi. sa'. 1583 nA zilAlekhamAM jesalamera( mAravADa )nA killAmAM aSTApada prAsAda-prazastirUpe vidyamAna che, je ame jesalamera jainabhaMDAranA sUcipatra( gA, e. si. naM. 21, pR. 70-71)mAM pariziSTa( 5 ) tarIke darzAkhyA che. zrImAlavaMzamAM AbhUSaNarUpa, staMbhanapuramAM nivAsa karatA, saMghapati vasiMhanA putra dharmiSTha dhanarAje saghavI dhanarAja vi. saM. 1486(9)mAM caitra va. 10 zanivAre rAmacaMdrasUri guru sAthe tathA kuTuMba ane jIrapazrvinAtha ane adatIne saMgha sAthe yAtrA karatAM namaskAra karyo che.2 66 1. zrIUkezavaze zrIsa khavAlagetre saM.bA-putra saM. kAcara dRyA. jiSNupta kAra'Tai nagara anaSTa saMkhavAlIgAmai utta'gatAraNa jainaprAsAda karAvyA. Akhu jIrAulaI zrIsaMdhisa yAtrA kIdhI. jii ApaNupta udAraguNu ApaNA dharana sa dhana lAkana daii kAra Ta ka nAmanA lIdhI. " --jesalameramAM. graMtha-sUcI ( pR. 70 ). ' 2" rasa-vasu- pUrvamitAbde XX zrIjIrapallinAthamarbudatIrtha tathA namaskurute // " ada-prAcInanalekhasa`dAha le. 303. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM dAnaguNapUrNa, deva-guru-bhakta, devakulapATaka(delavADA)mAM vidhicaitya AdinAtha-bhuvananA dakSiNa melAdevInI yAtrA pArzvamAM karAvelA zreSTha aSTApada-prAsAdamAM samalikAvihAra, gAdhirUDha bharata ane marudevInI mUrti, tathA aneka biMba ane guru-mUrti sAthe 170 jina-bibe karAvanArI, 36 zreSTha prabhAvanApUrvaka uttarAdhyananAM 36 adhyayane vaMcAvanArI-vyAkhyAna karAvanArI, saMghapati-padavI dharAvanAra saM. raNamala, saM. raNadhIra pramukha parivAravALI, sAha sahaNa mokalarANAnA pradhAna)nI mAtA melAdevI(mevADanA maMtrI rAmadevanI bhAryA) suzrAvikAe caturvidha saMghane zatruMjaya, jIrApallI, phalavardhitIrthonI yAtrA karAvI hatI. teNIe vi.saM. 1486 vai. zu. 5 me lakhAvelI ane kha. ga. jinavardhanasUriziSya paM. jJAnapaMsagaNine paThana-pAThanAdi mATe arpaNa karelI saMdehadalAvalI-vRttinA aMtamAM e ullekha che. melAdevInA vizeSa paricaya sAthe lIMbaDI-jenabhaMDAranI pustikAnuM e avataraNa devakulapATaka(ya. vi. eN. pR. 23)mAM prakaTa thaI gayuM che. vi. saM. 1491mAM rANA zrI kuMbhakarNanA rAjyamAM upakeza jJAtinA zAha(pradhAna)sahaNa zAha sAraMge jIrAulAnA sama dharmaciMtAmaNi pArzvanAtha )nI pUjA nimitte deulavADA(mevADa)nI mAMDavI upara 14 TUMkA lAge karyo hate. te saMbaMdhanA zilAlekhamAM te grAsa keI na lepe te mATe rANA hamIra, khetA, lAkhA, mokalI 1. "zrIcaturvidhasaMghasya kAritazrIzatrujaya-jIrApallI-phalavardhitIrthayAtrayA sApuzrInAmatrA me trAviyA..." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pragaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 61 ane rANA kuMbhakarNanI ANu tathA saMghanI ANu dIdhA pachI jIrAulA ane zatruMjayanA sama ApyA che. kharataragaNu-nAyaka jinakuzalasUrinA praziSya 5. vinayaprabhanA ziSya sAdhu kSemakIrti prasiddha vAcakSemakIrtti nAcAya vikramanI 15 mI sadImAM thai gayA, jemaNe vANI--dIpikAthI ThekANe ThekANe mithyAtva-aMdhakAra dUra karyA hatA. jemaNe 110 vidvAna ziSyA taiyAra karAvyA hatA. jIrApallI-pArzvanI upAsanAthI AcAra, vicAra, vidhi, vihAra ane vineyajana viSayamAM temanI sAtizayatA thai hatI. jeoe pAtAnA AMtakAla jANI mahinA pahelAM anazana svIkArI siddhazailane praNAma karavA prayANa karyuM hatu. temanA praziSyanA ziSya pAka kSemarAje vi. sa. 1547 mAM hiMsArakeATa-vAsI zrImAlavaMzI, paTTuparpaTageAtrI zrAvakaratna dAdanA AgrahathI racelI svApanna prA. navI upadezasatikAnI vistRta TIkAnI prazastimAM e jaNAvyuM che. 1 saMvat 1491 varSe kArtika zudi 2 some rANAzrIkumbhakarNavijayarAjXX grAM ji ko lopaI teharahiM rANAzrIhamIra rANAzrISetA rANAzrIlASA rANAmokala rANAkuMbhakarNanI ANa chai / zrIsaMghanI ANa | jIrAulA zrIzatruMjayanA sama / "" -vizeSa mATe jUe sva. zrIvijayadha`sUri-sa MpAdita devakulapATaka ( 4. fa. 21. 4. 33 ). ' '' 2. jIrApallI - pArzvopAsanato yasya sAtizayatA''sIt / AcAre ca vicAre vidhau vihAre vineyajane // --upadezasaptatikA-prazasti ( jainadhama pra. sabhA, bhAva. ). www.umaragyanbhandar.com 46 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDAdarAmAM vikramanI 15 mI sadI(sa. 1499)mAM 5, megha( mehA )-- " ghaNI vAta araSadanI bhalI, amhi jAsia hila jIrAulI; pragaTa pAsa karau ati bhalau, sakala sAmi zrIjIrAula. pahe sadA saMgha AvaU atighaNA, pratyA pUracheM savih taNA; bhAjaiM bhIDa roga siva gamai, jIrAulau pAsa iNi samai. 60 --prAcInatI mAlA--saMgraha ( ya. vi. graM. pR. 53 ) vikramanI 16 mI sadImAM, kara kha. ga. jinasAgarasUrinA anuyAyI dharma caMdragaNi-ziSya, kha. ga. matinane racela dhavilAsanI haiM. li. pratinA prAraMbhamAM--"OMOM namaH zrInIApIrAtrIpArzvanAthAya / vi. sa', 1507 mAM udayadha-- ,, " X nIztriApurI-purazrI-iAnAmipunheM ! X x z X nIrAvadhipuI-puram X X 1 vikramanI 16mI sadInA prAraMbhamAM, siddhAMtaruci "xxjIrApurIzaH sukhamAtanotu svakIya siddhAnta dhiyaM dhinotu // 17 itthaM zrIjayarAjapallinagarI - sImantinI - zekharaH XXX 11 jIrApallIpArzva-varaprasAde. "" suprasiddha jinavalabhasUrie racela 5 jina-carita- steAtranI vRttiyA racanAra sAdhusAmagaNIe vi. sa. 1519 mAM peAtAnA paricayamAM sUcita karyuM che ke-jinabhadrasUrinA ziSya siddhAntasUci maheApAdhyAya, ke jemaNe jIrApalIpA - prabhu pAsethI vara prasAda meLavyeA hatA ane gyAsadIna zAha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pragaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha 63 (mALavAnA pAtazAha)nI mahAsabhAmAM vAdI para vijaya meLavye hatA temanA e ziSya hatA. vi. saM. 1524mAM pratiSThAma, semasabhAgya kAvya (maMgala le. 4) mAM- "zrIpachinA-nujhiva--i prollAsanonataghanAghanasaMnibho yaH / kAle kalau pravilasatprabalapratApo / kArti binarAjamahuM tuje tam " vi. saM. 155mAM tapAgacchanA lakSmasAgarasUrinA Adhipatya samayamAM. saMghavI gadarAja, DuMgarazAha ane saMDa nAmanA zrImaMta zrAvakoe utsavapUrvaka A jIrApaddhiamadAvAdanA mapArtha prabhunI yAtrA karI hatI. AmAM saMghavI gadAzAha jaNAvela maMtrI gadarAja(gadA)zAha e ahammadAvAda-nivAsI gUjerajJAtinA 1 " zrIkharataragacchezazrImajinabhadrasUriziSyANAm / jIrApallIpArzvaprabhulabdhavaraprasAdAnAm // zrIgyAsadInasAhemahAsabhAlabdhavAdivijayAnAm / zrIsiddhAntarucimahopAdhyAyAnAM vineyena // sAghusomamaNIzenAklezenArthaprabodhinI / 4 cAvI- caritrapaJcakavRttirvihitA navaikatithi varSe // " . -jesalamera jaina bhAM. sUcI ( prastAvanA pR. 13). 2. " svaM manyamAnA gadarAja-DraGgara-zrIsaMDakebhyAH saphalaM janustataH / zrIjIrapalliprabhupArzvatIrthayAtrAmakArSuH kuzalena sotsavam // " -guguNaratnAkara kAvya (ya. vi. caM. sarca 3, le. 36). Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - pAvAgaDhathI vaDedarAmAM vaNikamAM agresara hatA, suratrANa(sulatAna)nA maMtrI hatA, vijJa, udAra, dAnI, nItimAna, vinayI hoI jeo puNya kAryo dvArA jainamatamAM prabhAvaka puruSa thaI gayA. jeNe sejhItrAmAM 30 hajAra drammu-kenA vyayathI navuM jaina-maMdira karAvyuM hatuM. je maMdiranI jainamUrtinI pratiSThA semadevasUrie karI hatI. je maMtrI gadarAje ghaNAM varSo sudhI pratyeka pAkSika(14)ne divase upavAsa karyA hatA ane tenA pAraNAnA divase 200 thI 300 zrAvakonuM vAtsalya (bhejanAdithI sAdharmika-vAtsalya) karyuM hatuM. teNe ghaNA dravyanA vyayathI 120 maNa pIttaLanuM AdIzvaranuM bila bharAvyuM hatuM ane tene Aba girirAjanA bhUSaNarUpa bhIma-vihAra(jinamaMdira)mAM pahoMcaDAvyuM hatuM. cAtrA karavA mATe utsuka thayelA A gadAzAha, mahArAjAnuM pharamAna jaladI meLavI hajAro manuSyothI, seMkaDe ghaDAo ane 700 gADAethI zeta saMgha laI sukhe prayANa karatAM vicitra vAghothI AkAza gajavatAM ADaMbara-pUrvaka Abu parvata para pahoMcyA hatA. bhAnurAja, lapharAja vagere rAjAoe te (saMghavI gadAzAha)ne satkAra karyo hato. lAkha TaMka( rUpIA)nA vyayathI moTA saMghane miSTAnna, paTa vagere ApatA te saMghavIe AbU upara zrIma tene vismaya karanAra mahensava karAvyo hato. te prasaMge vi. saM. 15rapamAM samajayasUri sAthe padhArelA lahamIsAgarasUrie pUrvokta mUrti tathA bhIma-jinamaMdiramAM rahelI bIjI ghaNI mUrtinI pratiSThA karI hatI. te samaye sudhAnaMdanasUrinI anumatithI ane A gadA saMghavInA AgrahathI. gacchanAyake(lakSamIsAgarasUrijIe) jinasama vAcakane pitAne hAthe AcArya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. padavI ApI hatI. tathA tyAM pATaNathI AvelA, moTAM dharmakAryo karanAra sAdhAraNazAhanA putra DuMgarazAhe karelA occhava-prasaMge jinahaMsane vAcaka pada ApyuM hatuM. ane Aba-nivAsI saMDa zrAvake ghaNuM dhanathI praDha mahotsava karyo, te prasaMge paM. sumatisuMdarane upAdhyAyapada ApyuM hatuM." -emane paricaya vi. saM. 1541mAM semacAritragaNie racelA guruguNaratnAkara kAvya (ya. vi. caM. sarga 3, 1214, 26 thI 36 ) dvArA upalabdha thAya che. jyAM vibhUtivaDe adbhuta puruSo utpanna thayA che, jyAM prAjJa prajAvaDe zreSTha utsava karAtA hatA, sIrehInA saM. ane jyAM vimAna jevAM jinadeva-maMdire Ujala ane kAja zobhe che, te sIrahI nagarImAM nivAsa karanAra Ujala ane kAjA(saM. 3wa4, jaya)nAmanA be sagRhastha zrAvake vikramanI 16 mI sadInA pUrvArdhamAM thaI gayA, jeo lakSa( lAkhAjI )rAjAnA zreSTha amAtyA hatA. teoe saMghapati thaIne ati ADaMbarathI zatruMjaya vagere tIrthonI yAtrA karI-karAvI hatI. pakavAnna, goLa vagerenA niyame grahaNa karanArA teo haMmezAM 200 legassano kAusagga, traNa vakhata jina-pUjana, ane banne vakhata (savArasAMjha) pratikramaNa vagere kriyAo karatA hatA, jemaNe durgati - ( duSkALa)-prasaMge sudhamI vaNikonAM pratyeka ghare harSathI dhAnya vagerenAM dAna karyA hatAM, tathA mAravADa vagere dezanAM manuSyone haMmezAM pitAne ghare nivAraNa karyA vinA bhejana, AcchAdane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDodarAmAM ApyAM hatAM. dubhikSathI khinna thaIne mALavA tarapha prayANa karatA lokone bhAta ApyAM hatAM, te banne kRpALuoe raMka leke tarapha paNa vAtsalya darzAvyuM hatuM. kaliyuga hovA chatAM jeo pAMca prakAranA pramAdothI kalaMkita thayA na hatA. nItithI saMcita karelA dhanavaDe jinezvarenAM jIrNa thayelAM maMdirono uddhAra karavAmAM viziSTa pravRtti karI hatI. mAravADa vagere dezamAM pAMcazera pAMcazera khAMDanA paDAnI lahANuo karI hatI. lakSmIsAgarasUriziSya semajayasUrinAM vacanAmRtanuM pAna karIne te banne zrAvakoe 84 daMpatIo(yugale) ane bIjA dhanya manuSya sAthe, rAjA ane samAjanI sAkSIe sIhImAM gurunAM mukha-kamalathI brahmacaryavrata svIkAryuM hatuM. te prasaMge hajAro rUpA-nANAMvaDe sajajanene tAMbale ApI AzcaryakArI mahotsava karyo hato. e banne Ujala ane kAjA nAmanA suzrAvakoe pahelAM semadevasUri sAthe jIrApallI-pArzvajinane vaMdana karyuM hatuM ane kara-mecana vagere dvArA 7 divasa mahAtsava karAvyuM hatuM." ema temanA samakAlIna semacAritragaNie vi. saM. 1541 mAM racelA guruguNaratnAkara kAvya (sarga 3, le. 61-71. ya. vi. caM.)mAM jaNAvyuM che. 1. "zrIsomadevaiH saha sUribhiH purA yau jIrapallyAM jinpaarshvvndnm| akAriSAtAmiha sapta vAsarAn mahena yAvat kara-mocanAdinA // " -guruguNaratnAkara kAvya (sarga 3, le. 65. ) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. jIrAulA pArzvanAtha-stavamAM vi. saM. 143ramAM kavirAja merunaMdane vikramanI paMdaramI sadInI gujarAtI kavitAnA ucca namUnArUpa racelI yamaka anuprAsamaya kavi-chaTAthI suMdara, vasaMta-varNanavALI "jIrApallIpAzvanAtha-phAgu' nAmanI sarasa mane hara kRti (vi. saM. 1519 mAM lakhAyelI nAhaTAjInI prAcIna prati patra 288 thI 290 mAMthI lakhelI), sAhitya-rasika ItihAsa premI sAkSara zrImehanalAlabhAI da. dezAIe sauhArdathI upayoga mATe A phema chapAtAM astune mokalAvI che. te ahiM darzAvatAM AnaMda thAya che- samaravi tribhuvana-sAmaNi, kAmaNi-sira-saNagAru, kaviyaNa-vayaNi ja(jA) varasaI, sarasa amiu apAra; vighana-viNAsaNa sAsaNa, sAmiu pAsa kumAru, gAyavi sirijIrAula-rAu, liuM phala sAru. 1 siri asapheNa mahIpati, dIpati kula-AdhAra, juvati sati abhirAma, vAmadevi-bhattA, pAsa kumaru tasu jAtaka, pAtakaharu jaga-sAmi, sevaka - durita - khayaMkarU, saMka) lIdhaI nAmi. 2 * A kAvya vikramanI paMdaramI sadImAM (pR. 51 mAM ) joIe, pAchaLathI maLavAthI ahi chapAyela che. A kavie pitAnA dIkSAguru kha. ga. jinadayasUrine vivAhala, temanA svargavAsa saM. 1432 lagabhagamAM racyo hato, je ahArA sAra sAthe jaina ai. gUrjara kAvya-saMcaya (A. sabhA) mAM prakaTa thayela che. A kavinI "ajita zAMti-stotra' vagere kRti jANavAmAM AvI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 pAvAgaDhathI vaDedarAmAM ramatalaI jeNu bhuja...gamu, jaMgamu khADi majhAri, jalaNi jalaMtau rAkhau, dAkhi phlu navAra; maTha kaTharupayeAdhira, jo dhira navakAra, sugati-ramaNi-mana-rajaN, bhaMjaN bhAvaTha bhAri. jIrAulIya satIsaya, dIsa) tasu avatAruM, ekalamali jiSNu sAhira, Adirau jaga-bhAruM; carAsiya nara-nAyaka, pAyaka bhaDa saparANu, cAra caraDa bahu mAnai, mAnai siri jasa ANu. jasu Dira kari dhari,mi(ni)ya priya triya nitu ja pai ima, phUDai mina pAsaha taNI, dhaNIya ma lAMsi sIma; gharaNu bhai suNa cAralA!, meralA vayaNa ayANu !, pAsa--pahiya mata dbhakisi, cUkisi tU nija prANa. jaI prabhu--pathi vahu taDA, kuMtaDA ! pADisa vATa, ApaNuparNa dukhi pADisa, pADisa amha khaca trATa; desi videsi gayau priya !, piusa ma pAsaha kAsa, amhi raddhisi N iNu dehi, desi ma pAi dAsu. 6 mUrakha ! ma namana DhAMtisa, kAsi tau ghaDa sApu, Agai iNi prabhu--lAMchaNa, lAM itU bApu; jIrAula na kAsi, rAsi ta siri-bhAgu, avaru nayaruM ghaNu pAmiya, sAmiya! mAna ji mAgu. iNi avasara kahi keva u, evaDu jAsu pratApu, kaliMyuga-rAji ji gheriya, gAriya bhaNui ti khApu; jiNi diNi devahu joi, na kAi na pUchai sAra, tiNi dizui khabhaNu khatri, jAtriya va aDhAra. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 3 4 5 7 8 www.umaragyanbhandar.com Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. INi mahimA-guNi raMjiya, aMjiya nayaNa visAla, mukhi taMbAli suraMgiya, raMgiya adhara pravAla, laDahiya tani laDasaDatIya, ghaDatIya bhAva rasAla, neha-gahiliya hiyaDulA, priyatulA jaMpaI bAla. 9 jaI priya! prema akArima, vAri ma ta aha Aju, pAsu vaMdAvi kahi vari, avari na bhUSaNi kAju, gharaNi-vayaNi maMciya, caMciya savi bharatAra, sevana anaI sugaMdhahi, baMdhahi kahi kima vAra? 10 takrimaNa paMthi vivAhaNa, vAhaNa vegahi jUta, pAsa jisara suMdara, maMdiri-bAri pahUta darisaNi sAmiu dIThau, mIThau amiya-samANu, pUja-mahima ati piya, ropiya puNya-pramANi. 11 Aviya mechi akhaMDita, maMDita nija nija vesi, caudisi taNiya suyAliya, bAliya maMDapa-desi; jasu mukha-kamala nirupama, rUpa ma diu sasi-biMbi, sarala tarala jasu vaNiya, lINiya ramaI nitaMkhi. 12444 tiNi abhimAnahi ratipati, rati-pati mAsa vasaMta, (kha)bha bhaNu avatAriu, bhAriu kusuma hasaMta, girivarigirivaripuri puri, vani vani parimala sAra, dIsaI viharAya jaNa saI, vaNasaI bhAra aDhAra. 18 dakSiNa vAu mahItali, sItala lahakiu jAma, virahi-nIsAsaDe kAlauM, bAlau bahikiu tAma; sakala kamala-vani mahakiya, Tahakiya koyala jANa, paMciya mani dukha dharatiya, viratiya manamatha-ANa. 19 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDedarAmAM vAja vaNi ali kariya, bheriya prathamAraMbhika pAna-taNuI misi UDiya, gaDiya kadaliya-caMbhika bahuphalI namaI bIjuusthi, mauriya aMba rasAla, sahaji subhAgati yaDalA, suyaDalA khelaya DAla. 20 madhukara na dihi paka, caMpaka ati abhirAma, vanasiri dIpa UtArati, AratiyA siri kAma; velela pADala kaNiya, aruNiya dADima li, lI jaI eka vATaDI, vATaDI chADaI bhUli. 21 parimala dasa disi vAsaI, vAsaI sArasa haMsa, khelaI nAri sarIsaI, rIsaI saI avataMsa; paMthi ji vaha akAraNa, dAraNa tAha ja bIra, haraSa karaI tIha ketaka, jetaka sAdhaI vIra. 22 paMthika pathiya soNiya, seNiya kusuma palAsa, deSa(kha)vi taruNa pravAsuya, hAsya chuMDaya AsUpha vaNasaImAhi pasAyaNi, rAyaNi anu kaNayAra, avara manahara gayara, taruyara phaliya apAra. 23 tiNi khaNi tribhuvana kaMpaI, caMpAI ratipati sIma, mora madhura sari AlavaI, jAlavaI virahiNI kImI virahiNi eka bhaI "sahi! kahi kima AvaI nAkhu?, majha tani sItali caMdana, caMda na pheDaI dAha ?". 24 eki bhaNaI "kula-devati, sevati tU jagasAmi, priya padesi pahUtau, mUtau kavaNa virAmi ;" INi pari jaga jagaDaMtau, kaMtau rati vara nAri, sahiu vasaMtihi dhAIla, AIu pAsaha bAri. 25 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha, Dhokhau jAtraNi kheliya, bheliya mani navakAra, pAsa-bhagati adhikeriya, pheriyamanahu majhAra; avasaruM nahI amINa, hINu ciMtaya mAruM, buddhi vimAsiya nATha, dhADau rati-bharatAra. 26 prabhu pagi lAgi manAvai, Avai mAsa vasatu, jaya jaya ravu jagi vAjiMu, gAjiu jiSNu jayavaMtu jAtriya haraSi aMkUriya, pUriya savi mani Asa, prabhu-darisaNi vali kAmi, pAmiu nija nija vAsa. 27 sirijIrAuli-nAyaka, dAyaka buddhi apAru, ipiri * pura puri gAi, chAjai tU avatAruM; thaMbhaNupura serIsa, dIsa mahimA sAru, lavaddhiya karaheDau, pheDau 71 durita-vikAru. 28 rAkhiu jiNi sa`presara, avasara sAraMgapANi, jarAsaMdhu ali prItau, jItau Asu pramANi; paMcAsara ciMtAmaNi, navapaava navakhaMDu, pAiiMdu jayau jiMga, sAhiMga dAna akhaDuM. 29 caudaattIsaI saMvita, saMmati le guru-pAsi, jIrAli-pati gAiu, chAiu jaga jasa vAsi; pAsaha phAgu su nau, caMdau jA abhirAmu, sA(sA)hui meru su na dauM, naMdau munijana vA(nA)mu. [30] Iti zrI jIrApakSI-pArzvanAtha-kaNu samAsaH / " --pR. 39 nI TippanImAM darzAvelAM 9 thI 11 traNa padyo pazu e ja vi. sa'. 1519 mAM lakhAyelI prati( patra 273-4)mAM rahela pArzvanAtha-caritrarUpa vijJaptimAMnAM che. e ja prati Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM che (patra 264)mAM lakhelI 11 padyovALI bIjI jIrApallIpArzvanAtha-vInatI che, jenAM chellAM caraNe sarakhA hovA chatAM aMtamAM jIrAulA pArzvanAthane vividha prabhAva sUcave che- [2] mahAnaMda-kalyANa-vallI-vasaMte, pratApe anaMte prabhAve lasaMte seve dukha je pAsa-nAmeNu cUraI, jagannAtha jIrAulau Asa pUraI. 1 pAsa sehaI. 2 , baMdha cheDa. lAke tAraI. 4 , I zrI apAre. 5 , guNihi gAjaI. 6 >> pAsa dIThau. che, je ya vaMdaI 8 rAga TAlai, 9 , jAsa citte. , raMga gAyau. 11 - A kavitAne Aghata bhAga bIjI pothImAM A pramANe che - "ahApAsanA jiNe sapabhAve sadAcAracArittasuMdara-sabhA purI-sAra-vANArasI-laddhajame,name AsameNaMga suddhajame.1 bapi tejii ravi jema dIpaIkalikAlanI keli je raMgi jaI imavijaya ArogyadAtAra dhyAu jagannAtha jIrAulu raMgi gAu.12" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com che , Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 73 vikramanI 16 mI sadInA pUrvArdhamAM tapAgacchanA kavi samajayasUri-ziSya(?) prAcIna gujarAtI chaTAdAra stavanamAM [ 3 ]. AdimAM--" jIrAuli rAuli kya nivAsa !, vAsava-saMseviya(a) pavara pAsa ! pAsapahu! maha tuM (tU) pUri Asa, AsesaNavaMsa-vihiyapRyAsa !. 1 aMtamAM--" tuha mahimA mahimAhe asaMkha, sahu jANaI AMNaI kRNa saMkha ?, siriyAsa jiNesara sAmi-sAla !, maNa-vaMchia-pUraNa-kapAla !. 45 sirisemasuMdarasUri-sujasajAya !, guNa-lacchI sAyara-paNaya-pAya ! bhaktibbara-nibbara semadeva !, sirisudhAnaMdanasUri vihi[a seva!. 47 (6) semajaya samuja jala kiri-pUri, bhaviaNa-aMta-timira-sUra ! IA bhattiI juttiya yuNie pAsa ! jIrAulajiNa! majha pUri Asa. 48 kharataragacchanA zAMtisamudra, stotramAM- "serIse jAlauri jIravallI karaheDaI x x paNa-saga-navaphaNumaMDaNa pAsu namauM savi kAli. 4" -(pATaNa saMdhavIbhaMnI pratimAM) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM | vikramanI paMdaramI sadImAM thayelA jaNAtA ratnAkaraMgacchanA hemacaMdrasUrinA ziSya jinatilasUrie racela tIrthamAlAstotra caityaparipATi (gA. 22)mAM- "jIrAuli bheTau pAsanAha" smaraNa karyuM che (AtmAnaMda prakAza vIra saM. 244ra zrAvaNane aMka pR. 14). bIjA kavionA tetromAM- garApadipurottamASati8: zrIpAuM- maH XXX XXXchInA chipArja-mRtiratidimA carcA vicAra" kavi lakSmI-vizeSa( ? tilaka ? sAgara ) zrIcharAulApArzvanAtha-stavanamAM XXrApaNImavipad vArichADyuM xxjIrApallyAH pathi vicaratAM sodarantyeva te'pi x4 xxx jIrApallyAH paraparibhavo naiva bhUto na bhAvI // 5 dhIrA pAujivarapura sarirAjA mUi XXX zarU stotrakAroe bhinna bhinna sthAnamAM rahelA pAzvanAthanuM smaraNa karatAM jIrApalipuranA pArzvanAthane pahelAM saMbhAryA che - "jIrApallipure phalardhinagare vANArasI-svAmini zrIsaMkhezvaranAmakeSu mathurA-serIsake stambhane / zrImaddAhaDapalli-bhiMpaTatayo gadrahe zrIpare / bhAlajje karaheTake jinapati zrIpArzvanAthaM stuve // 3 // " -prAcIna prati (pheTakaeNpI prAcyavidyAmaMdira, vaDodarA)mAM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pAnAtha. 75 vi. saM. 1517 mAM bhAja-prakhadha vagere racanAra ratnamaMdiragaNie racelI upadezataraMgiNI( ya. vi. graM. pR. 6 )mAM puruSa-pravartita tIrthonA ullekha karatAM jIrApallInu nAma pahelAM darzAvyuM che. guNarAja vikramanI 16 mI sadInA pUrvArdhamAM sumatisu Mdara AcAryanI madhura vANI sAMbhaLIne zraddhALu sagRhastha para sa`ghavImAM vellAka jina-yAtrA karavA icchA thatAM sulatAna taraphanuM pharamAna meLavI saMgha la mAMDavagaDha( mALavA )thI ratalAma AvyA, tyAM khIjA saghA maLyA. evI rIte para bAvana saMdhavIee saMdhA sAthe IDaramAM yAtrA-pUjA, guru-vaMdana karyA pachI vicAryuM ke- khIjA devAthI na harI zakAya tevI meATI meTI ArtipIDA haranAra, tathA iSTa sukha karanAra zrIpArzvanAtha, hAlamAM jIrapallipuramAM che, teA enI yAtrA pahelAM karIe ' evA vicAra karI te saMghavIoe tyAM jai pArjinane namana karyuM hatuM. vicitra mahesravA karyA hatA. tyAM saMghavI guNarAje sekaDA rUpIAvaDe iMdramAlA paherI hatI.1 '-vi. sa. 1541 1 " paradevAhAryamahAmahArtihartA tatheSTasukhakartA / zrI AzvaseniradhunA prabhurAste jIrapallipure // tat prathamamasya yAtrA kriyate matveti saGghapatayaste / gatvA''zu tatra nemustaM vAmeyaM guNAmeyam // racayanti sma vicitrAnatra mahAMste mudendramAlAM ca / guNarAjasaGgharAjaH svADhyazataiH paryadhAdbahubhiH // ,, --guruguNaratnAkara kAvya (sA~ 2, leA. 85 thI 87 ya. vi. graM.) www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM mAM samakAlIna kavi semacAritragaNie guruguNaratnAkara kAvyamAM e sUcita kareluM che. sAraMgapuramAM adhivAsa karanAra jesiMga zAha vinayI, vivekI ane dAnavIra thaI gayA. je saMghamAM 88 saMghavImAM AgevAna hatA, tema samasta khAna, khejA, jesiMga ane mIra, umarAva vagerenA bahu mAnItA hatA. ratna zAha jeNe nirdhana vagere manuSyanA uddhAra mATe niraMtara dAnazAlA-bhejanazAlA karI hatI. teNe jyAre jIrApallI(jIrAvalA) ane Aba tIrthanI yAtrA karavAnI IcchA ane taiyArI karI hatI, te ja avasare Agara(mALavA)nA saMghavI ratna vagere 88 saMghavIe saMghe sAthe taiyAra thayA hatA. temAM e saMghapati jayasiMha ane ratna sUrya caMdra jevA agresara hatA. iDaranA mahArAja bhAnurAjathI satkRta thayA hatA. te sarve IDaragaDhathI yAtrA karatA anukrame charikApaddhipuramAM paNa gayA hatA. tyAM prabhAvaka pArzvanAtha prabhunAM darzana karI teoe vividha prakAre bheTa, pUjA, bhakti, vijJapti karI hatI. kozapramANu vaja-dAnapUrvaka ADaMbarathI snAtra-mahotsava karAvyo hato. lIdhelA abhigraha cheDyA hatA. 3 divasa sudhI banne saMghavIoe moTI bhejanazAlA khullI karI hatI. saMghavI jayasiMhe durjaya devAyata nAmanA koLI pAsethI baMdIo cheDAvyA hatA. tyArapachI te saMghe Abu tIrthanI yAtrA mATe gayA hatA-enuM savistara varNana samakAlIna kavi somacAritragaNie vi. saM. 1541 mAM guruguNaratnAkara kAvya(sarga 4)mAM karyuM che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 77. prAgvATa(poravADa )vaMzamAM naMdurabAra-nivAsI saMghapati bhImane putra hUMgara suzrAvaka thaI gaye, guNarAjanI yAtrA jenA vaMzaja guNavAna guNarAje pada-prati kAdi sukRta karAvyAM hatAM. teNe zatruMjaya, raivata, jIrApalI, abuda vagere tIrthonI yAtrAomAM dravya vyaya karI pitAne janma saphala karyo hato. jene lakhamAI patnIthI kAlU nAmane vinayI suputra hato; tene jasamAI, lalitAde, vIrAI nAmanI patnIo hatI. te kAluzAhe jinabhavana, jinamUrti, jinAgama tathA caturvidha jainasaMgha e 7 kSetramAM ane dIna janenA uddhAramAM pArjita dravyane vyaya karyo hate. vAcaka mahIsamudragaNinA sadupadezathI vikramanI 16 mI sadInA uttarArdhamAM cikoza-jJAnabhaMDAramAM sthApana karavA mATe teNe vRtti sAthe siddhAMtasUtra lakhAvyAM hatAM. temAMnI lIMbaDI bhaMDAranI AcArAMga-niryukti tathA vaDedarAnA jevajJAnamaMdiramAM rahelI vi. saM. 1551 mAM lakhAyelI piMDaniryukti pustikAnA aMtamAM e ullekha che. karyo hato kAmasUtra lakha vaDodarA maMtrI petha, pArzvanAtha-vivAhalau( kavita)mAM- (mAI ! e navaraha saha-dUAri-e DhAla ) "sarasati sAmiNi! karaupasAu, majha mani eu UmAhalu eka dhavala-baMdhiM bahu lAgau DhAu, gAya jiNa jIrAulu e. 1 mUla caritra prabhu kerala pAsa, bhAvihiM bhaviyaNa! sAMbhalau e; sAMbhalatAM huI puNya-prakAsa, halaI bhavaMtara devanA e. ra" 1 " zrIrAguMgA-jovata-parvAcitrApu ! vittavyayasaphalIkRtajanmA tadvadhUH laSamAI // 3 // " Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM aMtamAM-( DhAla UlAla) "jIbha sahasa mukhi heI, koDi varasa kavi joI tu lavalesa na jANaI, mUrakha kisauM vakhANuI ?. maMtri petha Ima bolaI, avara tA kAMI tumha laI. 3 * * huM tu pUri pravAhiu, tuM saraNAgati-sAhi; kari kari deva! pasAu, jagi jIrAuli-rAu. 6 * * kIdhauM kavitA vizAla, rUmaDuM anaI rasAla. 8 * paDhaI gaI tAMhAM siddha, AvaI avicala riddha. 9 -pATaNa jenabhaMDAra-graMtha-sUcI (bhA. 2) vi. saM. 1554 mAM karaMTagacchanA kavi nannasUri, jIrAulA-gItamAM " zrIcharAulapuravara-maMDaNa, jaga-guru re, jaga-guru pAsa jiNesarU e, deva-dehUAsara vaMchita suSa(kha)-kara, aDhalika re aDhalika mala alavesarU e. aDhalika alasara agaMjita atula bala grevIsamau, tetrIsa suravara keDimAhi avara keI na jeha samaje zrIsaMgha AvaI cihuM disinA manihiM ANuM bhAula, kalikAlamAhiI pragaTa pratapaI pAsanAha rAulau. 1 1 "INipariarabuda-cenna-pravADijiTakI jaIANaMda-pUri; panaracaupanaI bhaNaImana-giI karaMTagachinanasUri." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. SaTa darasaNa nitu sevA sAraI, ahanisi re ahanisi japa gIsa eka mRgamada agara kapUra UkhevaI, tUThau re tUThau tehanaI diI varU e. vara daI tUThau bhagata jananaI, tuha pasAI nahIM maNA, dhaNu yaNa kaMcaNa rAja rANima bhega lahaI ati ghaNA; siri dharaI ANa rAya rANA, sesanI pari tuha taNI, zrI pAsa jIrAulaujiNavara plAI mani SaTadarasaNI. 2 SaTa cAra caraDa navi lAgaI mAragiI, vaIrI re vaIrI virUuM navi karaI e; sIha bhuyaMgama nAvaI pAsaI, dUtara re dUra sAyara te taraI e. te tarai sAyara bhUta DAINi, preta vitara navi chalaI; graha-taNIya pIDA roga visamA, vighana baMdhana bhaya TalaI. bhava bhIDa bhAvaThi dukha dAlida, duriya dahiMga jAI sahI; Ika citti jIrAulajapatAM, cAra caraDa lAgaI nahIM 3 cera0 saMgha-maMgalakara bhega-puraMdara, mahIyali re mahiyali mahimA ati bhalau e; vAmA-naMdana jagadAnaMdana, AsaseNa re AsasaNa rAyAMkula-tilau e. AsaeNarAyA-kula-vibhUSaNa, sakala mUrati jANI; avadAta tumahacA eka chabhiI, ketalA vakhANuI?. zrI pAsadAdA sahata jayavaMta, jIrAulau paramesarU; bhaNuI nanasUri merau svAmI, sayala saMgha maMgalakarU.4 saMdha. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDedarAmAM --( vaDAdarA-prAcyavidyAmaMdiranI vi. saM. 1574 mAM lakhAyelI pratimAM ) 80 sIrAhI-rAjyamAM sIreAhIthI 9 mAila dUra, meDAgAmathI 4 mAila AkhanI nAnI trikeANa pahADI jagyAmAM hammIragaDha nAmanu` prAcIna sthAna hAlamAM khaMDera jevI sthitimAM UjjaDa che. cAtarapha ja Mgala hAi viSama mArgomAM che. jyAM 4 jainama Mdira, 1 jaina dharmazALA ane khaMDitaprAya killA che. parvata-TekarInI DhALavALI jagyA para rahelAM 3 jaina maMdiramAM eka sAthI meTu makarANA pASANunu suMdara nakazI-kAraNIvALu ane adhika prAcIna jaNAya che. ceAthu maMdira rastA upara nAnu ane prAcIna che, temAM uparyukta traNe madirAnI prAya: khaMDita sarva pratimAo pAchaLathI sthApI jaNAya che; jemAM sa'. 1219 nA pratiSThita ceAvIzI-paTTa ane sa. 1346 mAM vadhu mAnasUrie pratiSThita karela zAMtinAthadeva ( kAusaggIyA ) vagere pratimAe jaNAya che. mukhya maMdiranA gUDha maMDapamAM banelAM e khAjUnAM be AlAM (tAkAM) para vi. saM. 1552 pASa va. 7 seAmanA sa. zilAlekhamAM jaNAvyuM che ke-e samayamAM bRhattApakSanA dharmaratnasUrinA upadezathI staMbhatIrtha(khaMbhAta)vAsI upakezavRddhazAkhA (vIsA esavALa)khAi zivAe peAtAnI phainA zreya mATe jIrApallIzaprAsAdamAM e AlakA (tAkAM-gAkhalA-deharI) karAvyAM hatAM. mULa maMdiranI cAtarapha rahelI deharIomAMthI pahelI deharInA sa. lekha parathI jaNAya che ke-vi. sa. 1556 varSe vai. jI. 13 ravivAre, prAggATa( pAravADa ) jJAtinA saM. ratnapAlanI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. bhAryA karamAIe potAnA patinA zreya mATe vRddhatapApakSanA udayasAgarasUrinA upadezathI jIrAulA pAnAthanA prAsAdamAM devakulikA karAvI pArzvanAthane potAno nitya praNAma jaNAvyA che. catIndravihAra-digadarzana(bhA. 1, pR. 120 thI 123)mAM A paricaya-lekho darzAvyA che. vi. saM. 1556 mAM racAyelA vikramAditya-paMcadaMDAtapatracaritra( pATaNa jenabhaM. Di. ke. vai. 2)nA prAraMbhamAM- " jayu pAsa jIrAula, jaga-maMDaNa jaga-caMda; jAsa pasAI pAmII, nita nita paramAnaMda. " yAtrA. aNahilavADa pATaNa pAsenA saMDeramAM jina-maMdira vagere racAvanAra tathA vi. saM. 13pa3-54 mAM zAha parvata, bhagavatIsUtra vagere lakhAvanAra ane tenAM DuMgara vyAkhyAnAdi karAvanAra poravADa pethaDazAha thaI gayA jemanA vaMzajoe karAvelAM aneka sukRtane ItihAsa prazasti dvArA jaNAya che, temAMthI vi. saM. 1559 mAM vAcapadasthApanAne mahatsava karanAra parvata ane DuMgara nAmanA bhAIeAe vi. saM. 1560 mAM jIrApallIpArzva, abudAcala vagere tIrthomAM ulAsapUrvaka yAtrAo karI hatI; gaMdhAra baMdaramAM gya sAmagrI sAthe ka5-pustikAo sarva zAlAomAM ApI hatI, ane te nagaranA samasta vaNikane rUpA-nANuM sAthe sAkaranI 1 "pATaNa-jenabhaMDAraDi. keTaloga" (gA..si.vai. 1, pR. 247-48) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDodarAmAM lahANuM ApI, saMgha-sarakArapUrvaka vAcanA karAvI hatI. caturtha rAtamAM AdaravALA te bannee AgamagachanA viveka ratna gurunAM vacanathI uparyukta sukRta karyA hatAM." vi. saMvata 1568 mAM kavi lAvaNyasamaya vimalaprabaMdha ( rAsa khaMDa 3, gA. 118)mAM- -- "jIrAUlAnau mahimA ghaNuu x x x temanA racelA khimaSirAsamAM- jIrAulau jiNa thaMbhaNa, guDI-maMDaNa pAsa; sura sevaka je tasu taNA, pUraI jahA-mana-Asa." 16 (pR. 2) jIrAulA pArzvanAtha-stavanamAMjIrAuli-maMDana jiNa pAsa, taMtribhuvana chaI lIla-vilAsa karuM vInatI choDi bhava-pAsa, huM chuM deva! tuhmAjI dAsa. 1 tapagacha-nAyaka avicala caMda, zrIlakSamIsAgara sUri zrImadevasUri sehaI sAra, zrImajayasUrI gaNadhAra. 35 samayaratna jaya paMDita-rAya, te sahagurunA pAmI pAya; tuM stavIka maI tribhuvana-dhaNuM, pUrina IcchA hivaI sena taNI36 1 " khartu-tithimita 1560 samAyAM yAtrAM tau cakratuH sutIrtheSu / pachI-pArthivALeSa soTTAyama " -vizeSa mATe juo-muni puNyavijayajIne lekha- eka aitihAsika jenaprazasti' (purAtattva pu. 1, aM. 1). Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. addhi rAma navi mAgu rAja, katiga-vidyA maMtra na kAja; eka ja AvAgamaNa nivAri, hUtara bhava-sAgara UtAri. 37 huM Avau zaraNuI tahma taNuI, rASa(kha) mani UlaTa ApaNuI, muni lAvaNyasamaI Ima bhaNaI, tuhya tUThaI navanidhi aMgazuI. 38" [ ] jIrAuli-chAhulI. "desi videsi jANIya e, pragaTu jIrAuli gAmi, UmA haulaI aMgulaI ala jai e jAi, melAvaDaI mevu laI mAhatIo, malapati gajagati gAI; prabhAvati-vara-guNa vInatI e-AkaNa. jiNavara vayaNa UraNAMo, bhAmaNuDaI bhamahIDI jATha. 2 jAtriga dhaja-misi dhIravao, dhIru kira UbhaDI bAhuM 3 UmAhau0 cAraDa caravA para e, sahu pAdhara-rAu. keDau kesu juke pII, tAsu kopIyaI kRtaMtu jIrAuli jinu bhagataue, jayavaMtu jagi DivAu. bhega puraMdara nirakhatAM e, dUSa tAM dari pulAI. 7 jiNavara jaladara UnamaNi, sukRtasara subhara bharAI. 8 dhana prabha(bhu)-bhuaNi je vAvarai, varaI te navanidhi nAri; kalijugi UgIle kahapatare, vaMchiya pUraNadA -jarAuli-chAhulI. (pra. zrI kAMtivijayajI zAstra-saMgrahanI eka prAcIna pratamAM.) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDeAdarAmAM vi. sa'. 1569 mAM lakhAyela jIrAvalA-pArzvanAtha stavananI prati pATaNanA jaina bhaMDAra( phe. A. )mAM che. 84 zAMtisUrie racelI arbudAcala-caityaparipATI (padya 17)nA prAraMbhamAM-- jIrUpali pAsa jIhArI' maMgalAcaraNa che. " vi. sa'. 1582 mAM vAcaka sahajasudare, ratnasArakumAracApAi( pATaNa jaina bha. ke. vA. 2)nA prArabhamAM-- " sarasatI huMsa-gamana-paya praNamI, avirala vANI-prakAsa re; settuja-maMDaNu zrIrisahesara, zrIjIrAula pAsa re. upakezagacchanA kakkasUrinA ziSya kaviyaNe kuladhvaja-rAsa ( pATaNa jaina bha. prati le. sa. 1905 )mAM-- pAjijJesara-paya namI, jIrAli avatAra; mahiyala mahimA jenau, dIsai atihi udAra. " kavi zalasayama, hirabala-rAsanA prAraMbhamAM " pahilauM paNamuM pAsa jiSNu, jIrAulanuM rAya; mana-vaMchita Apai sadA, sevai surapati pAya. " --pATaNa jainabhaMDAra-graMtha-sucI ( bhA. 2 ) tapAgaccha-nAyaka hemavimalasUrinA samayamAM zrRtamANikya- ziSya, prabhAta-prabhu-praNAmamAM-- "" jIrA'lapura pAsa namatAM nizcarya, bhaviyaha pUrai mananI Asa. praddhi UThI prabhu praNamIi. pa " 1 " santa panarakhiyAsI vari e, racyau mA~ rAsa re; vAMcaka sahajasuMdara ima elai, ANI buddhi-prakAsa re. * Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com "" Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha, [ 8 ] "karuMsevanA devanA pAya pAmI,Talai vAra lAmI nam sIsa nAmI; kahU' satya hU' janama lAdhau amhAruM,jagannAtha jIrAulu je jIhAruM. 1 IsiuM chaMDhi AnaMdisiI dIsa-rAti", paheryuM ekabhAviSTha bhujagaprayAtii, mathu duHkha saMsAranAM pApa chUTa, IsiruM satya jANI kahai yAti-khUTa [u]. 11" [ 9 ] pArzvanAtha--vivAhalau ( kavitta )-- Adi kusala--kamala-vaNu---vimala-divAyara ! ardhasaya guNasaya guru racaNAyara ! sAyara samariva sAmi gAisu jIrAli-siNagAraNa pAsa jiMgresara tihu~yaNu--duriya---nivAraNa nAma. 1 "C 85 aMta--Iya sirijIrAulisiNagArA, mahurUpihi~ jAgata jiMga sArA; bahubhava-raNatArA; vijaya'thuNiu prabhu pAsa jiNido, na dauM kalihi kalapatarukA, vaMyi-la-dAtArA. 32 "" [ 10 ] "suhAvaNA sAmala dhIra deva ! maiM AjI lAdhI tujhu pAya-seva; prajA-taNA pIhara pArzvanAtha ! hauM vInavau Diu eu hAtha. 1 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 pAvAgaDhathI vaDAdarAmAM sAmI! salUNA tuhu vaMdi-cheDU, tai cAranau cariu citta meADa; ta UgatA AMthavatA vicAle, pratApiyau jANiyai iNi kAle. ra giri-sthalI uvasa taI vasAi, jIrAvali-zrI taI udbhasAvI; tau vAharu dhAMdhaka cAra-kera, nivArije mU bhava-cakra-phera. 3 taIM deva! tUi hui bhAga joga, phtarai nAsai rAga sAga; ApUttarI Avai riddhi vRddhi, save phalai lIlai buddhi siddhI. 4 svadesa desa tara saMdha Avai, prabhAvanA nitu navI karAvai; zrIasasena--khitipAla-putta !, isA tumhArA garuyA caritra. 5 jo elagai tUM prabhu ! AMgi phUla, tehai taNuu kaMcaNu karAi; mUla sirisvayaM sesa bhaNi ji rApai,te pApa saMtApa sagga(01)aApai.6 DAhuu ghaNuu elivi hauM na jANuu,kisau kisau mahimA vakakhANuu?; lAgI rahau chau caraNe tumhAre, sa MsAranI bhAvaddhi mU nivAre. cha tau elagUnI savi Asa pUrai, sA kAvi deje mujju buddhi jAcI; tau phUTa kheTAita sUra cUrai, mAthaI vahuuM tU jima ANu sAcI.'8 vikramanI 16 mI saThThImAM tapAgacchamAM thayelA vizAlarAjasUriziSya sudhAbhUSaNanA ziSya jinasUre priyaMkaranRpakathA( de. lA. pR. 93 )mAM jIrAulAnuM smaraNa upadezAtmaka padyamAM Adya akSarA dvArA karyu. che-- " jIbhaI sAcuM elije, rAga rAsa kari ; uttamapuM saMgati kareA, lAbhai sukha jima bhUri. "" vikramanI 17 mI sadImAM. vi.saM. 1639 mAM racAyelA pratiSThAka5( suvihitatapAgaccha-sAmArcorI-prA. vi. vaDAdarA )nA prAraMbhamAM-- Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. zrIparA vimArAhI strI-nAca-. jJArnIce varAchavibhUSaNam ! " saM. 1946 mAM jIrAulAgacchanA hemaratnasUriziSya kalyAsurane mevADanA rANA pratApasiMhanA rAjyamAM ginIpuramAM lakhelI eka prati ghaghA bhaM. mAM che. -jaina sAhityane itihAsa (mo. da. dezAI pR. 590 ) vi. saM. 1967(8)mAM kavi zAMtikuzala- jIrAuli hai tuM jAge deva !" -goDI pArzvanAtha-nAmamAlA stavana gA. 3 vikramanI 17mI sadInA uttarArdhamAM paM. ratnakuzala"zrI jIrAuli navakhaMDa pAsa vakhANuI re, nAmaI lIla vilAsa, saMkaTa vikaTa upadrava savi darii laI re, maMgala-kamalA vAsa." pArzvanAthasaMkhyA-stavana. - prAcInatIrthamAlA-saMgraha bhA. 1, pR. 169, 198 ] tapAgacchamAM thayelA kavi hemavijayagaNinA "vijayaprazasti mahAkAvyane chellA pAMca soMthI pUrNa karanAra guNavijayagaNie e kAvyanI 10hajAra laika-pramANu vistRta TIkAno ilAdurga (iDara)mAM AraMbha karI, (je)dhapuradurga ane zrImAlamAM keTalIka racyA pachI zrIrahiNa(sIhI)mAM vi. saM. 1988mAM pUrNa karI hatI. e TIkA, zreyaskRtivALI jIrApallI-pArzvanAthanI mUrtinI samakSa pUrNa thaI hatI-ema kavie tenA aMtamAM * A ullekha pR. 48 nA aMtamAM vAMce. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 . pAvAgaDhathI vaDodarAmAM jaNAvyuM che. sIhInAM 16 jinAlayamAM eka jIrAvalApArzvanAthanA maMdira tarIke oLakhAya che. paM. kAMtivijaye racelA sIhI-catya-paripATI stavanamAM paNa enuM sUcana che pAsa Asa pUre bhavi-janakI, jIrAvelo jagamAMI" jena ve. tapAgacchanA prAta:kAlanA pratikramaNamAM pratidina smaraNa karAtA "sakala-tIrtha-vandana"mAM- "aMtarIka varakANe pAsa, jIrAulo ne thaMbhaNu pAsa" kharataragacchamAM thayelA kavi samayasundara, tIrthamAlA-stavanamAM- aMtarika ajhahara amIjhare re, jIrAulo jaganAtha; tIratha te namuM re." vikramanI 18 mI sadImAM. vi. saM. 1721 mAM paM. meghavijaya, pArzvanAtha-nAmamAlAmAM--[ gA. 14 prA. tI. saM. bhA. 1, 150 - jIrAuli jayakarU e" vi. saM. 1746 mAM zItavijaya, tIrthamAlAmAM - [ga. 51-para prA. tI. saM. 1, pR. 105]- "giri(AbU) bheTI pAji utaryA, gAma haNAdrAmAMhi saMcayo; punyi pigyA pArasanAtha, sura nara sevi joDI hAtha. jIrAuli dAda dIpate, teji tribhuvana ravi pate." 1 " zreyaHsphUrteryasya mUrteH purastAdeSA TIkA pUritA dUritA''pat / bhUyAt so'yaM sadguNazreNisiddhayai jIrApallIpArzvanAthaH prasiddhayai // " -ya. vi. caM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. vikramanI 18 mI sadInA pUrvArdhamAM, 5. kalyANasAgara, pArzvanAtha-caityaparipATimAM gA. prAcInatI mAlAsaMgraha bhA. 1, 70 ]-- ". 66 * 6 jIrAula jagameM jAgatA ' vi. saM. 1755 mAM kavi jJAna(sahuja)vimala, tImAlAmAM--( DhALa 6, gA. 51. prAcInatI mAlA-saMgraha bhA. 1 pR. 138 ya. vi. graM. )-- 89 zrIjIrAli pAsa prasiddha, vividha caitya-yAtrA tihAM kIdha; deharAM tihAM uttaMga igyAra, bheTI kIdha saphala avatAra. " vikramanI 19 mI sadImAM, vi. saM. 1851 mAM ASADha zudi 15, rUA. 30,111 khacI jIrAvala-pArzvanAthajI( caitya )neA jIrNoddhAra karAvyAnA ullekha [pU. nAhara-jainalekhasaMgrahamAM khaM. 1, le. 979] maLe che. vi. saM. 1892 mAM jesalameranA zrImAn mAphaNAnA sadha jIrAvalAmAM. vi. saM. 1891 mAM ASADha zu. 5 jesalamera nagaramAM mahArAvala gajasiMghajI rANAvatajI rUpajI khApajInA rAjyamAM gRha kharataragacchanA bha.jinamahendrasUrinA upadeza thatAM bAphaNA gAtravALA osavALa rAjamAnya zrImAn zeTha gumAnacadajIe pAMca putrA ane anya pautrAdi kuTuMba-parivAra sAthe meTA ADaMbarapUrvaka rAjavaMzI ThAThathI siddhAcalajInA saMdha kADhyo Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDodarAmAM hato. jemAM 23 lAkha rUpIAne kharca thaye hatuM. te samaye temaNe bIjAM aneka satkartavya karyA hatAM. paMcatIthI, aMbhaNavADa, Aba, jIrAvalA, tAraMgA, saMkhesara, paMcAsara, giranArajI vagere aneka tIrthonI paNa yAtrA karI hatI. te saMbaMdhI vi. saM. 186jeTha zu. 2 ne mAravADI-bhASAmAM vistRta zilAlekha jesalamera pAsenA amarasAgaramAM temanA karAvelA jinamaMdiramAM vidyamAna che, temAMthI jANavA lAyaka vistRta ItihAsa maLI Ave che. 1 zrImaMta gAyakavADa sarakAra taraphathI jesalameranA killAnA jainabhaMDAranuM nirIkSaNa karavA sva. cImanalAla DAhyAbhAI dalAla sana 1916mAM gayA, tyAre temaNe tyAMnA uparyukta zilAlekhanI paNa nakala lIdhI hatI, jenA AdhAre sAkSara jinavijayajIe "jainasAhitya saMzodhaka" (trimAsikane prathama khaMDanA pR. 108-111)mAM "jesalamerake paTake saMghakA varNana" lekha prakAzita karyo hato. jesalamerabhAMDAgArIyagraMtha-sUcanA saMpAdana-samaye te lekha na maLatAM pariziSTamAM bIjA zilAlekha sAthe te lekhane ahe tyAM prakAzita karAvI zakyA na hatA. tyAra pachI te 66 paMktine ai. mahattvavALA e lekha sva. bAbuM pUraNacaMdajI nAharanA jainalekhasaMgraha (tRtIya khaMDa jaisalamerapR. 143 thI 150)mAM thoDI azuddhi sAthe vi. saM. 1985mAM prakAzita thaI gayela che. vi. saM. 1983nA mArgazIrSamAM bhAvanagarI phoTogrAphara zA. maganalAla harajIvanadAsa sAthe amahe jesalamera, lokavA, amarasAgaranAM e zilAlekha-darzana sAthe mane hara jinamaMdiranAM darzana karI apUrva AnaMda prApta karyo hate. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 1 [2] cauhANa sAthe che. jainene ItihAsa vikramanI 12 mI sadImAM harSapurIyagacchamAM prabhAvaka samartha * guNa-nidhi jenAcAryo thaI gayA. temAM zAkaMbharIdharo jayasiMhasUri mukhya hatA, jeo zAkaMbharI pRthvIrAja (1) maMDala(sAMbhara-pradeza)mAM suprasiddha hatA. temanA suziSya rAjamAnya abhayadevasUrie upazamanI pradhAnatAthI suga(? morAonuM paNa mana haryuM hatuM. emane keTalAka paricaya meM "siddharAja ane jene" nAmanI vistRta lekha-mAlA jena" patra(sana 1926-27)mAM Ape che ane temanA saMbaMdhamAM pramANabhUta prazasti "ttinathabArInainamaLyA -rUzvasUrI" (gA. o. si. naM. 76, pR. 311, 314)mAM darzAvI che. niHspRha nircantha e saMta mahAtmAe jena-zAsananI unnatinAM aneka satkartavya karyA-karAvyAM hatAM. temAM (1) gepagiri(gavAliyara)nA zikhara paranA mahAvIrajinanA maMdiranuM dvAra, kaI rAja-zAsananA kAraNe rAjyAdhikArIoe lAMbA vakhatathI baMdha karyuM aTakAvyuM hatuM, te tyAM jaIne bhuvanapAla rAjAne kahIne-atizaya prayatna temaNe khulluM karAvyuM hatuM. (2) varaNaganA putra saMtya sacivane kahIne bhaya(bharuca)mAM samalikAvihAra para sonAnA kaLaze caDAvarAvyA hatA. (3) jayasiMha rAjA( siddharAja )ne kahIne tenA sakaLa deza(gujarAta vagere)mAM 5saNa vagere tithimAM amAri-ahiMsA karAvI hatI. A ja pUjya mahAtmAnA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 pAvAgaDhathI vaDeAdarAmAM sa Mdeza-lekhathI sAMbhara-zAkabharInA rAjA pRthvIrAje raNathabhAranA jina-maMdira para seAnAnA kaLazeA caDAvyA hatA. aNNarAja vi. sa. 1211mAM ajameramAM svargavAsI thayelA kharataragacchanA suprasiddha jinadattasUrie nAgapura( nAgAra )thI ajamera taraph vihAra karatAM aNNarAjane AmaMtrI AzIrvAda ApyA hatA ane zrAvakA dvArA vijJapti karAvI jainamaMdirAdi dharmasthAnA ane zrAvakeAnA nivAsa mATe ceAgya bhUmi meLavavAmAM anukULatA karI ApI hatI; jethI zatrujaya, giranAra ane sta'bhanatInAM smAraka 3 jainamaMdire thai zakayAM hatAM A sabaMdhamAM vi. saM. 1295mAM 5. sumatigaNie gaNudharasA - zataka-khahavRttimAM ullekha karyo che, je amhe apabhra MzakAvyatrayI( gA. e. si. 37 )nI bhUmikA( pR. 46 )mAM darzAvela che. vi. sa. 1198 mAM aNNarAjanA rAjya-samayamAM lakhAyela Avazyaka-niyukti( tADapatra pustikA )nA ullekha amhe pATaNa graMtha-sUcI( bhA. 1, pR. 130 )mAM darzAvyeA che. 1. vi. saM. 1191mAM vijayasi sari HH .. " yasya sandezakenApi pRthvIrAjena bhUbhujA / raNastambhapure nyastaH svarNakumbho jinAlaye // --dharmopadezamAlA--vikRti-prazasti le. 9 (pATa-kaiM. pR. 312 ) vi. sa. 1193mAM zrIca drasUri-- tr . puhaIrApaNa sayaMbharI - narindeNa jassa leheNa / raNakhaMbhaura - jiNahare caDAviyA kaNayakalasA // --prA. munisuvratacaritra-prazasti gA. 104 ( pATaNa--kaeNTalAga gA. e. si. 76, pR. 316 ) - www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. gUrjarezvara kumArapAla sAthenA raNa-saMgrAmamAM parAsta thatAM A ja zAkaMbharIzvara Ana-arNorAje vijaya-lakSmI jevI pitAnI jahaNa kanyAne kumArapAla sAthe paraNAvI saMdhi karI hatI. (vizeSa mATe jUo zrI hemacaMdrAcAryanuM saM. dvayAzraya mahAkAvya sarga 16 thI 19). praDhapratApa mahArAjA kumArapAla, A yazasvI vijayathI " nijabhujavikamaraNAMgaNavinirjitazAkaMbharIbhUpAla" birUdadvArA prakhyAta thayela che. dharmaSa(dharmasUri ane 3 zAkaMbharIzvara (1 ajayarAja, 2 arNarAja ane 3 vigraharAja.) vikramanI bAramI sadInA uttarArdhamAM dharmaghoSasUri nAmanA eka samartha prabhAvaka rAjamAnya uccakoTinA vidvAna AcArya thaI gayA, jemane dharmasUri nAmathI paNa vidvAnoe oLakhAvyA che. pATaNanA jenabhaMDAremAM temanA saMbaMdhamAM saM. prA. apabhraMza bhASAmAM keTalIka prazasti-stuti-stetrAdi kRti maLI AvI che, je aitihAsika daSTie bahu mahattvanI hAI pATaNanA Di. keTalaigamAM amahe savistara darzAvI che. A AcArya, rAjagacchanA zIlabhadrasUrinA ziSya hatA, ane temanA parivAramAM zreSTha vidvAne, kavio, graMthakAro ane vyAkhyAtA AcAryo thayA jaNAya che. jemAMnA keTalAkanA the paNa tyAM sUcavyA che. vi. saM. 1186mAM mAgazara 5 me - A AcArya pAse dhaMdhala nAmanA zraddhALu zrAvake gRhidharma(zrAvaka-dharma) svIkAryo hato, tenA parigraha-pramANane sUcavato te ja samayamAM prAkRtabhASAmAM racAyela ane lakhAyela eka graMtha vidyamAna che (jUo pATaNa kaeNTavaio. 1, pR. 392). Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDodarAmAM kalavadhi-pAzvanAtha ane jIrAvalA-pArzvanAthane prAdurbhAva tathA pratiSThA-prasaMgane samaya vi. saM. 1181-91 vAstavika hoya te te kaha5-prabaMdhamAM mukhya kAryakartA tarIke sUcavAyela zrImAna zrAvaka A ja hovo joIe. raviprabhasUri nAmanA eka samakAlIna kavie (bhakta ziSya) A AcAryanI prazastirUpa prazasta stuti 33 kAvyo dvArA racI che, je ahe tyAM(pR. 366 thI 370) darzAvela che. e uparathI vidvAne jANe zake tema che ke e dharmasUrinI vANIne lAbha zAkaMbharInA saddaguNa rAjAoe sArI rIte lIdhe hato, ane emanI amRta-rasamaya vANInuM pAna karI harSita thayelA zAkaMbharIndroe e AcAryanI advitIya guNa tarIke vAraMvAra stuti karI hatI. "zrotA ajayendra(ajamera vasAvanAra ?)nI samakSa vidvAnonI sabhAmAM A dharmasUridvArA thatI sAMkhyazAstranI madhura vyAkhyAomAM sUktio ucacarAtI hatI, tyAre te rAjA harSathI mAthuM dhuNAva hato. ajaya rAjAnI parSadAmAM vacasvI A dharmasUrinI gadya-godAvarInI laharIo tarapha uchaLavA lAgI, tyAre temAM magna thayele digaMbarone agresara [ vidvAna vAdI] guNacaMdra "huM keNa chuM ? " "A sthAna kayuM che ?" 1 " xxIro darayALe guNavatta rAmakunAM jIyAsuH suciraM giro bhagavataH zrIdharmasUriprabhoH // 6 // " xxIrA tirasamu vAvakuvaiva __ romAJcairIganyaH kvacidapi na guNItyanvahaM tuSTuve yaH // 23 // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. ahiM zuM prastuta che?" emAMnuM kaMI paNa vicArI-samajI zakyo na hato. e sUrie aNNarAja rAjAnI sabhAmAM, vidvAnonI samakSa digaMbara vAdI para asAdhAraNa jayalakSamI prApta karI hatI. Amika vastuvicAra-sAranA vivaraNakAra yazobhadrasUrie paNa ene anusaratI prazasti uccArI che (vizeSa mATe jUopATaNagraMtha-sUcI bhA. 1, pR. 395-6). vigraharAje A dharmasUrinI vidvattAnI ane cAritranI ghaNuM prazaMsA karI hatI ke-"pRthvImAM A vicakSaNa bIje keNa che? dharmasUri stutya kema na gaNAya? ke jemanA upadezathI vigraharAje pitAnA nagaramAM jadI jenavihAra (jinamaMdira) karAvyuM hatuM, ane jemanA vacanathI moTA biMbanI pratiSThA-vidhi karI hatI, tathA potAnI bhUmimAM ekAdazI 1 " zrotA yasyAjayendraH sadasi ti lakite kovidAnAM ghaTAbhiH sAGkhya-vyAkhyAsu sUktImadhumadhurasAH svairamAsAdya sadyaH / ghUrNanmaulipravelapravikacakusumottaMsalolAlijAla vyAjAnnIlAtapatraM svayamadhRta samastasya ko dharmasUreH ? // 25 // nandyAdAcandramindraH sa jagati guNinAM dharmasUrirvacasvI yasyodyadgadya-godAlahariSu paritaH plAvayantISu magnaH / ko'haM ? kiM sthAnametat ?, prakRtamiha kimityAdi nAmasta kiJcid digvAsaHzekharo'sAvajayanarapateH parSadi zrIguNenduH // 26 // 2 " arNorAjamahIpateradhisabhaM pazyatyazeSaM jaga tyastitvAkhilazAstravinmalayajairAkalpitaM dikpaTam / AyAntyA jayasampadA prakaTitaH saubhAgya bhAgyodayo cacAnyasana: niraM gati zrIdharmastrim | 20 | " Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDodarAmAM tithie vadha nivAryo hato. "hAtha uMcA karIne huM kahuM chuM ke-dharmasUrinAM vacananuM A anupama Adayatva che ke, emanA vacanathI vigraharAje svayaM (pate-jAte) e uparyukta jainamaMdira rAja-vihAra upara daMDa, kalaza caDAvavAnA ane pratiSThAnA divase arisIha ane mAlava-mahIndra(rAjA) sAthe dhvajAo lagADI hatI." vi. saM. 1212 mAM caitra zu. 13 guruvAre, ajameru durgamAM mahArAjA vigraharAjanA vijayavaMta rAjyamAM lakhAyelI upadezapada-TIkA(vi. saM. 1055 mAM vardhamAnasUrie racelI)nI tADapatrIya pithI jesalamera killAnA jenabhaMDAramAM vidyamAna che. [ jUo-jesalamera bhAM. graMtha-sUcI gA. o. si. pR. 7] paryuSaNakalpa-Tippana racanAra pRthvIcaMdrasUri A dharmaghoSasUrinA praziSya hatA, temaNe tenA aMtamAM 1 " eko'smin bhuvanatraye vijayate zrIdharmasUrinirAM ___ vyutpattirna zamasya yasya ca zataM sa vigrahakSmApatiH / IdRk ko'sti vicakSaNaH kSititale'tretyUcivAnAparaM vaktreNa stavanocchaladbhujalatA'laGkAranAdairapi // 28 // stutyaH kasmin na dharmasUrisuguruyasyopadezAt pure svasmin kArayati sma vigrahanRpo jainaM vihAraM drutam / yasmistasya girA cakAra ca gurubimba-pratiSThA vidhi ] bhUyo'pyasya girA nivAritavadhAmekAdazI khakSitau // 29 // avIkRtya bhujaM vadAmyanupamaM zrIdharmasUregirA mAdeyatvamasau yadasya vacasA zrIvigrahezaH svayam / yasmin rAja-vihAra-daNDa-kalazAropa-pratiSThAdine sAdhu zrIarisIha-mAlavamahIndrAbhyAM dhvaje lagnavAn // 30 // " Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ fj prakaTa thayelA jIrAvalI pArzvanAtha. paNa dharmaghoSasUrine vAdIonA madanA haranAra tarIke, vartaka (darzanazAstra)rUpI kamaLane khIlavavAmAM sUrya jevA tathA zAkaMbharIne rAjAone bedha karanArA tarIke oLakhAvyA che.' vi. saM. 1378 varSamAM jeTha ru. 9 semavAre, Abu upara vimalavasahI jainamaMdiranA uddhAra-prasaMge aneka jenamUrtinI pratiSThA karanAra, tyAMnA pratimA-lekha, zilAlekha AdimAM sUcavAyela jJAnacaMdrasUri guru e A suprasiddha dharmasUrinI paTTaparaMparA(dharmaghASagaNa)mAM thayelA AnaMdasUriziSya amaraprabhasUri(jemanA upadezathI UkezavaMzI sUrANa haripAla vageree vi. saM. 1335mAM ane vi. saM. 1344mAM kalapasUtra tathA kAlakAcAryakathAnI pustikAo lakhAvI hatI. jenI prazastimAM paNa durvAdIenA garva haranAra, vigraharAja-pratibodhaka tarIke dharmasUrinuM smaraNa che. vizeSa mATe jUo-pATaNagraMtha-sUcI gA. e. si. 1, pR. 36-37 379)nA paTTadhara hatA. dharmasUrine saMkSipta paricaya tyAM eka padyamAM Apela che - " vAdicandraguNacandravijetA bhUpatitrayavibodhavidhAtA ! dharmasUririti nAma purA''sIt vizvavizvavidito muniraajH||" -A-vimalavasahI-prazastizilAlekha le. 39. bhAvArtha-vAdIomAM caMdra jevA guNacaMdra para vijaya 1 " abhavad vAdimadaharaH SadatarkAmbhojabodhanadinezaH / ___zrIdharmaghoSasUrirbodhitazAkambharIbhUpaH // " -vizeSa mATe jUo-pATaNa jenabhaM. kaMTaega (vai. 1, pR. 37 gA. e. si. naM. 76). S Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 pAvAgaDhathI vaDedarAmAM meLavanAra, traNa rAjAone viziSTa bedha karanAra, samasta vizvamAM vikhyAta "dharmasUri " e nAmanA munirAja pahelAM thaI gayA. A zilAlekhane aMgrejImAM paricaya karAvatAM che. kIlone epIgrAphIA IMDikA (vo. 10, pR. 148)mAM ane tenAM bhASAMtara ane nakala karanArAoe vAdicaMdra ane guNacaMdra e be vyaktinA vijetA-evo artha sUcavyuM che, te prAmANika jaNAto nathI. vAstavika rIte vAdi-caMdra e guNacaMdranuM vizeSaNa jaNAya che. vAdicaMdra nAmanI ke vyakti upara A dharmasUrie vijaya meLavyAnuM hajI sudhI jANavAmAM AvyuM nathI. "vasu-ve-risAijha' jJAnasUryodaya nATaka racanAra vAdicaMdra, e pachInI sadImAM thayA jaNAya che. che. kalahane traNa rAjAomAMthI zAkaMbharInA rAjA vigraharAjanuM nAma anyAnya sAdhanathI sUcavI zakyA hatA, 1 rAjaga7maMDana zIlabhadrasUrinA paTTa para pratiSThita thayelA ane mahAvAdI digaMbara guNacaMdra paranA vijayathI pratiSThA pAmelA dharmaSasUrie vi. saM. 1181 mAM kulavardhi-pArzvanAtha-caitya zikharanI pratiSThA karI hatI, pAchaLathI sulatAna sAhabadIse (zahAbU-ud-dIne) te mUla biMbane bhaMga karyo hate-evuM sUcana jinaprabhasUrie phalavardhipArzvaka9pamAM karyuM che- __ " egArasasaesu ikkAsIisamahiesu vikamAiccavarisesu dhammaghosasUrIhiM pAsanAhaceIasihare cauvvihasaMghasamakkhaM paiTThA kaA / kAlaMtareNa kalikAlamAhappeNaM kelippiA vaMtarA havaMti, athiracittA ya tti pamAyaparavvasesu gadidAyaku phurattALasAdivaTILA mAM mUrviyaM x x " Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. paraMtu je be rAjAonAM nAme teo jANuM zakyA na hatA, te raviprabhasUrie racelI A dharmasUri-stuti dvArA ahiM spaSTa jaNAvavAmAM AvyAM che. tene ajayarAja ane 2 arAja samajavA joIe. vikramanI 12 mI sadInA uttarArdhamAM zAkaMbharI-sapAdalakSa (savAyalakha) dezanI zrI-vRddhimAM dhakeTamahAmAtya dhanadeva vaMzanA zreSTha zreSThI dhanadeva nAmanA mahAmAtya vetAMbara zrAvakane ucca hisso hateevuM ai. pramANethI jaNAya che. zAkaMbharIne bALarAjAo jemanA kheLAmAM khelyA hatA, jemanA buddhi-pragothI zArkabharIzvare asAdhAraNa ammunnati prApta karI zakayA hatA, jemanA ArAdhana mATe pratidina AvatA mahAsAmaMtanA maMDalanA ghaDAnI ThaTha, jemanA ghara-AMgaNA AgaLa jAmatI hatI, ane jemanA virodhIonAM ghare tarapha lakSmI skUlanA pAmatI jovAtI hatI. -temanA pitra kavi yazazcadde gUrjarezvara * vi. saM. 1982 mAM pATaNamAM jena-bhaMDArAnA nirIkSaNa prasaMge A ai. prazasti tarapha ahArUM lakSya kheMcAtAM ahe pUrI utArI lIdhI hatI, ane tene panarathakAnamAiST racazvasUcI (gA. o. si. naM. 76) dvArA prakAzamAM mUkAvI hatI. 1 sUtra-" aye ! zrIsapAdalakSa-lakSmIvilAsavalabhImUlastambhAyamAnadoHkandale'GkapAlI-zayAlazAkambharIbhUpAlakarAGgulIkizalayitakUrcakuntale, variSThazreSThisImni dhanadevanAmni parI bahumAnasampadamudvahantyamI sabhAsadaH / tat tatpautrasUtritapratyagraprabandhAbhinayena camatkaromyatacetAMsIti / / taistairbuddhisudhArasavyatikaraiH zAkambharI-bhUbhujo yenAsyAM bhuvi cetaso'pyaviSayAmabhyunnatiM lambhitAH / Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM siddharAjanI adhyakSatAmAM vi. saM. 1181mAM banelI vAda-ghaTanAne "mudritakumudacaMdra" nAmanA prakaraNa-rUpaka dvArA prarUpI che. ve. vAdI devasUri dvArA abhimAnI di. vAdI kumudacaMdra vAdamAM parAsta thaI mudrita thayAnuM temAM vistArathI varNana che. e kavie 2 mahAkAvya ane 4 nATaka racyAnuM tenA upalabdha thatA rAjImatI-prabodha nATakanA ullekhathI jANavA maLe che. sa zrIdharkaTavaMza-vAridhi-sudhArocirjagadvizruto yasya zrIdhanadeva ityabhidhayA khyAtaH pitA'bhUt pituH / / yasyArAdhanabuddhayupAgatamahAsAmantacakrollasad vAlIkAzvamukhAntarAlavigalallAlAjalaiH paGkilA / vezmadvAravasundharA pratidinaM tAvad babhUvAdbhutaM tatkarNejapamandireSu kamalA dR(bhra ? ru )TA skhalantI punaH // " -mukitakumudacaMdra prakaraNarUpaka (ya. vi. gaM.) 1. A ghaTanAne sUcavatAM banne vAdIonAM prayANu vagerene sUcavatAM prAcIna raMgIna citro jesalamera-bhaMDAranI vi. saM. 1274 nI tADapatrapothI upara lAkaDAnI paTTIo para ALekhAyelAM che, ene ullekha ahe je. bhAM. sUcI(pR. 32)mAM karyo che. vi. saM. 1983 mAM amAre jesalamera javAnuM thayuM, tyAre ma. haphoTogrAphara pAse thiIonA pheTA sAthe tenA phoTA levarAvyA hatA, paraMtu temanI pAse citranA pheTA mATenuM khAsa sAdhana sAthe na hovAthI phaTAo barAbara spaSTa AvI zakyA na hatA. 2 " mahAkAvyadvandvojjvalamasRNazRGgadyutimatI ___kSaratkAvya-kSIrAmRtabharacaturnATaka-kucA / samunmIladvAkyAmRtalalitalAGgelalatikA cIyA te zaurada tana: ca na muvama |" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 101 pRthvIrAja caihANa (2). vi. saM. 1248mAM cAlyANacihANa) kuLanA pradIpa pRthvIrAja narendra(2), sahAbadaNa(zahAbU-uda-dIna) dvArA mRtyu pAmyAnuM sUcana jinaprabhasUrie vi. saM. 1389 mAM dillImAM pUrNa karelA tIrtha -kala5(kannANayanayara-ka95)mAM karyuM che. sahAbadIne(zahA-uda-dIne) upadrava karatAM mUlasthAna (mUlatAna)mAM rAjadhAnI jamAvI. e avasaramAM suprasiddha dillIzvara A cauhANa vIra pRthvIrAja pAse caMdrarAja vagere hiMdu rAjAoe vijJapti karatAM teNe pratijJA karI hatI ke"te tene mayUra-baMdhathI bAMdhI page pADaze." e rIte pratijJA pUrNa karI sAta sAta vAra yuddhamAM jItI zahAuddInane udAratAthI cheDI mUkanAra zUravIra bahAdUra pRthvIrAja aMtamAM dagAthI pakaDAyA hatA. devathI akasmAta dilIne tathA tenI chAvaNane gherI letAM, azvapAlane ane vAjAvALAne pheDI nakhAtAM chevaTe te pakaDAyo hato. atyaMta ugra roSavALA zahAuddIna pAtazAhe tene lAvIne [ jIvatA ne jIvate ] killAmAM caNAvI lIdhuM hatuM !!! je dazya joI na zakAtAM virendro lajajAthI zaramAIne jamIna tarapha najara karI gayA hatA, - 1 " variyaDayA(1248)vimAcasaMvare cahuvApiive siripuhavirAyanariMde surattANasAhavadIrNaNa nihaNaM nIe ... " ' -tIrthakalpa(kanyAnanIya mahAvIra-pratimA-kalpa), vizeSa mATe jUo-jinaprabhasUri ane sulatAna mahammada" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM sajIne AMsu-pravAha dvArA zoka darzAvI rahyA hatA!! tyAM rahelA, rAjAomAM tilaka jevA pRthvIrAja rAjAe sthira manavALA thaIne ze jene "ziva" tarIke oLakhe che, bauddho jene "surata" kahe che, ane a nyatanA prA jene sarvasa" tarIke jaNAve che; te addabhuta jJAnamaya brahmanuM maraNa karatAM zAvata ziva(mRtyu) prApta karyuM hatuM." -vikramanI 15mI sadInA tomara vIramarAjAnA mAnya kavi nayacaMdrasUrie(ve. jene) 14 sauMvALA vIrAMka hammIramahAkAvyamAM e varNana karyuM che. 1. " vIrendraSvatha dattadRSTiSu dharApIThe hiyA sAk satAM ___sAndrAzrusutisiktazokalatikAkandeSu vRndeSu ca / AnIyaiSa nRpaM tamupratararud *durgAntare'cIcayat ___ kAryAkAryavicAraNAndha-badhirA hA hA'dhamAH sarvataH!! // zaivA yacchivamAmananti sugataM bauddhA yadAcakSate sarvazaM yadudAharanti nitamAmahanmate chekilAH / tad brahmAdbhutacinmayaM sthiramanAstatra sthito'sau smaran pRthvIrAjanRpo nRpAlitilako lebhe zivaM zAzvatam // " " kAvyaM pUrvakavena kAvyasadRzaM kazcid vidhAtA'dhune tyukte tomaravIramakSitipateH sAmAjikaiH saMsadi / tadbhUcApalakailidolitamanAH zRGgAra-vIrAdbhutaM 2 mahuM dRmIvRkvernarce narendu viH " mahAkavinayacaMdrasUrinA hamIramahAkAvyamAM [sarga 3, le. 71-72; sarga 14, le. 43 sana 1879mAM pra. nI. ja. kIrtane saMpAdita. - saMpAdake aMgrejImAM ane pRthvIrAjane killAmAM laI gayA " e artha karyo jaNAya che, te vAstavika nathI.]. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. jAloranA cauhANanA rAjyamAM suprasiddha vAdI devasUrinA gacchane ullAsita karanAra saiddhAtikAgresara jayaprabhasUrinA ziSya kavi samarasiMhanA rAmabhadra(rAme) vikramanI 13 mI sadInA rAjyamAM maMtrI madhyabhAgamAM racelA "prabuddharahiya" nAmanA yazavIra ane prakaraNa rUpaka-prabaMdhamAM sUcana karyuM che keajayapAla pArdhacaMdranA kulamAM sUrya-caMdra jevA yazo vira ane ajayapAla thaI gayA, jeo cAhamAna(rohANa)rUpI viSNunA vakSasthalane zobhAvanAra kastubha jevA hatA, asAdhAraNa guNa-gaNathI vibhUSita e banne rAjapriya hatA, te sAthe sarva jananuM sadA hita karavAmAM cittavALA hatA. jaina-zAsananI sArI rIte abhyannati karavAmAM asAdhAraNa prayatnazIla hatA. anargala dAna-vaibhavathI utpanna thayelI emanI kIrtinI suvAsa dareka dizAomAM phelAyelI hatI. e banne rAjamAnya suzrAvakee karAvela yugAdideva ( AdIzvara )nA caitya maMdira mAM pravartela yAtsavanA prasaMga upara abhinaya karavA(bhajavavA mATe uparyukta rasika prabaMdha racAye hate. jAlera-senagira gaDha uparanA zilAlekhathI jaNAya che ke-tyAMnA cAhamAna samArasiMha rAjAnA AdezathI vi. saM. 1242mAM bhAM. pAsUnA putra bhAM. yazavIre kumArapAla-vihArane samuddhAra karyo hate, te ja uparyukta yazavIra jaNAya che (vizeSa mATe jUo-prabuddharohiNeya" A. sabhA bhAvanagarathI pra.) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM vi. saM. 1245 tathA 1291 mAM maMtrI yazovare Aba upara vimala-vasahI ane lUNasIha-vasaudayasiMhanA maMtrI himAM pitAnA puNya mATe, pitAnA zreya udaya ane mATe ane mAtA(udayazrI)nA zreya mATe yazavIra naminAtha, sumatinAtha ane padmaprabha biMba mUlanAyakavALI manahara teraNavALI-zila5 kalAmaya 3 devakulikAe karAvI hatI. tyAM 4 padyomAM paricaya Ape che ke-"moTA saMDeraka gacchamAM, yazobhadrasUri-saMtAnamAM zAMtisUri birAjamAna che. temanA caraNa-kamalamAM bhamara jevA udaya thayA, jemaNe dhana-samUhanuM dAna karyuM hatuM, jemaNe lAkho vipakSenA agraNIone haNyA hatA, ane jemaNe meTAM raivata(giranAra) pramukha tIrthone moTA yAtretsa karyA hatA. rAjAonA harSa mATe du:sAdhatA (dukhe karIne sAdhI zakAyana jItI zakAya tevA hAI "du:sAdha" evI anvaya-saMjJAavaTaMka)ne dhAraNa karanArA, vizada buddhivALA te (dhIsacivamaMtrIzvara) e rIte traNa prakAranA vIra(dAnavIre, yuddhavIro, ane dharmavIra)mAM cUDAmaNi jevA thaI gayA. temane aMgaja-putra kavIdrone baMdhu, maMtrI yazovara evA nAme prasiddha che, sarasvatI ane lakSmI dvArA guNathI utpanna thayela virodhanI zAMti mATe jANe je samakAla Azrita thayela che. sumati, kRtajJa, jinamata-nipuNa e maMtrIe uparyukta devakulikAe karAvI hatI. evI rIte A maMtrIe 1. ". 124 varSe [2, svatazrIvikemerUpara saMvata 1261 ] zrISaMDerakagacche mahati yazobhadrasUrisaMtAne / zrIzAMtisUrirAste tatpAdasaro( caraNAMbho )jayugabhaMgaH // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 15 vi. saM. 1288 mAM mAtAnA zreya mATe mAdaDI(mAravADa)mAM jainamaMdira-mUrti karAvyAnuM paNa jaNAya che. maMtrIzvaravastupAla ane tejapAlanI yaza-prazasti racanAra kavi jayasiMhasUrie vi. saM. 1286 lagabhagamAM racelA hammIramadamardana nATaka( aMka 5)mAM, pratibhA ane parAkramathI hammIra virane parAsta karI gujarAta sAthe saMdhi karavAnI pharaja pADyA pachI Aba taraphathI mahArANA vIradhavala sAthe dhoLakAmAM thatA pravezamahotsava-prasaMge e maMtrIzvaronA mukhathI yazavIranI zikSA-salAhanI prazaMsA ucarAvI che tejapAla-Arya !(vaDilabaMdhu vastupAla !) sarva kArya- prasaMgomAM jema huM Apane pUchate tevI rIte ApanI zikSAthI udayasiMha(rAjA)nA saciva tarIke udaya racanAra, vitIrNadhanasaMcayaH kSatavipakSalakSAgraNIH (9toguvatajhamuvatIrthayAtrotsava ) dadhat kSitibhRtAM mude vizadadhIH sa duHsAdhatA ___mabhUdudayasaMjJayA trividhavIracUDAmaNiH // tadaMgajanmAsti kavIMdrabaMdhurmatrI yazovIra iti prasiddhaH / brAhmI-ramAbhyAM yugapad guNotthavirodhazAMtyarthamivAzrito yaH / 1. [ tena sumatinA jinamatanaipuNyAt kAritA svapuNyAya / zrImavivASiSThitamaththA sAvace 4 . ] 2. [.......... nipuNena eca pitarAri ! zrIsumatinAthavivena saMyutA re......... ] rU. [...............mAtu: evorya ritA sena ! zrIkamavaMvAraMvRtasa................ ] Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 pAvAgaDhathI vaDedarAmAM udaya pAmatA yazavALA, udayana naMdana yazovIranI salAha letAM-ApanA mukharUpI caMdrathI nIkaLatA vacanAmRtarasa jevI temanI zikSA dvArA, vAraMvAra raNu-saMgrAmanA parizramathI utpanna thatA utkaTa paritApane meM haMmezAM dUra karyo hate. vastupAla-vatsa! (baMdho!) Ape e sAruM karyuM. adbhuta matinA nidhi pitAjI azvarAjanI ja gaMgA jevI pavitra zikSAe ApaNA cittane nirmaLa karyuM che, te paNa kaI paNa prakAre maMtra(salAha-vicAra) utpanna thatAM kharekhara advitIya jayeSTha baMdhu maladeva jevA yazovarathI ApaNe kartavya jANIe" garjarezvara-purohita suprasiddha kavi saMmezvare maMtrIzvara vastupAlanI kIrtika sudI vistAratAM cAhamAna(cauhANa) rAjAnA sadaguNa maMtrI yazavIranI ucca kavitvazakti, sarasvatI, lakSmInI prasannatA ane dAnavIratAnI prazaMsA karI che-- 1 " tejaHpAla:-Arya ! sarvakAryaprapaJceSu yuSmacchikSayA yuSmAniva zrImadudayasiMhasAcivyaracitodayamudayanandanamudayamAnayazasaM zrIyazovIramevApRcchan bhavadAsya-sudhAMzu-vAk-sudhAraseneva tadIyazikSayA / ahamanvahamatyajaM muhuH paritApaM kaTakaklamotkaTam / / vastupAlaH-vatsa ! sAdhu vihitaM bhavatAtAtasyaivAdbhutamatinidheravarAjasya zikSA toDabhAvaM surariTiva kSatriyomAsa zuklA sUte mantre kathamapi tathA'pyekato malladevAd bandhoyeSThAdiva nanu yazovIrato vidma kRtyam // " - hammIramadamana (gA. o. si. pR. 54 ) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 66 na mAghaH zlAdhyate kaizcinnAbhinando'bhinandyate / niSkalaH kAlidAso'pi yazovIrasya sannidhau ||prkaashyte sadA sAkSAd yazovIreNa mantriNA / mukhe dantatA brAhmI kare zrIH svarNamudrayA || arjitAste guNAstena cAhamAnendramantriNA | vidherandhezca nandinyau yairanena niyantrite || vastupAla - yazovIrau satyaM vAgdevatA - sutau / eko dAna svabhAvo'bhUdubhayoranyathA katham ? // ,, 107 kIrtikaumudI ( sa` 1, leA. 26 thI 29) vikramanI 13mI sadInA uttarArdha mAM vidyamAna vAya/gacchanA jinadattasUrie jaNAvyuM che ke cAhumAna ( cAhamAna-cauhANa vaMzarUpI sAgaranI vRddhi karavAmAM caMdra jevA zrImAna udayasiMha jAvAlipura( jAleAra )nA rAjA che. tene vizvAsapAtra, kaiAza khajAnA )nI rakSA karavAmAM vicakSaNa, prajJAnadanavanamAM caMdana jevA( prAjJa) mahAmAtya devapAla che; je sarva dharmanA AdhAra che, jJAnazAlIomAM aviSe jevA che, sarva puNyAnA AsthAnarUpa che, sa sa MpadAonI khANu-samAna che. tenA svIkArelA putra dhanapAla, vAyaDa anvayamAM utpanna thayela che, je pavitra, buddhimAn ane vivekathI ullasatA manavALA che. tenA mananA satASa mATe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com mahAmAtya devapAla Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvAgaDhathI vaDAdarAmAM jinadattasUrie vivekavilAsa nAmanA A race che.1 0 108 nirdoSa graMtha --A sivAya nADola, sIrAhI vagerenA cAhANA sAthenA ve. nAnA itihAsa paNa bahu gaiAravabharyo jaNAya che. te ucita prasaMge, ucita sthAne prakAzamAM lAvavA sAmarthya prApta thAya-ema icchIe chIe. --lA. bha. gAMdhI. 1. "vAnumAnvaya-pAyodhi-saMvardhanavidhI vidhu / zrImAnudayasiMho'sti zrIjAbAlipurAdhipaH // tasya vizvAsasadanaM kozarakSA-vicakSaNaH / devapAlo mahAmAtyaH prajJAnandanacandanaH // AghAraH sarvadharmANAmavadhirjJAnazAlinAm / AsthAnaM sarvapuNyAnAmAkaraH sarvasampadAm || pratipannAtmajastasya vAyaDAnvayasambhavaH / dhanapAlaH zucirdhImAn vivekollA simAnasaH // tanmanastoSapoSAya jinA dhairdattasUribhiH / zrI viveka vilAsAkhyo grantho'yaM nirmame 'naghaH // " --vivekavilAsa ( prazasti klA. 5 thI 9 ) [ *pa. dAmeAdara gAviMdAcAryAMnA bhASAntara sAthe sa. 1954mAM parI. AlAbhAi rAyacaMda tathA parI. devIdAsa chaganalAla dvArA amadAvAdamAM pra. tyAM chapAyelA pAThamAM ane arthamAM mAhumA jaNAvyuM che, te 6, 6 nA bheda na samajI zakavAthI tathA cAhamAna( cauhANu )ne na jANavAthI chapAyuM lAge che. ] Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa abhiprAyo. -- - gujarAtanA vira maMtrI tejapAlane vijaya (gadhrA, pAvAgaDha ane cAMpAneranA aprakaTa itihAsa sAthe). le. paM. lAlacaMdra bhagavAnadAsa gAMdhI. pra. abhayacaMda bhagavAnadAsa gAMdhI. mUlya 0-8-0: herIsaroDa, bhAvanagara, [ zrI jainadharmAlyudaya graMthamALAnA trIjA puSpa tarIke prakaTa thayelA A pustaka saMbaMdhamAM jaina, jainati , jainayuga, jainadharmaprakAza, AtmAnaMdaprakAza, samayadharma, prajAbaMdhu, pustakAlaya, gujarAtI, navagujarAta, ke mudI, sAhityakAra, suvAsa vagere patranA taMtrI mahAzayoe ane bIjA paNa keTalAya sAkSara sajInee saMbhAvabharyA abhiprAya prakAzita karyA che. temane tathA A pustakane pustakAlaye ane zAlApustakAlaya mATe maMjUra karavA badala vaDedarA-rAjyanA suyogya adhikArIone ahe A sthaLe AbhAra mAnavo ucita samajIe chIe. ItihAsapremI ghaNA vidvAna munirAjee ahune patra dvArA abhiprAye jaNAvyA hatA temAMnA keTalAka pariziSTa tarIke A sthaLe prakAzita karavA ucita vicArIe chIe.] Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM | [ 1 ] amadAvAdathI munirAja zrInyAyavijayajI vi. saM. 1ramAM maitama svAmi-kevalajJAna-divase jaNAve che ke - pAvAgaDha ane cAMpAnerane ItihAsa je adyAvadhi aMdhArAmAM ja hato ane temAMya jenene tyAM je saMbaMdha, je gairava ane prabhutva hatAM tethI te jenasamAja nahiM kintu gujarAtanA sAkSare suddhAM aparicita hatA. A pustakathI ghaNuM jANavAnuM maLe tema che. Apane A ItihAsa zodhavAmAM puSkaLa prayatna che-ema pustakane pAne pAne jotAM mAluma paDe che. A pustaka mAtra jainene ja nahi kintu gujarAtI Alamane upacAganuM che. Ape gujarAtanA ItihAsanuM eka suvarNa pAnuM ukheLyuM che. temAMya tejapAlanI vijayakathA e te sArA gujarAtanA geravanI mahAkathA che. jemAM keTaluM baLa, tAkAta ane zakti bharyA chehatAM, mAtra vANuzarA ke kalamarA ja jene hatA ane che ema ja nahi, kintu jene taravAra ane bhAlAM calAvavAmAM paNa zUravIra che-hatA ema Ape barAbara pUravAra karI ApyuM che. vartamAna jaina samAjanA yuvAno tejapAlanI A vijayakathA vAMce ane bhUtakAlIna jainavIranuM prabhutva, zakti, tAkAta ane amApa baLa joI sAcA vIranA upAsaka banI jainadharmanuM gerava vadhAravA prayatna kare e ja zubha bhAvanA. ekaMdara pustaka sarasa ane rocaka che. dareka jainane te vAMcavA gyA che. eka ItihAsa bharyo che, chatAMya tene nirasa ke vAMcavuM na game tevuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 111 nathI banavA dIdhuM e ja khUbI che. antamAM ApelI ApanI sAhityasevA vAMcI atI AnaMda." [2] amadAvAdathI munirAja darzanavijayajItA. 29-10-35 nA patramAM jaNAve che ke - -"pustaka jotAM ja mAluma paDe che ke temAM tame ghaNe ghaNe prayatna karI gujarAtanA vira naranI mahAkathA ekatra karI che. gujarAtanA vIromAM tejapAlanuM sthAna anupama-anekhuM ja che. ghaghula jevA udaMDa ane parAkramI rAjavIne raNAMgaNamAM sAmI chAtIe laDI jIvate keda pakaDa-e keTaluM muzkela ane kaThina kArya hatuM? are jenI sAme yuddhamAM javA keI taiyAra na thAya, tenI sAme eka jainavIra kammara kase ane yuddhamAM vijayamALa vare e vAMcI kayA jainane harSa, AnaMda ane gaurava nahi thatAM hoya ? vizeSamAM sAthe pAvAgaDha ane cAMpAnerane apragaTa ItihAsa pragaTa karI tyAM jenenuM prabhutva, zvetAMbara jainenAM gaganacumbI bhavya jinAlane je paricaya Ape che, te kharekhara vAMcavA cogya che. bhUtakALamAM ane TheTha ogaNIzamI sadInA pUrvArdhakALa sudhImAM vetAMbara jene ane jaina maMdirone je ItihAsa bahAra pADayo che-e mATe te ApanI aitihAsika dRSTine dhanyavAda Apa ghaTe che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11ra pAvAgaDhathI vaDodarAmAM dareka jene pitAnA pUrvaja vijayI vIranI ziryagAthAne ucAratI mahAkathAne vAMce ane pAvAgaDhanA bhUlAya auravane tAjI kare ane punaH jenasamAjane gauravavata ane mahattAvALa banAvavA mATe adamya utsAhathI prayatnazIla bane-e ja zAsana-devane prArthanA." [ 3-4] munirAja zrIjayaMtavijayajI tathA sva. muni himAMzavijayajI udayapura(mevADa)thI tA. 30-10-35 nA patramAM- " A pustakane lagabhaga saMpUrNa rIte ame avadhAnapUrvaka vAMcyuM che. madhyakALamAM jene khAsa karIne piravALa jAtie tejasvI nararatno gujarAtane ApyA che. temAM caMdra, sUryanI jema dIpatA mahAmAtya vastupAla ane teja:pAla che. amArA dhAravA pramANe tejapAla umaramAM nAnA hovA chatAM teja: ane parAkramamAM lakSamaNanI jema AgaLa paDatA hatA. vaNika-jAtimAM mahAvIre na thAya evI bhUlabharelI-janatAmAM phelAelI kalpanA, A pustakamAM dorelA, tejapAlanA aitihAsika vRttAntathI judI paDe che. madhya kALanA traNa saikA jeTalA gALAmAM AkhAya mahAgujarAtamAM tejapAla je yuddhavIra sAhasika nara zeLe jaDatuM nathI. x x paMDitavarya zrAvaka lAlacaMdrajI gAMdhIe prastuta nibaMdha, saMzodhaka buddhithI taiyAra karyo che. ThekANe ThekANe matAMtaro tathA purAvA ApI pustakanA lakhANamAM makkamatA vadhArI che. paMDitajI jainasamAjanA viziSTa vidvAne paikInA eka vidvAna che. teoe gA. o. sI. jevuM uttama sAhitya-kendra prApta karI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113 prada thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. pitAnI vidvattA-zakita ane saMzodhana-kaLAmAM vakhANavA jevI pragati karI che. ethI amane bahu AnaMda thAya che. A pustakamAM vIradhavala rAjAnA tejapALa maMtrIe "gadhrA (dharA)nA uddhata rAjA ghUghula upara caDhAI karI, tene yukti ane zaktithI parAsta karI, bAMdhI, pAMjarAmAM pUrI siMhasenane tyAMne rAjA banAvyA" e viSayane mukhya ulekha che. 44 sadarahu graMthanI prastAvanA paNa bahuja mahatvanI che. AmAM aMkeTa(hAlanuM akoTA), pAvAgaDha, cAMpAnera ane vaTapadra viSe sAro prakAza pADyo che. khAsa karIne pAvAgaDha ane cAMpAneramAM kaI kaI sadImAM keNe keNe ve. jainamaMdira baMdhAvyAM, tyAM tAMbaronuM keTaluM moTuM tIrthasthAna hatuM, te paMDita lAlacaMdrajIe aneka pUrAvA sAthe siddha karyuM che, te bahu mahatvanuM che. vIsamI sadImAM (cAlu sakAmAM) digaMbaree tyAM paga-pesAre karI pitAnuM tIrtha kevI rIte banAvyuM che te paNa paMDitajIe nirbhayapaNe spaSTa karyuM che. prastAvanA 46 peja jeTalI ane upayogI che. ame paM. lAlacaMdrajInA A prayatnanI anumodanA karIe chIe ane sAcA hRdayathI IcchIe chIe ke-teo potAnA kSetramAM AgaLa vadhI jaina samAjanA caraNe pitAnI kimati sAhityakRtio dharI puNya ane yazanA bhAgI bane." zAsana-dAjha dharAvanAra uttama jANakAra tIrtha premI eka munirAje saM. 1992 bhAdrapadanA patramAM jaNAvyuM hatuM ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM pAvAgaDha tIrthane nAza vaDedarAnA vANiyAnA hAthe ja thaye che. mAharA dekhatAM dekhatAM mUrtio gaDha uparathI uThAvI lAvyA ne digaMbarane maMdiranuM bekhuM hAthe jhAlIne seMcyuM che. e maMdira tathA AjubAjunI jamIna atyAre lAkhAne khacce paNa na maLe eTalI jamInanI mAlIkI soMpI dIdhI che! navAM tIrtho ubhAM karavAM-ne junAM tIrthone nAza kare evuM kArya ApaNa ajANa leke karI rahyA che! digaMbara lokoe e ja ApaNA maMdiramAM hAMDI-gumaro ne kiMmatI takatAo mUkIne jhAkajhamALa karI mUkyuM che. ne evA raLIAmaNuM pahADa upara paga mUkavA jeTaluM ApaNuM lokoe rahevA dIdhuM nathI. sATha hajAra pAlItANe bharavAnA mAthe lIdhA x x chevaTa sATha hajAra caeNcyA, have khabhA maraDe che. have tIrthone saMbhArI saMbhArIne muA pAchaLa ravA jevuM che. Ape je parizrama lIdho che, te keTaluM sAhitya tapAsyuM haze? tyAre e tAravaNu karI haze-e te sujJa puruSe ja jANe." [ vizeSa vaktavya ] [ A sthaLe jaNAvavuM joIe ke-tejapAlanA vijaya nA prAstAvikamAM meM jaNAvelA "pAvAgaDhacAMpAnera sAthe che. jene ItihAsa' nAmanA pUrvokta prakaraNe "ve. jenasamAja sivAya digaMbara-jaina samAjanA ItihAsa premI sAkSaronuM paNa dhyAna kheMcyuM che. "bhAskara" patra (bhAga 6, kiraNa 3, pR. 147-150) mAM bIkAneranivAsI zrIyuta agaracaMdajI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 115 nAhaTAne kyA pAvAgaDha digaMbara tIrtha che?" A eka lekha, uparyukta prakaraNanA AdhAre hiMdI bhASAmAM prakaTa thaye che; tenA aMta(pR. 150-154)mAM di. zrIyuta nAthurAma premIjIe merA nivedana" prakaTa karAvyuM che, te hAlamAM mahArA vAMcavAmAM AvyuM che. temAM mahArAM jaNAvelAM sarva pramANene mAnya rAkhavA chatAM teo AvA zabdomAM anumAna kheMcatAM pAvAgaDha sAthe digaMbara-saMbaMdha joDe che ke - 'hamAre tIrthakSetra' nAmaka lekha meM yahI likhA gayA hai kivahA~ke pratimA-lekhoMse athavA aura kisI prAcIna lekhase pAvAgaDhakA siddhakSetra honA prakaTa nahIM hotA / paraMtu usakA yaha artha nahIM hai ki zvetAmbara-sampradAyake samAna digambara-sampra. dAyavAle ise pahale pUjya sthAna nahIM mAnate the yA unake prAcIna mandira vahA~ na rahe hoMge // " prAcIna samayamAM pAvAgaDha para digaMbara jainamaMdira havA saMbaMdhamAM zrIyuta premIjI evI kalpanAmaya vicitra dalIla sivAya bIjuM kaI prAcIna pramANa darzAvI zakyA nathI. emanI dalIla pramANe te kadAca sarva digaMbara tIrthasthAne para zvetAMbara jainamaMdire paNa rahyAM haze ! je prAcIna di. 1 pratimA bhIMtamAM ukelI jaNAvI tenA AdhAre tyAM di. maMdira hovAnuM ka9pe che, te pratimAne bheda te kaI gya. samaye prakaTa thavA saMbhava che. bIjo AdhAra na maLatAM godharAmAM digaMbara jaina-maMdira hatuM, tene dAkhalo TAMke che, je di. jainamaMdirano ullekha meM ja uparyukta "tejapAlane vijaya pustakanA prAstAvika(pR. 6 thI 8)mAM ane anyatra karAvyuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM che. e DaSabhajinezvara-caityagRhamAM kavi amarakIrtigaNie vi. saM. 1274 mAM racelA "chakamyueso" nAmanA graMthane sadhita karI gAyakavADa e. sirIjhadvArA prakAzita karAvavA mahAre varSothI prayatna cAlu che. te ullekhanA AdhAre "jainasiddhAnta bhAskara" bhA. 1, aMka 3 jAmAM che. hIrAlAlajIe amarakIrtigaNi aura unakA SaTkarmopadeza" nAmane lekha lakhe jaNAya che. "tejapALane vijaya' pustaka maMgAvI vAMcyuM jaNAvanAra premIjInI daSTi kadAca hArA te ullekha upara nahi paDI hoya! ethI uparyukta mAsikane lekha vAMcavA bhalAmaNa karI lAge che. zrIyuta premIjIe san 1912 nA mArca mahinAnA aMtamAM pAvAgaDhanI yAtrA karyA pachI, tenuM vivaraNa jainahitaiSI (bhAga 9, aMka 12)mAM hiMdImAM prakAzita kareluM-temAM temane thayelA bhAsa pramANe "ukta sthAna(pAvAgaDha) para pahelAM zvetAMbara maMdira rahyAM haze e vAtane na chUpAvyA badala temane pAThake dhanyavAda Apaze (jo ke zrIjena je. ke. taraphathI saM. 1965- sana 1909 mAM pragaTa thayela "jaina zvetAMbara-DIrekaTarI" (gujarAta) bhAga 1 ane 2 nA pR. 389mAM tathA pR. 367 mAM tyAM zvetAMbarI maMdire hovAthI te tIrtha tarIke gaNAtuM hevAne tathA chevaTe tyAM jena vastI nahIM hovAthI, vyavasthA barAbara nahIM sacavAyAthI, AzAtanA bahu thatI hovAthI tyAMthI mULanAyaka bhIDabhaMjana pArzvanAthanI pratimAne vaDodarAmAM lAvI dAdA pArzvanAthanA derAsaramAM birAjamAna karyAne ane tyAMnA maMdiranI zilika kapaDavaMjamAM jame hovAne" spaSTa ullekha karela hata). e nivedanamAM uta karelA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 117 aMzamAM premIjIe jaNAvyuM che ke-"parvata para badhAM maLIne 10 jIrNa maMdire che, temAMthI traNane te jIrNoddhAra thaI gaye che, ane ekanI marammata thaI gaI che-zikhara bAkI che. trIjuM athavA cothuM maMdira jamaNI tarapha dharAzAyI thaI rahyuM che, tene meM aMdara pesIne joyuM te mAluma paDayuM ke 4 x uttara taraphanI bahAranI bhIMta para je traNa mUrti che, te zvetAMbara saMpradAyanI che, temanI bhujAomAM bAjUbaMdha ane hAtha para kaMkaNa che, AsanamAM hAthInuM citra che. enI AgaLa eka virATuM maMdira dharAzAyI thaI rahyuM che, emAM naMdIzvara dvIpanI samAna cAre tarapha UR pa2 jinAlaye hatAM-e jagyAe zeTha cunIlAla hemacaMda jarIvALAe maMdira banAvI virani. saM. 2437 [vi. saM. 1997-san 1911] mAM pratiSThA karAvI che. AgaLa moTA maMdiranI sAme eka nAnIzI deharI che, je hAlamAM ja banelI che. emAM je caraNa che, tenI sthApanA saM. 1967 mAM thayelI che. * A maMdira bahu vistAramAM hatuM ane prAcIna mAlUma paDe che, maramata mAtra vaccenA bhAganI karI lIdhI che. enI pAse ja be madira bIjAM hatAM, jemAMthI ekane te makAna-jevuM banAvI lIdhuM che hAlamAM temAM parvatanA maMdiranI BR pR. 10-12 ane 16 nA kathana sAthe vicAre. ghaNA khedanI vAta che ke-jUnA manahara che. jainamaMdirane ADI bhIMta caNI laI DhAMkavA e rIte prayatna karyo hoya-tema sUkSma dRSTithI jenAra sujJa nirIkSakene jaNAI Ave che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 pAvAgaDhathI vaDAdarAmAM pUjA karanArA pUjArI rahe che ane eka bilkula nAmazeSa chedyAlAna ema ja paDela che. maMdiranI pAse ja taLAva che. ahiMthI kAlikAnI TuMka para caDavAnu thAya che.......enAM pagathIyAMmAM je patharA lagADavAmAM AvyA che, te pahADa parathI ja saMgraha karelA che. A joine amane kheda thayA ke A pagathIyAMAmAM mAmUlI ( najIvA ) pattharA samajIne cha-sAta jainamUrtiyA lagADI devANI che; A mUrtiye ghaNuM karIne zvetAMbara sa'pradAyanI che, kemake emAM lagAnuM cihna dekhAi Ave che. jo ke A samaye parvata para kAi zvetAMbara madira nathI ane zvetAMbara sa MpradAyanA yAtrIe paNa ahiM AvatA nathI, tA paNa mAlUma paDe che ke--ahiM pahelAM zvetAMbara maMdira jarUra rahyAM haze ane A pratimA te madirAnI ja haze. mAlUma nathI ke--pAvAgirine zvetAMbara-saMpradAyamAM siddhakSetra mAnela che ke nahi " --digaMbara sAkSara zrIyuta nAthurAmapremIjInu' 'jaina hiteSI 'mAMnu uparyuM kta vaktavya, pAvAgaDha-cAMpAnera sAthe ve. jaineAnA sapramANa itihAsa * tejapAlanA vijaya 'mAM rajI < ' 1. - invarUM prAntaH prAcIna jaina smAra% ' ( vi. sa. 1982 isvI sana 1925mAM prakaTa thayela)nA saMgrAhaka di. brahmacArI zItalaprasAdajI, uparyukata pustaka ( pR. 16 )mAM paMcamahAlajillAnuM varNana karatAM-pAvAgaDhane piracaya karAvatAM e mUrtiyAne phri jaina pratimA jaNAve cheH-- ' nagArakhAnA dvArake bhItara kAlakA mAtAke maMdira taka 226 sIDhiyAM haiM ( inameM di0 jaina pratimAeM bhI caspA hai ), jinako mahArAja siMdhiyAne banavAyI thIM / kAlakA mAtAkA maMdira karIba 150 varSakA hai| "" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 119 karatAM sudhI mahArAjevAmAM AvyuM na hatuM, "bhAskara mAM Avela temanA nivedananA avataraNa dvArA hAlamAM ja huM e jouM chuM. -mahArUM uparyukta pustaka prakaTa thayA pachI thoDA vakhatamAM eka tIrtha premIe mahane kAgaLamAM eka nakala lakhI mokalAvI hatI; temAM pAvAgaDha para jaina derAM ripera karavA saMbaMdhamAM sana 1913 = vi. saM. 1969 mAM sarakAra vI. mahAlakArI tA. hAlola taraphathI je rIte paravAnagI apAyelI-te jaNAvAyela hatuM, te jANavA yogya hoI darzAvuM chuM- ripera paravAnagInI nakala] meje cAMpAnera senAtalATI paTelane mAluma thAya je paMcamahAlanAme. kalekaTara sA. bA. I. ha. na. Ara tA.1-5-1913 nIce me. Asi. kale. sA. bA. ne hukama 44, tA. 6-5-1913na. AvyAthI lakhavAnuM ke pAvAgaDha DuMgara upara jaina komanAM je 9 deharAM je vakhate me. kalekaTara sA. bA. AvyA te vakhate tamArI tathA sarkala InspekaTara vIgere rUbarU-temanI te jamIna upara agara DuMgara uparanI bIjI kaI paNa jamIna upara keIpaNa jAtane haka nathI tevI kabulAta ApavAthI mAtra rIpera karavA paravAnagI ApavAmAM AvI che. te kAma temane tamArI rUbarU hada nakakI thayA pramANe rIpera karavA devuM ane te uparAMta kaMI paNa kAma karavA devAnuM nathI. dudhIyA taLAva pAse naMbara 9 nA daherA pAse je cetare dabANa karI karavAmAM AvyA che, te kaDhAvI nAkhavAnuM che. te pramANe te kaDhAvavA tajavIja karaze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 pAvAgaDhathI vaDodarAmAM nava deharA paikI pAMca nagArakhAnAnA daravAjAnI pAse che ane te pAMca deharA pAse dharmazALA tathA pujArI mATe rahevAnI koTaDInAM khaMDera che. eka deharUM chAzIyA taLAva pAse che je taiyAra che. paNa kampAunDanI dIvAla durasta nathI, bAkInAM traNa dudhIyA taLAva pAse che, jemAMnuM eka taiyAra che, bIjuM rIpera thAya che ane trIjuM durasta karavAnuM kAma haju have hAtha para levAnuM che. be daherAne kampAunDa have karavAno che. daherA naM. 9 pAchaLanA bhAga je kahevAya che, te baMdha karavAnuM nathI, temaja daherUM naM. 8 je nAnuM che ane cetare ja che te kADhI nAkhavAnuM che. tyAM paNa kaMI baMdha karavAnuM nathI. upara batAvelAM nava daherAmAM je kAma karavAnuM che, tene nakaze pheTe jhInka oNphisamAM chapAya che te AvethI tamArA tarapha mokalavAmAM Avaze. daramiyAna me. kalekaTara sA. bA. nI tapAsaNI vakhate je rUbarUmAM nIrAkaraNa thayuM che te pramANe rIpera kAma hAla karavA deze. tA. 15 me 1913 ravAnA che. A. sa. I. cAMpAneranI (aMgrejImAM sahI) mAraphate pi. tA. 19-5-13 mahAlakArI hAlola" te pachI te sajajane kAgaLamAM vadhArAmAM jaNAvyuM che ke -"macakara devaLe vetAMbara jainenAM hovAno purAvo punAnA A lojIkala khAtAthI maLavAthI ane te prasaMge zvetAMbara jene taraphathI koI jAtanI vyavasthA nahI hovAthI sarakAre pitAnI salAmatI khAtara-digaMbara jainAnI-teone koIpaNa jAtane hakanahIM hevAnI-kabulata laIne ja mAtra rIpera karavA puratI paravAnagI ApelI che, te hakIkata A uparathI spaSTa thaI zake che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaTa thayelA jIrAvalA pArzvanAtha. 121 2. devaLAmAM digaMbara deva padharAvavAnI paravAnagI temane sarakAra taraphathI maLelI nathI-te mUrtie temaNe bInaparavAnagIe padharAvI dIdhelI che. 3. jyAre zvetAMbara jainA saMghabaLathI taiyAra thai zake tyAre temanA hake A devaLA upara sAbIta thavA hareka rIte sabhava che. chatAM hAlamAM................. eee ..........prazna UbheA thayA che. temAM zvetAMbara hakane nukasAna pahoMcavA tajavIja cAlI rahelI hAvAnu jaNAya che, mATe cetaze te jItaze. digabara jaineAnA huka bAbatanuM prakaraNa hAlamAM godharAnA esisTanTa kalekTara mAraphata cAlI tapAsa thAya che. ethI A mAkhA zvetAMbarA mATe agatyanA che. jo tenA lAbha levAnI jarUra haze tA. devaLeA zvetAMbara paMthanAM che ane digambara jainanA kAi paNa haka te upara nathI-te mAmata sahelAithI sAmIta thai zake tema che. A mAkhA gayA pachI phrIthI muzkelI paDavA saMbhava raheze. x x "" [ --AvI e sajjananI sUcanA hatI, paraMtu zve. jainasamAjanI zeTha A. ka. nI peDhI athavA jaina ve. kensa jevI tIrtha premI tIrtha-saMrakSaka keAi ve. saMsthAnuM A pratye dhyAna kheMcAyuM hAya ane te paikI kAie A saMbaMdhamAM kaMi ucita pravRtti karI DAya-ema jANavAmAM AvyuM nathI.--sAne nyAyAcita sadguddhi prApta thAo-e ja zubhecchA. --lA. bha. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvata-sUcI. * 81 vikrama saMvata 1055... 1100 1109 1112.. 1181. 11861190... 1191 1103 1198. 1211. 1212.. 1219... 1229.. 1242.* 1245... 1248.. 1274. 1286.. 1288... 1291** | pRSTha. | vikrama saMvata . . 96 | 1295. - 10, 26 | 1320 36, 42, 43 1335. 1, 11, 14, 26 1340, 94, 98, 100 1344.. * 93 1346* ... 36, 42, 43 1353... 1354... 1368 1372.... 1378..... 1387,... 1389... 1406 1426 1432. 101 1440... 100, 116 1445... 104, 105 1449.. 1468... 104 ) 1471... * 81 38, 39 - 16 .97 101 104 * 67, 71 47 para 105 | 146 15, 47,53, 54 * para Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vikramasavata 1472... 1476... 1477... 1478... 1483... 1485... 1486... 1489... 149... 1491... 1498... 1489... 1503... 1504... 1507... 1517... 1519... 1521... 1524... 1525... 1527... 1541... 1547... 1551... 1552... 1554... : : ... ... ... ... : ... ... OM OM ... : : : ... ... ... ... ... ... ... ... ... 888 pRSTha. . 54 ... 16 ... ... . 47 54 ... 47, 58 , 55 ... *** 57 * kara ... 75 62, 63, 67, 71 51 48, 63 63, 64 ...48 65, 66, 75, 76 61 ... cha ... 80 46, 59, 60 , 59 ... 60, * 58 saMvat-sUcI. 61 . 11 9.0 62 36, 48 ... ... ... 200 vikramasa vat 1556... 1559... 1560... 1568... 1569... 1574... 1582... 1583... 1602... 1601... 1629... 1639... 1644... 1646... 1648... 1667(8) 1688... 1691... 1721... 1725... 1746... 1755... 1779... 1806... 1824... 1851... Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ... 16 ... ... ... :: ... ... ... ... ... ... 000 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 123 80,81 81 81, 82 ra ... 080 ...24 ...!. ra . 59 948 ... ...48 ***< ... ... ... ... ... L ... 13 6 12 7 12 20 130 2 . 16 ...ee ...41 ..... .. le ...82 *.45 ...20 ..... www.umaragyanbhandar.com Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 saMvata-sUcI. 1890... vikramasaMvata vikrama saMvata 185ra... 1939... 1856..... 1954... * 108 1870... 1962 ... * 45 1875 1963.* * 7, 33, 35 1877.. - 1, 2 1965. ... 116 1889...1,7, 23, 24,30,32 1967.. - 12, 117 .. 3, 27 1968 (sana 1912) 116 1891. *** . 89 1969 (sana 1913) 11, 120 1892. 3, 22, 23, 89 1972 (sana 1916) ...90 1893* * ... 22 1981... *** *** 37 1896 6, 7, 34, 90 1982.. 91, 99, 118 1903... - 20, 22 1988. 90, 100 1904.... .... ... 20 | 1985. ... ... 90 1905... 1992 - 110, 113 1913... ... ... 20 1997*** *** .. 8 1935 (sana 1879) 102 Aii /IJI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aitihAsika vizeSanAmenI anukramaNikA. vizeSanAma | pRSTha | vizeSanAma akabUra .. .. 12 abhidhAna citAmaNi 14, 15 ajamera - 9ra-96 abhinaMda ... 107 ajayapAla (maMtrI) 103 abhinaMdanadeva 10-15, 26-28 ajameru=ajamera * ,, caritra 14, 15 ajayarAja (ajayendra) 93-100 che zAsana-rakhavAlI 28 ajitadeva sUri. 45, 46 amarakIrti * 116 ajitanAtha .. 50, 51 amaraprabha sUri *ajitazAMtistotra (stava) 67 amarasAgara ... ajhA(jajA)haro. para, 88 amarasAgara sUri. aMcalagaccha 4, 13, 16, 17, amAri 41, 43, 51, para, 58 amIjhara .. aNahilapura(vaDa)=pATaNa.. arabadaAba ... aMtarika (kha =aMtarikSa arisIha aMtarikSa . para, 88 arNorAja . apabhraMNAkAvyatrayI * 92 | abudagiri=Abu abhayadeva sUri ... - 91 ) , tIrtha= ,, . nAM che, jene AdhAra ahi * AvAM cihnathI sUcavAyelAM nAma Apela jevAze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 vizeSanAma ,, adAcala= *a -prAcInaTenalekha-- ... saMdeha *ala kArama'Dana ... alakSa--devakulikA arAja=AlhA * pUjA asaseNu=azvasena "" ... ... avaMtI azvasena 67,72,73,75,79,86 aSTApada , gAnaMdasUri gAnAjI 030 ... 9.0 ai. nAmeAnI anukramaNikA. vizeSanAma pRSTha Anna=cyaoNrAja AbU 42, 49, 53, 54, 57, 59, 62, 64, 65, 76, 70, 81-90, 90, 105 cetta-pravADi(2)78, 84 bhIma-vihAra lUNusIha-vasahI ... 104 vimalavasahI 97, 104 64 ... 59 13, 16 57 57 92 ... ... ... 47, 59 57 50, 53 100 ... ... ... ahamadAvAda Agamagaccha AgamapUja 2 Amika vastuvicArasAra 95 sAgara ... 19, 60 2 ... 22, 63 82 ... ... >> :: *AcAradinakara... *AcArAMga-niyu kti AMcalikamata=rama calagaccha gANu dasAgara sUri AtmAnaMda-smAraka gra'tha... 55 AtmArAmajI jaina jJAnamadira 2 Adini-biMba 18,46,49,64 21 bhuvana (caitya)60, 103 27 3 para ... ... ... .. .. ,, 39 AMbA A rakSita sUri Alama zAha AlhA ... *Avazyaka-niyukti AsaseNu=azvasena iDara gaDha s ilA du^=iDara... ujalagiranAra... 15 . ujjavala=Ujala *uttarAdhyayana udaya (maMtrI) udayacaMdra sUri udayadhama udayapura ... gajala Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ... ... ... ... ... ... ... , uddayazrI udayasAgara sUri.. ... ... ... ... 800 ... ... 05, 76, 27 : : ... 60 104-106 ... ... ... ... ... pRSTha 630 ..104 81 ... 48 ra 46 r www.umaragyanbhandar.com Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16-TAkA kaviyaNa e. nAmanI anukramaNikA. vizeSa nAma pRSTha | vizeSanAma udayasiMha ... 104-8 karaheTakakaraheDA... upakezagacha . 84 kaheDA-pArdha ... upakeza jJAti-osavALa .. karmacaMdra maMtrIzvara , vRddhazAkhA=vIsA .. kalavarmAnagara upadezataraMgiNI kalpasUtra-pustikA *upadezapada TIkA kalyANa-pArzvanAtha upadezasaptati (1) 36, 41 kalyANaratna ,, (2) ... kalyANasAgara ... upasargakhaMDana - 57 Ukeza vaMza osavALa kAjA Ujala * 65, 66 kAnapuravALAnuM maMdira RSabhezvara .* * 84 kAnAjI , caitya ... ...116 kAMtivijaya ... epirAphiAI.(vai.10). 98 kAryakakAjA ... ai. jena kAvya-saMgraha .. 12 kAlakAcArya-kathA aitihAsika jena rAsamALA 21 kAlikA=kAlI .. osavALa 10, 18, 22, 47, kAlidAsa ... 31, 107 48, 50-60, 89, 97 *** *** 33 che (vIsA) kAlIdevI 4,12-19,27,28,118 kakka sUri ... kAlU zAha ... .. kaccha... ... kAvI-tIrtha-varNana ... 2 kaTArIyA gotra kakkAvyamaMDana ... kkathAkeza * 51 kAvyamanohara ... kapaDavaMja 116 kAzmIrapura .. .55 kamalAI *** 11 kIrtikaumudI - 106, 7 karamAI ... ... 81 ) kIlo .. .98 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 ai. nAnI anukramaNikA. vizeSanAma | pRSTha | vizeSanAma bhupakSakauzikasahastrakiraNa= gavAliyara .. .. 91 - pravacanaparIkSA ... ja gahuMlIo .. .. 2 kumArapAla ... .. gAyakavADa 1, 3, 20, 90, 106 kumArapAla-vihAra ...1 giradharadAsa pATIla 23, 30 kumudacaMdra (di. vAdI) ... giranAra 53-55, 7, 90, kuMbhakarNa rANuM . 60, 61 92, 104, skula dhvaja-rAsa .... 84 giristhalI ... ** 86 kuzalasaMyama kavi *** 84 gujara desa=gujarAta ... kerojI.. 20, 29 gujarAta . 9, 25, 91 kesariyAjInI lAvaNI guDI=goDI ... kecara... guNacaMdra (di. vAdI) karaMTa... ... ... 59 guNarAja (1) * * 75 ,, ga7 ... 5, 78, 85 ,, (2) ... khaMbhAta 10, 11, 47, 1ra-54, guNavijaya gaNi .... 87 80, 92 guNasAgara sUri. 11, 14, * , gajala... ... 2 gumAnacaMda ... ... kharatara ga7 (gaNa) 4, 12, 61, SNuguNaratnAkara kAvya 63, 65, - 63,73, 70, 88, 9 66, 75, 76 khimaRSi-rAsa ... 82 gUrjara jJAti .. . 63 khetA rANuM ... 60, 61 gUrjarezvara 93, 99, 100, 106 gajasiMghajI ... .. 89 , purohita gaNadharasAdhazataka-bRhadavRtti 92 goDI-pArzvanAtha 47, gaNapatarAva *** 20, 29 ja , stavana garAja=gadA zAha .. gapagiri=gavAliyara .. gadA zAha ... 63, 64 goviMdarAva . 3, 20, 29 gaMdhAra baMdara .. 81 | cAsadIna zAha... 62, 63 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | pRSTha. e. nAmanI anukramaNikA. 129 vizeSanAma vizeSanAma dhA.. ... ... 87 | cillAtalAvaDI ... 50,51 cakezvarI * 13, 14 citya--paripATI 5, 74 caMda-guNavalI-lekha cauhANa 6,9, 10,46,91caMda baradAI *** 10 101, 103, 107, 108 caMdra sUri .. ...12 chakamyuesa .... 116 caMdraprabha-biMba... 22, 47 jaMbusara-gajajala ... 2 caMdrayAzA ... 42 jayakIrti sUri.... ... 58 caMdrarAja 101 jayaprabha sUri .. ..103 caMdravaMzI *.. 17 jayarAjapallI rApalI . caMdravijaya-prabaMdha ... 57 jayazekhara sUri .. .. para caMpaka durga=cAMpAnera jayasiMha (1 patAI rAvaLa) 10 caMpAvatI= , (2) jesiMga . caMpUmaMDana ... (3) sUri 17, 18, 51 caritra-paMcaka-vRtti (4) , caANa cauhANa , (5) , 105 cAMdA ... .. *** 22 (6) rAjA .. 91 cAMpalade .. ..47 jarAsaMdha * * * 71 cAMpAne(naya) 9, 12, 13, 17, jalpaNa *** *** 93 20, 25-29, 109-121 jasamAI 51, 77, 105, cArupa " .. para jAura nagara * * 48 cAhaDa... ... 47, 57 jAlaura=jAlara... * * cAhamAna(yANa)=cauhANa.. jAloragaDha(nagira) 6,38, 72, cAhumA cauhANa - 103, 106, 108 citkAza * * , saMgha .. . * 12 citAmaNi-pArzvanAtha ... 71 jAvAlipura jAlara . citrasena-padmAvatI kathA.... 48 | jighUcha(jhiMgojI)rAva 20, 29 cAru5 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 ai. nAmanI anukramaNikA. vizeSanAma pR8 | vizeSanAma jinakuzala sUri... jIrApallI-ga7 47, 48, 87 jinacaMdra sUri ... , pArzvanAtha-phAga 67-71 * ,, *** ... ... 12 * , gIta .. 78 jinatilaka sUri ... 74 * , chAhulI ... 83 jinadatta sUri . . 92 * , vInatI (1-2) 71, 7ra ,, (vAyagathvIya) ja , stavana-stAtre 24, 25, . * 107, 108 41, 83, 86 jinadeva ... ... 53 jIrApura * 49 jinaprabha sUri 37,50,98,101 jIrAvala jIrAvalI(lA) .. * , ane sulatAna mahammada jIrAvalA pArzvanAtha 1-121 * 49, 50, 101 jIrAvalI ... 1-121 jinabhadra sUri 57, 58, 2, 63 jIrAvalI=jIrAvalI .. jinamahendra sUri . 89 jesala. . . 47 jinavardhana sUri jesalamera 12,59, 89,90, 100 jinavallabha sUri jesalameramAM graMthasUcI 59,63, jinasAgara sUri 90, 96, 101 jinasUra ... jesiMga zAha ... ... 76 jinasama vAcaka jena ai. gUrjarakAvya-saMcaya 67 * jinastotraratnakoza jenatIrthone ItihAsa - 37 jinahaMsa vAcaka . 65 jainadharma ... 17, 19 jinadayasUri-vIvAha .... 67 jainapratimA-lekhasaMgraha 22,47, jIrAulajIrApallIga7 ... . ... .... 48 jarAulA=jIrAvAlA--pArzvanAtha jainamaMdira-mUtiyo 4,22,64,66 jIrAulI(li-jIrAvalI ... jenalekhasaMgraha(kha.1)22,48,89 jIrApallI jIrAvalI .. ! = , (naM. 2) 23,46,48,59 charikApallI=arAvalI ,, (naM. 3) ... 90 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizeSanAma jainavihAra jainazvetAMbara DIrekaTarI ...116 jainasAhitya-saMzodhaka 45, 90 jainasAhityanA itihAsa... 87 *jainasiddhAnta-bhAskara (bhA. 2, a. 3 ) ...11 57 *jainastAtra-saMgraha *jainahitaiSI ( bhA. 9, a. 12) jainajJAnamaMdira (chANI) jainAnaMda-pustakAlaya 48 ...116 51 87 85 jodhapura du nyAti khUTa jhajhaNuzAha (1)... jhAMjhazAha(2)... 57 49 81 gara`zAha DANu .. tapAgaccha (ga) 1, 5, 13, 14, 19 21, 22, 29, 36, 45, 50, 57, 55, 63, 58, 03, 82-85 50 ... ... .3. tAragA *tI pa ... ,, ... ... ... 100 e. nAmeAnI anukramaNikA. vizeSanAma ... 39 -phannAyaka5 natI mAlA ( 1 ) ( 2 ) 390 ... ... ... 63, 65, 77, ... .. ... ... ... ... pRSTha 95 ...101 5, 74 L ... ( 3 ) 99 tejapAla 105-7, 109-121 tejapAlanA vijaya 4, 10, 11, 109-121 ...102 para tAmara *tribhuvanadIpaka prabaMdha *triSaSTizalAkApuruSa-caritra ... ... Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ... *belevijaya yaMtra zuM bhaN=staMbhana... dumAjI rAva 29 33 yAvijaya dAdA-pA nAtha... 41, 48, 79, 88, 116 dAmAjIrAva (2)... 3, 20, 29 dAhaDakSi 74 ... ,, ... ... ... ... ... ... dillI nagara 46, 101 ,, pati(dillIzvara) 9, 26, 101 dIvijaya 1-3, 12, 14, 23-33 ... 14, 15 42-44 ... ... dIva para ... durlabhadAsa 3, 23, 30, 34, 35 duHsAdha ( anvaya ) 104, 105 ma 47 60 deulavADA devakulapATaka=deulavADA 131 pRSTha 89 3, 20, ... ... ... ... www.umaragyanbhandar.com Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 vizeSanAma pRSTha devapAla(mahAmAtya) 107, 108 devaratna sira 48 17, 18 devasiMha maMtrI devasUri (vAdI)... 100, 103 7 37 57, 58 19 devAyata devItro giri dehaDa dANu gAma dAda ... ... ... * zatakAya ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 400 61 *dvAzraya mahAkAvya(saM.)... 93 dhanaH ... 58, 19 58 ,, dhanadeva( mahAmAtya ) 99, 100 dhanapAla 107, 108 dhanarAja 59 dhadhala-dhAMdhala dharaNendra ,, Ta vaza dharmI ri * -stuti dhadmASa sari=dha sira dha caMdra gaNi ... dharmaciMtAmaNi pA dharmanAtha-pratimA dharatna sari * dha vilAsa ... Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ... ... ... e. nAmeAnI anukramaNikA. vizeSanAma pRSTha dhasAgara u. 13 *dharmopadezamAlA-vikRti ... 92 ... ... ... ... ... ... ... ... 43, 45 99, 100 93-100 ... ... ... 93. ... ... ... 99 dhAMdhala kara 60 22 80 dara ... ... dhAMdhra=dhAMdhala *pUlevA ke. lAvaNI dhALakA 37, 38, 41, 43, 45, 46, 93 2 ...105 13 79 20 ra 77 ...104 nayacaMdra ri(nayeMdu kavi) ...102 13 narasiMha u. narmada... 13 navakhaMDA pArzvanAtha 47, 49, 50, para, 71 navapallava navala... nAgadA ... naTapaTrIya 909 nana( nna ) sUri ... 13, 78, nadAjI ... nadIzvara-pUjA... na durabAra naminAtha-bi.... 400 ... "" ... nAgapura nAgahada=nAgadA nADela nADhI( thI ) ... nAgaha=nAgadA... ... ... ... ... ... ... ... 200 ... ... ... para, 71 22. GY ... 49, 50, ... ... ... 92 ...108 13 100 www.umaragyanbhandar.com Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 133 pRSTha ai. nAmanI anukramaNikA. vizeSanAma vizeSanAma nirvANakalikA pArzvanAtha ...11, 38, 42 nemikumAra ... .... 55 | * cityaparipATI .. 88 * , caritra .. * , nAmamAlA 5, 88 paMcatIthI . .. 90 ,, mUti... 25, 46 paMcazatI-prabaMdha=kathAkoza | # , vIvAhale 77, 85 paMcAsarA-pArzvanAtha para,71, 90 * ,, stavane 67-89 paThANa . .. 46 pArzva yakSa * * 45 patAI rAvaLa .... 9, 10, 26 pAlaNapura-gajala ... 2 pattana=pATaNa ... .... pAvakagiri=pAvAgaDha ... 5ttanasthaprAyajainabhAMDA pAvakAcala= ,, - gArIya-graMtha-sUcI 91-99 pAvAgaDha 1, 9-14, 17, 26, 28 padmaprabha-jinabiMba... 47, 104 pati 6, 10, 26, paddhasiMha . 16, 57 | , cAMpAnera sAthe che. padmAnaMda mahAkAvya jeno itihAsa 4, 10, padmAvatI 109-121 5rigraha-pramANa ,, nI kAlikA=kAlI devI sparyuSaNakalpa-Tippana .... , bAvana jinAlaya 10, 26 parvata ... 53, 54, 81 che, saMbhavajina-maMdira... 10 pAMcA.... ... ... 47 pAsa-pAzvanAtha... pATaNa 6,21,48,54,58,65,81 pAs ... ... ...103 , jenabhaMDAra 58, 73, 84 pAha ... ... ... 57 *, , graMthasUcI piMDa-niryukti.. .. 77 78, 81, 92 pIpalagacha ... pAdalipta sUri ... pIluDA gAma * 17, 18 pArka deza . ... 17 pIlu(lA)jI rAva 20, 29 pArdhacaMdra .. puNyasAgara .. *** 41 ... 15 103 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 ai. nAmanI anukramaNikA. vizeSanAma pRSTha | vizeSanAma * purAtatva (pu. 1, e. 1) 82 phatehasiha rAva - - 3 pUnA-A lejIkala ... 120 phaladhi, phalavaddhi phalavardhi... pRthvIcaMdra-caritra ... phalavardhi ... 60, 77 pRthvIcaMdra sari.... ... ,, (phaledhI) pArzvanAtha 37, pRthvIrAja (1) ... 2 71, 7, 94, 98 pRthvIrAja (2) 6,9, , kalpa-prabaMdha * 95 101-2 phera Thakkara .. .. 16 * , rAse... baMbaI prAntake prAcIna patha maMtrI (1) jenasmAraka ...118 pethaDa zAha (2) baMbhaNavADa ... 90 pethaDa ,, (3) baraDA gejheTiyara ... 20 piravADa 47, 77, 80, 81 bAphaNA pratApasiMha ... ... 87 bAlacaMda paTela RtikAkalpa ... ... 86 bAhaDa... " pratiSThAma ... *** 63 bUTI ... ... prabuddharauhiNeya nATaka bRhakharataragaccha prabhAsi .. .. para *bRharachAMti stotra spravacana-parIkSA 13, 14 bRhattapApakSa pravacana-sAroddhAra ... *prazasti-saMgraha ... 11 brahmarSi prAgvATajJAti (vaMza)=paravADa brahmANa prAcIna jenalekhasaMgraha ..... 22 bhakti [ vijaya ] sprAcInatIrthamAlA bhagavatIsUtra - 81 saMgraha. 62, 87, 89 60 *priyaMkaranRpakathA ... bha7 bharUca premavijaya ... ... 1 | bharUca **** * 91 bauddha ... lata ... Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , suMdara sUri ai. nAmanI anukramaNikA. 135 vizeSanAma paSTha | vizeSanAma bhAdA zeTha *** * 10 | mahAnizItha-sUtra bhAnurAja ... 64, 76 * , , bola bhAlajaja .. *** 74 mahAvIra jina ... bhAskara (bhA. 6, ki. 3)114 , maMdira ... bhipaTata (? bhImapallI)... 74 mahIsamudra gaNi.... bhIDabhaMjana pArzvanAthanI mahendra sUri pratimA... -116 mahezvara kavi .. bhIma ... *** *** 77 mAdha ... . ....107 bhIma-vihAra ... *** 64 mANikaya .. bhuvanapAla * 91 .. 54 bhuvanasuMdara sUri mAMDavagaDha 49, 57, 58, 75 bheja-prabaMdha.... mAtara... *** *** 47 bhelI... .... mAdaDI... ... ...105 maMgalanagara ... mAnasiMha rAThoDa... ..1, 2 57, 58 mAravADa 37,42,45,65,66,75 * , kAdaMbarIdarpaNa .. 57 mAravADI bhASA ... ... ,, graMtha-saMgraha mAlava-mahIndra ... ... 96 maMDapa durga=mAMDavagaDha mALavA 49, 57, 63, maMDevara *** 12 66, 75, 76 matinaMdana ... 62 mahindI .... . 11 mathurA..... * 78 mIThaDI A ... ... 58 madhuvana mudritakumudacaMdra prakaraNa 100,120 marudevI mudhAnayara .. . 33 maru deza=mAravADa munisuMdara sUri ...37, 55, 56 mahammada taghalaka... 50 *munisuvrata-caritra (prA) ... 92 mahAkAlI 17-19 | mUlasthAna (mUlatAna) ...101 maMDana..... *** *. 58 *** * 23 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 e. nAmanI anukramaNikA. mADha *** * 53 vizeSa nAma vizeSa nAma meDAgAma . 80 | raNadhIra ... . 60 meva (1) .. raNamala kavi (2) .... raNastaM(khaM)bha=raNabhera... meghavijaya ... ratalAma medhA zAha ... 10, ratna zAha merUtuMga sUri 41-45, para, 58 ratnakuzala merunaMdana kavirAja u. 67, 71 ratnapAla melAdevI *** *** 60 ratnapura mevADa ratnamaMDana gaNi. mokala rANuM ... ratnamaMdira gaNi.. ratnavijaya .... medI ... * ratnasAra kumAra-copAI, myuni (cU) ... ratnasiMha * * 53 ratnAkara gaNa .. ... 74 * yatIndra-vihAra-digadarzana 81 raviprabha sari ...94,98-100 yavana ... ... ... 38 rAubA yazazcaMdra kavi ... 99, 100 rAja gaccha .. 93, 98 yazobhadra sUri ... 95, 104 rAjanagara *yazavijya jainagraMthamAlA 88,89 rAjavalabha . 48 yazavIra (1)... ...103 rAjavihAra .. , (2)... 104-107 rAjImatI-prabodha 100 yugAdideva Adijina ... rAThoDa *** .. 1,2 - catya ...103 rAma 47, 53 ginIpura ... rAmacaMdra sUri .. yodhapurajodhapura rAmA( sa )cha ... 21, 29 raNathaMbhara .. 6, 92 rAmadeva maMtrI ... ... 60 ... 21 ... Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ai. nAmanI anukramaNikA. vizeSanAma pRSTha | vizeSanAma rAmabhakta kavi ... ...103 prakAza) ... ... 21 rAvajI - 17, 18 vaTapadra=vaDodarA ... risahasara=Adiji vaTapadra( vaDodarA )ne e. samiNi * .. 22 ullekha . 1, 3, 23 rUpadevI ... 17, 19 vaDedarA. 1-4, 6-9, 19- , devakulikA ... 25, 29, 33-35, 47, 74 raivata=giranAra ... , kalyANa pArzvanAtha 33-35 lakSa(kha)dhIra . 17-19 , jainajJAnamaMdira 2, 77 lakSarAja 60, 61, 64, 65 , dAdA-pArzvanAtha 48, 116 lakSmI-vizeSa (tilaka) ... 74 , deharA poLa 47 lakSmasAgarasUri.... 61, 63, , nA rAjyakartAo .. 4 * 64, 66, 73-75, che, nA sUbA ... *** .. 48 lakhamAI - nI gajajala ... ... lalitAde , pUlane jhAMpa , prAcyavidyAmaMdira 16, 11, lAkhAjI=lakSarAja. 80, 86 lAkhA rANuM , , mAmAnI poLa 6, 35 lAlaNa ... 16-19 A gAtra . ,, rAvapurA 21, 29, *** * ,, devI... ,, - 17 vaDhiyAra deza .... 43, 44 lAvaNyasamaya kavi vatsarAja ... lIMbaDI-jenabhaMDAra che, varakANuM pArzva ledavA varaNaga ** .. 91 lalapATaka=lalADA varadA ... * 25 lolADA ... 43, 44 varasiMha *** . 59 * vakhatacaMdazeTha-rAsa (puNya | vardhamAna . 16, 55 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com lakhanau . 77 . . 53 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 38 ...10ra 138 e. nAnI anukramaNikA. vizeSanAma vizeSanAma * vardhamAna-padyasiMha-zreSTi vijApura caritra 18, 19 vIra.... vardhamAna suri (3) 15, 80, 96 , kSetra vaDedarA vastupAla 105- 17 , jina biMba vAdicaMdra .. ** 98 ja, vaMzAvalI ... * 45 vAmAdevI ... 67,75, 79 viradhavala mahArANuM 105 vAyaTa gaccha ... ...107 virabhada sari * 47 vAyaDa... *** 107, 108 virama vArANasI (vANArasI) 72, 74 vIrAi... *** * 77 ja vAstusAra ... ... 16 vRddhatapApakSa ..... ... 81 vikramapura * *** 12 vellAka.. .... .... 75 vikramAditya-paMcadaMDAtapatra- zatruMjaya 12, 50, 53, 55, caritra ... *** 81 60, 61, 65, 75, 77, vigraharAja ...95-98, 100 84, 89, 92 vijayaprazasti... ... 87 zaM()bhavajina... ... 11 vijayalakSmIsari-stutimAlA 2 , maMdira ... ... 10 vijayasiMha sUri.. ... 92 zahAba-uddIna ... 98, 101 vijayAnaMdasUri-pakSa(gaccha) 1 zAkaMbharI 10,91,92,97-100 vidyAvilAsa-pavADo ... zAkaMbharIzvara 6, 91-101 vidhipakSa aMcalagaccha zAMti sUri 84, 104 vinayaprabha zAMtikuzala ... ... 87 vimalagiri vimala-prabaMdha zAMtinAtha-devakulikA 18, 55 viveka ratna ... , biba22,47,48,55, 80 vivekavilAsa ... ...108 | zAMtisamudra ... ... 73 vizAlarAja sUri. .... 86 } zAMtisAgara sUri..21-23, 92. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com , zAMtidAsa *.. 2 - 82 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha 7 va. 6 8 ke 8 A A A A zekha ... e. nAmonI anukramaNikA. 139 vizeSanAma vizenAma zAlibhadrasUri ... 47,48 saMdehadelAvalI-vRtti .. 60 zivA... ... sapAdalakSa .. 99, 1... zIlabhadra sUri ... 93, 98 satizatasthAna ... 49 zIlavijaya samayaratna * * 82 zubha gaNadhara .. samayasuMdara * * 88 zubhazIla gaNI samarasiMha .. zRMgAramaMDana ... samalikAvihAra 60, 1 *** ..... 37 samudravijaya .. . 25 zaiva . ... sayAjIrAva (bIjA)=sahAjI zrAddhapratikramaNusUtra-vRtti 48 sarasvatI - 55, 84 zrImAla nagara .... 41, 59, 87 sarveza... ... ...103 zrImAla vaMza 37,57, 59, 61 sahajavimala ... .. 89 zrImAlI * 22 sahajasuMdara ... *** 84 zrIrahiNI=sIrahI ** sahaNa pradhAna ... batamANikaya ... sahAjIrAva 3,20,21,24,29,33 zreyAMsanAtha ... - 47 sahAbadIna(Na) zahAuda-dIna * SaTkarmopadeza=chakamyuesa sAgaragaccha ... 21, 22, 29 khaMDeraka saMDeraka ... sAcaura . *** paNa saMkhavAla gAtra ... ... sAcA *** ... 9 saMkhavAlI gAma. sAMkhya zAstra ..... saMkhezva(sa)ra para, 71, sANaMda... ... ... 2 saMgItamaMDana ... sAdhAraNa zAha... . 65 saMDa.. ** 63, 65 sAdhusama gaNuM ... saMDera.. *** .. 81 sAMbhara-zAkaMbharI saMrakagacha .. ...104 sAraMga *** . 60 saMtUya. . . 91 ' sAraMgapANi .... ... 71 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com *** 84 Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 vizeSanAma sAraMgapura sArasvatamaDana... sAlTrAka ... ... "" ... sAhabadIna=zahAbu-ud-dIna ... ,, ... sAhA=sahAjI 22 91 sAheAlI=sehilI sittu jaya=zatru jaya siddhacakra siddharAja .17, 91, 100 *siMharAja ane jaine siddhazaila=zatru Mjaya siddhAcala= siddhAMtaruci siddhi [ vijaya ] siMdhu... *InAra-gajala sIpAra... sIreAhI...12, 36, 65, 66, 75, 80, 87, 88, 108 23 caityaparipATI 88 ... :.. sIhuDa... *sukRtasAgara surata... sugarA... sudhama gaccha sudhAnaMdana sari... ... ... e. nAmeAnI anukramaNikA. vizeSanAma sudhAbhUSaNa sumati gaNi ... ... 607 ... ... ... ... ... ... 600 ... : 62, 63 29 12, 17 ... ... ... pRSTha 76 17 13 ... ... ... 41 49, 50 ...103 91 48 64, 73 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat sumatinAtha biMba sumatisuMdara AcArya suratrANu ( sulatAna ) pura "" ,, * suvAsa sA sUrata aMdara * ... ... :.. ... 11 ... 1, 7 *sUkSmAvicArasAra-Ni 11 47 ... ... ... gajala... ... ... 3, 23, 48 ..1, 2 19 97 74 37, 43, 45 64 6 19 11 ... sApArakapurezvara ... semakalaza seAmacAritra gaNi65, 66, 76 sAmajaya sUri *** 48 64, 6, 73, 75, 82 kara 50 ... ... ... >" surAjI sUrANA serIsaka (sA) para, 71, 73, sehilI sAjhItrA seAnaga(gi)rA senA ... pRSTha 86 ra 47 104, 105 65, 75 64 ... ... sAmajI. seAmatilaka sUri... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... www.umaragyanbhandar.com Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ai. nAmanI anukramaNikA. vizeSanAma pRSTha | vizeSanAma samadeva sari ... 64, 66, . . haripAla .. 73, 70, 82 haribala-rAsasemadharma gaNi.. .. 36 harSapurIya ga7 semasuMdara sUri... 11, 54, 73 hArejA - semasaubhAgya kAvya - 63 hisArakeTa .. somezvara kavi . ...106 hIra .. .. soraTha-saMdha ... ... 12 hIravardhana .. sehamakula-ratna-paTTAvalI 2, 12 hirANuMda sUri .. staMbhatIrtha=khaMbhAta .... hemacaMdrAcArya(1) 14,15,59 staMbhanapura-pArSe 54, 59, 71, hemacaMdra sUri (2) 74, 70, 82, 88 hemaratna sUri .... haThIsiMha hemavijaya gaNi haNodrA ... 88 hemavimala sUri hathiNuM ura hamIra rANA . 60, 61 kSemarAja . hamI(mI) (1) kSemavardhana , (2) ....105 ajJAtAsUtra hammIra gaDha ... ... 80 nAnacaMdra sUri ... hammIra-mada-mananATaka 105 jJAnavimala .... mahammIra-mahAkAvya ...12 jJAnasUryodaya. harakuMvara zeThANI jJAnahaMsa gaNi.... harajI... ... 20, 29 kSemakArti E Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *pATha-bheda. paMkti me. ca nama: lI. - tasya stavanama buhArI veru pula hasIne sa(ku)la -yA -pati jIrAvalI gujara utapati bAharI vere phUla hasi suta yAjI e dezI patI jirAvalI 15,8 utapata kahu ahiThANa vevArIyA e heThANa vahevAriyA corasi rAzI vAso vase tihAM vAsa vase bahu sulatAna sulatAna prathvirAja prathirAja *pR. 34 nI TipanImAM jaNAvyA pramANenI pAchaLathI prApta thayelI zrIyuta sAkSara mehanalAlabhAI da. dezAInI ma. pratine lIMbaDI-bhaMDAranI lI. jethI sAthe pATha-bheda ahiM darzAvyo che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha-bheda. 143 paMkti - lI. me. chera ! ! ! ! cahUANa vaMsamAM -patI cUnaDalI hAM re mAre cahuANa vaMsameM -pati cunaDalI gAMna 27,31,32 21,2,20,4 . . -salAka jayakArI sat jIrAvali kAli laTakAli vAhajI -e mahAre gyAna silAka jayakAra sahu jIrAvalI kAlI laTakAlI vAhale mAhare maMdarI saMbhalAya re-e bhujAlI sahu sAre seva re AMkaNi bhujali bahU sAre che sevA 18 beTU bahu 16,18 aMtamAM DAbA behuM hAthameM punyama-caMdrasI bhali valI DohavA hAthameM be punama caMdranI bhalI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha-bheda. me. amIya jaDita che bhAla. jana pAya pati lI. amiya jaDitra che bhAle jinapAye bIrAje nArI15,21,22 sadda 19 jinanAM sadda 22 vIdhana te 11,13,15,17,21,23 cAMpAnayarathI jIrAvalI birAje nArinI sahu jananAM che vilana re [aMtamAM] cAMpAnerathI jirAvali pAu- ' virakSetra baDade 5u- vIrakSetra vaDode sAheba jighUjI pramANuM te pIlucha dAmAjI govaMdarAva sanUra sAhiba jidhujI pramANa re. papIlucha udamAjI goviMdarAva sara hajura darIsaNa deva ou 14 sahune darasana devA sahune www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha-bheda. 145 paMkita lI. 16 bhUmimAM 17 1920 punya thA sAgaragacha -sUra sUpana hajAra sUbA pATIla * mo. hAM rAjamaMDalakabita bhaNavuM. bhumimAM pUnya pAve sAgaragaNuM -sura supana hajura subA pATila giradharasudharmi jIrAvali AjJAthI bhuma dIdhAM navyAsi vada gIradhara dhami ,7,9,10,13,9 jIrAvalI AganyAthI bhama dIdhuM navyAsI vadi eha sAhebiyA prabhu nIdha sAhibiyA prabhu nidhi ghera mehulA pUravaja tuThA mehUlA puravaja tUThA 18 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 pATha-bheda. pRSTha paMkti lI. mane vAhalA sevakajana sUDAlA bhakta mane vAlA sevakane suMDalA bhakti huM varaNuM guNa ketA tuma Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "zuddhi-patraka. pRSTha. paMkti. azuddha racelI saMbaMdhamAM saMbaMdhamAM kavinI kavinI racelI 1782. 174ra. -no pro. sy caravA jAi dAlakhi dAkhavi jahA jaNa UmAM haulaI umAhaulaI ala jaI alajaI -tIe -tI e -Nue -NAM e jATha dUsahu juke jI ke bhagatau e jAgatau e jaladara jalahara, pUraNudAsa pUraNahAra. jAha * pR. 83 mAM chapAyelI chAhula sAkSara zrI mohanalAlabhAI da. dezAI taraphathI bahu meDI maLatAM prapha tapAsI na zakAtAM padaccheda vagerenI tathA bIjI rahI gayelI azuddhi ahiM darzAvI che, te zuddha karI vAMcavuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- 5. lAlacadra gAMdhIe sapAdita karelA anya graMthA. gAyakavADa prAcyagraMthamAlAmAM prakAzita 21 *jesalamerajainabhANDAgArIyagranthasUcI 3 A. ( asiddhapranya-pranyaqNviya sAthe ) rUDha 29 nalavilAsanATaka karttA mahAkavi rAmacaMdra ( sa. prastAvanA sAthe ) 37 apabhraMzakAvyatrayI karttA jinadattasUri ( vistRta bhUmikA vi. sAthe ) 4-0 48 nATyadarpaNa ( savivaraNa ) karttA mahAkavi rAmacaMdra ane zuLacaMdra 4 8 76 pattanasthaprAcyajainabhANDAgArIyagranthasUcI ( bhA. 1) 8-0 *syAdriA samucara( avasUri sAthe ) mahAvi amaracaMdra 0-2 jainadharmAbhyudayagra thamAlAmAM-- 1 : 5'camI-mAhAtmya(mahezvarasUrinA prA.ne gu.anuvAda)0--5 *tribhuvanadIpakaprandha ( prA. zu. AdhyAtmika ) 2 kavi jayazekharasUri 0-8 3 tejapAlanA vijaya ( gAdhrA, pAvAgaDha ane cAMpAneranA aprakaTa itihAsa sAthe ) 4 pAvAgaDhathI vaDAdarAmAM prakaTa thayelA jIrAvalA pustaka-prApti-sthAna~~~ abhayacaMdra bhagavAn gAMdhI. pArzvanAtha 1-0 The. rAvapurA reDa, 5 gaMbhIrA bilDIMga, vAdarA. pAM 3. herIsa roDa, bhAvanagara ( kAThiyAvADa ). *AvI nizAnIvALA graMtheAnI theADI nakalA ja zilikamAM che. E - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com