Book Title: Atma Prakasha 1
Author(s): Buddhisagar
Publisher: Virchandbhai Krushnaji Mansa
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008524/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir BASEBE For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org arham yoganiSTha munirAja mahArAjazrI 1008 zrI buddhisAgarajI viracitaH Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir || JAtmamArgeH // 1146 chapAvI prasiddha karanAra. mANasAnA zeTha vIracaMdabhAi kRSNAjI. mANasAnA. zA. caMdulAla vIcaMdranI svargavAsI mAtAzrI cacaLabAInA smaraNArthe puNyamAM kADhelA 3haiyAmAMthI. A graMtha chapAvI prasiddha va For Private And Personal Use Only . amavI satyavijaya prInTIMga Asa, pAMcakuvA navA daravAjA, vIra saMvata 2473, 194. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // AtmaprakAza. // // samuddeza // / sammatitaka / / sarvasyaiva hi zAstrasya. karmaNo vApi kasyacita / yAvat prayojanaM noktaM, tAvat tat kena gRhane / / 1 / / anirdiSTa phalaM sarve, na prekSApUrvakAribhiH / zAstramAdriyate nena, vAcyamagre prayojanam // 2 // zAstrasya tu phale dRSTe, tatprAptyAzAvazIvRtAH / prekSAvaMtaH pravartante, tena vAcyaM prayojanam // 3 // yAvat prayojanenAsya. saMbaMdho nAbhidhIyate / asaMbaMdhAlApilvAt , bhavettAvadasaGgatiH // 4 || tasmAd vyAkhyAMgamicchadbhiH sahetussa prayojana' zAstrAvatArasaMbaMdho, vAcyo vAnyastu niSphalaH / sarva zAstranuM vA koI paNa karmanuM prajana jyAM sudhI kahevAmAM AvatuM nathI. tyAMsudhI te konA grahaNa karAya; mATe pratyeka granthanuM prayojana granthAraMbhe ziSapurUvie kathana karavuM joIe. prekSAvaMta bhavaMre jenuM phala For Private And Personal Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kahyuM nathI, evuM zAstra AdaravALuM thatuM nathI. mATe tenuM prajana kahevuM joIe, amuka zAstrathI vAMcakane amuka jJAna dvArA amuka phala thAya che ema phala dekhate chate tenI prAptinI AzAmAM vazIbhUta prekSAvaMta pravarte che, mATe prayAjana kahevuM joIe-prajanavaDe grathano saMbaMdha jyAM sudhI kahevAmAM AvyA nathI, tyAMsudhI asaMbaMdha pralApathI granthanI asaMgani thAya che. te mATe vyAkhyAnAga IcchAvALAAa hatusahita prajanavALA zAAvatAra saMbaMdha kahevA joIe. anyathA niSphalapaNuM sapurUSo kathe che. tema samani narka vRttikArane mata pramANe A AtmaprakAza grathanuM prajane kahevuM joIe. AtmaprakAza grantha karavAnuM prayeAjana e che ke te grantha vAMcIne sarva bhavya pitAne AtmasvarUpane oLakhe. sarvajJAna karatAM AtmajJAna zAstromAM apekSAe mahuM kahyuM che. AtmajJAna be prakAranuM che. 1 miyA mAtmajJAna. 2 bIjuM samyaga AtmajJAna-temAM prathama miyA AtmajJAna kahenArAM dunIAmAM ghaNAM zAstro che, tethI AmajJAnane badale AtmAnuM jJAna ja thAya che. ane tethI ISTakatavyanI parakhatAthI bhavabhramaNanI vRddhi thayA kare che. mATe AtmajJAna eTalA zabdathI rAjI na thatAM samyam AtmajJAna zuM che. ane tenA vaktA koNa che tenI parIkSA karavI joIe. ame kahIzuM ke-pUrvIpara avirUddha For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vacananA bhASaNakata zrI sarvajJa vIraprabhue AtmasvarUpa yathAtathya kevalajJAnathI jANa bhavyajane upadezya che. te AtmasvarUpanuM varNana sUtramAM che. te sUtrasamudramAMthI biMdunI peThe uddhAra karI sabhya AmasvarUpa A granthamAM prakAryuM che mATe A granthanuM nAma, AtmaprakAza sArthaka rAkhavAmAM AvyuM che. sarvajJavANuM anusAra A grantha 2 e che tethI te granthamAM pramANatA Ave che. kAraNa ke-- mAtaraM vAvarga pramA AptapuruSe kaheluM vAkya pramANe che-mATe AtmaprakAza grantha paNa pramANabhUta kare che zrI sammati takarDamAM paNa kahyuM che ke pramANanuM lakSaNa. _| za | tatrApUrvArthavijJAnaM, nizcitaM vAdhavarjitam / aduSTakAraNArabdhaM, pramANaM lokasaMmatam // 1 // e pramANulahANunI saMgati paNa AtmaprakAza granthamAM janAjJAnusArIpaNAthI thAya che. AmaprakAzagrantha vAcaka che. ane AtmasvarUpa vAcya che. mATe A granthane ane AtmaravarUpane vAgye vAcakabhAva saMbaMdha jANavo. AtmasvarUpano prakAza kare, karAve, e grantharacanane hetu che ane tenuM phala mokSa che. mokSaprAptimAM A grantha upAya che ane mekSa upaya che. mekSAdhikArI thavAne A grantha gyatA For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 5 ) atAve che. A grantha vyavahAra ane nizcayanuM samyak pratipAdana kare che. jo ke A grantha adhyAtma zAstranA che ane temAM nizrvacanayanu' vizeSa varNana che tepaNa vyavahAranayane kAraNa paratve Adaiya banAvavAmAM khAmI rAkhI nathI. adhyAtmajJAnanu vizeSa vivecana karyuM che te adhyAtmajJAna arthe che. paNa tethI vyavahArano lepa karavA mATe nathI. tema jyAM vyavahAranuM vizeSa pratipAdana karyu che tyAM ema samajavuM ke bhavyajanonI vyavahAra dharmamAM pravRtti sUcavI che. paNa nizcayanayanuM khaMDana karyu nathI. A granthamAM prathama aRsvRttinuM svarUpa atAvyuM che. tyArabAda avRttinA nAza mATe SadbhavyanuM tathA sAtanayanu jJAna batAvyuM che. ane pazcAt sAdhyatattva chellA duhAomAM matAvyuM che. temaja jJAna, kriyA, e ethI mukti maLe che. ema sarva sArAMza darzAvyeA che. ekalA jJAnathI paNa mukti nathI temaja ekalI kriyAthI paNa mukti nathI. ethI mukti che. zrI siddhasenadivAkara sUri he che ke parasparaM ko'pi yogaH kriyAjJAnavizeSayoH strIpuMsayorivAnandaM prasUte paramAtmajam // 1 // bhAgyaM paMgUpamaM puMsAM vyavasAyoM'dhasaMnibhaH yathA siddhistayoryoge tathA jJAnacaritrayoH // 2 // paraspara kriyA ane jJAnamAM evuM mAhAtmya rahela For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che ke te strI purUSanI peThe paramAtmAnaMdane utpanna kare che. purUSenuM bhAgya paMgu samAna che ane vyavasAya eTale vyApAra; kriyA aMdha samAna che, paNa te banAyege jema kAryanI siddhi thAya che tema jJAna ane caritra eTale saMyamakiyA e bene viSe mokSarUpa kAryanI siddhi jANavI. AtmajJAnathI samyam viveka pragaTavAthI aMtarAtmAnI zuddhi thAya che. ane bAhyazuddhi te vyavahAra dharmakriyArUpa saMvarathI thAya che. te viSe zrI siddhasena sUri caraNa nIce mujaba kahe che- che ja . antastattvaM manaHzuddhiH bahistatvaM ca saMyamaH / / kaivalyaM dvayasaMyoge tasmAda dvitayabhAga bhava // 1 // ItyAdithI jJAnakiyA paryapAsanA jaina zAstromAM rUDI rIte siddha thAya che tene daMzAvanAra AtmaprakAza che. AtmA jenA vaDe prakAze te AtmaprakAza grantha che, AtmaprakAza che nathamAM matidoSathI koI sthAne janAjJA virUddha lakhAyuM hoya tenI huM kSamA cAhuM chuM. ane te bhUlane sajajana paM. Dita sudhArI leze. asatya je kaMI lakhAyuM hoya to tene keIe daSTirAgathI satya mAnavuM nahi. sApekSa gabhIra vaDe A granthamAM AtmasvarUpa saMbaMdhI vivecana karyuM che. zrI For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sarvajJaprabhue be prakArane mokSamArga batAvyo che. 1. sAdhu mArga. 2. zrAvakamArga. e be mAthI mokSanagarImAM ja vAya che. te be mArgamAM paNa pravRtti karavA mATe AtmajJAnanI AvazyakatA che. mATe A grantha vAMcavAthI vairAgya saMvega nirvedadAra mekSanI ArAdhanA thaze. duhA rUpe A grantha banAvyA bAda mANasAnA suzrAvaka zA. vIracaMdabhAI kRSNajInI vinaMtithI bhaNavA mATe tenuM vivecana karyuM che, ane teo ja A granthane chapAvI hajAro bhavyajIne jJAnadAna ApavAmAM hAyakArI banyA che. amadAvAdamAM-zAhIbAgamAM jhaverI. lalubhAI rAyajInA baMgalAmAM A granthanA deharA. jhaverI. maMgaLabhAI (bhegIlAla) tArAcaMdabhAIe vAMcyA hatA. temane vAMcyAthI bahu AnaMda maLyo hato. tethI temane paNa vijJami vivecana mATe karI hatI. hAlanA samayamAM lekenuM adhyAtmamArgamAM vizeSa valaNa thayuM che. tethI keTalAka jeno ekAMta mithyAtvanA adhyAtma grantha vAMce che tethI teone paNa samyaga jainazAsananA adhyAtmajJAnamAM doravAne A grantha bahu upayogI thaI paDaze, keTalAka phakta adhyAtma grantha vAMcI zuSkajJAnI banI sadvartana ucaAcAra vyavahAra kiyAthI bhraSTa bane che teone A grantha sArA vicAro ApI AcAravicAranI uccakoTinA sarvartanamAM ane vyavahAradharma For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir temAM svAyakArI banaze. temaja keTalAka ekAMta arUpaNAthI dharmakiyA kare che ane AtmajJAnamArgamAM kaMIpaNa samajI zakatA nathI tevA bhavyajanone tatvanuM svarUpa samajAvaze. ane dharmanI kriyAomAM vizeSa rUci karAvaze. hAlanA samayamAM saMskRta tathA mAgadhI bhASAmAM racelA dharmadhuraMdhara pUjya haribhadra, hemAcAya, zrI yazovijayajI, jevAnA granthanuM gujarAtI bhASAmAM bhASAMtara karAvavuM paDe che. tenuM kAraNa ke mAgadhI ane saMskRtamAM racelA pratye nA abhyAsI a5 che. ane gujarAtI bhASAnA jANakAra ghaNuM che. mAgadhI ane saMskRta granthanuM paNa jyAre gurjara bhASAmAM bhASAMtara karAvavuM paDe che. ane tethI lokone dharma jJAnane lAbha maLe che te amee paNa sarva bhavyane lAbha maLavA mATe gujarAtI bhASAmAM prakhya race che. ane tethI gujarAtI sAhityamAM vadhAro dekhI sAhityanA upAsake AnaMda mAnaze. A pranthathI bhavyane dharmatatvanI prApti kare. eja. zubhAzA. zAMti: rAtiH zAMtiH ? For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AtmaprakAza. OM aham natvA smRtvA jagaddevaM zrIvIraM paramezvaram // mAtmaprakAzarAya vyArathA vira mAM || 2 | duhA. paraMparAgama pAmIne pALe paJcAcAra // rajoharaNa mukhavatrikA jainasUtra anusAra // 1 // vivecana -A jagatamAM aneka prakAranA dharma mArge pravarte che, paNa temAM pUrNa satya samAyuM nathI, dunIyAmAM traNase traDa pAkhaMDIonA mate che. ane tenuM vivecana zrI sUyaDAMgasUtra vigeremAM karyuM che, dareka matemAM saMpUrNa aMze satyatA nathI, evuM jJAna je vItarAga kathita tane jANe che, tene thAya che. je bhavya vItarAganAM vacana jANe che, te dunIyAmAM utpanna thaelA dharma paLe, ke je ekAMta vAdathI bharapUra che, temAM phasAtA nathI. zrI vitarAga prarUpita sAtananuM gurUgama dvArA jJAna thatAM samyak tattvanuM zraddhAna thAya che. mATe bhavya purUe gurUcaraNanI upAsanA karavI joIe. sAdhu tarIke paMcama parameSTirUpa gurU navakAra For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (R) padamAM je jaNAvyA che, tenuM lakSaNa prathama khAlajIvonA arthe kahevAmAM Ave che. sAdhurUpa gurUnuM lakSaNa kahevAnu pratyeAjana e che ke zrI sAdhu mahArAjanu ALakhANa thAya. ane temanuM ALakhANu thatAM, temanI vinayabhakti thaze. ane temanI vinayabhaktithI jJAna maLaze. ane jJAnathI samakitanI prApti thaze. uttarAttara AtmA paramAtma avasthA sanmukhatAne bhajaze. je koI sAdhu paraMparAgama prApta karI, paMcamahAvrata zurU pAse uccarI, ro haraNa ane mukhavastrI kArUpa tiliMgane dhAraNa kare ane jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAra, tapaAcAra ane vIyAcAranu samyagrInyA Trabya kSetra kAla bhAva pramANe rakSaNa kare, ane svAtma sanmukhatAne bhaje, evA munirAja hArathI sAdhu kahevAya che. vyavahArathI kathita muni veSathI jIva upAdhi mArgathI nyArA 2hevA prayatna kare che. veso vadU dharma ema paNa kahyuM che. mATe veSa paNa bhAva munirguNa prApta karavAmAM upakAraka che. zrI tIrthaMkara bhagavAna paNa gRhasthAvAsane! tyAga karI, yuvahAra sAdhupaNuM grahaNa kare che. koI grahastha bhAvamuninA guNa sparzI bhAvacAritra prApta karI, kevaLajJAnI bane, ane tenuM AyuSya vizeSa hoya te, avazya tevA kevalajJAnIne rajo haraNa ane mukhavastrIkA dhAraNa karavI paDe che. zrIkumA putrane gRhasthAvAsamAM kevala jJAna thayuM, ane cha mahInA For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 3 ) sudhI grahasthAvAsamAM rahyA, aMte te vAtanI spaSTatA thatAM, AyuSya maryAdA vizeSa hatI, mATe kumApu haraNa ane mukha vastrakArUpa vyavahAra sAdhune veSa aMgIkAra karyo. A ThekANe samajavAnuM ke temane nizcaya cAritra prApta chatAM. paNa upadezAdhikAra tathA anAdikALanI sthiti jALavavA ane tethI aneka jIvone lAbha thAya, mATe vyavahAra sAdhune veSa aMgIkAra karyo. vyavahAramAM vyavahAra sAdhupaNuM ba LavAna che, vyavahAra sAdhutva aMgIkArathI nizcaya sAdhutva pragaTavuM ete rAjamArga che. ane e mArga sarva jagatuM jIvone avalaMbanIya che. ane tethI siddhAMtakAre kahyuM che ke - ITthA. egadIvasaMpi jIvo pavvajjamuvAgao anannamaNo // jaivi na pAvai mukhkhaM avassa vemANio hoi // 1 // kaMcaNamaNi sovANaM thaMbhasahassUsiyaM subntlN|| jo kArija jiNaharaM taovi tava saMjamo ahio // 2 // bhAvArtha -je ke bhavyajIve eka divasanI paNa ananyacittathI dIkSA aMgIkAra karI hoya, te kadApi mukti pAme nahi, te paNa avazya ArAdhaka hovAthI, mAnIka thAya che. koI manuSya sahastra staMbhathI zebhAyamAna suvarNa tathA maNimaya jInamaMdira karAve, tethI paNa tapa ane saM For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 4 ) jamamArga vizeSa che, alabata saMvaramaya cAritramArga gRhasthAvAsanA dhArmika kRtya karatAM adhika che, Atmamati jJAna tathA zrutajJAna hoya, te paNa vyavahArathI sAdhapaNuM aMgIkAra karI pALelo cAritramArga vizeSataH karmano kSaya kare che. devatAone matijJAna, zrutajJAna, tathA avadhijJAna hoya che, to paNa temanAmAM vyavahArathI cAritraguNa aMgIkAra karavAnI zakti nathI. tethI teo manuSyAvatAramAM je koI vyavahAracAritra aMgIkAra kare che, temane namaskAra kare che, temanI stuti kare che, cosaTha IMdrane paNa vyavahAracAritra pALanAra munirAja vaMdya che, te gRhasthajIva munirAjane vaMdana kareja temAM zuM Azvarya! zrI tIrthakara bhagavAn dharmamArga pravartAvavA prathama sAdhu mArgamAM ane praveza karAve che. ane pote bhavyajIvane vyavahAracAritra aMgIkAra karAve che. kevalajJAnInA hukamane anusarI, sarvajoe vyavahAracAritra aMgIkAra karelA munirAjonI vinayabhakti karavI. temanAthI unmukha thaI usUtra pralApa kare nahIM. koI ema kahe ke, hAlanA samayamAM sAdhu nathI, sAdhvI nathI, zrAvaka nathI, zrAvakA nathI; ema kahenArane saMghanI bahAra kADho. vyavahAra sAdhune veSapaNu jInezvara kathita sUtrAnusAre hovo joIe. vyavahAracAritra aMgIkAra karavAthI, aneka prakAranI saMsAranI upAdhi dUra thAya che kAjaLanI koTaDImAM rahIne jema DAgharahita For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rahevuM, tevuMja saMsArAvasthAmAM rahIne upAdhirahita rahevuM kaThiNa che. traNajJAne yukta evA tIrthakara bhagavAna ke te bhavamAM mukti javAnuM che, ema jANe che, chatAM vyavahAracAritra aMgIkAra kare che. te anya bhavyajIe te avazya vyavahAracAritra aMgIkAra karavuM ane vyavahAracAritra dharma aMgIkAra karanAra munirAjanI sevA cAkarI karavI. je kaMI vyavahAra sAdhu thavArUpa vyavahAranuM uthApana kare che, te tIrthane ucheda karI, mahAmahanIya karma samupArjana kare che. mATe AtmArthI jIvee susAdhunuM bahu mAna karavuM. ane sAdhu pada aMgIkAra karavAnI cAhanA karavI, saMsArane baMdhanarUpa mAnava, gRhasthAvAsamAM chakAyanA jIvonI hiMsA karavI paDe che, ane paMcaprakAranA avatAnuM sevana thAya che. vyavahAracAritrAvasthAmAM paMcaprakAranAM avatono tyAga kare paDe che. dharmopadezanA adhikArI paNa gItArtha sAdhu mahArAja che, paNa graharatha nathI, asaMyatinI pUjA nAmanuM dazamuM Azcarya hAlamAM pravarte che, tethI AtmArthI jIvoe mAdhyasthabhAva dhAraNa kare. upadezanA vA vyAkhyAnanA adhikArI munirAja che zAstramAM paNa kahyuM che ke-- rAthA. saMviggo gIyaththo majjaththo dezakAlabhAvanna / nANasta hoi dAyA jo zuddha parUvago sAhU // 1 // For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 6 ) bhAvArtha vijJa gItArtha mAdhyastha dezakAla bhAvanA jANu evA ane zuddhaprarUpaka sAdhu teja jJAnanA dAtA jAve. gRhasthAvAsamAM rahIne upadezanA adhikArI jIva banI zakatA nathI jyAM jyAM sUtramAM dharmakathA cAlI che, tyAM tyAM munirAjoe dharmopadeza ApyA che. zrAvaka vA sAdhumArganA upadeza karavA, e munirAjanuM kartavya che. gRhasthAvAsamAM rahIne paNa apavAda mArge koine kaMi gRhasthajIva gItArtha munirAjanI nizrAe samajAve. samajAve te paNa sUtramAM zrAvakane hraddhA yA kahyA che. paNa upadeza vA dharmavyAkhyAna ApanAra kahyA nathI. gItAya sunivinA dharmapadeza ApyAthI utsUtra prarUpaNA, dharmamArgApa, vigere deSAtpatti thavAnA prasaga rahe che. mATe jJAnI sad gurU caraNa sevAdhIna rahI, bhayajIvAe AtmakalyANa karavuM. ane evA sadgurU munidvArA jJAna grahaNa karavuM eja uddeza hRdayamAM dhAraNa karavA. dA. AtmadhyAnI paNa sAdhu vA zrAvaka je ko hoya paramapaMtha ne pArakhI - kare na zaMsaya koya // 2 // bhAvArtha je kAI AtmadhyAna karanAra sAdhu agara zrAvaka hoya, te zrI vItarAga prarUpIta parama panthane jANI For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pUrvokta bAbatamAM koI paNa prakArane saMzaya karatA nathI. zrAvaka dharma, ane sAdhu dharma, te bane dharmanuM pUrNa rahastha samajI, AtmadhyAnI zrAvaka vA sAdhu mArgane niSedha karatA nathI. sarvare be mArga prarUpyA che, te yathA yegya che. kevalajJAnIe je je mArga svarUpa batAvyuM che, te te satya che, ema samajI AtmadhyAnI pite prayatnamAMja joDAya che; Atma tattva sanmukha thavA saMgurUnI upAsanA karyA kare che. pitAnI zakti hoya te, sAdhu dharma svIkAre che, ane teTalI zakita na hoya te zrAvakano dharma svIkAre che. pitAnAthI jeTaluM bane teTaluM karyA kare che, zrAvaka karatAM sA dhune dharmadhyAna tathA zukala dhyAnanI prApti rAjamArgathI jotAM vizeSataH thAya che. gRhastha dezathI upAdhi eTale aviratI. paNane tyAga kare che, ane munirAja sarvathA prakAre aviratipaNAne tyAga kare che, upAdhi rahita dazAmAM dhyAna karI zakAya che. gRhastha sadAkALa prAyaH upAdhi dazAmAM chavana gALe che, tethI tene dhyAnane saMbhava a5 che, ane munirAja te kaMcana, kAmInI, saMsAra vyavahAra vigerenA tyAgI hevAthI, teone AtmadhyAna mATe ghaNI vakhata mane Le che, ane tethI teo dharmadhyAnAdikanuM vizeSataH sevana karI zake che. zrAvaka cethA guNasthAnakamAM vA paMcamaguNasthAnakamAM vartattA hoya che, ane cethA tathA pAMcamA guNa For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir TANe dharmadhyAna kahyuM che. tethI zrAvakane paNa AtmadhyAnI kahyA che, paNa zrAvakane guNa TANanI maryAdA pramANe dhyAna che. dhyAnanI mukhyatA muni mArgamAM che. mukti prApta karavAnA Asanna upAya muni dharma che, muni dharmathI sarva kakarmane nAza thAya che. zrAvaka paNa sadAkALa muni thavAnI aMtaramAM bhAvanA kare. AtmadhyAnI ema duhAmAM kahyuM che tene paramArtha e che ke, zrAvaka vA sAdhu varga phakta Atma dharma prApta karavAnI icchAvALA hoya che, te jaNAvyuM che. munirAja Atma dharma sanmukha kevI rIte thAya che te batAve che. dravyAnuyoge karI, karatA AtamadhyAna caraNAnuyoge karI, bAhyAcAra vidhAna varte nijapada zUnyatA, calave DAkaDamAla varte vAhyAcAramAM, bhava tasa arahaTTamAla // 4 // veSa grahethI zuM huve, antara nahi upayoga aMtara upayogI muni, pAme nijaguNa bhoga // 5 // bhAvArtha-munIrAja dravyAnuyeganA jJAnathI AtmadhyAna kare che. ane caraNa karaNAnuyogathI bAhya sAdhunA AcAramAM tatpara rahe che. anuyoga cAra prakAranA che. 1. dravyAnuyega. 2. gaNitAnuga. 3 caraNakaraNAnuga. For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ane 4. dharmakathAnuga. e cAra anugamAM dravyAnuroga te tattvamaya che. zrI tIrthakara prabhue dravya guNa paryAyanuM svarUpa kahyuM che, te dravyanI vyAkhyA Ave che. padravyane vicAra ammadIya padravya vicAra nAmanA graMthamAMthI joI le. dharmAstikAya, adharmAstikAya. AkAzAstikAya, pulAstikAya, kAla, ane ane jIva dravya, e SaDU dravya che. dharmAstikAya dravya calaNa sahAya guNa che. dharmAstikAyanA asaMkhya pradeza che. kAkAza vyApI dharmAstikAya dravya che. dharmAritakAyanA prati pradeza calaNa sahAyaguNa rahyo che. dharmAstikAya anAdikALathI che. ane anaMta che. dharmAstikAya arUpI che, ajIva che. paradravyamAM pariNamatuM nathI. dharma stikAyanA prati pradeza anaMta guNa paryAya che. dharmAstikAyamAM samaye samaye ekeka pradezamAM utpAdavyayanI vartanA thaI rahI che, te ja pramANe adharmAstikAya dravya paNa asaMkhya pradeza che, thira thavAmAM sahAcya ApavI, e guNa adharma dravyane che. adharmaritakAya dravya lokAkAzavyApI che. tenA prati pradeza anaMta guNa pacAya rahyA che. adharmastikAya dravya anAdikALathI che, ane anaMta che. je vastu anAdi anaMta che, tene anya koi katI nathI. adharmastikAya arUpI che, tathA ajIva che. te para dravyamAM pariNamatuM nathI; adharmadravyanA ekeka pradezamAM samaye samaye anaMta upAdavyayanI vartana thayA kare che. For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 10 ) trIjuM AkAzAsti kAya dravya che. AkAza dravya loka tathA alekamAM sarva vyApI che. upavA mA AvakAza Apa, eja AkAzanuM lakSaNa che. sarva dravyane rahe vAnI sthiti AkAzamAM che. lekakAzamAM paMca dravya che. ekAkAzamAM phakata eka AkAza dravya che. AkAzanA anaMta pradeza che. lokAkAzanA asaMkhya pradeza che. ala kAkAzanA anaMta pradeza che. AkAza dravya anAdi anaMta che. AkAza arUpI che. ajIva che, tenA prati pradeze samaye samaye utpAda vyaya thayA kare che. AkAza dravya anya dravyamAM pariNamatuM nathI. cethuM dravya pulAstikAya che. pula paramANu anaMta che, pratyeka paramANuMmAM eka varNa. eka gaMdha, eka rasa, ane be sparza rahyA hoya che. be paramANu bhegA thAya tyAre drayaNuka kahevAya che. traNa paramANu bhegA thAya, tyAre trayaka skaMdha thAya che. asaMkhya paramANu bhegA thAya tyAre asaMkhyAtANuka kahevAya che. anaMta paramANu bhegA thAya, tyAre anaMtaka pula skaMdha kahevAya che. ATha karmanI vargaNAo paNa AvA pukala paramANuothI banI heya che. audArIka vargaNAmAM anaMta paramANuo hoya che. tenAthI vikIya vargaNAmAM anaMta paramANu vizeSa hoya che. tenA karatAM AhAraka vargaNAmAM anaMta paramANu vizeSAdhika che. For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 11 ) tenA karatAM tijasa vargaNAmAM anaMta paramANu vizeSAdhika che. ema bhASA vargaNA tathA zvAsozvAsa vargaNa ane mane vargaNA ane AThamI kArmaNa vargaNAmAM uttarottara anaMtAnaMta vizeSAdhika paramANuo rahyA hoya che. A ATha vargaNAo caudarAja lokamAM bharI che. dareka jIva karma A ATha vaNAone grahaNa kare che, ane pachI tene tyAge che. ATha karma paNa pudgala paramANuonA skothI banyA che. cha lezyAo paNa paramANuonA skothI banI hoya che. pAMca prakAranAM zarIra paNa pugala paramANuonA skathI bane che. pugala skaMdhanA be bheda che. eka sacitta pukala skaMdha ane bIje acitta pula skaMdha temAM jIvanI sAthe lAgelA skane sacitta pula skaMdha kahe che. ane je jIvanA pradezonI sAthe nathI lAgyA tene acitta pukala ska kahe che. sacitta ane acitta pula sko paNa maLe che ane pAchA vikharAI jAya che. skaMdha paNa purkala dravyanA paryAya kahevAmAM Ave che. pula skaMdha anitya che. pRthivI, jala, agni ane vAyu tatvarUpe paNa pula dravya pariName che cAra tattvamaya sthiti te paNa pula dhanI che. chakAya rUpe paNa pula dravya pariName che. pula dravya rUpI che. anAdikALathI pula dravya che, ane tene aMta nathI, mATe te anaMta che. pukalane kartA kaI For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) anya Izvara nathI. je vastu anAdi che. tene banAvanAra koI hote, nathI. pratyeka praramANumAM samaya samaye utpAda vyaya thayA kare che. pugala dravya jIvadravyanI sAthe pari mI jAya che, tethI pudgala dravya pariNAmI kahevAya che. pudgala dravya vyavahArathI jIvanI sAthe pariNAmI che. paNa nizcayathI pariNAmI hata, te pugala dravyathI bhinna koI AtmA thAta nahi. aneka jIvo pugala dravyathI bhinna thAya che, mATe pugala dravya che, te vyavahArathI jIvanI sAthe pariName che. jema dudha ane jala paraspara eka bIjAmAM maLI jAya che, tema AtmA ane pula paraspara pariName che. anAdikALathI AtmAnI sAthe karmarUpa pugala pariNamyuM che, karma pudgala skaMdha anitya che. kAraNake te maLe che, ane vikhare che. pugala paramANuMo jaDa che. anya dravyanuM potAnuM svarUpa jANavAne pudgala dravyamAM svabhAva nathI. pugala dravyarUpa anaMta paramANuomAM nityapaNuM ane anityapaNuM kahyuM che. niyAcikee paramANuone ekAMte nityapaNuM ane anityapaNuM rahyuM che. dravyAthikanayanI apekSAe nityasvapaNuM che, ane paryAyAthikanayanI apekSAe anityatvapaNuM 2hyuM che. ema sarva kahyuM che-ekaja paramANumAM eka samaye niyatvapaNuM ane anityatvapaNuM rahyuM che. paramANumAM rahelA varNa gadharasa ane sparzanA paryAya phare che, mATe anityapaNuM For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 14 ). rahyuM che. ane paramANurUpa dravya che te paryayanA pheraphArathI paNa pote badalAtuM nathI, mATe te paramANu dravyapaNe nitya che, jagatamAM anaMtaparamANuo che. paramANuothI banelA pudgala che keTalAka draSTigocara thAya che, ane keTalAka draSTigocara thatA nathI. paramANuomAM gamana zakti rahI che, tethI te gamana zakti paramANuthI banelA dhamAM paNa Ave che. uta, tApa, pratibiMba tADha, chAyA e sarva pudagala dravyanA skaMdhe che. zabda che, te paNa pugala dravyanA kaMdhe che phAgumAra taiyAyIke zabdaguNa AkAzane ema kahe che, paNa te temanI bhula che. kAraNa ke AkAzadravya arUpI che. ane zabda te rUpI che. AkAzane agatimAna che ane zabdo gatimAna che. vaLI zabdate mukhAdi prayatna janya che, tethI te AkAzane guNanathI vaLI hAlanA samayamAM zabragatimAnuM ane rUpI che, tenI sAbItamAM phenogrApha yaMtra ane TelIphana vigerene joI . zabdarUpI che ane te pudgala dravya che, ema aneka hetuothI siddha thAya che. A sthaLe tenI ghaNI carcA karavI te egya nathI pugala dravyarU pI che. tene svabhAva saDaNa paDaNa ane vidhvaMsanane che pudgala dravya ajIva che. lokAkAzamAM pudgala dravyanI sthiti che. pudgala dravyamAM ghaNI zakti rahI che, paNa te AmIkazakti karatAM judA prakAranI che ghara,hATa, zarIra, Indriya, For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 14 ) mahela, pRthvI, ratha, dhana e sarva pudgaladravyanA skadhe che; pagaladravyamAM maLavAnI ane vikharavAnI svabhAvathI zakti rahI che. pugaladravyanA moTA moTA paryAyarUpa AkAre dekhI, ApaNe ajJAnathI vicArIe chIe ke, aho! AvA meTA AkAre koNe karyA haze? tene kartA anya koI ho jeIe. paNa jJAna draSTi jyAre thAya che, ane AvI rIte pudgala dravyanuM svarUpa samajavAmAM Ave che, tyAre mAluma paDe che pagaladravyamAMja maLavAnI ane vikharavAnI zakti rahI che. koI ema kaheze ke paramANudravyanA parvata Adi moTA meTA AkAra banAvanAra izvaranI zakti mA joIe, AvI rIte kaI kahe te tenI bhUla che kAraNa ke, tevI parvatAdi moTA paryAyarUpa thavAnI zakti pudagala dravyamAM nA heta te, IzvarazaktinI kalpanA karavI paData. paNa evI zakti pugaladravyamAM rahI che, mATe IdharazaktinI jarUra rahetI nathI. IzvaranI zakti te caitanya svarUpa che, te jaDa je pugala paramANu A tene ekaThA karavA, judA karavA, Adi kArya karI zakatI ja nathI. dUdhane dRdhipa paryAya - vAnI zakti svabhAva to te dUdhamAM ja che. paNa kaMI Izvare dUdhane dadhirUpa paryAya karyA nathI. IzvaranI zaktithI amuka moTuM vigere thAya che, tema kahevuM te to ajJAnathI ja che. jyAre dareka dravyane bhinna bhinna svabhAva che, tyAre anya For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 15 ) dravyanuM kArya anyadrazya kema karI zake ? agnimAM uSNatA svabhAveja rahI che. tene kartA jema anya Izvara nathI. jalamAM zItatA svabhAve rahI che, tene kartA anya izvararUpe nathI. tema ja dravyanA samUharUpa A jagane kartA anya Izvara nathI. paNa pratyeka dravya tipitAnA dharmano kartA che, amuka ane amuka padArtha bhegA karIe tyAre lAlaraMga bane che. tema yugala kaMdhanA bhegA thavAthI meTA meTA parvata vigere bane che. pugala dravyanA mahAna paryAya thavAmAM pudgala dravyaja kAraNI bhUta che. pugala dravya mAM vicitra zakti rahI che. eka talamAtra halAhala viSayathI, moTA moTA hAthIonA prANa nAza pAme che, tyAre vicAre ke pugamAM keTalI zakti rahI che. bhinna bhinna vaNa baMdha rasa ane sparzane laI pugala saka paNa bhinna bhinna zaktivALA banelA hoya che. ane tethI pudgala dravyanA paryAye paNa paraspara eka bIjAthI virUddha svabhAvavALA hoya che, keTalAka pagale zarIramAM rUdhira rUpe pariName che, ane keTalAMka pugalo zarIramAM dhAtu rUpe pariName che. vaLI keTalAka paramANu pudgalene asthi rUpa pariNAma bane che. vaLI keTalAMka pugale parasevA rUpe pariName che. ema pugala dravyanA paryAne pariNAma bhinna bhinna rUpe pariNamyA kare che. jema zelaDInA For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 16 ) pudgale sAkara rUpa pariNAmane dhAraNa kare che. dUdha rUpa pugale dahi rUpa paryAya pariNAmane dhAraNa kare che. akAyanAM pagale varALa rUpa pariNAmane dhAraNa kare che aneka prakAranAM auSadho rUpa pudgala paryAyethI, aneka prakAranA rogo maTe che. varanA auSadhathI javotpAdaka pugala skaMdhonI zAMti thAya che. koI manuSyane sarpa karaDe che, tyAre tene zarIramAM sarpa viSanA pudgalone praveza thAya che. teja viSa pudgalone pratipakSI oSadha rUpa pagalethI nAza rUpa vipariNAma thAya che. keImanuSyanI AMgaLIe vRzcika karo heya che, ane tyAMthI tenA haratamAM lehI mAraphata viSanAM pudgale prasare che, tyAre teja viSa pugalene tenA ASadha rUpa prati pakSI pagalAthI zAMta bhAva thAya che, arthAt te viSanAM putra gale bahAra nIkaLI jAya che. vA zarIramAMja viSatAne cheDI anya rUpepariName che, ema jaNAya che. A uparathI vicAre ke pudgalemAMja svabhAvataH kevA prakAranI zarU ti rahI che. koI manuSyanI AMkha duHkhe che, tyAre tenI cakSu rakata pugalavALI dekhAya che. tyAre te rakta pugaLe upazAMta karavA sArU anya pratipakSI auSadha rUpa pudgalene cakSumAM jatAM, turata rakta pudgalone zAMta bhAva thAya che. dareka vanaspatinAM pugalamAM sva For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 17 ) bhAvataH eka bIjAthI virUddha evA prakAranI zakti varNagaMdharasa sparzanI vibhinnatA rahyA kare che. temaja puNya ane pApanAM pudgale paNa paraspara virUddha svabhAvavALAM hoya che, puNyanAM pugale jyAre zAtA vedanIya nA hetu thAya che, tyAre pApanAM pudgale azAtA vedanIyanA hetubhUta thAya che. vaidarAja lokamAM pugala skaMdha sadAkALe varte che. visA, mizrA, ane pragasA A traNa prakAre paNa pudgale ja pariName che. pula skaMdho anaka rUpe pariName che. zubha pudgale azubharUpe paNa pariName che, ane azubha pugalo che, te zubha rUpe paNa pariName che. miSTa pudgala amiSTarUpe pariName che, ane amiSTa pagale miSTa rUpe pariName che. sugaMdhI pugala kSaNamAM durgadharUpe pariName che, ane durgadhanAM pudgala nimitta pAmI, kSaNamAM sugadharUpe pariName che. aMdhakAranAM pugale ajavALA rUpe pariName che, ane ajavALAMnAM pagale aMdhakAra rUpe pariName che. naiyAyIka tejanA abhAvane tamaH mAne che, paNa tenI te bhUla che. tene abhAva te aMdhakAra nathI, paNa aMdhakAra pudgala dravya che. jema tejanI utpatti ane vilaya che, tema aMdhakAranI paNa utpatti ane vilayatA che. tenAM pagalethI aMdhakAranAM pagalene nAza thAya che. jeTalA jeTalA bhAgamAM tejanAM pagale For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 18 ) hoya che, teTalA bhAgamAM aMdhakAranAM pagale teja rUpe - NamAM pariName che. pudgala dravyamAM abhUta pariNamana zakti che. tethI aMdhakAranAM pagale kSaNamAM tejarUpe pariName, emAM Azcarya nathI. vaLI rAtrI paDatAM tejanAM pu6gale paNa aMdhakAra rUpe pariName che. pudgala dhamAM nAza ane utpAdapaNuM rahyuM che. tamaH ane tejanAM pudagalamAM paNa nAza ane utpAdapaNuM rahyuM che. je kaMI padArtha ja nathI tenAmAM utpAda ane nAza hoto nathI. jema AkAza kusumanuM draSTAMta. teja pramANe aMdhakAra je padArtha nA hota, te temAM utpAdavyaya thAtaja nahIM, ane utpAdavyaya to thAya che, mATe te pudgala skaMdha che, ema nyAyathI paNa siddha kare che. ane Agama pramANa A pramANe kahe che - THthA. sabaMdhayAraujjoa, pabhAchAyA tavohiyA vanagaMdharasAphAsA, puggalANaM tu lakhkhaNaM // 1 // bhAvArtha-zabda, aMdhakAra, uta, prabhA, chAyA, Atapa, varNa, gaMdha, rasa ane sparzae pugalanuM lakSaNa che. aneka prakAranA dArUnA goLAo paNa pudgala ska ja pariNAma che. keTalAMka pugalo sArI asara AtmA u. tpanna kare che. ane keTalAMka pugale naThArI asara A For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tmAmAM utpanna kare che. kasturI rUpa sugaMdha pariNAmane pAmelAM pugalo ja che. ane lasaNa rUpa dudha pariNAmane pAmelAM pugeleja che. haDakavAvALA kUtarAnA viSanAM paNa pugalo ja che. haDakAyA kutarAnA viSanAM yugalonI ghaNuM paraMparA dekhAya che. haDakAyu kutarU jene karaDe te manuSya paNa haDakAyu thAya che. vaLI te manuSyane haDakavA sAlatAM te paNa jene karaDe tene paNa haDakavA thAya che. pApAraMbha kAryothI pApanAM pu. dgalenI pravRti paNa haDakAyA kUtarAnA viSa sadazaja che. mATe sarva pApanAM hetuone tridhAge tyAga kare jeIe. bakarIne sarpa karaDe che, te maratI nathI, ane vRzcika je bakarIne karaDe che te bakarI prANano tyAga kare che A sAMbhaLelI vAtamAM paNa vicArIe te pugaleneja pariNAma che. bakarInA zarIramAM sarSanA viSanAM yugalonI asara thAya nahIM, evA prakAranAM prati pakSI pugalonI hayAtI che tethI sarSa viSa pudgale potAnI asara karyA vinA upazAMta thAya che. aneka prakAre pugala dravya pariName che. eka kRSNa paramANu dAkhalA tarIke lyo. ane eka rakta paramANu dAkhalA tarIke 9. kRSNa paramANamAM rakta guNanI nAstitA che. ane rakta paramANumAM kRSNa gurNanI nAstitA che. potAne guNe astitA che ane pare For Private And Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 10 ) guNunI potAnAmAM nAstitA Ave che. emaekaja kRSNa paramANumAM astitA ane nAstitA eka samayamAM rahI che. kRSNa guNavALA paramANumAM astitA ane nAstitAnAyeAge sasabhaMgI utpanna thAya che. ema ekaka paramANumAM pratyeka vaNuMgadha rasa ane sparzane AzrayI samabha'gI utpanna thAya che. ema paramANu dravyamAM nitya ane anitya temaja eka ane aneka temaja bheda ane abhedya AdinI sasabhugIyeA karI hoya tA aneka sasabhagInA avatAra thAya. paramANue anaMta che ane te paramANu dravya anAdi anaMta che. paramANu rUpa pudgala dravyanA anAvanAra kAI nathI. je vastu dravyAthika nayanI apekSAe anAdi anaMta hAya che, teneA anyakatA hAtA nathI. pudgala dravya paramANu paNe nitya dravya paNe che. tethI te para mANu dravyane trikAlamAM nAza thatA nathI, mATe te nitya che. je vastu nitya haiAya che te anAdi anaMta hoya che. pudgala paramANue paNa dravyapaNe nitya che, mATe te anAdiana'ta che. anAdivastunA utpanna kartA anya kAi nathI. pudgala dravyathI AtmaguNanA ghAta thAya che. pudgaladraSyathI AtmaguNanuM AvaraNa thAya che, tenu' draSTAMta nIce mujakha samajAvuM. jema aai rUpI che, tathA midAnA aNue paNa jaDa che, pudgala che, paNa dirApAna karavAthI AtmAne For Private And Personal Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 21 ) jJAnaguNa arUpI che, tenuM AcchAdana thAya che. tathA cakSunI aMdara gAlakamAM asakhya pradeza AtmAnA che. te pradezAmAM cakSudAnAvaraNIya karmanA kSayApazama cege cakSu darzana guNa AtmAnA che, te paNa te guNanu AvaraNa paDala vigere purvAMgala pAyAthI thAya che. mATe aneka draSTAMtAthI siddha thAya che ke Atma guNanuM AcchAdana pudgala skadhAthI thAya che, tathA temaja kSayApazama bhAvIya matijJAnanA vikAza brAhmI vigere auSadhiyAnA bhakSaNathI thAya che. kSayeApamabhAvIyajJAnamAM pudgala kA kathAcit nimitta kAraNarUpe upakAraka paNa thAya che. pugala dravya sakriya che, tethI paramANue eka sthAnathI anyasthAne gamana karyA kare che. pudgaladravyanA yoge AtmA paNa eka gatimAMthI anyagatimAM jai zake che, pudgala skadhA anekarUpe pariNamelA priMgAcara thAya che; pRthvIkAya; akAya; vAukAya, vanaspatikAya, ane trasakAyarUpe paNa pudgala skAja pariNamyA che. tu vatI strInA zarIranI chAyAnA pudgaleAthI aDadanA phATI jAya che, tethI samajAya che ke chAyAnAM pudgalAmAM paNa ghaNI zakti rahI che. je leAke chAyAnAM pudgalA nathI mAnatA, teone A draSTAMta vicArI jotAM manAze. strInA Asane brahmacArI purUSe be ghaDI pachI besavuM, tenuM kAraNa paNa e che ke je sthAne strI beThI hAya che, te sthAne viSayanAM pApaDa For Private And Personal Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pugale bahAra nIkaLelAM keTalAMka hoya che. te yugalane saMbaMdha purUSanA zarIranI sAthe thatAM viSayanAM pulezarIramAM pravezI manamAM kharAba asara kare che; be ghI pachI viSayanAM pagele strInA gayA bAda naSTaprAyaH thaI jAya che. mATe anubhavathI jotAM yugalone vicitra svabhAva mAluma paDe che. jene jenegrApha yaMtra pratyakSa joyuM haze tene mAluma paDaze ke temAM ApaNe jevuM bolIe chIe, tevAja svarathI phrenegrApha yaMtra sAmu belI javAba Ape che. A mukhamAMthI je je zabdo nIkaLyA te te zabdanA pudgalene dhAraNa karavAnI te yaMtramAM zakti hoya che. ArIsAmAM mukha jatAM, sAmu dekhAya che. te mukhanuM pratibiMba che, ane te pudgala skabethI tevAja prakAranuM banI jAya che. je manuSya chabIo pADe che, temAM paNa asala vastu sadaza anya pugale ja goThavAya che; temaja AtmA je je rAga ane zreSanA vicAra kare che, tethI karmarUpa pudgala skaMdhone pipitAnA pradezonI sAthe grahaNa kare che. jevA vicAra tevAja karmanuM grahaNa jema je manuSya tevAja AkAranI chabI paDe che, te pramANe AtmA jevA zubha vA azubha vicAra kare che, tevAM ja karma grahaNa thayA kare che; anAdikALathI karma AtmAnI sAthe varte che. dareka gatimAM Ama ATha karmanAM keTalAMka pagale grahaNa kare che, ane cheDe che. zubha ane For Private And Personal Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (23) azubha vicArethI samajamAM vA aNasamajamAM paNa AtmA puNya ane pAparUpa pugale grahaNa karyA kare che. rAgadveSanA vicAroge karma grahaNa thAya che. rAga dveSane kartA AmA che, tethI rAga dveSa ye grahaNa thatA karmane kartA paNa AtmA bane che. jyAre A pramANe svabhAveja pudgalemAM potAnI meLe pariNamavAnI zakti rahI che, tyAre ane nya Izvara karma grahaNa karAve che, vigere je 9panA karavI, te ajJAnatAnuM kAraNa che, juo nALIeranuM pANuM kevuM sarasa che, paNa teja pudagalamAM puranAM pudgale meLavIe te baMnene thayele vikAra azubha thAya che. paramANuothI banelA pudgala skaMdhane jema jema anubhava karIe chIe tema tema te saMbaMdhI vizeSa vizeSa jJAna pragaTa thatuM jAya che; je manuSyane prameharoga thAya che, tenA pezAbamAM paNa prameha roganAM pagale hayAtI dharAve che, tethI pramehIM manuSyanA pezAba upara anya manuSya pezAba kare che, te te te prameha roganAM pagale pizAba karanAra purUSanI upa stha IndriyadvArA zarIramAM dAkhala thaI te pugale potAnI vRddhi kare che, ane prameharoga kare che. mATe pramehI vigere cepI rogavALA purUSanA pesAbanI upara pezAba karatAM paNa reganAM pagale bIjAne lAgI zake che. mATe banatI sagavaDe anya karelA pezAba upara pezAba karavo nahIM. vaLI pezAba For Private And Personal Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 24 ) upara pezAba karavAthI jIvanI utpatti thAya che. mATe pezAba upara pezAba karavo nahIM. sUkSma draSTithI AvAM sUkSma pu dUgalenAM pariName samajavAmAM Ave, te AtmA sAre anubhava meLavI zake amuka regI purUSane zvAsa le nahi ema kaI sthAne dekhADayuM che, tenuM kAraNa paNa zvAsanA pugelethI thatI kharAba asaraja che; kSayavALA purUSanI saM tatine paNa kSayaroga prApta thAya che, temAM paNa pagalenija thatI asara che. je pitAnA zarIramAM rogo hoya che; te rege putranA zarIramAM paNa dekhavAmAM Ave che, tenuM kAraNa roganA pudgalene paraMparAe putranA zarIramAM praveza amuka rItie thAya che te ja che, ItyAdi sarva pudgalene ravAbhAvIka vicitra pariNAma jANavo. have kAla dravyanuM svarUpa kahe che.-kAladravya aupacArika che, kAla kaMI pradeza samUharUpa nathI. mATe te dravya nathI. kAlanA traNa bheda che. anIta anAgata ane vartamAna. kAladravyanuM ema sAmAnya svarUpa kahyuM.-jIvadravya anaMta che. jJAna, darzana, cAritra, tapa, vIrya ane upaga e jIvanuM lakSaNa che. kahyuM che ke-- nANaM ca daMsaNa ceva / carittaM ca tavo tahA // vIriyaM Uvaogo a / eyaM jIvassa lakhkhaNaM // 1 // For Private And Personal Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 25 ) jIva be prakAranA che. saMsArI tathA siddha temAM saMsArI jIvanA be bheda che, 1. trasa ane 2. sthAvara. temAM sthAvaranA pAMca bheda che. 1 pRthvIkAya, 2 apakAya, 3 teukAya, 4 vAyukAya, 5 vanaspatikAya. temaja traNa jIvanA dvIndriya. trIndriya. caturi driya ane paMcendriya e cAra bheda che. ema jIvanA pAMcase tresaTha bheda thAya che. cetanA lakSaNathI jIva eka prakAre che. trasa ane sthAvaranI apekSAe jIva be prakAre kahevAya che. strI veda, purUSa veda, ane napuMzaka veda, A traNa vedavALA cha dunIyAmAM varte che, mATe traNa prakAre jIva kahevAya che. devatA, manuSya, tIryaca, ane nArakI A cAra gatinI apekSAe jIva cAra prakAranA kahe che. tema sparzendriya, rasendriya, dhrANendriya, cakSurindriya, ane tendriyanI apekSAe jIva paMca prakAre kahevAya che. kAyanI apekSAe jIva cha prakAre kahevAya che. vaLI navatara prakaraNamAM jIvanA cauda bheda kathana karyA che- mAthA. egidia suhumiyarA sANNayarA paNiMdiyasa viticau / apajjattA pajjatA kameNa caudasa jIyaThANA // 1 // ekedriyanA sUkSama ane bAdara e be bheda che. padriya che saMsI ane asaMI e be bhede che. For Private And Personal Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (26) e cAra bhedamAM be diya, tere kriya, ane caturiTriyanA traNa bheda umeratAM 7 sAta bhede thayA. e sAta bheda pacaMtA ane aparyAptA gaNatAM, caturdaza bheda thAya. jIva sabaMdhIne vizeSa adhikAra ammadIya kRta tatva vicAra nAmanA graMthamAMthI joI le. tethI vizeSa jIvAbhigama sUtra AdimAMthI adhikAra jevo. siddhajIvonA bheda nathI. kAraNake, siddhanA jIe kSAyIka bhAve svasvarUpa prApta karyuM che. jIvadravya be prakAranA che. eka bhavya jIva, ane bIjA abhavyajIva. bhavyajIvamAM mukti megyatA che, ane abhavya jIvamAM mukti gyatA nathI. abhavya jIva samyakatvaratna prApta karI zakatuM nathI. jIvanA asaMkhyAtA pradeza che. e keka pradeze ane naMta karma vagaNa lAgI rahI che, jIvanA pradezamAM evo svabhAva che ke, te kIDInuM zarIra dhAraNa karatAM temAMja samAI rahe che, ane teja jIvanA asaMkhyAta pradeza haratInA zarIramAM paNa samAI jAya che. jIva dravya anAdi anaMta che. je varatunI anAdi che te vastu dravyAthikanayanI apekSAe nitya hoya che. AtmAmAM nityatva paNuM rahyuM che, ane pa yArthika nayanI apekSAe anityatva paNuM rahyuM che, temaja AtmamAM ekatva rahyuM che, ane paryAyAthikanayanI apekSAe anekatva rahyuM che, tema AtmAmAM bhavya svabhAva rahyo che, ane abhavyasvabhAva rahyo che. tema AtmAmAM bheda ane For Private And Personal Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (27). abhedatva rahyuM che. niyAyIke ekAMta AtmAne nitya mAne che, paNa temanI te bhUla che, kAraNa ke ekAMta nitya AtmA kamacchAdita thaI zakatuM nathI. temaja ekAMta nitya mAnavAthI manuSyAdi paryAya dhAraNa karI zake nahIM. mATe paryAyAcika nayane mate kathaMcit anitya mAnatAM, baMdha mekSAdinI vyavasthA yathA yogya thaI zake che AtmAmAM svadravya kSetra kAla bhAvanI astitA rahI che, ane paradravya kSetrakAla bhAvanI nAstitA rahI che AtmAmAM je samaye svadravya kSetra kAlabhAvanI astitA che, te ja samayamAM paradravya kSetra kAlabhAvanI nAstitA che. AtmAmAM rahelI astitA tathA kathaMcit nAstitA avaktavya che-kathaMcita astitA avakta vyA che, temaja kathaMcit nAstitA paNa avakatavya che. ane stitA ane nAstitA AtmAmAM rahI che, te yugapat avaktavya che. ema AtmAmAM astitA ane nAstitAnA ge saptabhaMgI utpanna thAya che. tema eka aneka tathA nitya ane anitya AdinI aneka saptabhaMgIo AtmAmAM lAgI zake che. AtmA jJAna guNavaDe sva ane para prakAzaka che, mATe AtmA para prakAzaka kahevAya che. kadravya no jJAnamAM pratibhAsa thAya che. AtmajJAnamAM anaMta vatuo yarUpe pratibhAse che. AtmAmAM anaMta darzanaguNa che, darzananA cAra bheda che, cakSu darzana, acakSu darzana, avadhidarzana, ane kevaladarzana. A cAra darzanamAM kevala darzana For Private And Personal Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 18 ) cha te kSAyIkabhAvanuM zuddha darzana che, te kevaLa darzanathI - dva dazyapaNe pratibhAse che. temaja AtmAmAM cAritra guNa rahyuM che; AtmAnA anaMta guNo pitAnA svabhAve zuddha sthira thAya, tene cAritra kahe che, temaja AtmAmAM anaMta thAyIka samaktiguNa rahe che. temaja AtmAmAM anaMta dAnAdika pAMca labdhi rahI che. AtmAnuM svarUpa kadApikALe kSaratuM nathI mATe AtmAne akSara kahe che. temaja AtmA kadApikALe utpanna thaye nathI, mATe tene anya kahe che. vaLI AtmA varNAdikathI tyAre che, mATe tene arUpI kahe che. samaye samaye AtmA sukhAdika anaMta guNane joktA che, mATe tene bhegI kahe che, parapudagalarUpa acetana vastune AtmA abhegI che. pUrvokta guNa viziSTa Atmadravya svarUpa che. zrI yazovijayajI upAdhyAya paNa nyAyAleka nAmanA graMthamAM kahe che ke-tatra dravyANi "dharmA dharmAdA strAva puru merAta tA. ema cha dravyanuM svarUpa saMkSepathI kahyuM che-pAzcAjaeNzvayukta dravya utpAdavyaya ane dhravya paNuM dravyanuM lakSaNa kahevAya che. je samaye dravyane utpAda che, te ja samaye vyaya che, ane te ja samaye daivyatA rahI che. ekaluM utpAdapaNuM tathA ekaluM vyayapaNuM, tathA ekaluM dhravyayaNuM dravyanuM lakSaNa thatuM nathI. traNe maLIne dravyanuM lakSaNa thAya che. zrI vIta For Private And Personal Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rAga bhagavaMte A cha dravya kathana karyo che. dunIyAnA dareka tane A SaDU dravyamAM samAveza thAya che. vaizeSika dravya guNa karma sAmAnya vizeSa samavAya ane abhAva, A sAta padArtha mAne che. pRthvI, apU, teja, vAyu, AkAza, kAla, digU, AtmA, mana, A nava dravyanA bheda che. pRthvI, apU, teja, vAyu, je sacitta hoya to jIvamAM samAveza thAya che, ane acitta hoya to, ajIvamAM samAveza thAya che. AkAza to dravyaja bhinna che. dine AkAza dravyamAM samAveza thAya che. kAla dravya bhinna che. AtmA dravya bhinna che. ane mananA be bheda che, temAM dravya mana je pugala svarUpa che, tene pugala kivyamAM samAveza thAya che, guNa e kaMI dravyane tyAga karI anyatra rahetA nathI, tethI te bhinna padArtha kapa vyartha che. karmano samAveza pugala dravyamAM thAya che. sAmAnya ane vizeSa e beto vastunA dharma che, tethI tene cha dravyanA dharmamAM ja samAveza thAya che, tethI anya padArtha kalapanA karavI vyartha che. samavAya eka jAtane saMbaMdha che. tene paNa Sa dravyamAMja samAveza thAya che. abhAva e nAsti svarUpa che. ane nAstinA rUpa dharma che. te dharma vinA rahI zake nahIM. Sa dravyamAM paraspara nAstitA rahI che. mATe abhAva paNa Sa dravyamAM praviSTa thAya che. naiyAyIka matamAM pramANa prameyAdi zALa For Private And Personal Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 3 ). padhathanI kalpanA karI che, tene paNa Sa dravyamAM samAveza thAya che, nava tattvane paNa Sa dravyamAM samAveza thAya che. vedAnta mata prarUpake vastu ; kRNa ema kahI eka brahma vinA anya vastune apalApa kare che, te temanI bhUla che. te saMbaMdhI ghaNI carcA che, te anya graMthathI joI levI. ema cha dravya anAdi kALathI che, tenuM sAtanayathI yathA tathya jJAna karavuM. ane e Sa dravya upara sahabhaMgIne avatAra kara. tathA cAra nikSepAthI dravyanuM gurUgama dvArA jJAna karavuM. TravyAnuyone jarA jarA mAtAmacAra A prathama vAkyArthathI ema sUcavyuM ke dhyAnI purU dravyAnuyogathI Atma dhyAna kare che. dravyAnuyeganA jJAnavinA, Atma dhyAna thaI zakatuM nathI, mATe je bhavya purUSone dhyAnecchA pravartatI hoya, temaNe dravyAnuga svarUpa jJAna saMprApta karavuM. AtmAthI purU dravyAnuyegathI AtmadhyAna kare che, ane caraNAnuga dvArA caritra mArganuM samyagarItyA paripAlana kare che. vyavahAra caritra aMgIkAra karI, cAritra mehanIya karmane parAjaya karavA bhavya purU sadAkALa prayatna kare che. pitAnA svarUpanI aMtara draSTithI zunyatA varta, a svasvarUpane upaga heya nahIM, ane bAhya draSTithI azvanI peThe DAkaDamAla calavI pitAne dhama mAne ane For Private And Personal Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 3 ) sadAkALa bAhyAcAramAM pravarti, Atma jJAna ane Atma tattva prAptimAM nimittAdika AcAra prati lakSa Ape nahIM, evA jIvanA bhava arahadR ghaTikAnI peThe, punaH punaH saMskRtimAM thayA kare che, mATe bhavya jIve AtmajJAna prApti gya AcAronuM sevana karI, aMtara upayoga dazAnI jAgRti karavA prayatna karo. je bAhya veSa mAtrathI mukita mAnI, Atma jJAna tathA Atmadharma prati lakSa ApatA nathI, temane zikSA vacana kahe che ke ekale muni veSa dhAraNa karavAthI zuM thAya? aMtara dazAnI jAgRti thavI joIe. AtmArtha purUe Atma jJAnathI Atma sanmukhatAne bhajavI. Atma sanmukhatAthI saMvara tatvanI prApti thAya che. upazamabhAva, kSapazamabhAva, ane kSAyIkabhAvanuM ArAdhana karavA aMtara upayoga dazAnuM sevana karavuM. je bhavya muni veSa dhAraNa karI, AtmopagamAM varte che, te munine dravya veSa upagI che. zrIAnaMdaghanajI mahArAja paNa kahe che ke AtamajJAnI zramaNa kahAve bIjA to dravyaliMgIre-se vAkyathI Atma jJAnegI muni kahyA che. evA Atma jJAnI muni svasvarUpanA bhegI bane che. bhavya jIva tatva jJAnanA bodhaka sagurUnuM vizeSataH AlaMbana kare, te nIcenA duhAthI batAve che. For Private And Personal Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 3ra ) ku . tattvabodhanA hetu je, sadgurvAdika hoya // pA tene premathI, giviaa nava ghora | 2 | bhAvArtha-tatva jJAnanA hetubhUta sagurU mahArAja tathA sUtrAdika che tenuM vizeSetaH avalaMbana karIne jIva samakti ratna prApta kare che. ane anAdikALathI lAgela miyAtvAdi pApa paMkano nAza kare che. mATe bhavyajIve je tattvajJAna prApta karavuM hoya, to sadgurU munirAjanuM zaraNa aMgIkAra karavuM temanA vizvAse vartavuM temanI mana, vacana, ane kAyAthI bhakita karavI. sazurUnI AjJA sadAkALa pAlavI. jIvana vANI, tathA sazurU tathA jIna mUtinuM avalaMbana karavuM. jIna vANInuM zravaNa sazurUdvArA karavuM. puSTa nimittAne avalaMbavAthI, Ama oNnnati zikhare caDhe che. nija paranA vijJAna bina, kriyAkANDamAM rakta // bhedajJAnanI dRSTi bina, nahi dharme Asakta // 7 // bhAvArtha-potAnA ane para svarUpanA jJAna vinA ajJAna draSTithI bAhya kiyA samUhamAM je varte che, temAM ja ekAMte hita gaNuM Asakta thaele jIva potAnuM hita karI sakato nathI. bAhya draSTithI jotAM, dharmamAM Azakata tha For Private And Personal Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 33 ) ele dekhAya che. paNa padravya tenA guNaparyAyathI je bhedajJAnadraSTi thAya che te bheda jJAnakI draSTi vinA, sAdhyabhUta AtmadharmamAM Asakta thayeluM nathI. tyAre zAthI Atma dharmamAM Asakata thaele jIva samajo, evI jIjJAsA thatAM tene pratyuttara Ape che. phudIbhedjnyaan pragaTe lahe, preme zivapura paMtha / / granthI tyaje dvidhA tadA, thAve mahAnirgrantha // 8 // bhAvArtha--jyAre dravyanuM gurUgama dvArA jJAna thAya che, tyAre jIvadravya ane anyadravya bhinna che; mana, vANI, ane kAyAthI Atmatattva sadA bhinna che, evI bhedajJAnadraSTi thAya che. tyAre jIvane dAsInabhAva pragaTe che. ahe A saMsAramAM je dekhuM chuM, te sarva pudgala vastu che, Aja paryata meM ajJAnadazAthI parajaDa vastune pitAnI mAnI, ane tenA mamatvabhAvathI svabhAna bhUlya, ane cAra gatimAM mRtye. ane pararaddhithI pu. ahIM mArI kevI ajJAna dazA hatI? jema keI bAlaka lAkaDAnI strIne pitAnI strI kapi, tema meM pitAnAthI bhinna evI paravastune pitAnI kapI. have huM paravastumAM nahIM. mAruM svarUpa te pitAnA guNamAM ramavAnuM che. ane kharUM nitya For Private And Personal Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 34 ) sukha paNa AtmAmAMja rahyuM che. jaDavastumAM aMza mAtra paNa nityasukha nathI, evI bhedajJAna mege vivekakhyAti jAgrata thatAM AtmA cAra gatinA vAsane viSTAgRha samAna mAnI, AtmasvarUpamAM ramaNa karavA lAgyA. vyavahArathI bAhyagraMthInA tyAga karI, ane aMtarathI rAgadveSAdika grana thinA tyAga karI, AtmA satya nigraMtha thaye. ane svasvarUpamAM ekacittathI ramaNa karato kamaprakRtino nAza karatA, zivapurapantha prApta karI paramAtmasvarUpa prApta kare che. muddA. sAdhyadRSTi sApekSathI, yadi varte vyavahAra nirvikalpapaNe gra, zuddha svarUpAdhAra || || bhAvArtha--dharmavyavahAranAM AcaraNo aMtaratattva sAdhya karavAnI draSTithI jo hoya, te te bhavya nivikalparUpa zuddha svarUpamaya AtmatattvanI prApti karI zake che; te sa adhI zrI AnaMdaghanajI mahArAja kahe che ke vacana nirapekSa vyavahAra jUTho, vacana sApekSa vyavahAra sAco / / vacananirapekSa vyavahAra saMsAraphala, sAMbhaLI AdarI kAMDa rAce sAdhyadraSTizUnyatA ataramAM vartatI hoya, te karelA vyavahAra nirapekSa hovAthI, tyAjya che. mATe munirAja mahArAja dravyAnuyoga vigerethI AtmasAdhya siddhi karatA For Private And Personal Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 35 ) hoya te temanI bAAkriyA paNa atizaya phalavatI jANavI. adhyAtma draSTivaMta jIvanI vyavahArakiyA saphala jANavI. atre jANavuM ke kaI jIva AtmajJAnavinA dharmabuddhithI bAhyapaMcAcArarUpa vyavahAranuM paripAlana kare che, te tenuM koIe khaMDana karavuM nahIM. bAhyadharmakriyAthI paNa zubha kamapArjana thAya che. kurA. sUkSmajJAna sadRSTi bina, hove nahi bhava aMta / / zivapura panya vahyA vinA, katru na hove santa // 10 // bhAvArtha-tanuM vyavahAra ane nizcaya dvArA sUphamajJAna thayA vinA, ane AtmAnI sanmukha thayA vinA, bhavAMta heta nathI. ane sUmajJAna ane saddaSTi vinA zivapurapathamAM vahana thatuM nathI, ane zivapurapathaprati gamana karyA vinA, santapaNuM prApta thatuM nathI. antarazUnya dazA vahe bAhya dazA ujamAla | dravya dharma ArAdhanA, te mUrkhAnI cAla / / 11 / / bhAvArtha-jJAna vinA aMtaramAM zUnya dazA AtmAnI heya, arthAt bahirAtma dazAmAM ujamAla thaye heya. evo purUSa dravyadharma ArAdhe che. ane tevI AdharanA For Private And Personal Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ajJapurUSanI che, mATe ApaNe vartI dharmasAdhana karavuM. AtmasvarUpa sAdhya gaNuM dharmArAdhanA karavI. ku . varte AtmasvabhAvamAM AtmasvabhAve sthIra // zuddhAra mAthethI pAmI thAya ra 12 || bhAvArtha--bhavyAtmA caitanyadharmasAdhakapurUSa AtmasvabhAvamAM varte bAhya jagat prapaMcamAM ajJAnataH bhramaNa karatI cittavRttine saMharI, eka parama zuddha AtmasvarUpamAM ramata rahe. AtmA saMkhya pradezamAM ritharatA kare. bAhya anityajagamAM asthiratva dekhI, akhaMDa asaMkhya pradeza rUpa je vikIya vAsa temAM ja vase, ane satyavAsa paNa asaMkhya pradezamaya AtmatattvamAMja mAne, AtmaguNa sthiratArUpa zu cAritra prApta karI, satyaphakIra arthAt AmAnaMda bhegI pite bane. AtmAmAM anaMta satyasukha che, tene anubhava thiratA prApta karyA vinA prApta thatuM nathI. AtmaguNa sthiratA prAptisAdhana nirjana deza, jJAna graMthAdinuM avalaMbana karI jIva aMtarasatyAnaMdano joktA bane che, asala phakIrI kaMI AtmAthI bhinna nathI. anaMta guNa paryAyAdhAra AtmAne jANatAM, tenI zraddhA karatAM, ane temAM ramaNa karatAM sukhanI laharIno bhAsa pitAne thAya che. For Private And Personal Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 37 ) duhA. AtmasvabhAve dhyAna tyAM parano nahi prasaMga || jJA caLa varga sAyatA pAme mutA baMne // 13 // bhAvArtha-jyAM AtmIka zuddha svabhAvanuM dhyAna che, tyAM paranA prasaMga eTale pudgala vastune saMbaMdha rahetA nathI. arthAt AtmadhyAnI AtmadhyAnaprAmaNyathI paravastumAM lepAtA nathI. jyAM lepAvApaNuM che tyAM dhyAna nathI ane jyAM dhyAna che tyAM lepAvApaNuM nathI. AtmajJAna vinA dhyAna thatuM nathI. mATe AtmajJAnaprazaMzA pUrve karI hatI. nIkA bhAga sasinirjarAka hetu he " e vacana paNa AtmajJAnInI pariNatine uddezI kahyuM che. AtmadhyAnI purUSo bAhya kriyA karatAM dhyAnarUpa kriyAthI ghaNA karmane kSaya kare che. dhyAna paNa kriyArUpa che. je loko AtmadhyAna karanArane kriyA karanAra nathI mAnatA te leAke ajJAnI jANavA. kriyA be prakAranI che. khAkriyA, r aMtarakriyA. khAdyakriyA pratilekhanA vaDhanAdika che. ane atakriyA dhyAnarUpa che. zrI vijayalakSmI sUrimahArAja paNa kahe che ke-- dhyAnakriyA manamAM ANIje dharma zukala dhyAyIjere || Arta raudranAM kAraNa kiriyA pacavIzane vArIjere // yAnakriyA-dhyAna ne kriyA kathanAra zrI vijayalakSmI For Private And Personal Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 38 ) sUri gItArtha hatA. temaNe paNa aMtarakiyAnuM A pramANe svarUpa darzAvyuM che, aneka graMthamAM ema be prakAranI kriyAne purAvA maLI Ave che. je muni dravyAnuganA jJAnI hoya, ane AvI aMtarakriyAmAM vizeSa pravRttivALA hoya, ane tethI bAAkiyAmAM vizeSa lIna na hoya, te paNa te aMtarakriyA karavAthI sarva karatAM moTAmAM moTA dharmArAdhaka samajavA. kAraNa ke, manane jItavuM e aMtarakiyA che, te kriyAnA kartA je hoya che te pUjya, ArAdhya, sevya jANavA. bAhyakiyA kaMI niSedha nathI. prathama mArgamAM tenI jarUra che, paNa jyAre AtmajJAnathI dhyAnamAM praveza thAya che, tyAre te aMtarakriyAnI mahattvatA jANavI. AtmadhyAnIo parakAryaprapaMcamAM prasaMge AvI paDe tepaNa antarathI nyArA vartI zake che. kAraNa ke teo jJAnadraSTithI vivekadvArA sva paranI vahecaNa kare che, tethI temAM rAgadveSe karI lIna thatA nathI. gRhasthAvAsamAM kupUtra tathA bharata cakravati vigerene kevalajJAna thayuM tenuM kAraNa paNa temanA AtmAe aMtarathI sevelI dhyAnakiyA che. cAlatAM, haratAM, pharatAM, khAtAM, pItAM, paNa antarathI pitAnA svarUpane upaga kSaNe kSaNe varte, ane bAhya kArya karatAM chatAM paNa citta bAhyabhAvamAM raMgAya nahI, ane AtmAnA svarUpamAM ramaNa kare, evI AtmAnI sthi For Private And Personal Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (39) tine dhyAnakriyA kahe che. AvI sthiti prApta karavA mATe verAgI munirAjenI saMgati karavI, ane dravyAnuyeganAM pustako vAMcavAM. ema satata prayAsa karyAthI, vairAgyabhAva pragaTa thaze. ane tethI viSathI vairAgI thayeluM mana amAnA guNo tarapha vaLaze. jalamAM kamaLa rahe che paNa jalathI nyAruM rahe che, tema tevA che saMsAravyavahArakAryomAM pravRtti audayIkabhAvanA vegathI kare paNa antarathI nyArA vartI, rAgadveSane lepa AtmAne thavA detA nathI. tethI teo kharA vairAgI kahevAya che. AvA vairAgI purUSa vA strIvarga AtmIkasukha prApta karavA mATe prayatna kare che. ane satya sukha prApta karavA ane viSayasukha parAbhukha thavA cAritra aMgIkAra kare che, cAritra aMgIkAra karI nirUpAdhi dazA bhogavI, kSaNe kSaNe Atmasukha anubhave che. kharekhara satyasukha muni avasthAmAM dhyAna dazAthI maLe che. saMsAranAM viSayaka sukha tyAgavAnuM kAraNa e che ke saMskArI sukha anitya che, ane te sukhanI pAchaLa duHkha rahyuM che, ane Atmasukha nitya che. Atmasukha sadAkALa rahe che. tethI Atmasukha prApta karavA cAritra aMgIkAra karavAnI jarUra che. parisaha kevaLa sahana karavA eTaleja uddeza kAMI cAritra zabdane nathI. parisaha sahana karavA te paNa Atmasukha prApta karavA mATe, ane navAM karma baMdhAya nahIM te mATe che. AtmadhyAnI cAritra For Private And Personal Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 40 ). mArga pALI Atmakasukha kSaNe kSaNe anubhavI, caraNakaraNanI sAphalyatA kare che. caraNakaraNanuM phaLa AtmA pitAnI sukhAdi anaMtarUddhi pragaTapaNe kare teja che. caraNakaraNathI AtmA svasvarUpamAM AvI, kSaNe kSaNe anaMta karmavargane kheravato ane te te aMze AtmaguNa prApta kare te prAte, kSapakazreNI ArahI, parama padanI prAptI karI, ane naMta sukhane samaye samaye bhoktA bane che. te sukha prApta karavA mATe, AtmadhyAnI munivaranI yecatA che. saMsAranA sukhamAM viSAnA kIDAnI peThe zacI mAcI rahelA mahI pAmara saMsArIonI nitya sukhamAM dhyAnI munirAja jevI yogyatA nathI, mATe tevI gyatA prApta karavA mATe tevA sadgurUnAM caraNakamaLa sevI, regyatA meLavI, AtmadhyAnI thavuM. yAnI AtmapariNati kevA prakAranI seve to te prasaMge pariNatinuM vivecana kare che. kuTTI. dvidhA pariNati khyAti che zuddhAzuddha vicAra / / zuddha siddhAtmamAM nityAnarAdhAra / 14 / bhAvArtha-pariNatinA be bheda che-1 zuddha pariNati ane bIjI azuddha pariNati. temAM prathama zuddha pariNati svarUpa kahe che. AtmAnA guNa kSAyIkabhAve zuddha thaI zuddha pariNAmane bhaje, te zuddha pariNati kahevAya che. kevaLa For Private And Personal Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir . (41) pariNatinA dhAraka siddhAtmAo che, ane kevaLajJAnIo che. nitya AnaMdanA AdhArabhUta te zuddha pariNati ke paNa kALe pitAnuM svarUpa tyAgatI nathI. zuddha pariNati sAdi anaMtamA bhAMge che. evI zuddha pariNati prApta karavA AtmArthI bhavya jIvoe AtmasanmukhatA sevavArUpakiyA karavI joIe, jIva ane pudgalanI vaheMcaNa karI, Atma dravyane pagalathI bhinna dhArI, tene svarUpamAM eka sthira cittathI ramaNatA karavAthI, zuddha pariNati sanmukha gati kiMcit kiMcit aMze thaze. ane je je aMze Atma varUpamAM lInatA thaze, te te aMze zuddha pariNatine ane nubhava AtmAne thaze. zuddha pariNati e arUpI che, ane arUpI zuddha pariNatine anubhava prApta kare e durlabha vAta che. arUpI AtmasvarUpamAM ramaNatA kare, te tethI arUpI zuddha pariNati zI vastu che, tene anubhava thaI zake. bAhyapadArthomAM ahaniza manamarkaTa paribhramaNa karyA kare, ane zuddha pariNatine anubhava kare e vAta bhasavuM ane ATo phAvA barAbara che, mATe arUpI evA AtmAnuM dayAna kare, cittane bAhyamAM eka paramANa mAtranA vicAramAM paNa javAdo nahI. ema eka mInITa, be mInITa, ardhakalAka, pANo kalAka, ema zuddha AtmasvarUpamAM e ja sthiroga karavAno abhyAsa kare. ane pachI juo ke pratha For Private And Personal Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (42) manA karatAM tamArI draSTimAM have zuddha pariNatinA anubhavamAM keTale vizeSa nizcaya thayuM che, tamAre AtmA tamane te saMbaMdhI pratyuttara Apaze. ahaniza sAMsArIka padArthomAM sukhanI buddhithI rAcI mAcI rahI tame AtmasaMbaMdhI jarA mAtra lakSa ApatA nathI, ane ekadama zuddha pariNatine anubhava kare che, tenI hayAti jANavI che, A bAbatamAM tame keTaluM badhuM sAhasa kare che ? tame tamArA zarIrane navarAvavA, khavarAvavA, ane zaNagAravA jeTale vakhata gALo che, teTale paNa vakhata zuM zuddha pariNatinA anubhava mATe thatA dhyAnarUpa prayAsamAM gALe che ? nA nathI gALatA; jyAre tame gALatA nathI tyAre te vastune tamane anubhava thAya nahI te yogya che. tamAre zuddha pariNati mATe prayatna kare nathI, ane zuddha pariNatinI prApti karavI che tevI nakAmI AzAthI tamAruM kArya siddha thavAnuM nathI. tame tamArA putrane mATe, tathA tamArI strI mATe, tathA tamArA ghera AvelA prAhuNAo mATe, keTale badho vakhata gALe che ? teTalo vakhata paNa tame kharA aMtaHkaraNathI zuddha pariNati anubhava kAraNa dhyAna mATe jJAnapUrvaka daraja sevya che? uttaramAM kaheze ke sevyuM nathI. jyAre dhyAna prayatna sevyuM nathI, te tene anubhava tame prApta karI zakavAnA nathI. khAtAM pItAM prabhu mIle to hamakuM bhI kahiye. AvI sthiti For Private And Personal Use Only Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (43) tame sevana kare che, dhananI prAptI mATe tame amuka zeThanA dAsa thaIne rahe che. rAtrI ane dIvasa gaddhAvaitarU karatAM jarA mAtra acakAtA nathI. vaLI tame dhananI prApti mATe pahADa, nadI, jaMgala, samudra, khANomAM bhaya dUra karI jAo che-ane te kAryamAM keTalo badhe umaMga dharAve che ! zuM tamee AtmAnI zuddha pariNatirUpa anaMta dhana arthe satra gurUnuM dAsatva aMgIkAra karyuM che ! zuddha pariNatirUpa dhana artha zuM tamoe rAtrI dIvasa satata prayatna karyo che? zuM tame e AmapariNatirUpa dhanane arthe aneka prakAranA bhayane tyAga karI, dhyAnAbhyAsamAM praveza karyo che? uttaramAM kaheze ke kazuM karyuM nathI. jyAre tame satyadhana, ane satya sukharUpa zuddha pariNati mATe dhyAnAbhyAsarUpa prayatna karatA nathI, te tenI prApti zI rIte karI zako? zuM vAta karatAM vaDAM thaI jaze ema tame dhAro cho! nA kadI tema thavAnuM nathI. tame jarA juo ! jaMbu svAmI nAme caramakevalI thayA, temaNe sAMsArIka kSaNabhaMgurasukhane tyAga karI, satya anaMtasukha prApta karavA mATe keTalo badho prayatna karyo che. zrI jaMbusvAmIe AtmasanmukhatA mATe bAhya prapaMcethI keTalI badhI parAdhakhatA dhAraNa karI hatI. tema kadI prayatna tame karo cho? zrI vIraparamAtmA caramatIrthakare zuddha pariNati arthe bAra varSa adhika uttama prakAranI For Private And Personal Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 44) cAritra avasthA gALI hatI, tyAre temane kevaLajJAna thayuM. tevI sthiti prApta karavA tamoe jarA mAtra paNa prayatna karyo nathI, mAtelA sAMDhanI peThe ahaniza cittavRttine dunIyAnA vyavahAramAM game tyAM pharavAde che, tethI tamAre ane zuddha pariNatine AkAza ane pAtALa jeTaluM aMtara rahe che. zuddha pariNati tamArA AmAthI dUra nathI, tamArI pAse ja sadA kAla vase che. paNa tamArAja pramAdathI te tibhAve varte che. jo tame AtmAbhimukhatA sAdhavA artha zuddhajJAna ane jJAnavaDe bAhyaprapaMcathI tathA rAgadveSAdi AMtaraprapaMcathI dUra rahI, prayatna kare, te te pragaTa thayA vinA rahevAnI nathI. tamArA udyamamAM khAmI che. tame zuddhapariNati karavA arthe Aja sudhI draDha saMka9pa karI, kharA prema tathA prayatnathI joDAyA nathI. zuddhapariNati ema kahe che ke je bhavya AtmasvabhAvamAM pariName, ane parasvabhAvamAM pariName nahIM tenI te huM dAsI thaIne rahuM chuM. paNa je jIva azuddha pariNatinuM sevana kare che, ane tenAmAM ja rAgadevathI pariNamI rahe che, tenAthI huM tenI pAse chatAM dUra chuM. vaLI zuddha pariNati ema kahe che ke je bhavya AtmadhyAnathI svasvabhAvamAM ramaNutA-lInatA-ekatA kare che. tenI huM rAgINI thAuM chuM. mArI prApti karanAra AtmAne sadAkALa akhaMDa anaMta sukha samaye samaye maLe che. mArI prApti For Private And Personal Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 45 ) karanAra AtmA traNa bhuvananA pati ane che. vaLI mArA sage rahenAra AtmA sAdi anaMtamA bhAge zuddhabuddha paramAtmArUpa bane che, mArI saMgatithI anaMta siddhAtmAe anaMta anaMta sukha bhogave che. mArI saMgatithI AtmA anaMtakALa paryaMta bhAgavelAM du:khathI dUrarahe che. mArI saoNMgatithI cArAzI lAkha jIvAyeAnimAM paribhramaNa thatuM nathI. mArI sagatithI jIvaraka sarakhA hoya paNa rAjA ane che; mArI saMgatithI jIva ajara amara bane che. kAi sadgurU vacanAmRta prApta karI jIve mArI saMgati arthe prayatna kare che. jema sparzamaNinA sAge leha suvarNatvane pAme che; tema mArI saMgatithI jIva te ziva eTale paramAtma svarUpa prApta kare che. bhUtakALe anata sidhdhA thayA, vartamAna kALe thAya che, anne bhaviSyakALe anaMta sidhdhA thaze, te sarva zudghapariNati sevana karavAthIja thAya che. mATe bhavyajIvoe zuddhapariNatinI prApti arthe aharniza prayatna karavo, AtmasvabhAvamAM ramavuM, parasvabhAvane tyAga karavA, eja zuddha pariNati prApta karavAnA saraLa upAya che. zuddha pariNati prApta karI siddhanA jIvo zuM sukha bhogave che, te batAve che. muddA. pAmI zuddha svabhAvane zAzvata zuddha kathAya // muva ganaMtA mAnave nirmachatA nirmAya / / 15 / / For Private And Personal Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvArtha-siddha paramAtmA zuddhasvabhAvarUpa zuddha parisika , pariNati prApta karI, sAdi anaMtame bhAMge, zAzvata zuddha kahevAya che, tyAM anaMta sukha AtmasvabhAvathI samaye samaye bhogave che. jyAM duHkhanuM te kiMcit mAtra paNa nAma nathI. jyAM sadAkALa AnaMda AnaMda vartI rahyA che, zuddha nirmalatA prApta karI je sadAne mATe kRtakRtya thaI rahyA che. jyAM Adhi, vyAdhi, upAdhine te bIlakula saMbhava nathI, evuM zuddha pariNatinuM sAmarthya siddha paramAtmAmAM varte che. have prasaMganusAra jIjJAsA thaI ke jyAre siddha paramAtmAo zuddha pariNatinA bhoktA che, tyAre te siddhAtmAonI siddha sthAnamAM vA siddha thayAnI Adi che ke nahIM, tenuM samAdhAna kare che. hAM.. sthiti pravAha apekSatAM Adi kabUha na hoya / / AtmasiddhAnaMtanI bhaMgI prathamaja joya // 16 / / ekaja vyakti apekSatAM siddha jIvanI jANa // sAreganati sthiti =cAM rame che nirvAda che 17 . bhAvArtha-pravAhanI apekSAe siddha jIvonI Adi nathI, arthAt anAdi che. ema AtmasvarUpa vyaktibhAve karela anaMta siddhanI anAdi sthiti jANavI; ane eka For Private And Personal Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 7 ) zrI rUSabhadeva athavA vIra prabhurUpa vyaktinI apekSAe, siddha jIvanI sAdi anati sthiti che. enuM vizeSa svarUpa sazurU upAsanA karI levuM. mekSa sthAna prAptinI eka jIvanI apekSAe sAdi che, paNa mekSamAMthI jIva pAcho saMsAramAM AvatuM nathI. saMsAramAM paribhramaNa karavAnuM kAraNa karma che; ane karma jyAM che, tyAM saMsAra che. siddhanA jIva saMpUrNa karmakSaya karI, nivArNa pada pAmyA che. tethI punaH saMsAramAM avatAra laI zakatA nathI. kahyuM che ke - Ro. dagdhe vIje yathAtyaMta prAdurbhavati nAGkura // karmabIje tathA dagdhe narohati bhavAGkura // bIja baLI jatAM, jema baLelA bIjamAMthI, aMkura ugI nIkaLato nathI, tema karma bIja baLI jatAM, saMsArarU5 aMkura ugI nIkaLato nathI. bhagavadgItAmAM paNa kahyuM che ke-cakUvA ne nivartate taddA paramaM mana jyAM gayA bAda saMsAramAM pAchuM AvatuM nathI, teja mekSa che; AtmA potAnA asaMkhya pradeze karI muktiAsthAnamAM rahe che. svasvarUpe AtmA anaMta guNathI anaMta paryAyathI jyAM zobhI rahyA che, te sthAna bhavya purUSoe prApta karavuM cagya che. * have sAmAnyataH zuddha pariNati tathA tenA svA For Private And Personal Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 8 ) mInuM varNana leza mAtra karyuM, have azuddhapariNatinuM varUpa kahe che. | kurA. kAla anAdi prANIne varte he ajJAna / / vRddhigata thAtAM krame pragaTe laukIka bhAna |18|| ahaMkRtyudbhava thatAM azuddha pariNati popa // ahaMTatti che jyAM lage miTe na tAvadoSa // 19 / / bhAvArtha-anAdikALathI prANIne ajJAna varte che, ane naMtakALathI nigodamAM jIvI rahyo che. tyAM paNa ajJAna varta che, jema jema jIva nigadamAMthI nIkaLI ucagati ekendriya berendriya vigeremAM AvyuM, tema tema avyakata bhAve raheluM je ajJAna, te kiMcit vyaktapaNe ajJAna pragaTavA lAgyuM kame kame vyakatapaNe ajJAnanI vRddhi thavA lAgI. paMcendriya avatAramAM paNa aAnathI vartI rahyuM che. ane te ajJAnathI dunIyAnA vyavahAranA abhyAsamAM pravartatAM lokIkaajJAna vRddhi pAmI, A huM ane A mAre, evuM kaikIkabhAna thavA lAgyuM ane te ajJAna dvArA ahaMvRttine udbhava thavA lAge ane tethI huM ane mArUM evA pratyayathI ahaMvRttisaMskAranI puSTi thavA lAgI. ane tethI jIvadunIyAnA vyavahAramAM sagAM, hAlAM, ghana, kuTuMba, putra, strI For Private And Personal Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 9 ) mahela, zarIrAdine potAnAM kalpavA lAge. ane te kuTuMbAdimAM cAmAcI rahevuM, ane te ja potAnAM, ane te ja huM ema mithyA adhyAsavALo prANuM thaI gayuM. para ane pitAnuM zuM, te tattvathI jANyuM nahIM. jaganA vyavahAra pramANe vartavuM teja svajanma kartavya samajavA lAge. ema ajJAnathI kevaLa AtmAe paMceMdriyapaNuM pAmIne paNa ahaMvRttithI azuddha pariNatinuM piSaNa karyuM. ane jyAM sudhI azuddha pariNati che, tyAM sudhI ajJAnAdi deze TaLyA nahIM ema jIvanI ajJAnataH bahirAtmadazA ja rahI. have ahaMvRttithI AtmA deSa rahita thAya nahIM te prasaMganusAra jaNAve che. yu. ahaMdRtti yAvad rahe, tAvadoSa na asta // ahaMvRtti jJAnArthI, popa saMmata | 20 || ahaMvRtti udaye grahe, bhrAta mAta ne tAta / / ahaM maMtra mohArino, smaratAM narake pAta // 21 // bhAvArtha--ahaMvRtti AtmAmAM jyAM sudhI rahe che. tAvat paryata kAma, krodha, lobha, moha, matsara, ajJAnAdi dene kSaya thatuM nathI. ahaMvRttirUpa ajJAnathI sarva prakA ranA deze pragaTe che. paravatumAM ahaMvRtti thatAM, temAM For Private And Personal Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mamatA thAya che. A ghara mAruM ema ahaMvRtti utpanna thatAM, te gharamAM anya keIne praveza thatAM, tenA upara cheSa utpanna thAya che. amuka putra pitAne mAnatAM, te je vyabhicAra Adi de seve, te tethI mahAduHkha utpanna thAya che. amuka ghara mArUM che, evI ahaMvRtti thaI, ane pazcAt te ghara baLI jAya che tethI prANu mahAduHkha dhAraNa kare che, ane vaLI tethI grIla paNa banI jAya che. amuka rAjya mArU che, amuka deza mAre che, ema adhyAsa thatAM, te rAjya vA deza jItavA anya koI prayatna kare te te mATe pote ahaMvRtinA AvezathI yuddha kare che, prANano nAza kare che. rUzIyA ane jApAnane laDAI thaI ane temAM lAkho manuSyane nAza thaI gaye, te paNa ahaMvRttinA AvezathI ja jANavuM. ahaMvRtti udaye, jIva bAhya padArthomAM vyavahAra mamatvane adhyAsa karI, A mArA bhrAtA, amuka mArI mA, ane amuka janaka, vigerene kapI le che. ane pachI daDha adhyAsa pratidina vRddhi pamADate pravRtti karyA kare che. pitAnA pADelA nAmamAM paNa huM devadatta, huM caMdradatta, e. daDha adhyAsa dhAraNa kare che. pachI devadatta nAmathI prasaMzA zravaNa karI bahu khuzI thAya che, kaI devadatta nAmathI sadhI gAlapradAna kare, te te bahu duHkhI thAya che. For Private And Personal Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 5 ) gAlI denArane paNa gAlIdAna samuM Ape che. jAherapatra mAM ke puratamAM pitAnuM nAma AveluM jue che, te te khuzI thAya che. pitAnA nAma mATe dhAre te kare che. potAnuM nAma prasiddha thAya, te mATe aneka prayatna kare che. ema ajJAnane pADelA nAmamAMja tenI ahaMvRtti draDha thavAthI, anya kazuM samajI zakato nathI pitAnA nAmane devadattabhAIvA che evuM jeDI anya leke bolAve, to tene sAruM samaje che. A sarva azuddhapariNatinA vilAsa che. jJAnIpurUSane pitAnA nAma upara meha raheto nathI. jJAnI purUSa samaje che ke jema ghaTapadArtha oLakhavA ghaTa e zabda saMketa che, tema mArI manuNAvasthA oLakhavA mATe eka saMjJA pADI che. ane saMjJA te huM nathI. phakta te thakI ja mAM vyavahAramArga pravarte che; ApaNuM vIsa tIrthaMkaranAM paNa nAma hatAM, paNa te nAmamAM ahaMvRtti rAkhatA nahotA, tethI teo sarvajJa thayA. duniyAmAM vyavahAra pravartavA mATe dareka vastuonAM nAma paDe che paNa te nAmamAM ajJAnI meha pAmI bhUla kare che. ane jJAnI meDa pAmatA nathI. AtmAe avaMtivAra janma dhAraNu karyA. te vakhate tenAM judAM judAM nAma pADavAmAM AvelAM paNa temAMnuM hAla eke nathI. tema vaLI hAla je nAma pADayuM che, te anya AgAmIbhavamAM rahevAnuM nathI te have samaje ke ApaNuM kayuM nAma For Private And Personal Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( pa2 ) sAcuM ane kayuM nAma khoTuM ? ApaNe pitAnA nAmanI prasiddhi-kIti mATe je kaMI sArAM kAma karIe chIe, teTalAMja papakAra kRya tevI kharAba AzA vinA karIe, te AtmAnI unnati apakALamAM karI zakIe. alakSya evo AtmA tenuM vastutaH vicArIe te nAma nathI, AtmA anAmI che, zabdasaMketathI jagane vyavahAra cAle che. uttamapurUnA nAmasmaraNathI uttamaguNanI yAdI Ave che, ane tevA guNo potAnA AtmAmAM pragaTe che. mATe vyavahAramAM mAM prabhunuM nAma, gurUnuM nAma, maraNIya che. paNa nAma jenuM pADavAmAM AvyuM che, tethI vastu nyArI hoya che te vAta bhUlavI joItI nathI. nAma che te vAcaka che, ane vastu vAcya che, nAma ane vastune vAcaka vAcya saMbaMdha che; tIrthanAM nAma te tIrthakara vyaktinuM bhAna karAve che, mATe te vAcaka che, ane tIrthaMkara vyakita vAcya che. tema ApaNuM amuka nAma pADyuM te vAcaka che, ane ApaNI AkRti te vAcya che. nAma ane ApaNI vyaktine ekAMte abheda adhyAsa dhAraNa karI, ApaNe azuddha pariNatine sevIe chIe ane tethI ajJAnamAM jIvana gALIe chIe. ahaMvRtti utpanna karanAra ajJAnane putra aviveka che. jagatumAM purUSa ane lalanAo dareka AvI rIte nAma, rUpa, brAta, mAta, tAtamAM, ahaMvRttithI phasAyAM che. jJAnIo ahaMvRttinuM pra For Private And Personal Use Only Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 53 ) balasAmarthya joI, Arya pAme che ke ahe! ahaMvRttio meharUpamadirApAna karAvI, sarvajIne bebhAna karI dIdhA che. tethI pitAnuM satyasvarUpa samajavA jarA mAtra paNa prayatna karatA nathI. mAre amuka padArtha ema ahaMvRttinI jAgRti thatAM, AtmA temAM rAgadhAraNa karI karmavargaNoo grahaNa kare che. anAdikALathI jo saMsAramAM paribhramaNa kare che, ane nivRttipada prApta karatA nathI. tenuM kAraNa paNa ahaMvRtti che. tyAre zuM ApaNe A mAre putra, A mAre ziSya, A mArUM ghara, e vacanavyavahAra mUkI devuM joIe ? uttaramAM kahevAnuM ke tame e vyavahAra kare, paNa te vastu huM chuM, agara te mArI che, evuM aMtaramAM mAnI le nahIM. jagatanA vyavahArakArya mATe, A mAre putra, A mArUM dhana, ema kahevuM, teTalAmAtrathI ApaNe baMdhAtA nathI. paNa te vastumAM mamatvapariNAma dhAraNa karavAthI baMne dhAIe chIe. mATe mamatvapariNAmane tyAga kare, teja atra sArAMza che. paNa tevA zabada tyAgavA, agara belavA nahIM ema kahevAne uddeza nathI. jJAnI A mArA ziSya, A mArA zrAvake, A mArA gurU evA zabdane vyavahAra kare che, paNa ahaMvRttinA tyAgathI baMdhAtA nathI, ane ajJAnI baMdhAya che. tyAM manamAM utpanna thatI ahaMvRttineja deSa che, kaMI zabdano doSa nathI ema vivekadraSTithI samajavuM For Private And Personal Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (54). ke jethI dharmavyavahAramAM paNa mArA gurU, mArA ziSya, mArA deva, ema vyavahAra karatAM doSa samajAya nahIM. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvakA, deva, gurU, dharmamAM paNa mArA sAdhu, mArA deva, vigere zabda bolatAM koI jAtane doSa nathI, vA te zabdo detpAdaka nathI. paraMtu ulaTA guNotpAdaka che. jJAnI purUSa AvI rIte dharmamArgamAM zabdavyavahAra kare che, paNa baMdhAtA nathI. kAraNa ke te rava ane paravastunA bhedane jANanAra hoya che. adharmavastu karatAM dharmotpAdakanimittakAraNabhUta devagurU upara prazasya rAga thAya, to te vyavahAramAM prazasya che. kAraNa ke tethI upAdAna kAraNarUpa jJAnadarzanacAritrane lAbha maLe che. sAdhu mArgamAM te pramANe vyavahAradharma pravartana arthe amukanA ziSya amuka vigere nAma pADavAmAM Ave che, tethI kaMI deSa nathI. zavyavahAra vinA vyavahAradharmamAM praveza thato nathI. ane vyavahAradharma vinA nizcaya AtmadharmanI prApti thatI nathI. mATe AvA prakAranA zabdavyavahAra karatAM, jJAnI dharmavRddhi sApekSapaNe kare che ema je na mAne, te nAma nikSepAnuM utthApana kare che. atre prasaMganusAra lakhavAnuM thayuM che te ahaMvRttirUpa pariNAma karavAthI karmabaMdha che, tene uddezI che, paNa tethI zabda mATe koIe viparIta artha grahaNa karaze nahIM. ahaMvRttirUpa azuddhapariNatinI vyAkhyAne ja atra uddeza che. For Private And Personal Use Only Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (papa ) meharUpa zatrue ahaMmarUpa maMtrathI sarvajagat vaza karyuM che, ane je ja ahaMmaMtranuM smaraNa kare che, ahaMmaMtramAM ja cittavRtti rAkhyA kare che, te jIve narakAdigatine bhajanArA thAya che. ghaNA cakravatiye, ghaNA rAjAe pRthvImAM, rAjyamAM ahaMbhAva dhAraNa karI, rAgadvege aneka prakAranAM azubhakarma upArjana karI narakamAM gayA. juo siddhAMtomAM je che narake gayA, te ahaMvRttinA geja jaNAze. ahaMvRtti baLatI agni samAna che, tene saMsarga karanAra jIva mahAduHkha prApta kare che. cAvatuparyata jIva bahirAtmabhAvamAM che, tAvaparyata te ahaMvRttimAMja ramaNatA kare che. AtmajJAna thatAM ahaMvRtti cheTe che. te vinA mahAvikarALa ahaMvRtti rAkSasI kriyAkAMDathI paNa AtmAthI chUTatI nathI te jaNAve che, yu. yAvad bhAna na Atmanu, anekAnta nahi dRSTi / ziyAzAiTa re vArI, Tei ne tAva praSTi . rara !! sUtramaNI pANData bane, huM paNDita abhimAna / / maLI huM chuM, mAne te jJAna ra3 bhAvArtha-cAvaparyata AmabhAna thayuM nathI, arthAta sAtanaya, saptabhaMgI, cAranikSepA, vyavahAra ane nizcayathI, tema cAra pramANathI, tathA aSTapakSathI, AtmajJAna thayuM For Private And Personal Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (56) nathI, ane samyagarI tyA tenuM bhAna thayuM nathI, ane cAvaparyata anekAntamata jANIne anekAntadraSTi thaI nathI, tAparyata kriyAkAMDakaleze karI jagaparibhramaNa maTatuM nathI. sva ane paranA jJAnavinA AtmatatvArAdhaka thaI zakato nathI, ane AtmArAdhaka thayA vinA, zuddhapariNati samukha thavAtuM nathI. yathApravRttikaraNanI ArAdhanA jIve ghaNIvAra karI paNa samakitaguNa prApta thaye nahIM. ane tethI bhavAMta A nahIM. AtmabhAna thayA vinA, vairAgyaguNa tathA kharekharI udAsInatA pragaTa thatI nathI, ane AtmabhAnavinA mehabhAva ghaTato nathI. AtmajJAnavinA saMyamanI ArAdhanA thatI nathI. AtmajJAnathI ja vivekadraSTi pragaTe che. ane te vivekadraSTi vinA avivekathI aneka prakAranI kaNakriyAo karI, paNa bhavAMta A nahIM. vaLI azuddhapariNatithI AtmAe svaparanuM jJAna me LavyuM nahIM. ane vyavahAramArgathI sUtra bhaNI paMDitapaNuMnuM abhimAna dhAraNa karyuM. phakta paMDitAInI khyAti mATe sUtrAbhyAsa svIkAryo, tema vedabhaNI huM vedAMtajJAtA, mArA je kaI vidvAna nathI, evuM ahaMvRtithI mAnI lIdhuM. AtmajJAnapUrvaka vivekadraSTithI, je tattvAbhyAsa karavAmAM Ave te ahaMvRtti udbhavatI nathI. kAraNake, je je bhaNavuM che, te te AtmA che, ema vivekI samaje che. tethI vivekI For Private And Personal Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( pa7 ) purUSa sUtrasiddhAMtanuM rahasya yathArtha samajI zake che. koI ahaMvRttivALA hoya che, te paNa sUtrAdika bhaNavAthI tenI ahaMvRttine nAza thAya che. tethI ekAMta keIe samajavuM nahiM. duhAmAM je lakhyuM che, teto ahaMvRtti sUtra bhaNIne paNa TALavI, tevA uddezathI samajavuM. kiMtu tethI anyae e artha le nahiM ke, sUtrAdikano abhyAsa karavAthI, ahaMvRtti pragaTe che. mATe je vidvAna hoya che, te sarva kharAba che, A vicAra svapnamAM paNa lAvavAthI AtmAnuM hIta thatuM nathI. je je vacane lakhAya che, te sApekSathI zikSArUpa che, paNa tethI vidyAbhyAsane niSedha nathI. gaMgAnadImAM game te malIna purUSa snAna kare to paNa jalane svabhAva e che ke te purUSanA zarIrane svaccha kare. tema atra paNa zrIvIraprabhunA sUtromAM evuM sAmarthya che, ke tethI bhavyAtmA nirmala bane. atra te eTaluM ja levuM ke, koI jIva sUtrArtha bhaNI garva kare to vidyAmada karyathiI Amaahita kare, tethI tevI pariNati jIvane thAya nahi, teTalA puratuM A zikSAvacana duhAmAM kahyuM che. paNa tethI keIe viparIta mArgamAM praveza kare nahIM; jInavANI sUtrarUpa gaMgAne pravAha che, tathA jInavANI te sAkSAt tIrthakara samAna che, tene abhyAsI sAdhuonI pUrNa bhakti karavI. temanI niMdA karavI nahiM. jJAna ane jJAnI For Private And Personal Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (58) nI AzAtanA varjavI. jJAna ane jJAnAbhyAsI munirAjonI pUrNa bhakti karavI. jJAnecaThThajIe te jJAnInI sevA karavI eTaluM ja lakSyamAM rAkhavAnuM che. paNa amuka ahaMvRtti dhAraNa kare che, ema paramAM pravezavAnI buddhi rAkhavI nahi. saune potapitAnuM kRtya karavAnuM che. bhavabhIrU AtmasAdhaka jIva to ahaniza svasammukhatA sevavA prayatna kare che. mithyAjJAna bhaNavAthI ahaMvRttinI jAgRti thAya e svA bhAvika che. paNa niMdravacanathI te abhavya sivAya dareka jIvane prAyaH svasammukhatA thAya che. zrIyazovijayajI upAdhyAyajI tathA zrIharibhadrasUri jevAnAM vacana pramANe vartI, AtmakalyANa mATe prayatna karo. ku. kriyAgarva hRdaye vahe, paranindAmAMbhAva / / ahaM vRttine dhArato, pAme nahi mukhadAva / / 24 / / sattAdhArI vRddha hu~, saghalo mAro deza / vRddha yuvA huM nRpati, gattithI ra aa rapaI bhAvArtha--je kebahirAtmavALe jIva, ajJAna dazAmAM aneka prakAranI kriyAo dharmArthe kare, paNa tethI pitAne uttama samajI, anya janonI niMdA kare, ane parabhAvamAM ramaNatA kare, ane pitAne nirapekSa bAhyakriyA mAtrathI ja For Private And Personal Use Only Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 5 ). kRtakRtya samaje che, te jIva ahaMvRttine dhAraNa karate, sukhaprApti karI zakatuM nathI. zAstramAM kiyAnuM ajIrNa nidA lakhI che. vaLI kriyAo karIne, kiyA nahIM karanArAonI niMdA karavAthI, mana niMdAmAM lapaTAya che, ane tethI niMdAnI vRtti vRddhi pAmavAthI paraniMdA rahIta thavAtuM nathI. azuddhapariNatithI, niMdAdika doSamAM pravRtti vRddhi pAme che. ekavAra jo manane niMdA karavAmAM vega Ape, te bIjIvAra saheje bIjAnI niMdA thAya che, ema pratidina niMdAnI Teva vadhavAthI, pachIthI niMdAmAMthI mana pAchuM vALatAM bahu prayAsa paDe che. prabaLa prayatna karyA vinA, niMdAnI pravRtti TaLatI nathI. mATe niMdAvRkSane ugatAMja, chedI nAkhavuM. atra kahevAnuM tAtparyartha e che ke kiyA karatAM, paNa anya niMdA pravRtti karavI nahIM. ane tevI niMdAnI pravRtti thAya che, tenuM kAraNa azuddha pariNati che. ane zudvapariNati rahevAnuM kAraNa bahirAtmabhAva che. ane bahirAtmabhAvanuM kAraNa ajJAna che. ane ajJAnathI uttarottara tevA denI utpattidvArA azuddha pariNatinI puSTi thAya che. mATe bhavya jIve jJAna saMpAdana karI garvarIta kiyA karavI. paNa dharmakiyAthI bhraSTa thavuM nahIM. sArAMza ke kiyAo karI, niMdAdika deSa pariharavA. ane je dharmakiyAmAM pravartIne paNa niMdAdika kare, te azuddha pariNatinI For Private And Personal Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vRddhi kare che. ane kriyAnuM yathArtha phaLa maLatuM nathI. bhavya jIve kiyAnuM sevana karavuM. dharmakriyA niSphaLa jatI nathI. doSa rahita kriyA karavAnA karatAM kiyA nahIM karavI, te sArI ema kaI kahe te te ya nathI. doSa TALavAnI sApekSa buddhithI kiyA kare, ne doSa lAge, to paNa kriyA karanAra kiyA nahi karanAra karatAM sAre che, ane te ArAdhaka che. jJAna hoya to paNa kiyA vinA mukti nathI. siddhAMtamAM kahyuM che ke-- gAthA. jANato vi ya tariuM kAiya jogaM ajuMjae naie / so bujhai soeNaM evaM vANI caraNahINo // 1 // bhAvArtha-taravAnuM jANatAM hatAM, paNa nadImAM pezI karacaraNa halAve nahIM, te nadImAM bUDe, tema jJAnI paNa cAritramArgathI hIna bhava sAgaramAM DUbe. cAritramArgathI ghaNuM guNanI prApti thAya che. mATe AvazyakAdi dharma kriyAonuM bahu premathI sevana karavuM. paNa niMdAdika doSanuM bheguM sevana karavuM nahIM. tema kriyAne garva paNa kare nahIM. dharmakiyA karanArAo je jJAna saMpAdana kare, ane antarAtmasanmukha vaLe, te deSo nAza pAmatA jAya. game tevI pate bahirAtmabhAvathI sArI dharmakriyA kare, ane garva niMdAdi de For Private And Personal Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vRddhi karavI nahIM. ane emAM thatI asara pinuM sevana kare, te pitAnA AtmAne paNa hita thAya nahIM ane bIjAo paNa pitAnI kharAba pravRttithI dharmanI hIlanA kare. mATe para niMdAdikamAM thatI ahaMvRttine dharmakriyA karatAM sevavI nahIM. ane je te sevAya te azuddhapariNati vRddhi thAya che. huM amuka dIvAna chuM, rAjA chuM, amIra chuM, zahenazAha chuM, amuka lerDa chuM, ItyAdi bAhya sattAmAM ahaMpaNuM kurAyamAna thAya che. tathA A deza mAro che, ema bAhyavastumAM ahaMkAranI puraNA thAya che. tathA vRddha, yuvA ane bAlyAvasthAne AtmAnI avasthA mAne, temAM ahekAra kure, te tethI bahirAtmapaNuM vRddhi pAme che, ane evI ahaMvRttiyothI AtmA navIna kama samupArjana kare che. ane ahemamatvanA ge rAgadveSanA ge zAririka-mAnasika mahA kaleza pAme che. vaLI ahevattiyoge kevA prakAranI praraNAo manamAM samuddhave che, te batAve che. kSatrI brAhmaNa vaizya hu~, sahumAM hu~ chaM zreSTha / pravRttinI jAgRti, thAve zuM paNa . ra6 / bhAvArtha--ahaMvRttine kSatriyakuLamAM utpanna thatAM huM kSatrIya chuM. e ajJAnamUlaka kaDhAdhyAsa baMdhAI jAya che. For Private And Personal Use Only Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tethI kSatriyAbhimAnI banI, bhramajALamAM sapaDAya che. brAhmaNInI kukhe janmatAM, huM brAhmaNa chuM. varSamAM brAhmaNa zreSTha che, e mithyAdraDhAdhyAsa ajJAnataH baMdhAI jAya che, ane te mahAprayatna sazurUsaMgathI chuTe che, tyAre huM te AtmA chuM, ema satyajJAna pragaTe che. vaizyane tyAM janma thatAM, huM vaiizya chuM, mArAM amuka kArya che, ema bahirA paNAthI vaizyajAtimAM ahaMvRttinI jAgRti thAya che. zudrane tyAM janma thatAM, huM kuchuM, ema draDha adhyAsa baMdhAya che. yavanane tyAM janma thatAM, huM yavana chuM, ema ahaMvRttirUpa draDha adhyAsa baMdhAya che. cInAne tyAM janma thatAM huM cIne chuM, e draDha adhyAsa baMdhAI jAya che. vaLI uttamakuLamAM janma thAya, te manamAM ahaMkArathI vicAre ke sarva manuSyamAM huM zreSTa chuM; evI rIte AtmA aho ! bahirAtmabhAvathI pitAne jyAM janme, tyAM te mAnI le che. aho ! sadAkALa ajJAnamULa ahaMvRttinI jAmRtimAM, AtmA pitAnI jAgradevasthA svIkAre che; aho! AvI rIte AtmA jyAre bAhyabhAvamAM potAne kaSI le che, te te paramAtmasvarUpa zIrIte prApta karI zake ? jema koI manuSya pitAne rAjA chatAM, bhIkSuka kalpI le, te tenI keTalI ajJAnAvasthA ! tema A AtmA bahizatmabhAvamAM, pitAne kalpI, mahAduHkhapAtra banyuM che. jema For Private And Personal Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 63 ) ke manuSya madirApAna karyuM hoya, ane pitAne pachI kahe ke huM to strI chuM, vA kahe ke huM te vAgha chuM, vA kahe ke huM to bAdazAha chuM; jema te dArUpAna karanAranI kalapanAo juThI che; tema nizcayanayathI jotAM AtmA brAhmaNadi jAtirUpe nathI. nAhaka mohAmadirA pIne pitAne pararUpe kapI duHkhI thAya che. vaLI ahaMvRttithI AtmAnI kevI sthiti thAya che te batAve che. Tu. bhramaNa kare bhavamAM bhavi, ahaMvRti Aveza / / padaMtti manamAM , to zazi || ra7 | AzAthI AdhInatA, sukhato maLe na leza / / kadaMtti saMsAratA, chatAM zuM zepa || 28 | bhAvArtha--ajJAnIjIva ahaMvRttinA AvezathI cesazIlAkha jIvanirUpa saMsAramAM anaMtazaH paribhramaNa kare che, devatA, manuSya, tiryaMca, ane nArakImAM paNa A jIva janme, ane tyAM ahaMmamatvarUpa ahaMvRttinA vicAramAM paDI, punaH punaH karma upArjana karyA. ane karma upArjana karI, mahA duHkha pAme. manamAM ahaMvRttinI jAgRti thae te, AtmA dhanAdika arthe dezadeza pamibhramaNa kare che. dezane pitAnA kalpI le che. ane te bAhyadezamAM pitAne karapI For Private And Personal Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tyAM sukhanI AzAe prayatna karato chato, paNa jarA mAtra sukha pAmI zakato nathI. kSaNIka sukhanI lAlace, anaMtasukhAzraya AtmasvarUpane bhUlI gaye. jarA mAtra paNa A jIve Atmasukha prApta karavA prayatna karyo nahIM, Atmasukha mATe sad gurUnAM caraNakamaLanI upAsanA karI nahIM. Atma ravarUpajJAnArthe, gItArthagurUonAM vacana zravaNa kayo nahIM. sAmAnya vizeSAtmakapadArthasvarUpa samajI zakyA nahIM. AtmArUpa dezanuM jJAna lIdhuM nahIM, ane bAhya dezamAM sukha mAnI lIdhuM. ityAdi sarva ahaMvRttino prabhAva jagatamAM draSTigocara thAya che. vaLI ahaMvRttithI AzA utpanna thAya che. A jagamAM aneka prakAranI AzAone manu dhAraNa karI rahyA che, kare che ane kareze. strI, dhana, putra, sukha nI AzAe aneka prakAranA udyama karAya che. AzArUpa pizAcininA ge, aneka prakAranI gulAmagIrI jIva kare che. dhananI AzAe mUrNa mUDha rAjAnI sevA paMDito paNa kare che. strInI AzAe aneka prakAranI AjJA purUSa uThAve che; saMsAranAM sukha madhubiMdu samAna che, tenI A zAmAM jIva pitAnuM AyuSya vyartha gumAve che; kSaNIka sukhanI AzAmAM, caMDAlanI paNa sevA cAkarI kare che. te saMbaMdhI zrI AnaMdaghanajI mahArAja kahe che-- For Private And Personal Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 65 ) paDha. mArA vona vayA jIre, jJAna sudhArasa pIne meM mArA bhaTakata dvAra dvAra lokanake, kukara AzA dhaarii|| gAtA kanubhava rasake rasIyA, utare na va6 vumana gArA AzA dAsIke je jAyA, te jana jagake dAsA / / AzA dAsI kare je nAyaka, lAyaka anubhava ghyaasaa| AzA manasA pyAlA prema mazAlA, brahmaagni parajAlI / / tanamATI vaTApha rAsa, nA manamAM strI prAra[o agama piyAlA pIyo matavAlA, cinhI adhyAtama vAsA // AnaMdaghana cetana hai khele, dekhe loka tamAsA // AzA0 * bahirAtmabhAvathI ajJAnI jI AzArUpa jheranA pyAlA pIve che. ane parabhAvarUpa vidyAmAM bhUMDanI piThe sadAkALa racImAcIne rahe che. AzAnA bAMdhyA che parabhAvarUpa mahA duHkhasAgaramAM paDe che. AzAnA dege aneka prakAranAM mahAkukarma kare che. kUtarAnI peThe AzAnA yege jIva ThekANe ThekANe bhame, paNa keIpaNa sthAne jarAmAtra sukha pAmyuM nahIM. vizeSa zuM kahevuM ke AzAnI vRddhithI vizeSa duHkha ane AzAnA nAzathI sukha thAya che. parAdhInapaNuM AzAnA vegathIja jene heya che. For Private And Personal Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AzArUpa dAsInA putra jagamAM dAsaja jANavA. A jaga jAnA nAza zAthI leza mAtra paNa sukha maLatuM nathI. AzAne nAza thatAM, kazuM avazeSa rahetuM nathI. aho ! A jIva AzAnA yege aneka prakAranA vikalapa saMka9pe kare che; temaja aneka prakAranA prayatna kare che, paNa tethI kaMI sukha thatuM nathI. zrI AnaMdaghanajI mahArAja kahe che ke - gArA mAra mAsana gharadhama, nAgApa nAve ! AnaMdaghana cetanamaya mUrati, nAtha niraMjana pAve / / ItyAdi-anAdikALathI mehanA vazathI A jIva parapugala vastumAM sukhanI AzA rAkhe che, tenuM kAraNa ajJAna che, je AtmajJAna thAya, to paravastumAM ahaMpaNuM jIva zA mATe dhAraNa kare? je pugala vastuo eka kSaNamAM anya rUpa dhAraNa kare che, tevI jaDa vastuomAM jIva pitApaNuM ka9pe nahIM. je vastuonI AzA rAkhavAmAM Ave che, te vastuo sarva prApta thAya e kAMI niyama nathI. tema te vastuothI sukha paNa thatuM nathI, ema anubhavathI jovAmAM Ave che. AzArUpa dAsInA premathI phasA ela A jIve aneka zarIra dhAraNa karI, aneka saMkaTo veThayAM, te paNa hajI tene kaMi sukha prApta thayuM nahIM. ane thanAra paNa nathI. mATe bhavyajIe AzAthI dura rahevuM. pANI levAtAM kadI mAkhaNa nIkaLanAra nathI. tema For Private And Personal Use Only Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 7 ) retI polatAM, tela nIkaLatuM nathI, tema AzAnA saMgathI kadI sukha thatuM nathI. je prApta thavAnuM che, te thavAnuM che. te saMbaMdhI nAhaka vika65 saMkalparUpa ciMtArUpa dAvAnalamAM paDavAthI duHkha ja prApta thAya che. AkAzamAM jema AkAzIya puSpa utpanna thAya nahI, tema paravastunI AzAthI kadI paNa satyasukha thAya nahIM. keTalAka manuSya rAjyanI AzAmAM parabhavamAM cAlyA gayA, keTalAka dhananI AzAmAM ja mRtyu pAmyA. keTalAka jI AzAthI jarA mAtra paNa ughatA nathI. AzArUpa agninA saMyegathI jIva sadAkALa tapta rahe che. AzA saMbaMdhI kabIra kahe che ke - mAyA marI ora mana mare, mara mara gae zarIra / / mArA 7 nA marI, sTiva na rAsa lavIra || 1 || kabIrabhakata paNa AzAnuM AvuM mAhAtamya batAve che, AzA hadayamAM zaktinI peThe vasyA kare che. AzAmAM aneka du:kha samAyAM che. te upara eka draSTAMta kahe che. 8 eka nagaramAM piMgalA nAmanI eka vezyA rahetI hatI. te rUpa ane lAvaNyathI bahu zobhatI hatI. eka divasa te savAranA pahorathI dhanIka purUSonI AzAe gokhamAM suMdara zaNagAra sajIne beThI, paNa koI tenI pAse Ave nahI. sAyaMkALa thavA AvI, paNa koI grahastha tene maLe nahI, piMgalA vezyAe vicAra karyo ke kaI rAtrInA vakhatamAM For Private And Personal Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 68 ) ApaNI pAse Avaze, ema vicAra karatI parapuruSanI AzAthI rAtrIne bAra vAgyA sudhI beThI, paNa koI purUSa AvyuM nahIM. purUSa maLavAnI AzA tenA hRdayamAM vAraMvAra nadInA puranI peThe ubharAtI hatI. paNa rAtrInA be vAgyA sudhI AzAmAM ne AzAmAM jarA mAtra paNa uMghI nahIM. tyAre teNe vicAra karyo ke aho ! meM AzAmAM nidrA paNa lIdhI nahIM. bhojana paNa karyuM nahIM. dhikkAra che AzAne ke je meM AzAthI baMdhAI mArU jIvana vyartha gALyuM, ema vicAra karatAM teNInA manamAM vairAgya pragaTa. vezyAne dhaMdhe choDI dIdhe, prabhubhajana karavA lAgI, ane aneka purUSane vezyAnA saMgathI thatI khuvArI samajAvavA lAgI, ane pote sadAcAramAM tatpara thaI; AzAne uddezI kahyuM ke-cAra 6i : TurNa vairAra parama purva AzA che teja moTAmAM moTuM duHkha che, ane AzArahItapaNuM teja moTuM sukha che. ApaNe AzAnAM baMdhane choDIe te sukhane anubhava meLavavA bhAgyazALI thaIzuM. aneka prakAranI AzAonA vicAre sapApa manamAM karyA kare che, ane tame sukhanI AzA rAkho cho, te bhasavA ane A phAkavA barobara che. tamAre sukhanI icachA che, paNa AzAnA vazamAM che, tyAM sudhI tame tamAruM kArya siddha karI zakavAnA nathI. bahirAtmabhAva ge AzAthI ahaMvRtti paravastumAM For Private And Personal Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 6 ) thayA kare che. zrI yazovijayajI upAdhyAya kahe che ke hu~ eno e mAharo, 6 hu~ eNIbuddhi / cetana jaDatA anubhave, na vimAse zuddhi / - bAtamata vivA. / huM Ane ane e mArU, evI buddhithI cetana jaDatA eTale bahirAmapada anubhave che. ane tevI bahirAbha buddhithI AtmA potAnuM zuddha svarUpa anubhavI zakato nathI. mATe AtmatattvanI vicAraNA karavI ke jethI paramAM thatI ahaMvRtti TaLe. ahaMvRttithI ja saMsAramAM paribhramaNa thayA kare che; AzA TaLe te kaMI bAkI rahetuM nathI; arthAt AzAnA nAzathI zAzvata sukhanI prApti thAya che. jema vaDanA bIjathI, meTuM vRkSa bane che, tema eka nAnIsarakhI AzAthI paNa moTuM dukhavRkSa utpanna thAya che. AzAne nAza kaMI ekadama thato nathI. jJAnI sagurU munirAjanI sevanA, bhedajJAnanI prApti, ane saMsAranA tyAgathI AzArUpa aMkura nAza pAme che. A AtmAne e AzAthI kharekhara duHkha thAya che, ema je nizcaya karyo heta te saMsAramAM paribhramaNane samaya raheta nahI. AzA e kSayaroga samAna che. kSayarogathI ekavAra maraNa thAya che, ane AzArUpa kSayagathI te vAraMvAra janma maraNa thAya che. kSayaregathI tamArA hRdayamAM jeTalI bIka teTalI je AzArUpa kSayarogathI bIka hota, te parAdhIna avasthA bhegavavI paData nahIM. ApaNe piteja AzArUpa For Private And Personal Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 70 ) samAna duHkhavRkSAne aha vRtti rUpa jalathI sicI meTAM karIe chIe te! tenuM phaLa ApaNaneja bhAgavavuM paDaze. huM cetana ! tArI AvI parAdhInasthiti paranI AzAthI thai che. parapu kulanI AzAthI, huM cetana ! tu puladravyanA ghera varNagadhArdika vastunI bhikSA mAgatA kare che, paNa tethI huM cetana ! tArUM kaI kArya siddha thaze nahIM. tArI anaMta jJAna, darzana, caritrarUpa rUddhi tArIja pAse che. te pAtAnI rUddhinI zodha kara, dhyAna kara, tArI rUddhivinA, huM cetana ! tane kharekhara satyasukha prApta thaze nahIM. anaMta tIrthaMkaro thayA, temaNe paNa palavastuorUpaddhine eDa samajI, tene tyAga karI, aMtaranI kRddhi prApta karI. he AtmA ! tuM paNa have AvuM tArU svarUpa samajI, bAhyavastuonI AzA karIza nahI.. kharekhara tute jJAnarUpa amRtanA pInAra che, tAtu AzArUpa viSanA pyAlA kema pIve che? jarA ataramAM vicAra kara. AtmasvarUpanA anubhavarUpa rasa pIvAthI, je khumArI caDhaze, te kadI utaraze nahIM. ane te anubhavarasa pIvAthI anaMta sukhanI khumArI anubhavamAM Avaze.meTA moTA rAjA cakravartiye paNa AzAne tyAga karI, nirjana pradezamAM dhyAnArUDha thayA, ane parama sukha pAmyA. jaganAM kAryeA karatAM, paNa aMtaramAM nirAzabhAve vartavAthI,karmalepa lAgato nathI. anyajIvAne For Private And Personal Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 71 ). upakAra karIne, paNa sAmI amuka vastu prApta karavAnI AzA rAkhIza nahIM. huM amukane dAna ApuM chuM, tethI te amuka mAruM kArya karaze, evI AzA rAkhIza nahIM. je te amuka AzAthI, amuka manuSyane bhaNA, pAchaLathI te manuSya tAruM kAma nahI kare, to tane pazcAtApa thaze; ane pachI bIjAone bhaNAvatAM, dAna detAM, pAcho haThIza; mATe papakAra vigere jeje kArya karavAM, te nirAzabhAve karavAM. nirAzabhAve kArya karavAthI, AtmA paramasukha prApta kare che. adhyAtmajJAna vinA bahirAtmabhAvane nAza thato nathI. mATe ahaMvRttinuM saMsAraparibhramaNa phaLa jANI, svasvarUpanuM jJAna levuM. vaLI ahaMvRttinuM mAhAya jaNAve che. zastra grahI raNamAM caDhe, mAne huM mahA yodha / / rahRtti prajare caDhA, tava varte che koI | 20 || bhAvArtha-ajJAnI jIva ahaMvRttinA yoge, zastra - haNa karI, raNamAM caDhe che; aneka prakAranAM yudho-laDAIo paramAM ahaM tvabuddhige thAya che. mahAbhAratanI laDAI thaI, temAM paNa ahaMvRttirUpa mahA DAkinInuM jora hatuM. IglIzAe TrAnsavAlanI laDAI karI, temAM ahaMvRtti ja kAraNabhUta hatI. jApAna ane rUzIyAnI laDAI thaI temAM paNa For Private And Personal Use Only Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 2 ) ahaMvRtti ja bIjarUpa che. raNamAM ajJAnI chava pitAne mahA ddhA tarIke mAne che, te paNa ahaMvRttinI ceSTA che. jema ke strInA zarIramAM vyaMtarI peThI hoya, ane pachI te strI rUdana kare, mAravA uThe, gALo de, aneka prakA2nuM juThuM bele, ghaDImAM rUe, ghaDImAM kedha kare, ghaDImAM hasAhasa karI mUke, ghaDImAM uDAuDa karI mUke, tema ahaMvRttirUpa DAkinI purUSa yA strInA zarIramAM praveza karI, aneka prakAranI yuddhanI ceSTAo kare che, ane sahasaza: jIvone ghAta karI de che, tema vaLI ahaMvRttinA prayA cho. kSaNamAM kodhI banI jAya che, ane tethI mahAka upArjana kare che. ahaMvRttirUpa yaMtarIthI prerAyalA jIvonI saMgatamAM AvanArA manuSyone ahaMvRtti vaLage che. ahaMvRtti rU5 vyaMtarI jIvone cAragatirUpa khADAmAM nAkhI de che. meTA moTA rUSi ane mahA tapasvIone paNa ahevuMttie saMsAramAM pADI dIdhA. ahaMvRtivazamAM paDelA pitAnuM svarUpa bIlakula samajI zakatA nathI. aneka yuddhamAM jaya karI zakAya bhukha veThI zakAya che, tRSA veThI zakAya, zatruo upara jaya karI zakAya che, AkAzamAM paNa cAlI zakAya che, paNa ahaMvRttine nAza karI zakAto nathI. koI vIralA purUSe ahaMvRttine nAza karI zake che. ahaMvRtti aneka prakAranAM rUpa dhAraNa karI hRdayamAM pragaTe che te yat kiMcit batAve che. For Private And Personal Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 73 ) judA. viSayecchA vRddhi laho, ahaMvRttinA yoga || maya caMcacchatA varatA, gattinA moTM | 30 || huM zALo huM zomato, huM sadumAM rivAr / / ahaMvRtti mahADAkinI, duHkhazreNi dAtAra // 31 // bhAvArtha-sparzanendriya, rasanendriya, prANendriya, cakSurindriya, zrotrendriya, e pAMca IMdriyonA viSaya bhAganI icchAnI vRtti paNa ahuvRttinA yAge utpanna thAya che. rAvaNe sItAne apaharI, temAM viSayanI icchAja kAraNa bhUta hatI. viSayAmAM sukha buddhi utpanna thai tyAre rAvaNe pApa karma AdaryuM, ane tethI tenuM rAjya gayu, raNamAM marI gayA. ahu vRttie rAvaNanA AtmAmAM potAnI prabala sattA vatAvI hatI. duryodhane ahavRttinA yoge pAMca pAMDavonI sAthe laDAi karI hatI. viSayAmAM aha`vRttithI Asakta thaeA gardabhabhilarAjAe durgati svIkArI. allAuddIna munIe lAkho manuSyAne avRttinA ceAge mArI nAMjyA. aneka prakAranAM duHkhanI denArI laDAIomAM prANAhuti arpanAra manuSye paNa avRttinA sevake jANavA. vaLI A AtmA ahuMvRttinA yoge sAtabhayanA bhoktA bane che. parapulavastumAM atvamamatvabhAva che, tyAM sudhIja bhaya For Private And Personal Use Only Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 74 ) dazA rahe che. paravastumAMthI mamatvabhAva chuTI jatAM, jIva nirbhaya thAya che. aneka prakAranI manavacana tathA kAyogathI thatI caMcaLatA paNa ahaMvRttinA vege che. AtmA mokSa pAmyo nahIM, tenuM kAraNa ahaMvRtti che. AtmA vAraMvAra karma grahaNa karI aneka prakAranAM zarIra grahaNa kare che, ane choDe che, te paNa ahaMvRttine ja prabhAva che. saMbaMdhamAM AvatA aneka jIvonI sAthe kaleza kare che, ane aneka jeno nAza kare che, tenuM kAraNa paNa ahaMvRtti ja che. huM zANo chuM, mArA je koI nathI, mArAvinA koI kAMI karI zakanAra nathI, mArI zaktinA jevI ke InI zakti nathI, sarva saMsArI vyApAra vigere prapaMcamAM mArA jevA bIjo koI huMzIyAra nathI, ItyAdi manamAM vicAravuM. te sarva ahaMvRttinI ceSTa che. aha! AzcaryanI vAta che ke ahaMvRttithI ja AvA prakAranAM vicitra :duHkha thAya che, to paNa moharUpa madirAnuM pAna karanAra mUDha jIve jarAmAtra paNa cetI zakatA nathI. ahaMvRttirUpa mahADAkinI duHkha zreNI ardhanAra che, ema bhavya che jANe ane te DAkinIne saMga nivAro. AtmajJAnarUpa maMtrathI ahaMvRtti DAkinI dUranAzI jaze. mATe AtmajJAnarUpa maMtranA ardhanAra sazurU munirAjanI upAsanA kare. sazurUnI AjJAmAM rahe. pAmarajIva sadgurUnA upadeza vinA dharmatattva samajI zakatA For Private And Personal Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 75) nathI. ahaMvRttinA nAza mATe sazurU mahArAja sArA upAyo batAvaze. parama vairAgya ane jJAnavinA ahaMvRttine nAza thata nathI. AtmajJAnarUpa sUrya hadayAkAzamAM pragaTatAM ahaMvRttirUpa aMdhakAra nAza pAme che, moTAM meTA kuhADAo leTAne kApI zakatI nathI, paNa chINIyuM loDhAne kApI nAkhe che. tema jagatanI vidyAo ahaMvRttine nAza karI zakatI nathI, paNa AtmajJAna ahaMvRttino tvarita nAza kare che. ahaMvRttine nAza bhedajJAna ane cAritra vinA thato nathI. mekSasAyasAdhaka bhavya purUSa aMtarathI AtmaravarUpanuM smaraNa karI, ahaMvRttine nAza kare che. sarva sAMsArika padArthone tyAga karI, paMcamahAvrata aMgIkAra karI, muni thaIne paNa ahaMvRttine nAza karI, AtmIka sukha prApta karavA prayatna kare, eja uttamottama kartavya che. ahaMvRtti che ke mahA jeravALI che, te paNa jJAna ane dhyAnathI teno nAza thaI zake che. ahaMvRttithI thatA abhimAnathI saMsAramAM ja hiMsA, nDa, corI, vyabhicAra, vizvAsaghAta, vigere pApakRtyo ahaniza karyA kare che. ahaMvRttinA yoge AtmA pitAnA svarUpanuM dhyAna mUkI, anya vastunuM dhyAna kare che, tethI pote paravastune dhyAtA kahevAya che. aneka prakAranA denI utpatti ahaMvRttinA ge ubhave che; AtmAnA anaMtaguNonuM AvaraNa ahaMvRttinA ge thayuM che, thAya che ane thaze. For Private And Personal Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 76 ) ahaMvRttinA ge ApaNe anya pagalavastuone rUddhi, tarIke mAnI temAM ramaNatA karIe chIe. ahe! ahevatti tArU prabaLa sAmrAjya che. have kRpA karI tuM mArAthI jarA dUrathA dUrathA, vaLI ahaMvRttinuM svarUpa varNave che. kudA, je ajJAnI jIva che, pazusama varte joya // mahaMvRtti temAM ghav, kayuM vivAra goya re ? ajJAnIne aMdha do, dekhe nahi talabhAra || raNanA rojhasamAna te, pAme nahi bhavapAra || 3 || ajJAnI ajJAnamA gALe sadhaLo kALa // vRddhapaNuMne zveta keza, paNa vartale bALa / / 34 // bhAvArtha-je purUSe samyaga anekAntadharmatattvathI ajANa che, te A sthaLe ajJAnI jANavA. dharmathI ajANa purUSe pazu saTaza saMsAramAM pratibhAse che. ajJAnI jIve svapajJAnanA abhAve saMsAramAMja sAra mAnI, rAtrI ane dIvasa ghAMcInI ghANInA baLadanI peThe yatna karyA kare che. ane ajJAnIjI sAMsArIka sukhanI lAlasAe aneka prakAranAM pApe sevavAmAM, jarA mAtra paNa acakAtA nathI. manuSya avatAra zAthI prApta thaye ! huM koNa chuM? kayAMthI Avye ! ane kyAM jaIza? mArU saMsAramAM zuM che ! mArI For Private And Personal Use Only Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 77 ) sAthe parabhavamAM kANu Avaze ? puNya zuM ! ane pApa zuM ! ityAdi vicArazunya ajJAnI jIvAnu hRdaya hAya che. saMsAramAM zuM Adeya che. ! kai vastu tyAga karavA cAgya che. ! zuM jANavA cAgya che. ! ityAdi vivekanA abhAve, ajJAnIjIvane zAstrakAra pazu samAna kahe che, te asatya nathI. pazu jema khAvuM, pIvuM, uMghavuM, ane viSayasukha bhAgavavAM, eTalu ja samajI zake che, tema ajJAnI manuSya khAvuM, pIvuM, zrI dhana putranuM pAlana karavuM, ane viSayasukha - vavAM, eTalu ja samajI zake che. ajJAnIjIvamAM avRtti ghaNI hAya che. bI. e. vA, ema. e. paryaMta abhyAsa kA, sI. Ai. i. akSarAnI padavI meLavI, paNa tethI tamArU hita teTalAmAM samAyuM nathI. jyAMsudhI SaDvavya, sAtanaya, siddhAMtAdikanuM jJAna ceAgyatA pUrvaka meLavI bheda jJAna prApta karyuM nathI, tyAM sudhI tamenA Atmasanmukha thayA nathI. ane Atmasanmukha thayA vinA, tamArUM jANavuM avidyA vA ajJAnarUpa che. ane evA ajJAnathI duHkhakAraka bhavAMta thatA nathI.ajJAnI purUSajaDa sarakhA aMtardraSTithI jotAM jaNAya che. ajJAnI ane aMdha be sarakhA che. adhapuSarUnA karatAM paNa ajJAnI teA kharAba che; kAraNa ke, adhapurUSa tA sad gurU upadeza zravaNa karI, aMtartiSane khIlave che; raNanArAjha samAna ajJAnI che. ajJAnI mithyAtvAdikamAM lepAale For Private And Personal Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 78 ) havAthI zAzvata mukti pAmI zakate nathI. anaMtakALa A jIve nigedamAM gALe, tyAM paNa ajJAna hatuM, avyavahAra rAzi nigodamAMthI nIkaLI. vyavahArarAzimAM AvyuM. pAMca sthAvaramAM ghaNAkALa sudhI paribhramaNa karyuM. tyAMthI be diyamAM AvyuM, tyAMthI tere driya ane tyAMthI caturindriyamAM Ave; tyAMthI paMceMdriyamAM AvyuM; paMcaMdriyanA paNa devatA, manuSya, tiryaMca ane nArakI e cArabheda che. e cAranA paNa pratyekanA ghaNA bheda che, ema ItyAdi avatAre grahaNa karyA. paNa ajJAnanA vazathI AtmA potAnuM svarUpa samajI zakyo nahIM zrIvItarAga vacananI zraddhA karI nahIM. kudeva kugurU, kudharmane dharma mAnI, temAM vizvAsa rAkhe. ItyAdi sarva ajJAnanAM ja pariNAma jANavAM ajJAnanA paNa traNa bheda che. matiajJAna, bIjuM zrutajJAna, ane trIjuM virbhAgajJAna temAM prathamanA bebhede hAlamAM A paMcamaArAmAM vizeSataH jevAmAM Ave che. ajJAnathI jIvane ajIva mAnavAmAM Ave che, temaja ajJAnathI puNyane pApa mAnavAmAM Ave che, ane pApanAM kAryane puNya mAnavAmAM Ave che. ajJAnathI Azravane saMvara mAnavAmAM Ave che, ane saMvarane Azrava mAnavAmAM Ave che, temaja ajJAnathI baMdhane mukti mAnavAmAM Ave che, ane muktine baMdhamAnavAmAM Ave che. ajJAnathI pudgala dravyane jIvarUpe mAnavAmAM Ave che ane For Private And Personal Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 79 ) jIvane jaDa mAnamAM Ave che. ajJAnathI rUpIvastune arUpI mAnavAmAM Ave che, ane arUpIne rUpI mAnavAmAM Ave che. ajJAna eja mithyAtvanuM mULa che. ajJAnIjIvathI Atmahita thai zakatuM nathI. mahAprAsaranI padavI meLave; anekapra kAranI bhASAnA vidvAn gaNAe, paNa jyAM sudhI syAdvAda rUpe AtmAne oLakhyA nathI, tyAM sudhI ajJAnI che. ajJAnInI kriyA sa`sAranI vRddhi kare che viSamAM viSa; duHkhamAM duHkha ajJAna che.mATe ajJAnane nAza karavA sad gurUmunirAjanI upAsanA karavI. ajJAnathI satyAsatyanuM bhAna thatu nathI. ajJAnI purUSa lokavyavahAranI nItineja dharma kahe che, vA dunIyAmAM zuddhAcAra rAkhavo, eTaleja dharma svIkAre che. paNa te tenu ajJAnaja che, ajJAnI purUSa sarva dharmane eka dharmamAnI bese che. jema koi bALaka, akarI, gAya, bheMsa, uMTa, thuvara, AkADAnA dUdhane eka sarakhu dUdha mAnI le che, tema ajJAnI jIva sarva dharmane eka sarakhA mAnI le che; paNa tenAthI satyAsatyane nirNaya karI zakAtA nathI.dunIyAnI vastuonu jJAna sArI rIte meLaLyu, paNa AtmAnuM jJAna sAtanaya, sasala'gI, nikSepA, pramANa, anubhavAdIthI meLavyuM nathI, tyAM sudhI tamArUM kArya siddha thavAnuM nathI. ane samikata prApta karI zakavAnA nathI. umara vadhavAthI kAMI mahatva prApta thatuM nathI. kahyuM che ke ratna For Private And Personal Use Only Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 02 ) judA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir umara vadhIto kyA huvA, gaddhAM gharaDAM thAya // kharAbapore bhuMkatAM, mUrakha tetro nyAya || 1 || vRddhapaNuM tathA dheALA vALa AvavAthI, mahatvapaNuM prApta thatu nathI; evA vRddhe paNa ajJAna yeAge khALa jANavA. ane bALa hoya topaNa aimuttAmuninI paDe jJAnavRddhe jANavA. ajJAnI jIva sa'sAranI mohamAyArUpa ghera nidrAmAM sUi rahyA hAvAthI hitAhita jANI zakatA nathI. jJAnI zrvAsAzvAsamAM karmanA kSaya kare che, tyAre ajJAnI pUrva kADa varSa 5yata cAritra pALe, teA paNa karmakSaya karI zakatA nathI. jJAnIne AzravanA hetue paNa savarUpe pariName che, ane saMvaranA hetue ajJAnIne AzravarUpe pariName che. ajJAnI ane bhUMDanuM jIvana sarakhuM che. kaipaNa prakAranI bhASA bha yA vA vAMcatAM lakhatAM AvaDayuM, eTale jJAnI anI gayA, ema sajamavuM nahI. zrI vItarAganAM vacana anekAnta rUpe samajI, zraddhA karavAthI, jJAnI thaI zakAya che ajJAnI bAhya vastumAM sadAkALa lAbhAI dveSa, krodha, mAna mAyA, lAbhA dikanu sevana karI, ahaMkRttinI pratidina puSTika karyA kare che. attinA ceAge jJAnAvaraNIyAdika ATha karmanI vargaNAonu grahaNa kare che, ane tethI pote sa'sAramAM For Private And Personal Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 1 ) aMdhAya che--vaLI aha vRttinuM svarUpa batAve che. judA. ahaMvRttinA yogathI, utzRMkhalatA vRddhi / / asthira antara vRttiyo, duHkhAvahA samRddhi / / 35 / / satya asatyapaNe ahe, jaDama Atamabuddhi // dharmAMda nAda gAmamAM, zuM ninanAya zuddha raddA bhAvArtha-ajJAnajanya ahuttithI, utkRMkhalatAnI vRddhi thAya che. tethI AtmA manamAM Ave, tevuM mAne che. ane manamAM Ave tevuM bake che. jema koi manuSya grahaNugAMDA thayA hoya, tevI tenI ceSThAe ahirAma ceAge thAya che. ane tethI a'vRddhidhArakamanuSyanI ataravRttiyeA asthirapaNe varte che. jema jAte markaTa, vaLI te zarIre puSTa hAya, ane tene madirAnu pAna karAvyuM hoya, ane vaLI tevA prasaMge tene vRzcika karaDe, to kudakuMdA karavAmAM bAkI mUke nahIM, doDa doDA karImUke, jarA mAtra paNa sthira rahe nahI. tema ajJAnIjIva paNa mULatA AtmasvarUpathI ajaNa ane vaLI temAM mehamadirAnuM pAna karyuM, ane vaLI tene avivekarUpI vRzcika karaDayA, eTale tenI aMtarattiyA asthira varSeja. ane muktirUpa sthAne TharIne bese nahI, te satyaja jANavuM. ajJAnI jIvane mAhyasamRddhi paNa duHkhapradA For Private And Personal Use Only Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 82 ) thAya che. ajJAnIjIva jANe gAMDAja thaI gayA hoyanI, tema saMsAramAM ceSTA kare che. jema kUtarU ArasAmAM potAnu rUpa dekhI, sAmuM bIjA kUtarAnI vidyamAnatA dekhI, ma bhasyA kare che, ane anya kRtarAnA adhyAsathI pratibiMbane mAravA doDe che; tema ajJAnIjIva manamAM, vANImAM, tathA kAyAmAM Atmatvabuddhi dhAraNa karI, temAM ahatvane draDhAdhyAsa dhAraNa karI muMjhAya che. koI ajJAnI chIpAnA moTo Dhagalo dUrathI dekhI, temAM rUpAnI buddhi dhAraNa karI, tenuM grahaNa kare, ane tene vecavA jAya, ane jhaverIAnI AgaLa kahe ke " A rUpa che " paNa jhaverIo pAsethI tene kaI maLe nahIM; ulaTA pAtAnI bhulathI pAtApa pAme, tema ajJAnI jIva aha vRtti yoge sAMsArIka jaDapadArthane pAtAnA kalpI, sacI mAcI rahe, paNa aMte parabhava jatAM, zarIrathI AtmA chUTatAM, mAlUma paDe ke, ahA! huM janma dhAraNa karI, nAhaka mAhamAyAmAM muMjhAyA, ane mArU satyasva. pa ALakhyu nahI. are have mArI zI gati thaze ? are pharI manuSyajanma pAmuM to bhUla karU' nahI, ema ghaNeA pazcAtApa kare. paNa punaH manuSya avatAra durlabha che, tema atra paNa ajJAnIjIva brAMtithI sAMsArIka kAryeAmAM putra, dhana, strI, vageremAM, potAnu A gALe ane temAMja sAra mAne, te dhoLA divase meha zatruethI manuSya gatirUpe bajAramAM lUMTAya che; lakSAdhipati hoya, For Private And Personal Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 83 ) rAjA hoya, paNa AtmajJAnanA abhAve, bAhya padArthomAM ahaMvRttithI, rAcI mAcI rahevAthI, dukhapAtra aMte bane che; A bhavamAM je karma karyA hoya che, te avazya parabhavamAM bhegavavA paDe che temAM kaIne chUTakabAre thatA nathI. jema dhUkamAM sUryane dekhavAne svabhAva nathI tema, ajJAnI jIva satya tane dekhI zakato nathI. ulaTuM satya vastune ajJAnI asatya jANe che. ThANAMga sUtramAM mithyAvanuM svarUpa sArI rIte batAvyuM che. tevuM mithyAtva paNa ajJAna mUlaka bhavya che e jANavuM. pAMca bhUtanA banelA zarIramAM Atmabuddhi dhAraNa kare che, ane tethI nAstika loke AtmA zarIrathI bhinna che, ema mAnatA nathI athavA keTalAka cha AtmA ane mana eka samaje che. vaLI keTalAka AtmA ane manane dharma bhinna samajatA nathI; vaLI keTalAka AtmAne utpanna thayelo mAne che; vaLI keTalAka AmAne puNya pApa lAgatuM nathI, ema mAne che; ema aneka kutarkonA karanArAo ajJAnI jANavA; ajJAnI jIva jaDamAM Atmabuddhi dhAraNa kare che, temaja vaLI jaDamAM dharma mAne che. jaDamAM trikAlamAM paNa Atmadharma nathI. jema agnine svabhAva uSNa che; jalane svabhAva zIta che; tema jaDane jaDatva dharma che; ane AtmAne jJAna, darzana, cAritrarUpa dharma che, tema ajJAnI samajI zakatA nathI. ane dhamAM Atmabukita apAnI jANavA ane che ema For Private And Personal Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 84 ). jJAnInI AtmAmAM dharma buddhi nathI. paNa tenI te jaDamAM gharmabuddhi varte che. tethI ajJAnI jIva potAnA AtmAnI zuddhi karI zakatuM nathI. AtmAnuM svarUpa jANe nahIM, ane manamAM Ave tema varte tethI Atmahita thaI zakatuM nathI. upage dharma ane kiyAe karma, ane pariNAme baMdha che, enuM svarUpa ajJAnI samajI zakato nathI. ajJAnI jIva pitAnI bhUla samajI zakato nathI. aho ! he cetana! je tane zivapura prApta karavAne bhAva che, te Atma sabhukha prayatna kara. he jIva ! bAhyaprayatno rAgadveSathI te anaMtivAra karyo, paNa tethI tAruM kArya siddha thayuM nahIM. he jIva! vAraMvAra Arya deza, manuSya janma, deva gurU sAmagrI pAmIne, paNa hajI sudhI tuM zrI vIraprabhunAM parama ziva sukhakAraka vacanAmRtanuM pAna karato nathI. he jIva ! hajI samaya gayo nathI. cetete hajI tArA hAthamAM bAjI che. AyuSya avadhi samApta thatAM, tAruM DahApaNa dhULamAM bhaLaze. samajIne paNa kema pramAdI thAya che. eka divasa A dekhAtuM zarIra dhULamAM bhaLI jaze. dhumADAnA bAcakA sarakhI meha mAyAthI tArUM hita thanAra nathI. he jIva! tuM ahaMvRttinA yoge jyAM tyAM kulaNajInI peThe pulI jAya che. ane dunIyAdArInA gapATA sapATAmAM tArU jIvana nakAmuM gALe che, ane jANe huM amara chuM; ema For Private And Personal Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 85 ) samaje che. paNa yAda kara ke dunIyAdArInI kSaNaka bAjI keIne chAjI nathI, ane chAjaze paNa nahIM. he AtmA ! tuM dukAnamAM besI, aneka jIvane jUThuM samajAvI, jUThuM ApI, harSa dhAraNa kare. paNa tethI karma rAjA tAruM AvuM ravarUpa dekhI, harSa dhAraNa kare che ke, e jIva mArA tAbAmAM rahevA che. are jIva! tuM dhanapati, vA sattAdhArI thaI, aneka jIvonI hiMsA karI, zuM khuzI thAya che ? tArI moja majhA ane AnaMda parabhavamAM jotAM jotAM uDI jaze, ane tyAM mahA duHkhI thaIza. he jIva! tuM dharmI purUSone DhoMgI gaNe che, paNa tArI durmatinuM phaLa parabhavamAM mahA duHkha veThI cAkhIza. are jIva ! tuM bIjA jInI ThaThThA mazkarI kare che, paNa samajato nathI ke tArI mazkarI karma rAjA teja vakhate kare che, are jIva ! tuM mastAne thaIne hAle che, paNa yAda rAkha ke tArA jevA navANuM lAkha dunIyAmAM janmI jamIne cAlyA gayA, te tAro zo bhAra che? are jIva ! tuM ajJAnanA yege manamAM aneka pApa kArya karavAnA ghATa ghaDyA kare che, paNa yAda kara ke ghaDI pat zuM thaze. ? tenI tane samajaNa nathI. are jIva ! tuM mitronI sobatamAM aneka prakAranI kuceSTAo kare che, tenuM phaLa tane maLyA vinA rahenAra nathI. are jIva ! tuM meTAInI AzAe phakata For Private And Personal Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 86). tArI caturAI bIjAone dekhADe che, paNa yAda rAkha ke parabhavamAM tArI caturAI karo mAtra rahevAnI nathI. are jIva tuM ! avidyAnA toramAM aneka kutarko karI, dharma zAstrane jUThAM pADe che. paNa tenuM phaLa narakAdika tene maLyA vinA rahenAra nathI. are jIva ! tuM aneka prakAranAM pApa karma karIne temane ahIM chAnA rAkha paNa parabhavamAM tenAM phaLa bhegAvatI vakhate jarA mAtra paNa pApa chAnuM rahenArA nathI. are lobhI jIva ! tuM lebhathI aneka prakAranAM asatya vacana bola, paNa tethI parabhavamAM jIbha prApta karavI paNa muzkela thaze. manamAM Ave tema cAla, game tema kara, paNa parabhavamAM mAluma paDaze. are jIva ! mAyAnAM viSa vRkSa tuM vAve che, te tenAM nArA phaLa tuM bhegavIza. are jIva! tuM jJAnI munirAjonI phAve tema niMdA kara, paNa tethI parabhavamAM mUDha banyA vinA rahenAra nathI. are jIva ! tuM pitAne oLakha; avidyAmAM anaMta kALa gaye, paNa tethI tene parama zAMti maLI nahIM. are jIva! tuM pote potAne oLakhate nathI, e tArI keTalI moTI bhUla che; ahaMvRttinA ge tuM bhUtanI peThe ceSTA kare che. aha. vRttinA ge tuM para svabhAvamAM pariNamI jAya che. ahaMvRtti bAdyanuM jIvana che. ahaMvRtti e vibhAvadazA che. have punaH ahaMvRttinuM svarUpa kahe che. For Private And Personal Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 7 ) dA. dharmapanthanI bhinnatA, ahaMvRttinA jora / / / ahaMvRttimatavAdiyo, karatA zorabakora / / 37 // anekapanya pragaTyA bhuvi, thAze pantha aneka // ahaMvRtti ajJAnathI, varte mithyA Teka / / 38 / / bhAvArtha-jagatumAM dharmapatthanI bhinnatA dezadeza jevAmAM Ave che, tenuM kAraNa ahattinuM je jANavuM. mana, vacana, kAyA ane dhanAdikamAM ahaMtti dhAranAra, tathA mAnapUjA kIti bahu mAnanA lAlacu jIve, ahaMvRttithI paraspara khaMDana maMDana karI, pitAne mata sthApana karavA prayatna karyA kare che. keTalAka potAnA matanI puSTi mATe, unmutrabhASaNa kare che. keTalAka matavAdiye taravAranI dhArathI lAkho manuSyanAM lehI pRthvI upara vahevarAvI, dhAnnati karavA dhAre che. keTalAka matavAdiye dharmanA nAme aneka pazu pakSIene mArI nAkhI, prabhune prasanna karavA Icche che, keTalAka vAma mAgio potAnA panthanI puSTi karavA, ahaMvRttithI prayatna karyA kare che. keTalAka phakta vyavahAranayane mAnI. sAMkhyamatane ekAMte svIkArI, AtmAne anAdikALathI nilepa mAnI, dharmakriyAthI unmukha banI, bIjAone zAstrArtha karI, pitAnA matamAM ANavA prayatna karyA kare che. keTalAka For Private And Personal Use Only Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 88 ) AtmAne kSaNIka mAnanArA buddhA, pitAnA matanI yuktio vistAratA aharniza prayatna karyA kare che. buddha ekAMtaraju sUtranayane mAnI, anya nathI kathAnuM svarUpa mAnatA nathI. zabda brahmane ja ekAMte svIkAranAra, ekAMta zabdanaya vAdI mImAMsake, IzvarAdine sarvajJa svIkAratA nathI. sarvajJa paramAmAne teo mAnatA nathI. keTalAka naiyAyika AtmAne ekAMte AkAzanI peThe vyApaka mAnI, AtmAnA sukhAdianaMta guNone a5lApa kare che. zrI vazamAM munisutratasvAmInA stavanamAM AnaMda ghanajI mahArAja dareka matavAdInA ekAMtanayathI uThatA zera bakoranuM vivecana karatAM kahe che ke - munimuvrata jinarAya, eka muja vinati nimuNo / Atama tatva kyu jANyuM jagataguru, eha vicAra muja kahIyo / Atamatattva jANyA viNa cetana, cittasamAdhi na lahIyo / munisuvrata janarAya, eka muja vinati nimuNoM // 1 // koi abaMdha Atamataca mAne kriyA karato dIse / kriyAta' phala kaho kuNa bhogave, ima pUcchyuM citarIse munamurata. || 2 |. jaDa cetana e Atama ekaja, thAvara jaMgama sarakho / mukha duHkha saMkara dUSaNa Ave, citta vicArIjo parakho munisuvrata. || 3 || For Private And Personal Use Only Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir koi kahe nityaja Atamatattva, Atamadarzana lIno / kRtanAza akRtAgamadUSaNa navi dekhe matahINo. munimuvrt.||4|| saugatamatarAgI kahe vAdI. kSaNIka e Atama jANo / baMdha mokSa mukhaduHkha navi ghaTe, eha vicAra mana ANo munisuvrt.|| 5 // bhUtacatuSkavarjita Atamatattva, satA alagI na ghaTe / aMdha zakaTa jo najare na dekhe, to zuM kI je zakaTe. munimuvrata ema anekavAdi mata vibhrama, saMkaTa paDIyo na lahe / cittasamAdhi te mATe puThaM, tuma viNa tattva koi na kahe / munisuvrata / / 7 // vantuM jagataguru eNI pere bhAkhe, pakSapAta savi chNddii| rAgadveSamohapakhavarjita pakSapAta savi chaMDI-munimuvrata / / 8 / / AtamadhyAna kare jo kou, so phira iName nAve / vAgajAla bIjuM sahu jANo, iNatakhe citta cAve-munimuvrata / / 9 / / jeNe viveka dharI e pakhagrahI, eso tatvajJAnI kahIe / zrImunimuvrata kRpA karo to, Anandadhanapada lahIe-munisuvrata10 zrI AnaMdaghanajI ekeka nayathI, ekAMte uThelA matenuM svarUpa kahI, aMte kahe che ke--je kaI sAta naya, cAra nikSepa, saptabhaMgI pUrvaka Atma svarUpa samajI, tathA For Private And Personal Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 20 ) kAraNu kAryabhAva samajI, dravya, guNa paryAya samajI, AtmadhyAna kare; AtmAmAMja ramaNatA kare, AtmAneja ramatattva samaje; pAMca dravyathI bhinna AtmasvarUpanuM ja smaraNa kare; dharmadhyAnathI potAnA AtmAnI puSTi kare, mAhya va stuomAM vAra vAra bhaTakatI cittavRttine, AtmadhyAnamAM vALe rAga dveSathI paramAM pariNamana thatuM vArIne, eka zuddha jyAtimaya AtmadhyAnamAM, laya lInatA kare. vibhAva dazAmAM vAraMvAra thatuM pariNamana aMtarI vArI, AtmAnA upayoga varte. pudgalanAM kArya te AtmAnAM nahi.zAtAvedanIya ane azA tAvedanIyanA vipAkA udaye Ave, tyAre aMtarathI rAgadveSathI nyArA vartI vede zAtA ane azAtA, tema kIrti ane apakIti, temaja mAna apamAnane vede, paNa sAkSIbhUta thaIne varta, temAM pariNamI jAya nahIM. zubha ane azubhavipAkAyamAM harSa viSAda dhAraNa kare nahIM, samabhAve vartIne uyamAM AvatAM karmane kherave, jema kei leNadAra leNu levA Ave, tyAre avazya ApavuM paDe, tema karmanA vipAkeyamAM Ave, te bhogave, paNa tethI khinna thAya nahIM. AdayIkabhAva bhA gavatA, paNa tene roga samAna jANI, AtmAnA upayegamAM ramaNatA karavI, teja dharmanuM zraddhAna kare. ane eka sthira upayAgathI AtmadhyAna kare; te saMbadhI nIcenuM pada- For Private And Personal Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 9 ). pata. eNI pere dhyAna dharIje ghaTa aMtara, eNI pere dhyAna dharIjere hejI. manakara vazama ne nanakara kabaje, AtamarUpa samarIjere hejI / / Asana mArI AzA mArI, samatAbhAva varIje-ghaTa // 1 // sthira upayoga karI dhyAvo naramAhilA, citta paramAM navI saMgha pravezI gharamAtama che, potAnA ghara ne-ghaTa ke 2 / jina kema dIna thAya. grahyaM nijapada taba jagamagajyoti ja jA-henI ! buddhisAgara nirbhayadezI, samaje so nara pAve-ghaTa // 3 // bhAvArtha-AtmAnuM AvI rIte dhyAna karavuM. prathama aneka prakAranA vika95 saMkalpa karanAra manane vaza karavuM. aMtasmAM sthiratAvALuM mana thAya, tevI rIte mana kabaje karavuM. padmAsana ane siddhAsana vigerethI, tanunI sthiratA karavI. ane pazcAt samabhAva dhAraNa karavo. cAra bhAvanAo bhAvI, aMtaramAM lakSya devuM ane sthira upagathI, aMtarAtmAnuM svarUpa vicAravuM. mana bhaTakI bhaTakIne bahAra deDe, te paNa kheMcI ANuM Atma svarUpamAM joDavuM. asaMkhya pradezI A tmAnA guNa paryAyanuM aSTa pakSathI dhyAna karavuM. eka dhyAna saMtati For Private And Personal Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ER) thI samaye samaye ghaNI karma vagaNAe kheravI detAM AtmA potAnA guNa pragaTAvI, peAtAneja Ape. AtmA potAnA svarUpamAM ramaNatA kare, te te potAnA para rIjI, paramAtmadazA pragaTAve, ahA ! AtmA jIna che. AtmA te paramAtmArUpa che. sarva karmane jaya karanAra, mATe AtmAne jIna kahevAmAM Ave che; have te jIna samAna AtmA potAnA svarUpanA bhAktA hoI pAtAnuM pada grahaNa karatAM kema dIna eTale rakamane ! arthAt vIAllAsa pariNAmanI vadhatI dhArAe kadI dIna thAya nahI. ane vadhyAnamAM rahI, anaMtajJAna rUpa jhagajhaga karatI jyoti jagAve. anaMtA jIvAe AvI pUrNajyaMAti pragaTa karI ane kare che. Aveza asakhya pradeza AtmA te nibhaya che. AtmapradezeAmAM kai paNa bhaya nathI. abhayarUpa asaMkhya pradezamAM vAsa karatAM anaMta sukhanI khumArI pragaTe che. je bhavya AtmAnubhavathI AvuM svarUpa samaje che, te paramAtmasvarUpa prApta kare che; AtmadhyAna je bhavya kare che, te A saMsAracakramAM janma maraNa dhAraNa karatA nathI. AtmAnI anatazaktinI upAsanA mUkI, je anyakAryamAM lakSa devuM, tenuM bhASaNa karavuM, te nizcaya nayanI apekSAe vAjrAla jANavu. AtmArthI jIvAnu` Atma tattvamAMja lakSya lAge che; ane :tenIja cAhunA AtmAthIone rahe che; jeNe satya viveka dhAraNa karI, Atmata For Private And Personal Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 3 ) tvanI upAsanA-sevanA-bhakti karI, teja tattvajJAnI kahevAya. AnaMdaghanajI mahArAje kahe che ke - he munisuvrata svAmI Apa kRpA karo to paramAtma tattva pAmIe, ekAMtanayavAdane parihAra karI, anekAMtanayavAda grahaNa karI, Ama svarUpAlaMbana karavuM ! zabdabrahma ane, parabrahma e be brahmanuM svarUpa gurUgamathI avadhAravuM. anubhavajJAnamAM gurUgama vinA praveza thato nathI. sagurU munirAjanI upAsanA karavI, temane vinaya kare. temanI vaiyAvacca karavI. gurUnI AjJA mana vacana ane kAyAe karI pALavI. sadgurU muni rAjane ADArAdika vahorAvavAM. gurU gAmanI najIka AvyA hoya, te vAjate gAjate teDI lAvavA. gurUrAja anyatra vihAra kare, tyAre potAnI zakti mujaba pahoMcADavA javuM. gurU ubhA hoya te besavuM nahIM, beThA hoya to zayana karavuM nahIM. gurU ubhA thAya te sarva ziSyoe ubhA thavuM. gurUzrI vahoravA AvyA hoya, te sarva kArya paDatAM mUkI sAme javuM. gurUnI pAchaLa gurUnA guNa gAvA; tathA sarva lokonI AgaLa gurUnI stuti karavI, gurUnuM bahumAna karavuM, kaI gururAjanA avarNavAda bolato hoya, te tene aTakAvI, nirUttara kare. gurUrAjanI niMdA zravaNa karavI nahIM. gurUne traNa pradakSiNa tathA traNa khamAsamaNa daIne zAtA puchavI. pazcAtuM khamAsamaNa daIne abhuThThio abhiMtara khAmavuM. For Private And Personal Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 94 ) Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gurUnA sanmukha hAtha joDI besavuM. paga lAMbA karI besavuM nahI tema paganA upara paga caDhAvavA nahIM. gurUrAja AjJA kramAve te te zravaNa karI manamAM atyaMta harSa dhAraNa kare ane bhAvanA bhAve ke ahA ! Aja mArAM pUrNa bhAgya ke zrI sadgurUe mArI upara kRpA karI, AjJA pharamAvI tathA gurU je vacana kahe te tatti kahI svIkAre, tathA kAyA thakI sadgurUnAM kathana karelAM kArya kare ema aneka prakAre sadgurUnA vinaya sAcavI, temanA mukhathI Atmatattva vidyAnuM grahaNa kare. gurUnA bahu vinaya kare nahIM, teA tatva prApta thaI zake nahIM muktimArga darzaka sa'sArasamudra tAraka zrI sadgurUja che. gurU vinA svachaMdatAe puratA vAM cavAthI, kArya siddha thatuM nathI, gurUne vinaya vaiyAvacca abhyaMtara tapamAM kahyo che. gurU vinayathI jJAnAvaraNIya karmanA kSayApazama thAya che. mATe sadgurU upAsanApUrvaka AtmajJAna saprApti karavI. AtmajJAnathI avRttino nAza thAya che. AtmajJAna vinA avRttinuM rAjya pravartavAthI, aneka dharma panthA pRthvImAM pragaTa thayA ane thAya che.temAM ahavRttinAja vilAsa che. avRttinuM mULa ajJAna che. ane ajJAna te mithyAtvanI puSTi kare che. jaganA javA sarva bAhya moha, pacanu svarUpa khATu' jANe, te mukti dUra nathI. aha vRttithIja du:kha thayAM, ane thaze, aha vRttithIja For Private And Personal Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 9 ) dharmanI laDAIo thaI. ahaMvRttithI ja dharma karatAM paNa dhADa jevuM thayuM che. ahaMttine mahimA sarva jIvane duHkhamAM rAkhavAne che. sarva saMsArI jI, jarA AMkha mIMcI, aMtaramAM vicAre te mAluma paDaze ke mArAmAM keTalI badhI ahaM. vRtti bharI che. mArU manuSyatva aUvRttithI keTaluM badhuM bagaDI gayuM che, saheja hRdayamAM vicAra karatAM mAluma paDaze. ahetti manamAM pragaTa thAya che, mATe kSaNe kSaNe aDuMttinuM svarUpa tapAsavA mana tarapha lakSa devuM. vaLI ahaMzattinuM svarUpa varNave che. kudI. bhinnabhinna veSo grahI. dhamI nAma dharAya // atti manamAM lahI, dhUte moLA bhAya / / 39 / / kRSNa caturdazI sArikhaM, aMdhAru mahAghora // vyAyuM jagamA jANajo, attinuM jora / / 4 // bhAvArtha----zrI sarvajJa praNIta vyavahAra dharmanA samyaga veSavinA jagatanA jIvo aneka prakAranA daMbhe dhAraNa karI, bhinna bhinna veSa dhAraNa kare che. ane pote dharma banI bese che. teo ahaMdatti dhAraNa karI bheLA ajJAnI ne - tAnI kuyuAinA pAsalAmAM sapaDAvI dhUte che. prazna-vAharevADa ! tame ThIka kahe che. zrIjInezvara For Private And Personal Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vinA sarva dharmavALAonA veSane aprAmANIka gaNe che, temAM tamAre pakSapAta najare dekhAya che. uttaraame jarA mAtra paNa pakSapAta rAkhatA nathI, amane zrIvIra prabhu upara rAga nathI, tema anya upara dveSa paNa nathI. jenA vacanamAM visaMvAda hoya, ane jenAM vacana anubhavamAM satya bhAse, tevA purUSano kathita dharma ane mAre mAnya che, ane tevA sarvajJa bhagavaMte kathelAM dhame veSamAM vizeSa prAmANyatA che ane temanA kathanAnusAra cAlavAthI sarva jIvanuM kalyANa thAya che, mATe tevA zrIvItarAga sarvajJa vacana vinA, anya vacanamAM savaze satyatA nathI, mATe anya kadAgrahI, ane vipakSa sthApanamAMja rasIka thaI jagatnA jIne kupaMthamAM lagAve che, tethI te mAnanIya nathI. prazna-sarvajJa vItarAganAM vacana zAthI pramANa mAnavAM? uttara-yukti ane anubhavamAM Ave che tethI. tathA vaLI zrIvItarAga prabhunAM vacana alAyamAna hatAM nathI, tethI te pramANa che. anyanA zAstramAM hiMsA, yajJa, vigere pApakRtyanuM pratipAdana karyuM che. sarva vastuonuM svarUpa sAta nathI varNavyuM che. dareka vastunuM svarUpa nayenI apekSAthI evI rIte sthApana karyuM che, ke jemAM jarA mAtra zaMkA rahe nahIM. prazna--jyAre tame jInezvara kathita veSanuM pratipAdana kare che, ane tethI dharmasAdhanA thAya che, tyAre tamArA For Private And Personal Use Only Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 7 ) bhagavaMte paNa kahyuM che ke anyalige arthAt anya veSe paNa mukti jIvAnI thAya che, tethI te anyaliMga siddha kahevAya che, tyAre tame ekAMta peAtAnA darzananuM liMga pratipAMdana kare che. uttara---he bhavya ! hajI tane sadgurUne samAgama thaceA nathI, te sadgurUnA samAgama thayA hota, te zakA raheta nahI". svaliMge siddha thAya te to rAjamArga che, ane anyaliMge siddha thAya, tetA chIDIne mArga che. mATe atra rAjamArgarUpa svaliMganI mukhyatA sthApana karI che. anyaliMge siddha thAya, te paNa niya samakita tathA niya cAritra vinA mukti thatI nathI. pUrvabhavamAM jainatattvanA abhyAsa karyA hoya, ane pazcAt karmayAge mithyAtva kuLamAM janma thAya, tyAM vairAgyAdithI valkalacIrInI peThe anya tApasAdri liMga dhAraNa kare, ane pazcAt jAtismaraNa jJAnathI pUrvabhava smaraNamAM Ave ane tethI jInatattvanu zraddhAna thAya, ane pazcAt aMtaraMgamAM samyag AtmatattvanuM dhyAna thAya; ane tethI cAritramehanIyanA kSaya karI, aMtaragacAritra prApta karI muktipada pAme. AvA banAvAmAM anyaliMga chatAM paNa aMtaraMga samikata teone pragaTavAthI samabhAva Ave che. ane tethI paramapadanI prApti thAya che, tethI zAstrakAroe pakSapAta rahIta pratipAdana karyuM che ke~~ For Private And Personal Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 98) thA. seyaMvaro vA AsaMvaro vA, buddho vA aba anno vA // samabhAvabhAvi appA, lahai mukhkhaM na saMdeho // 1 // bhAvArtha-vetAMbara hoya, digaMbara hoya, athavA buddha hoya, ane kaI vedAntI vigere hoya, paNa jyAre AmA samabhAvathI AtmAne bhAvIta kare, tyAre mukita prApta kare temAM saMdeha nathI. prazna-jyAre samabhAva Ave tyAre mukti thAya, te samabhAva te dareka darzanamAM dharmamAM Ave, AvI zake, tyAre jainadarzananI mahatvatA zAthI mAnavI. uttara -he bhavya ! zravaNa kara. mukhyatAe jInezvaranAM vacana samajyA vinA, ane te pramANe vartI vinA samabhAva AvI zakatA nathI. samyagajJAna jInezvara bhagavaMte prarUpyuM che, mATe tenI zraddhA karavAthI AtmA svaravarUpa oLakhe che. anya matomAM samyaga jJAnanA abhAve, ekAMta vastunI pratIti thavAthI, kadAgraha tathA mithyA AcaraNa AcarI zakAya che. mATe samabhAvanI prApti anya darzanamAM prApta thavI prAyaH durlabha che, samyakatvavinA samabhAva Avavo durlabha che. rAga dveSa rahIta AtmAnI samabhAva pariNatithavAmAM, jInezvaranAM vacana puSTAlaMbana che. jInezvaranuM For Private And Personal Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 99 ) darzana te sarvanuM darzana che; kAraNake, zrI jInezvara bhagavate sarva jagat jIvAmAM jevA svAbhAvIka dharma rahyA che, tevA kahyA che. temaja SaD drabyAdika padArthonuM pratipAdana karyuM che. zrI sarvo vyavahArathI ane nizcayathI dharma tattvanuM pratipAdana karyuM che. anya darzana jyAre eka dezathI Atma dharma batAvI, anya dezamAM bhUla kare che, tyAre zrI jInadarzana sarva dezathI nayAnA vibhAge karI, sApekSapaNe AtmadharmanuM pratipAdana kare che, sarvavastune sApekSa vacanAthI svIkAre che. te saMbadhI zrI AnandvadhanajI mahArAja ekavIzamA zrI naminAthanA stavanamAM kahe che ke jinavaramA saghaLAM darzanache, darzane jinavara bhajanAre, sAgaramA saghaLI taTinI sahi taTinImAM sAgara bhajanArepadarzana jina aMga bhaNIje // zrI jIna darzanamAM saghaLAM darzanAnA nayamArgAthI samAveza thAya che. arthAt jIna dazana ArAdhyu te, saghaLAM darzananI ArAdhanA karI kahevAya. sAgaramAM saghaLI nadIe AvI paDe, temAM samAya, paNa nadImAM sAgaranI bhajanA che. tema jina darzanamAM saghaLA, paNa pratyeka darzanamAM jInadarzananI bhujanA che. kAraNa ke, anya darzanA ekAMte ekeka nayathI thayA che. ane jInadarzanate sarva naya paripUrNa che, mATe jInada * For Private And Personal Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (1oo ) zana aMgI che. ane bAkInAM aMga che. sApekSa buddhithI grahaNa kare, te jInadarzananI prApti thAya; nyAyadivAkara mahAtakIka zrIsiddhasena sUrikRta saMmati tarkamAM paNa kahyuM che ke - zrI . munizcitaMna parataMtrayuktiSu sphuratiyAkAzcanasUktisaMpadaH tavaivatAHpUrvamahArNavocchitA jagatpramANaM jinavAkyaviSuSaH mATe bhavyajIe jInA darzananI zraddhA karavI. jInA darzananI zraddhA tathA jJAnathI mAdhyastha bhAva pragaTaze. tethI aMte samabhAvanI prApti thaze. anya dazanamAM samabhAvanI prApti pUrvekta rItyA chIDI mAne che, paNa rAjamArga nathI. tethI ame svaliMganI mukhyatA samajI anya ligamAM udAsI bhAve rahI ane anyaliMgathI kaMI tasvarUpe pamAtuM nathI, mATe tene parihAra karIe chIe. A saMbaMdhI carcA ghaNuM che. paNa graMthagaurava tathA prasaMgAbhAve vizeSa lakhavAmAM AvI nathI. have prastuta viSaya saMbaMdhI varNana karatAM kahevAmAM Ave che ke tattvasvarUpanA anna leko ahaMvRttimAM magna rahI, aneka prakAranA ve dhAraNa kare, paNa tethI temanA AtmAnuM kalyANa thAya nahIM, ane veSamAM mamatvabhAva ulaTo baMdhAI jAya, te chUTe paNa nahIM. tyAre ke kaheze ke jInadarzanane veza paNa mamatvaprada raheze, tenA uttaramAM samajavAnuM ke jInadarzanamAM kathita veSa mamatvane nAza kare che. kAraNake, chanadarzananA sAdhune veSa pahere che, For Private And Personal Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 11 ) te prathama sarva pApakRtyono tyAga kare che. gRhasthAvAsanA kRtyane tyAga kare che ane putra strI Adikane mamatvabhAva dUra karI, saMsArane tyAgI, sarva parabhAvathI dUra rahI jInadazananA cinha tarIke tathA gRharathAvAsa karatAM sAdhu mArga anya che, te oLakhAvavA, tathA zarIranI dharmanA artha saMrakSA karavA mATe, sAdhuveSa aMgIkAra karavAthI, mamatvane te mULathIja nAza thAya che. ane AtmAnA guNa prakaTAvA dhyAna vigere prayatna thAya che. zarIrane paNa mamatva raheto nathI, te vastrane mamatva kayAMthI hoya ? phakta eka AtmA vinA koI paNa vastu pitAnI bhAstI nathI. tethI jInadarzana nanA sAdhumAM vyavahAreSa aMgIkAra karatAM koIpaNa doSa saMbhavato nathI. jema auSadha khAtAM carI pALavI che, te guNane mATe che; tema dharmaratAM sAdhuveSa aMgIkAra karavo te paNa dharmanA mATe che; jema kSetrane vADanI jarUra che, tema dharmakaratAM sAdhuveSanI paNa jarUra che. jema AMbAnA vRkSane vAlIyAnI jarUra che, tema sAdhune dharma sevana karatAM sAdhuveSanI jarUra che. jema rUpaiyAmAM eka rUpuM hoya, ane chApa sArI hoya, tema ekato dharma satya, ane veSa paNa satya ema chanadarzanamAM samajI levuM. anya vene parihAra karI satyadharmaveSanI siddhi karyAbAda, punaH ahaMvRttinuM varNana karatAM kahevAmAM Ave che ke aho ! A jagatmAM kALIcaudazanA jevuM aMdhArU vyApI rahyuM che. arthAt duni For Private And Personal Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) yAnA jamAM ajJAnarUpI aMdhArUM mahAghora vartI rahyuM che, te paNa ahaMvRttinuM ja je jANavuM. jema aMdhakArathI vastune dekhI zakAya nahIM, tema mithyAtvarUpa aMdhakAra chatAM Atmadarzana thavuM durlabha che. jema aMdhakArathI eka bIjAne oLakhI zakAtuM nathI, tema ajJAnarUpI aMdhakArathI jaDa ane caitanya svarUpa jANI zakAtuM nathI. mATe te paNa ahaMvRttino udaya jANava, ahaMvRttino udaya mahA baLavAna che. ahaMvRttirUpa samudramAM sarva jI buDe che, vIralA tarI zake che. tyAre prazna thAya che ke ahaMttinAzaka ke baLavAna zaraNa che ? kaI baLavAna vastu che ke jenA AdhAre ahaMttine jItI zakAya, evA praznano uttara nIcenA duhAthI Ape che. kuhyAM. jJAnaprakAzaka jJAninI, vANIno AdhAra / / jagamA varte jIvane, paJcama Ara majhAra / / 41 // jJAnI sadguru sevatAM, attino nAza || satyajJAna pragaTe hRdi karatuM tattvaprakAza / / 42 / / bhAvArtha-jJAnane prakAza karanAra jJAnI sallurUne A dhAra A jagamAM bhavyajIvone varte che. paMcama ArAmAM jJAnI sagurUnI upAsanAthI ahaMvRttino nAza thAya che. zrI sazurU upAsanA thayA vinA ahaMvRttinI vRddhi thayA kare For Private And Personal Use Only Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 103 ) che. gItArthanA sevanathI AtmA zuddha pariNati prApta kare che, ane satya AtmajJAna hRdayamAM prakAza kare che. A kALamAM jInavANImAM aneka prakAranA kurta karanArAo varte che. pAtAnA vicAranI puSTi mATe aneka prakAranI kruyuktiyAthI jIvAne bhramAve che. ahA! sadgurU vinA jIva zuddha caitanya svarUpa eLakhI zake nahIM. mATe punaHpunaH bhalAmaNu che ke sadgurUnI upAsanA karavI. zuddha nirajana Atma ravarUpanI upAsanA karavI. vyavahArathI AtmA rUpI che. ane nizcayathI AtmA arUpI che. vyavahArathI jotAM AtmA aneka prakAre dekhAya che. zabda nayathI AtmA samati prApta karelA kahevAya che. ema dareka nayathI AtmAnuM svarUpa avadhAravuM. nAma jIva sthApanA jIva dravyajIva ane bhAvajIvanu svarUpa avadhAravuM. vyavahArathI deva gurU ane dharmanuM svarUpanA atAvanAra gurUrAja che. ane temaja nizcayathI deva gurUdharmanA samajAvanArA paNu gurUmahArAja ja che, navatattvamAM paNa AtmAja mukhyatAe upAdeya che. jeNe AtmanI upAsanA karI teNe meAkSanI upAsanA karI kAraNa ke, mekSa AtmAthI bhinna nathI. saMvara paNa AtmAnA dharmaja che. retImAM jema khAMDa verANI hAya, tene kIDIo veNI khAya che, tema sUkSma svarUpa darzI antarAtmAe zuddha caitanya svarUpa pudgalathI nyArU karI ArAdhI prApta kare che. jema kamaLa patrane jalane For Private And Personal Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 104) lepa thatuM nathI, tema sagurU upAsanA karanAra aMtarAtamAone ahaMvRttine lepa thatuM nathI. jema agni sarvane bALI bhama karI de che. tema aMtarAtmA jJAnI karmane bAbI bhasma karI de che. zrI ASADhAbhUti AcArya ke je vezyAnA saMgI hatA, te paNa AtmajJAna bhAvanAthI kevalajJAna pAmyA. zrI bharatarAjA paNa AtmajJAnathI mukti pAmyA. zrI gautamasvAmI paNa Atma svarUpa ciMtavanathI kevaLajJAna pAmyA. AtmasvarUpanA upagamAM vardhI vinA aneka kaSTa kiyAo, tapa japa karavAthI, paNa AtmA zuddha thato nathI. vIralA purUSo AtmatattvanI ArAdhanA kare che. keTalAka purUSe te huM AtmA chuM ke jaDa chuM, tenuM paNa ravarUpa samajatA nathI. tevA jIvone jJAnI sazurU zaraNya che. jJAnI gurU vinA mokSa mArga ravarUpa samajAtuM nathI. mATe bhavyajIvoe jJAnInI upAsanA karavI. pitAlIza AgamanuM rahasya samajAvanAra paNa jJAnI munirAja che. mATe A kALamAM vizeSataH gurUnI upAsanA karavI. jema sUrya ugatAM aMdhakAra svataH dura thAya che, tema jJAnI gurUnI vANI zravaNa karatAM, ahaMvRtti palAyana karI jAya che. kaI purUSa guphAnA aMdhakArane nAza karavA tene sAmI taravAra calAve, yA baMduka pheDe, vA lAkaDIo mAre, paNa tethI jarA mAtra nAza thato nathI paNa temAM nAno sarakho dIpaka laI For Private And Personal Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (15) javAthI aMdhakAra turata nAza pAme che, tema jJAnI gurU sevatAM ahaMvRttirUpa aMdhakArane turata nAza thAya che. hAlanA samayamAM gurU zaraNya che. pradeza rAjA mahA mithyAtvI hato puNya pApa mAnate nahote, tathA jIva paNa mAnate nahoto. paMcabhUtanuM pUtaLuM zarIra che, te vinA jIva vastu anya nathI, evuM te mAnato hato. paNa kezI kumAranI pAse Avyo tyAre tenA hRdayamAM jJAnarUpa sUryano prakAza thaye. ane jaina dharma aMgIkAra karyo. teno vizeSa vicAra amArA banAvelA paMcazatI nAmanA graMthamAM joI le. temaja jJAnI sadgarUnI kevI rIte bhakti karavI tenI vidhI amArA banAvelA anubhava paMcaviMzati nAmanA graMthamAMthI joI levI. A sthAne tene vizeSa adhikAra lakhyo nathI. gurU sevA saMbaMdhI nIce lakheluM pada anubhavavuM-- paDha. gurUgamathI bhAi jJAna graho tuma, guru devatA guru diivo|| guru AMkhone guru ke pAMkho, guru gItAratha jagajIvo-gurU / / 1 / / gurukRpAthI jJAnaja pragaTe, vighaTe mithyAmala bhArI / / ciraMjIvajo gurUgItAratha, buDaMtAM veDalI tArI -gurU // 2 // devagurU do dekhI sajjana, bando pahelA kisakaM bhAi // upakArI guruvandana pahelA, saMta janoe dIyuM batAi-gurU // 3 // For Private And Personal Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (106) gurune dekhI vandana karavU, namravacanane uccaravaM // hAtha joDakara muNo dezanA, guruvinaya manaTuM dhararbu-gurU // 4 // samAkita dAyaka sadgurudarzana, vidhiye karajyo naranArI / / prANAMte paNa gurunI ANA, lopo nahi himmatadhArI-guru // 5 // jenA mAthe sadgurU nahIM te, nagurA duHkha laheze bhaarii|| sevo gusne jJAnaja arthe, samaja samaja mana saMsArI-gurU // 6 // gurUnI bhakti karajo preme, zraddhA mana lAvI sArI / / buddhisAgara vando sadguru, huM jAvU tasa balihArI-gurU / 7 / / ItyAdi sadgurU mahimA aparaMpAra che. gurU sadA rAdhya che. temanA saMgathI ahaMvRttine nAza thaze. have sagurU sevanathI AmAnI unnati thAya che. te batAve che. grAhyAgrAhya vivekatA. pragaTe ghaTamAM spaSTa / / sUkSmabheda vicAraNA, hove jJAna adRSTa // 43 / / bhedajJAnathI bhedatA, haMsa caJcane nyAya // pudgala cetana lakSaNo, bhinna bhinna parakhAya / / 44 // bhAvArtha-zrI guru mahArAjanI upAsanA karavAthI grahyAgrAAne viveka ghaTamAM spaSTa rIte pragaTe che, ane jJAna darzana cAritravIrya sukhAdi anaMta guNone bhaktA huM A For Private And Personal Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (107) mAdhyuM. huM. bhAva savaramaya chuM. pudgaLAnI anelI aneka vargAe AtmAnA asaMkhya pradeze lAgelI che, te mAre bhAgya nathI kAraNa ke vargAomAM varNa, gaMdha, rasa ane sparza rahelA che. dareka vargAomAM samaye samaye utpAda vyaya thaI rahelA che. vagaNAemAM sakriyapaNuM che. audArika vargA, vaikriya vagaNA, tejasavagaNA AhAraka vagaNA, bhASA vargaNA, dhArAvAsa gaNA, mane vargA, ane kAmaNa vargA A Da vargaNA .nAdikALathI AtmAnA pradezeAnI sAthe lAgI rahI che. abhavya jIvane ATha varSA anAdi anatame bhAMge varte che. ane e ATha vargaNA bhavya jIvane anAdi sAMta bhAMge varte che. je je siddhAtmAe thayA teAe ADe vargAonA khilakula saMbadha che.DayA, ane te chuTelI vagaNA cAda rAjalokamAM rahI, ane te kAraNa ceAge anya pariNAmane paNa pAme che. A AtmAnI sAthe paNa ATha gaNA lAgI che paNa te pratyeka vagaNAA peAtapotAnu judu judu kArya kare che. rAga ane dveSathI samaye samaye AtmA anaMta karma vargaNIne grahaNa kare che A vagaNAe anaMtAnaMta paramANunI banelI hAya che. pahelInA karatAM mIjImAM anaMtAnaMda paramANu vizeSAdhika hAya che ema uttarAttaranI vagaNAmAM anaMtAnaMta vizeSa paramANue jANavA. AtmA cArAzI lAkha jIvacaiAnimAM For Private And Personal Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (108) zarIra dhAraNa karI, keTalIka karma vargaNAone grahaNa kare che, ane keTalIka karma vargaNAone cheDe che. zarIramAM rahele AtmA potAnI pAse rahelI karma vargaNAone grahaNa kare che. dareka vargaNAonA paramANuomAM samaye samaye varNa, rasa ane gaMdhane utpAdavyaya thayA kare che. varNa, gaMdha, rasa ane sparzanI vargaNAomAM Sa guNa hAnivRti pariNamI rahI che. A jIve anaMtI karma vargaNAone grahaNa karI. rAga ane dveSanA ge AtmAe karma vargaNAonuM grahaNa karyuM, paNa emAM tattvathI vicArIjatAM jaDabhUta karma vargazuomAM AtmAne kAMI grAhyapaNuM nathI. vargaNa jaDa che ane AtmA jJAnavAna che. AtmAne Atmatva jAti che ane pugaLanI pugaLatva jAti che, AtmA arUpI che ane vargaNAo pI che, AtmA akiya che, ane vargaNAo sakriya che, AbhAo avinAzI che, ane vargaNAo vinAza dharmavALI che. AtmA svasvarupe pariNAmI che, ane temAM anaMta sukha rahyuM che. pugaLamAM sukha guNa nathI. AtmA lokAlokane pitAnA jJAnamAM viSayIbhUta kare che ane pitAnA svarUpane paNa jJAnamAM Ayarupe viSayIbhUta kare che. tethI AtmA svapara prakAzaka kahevAya che. sva para prakAzaka guNa ajIva padArthomAM thaye nathI, ane thaze paNa nahi. sukha guNa jANavAnI zakti tathA bhegavavAnI zakita A For Private And Personal Use Only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 109). tmAmAM rahI che. tethI AtmA anaMta sukhane bhegI kahevAya che. AtmA pitAnA svarupamAMja sukhane anubhava pAme che. parasvarupamAM ramaNa karavAthI, trikAlamAM paNa sukhane anubhava thaI zakato nathI. bAhya padArthomAM je sukhanI buddhi thAya che te phakta brAntija che. jaDa padArthomAM je ja racImacI rahelA che, te ja kadApi kALe sukhAnubhava karI zakatA nathI. A vargaNAone pugaLa jANI, agrAhyatArupe svIkAre temaja ATha karma, cha lezyAo, pAMca zarIra, cha saMsthAna, mana vacana ke kAyAnA yugamAM AtmA nathI, tethI AtmAne karmadika grAhya nathI. bAhya dekhAtA drazya tathA adrazya padArtho pugala skaMdhe che, te paNa AtmAne grAhya nathI. agrAhya evI pudgala vahune, AmA grahaNa karI, cAragatimAM parikramaNa kare che. puNya ane pApanAM puka le paNa varNa, gaMdha, rasa ane sparzavALAM che. puNyanAM pagale zubhavarNa baMdha rasa ane sparzavALAM che, ane pApanAM pagale azubhavarNa baMdha rasa ane sparzavALAM che. puNyanAM pagalethI zubha vipAkedaya zAtAvedanIyarUpa bhega bhegava paDe che. puNya ane pApanI caturbhAgI thAya che. puNyAnubaMdhI puNya, pApAnubaMdhI puNya, pApAnubaMdhI pApa, puNyAnubaMdhI pApa, A cArabhaMgInuM vizeSa vivaraNa AtmazaktiprakAza nAmane amAre banAvelo graMtha che, temAMthI joI levuM. atra te sAmAnyataH varNana karyuM che. puNya ane For Private And Personal Use Only Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 11 ) pApanAM pagale paNa AtmAthI judAM che. AtmA puNya ane pApathI bhinna samajI, temAM ramaNatA karavI. pudgala dravyanA skardha agya ane agrAhya che. paNa cetana vibhAvadazAthI, tene grahaNakartA tathA bhoktA anAdikALathI bane che; abhavI jIvane puNya pApa anAdi anaMtame bhAMge che, ane bhavya jIvane puSya ne pApa anAdisAMta bhAMge che. puNya suvarNanI beDI che, ane pApa lehanI beDI che. puNya chAyA samAna che, ane pApa taDakA samAna che. puNya vyavahArathI AdaravA lAyaka che ane nizcayathI tyAga karavA lAyaka che. pugala skache je je AtmAnI sAthe lAgyA che, te sarva rAga ane dveSathI lAgyA che. jyAre rAga ane dveSano tyAga karavAmAM Ave che, tyAre karma pugalaskonuM AvAgamana AtmAnI sAthe thatuM nathI. rAgadveSa pariNatithI karma grahaNa thAya che, mATe teno tyAga karavA prayatna kare joIe. rAga ane zreSanA paNa cAra bheda che. zubharAga, ane azubharAga; ane zubhadreSa, ane azubhadreSa; e cAra bheda che te paNa nizcayathI agrAhya samajavA. rAga ane dveSa guNasthAnakanI hade nAza thAya che, mATe tene nA karavA vyavahAra cAritrane aMgIkAra karavuM. zubha rAgathI azubha rAgane nAza thAya che. ane zubha SathI azubha cheSane nAza thAya che. anukamathI rAgadveSane For Private And Personal Use Only Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 111 ) nAza karavA prayatna karo. kedha mAna, mAyA ane lobhane paNa rAga dveSamAM samAveza thAya che. tenuM svarUpa zrI yazevijayajI upAdhyAkRta adhyAtma mata parIkSAmAM sArI rIte varNavyuM che. vibhAga dazAnuM mULa kAraNa rAga ane dveSa che. vibhAga dazAmAM ramaNatA karavAthI, azuddha kArakane karta AtmA anAdikALathI thayo che. tethI ja paravastumAM aheMane mamatva adhyAsa baMdhAya che. mATe vibhAgadazA paNa agrAhya samajI, tene tyAga karavA prayatna kare. mithyAtva avirati Adi paNa agrAhya jANI, tyAga karavA gya che. dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAzAstikAya, pugaLa ane kAla A paMcadravyathI Atmadravya bhinna upAdeya che. nava tatvamAM paNa ajIva, pApa, Azrava ane baMdha tatvatyAga karavA lAyaka che. ane puNya vyavahArathI grAhya che, ane nizcayathI tyAga karavA lAyaka che, saMvara, mekSa ane nirjarA tatva upAdeya che. vivekadraSTithI jotAM zuddha Atma tattva upAsya che, tenI upAsanA karavAthI AtmA paramAtmA rUpa thAya che; AtmAnA guNapayAyanuM smaraNa dhyAna nididhyAna karavuM. AtmA eja prabhu che. kSaNe kSaNe AtmasvarUpa upagogathI maravuM. te saMbaMdhI tArkIka nyAya vizArada zrI yazavijayajI upAdhyAya gAve che ke - For Private And Personal Use Only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 112) pada. parama prabhu saba jana zabde dhyAve, jaba laga antara bhrama nbhaag|| taba laga kou na pAve. parama. // 1 // sakala aMza dekhe jaga jogI, jo khINu samatA Ave / / mamatA andhana dekhe yAko, citta cinhu aura dhyAve prm.||2|| sahaja zakti aru bhakti mugurukI, jo citta joga jagAve // guNaparyAya dravya zaM apane, to laya kou lagAve parama. // 3 // paDhata purANa veda aru gItA, mUrakha artha na pAve / / ina uta pharata lahata rasa nAMhi, jyuM pazu caravata cAve parama. // 4 // pudgalazuM nyAro pramu maro, pudgala Apa chIpAve // unase antara nAMhi hamAre, aba kyA bhAgyo jAve. parama. // 5 // akala alakha jaru ajara niraMjana so prabhu sahaja kahAve / / antarajAmI puraNa pragaTayo, sevaka jasa guNa gAve. parama. // 6 // parama eTale utkRSTa jJAna, darzana, cAritrarUpa lakSmI svAmI AtmAne sarve purUSa zabdathI dhyAve che. AtmA AtmA ema sarva kahe che, paNa tethI kaMI kAryasiddhi thatI nathI. jyAMsudhI jaDa ane cetananuM jJAna thatuM nathI, ane jaDamAM cetana buddhi che, bahirAtmabhAvarUpa bramaNA varte che, tyAM sudhI koI AtmArUpa parama prabhunI prApti karI zaktA For Private And Personal Use Only Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 113) nathI. aSTapakSa, ane sAtanaya, cAranikSepAvaDe, samyuAtmasvarUpa sarvaze paripUrNa, munirAja ke pitAnA guNane pitAnA svarUpamAM joDanArA cegi jANe che. kSaNa bhAvamAM paNa samatA jo AvI jAya, te AtmA potAnA ravarUpane anubhava prakAza karI zake che. jyAre AtmA rAgadveSa, mAna, apamAna, kIrti, apakIrti, zatru, mitra, priya, apriya, tRNa, maNi, vaMdhaka, niMdaka upara samabhAva dhAraNa kare che. ane eka AtmAnA zuddha svarUpamAMja upaga bhAve ekAgra cittathI varte che, tyAre sahajAnaMdane anubhava karI zake che. mamatAmAM aMdha thayela purU ke jenuM citta cAre tarapha pharatuM che, teo parama prabhusvarUpa AtmAne anubhavacakSuthI dekhI zakatA nathI. jyAre svAbhAvika AtmazaktinI skurNa thAya, sadgurUnI bhakti hRdayamAM jAgRta thAya, sagurU upAdiSTa AtmasvarUpamAM citta sthiratAne pAmI dhyAna kare, ane AtmAnA guNa paryAyanuM jJAna dhyAna thAya tyAre kaI bhavya purUSa laya yoga vasvarUpAvasthAnamaya prApta kare che. purANa, veda ane gItAne abhyAsa karatAM, mUrkha sApekSa buddhi vine samyam artha pAmI zakato nathI. aneka prakAranI vanaspationuM carvaNa karanAra pazu rasane AsvAda prApta karatuM nathI, tema vicArazUnya ane sAta nAnA jJAnahIna pAmara manuSya Atmatattva prApta karatA For Private And Personal Use Only Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (114 ). nathI. pudgalanA banelA dethI AtmA tyAre che. pite pudgalamAM rahyA che. tenuM kAraNa karma che. jema zeraDI parALamAM DhAMkI chupAtI nathI, tathA jema chAbaDIthI sUryanuM AcchAdana thaI zakatuM nathI, tema zarIramAM rahele AtmA jJAnIone dekhAyA vinA rahetuM nathI, kAraNa ke jJAna ane darzana AtmAnA guNo che. te svataH potAnA svarUpane jANuM tathA dekhI zake che, tethI zrI upAdhyAyajI pakSa jJAnadvArA anubhavaTaSTithI ane jJAnavaDe kahe che, ke amAre paramaprabhu AtmAthI aMtara nathI. aMtaranuM kAraNa bahirAtmadazA hatI. bahirAtmadazAnuM kAraNa ajJAna hatuM. ajJAna TaLavAthI, samyajJAna prApta thayuM, ane te samyaga jJAna kAMI AmAthI nyArUM nathI. samyaga jJAnamAM AtmasvarUpane sAkSAtkAra thAya che, to sAkSAt thayele AtmA zI rIte dUra thaI zakaze, arthAt te dUra thaI zakanAra nathI, ema paramabhakti dvArA kahe che. vaLI AtmAnuM svarUpa batAve che. AtmA kaLArahita che. bAhyathI dekhAtI caMdrAdikanI kaLA vRddhi ane kSINatAne pAme che. AtmAnI akaLa kaLA che. te upazamasamakita, kSaye pazamasamakita ane kSAyikasamakita prApta thatAM pratibhAse che. vaLI AtmA alakSya che. sparzendriyanA ATha guNa che, te sparzane jANI zake che, paNa arUpI AtmasvarUpane jANI zakatA nathI. rasaneMdriya For Private And Personal Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (115) rasane, prANendriya prANane, cakSuriMdriya rUpane, endriya zabdane, ane manarUpI padArthane jANI zake che. AtmA arUpI che, tethI te atIndriya che, ane atIndriya AtmasvarUpa anubhavajJAna tathA kevaLajJAna vinA lakSamAM AvI zake nahi, mATe AtmA alakha kahevAya che. AtmAne janma jarA maraNa nathI; kAraNa ke nizcayanayathI AtmA anAdikALathI che. asaMkhya pradezarUpa pitAnuM svarUpa kadI utpanna thayuM nathI ane thanAra nathI. vyavahAradaSTithI karmavege zarIrAdi dhAraNa kare che, tenI apekSAe janma, jarA, maraNa dhAraNa kartA kahevAya che. janma, jarA, ane maraNarUpa azuddha paryAya te AtmAnA zuddhaparyAyathI bhinna che. zuddhaparyAyarUpa dharma upAsya che, ane upAsaka AmA che. azuddhapaJya tyAjya che, ane tene tyAga karanAra zuddhaparyAya ramaNa karna AtmA kahevAya che. gatiparyAya, dehapAyAdine tyAga karavAthI, AtmA paramAtmarUpe prakAze che. AtmA niraMjana kahevAya che. zuddha nizcayanayathI jotAM AtmA karmarUpa aMjanathI rahita che, ane vyavahArathI parabhAvamAM ramaNa kare che, tyAM sudhI karmarUpa aMjanavALe kahevAya che. vastutaH jotAM karmarUpa aMjana AtmAne dharma nathI. ane je pitAnuM svarUpa nathI, temAM ramavuM te ajJAnInuM lakSaNa che. je je jJAnI mahAtmAo thaI gayA, te AtmajJAna dhyAnamAM ramatA For Private And Personal Use Only Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (116) karI, tiAbhAva riddhinA AvirbhAva karI, zuddha siddha buddha thayA. paMcati nAmanA amArA banAvelA graMthamAM kahyuM che ke tirobhAva nija Rddhino, AvirbhAva prakAza // paramAtamapada te kAM, te padano huM dAsa || o || paramAtma svarUpa eja sAramAM sAra AdeyamAM Adeya che. anaMta guNuthI virAjIta zuddhAtmA, aMtaryAmI dhyAnathI pUrNa prakaTe che. jarA mAtra paNa potAnA guNamAM nyUnatA rahetI nathI; ema Atma upAsaka, Atmaprabhusevaka zrIyaze vijayajI pAtAnA ravarUpanuM gAna kare che. AvI rIte grAhya AtmasvarUpa jANI, dhyAnazatakamAM kathana karela dhyAna prayAge ravavIrya pragaTa karI zudghAtmanI upAsanA karI pUjya ane che, caturtha guNarathAnathI upazama samakita, kSayApazamasamiti, ane kSAyika samakitathI AtmavarUpanI upAsanA karAya che, tathA vaLI caturtha guNa sthAnathI upazama cAritrathI, ane kSayApazama cAritrathI, zuddha caraNanI upAsanA thAya che. aSTama guNasthAnakathI, kSapaka zreNie caDhelA AtmA karmaprakRtine kheravatA, navamA dezamA guNuThANAne sparzatA, bAramA guThANuM Ave che. bAramA guNuDANe kSayeApazamabhAvanuM jJAna che, ane tyAM darzanA varaNIya karmanA paNa kSayeApazamabhAva che. khAramAM guNa For Private And Personal Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 117 ) rANAne aMte jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, aMtarAya, e traNa karmano kSaya kare che, mehanIya karmano nAza dazamA guNu TANe kare che, esa cAra ghAtI karmo kSaya karI AtmA teramA guNaTANe Ave che. ane tyAM sayeAgI kevaLI kahevAya che. zarIra chatAM AyuSyanI mayAdAe kevaLajJAnI bhavya jIvAne dharmaupadeza Ape che. AyuSya maryAdA pUrNa thatAM, zukla dhyAnanA carama e pAyAnu dhyAna karI, guNarANAtIta thai, eka samayamAM urdhva gamana karI, sama zraNie siddha zilAnI upara-eka yeAjananA ceviza bhAga karIe temAM viza bhAga nIce mUkI ceAvizamA bhAganI upara sAdi ana tame bhAge paramAtma rUpe samaye samaye anaMta sukhanA bhokatA thaI virAje che. peAtAnA zuddha svarUpano bhAga teja nizcaya nayathI jotAM grAhya che, ane temAMja ramaNatA karavI iSTa che. AvI rIte samabhedanI vicAraNAthI, atajJAna ke je indriyothI nahi dekhAyeluM evuM hRdayamAM pragaTa thAya che. ane tethI avRtti samUlataH bhedajJAnathI nAza pAme che. bhedajJAna haMsanI caMcu mAka che. haMsa peAtAnI caMcuthI dUdha ane pANI bene bhinna karI, dUdhanu' pAna kare che, tema AtmA paNa vivekaSTi bhedajJAna rUpa caMcuthI jala samAna pudgaLa vastu ane dugdha samAna caitanya vastu bhinna karI, caitanya svarUpa grahe For Private And Personal Use Only Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (118) che. samyaga bhedajJAnathI AtmA jaDa ane caitanya lakSaNone bhinna bhinna paNe pArakhI zake che. phudI. kAyAdiparyAya sahu, pudgalanA paryAya // Atmapradeze karma paNa, pudgalakArya sohAya || 45 // cetana paNa jaDasaMgate, jaDatA rUpa jaNAya // tirobhAva nija zaktithI, AcchAdanatA thAya // 46 / / ahaMvRtti AcchAdatI, antara nijaguNazakti / / ahaMsRttitA jo TaLe, paramAtama pada vyakti / / 47 // kAyA, lehyAdi sarva pudgala kaMdhonA paryAya che. A tmAnA pradezanI sAthe kSIra nIravanuM pariNameluM karma paNa pugala paryA che. aho !! cetana paNa jaDanI saMgatithI jaDa jevo banI gayuM che. ane tethI AtmAnA anaMtaguNe sUryateja jema vAdaLathI DhaMkAya che, tema karmayege AcchAdita thayA che. AtmAnA guNo tirobhAve varte che, te jema jema kaivaraNa je je pramANamAM TaLe che, te te pramANamAM AvirbhAvatAne pAme che, jJAnAvaraNIya karmane kSapazama, vA kSAyIkabhAva thavAthI, jJAnaguNa AvirbhavatAne pAmI, vaparane prakAza che. dRrzanAvaraNIya karmane upazama vA kSAthI kaMbhAva thatAM, darzanaguNa AvirbhavatAne pAme che. - For Private And Personal Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (18) dinacakarmane kSaya thatAM avyAbAdha sukha AtmAmAM pragaTe che; mohanIyakarmane upazamabhAva, kSayopazamabhAva, tathA zAyIkabhAva thavAthI samakitaguNa tathA kSAyIke cAritraguNa pragaTe che. AyuSyakarmane kSaya thatAM AtmAnI sAdi ane naMtI sthiti pragaTe che; nAmakarmano nAza thatAM arUpIguNa AtmAne AvirbhavatAne pAme che. gotrakarmano nAza thatAM AtmAne agurU laghuguNa AvibhAvane pAme che. aMtarAyakarmane kSapazama vA kSAyIkabhAva thatAM, anaMtadAna, lAbha, bhoga, upabhoga, anaMtavIryaguNa AtmAmAM pragaTe che. AtmAnA anaMtaguNa anAdikALathI zaktibhAve che. paNa karmavaraNathI vyaktibhAve thayA nathI. paNa jyAre karmavaraNa dUra thAya che, tyAre vataH anaMtaguNa pitA potAnA kAryaguNathI prakAza kare che. karma chatAM AtmAnI rUddhi tibhAve varte che. ane karmabhAve AtmAnI rUddhi pragaTabhAve thAya che. karmanI ekazo aThThAvana prakRti AmAnI sAthe baMdhAya che, che. karmanuM kAraNa paNa vicArI jotAM rAgadveSamaya ahevRtti jaNAya che. mATe pitAnA AtmAnA jJAna, darzana, cAritra, vIrya, sukhAdiguNone AcchAdana karanArI vastugatyA ahaMvRtti ja che, have je mahA duHkhadAyIkA ahaMvRttitA TaLe, te AtmAnA anataguNa zaktibhAve rahelA che te vyaktibhAve thaya. jema jema AtmaguNa ramaNa, tema tema For Private And Personal Use Only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 120 ) AtmaguNA prakAzatA jAya che. ane te te arthe avRttinA nAza thAya che. je je aze nirUpAdhipaNuM, te te aMze ahu vRtti nAzadvArA dharmanI pragaTatA thAya che. zrI upAdhyAcajI paNa kahe che ke~ je je aze re nirupAdhipaeM, te te aMze re dharma; samyagdRSTi re guNagaNA thakI, jAva lahe zivazarma. AtmajJAnI alpajIvanamAM pramala purUSArthathI svasAdhya siddhi kure che. ahuvRttinAzaka jJAna che. mATe AtmajJAna saprApta karavuM. AtmaajJAnathIja sa'sArakAryamAM punaH punaH cittavRtti paribhrame che, ane tethI svaguNuramaNutAmAM prema thatA nathI. jJAnadazA bhajatAM paraNita saheje TaLe che. kahyu` che ke jJAnadazA je AkarI, teha caraNa vicAro; // nirvANa upayogamAM, nadI dharmano thAze. Atama. jJAnadazA je AkarI kahetAM zuddha svabhAvamAM ramaNatA rUpa teja cAritra jANeA. nivikalpa zuddha jJAnApayeAge AtmA jyAre vartatA hoya, tyAre karmanuM AvAgamana thatu nathI. vaLI kahyu` che ke~~ roja. AtmA'jJAnaM hi viduSAmAtmajJAnena hanyate / / For Private And Personal Use Only Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (121 ) tapasApyAtmavijJAnahInastattu na zakyate // 1 // AtmaajJAnathI pugala padArtha ke jevA zarIra, manavANI, lehyAdimAM Atmatva bhrama dhAraNa karatAM kamaeNgrahaNa tathA duHkha thAya che. kahyuM che ke--micchataof somLa kaTIksa vayo vRdhaMti AtmajJAnathI thaelAM duHkha, kaSTakiyA, tapa vigerethI TaLatAM nathI, paNa jema himavikAranuM duHkha agnithI TaLe che, tema AtmajJAnajanya duHkha che, te AtmajJAnathI TaLe che; AtamajJAnanA paNa be bheda che; eka bhedajJAna ane bIjuM abhedajJAna. temAM dravyaguNa paryAyanI vahecaNa karavI tene bhedajJAna kahe che. AtmAnA traNa bheda pADavA; athavA jJAnAdiguNa AtmAthI kathaMcit bhinna kahavA, ItyAdi sarva bhedajJAna che. guNaparyAya sahita dravya athavA jJAnadarzanacAritra teja AtmA che, ItyAdi abhedajJAna jANavuM, AtmajJAnI viSamabhAvamAM paNa samabhAve jenAra hoya. viSayamabhAve jevA ke kapaTI, niMdaka, pApI, kadAgrahI, dveSI, lobhI, duSTamAM paNa samabhAva rAkhe. AtmadhyAnamAM ramaNatA karatAM, muktinA sukhane sAkSAt anubhava thAya che. jIvatAM jene muktinAM sukha prApta thayAM, tene mRtyu bAda paNa te sukhanI prApti thaze. mATe bhavyajIve pUta jJAnadvArA samabhAve AtmAne bhAvI ahaMvRttine nAza karI, Atmasukha prApta karavA prayatna kare. ahaMvRtti For Private And Personal Use Only Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 122) TALavA punaH punaH purUSArtha kara. ahaMvRttithI AtmAnI kevI sthiti thAya che. te batAve che. ku. parama haMsa sanyAsI hUM, jANe nahi sanyAsa // vahivRtti bahudhA bhaje, kare na satya prakAza / / 48 // bAhiradRSTA dRzyano, ahaM vRttithI bheda / / ahaMTatti bahirAtmatA vividha arpe khed|| 49 / / prathamaguNasthAnaka rahyA, jANo jIvAnaMta / / vyaktAvyaktasvarUpamA, kAlAnAdi rahaMta // 50 // bhAvArtha-sanyAsagrahaNa karI, huM saMnyAsI chuM, ema abhimAna dhAraNa karavAthI, vRtti bAhyabhAvamAM rame che, ane tethI satyasvarUpane prakAza thatuM nathI. bAhiravastune AtmA daSTa bane che, ane vaLI Tazya evI bAhyavastumAM, anekaprakAranA bheda kape che. ane bAhya dazya padArthomAM priya, sukha, asukhAdinA bheda kapIne, bAhyavastunA tyAjya atyAjyamAM avivekarUpa viveka ahaMvRttithI ka9gyA che, ane tethI bahirAtma padanI prApti thAya che. aneka prakAranA manamAM thatA khedane arpanAra ahaMvRtti che. prathama guNasthAnakamAM anaMtajIva rahyA che, teo paNa ahaMvRtibhApha jANavA. vyakata vA avyakataravarUpamAM paNa anAdikALathI ahaMvRtti For Private And Personal Use Only Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (123) : dhAreka jIva jANavo. kAraNa pAmI AtmA jyAre svasvarUpane zatA bane che, tyAre ahaMvRttine nAza karavA prayatna kare che. ahaMvRtti mahA kephI vastu karatAM paNa burI che. huM vRtti mahA mAyAnuM svarUpa che. jyAM AtmA nathI, tevI paravastumAM ahaMbhAvavALI ahaMvRtti mahA rAkSasI sarakhI jANuM tene nAza kare. ahaMvRtti mamatArUpa che. jagatanI nazvarapadArthane mArA kapanAra ahaMvRttino ja A sarva prapaMca che. ahaMvRttine nAza thatAM, samabhAvanI prApti AtmAmAM pragaTe che. mATe he cetana ! mamatAnuM kAraNa je ahaMvRtti tene dUra kara. ahaMvRttinuM sevana karavAthI, he cetana ! tuM aneka deSapAtra banyo chuM. aneka prakAranA padArthomAM ahaMvRtti kalpI ajJAnathI AtmA narakanigodanAM mahA duHkha pAme. anaMtajInI sAthe anaMta janma dhAraNa karI, A jIve vaira jhera karyuM, te paNa ahaMvRttinA geja samajAya che. jema kASThaputaLIone madArI dorI pheravI, marajImAM Ave tema nacAve che, tema ahaMvRttie jIvane ajJAnathI game tema nacAvyA ane paNa nAgyA kare che. nATakIyAnI peThe A jIva aneka prakAranAM zarIra grahI nAe, tenuM kAraNa paNa ahaMvRtti che. AtmA zuddha svabhAvane nizcayathI jotAM bhakatA che, paraMtu ahaMvRttinA ge paramAM pariNamI para letA banyuM. ane hajI paNa parasvabhAvathI virAma pAma For Private And Personal Use Only Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (14) nathI, te ochuM khedakAraka nathI. dhaturabhakSaNa kartAne jema dakya vetavastuomAM pItatva bhAna thAya che, tema ahaMvRttithI dazya vastuo ke je jaDa che, temAM pitAnI brAMti thavAthI AtmA pitAnA svarUpane jANI zakyuM nahIM, ane jeoe potAnA svarUpane jANyuM che, teo nAma rUpathI AtmAne bhinna samajI, satyapaNe zraddhA karI, dhyAnAsakata thayA che kahyuM che ke. nahi nAma rUpa jenAM jyotirUpa te to sahi, nijamAM nija parakhAyore hejI. nirbhaya dezI zuddha pradezI, jJAnijana sohi batalAyore; sAtama gamana. koi eka jJAniyo vicArere, Atama amarachejI. nAma ane rUpathI bhinna citanya svarUpa che. te pitAnA jJAnathI, pitAnI meLe prakAze che. nirbhaya asaMkhyapradezI A mAne sarva karyo che. e zuddha AtmA nizcaya nathI jANI, tenI prApti karavA dhyAna karavuM. ziSya-jyAre AtmA arUpI zuddha che tyAre te karmanuM grahaNa zI rIte kare che. " gurU-he bhavya ! ekAgracittathI zravaNa kara. AmA zuddha kahyo, AtmA paramAtmArUpa kahya; ItyAdi sarva A For Private And Personal Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 125 ) tmAnI sattAnuM varNana che AtmA sattAthI paramAtma jevA che, paNa jyAM sudhI rAgadveSa che, tyAM sudhI AtmA paramAtmArUpa thaI zakatA nathI. arthAt vyakitabhAve thaI zakate nathI. tethI te rAgadveSa yAge karmanuM grahaNa kare che; paramAtmarUpa vyaktibhAve thayA pazcAt karmanuM grahaNa thatuM nathIkamagrahaNa te rAgadveSAdvi yeAge thAya che, te matAve che. rA. AkarSe'vRttithI, karmASTakane haMsa || yathA zuci lohacumbake, karato nijaguNa bhraMza // 51 // karmASTakanI vargaNA, samajo nayavyavahAra // anupacaritAdbhutathI, karttA cetana dhAra // 2 // bhAvArtha-jema leAhacuMbakavaDe, sAyanuM AkarSaNa thAya che, tema tusa eTale AtmA rAgadveSarUpa avRttithI, AkarmanuM AkarSaNa kare che. vyavahAranayanI apekSAe, jJAnAvaraNIyAgnika pulakAdikanA kA cetana jANavA. tyAM anupacirata asadbhUta vyavahArathI AtmA karmanA kattA che, ane uparita asadbhUta vyavahArathI graha dukAnAdikane kattA AtmA jANavA; tathA svAti uparita asadbhUta vyavahArathI putrAdikanA kattA ane vijAti upacirata asaddbhUta vyavahArathI dhanAdikanA kA AtmA jAve. tathA For Private And Personal Use Only Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir svajIti vijAti upacarita asabhUtavyavahArathI nagara kaTa vigerene ka7 AtmA jANavo. tathA azuddhanizcayanayathI rAgadveSane kartA AtmA che; azuddhakriyAne kartA AtmA anAdikALathI che, tethI SakAraka paNa AtmamAM azuddhapaNe pariNamyAM che, ane tethI AtmA para pariNatine dhArata chate, zuddha pariNati svarUpa visarI gayuM che. sarva saMsArijInI ahaMvRttiyege AvI avasthA thaI gaI che. karmarUpe AkarSelAM pugalane cAra prakAre mAdaka draSTAMte baMdha paDe che te darzAve che. du. AkA je pudgalo, caraviha teno baMdha // prakRtyAdika karmathI, jIva pudgala saMbaMdha // 53 // rupI arupI pariNamyAM, kSIranIra dRSTAMta / / bhedajJAnanI yojanA, vinA thai mahA bhrAnta // 54 // rAgadveSathI AkarSelAM pulane prakRtibaMdha, sthitibaMdha, pradezabaMdha, ane rasabaMdha, e cAra prakAre baMdha paDe che; karmanI eka aThThAvana prakRtirUpa pudgalane jIvanI sAthe anAdikALathI saMbaMdha thayo che. AkarSelAM karmarUpI pula rUpI che, ane te jIvanI sAthe kSIranIranI peTe pariNamyAM che. bhedajJAna vinA karma ane AtmAnI bhi For Private And Personal Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (127) tratA pratibhAsyA vinA, bene eka rUpe grahaNa karI AtmAe mahAbhrAMti dhAraNa karI. duhA. zarIra mana vANI tathA, pudgala sahuthI bhinna // asaMkhyapradezI AtamA, nirbhaya nijaguNalIna // 55 // ahaMtti paramAM jagI, paravastumAM sAra / / mAnI cetana bhrAMtithI, aTato sabasaMsAra // 56 // bhAvArtha--zarIra, mana, vANI tathA dhanAdika pudgalathI bhinna asaMkhyapradezI AtmAnuM svarUpa avadhAravuM. sAta sAtabhayathI atIta tathA anaMtaguNamaya AtmasvarUpa che; ahaMvRttiparamAM jAgRti pAmavAthI, paravastumAM sAra mAnata, AtmA ajJAnarUpa brAMtithI sarvasaMsAramAM paribhramaNa kare che, duhA. suratA lagI na AtmamAM, karyo na udyama nitya / / mukti paNa che AtmamAM, jo vaza varte citta // 57 // samyag gurugama jJAnathI, karato ziSya prayatna / / zraddhAjJA bhakti grahI, pAme nijaguNa ratna // 58 // kartA bhoktA karmano, hartA jeha kathAya // ratnatrayI AdhArabhUta, AtmasvarUpa lakhAya // 59 // For Private And Personal Use Only Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 128 ) AtmAnI sAthe upacega bhAvanI ekatAnatA thaI nahI; ane vaLI AtmaguNuprAptikAraka dhyAna smaraNAdika udyama karyA nahIM, tethI leAkAkAzanA pratipradeze AtmAe anativAra janma maraNa dhAraNa karyA. paNa jo AtmaravarUpamAM cittavRtti rame, ane parane grahe nahIM, vi saMkalpa dazA chuTe, savarAvasthAmAM AtmA varte, te! AtmAmAMja mukti che. AtmAneAja badha che, ane AtmAnIja mukti che. samyag gurUgamathI prApta karelA jJAnathI, ziSya AtmasvarUpArtha prayatna karatA chachtA, jJAna darzana cAritra vIryAdi guNaratnanI prApti kare. AtmazraddhA prApta thavI mahA durlabha che, mATe prathama sugurUnI zradvA hoya, ane sugurUnI AjJA pramANe cAle ane sugurUnI bhakti kare, tA sugurU pratApe Atmapada prApta kare che. AtmA vyavahAranayathI karmanA kattA tathA bhAtA che, ane cAritramAM ramaNa karavAthI, karmane hatA paNa thAya che. ratnatrayIne AdhAra AtmA jJAna guNathI oLakhAya che. duddA. rUpI acetana jANa, varNAdika paryAya | pudgala dravya anaMtatA, vyApaka loka sadAya pudgala pariNata AtamA, varte naya vyavahAra || kAlasnAdi bhaGgathI, jIva anaMtA dhAra For Private And Personal Use Only || 6 || / / 6 / / Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (129) pudgala dravya rUpI ane acetana che, tenA varNa, gaMdha, rasa ane sparza paryAya che. paramANurUpa pudgaladravya anaMtA che, ane te pudgalaparamANuo lokAkAzavyApaka che; pagalapariNAmI AtmA vyavahAramAM varte che, anAdikAlathI anaMta che karma sAthe pariNamyA che, A saMbaMdhI vizeSa varNana pUrve karyuM che, tethI sAmAnya zabdArtha mAtranuM atra varNana karyuM che. kuhAraagedvsse pariNamI, azuddhavRtti thAya; karmASTaka grahato bhAva, bhavabhavamAM bhaTakAya. // 61 / / zakti vicAre siddha sama, jaga jIvo sahu joya; karmAcchAdaka prANiyA, vyaktapaNe navi hoya. // 62 / rAgaDha pariNamelI azudravRtti kahevAya che, ane te azuddhavRttithI aSTakarmane grahaNa karato jIva saMsAramAM 5ribhramaNa kare che. ajJAnathI kapelAM kuTuMbAdikamAM jIva mamatAthI baMdhAI rAgadveSa kare che. rAgadveSoge jIva raju vinA paNa baMdhAya che, kAdavavinA kharaDAye che. jIva rAgadveSe karI saMsAramAM ADoavaLe athaDAya che. AtmA, jJAnathI AtmA vicAre che ke-"are ! mArI svarUpamAM sthiti rahI nathI, ajJAnathI meha pAmela chava vRthA janme che, For Private And Personal Use Only Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 130 ) ane vRthA mare che. pyArA padArthonI upara apriyatA rahI che, ane zAtAjanyasukhanI upara duHkha rahyAMja che; kSaNabhaMgura padArthone vAMchI, athavA meLavI, rAjI thavuM e paNa vyartha che" je vicitralahamIone meLavI mana bahu rAjI thatuM hoya, to huM emaja dhAruM chuM ke te saMpatti paNa ghaNAM kai veThavAthI maLe che, pAchuM teonuM rakSaNa karavAmAM paNa ghaNuM kaSTa che; ane rakSaNa karatAM paNa avazya jatI rahe che. mATe teo saMpatti nathI, paNa vipattija che. jema pataMgIyuM agninI zikhAomAM laMpaTa thAya che, tema huM paNa viSayasukhanI jvALAomAM laMpaTa thaye chuM. Akho saMsAra duHkhabhegonI parAkASTArUpa kahevAya che, to dehathI sukha maLeja kyAMthI ? manarUpa vAnarAnI lIlAo dekhavA mAtraja ramaNIya che. paNa pariNAme vinAza upajAvanArI che; ema mArA jANavAmAM AvyuM, A manarUpI cAre mane lAMbA kALa sudhI kanaDI, duHkha ApyuM che, mATe have huM mananA vaza thaIza nahIM. A deha huM chuM, ane A dhanAdika mArAM che, e rIte mArA manamAM kurelA khoTA vicAranuM pariNAma meM jANyuM. vaLI vicAratAM jaNAya che ke, A saMsAramAM kaI vastu sArI che ke jenA prayatnamAM huM derAu ? kaI paNa vastu sArabhUta lAgatI nathI. A jagatamAM jene utpAda che, tene vinAza najare dekhAya che. mATe huM kaI For Private And Personal Use Only Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 131 ). vastune potAnI mAnuM, jyAM rAga, tyAM dveSa thayA kare che. vaLI rAga ane dveSathI A jagat viSama dekhAya che. A jagamAM aneka rAjAo thaI gayA, cakavati thaI gayA, paNa keIe jaganA mehathI satyasukha prApta karyuM nahIM. svAtmajJAnavinA viSTAnA kIDAnA karatAM bhUMDI mArI avasthA thaI. meM bAhya hithI dekhAtA padArthoja sAcA mAnI lIdhA. zrI sazurU zaraNa upakAraSTithI karyuM nahIM. vamamAM dekhAtA padArtho jevA A dazya padArthamAM ahaMbhAvakapanA phegaTa che; vadhyAne svamAnI aMdara dekhAelA putramAM ahaMbhAva jema nakAmo che, tema A dekhAtA pugalaskaMdharUpa padArthamAM ahaMbhAvakapanA vyartha che. agnine svabhAva te jalane nathI, ane jalane zItatvasvabhAva te agnine nathI, tema A tmAne dharma te jaDamAM nathI, ane jaDane dharma te AtmAmAM nathI. jhAMjhavAnA jaLathI jema tRSAnI nivRtti thatI nathI, tema tRSNAjalathI AtmAnI zAMti thatI nathI. pherakhuMdaDI pharatAM jema vRkSAdika pharatAM dekhAya che, tema brAMtithI putrAdika potAnA bhAse che-jema brAMtithI be caMdra AkAzamAM lAge che, tema dehamAM paNa brAMtithI Atmabuddhi thAya che. jema nAnAM bALaka lAkaDAnI DhabuDIne zrI kalapI, harakhAya che, tema AtmAe paNa ajJAnathI strI vigerene potAnAM kapI, harSaviSAdanuM sevana karyuM. have huM AtmAne jJAnadhyAnathI puSTa For Private And Personal Use Only Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (132) karIza. azuddhavRttinAM kArya vezyA samAna samajI, zuddhavRttinuM sevana karIza. rAgadveSarUpa azuddha vRttine have huM kaSTapradA samajIza. A pramANe aMtarAtmAnI vANInA udagAra sAMbhaLI, zukravRtti pramodabhA thaIne kahevA lAgI ke he Atmapati ! tuM have jyAre potAnuM svarUpa samaje, tyAre sukhI thaye. he AtmA tane dhanya che ke AvI vivekabuddhinI prApti teM karI. AtmA kahe che ke, "he zuddhavRtti strI zravaNa kara. huM tArA saMgamAM raheto nahoto tenuM kAraNa ajJAna ja hatuM. ajJAne mane saMsArarUpa nagaranA corAzI lAkha cauTAmAM rakhaDA, ane mane moharUpakephanuM pAna azudravRttio karAvI, jJAnadarzanacAritrarUpa lakSmI lUMTI lIdhI. azuddhavRttie evI indrajALavidyA pAtharI ke mane temAM kaMI bhAna rahyuM nahIM. sagurUnA upadezathI mArI aMtaradaSTi khulI, tethI jANyuM ke, aho ! huM kyAM ane jaDanA dharme kyAM ! huM kayAM! ane azudavRtti kayAM ! are azuddhavRttinI jeTalI duSTatA kahuM teTalI ochI che " zukravRtti kahe che, "he svAminAtha ! tame azuddhatti vezyAnA ghera rahetA hatA, ane te tamane phasAvI tamAruM kALajuM phelI khAtI hatI, te sarva mArA jANavAmAM hatuM, paNa tame tenA vazamAM hatA, tethI mArUM kaMI cAlatuM nahatuM. mArI pAse AvyAthI have tenuM kaMI cAlavAnuM nathI. AtmA kahe che ? For Private And Personal Use Only Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 133) he zuddhavRtti! have huM tArI pAsethI kadI khasanAra nathI. rAgadveSa, niMdA, nidrA, Alasya, viSaya, kaSAya, cArAnuM have mArI pAse kai cAlavAnuM nathI. ravasvarUparamaNutArUpa gharanI bahAra jatAM te cAree mane khukha lUMTayeA hateA. paNa have huM pararavabhAvarUpa gharanI bahAra gamana karanAra nathI. mAyAnAM viSoA vAvI, me naThArAM kLAnu bhakSaNa karI peAtAnI meLe duHkha utpanna karyuM. are ! zuddhavRtti tArI saMgatithI, mane apUrva sukha prApta thayu che, tevuM sukha mane koIpaNa sthAne maLyuM nahotuM. huM zuddhavRtti! tArI sthiratA zAMtatA apUrva che. te kharekharI pativratA che" zuddhavRtti kahe che ke, "huM rAmina ! ApanI paNa akaLa kaLA che. Apa anaMtarUddhinA bhoktA che; Ape je bhUla karI hatI, temAM azuddhavRttinuM AcaraNa hatuM. have gaI vAtane vismare, Apa have asaMkhya pradezarUpa gharamAM rahI jJAnayyAna lInatAthI samaye samaye anatasukhane grahaNa karo. Apa have anubhavama`diramAM niAMvakalpadazAAge rahI apUrvazAMti bhegave. ApanI zakti siddhasamAna che. aneka pagamathI vyaktipaNe paNa anaMta siddhasamAna thAo tevA do. je prANIyAnA karmano nAza thAya che, te siddha bane che, mATe tame! paNa jJAnayyAna apramAdadazA ceAge siddhasamAna thAe emAM kazuM Azcarya nathI. aMtarAtmA teja paramAtmA For Private And Personal Use Only Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (134). che. huM paNa tamArI sahacAriNI thaIza. A pramANe zuddhavRtti ane aMtarAtmAne vArtAlApa prasaMga ghaTADe che. avaLI pariNati AtmanI, varte taba saMsAra; savaLI pariNati AtmanI, nirmala pada niradhAra. // 53 // zuddha svarupAdhAramAM, dhyAna lage mukhakAra; bhavabhramaNA saheje TaLe, pAmI cida ghana sAra. // 14 // bhoga rogasama lekhave, AtmArthI je bhavya mAtmazuddha mAvatA, jJAna gana vArtavya. || 6pa || bhAvArtha-AtmAnI avaLI pariNati jyAM sudhI varte che, tyAM sudhI saMsAra che. AtmAnI savaLI pariNati thatAM, malarahita paramAtmapada prApta thAya che, emAM jarAmAtra zaka nathI. zuddha anaMtadharma AdhArIbhUta AtmAnuM kSayopazamabhAve. ripogathI sukha karanAruM dhyAna thAya, te A saMsAranI bhramaNA sahajavAramAM naSTa thAya, ane ci ghanaAtmasvarUpanI prApti thAya. AtmArthI bhavyapurUSa paMceMdriya viSayabhogane rega samAna jANe. prArabdha karmadaye paMcedriya viSayabhego bhegavAya, topaNa temAM rAgadveSathI levAya nahIM. aMtarathI nyAro vata, bhogane udAsInavRttithI bhegavatAM, jJAnI karmabaMdha alpa karI zake For Private And Personal Use Only Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (135). che. zrI vIrabhagavAn saMsArAvasthAmAM matijJAna, zrutajJAna, ane avadhijJAne sahita hatA. te paNa gRhasthAvAsamAM bhogAvali karmanA udaye rahyA hatA. ane padriya viSayabhoganI sAmagrI bhegavatA hatA, paNa vairAgyabaLa ane jJAnabaLathI aMtarathI nyArAvartI, udAsInapaNe jalapaMkajavatuM alepa rahetA hatA. ane jyAre bhegAvalI karmane udaya kSINa thaI gaye, tyAre laTanI peThe gRhasthAvAsane tyAga karyo. pazamanI Indriyo dareka pitapotAnuM kArya karI zake che, paNa te IdrinA viSayemAM rAga vA TheSabhAva dhAraNa karavAthI karmabaMdha thAya che. ajJAnIne IndriyagrAhya viSayamAM recaka vA arocakabhAva baMdhAI gayo che. jJAnIne emAMnuM kazuM nathI. jJAnI paNa khAya che, ajJAnI paNa khAya che, jJAnI paNa cAle che, ajJAnI paNa cAle che, jJAnI jaLa pIe che, ajJAnI paNa jala pIe che, jJAnI dareka raMga dekhe che, ane ajJAnI paNa aneka raMga dekhe che. paNa baMnemAM eTale phera che ke, jJAnInI bhedaSTi khulI che, ane ajJAnInI bhedaSTi khulI nathI. ajJAnInI daSTimAM bAhyapadArthomAM sukha bhAse che, tyAre jJAnanI draSTimAM aMtar AtmasvarUpamAM sukha bhAse che. ajJAnI bAhyapratiSThAmAM pitAnA jIvananI sAphalyatA samaje che, tyAre jJAnI bAhyapratiSThAne nAkanA mela samAna gaNI, AtmasvarUpanI sthi For Private And Personal Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (136) ratAmAM pratiSThA samaje che. ajJAnI kIrtine mATe rAtrI divasa manamAM aneka prakAranI jhaMkhanA kare che, ane je kItine koIpaNa prakAre nAza thaI gaye, te maraNa pAme che, tyAre jJAnI kIrti ane apakIrti nAma karmanAM pugalothI thatI dunIyAmAM kIrti ane apakIrtimAM jarAmAtra sukha samajato nathI, ane tethI koI kIti kare vA apakIti kare, te paNa jarA mAtra khedAtura na thatAM, samabhAvathI AnaMdamAM magna rahe che, ajJAnI strI dhanane pitAnA mAnI tenA dAsa je banI jaI pitAne bhAgyavaMta mAne che. tyAre jJAnI strI dhanamAM Atmatva jarA mAtra dekhAtuM nathI, tethI te dhanAdika hoya vA na hoya te paNa samabhAvI thaI, jJAnAnaMda amRtane AsvAdI thAya che. ajJAnI bAhya mahattAmAM mahAsukha samajI, tenI atyaMta vAMchA kare che. ane bAhyasattAthI mahattva pAmelA rAjA gRhasthane punaH punaH namana salAma kare che, tyAre AtmajJAnI bAhyasattA mahattAne dehamela samAna gaNI aMtar anubhavI jJAninI mahattAne pramANabhUta gaNI temane namaskAra kare che, vaMdana kare che, pUjana kare che, ane bAhyamahattAne kuTelA Dhola samAna lekhe che. ajJAnI vADI, gADI, lA, tADImAMja jyAre sukhane sevadhi ka9pI le che, tyAre rAnI vADI gADI lADIne mATInAM pUtaLAM kalpI le che, tethI temAM kaMI paNa For Private And Personal Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 137) tene sukha bhAsatuM nathI. jJAnI AtmA vinA anyatra sukhane leza paNa dekhI zakti nathI. ajJAnI pudgalAnaMdI hoya che, ane te pagalAnaMdInAM lakSaNa zrI adhyAtmasAramAM paramajJAnI upAdhyajIe sArI rIte varNavyAM che. jJAnI thavAthI kaI zarIramAM pheraphAra thaI zakatuM nathI. jJAnIne oLakhavA mATe bAhya lakSaNa AbhUSaNAdika nathI. paNa jJAnIne oLakhAvanAra AtmajJAna che. mATe je AtmajJAnIe AmasvarUpamAM sukha dI DuM che, tene bahAranA keIpaNa padArthamAM sukha pratibhAsatuM nathI; ane bAhyanA padArthomAM cAvatuM paryata sukhabuddhi che, tAvatu paryata AtmatattvamAM sukhanI buddhi thaI nathI; ema samajavuM. bAhyanA bhegAdika padArthomAM sukhabuddhi jene hoya che, te mithyAtvI kahevAya che. satya anaMtasukha AtmAmAM ja che. evI pUrNa zraddhA thaI nathI. tyAM sudhI jIva ajJAnI jANa. AtmAmAM ja jJAnIne pUrNa sukhanI zraddhA hoya che. tethI te samakitI kahevAya che. tethI jJAnanI kriyA mokSa mArga sAdhanArI thAya che. AtmAmAM ja satya pUrNa sukhanI draDha avicaLa zraddhA thavAthI jJAnI cAritramohanI yAdi karmane kSaya karavA mATe, upAdhibhUta saMsArAvasthA tyAgI, paMcamahAvrata aMgIkArarUpa vyavahAracAritra aMgIkAra karI, nivRttipada seve che. have vicAre ke evA jJAnIne bAhyapAgalIka bega te For Private And Personal Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 138) rega samAna lAgyA vinA kema rahe ! arthAt lAgeja. A tmajJAnIne AtmAne zuddha svabhAva pragaTa kare, eja kartavyamAM kartavya sArAmAM sAra che. AtmAbhimukhatA kSaNe kSaNe upaga bhAvathI aMtaramAM sevavI. vyavahArIka kArya karatAM paNa, AtmAnA guNa paryAyanuM ciMtavana karavuM. sAta nathI AtmasvarUpa vicAravuM. saMgrahanayanI apekSAe AtmasattA avalaMbI dhyAna karavuM. zuddha vyavahArathI dravyaguNa paryAya bheda pADI, AtmadhyAna karavuM. ema AtmasvarUpanuM kSaNe kSaNe aMtaravRttithI sevana karavuM. cakalI potAnAM IMDAMne je seve nahIM te. iMDAM kahI jAya che, arthAt bagaDI jAya che. mayurI paNa IDAMnuM sevana kare che, tethI IDAnI aMdara 2 helo jIva puSTa thAya che. ane pazcAt te IMDAM phuTavAthI bahAra nIkaLe che. mATe sevanakriyAmAM adbhuta zakti samAI che. samudramAM rahelI kAcabI pitAnAM IMDAM samudranI bahAra retImAM AvI dATI jAya che, ane pachI te jatI rahe che. pachI samudramAM rahI vAraMvAra pitAnAM iMDAMnI yAdI karyA kare che. mArAM baccAM sukhI che, mArAM baccAMne zAMti che, mArAM baccAM moTAM thAya che, ema vAraMvAra manamAM ciMtavana karyA kare che, tethI te IMDAM mahaTAM thaI temAMthI baccAM nIkaLI pANImAM cAlyAM jAya che. je te kAcabIne kaI mArI nAMkhe, vA AphatathI iMDAMnuM ciMtavana kare nahIM, te For Private And Personal Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (139) te IMDAM saDI jAya che. darIyAmAM dUra rahelI kAcabInuM mana IDamAM hevAthI DAM sevAya che, tema atre paNa samajavuM ke jJAnInuM mana AtmAmAM rahevAthI, ane manathI kSaNe kSaNe AtmAnuM sevana karavAthI, AtmA te paramAtmarUpa bane che. e aMtaravRttithI Atmaprabhusevanane abhUta mahimA jANa. mATe jJAna anavaDe Atma sevanA kSaNe kSaNe karavI, ke jethI sakaLa karma kSaya dvArA muktisukha prApta thAya. tullA. zAtAzAtA vedanI, samabhAve vedAya // mAre saMvaratA strI, ninAdramAM vartAya che. 26 // lagI na tALI dhyAnanI, ghaTayuM na mamatA mAna / / lagI na tti lakSyamAM, taba taka he ajJAna. // 67 // zuddha sadguru saMgate, pAme prApti jJAna // vivAra nAtAM, mA nigamuLa mAna. // 68 Ave nijaguNa bhAna taba, pragaTe jJAnaprakAzaH // anubhavamukhanI lheriyo, vedatAM vizvAsa. // 69 / / bhAvArtha--zAtA vedanIya. temaja azAtA vedanIya je rAgadveSa vinAsamabhAve vedAya, te bhAvasaMvaratA prApta karI, pitAnA svarUpamAM vatti zakAya che. zrI viraprabhune kaNamAM gepe khIlA For Private And Personal Use Only Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 10 ) mAryA hatA, te paNa jarA mAtra paNa gepanA upara dveSa karyo nahe; tathA vaLI vIraprabhune caMDakozIka sarpa karaDa hatuM, te paNa tenA upara jarA paNa dveSa karyo nahote. zrI viraprabhune sAdhu avasthAmAM devatAoe stavanA-prazaMsA karI to paNa tenA upara rAgabhAva karyo nahIM. zrI vIraprabhue chatmastha avasthAmAM paNa gAmegAma vicArIne zAtA ane azAtA vedanIya samabhAve vedI, tethI temaNe paramAtmapada pragaTa karyuM, tema zrI carama tIrthaMkara vIraprabhunI peThe puNya ane pApanAM phaLa bhegavatAM, paNa samabhAve varte, harSa zeka utpanna thAya nahIM; evI jJAnavaDe zamAvasthAnI utpatti, zAtA ane azAtA vedanIya bhogavatAM paNa, aMtaramAM varte to apakALamAM sakaLakamane kSaya thaI jAya, zrI skadhasUrinA ziSyanI peThe duHkha bhogavatAM samAvasthA pragaTe to kalyANa thAya, tathA gajasukumAranI peThe zvasura upara duHkha detAM, paNa samabhAva varte, tathA pRthvI caMdra ane guNasAgaranI peThe zAtA vedanIyanA hetuo prApta thayA chatAM, paNa samabhAva varte, te alpakALamAM mukti thayA vinA rahe nahI. samakitI ne AvA prakArane samabhAva vartI zakatuM nathI jJAna vinA A uttama zamabhAva Avato nathI. ajJAnAvasthAmAM paNa mithyAtvane zamAbhAsa ke jemAM mAluma paDe che, paNa te yathA pravRttikaraNane che. eTalA mAtra zamathI For Private And Personal Use Only Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 14 ). rAjI thavuM nahi. utkRSTa zamabhAvanI prApti thatAM kaMI avazeSa rahetuM nathI. manuSyajanma prApta karI, kAmAdika bega bhogavI, khuzI thanAra ajJAnI jIja che, paNa manuSyajanma saMprApta karI, AtmajJAna karavuM, ane AtmajJAna dvArA dhyAna karavuM, e ja sarvotkRSTa mArga che. AtmA ane paramAtmasvarUpanI aikyatArUpa dhyAnanI tALI lAgI nahiM, ane mamatA mAna ghaTayuM nahi, ane jyAM sudhI AtmasvarUpa rUpa lakSyamAM vRtti lAgI nahi, tyAM sudhI bahirAbhadazA eTale ajJAnabhAva samajo, arthAt aMtaraAtmAmAM sukha che te saMbaMdhI jarApaNa vicAra karyo nahI, pigalika bhAvathI bhinna jJAnadarzana cAritraguNa viziSTa asaMkhya pradezI huM AtmA chuM, evI vivekadraSTi jAgI nahi; ane dharmadhyAnAdikamAM praveza thaye nahIM, tyAM sudhI ajJAna che. samyagamatijJAna ane samyakazrutajJAna prApta thatAM, AtmasvarUpa oLakhAya che, ane tenA upara prema thAya che. ane aMze aMze mamatA ane mAna ghaTe che, tethI cothA guNaThANe paNa dharmadhyAnanI astitA che; prathama guNaThANe dharmadhyAnanI astitA kahI nathI. cothA guNaThANe upazama samakita, pazama samakita, ane kSAyika samakitanI astitA che. cethA guNaThANe mati ajJAnAdi hatAM For Private And Personal Use Only Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (14) nathI. cothAguNaThANAnI prApti bIjanA caMdramA samAna kahelI che. mithyAtva jyAMsudhI che, tyAM mati ane zruta paNa ajJAnarUpa jANavuM. have prasaMge jJAnanA bheda kahe che. AbhinibadhijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, mana:paryavajJAna, ane pAMcamuM kevalajJAna. tyAM prathama matijJAnanA aThThAvIsa bheda che. temAM avagraha, IhA, apAya, ane dhAraNu e cAra bheda che. mana ane cakSuvinA bAkInI cAra IdrivaDe vyaMjanAvagrahanA cAra bheda thAya che. manane cakSu aprApyakArI hovAthI, temane vyaMjanAvagraha thaI zakato nathI. arthane paricheda karanAra athavagrahane i I divaDe che prakArane jANavo. ane te pramANe hA, apAya, ane dhAraNanA bheda meLavatAM vIza bheda thayA. temAM vyaMjanAvagrahanA cAra bhedo meLavatAM aThThAvIza bheda thayA. e aTTavIza bhedane bahu bahuvidha, kSipra, anizcita, nizcita, ane dhruva, e cha bheda tathA enA pratipakSI che bheda maLI, bAra prakAre gaNatAM, traNase chatrIsa bheda thAya che. judI jAdI jAtanA aneka zabdane judA judA oLakhavA te bahu che; te darekanA pAchA sinagdha madhurAdika bheda jANavA te bahavidha che. te jhaTa pitAnArUpe oLakhavA te acira che, liMga vagaranuM jANavuM te anizcita che; saMzayavinA jANavuM, te nizcita che, kaIveLA nahIM paNa atyaMta jANavuM te dhruva che; For Private And Personal Use Only Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 143) matijJAnanI utkRSTa sthiti eka jIvanI apekSAe chAsaTha sAgaropama adhika che, eTalA kALa pramANavALuM utkRSTa zrutajJAna paNa che. kRtajJAnanA cAra bheda che; akSara, saMjJi, samyak , sAdi, saparyavasita, gamika, ane aMgapravi8, e sAta bheda ane tenA pratipakSI sAtabheda meLavatAM, caudabheda thAya. avadhijJAnanA be bheda che. (1) bhavapratyAyika ane (2) guNapratyayika; temAM nArakInA cha ane devatAone bhavapratyayika avadhijJAna che, bhavapratyayika avadhijJAna utkRSTapaNe tetrIsasAgarepama, ane jaghanyathI dazahajAra varSa paryata che. tyAM anugAmi eTale bhavAMtare sAthe AvatuM jJAna te apratipAti avadhijJAna kahevAya che, ane janmasudhI rahe te pratipati che. guNapratyayika avadhijJAna be prakAranuM che; tiryAnuM ane manunuM, te jaghanyathI eka samaya ane utkRSTa chAsaTha sAgarepama jhAjheruM hoya che. te bevAra koI vijaya vimAne jAya, athavA traNavAra azruta devalekamAM jaI, traNajJAna sahita manuSyapaNe jame tyAre thAya che. anugAmI, ananugAmI, vardhamAna, ane avardhamAna, tathA pratipAti ane apratipAti, e cha prakAre avadhijJAnanA bhedo jANavA. avadhijJAna niyathI pratyakSa ane rUpIdravya viSayI che, e traNe samyakdaSTi jIvane hoya tyAre jJAna gaNAya che, temAM matizruta te be For Private And Personal Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 144) sAthe ja rahe che, ane avadhijJAna sAthe paNa thAya; ane pachIthI paNa thAya. e traNa jJAnanA svAmI paryAptasaMgni paMcaMdriya hoya che vaLI parabhavanuM AveluM avadhijJAna aparyApta saMjJimAM paNa gaNAya kahyuM che ke, ravina pasmttevi du paramAva dinALatu ema dharmaratna prakaraNamAM kahyuM che. paramAvadhiaMta muhurta hoya che. lekAkAza pramANe je avadhijJAna thAya che, te apratipAti avadhijJAna gaNAya che. apramattayatine mana saMbaMdhI je jJAna thAya, te mana:paryava jJAna kahevAya che. mana:paryavanA be bheda che; bAjumati manaH pIvajJAnI aDhIAMgaLaUguM samaya kSetra juve che. ane vipulamati saMpUrNa kSetra juve che. mana:paryava jJAna jaghanyathI aMtamuharta pramANa hoya, ane utkRSTa dezonapUrvakeTi varSa paryata hoya; jinasivAya koIkane vakhate avadhijJAna vinA paNa mana:paryavasAna thAya che; takevali, AhAraka, bAjumatI, ane upazama zreNavALA jIva paDe to pAchA anaMtabhava paribhramaNa kare che; bAkI vipulamatita apratipAti jANavuM. paMcama kevalajJAna sarva dravya tathA sarva payagocara che. tene be bheda che; bhavastha, abhavastha, temAM bhavastha kevalajJAna jaghanyathI aMtamuharta ane utkRSTa dezeuNI pUrvakeTi hoya, abhAvastha kevalajJAna sAdi aparyavasita che. sarvajJAnamAM zrutajJAnaja uttama che, kemake te dI For Private And Personal Use Only Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 145 ) pakanI mAphaka sva ane paraprakAzaka che. bAkInAM jJAna mUka che. kevalajJAnI paNa je bole che, te vacanarUpa heAvAthI, zruta jJAna che; tema jANatA paNa mUkevalI khelI zakatA nathI, tethI te bIjAne upadeza ApI tArI zakatA nathI. jJAna mahAmeAhurUpa aMdhakAranI laherone haravA sUryeAdaya samAna che. durjaya karmarUpa gajone haNavA jJAna siMha samAna. jIva ane ajIva vastu dekhavA mATe jJAna leAcana samAna che. je apUrvajJAna zikhe, te tIrthaMkarapada prApta kare che. ane anyAne apUrvajJAna zikhave to mahAphaLa meAkSarUpa thAyaja; koI ajJAnI java paNa mASatuSanI peThe samyagajJAnamAM udyama karatA chatA, kevala jJAnanI prApti kare che. jJAnI sa'vighna pAkSIka chatAM, paNa jevuM daDha samyakatva dhArI zake che, tevA jJAnivanA anna tIvratapa karatA chatA paNa, draDha samyakatva dhAraNa karI zake nahI. jenI dIkSA pAmIne paNa je paramArthatatvanA aANusa'sAramAM vAraMvAra paribhramaNa kare che, temAM jJAnAvaraNIyanA doSa che. vaLI jJAnavinAnuM cAritra zuM phaLa Ape che te kahe che---- gAthA. nANa vihUNo caraNujjuovi na kayAvi lahai nivvANaM / aMdhuvtra dhAvamANo nivaDai saMsAra kUvaM mi. || 10 For Private And Personal Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 146) annANI kuNau kahaM saMvegaparAyaNo vi saMtovi // jiNabhaNiyaM jaidhammaM sAvayadhammaMca vihipuvvaM. // 2 // jJAnarahIta koI cAritramAM tatpara hoya, te paNa te mekSa nahIM pAmatAM, AMdhaLAnI mAphaka doDate thako saMsArakuvAmAM paDe che. saMvegamAM parAyaNa ane zAMta evA ajJAnI jInezvara kathita yatidharma ane zrAvaka dharmanuM zI rIte ArAdhana karI zake ? arthAt naja karI zake mATe hamezAM jJAna ApavuM. dravyAnuyoga AdijJAtA evA munirAjone anusaravA, ane jJAnInI niMdA karavI nahIM. AtmajJAnI munirAjonA caraNa kamaLanI upAsanA karavI. AtmajJAna vinA bhavAMta thavAno nathI. mATe zuddha sugurUnI saMgati karI jJAnanI prApti karavI. sadagurU gamathI je jJAna prApta thAya che te saphaLa jANavuM. sadagurU pAse jJAna zikhatAM viveka draSTInI jAgRti thAya che. ane tethI potAnA svarUpanuM bhAna Ave che. ane jyAre potAne Atma svarUpanuM bhAna AvyuM, tyAre satya jJAnane prakAza hRdayamAM bhAse che. ane AtmAnubhavoge sthiratAthI anaMta sukhanI laharIne vedaka AtmA bane che. ane Atma sukha vidatAM, Atma tattvane pUrNa paNe vizvAsa thAya che, ane jaDa vAdane dezavaTe maLe che. anubhava jJAnathI, Atma sukhane bhega maLe che; ane tethI AtmasvarUpa ramaNatAmAM For Private And Personal Use Only Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (147) cala majIThane raMga lAge che, te saMbaMdhI nIcenuM anubhava pada jANavuM. pada. avadhUta nirapakSa viralA koi e rAga. // avadhUta anubhavapada koi rAgI, dRSTi antara jasa jAgI; avadhUta. jalapaMkajavat antara nyArA, nidrAsama sNsaaraa|| haMsacaMcuvat jaDacetanakuM,bhinna bhinna kara dhAryA. avadhUta. // 1 // pudgalamukhameM kabahu narAce, audAyikabhAve bhogI / / udAsInatA pariNAma te, bhogI nijadhana yogI, abadhUna. / / 2 / kSAyopazAbhikabhAva matizruta, jJAne dhyAna lgaave|| Apahi kato Apa akatA, sthiratAye mukhapAve avdhuut.||3|| kAraka paTa ghaTa antara zodhe, parapariNatikuM rodhe / / buddhisAgara cinmaya cetana, paramAtamapada bodhe. avadhUta. // 4 // jene antara draSTI jAgI che, evA koI anubhavI purUSe Atma svarUpanA rAgI jANavA. tevA AtmAnubhavI purUSo jalamAM jema kamaLa nirlepa rahe che, tema pite saMsAramAM parabhAvarUpa jalathI nirlepa rahe che. ane tevA anubhavi mahAtmAo jema keIne gADha nidrA AvI For Private And Personal Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (148 ) hoya te kazuM jANI zake nahIM tema saMsAranI khaTapaTa vika95 saMka9pamAM gADha nidrAnI piThe varte che. arthAt saMsAra dazAmAM anubhavi munirAje jarA paNa manane lakSa ApatA nathI. vaLI anubhavi munirAje e haMsanI caMcunI peThe jaDa ane citanya bhAva ne bhinna bhinna karI dhAryo che. vaLI anubhavi munirAje pudgala sukhamAM kadI rAcatA nathI. Adayika bhAva bhogamAM paNa udAsInatA pariName che; munirAja Atma dhanabhogI yogI che; kSApazamikabhAva nA matiyuta jJAne karI Atma dhyAna lagAvatAM, AtmA petAnA svarUpane kattA, ane para svabhAvane akarta thAya che; Atmika zuddha dhyAnanI sthiratAthI sukha thAya che. vaLI AtmadhyAnI munirAja karta, karma karaNa, saMpradAna, apAdAna, adhikaraNa, e che kAraka aMtaramAM zedhe ane paraspariNatine dha kare. evA munirAja paramAtama padanI prApti kare che, tapa japa kiyAdikathI paNa rAga dveSakSaya dvArA AtmA vizuddhi karavAnI che; bhavya che AtmasAdhaka thaI anubhavAkhaMDAnaMdathI AyuSya samApti kare che, ku. AtmAsaMkhya pradezamAM, sthiratA adbhUta hoya; // parapudgalathI bhinnatA, spaSTapaNe avaloya. // 70 // For Private And Personal Use Only Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 149 ) || 7o nayapramANe AtmanI, sahaNA pragaTAyaH // aDagavRtti merU yathA, tathA caraNatA pAya. ghaTa antara saha rUddhinoM, hove svayaMprakAzaH // zuddhasvabhAve tattvathI, kevala dharmavilAsa. nirvANa nijalakSyato, ghaTamAM che nirvANa // jJAne mo nina prazno, akhtara ghaTanALa. || 72 || || 2 || bhAvArtha-AtmadhyAnAnubhavathI asaMkhya pradezamAM abhRta sthiratA pragaTe che, ane tevI adbhuta sthiratAthI para pAgalIka vastuthI spaSTapaNe AtmAnI bhinnatA bhAse che. naigama, saMgraha, vyavahAra, jIsUtranaya, zabda, zabhirUDha ane eva'bhutanayathI AtmaravarUpa baNatAM AtmatatvanI zuddha zraddhA pragaTe che. ane tethI Atma vIryAdAsathI upayAgabhAve dhyAna karatAM, merU parvatanI peThe acaLa zraddhA pra gaDhe che. ane tethI nijaguNa sthiratArUpa cAritra aMtaramAM pragaTe che. Atmazakti prakAza karavAarthe, huM bhaLye ! A uttama upAya che,ravaravabhAva sthiratA-lInatA-ramaNatArUpacAritra tattvathI, sAramAM sAruM che. ane tevI sthitithI, anata karma vagaNA khare che. ane jeTalA pramANamAM je jeguNane AvaraNa karanArI karmavargaNA khare che, te te aMze AtmAnA guNeA pragaTa thAya che. keAinI AMkhamAM mAtiyArUpa pu For Private And Personal Use Only Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (150 ) gaLa varaNAne lIdhe, cakSu darzanamAM jhAMkha paDe che; tene meAtiyArUpa pudgalAvaraNAne dAkatarIya prayogathI nAza thatAM cakSudarzananA spaSTabhAsa thAya che; te pramANe AtmAnI pragaTatAmAM paNu samajavu, kSayApazama bhAva ceAge matijJAnAdi tathA cakSu darzanAdi guNAnI utpatti thAya che. zAyika bhAve kevalajJAna ane kaivala darzanADhi guNonI utpatti jANavI. zuddha svabhAve smaraNa karavAthI, AtmamAM anaMta rUddhinA prakAza thAya che. he AtmA! tArI zuddha sattAnu maraNa kara. tuM AjJAnAMdhakAramAM svabhAna bhulI kema AAthaDe che. peAte siMha chatAM, kema avrundamAM potAne aja kalpI bheTo che? Azu aMtaramAM samajAtuM nathI ? ATalA zA mATe me ? zA mATe ATalI cittanI asthiratA ? zAmATe tuM dhumADAnA khAcaka samAna mA cAne grahaNa karavA Icche che ? ahA ! AtmA chellI bAjI jItI le. sarva sAmagrI prApta thai che. amUlya kSaNa jAya che, ceta !! kAi paNa manuSyA aneka kaleza dveSa saMtati dAyaka parasvabhAva ramaNathI kicit paNa satya sukha pAmyA nathI, ane pAmaze paNa nahi. svapna padArthavat kSaNIka pAgalika pradArtha sArthamAM, iSTa yA anISTa buddhi ajJAnathI kalpI, phrAgaTa niSphaLa jIvana gALe che. ahe keTalI mUrkhatA ! ! ! rAjA samAna AtmAne raMka samAna, For Private And Personal Use Only Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 151) vA dhuLa samAna gaNI, ajJAnathI bahu kuhyA; bhavamAM jhulye saMsAramAM satyAsatyano jarA mAtra paNa vicAra nahIM karavAthI, peAtAnI bhulathI duHkhanI sAmagrI utpanna kurI che. cetana ! jarA jJAna zakata hAya, teA huM tane samajAvuM. samajotA kharA. sthira thai, AMkha mIcI bezI jAe. kazuM dekhAya che, nA nahIM. tevIja rIte AMkha mIMcAyAthI kazu aMte dekhAvAnuM nathI. sarva vastune dekhanAra tathA te saMbaMdhI vicAra karanAra te tuM pAte che. tu rAjAnA rAjA, svAmInA svAmI che. tuM jJAna dhyAnathI AtmAnubhava kara. huM AtmA ! tu jema jema jJAnathI pAtAnA svarUpano anubhava karIza, tema tema navI navI tarka vitarkanI sphuraNAe prazna rUpe uDaze, ane pAchI samI jaze. anubhavArthe nIcenuM pada smaraNa kara." 6. are jIva zodane kalpanA kare- e rAga. anubhava Atamano jo kare, tadA tuM ajarAmara thai Thare; || dehadevaLamAM udhyA devane, ghaDI na sukha are || suratA ghaMTe uMgha bhAge, jAge deva duHkha hare || tadA tuM ajarAmara thai ure. !! ? tyAge na jala jyuM mAchalaM bhAi, tema guNa nija vare; || gaLAva gavaDa. gatamAnI, DhagA thavu nahI dare rUA. rA For Private And Personal Use Only Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (1para) pArthamaNisama dhyAna tAru, siddhabuddhatA bre|| parama brahmasvarUpa pAmI, nAma rUpa nahIM ghare. tadAtuM. ||3|| gADImAMhi vetIne jhaTa, cAlaje nija ghre|| sArathi manaTuM azvaindriya, sAcave sukhasare. tadAtuM. // 4 // DellI bAjI jItIle bhAi, mAyAthI zoda mare 15 buddhisAgara ceta jhaTapaTa, cetanA karagare. tadAtuM. // 5 // he Atman yadi tuM viveka draSTithI ravAparane vibhAga karI, caitanya tatvano anubhava samyaga jJAnathI zrIvIraprabhunA piThe kare te tuM paNa ajarAmara thaI , siddha zilAnI upara paramAtamamaya thai, sAdi anaMtame sthira thAya jyAM anaMtA siddha che tyAM tuM paNa asaMkhyAta pradezathI nirmala siddha sanAtanatA prApta kare. zidhyapra--he kRpAsiMdhu guro ekasthAnamAM anaMta siddha jIvo zI rIte rahI zakatAM haze ! temaja eka AtemanA pradeza bhegA anya sinA pradeza rahevAthI bheLa seLa pANuM thaI jAya ke nahIM? gurU- he vinaya, jijJAsu ziSya eka sthAnamAM ane naMta sidhdha rahe che, te paNa temane bAdha Avato nathI jema eka oraDAmAM eka dIpakane prakAza mAI rahe che, temaja teja oraDAmAM zata dIpakane prakAza paNa mAI For Private And Personal Use Only Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (153) zake che, temaja sahasa dIpakane paNa mAI zake che, jema sahastra dIpakanA prakAzane eka oraDAmAM mAtAM vyAghAta AvatuM nathI, temAM paNa vicAravAnuM che ke dIpakano prakAza te varNa gadharasa sparzamaya pulanA kaMdho che, jyAre rUpI pugale paNa AvI rIte mAI zake che, te pachI arUpI evA siddhAtmAone eka rathAnamAM rahetAM, koI paNa prakArano bAdha AvI zakato nathI. vaLI he ziSya te kahyuM ke siAtmAnA pradeza che, te anya sinAmAnA pradezanI sAthe maLavAthI, seLabheLa pAchuM thaI jAya. Ama kahevuM paNa gya nathI. kAraNa ke pratyeka siddhAtmanA arUpI pradezo anyAtmAnA pradezo bhegA rahe che, chatAM paNa maLI jatA nathI. eka AkAza pradezamAM anaMta siyAtma pradeza bhegA rahetAM paNa pratyeka siddhAtmAnI vyakita bhinna hovAne lIdhe, bheLaseLa pAguM thatuM nathI. jema eka dukAnamAM pAMca gumAratAo rahe, paNa darekanI vyakita judI rahe che. kaMI bheLaseLa pAnuM thatuM nathI, tema siDAma pradezamAM paNa samajI levuM. pratyeka sirAma vyakti bhinna bhinna hovAne lIdhe temAM bheLaseLa paNuM thaI zakatuM nathI, ema samajI levuM. pUta siddAma padanI zakti A zarIramAM rahelA AtmAmAM sattAmAM rahI che. tene saMbodhIne kahe che ke, hiM bhavya! deharUpa kevaLamAM anAdi kALathI AtmArUpa deva For Private And Personal Use Only Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (154) ajJAna nidrAthI udaye che, tethI te keNa chuM te bhulI gaye che. ziSya prana-he paramakRpALu zaraNya gurU Ape kahyuM ke deharUpa devaLamAM anAdikALathI AtmA rahyA che, ema zI rIte ghaTe ! kAraNa ke, dehata zata varSa adhika prAca rahI pachI vikharI jAya che, tenI tenI te Adi che, ane aMta paNa che te tamoe te deha devaLamAM anAdikAnathI Ama deva rahyA che, ema kahyuM, dehanI Adi thaI, te AtmA anAdi kALathI rahyA, zI rIte kahI zakAya? . gurU uttara-he bhavya ! zravaNa kara ra dA vastra eka jAtanuM nathI paNa te pAMca prakAranuM che te nIce pramANe. rAjA, kica, bAra, tirasa, ane zA. e pAMca zarIramAM tejasa ane kArmaNa sUkrama zarIra kahevAya che. govAra dhuLa zarIra kahevAya che. te vatha che danAra-tA. kInuM vaikriya zarIra hoya che. cAregatimAM taijasa ane kAmaNa zarIra AtmAnI sAthe rahe che. anAdikALathI saMsAramAM jIva zarIra muke che ane choDe che, paNa koI vakhata saMsAramAM zarIra vinA rahI zakato nathI. pravAhanI apekSAe anAdikALathI AtmAnI sAthe zarIrane saMbaMdha che, ane manuSyAdi zarIranI eka vyakita apekSatAM zarIra sAdisAta bhAMge che. tethI he ziSya ! anAdikALathI A For Private And Personal Use Only Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (15) mAne dehano saMbaMdha che, tethI koI jAtane virodha - vato nathI. A ThekANe dehadevaLa grahyuM che, teto phakata manuSya zarIra AzrI che. te sAdisAMta bhAge che. deha devaLamAM rahela AmA pitAnI devatva zakitanA ajJAnane lIdhe, anaMta zakitamAna chatAM, paNa pitAne zakita rahIta mAne che. vaLI pitAne dehanI peThe vinazvara mAne che. dehanA dharmAno AtmAmAM Aropa kare che, dehanI vRddhithI piotAne vRddha ane dehanA kSINa thavAthI pitAne kSINa mAne che. AvI rIte paranA dharma potAnAmAM kalpI, pitAnuM satya svarUpa visarI gaye che. aho ! AryanI vAta che ke dehadevaLa kSaNabhaMgura che, tethI pitAne sukha nathI, chatAM sukha mAnI bhala kare che. kSaNabhaMgura deha devaLamAM uMghavAthI cAre gatimAM vicitra duHkhanA sthAnabhata AtmA thaye. deha devAno nAza aNadhAryA thAya che, ane anya dehamAM rahevuM paDe che. aneka prakAranAM chedana, bhedana, tADana ane tarjananAM duHkho dehavaDe bhogavavA paDe che. tevA dehamAM vAsa karatAM, jarA mAtra paNa sukha maLavAnuM nathI. vaLI dehamAM sadAkALa azuci rahyA kare che. je dehamAM kasturI nAMkhIe chIe te paNa dehamAM vidArUpa banI jAya che. nAkamAMthI lITa vahyA kare che, peTamAM karamIyA maLa, viSTA, matra, vigere bharyuM che. cakSumAMthI pIyA nIkaLyA kare che, For Private And Personal Use Only Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (156) bagalamAMthI sadA durgadhI meLa utpanna thAya che. aneka prakAranA rogo zarIramAM karma yege thayA kare che. je deha sAta dhAtuthI banela che; eka paLano paNa jene bharU nathI; je dehanI bAla, yuvA, vAvasthA, thayA kare che. evA deha devaLamAM koNa pitAno vAsa kape ? pitAno kharavAsa dehamAM nathI. deha pugala che, ane AtmAno traNe kALamAM pugaLathI judI jAtino che. AtmA cetanA guNavALo che, ane pugaLa saDaNa, paDaNu, vidhvaMsana, svabhAvavALuM che. pitAne bare vAsa to asaMkhya pradezamAM che. je pradeza anAdikALathI che, ane anaMta che, asaMkhya pradeza arUpI ane akSara che, asaMkhya pradezarUpa vAsa AtmAne che. mATe zuddha upacagarUpa suratAno ghaMTa kSaNe kSaNe vAge, tyAre AtmArUpa deva pitAnA svabhAve jAge, ane pitAnA svabhAve jAgRti pAmele AtmA potAne naDatAM anaMta du:khano nAza karI zake che, ane tevI avasthA prApta thatAM, he Atmana ! tuM ajarAmara thAya che. jema mAchalAMo jaLano tyAga karatAM nathI, tema AtmArUpa maryA che te svasvabhAvarUpa jalano tyAga kare nahIM. tyAre pitAne guNa prApta kare, ane vaLI jyAre avinazvara alakSya AtmAnI zuddha pariNatirUpa dazA sthirapaNe varte tyAre he bhavya ! tuM ajarAmara thAya. vaLI kazyamAna AmAnI stuti karatAM kahe che ke, "he For Private And Personal Use Only Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (157) AtmA tArUM dhyAna pAmaNi sadaza che. jema sahastra maNa lehane paNa pArva maNine sparza thAya, to laDa suvarNatAne bhare che, tema he Atmana ! tAruM dhyAna karatAM, A mA te paramAtmA bane che. kahyuM che ke- 1 g+1 AtmA eja paramAtmA che, AtmA dhyAne paramabrahma, vA siddhatva prApta karI, pazcAt kadApi kALe nAma rUpane dhAraNa karI zakato nathI. evI he Atman ! tArI sthiti che. he AtmA ! cAritrarUpa gADImAM besIne, pitAnA ghare cAlaje. mana sArathi samAna che. indriya ava samAna che. mATe mana ane Indriya upara pitAne aMkuza rAkhaje. mana ane indrionA vazamAM thaI, tene chuTI mUkI te bhavakAnanamAM rakhaDAvaze. mATe asaMkhya pradezarUpa nagara tarapha tuM cAlaje. vaLI te Atmana ! yAda rAkha ke asaMkhya pradeza rUpa nagara tarapha jatA mArgamAM kodha, mAna, mAyA, bharUpa cirano vAsa Ave che. mATe tethI sAvadhAna raheje. vaLI he cetana ! asaMkhya pradezarUpa pitAnA nagaraprati jatAM, mAmAM tRSNArUpa maTI khAI Ave che, tenuM taLIyuM jaNAtuM nathI. temAM paDI javAya nahIM, tene upayoga rAkhaje. vaLI mArgamAM cAlatAM zabda, rUpa, rasa, gaMdha, sparzarUpa viSaya viSanAM vRkSo Ave che, tenI chAyAmAM vAsa karIza nahIM. ane je vAsa karyo, te For Private And Personal Use Only Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 158) mahA duHkha prApta thaze. ane evI te ghena caDaze, ke tethI maraNa zaraNa thavuM paDaze. vaLI he cetana! mArgamAM cAlatAM meharUpa palipati Ave che, te aneka prakAre tane chetaravA prayatna karaze; paNa tethI te chetarAIza nahIM. abhimAnarUpa ajagara mArgamAM paDyA che, tethI sAvadhAna thaI cAlaje, mArgamAM jatAM, parabhAvarUpa siMha mahekAnanamAM varase che, tenAthI dUra rahI cAlaje. pramAda dazArUpa pizAca ne apramatta maMtrathI jItI leje. vivekarUpa caznathI, sihA mArge joI joIne cAlatAM,tuM AtmA saMkhyapradeza nagarane prApta karIza. A nagara prati keTalAka puruSa gamana karavAnI IcchA dharAve che, paNa gamana karatA nathI jIva. keTalAka purUSe kaMIka samajIne gamana kare che, paNa paMthamAM pUrvokta pathamAM sapaDAI jAya che. keTalAka bhaLe pramAda dazAmAM pUrvokta nagaranuM svarUpa paNa samajI zakatA nathI. keTalAka Asana bhavya jIve AvA satya nagaraprati gamana karI, svavAsa prApta kare che, mATe he bhavyajIva! tuM ceta, ane A chelI bAjI jItI le. zA mATe mohamAyAthI janma maraNa kare che ? amarapada prApta purUSArthadhIna che. he jIva ! have jhaTapaTa cetI le, ane zuddha cetanAtane karagarIne kahe che ke pitAnA svarUpanI prApti kara. AvI zuddha cetanAnI vijJapti zravaNa karI, AtmA nirvANa prati lakSa ApavA lAgyo. For Private And Personal Use Only Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (15) nirvANamAM, he cetana ! tArUM 9 che, te tArA AtmAmAM ja nirvANa (mekSa) che. mokSa svarUpI AtmA che, ane te mokSAvasthAmAM ziddhazilAnI upara rahe che. niyAyIka duHkhaatyaMtabhAvarUpa mukita mAne che. ane sukha guNano pralApa kare che. tethI tenuM mAneluM mukitanuM svarUpa egya nathI. tathA tavAdi sarva vyApaka mukita mAne che, paNa tattvathI vicArI jotAM, sarva vyApaka A mA mAnatAM teno baMdha ane mokSa AkAzanI peThe ghaTato nathI. rAmAnuja maravALA to A pramANe kahe che - AnandamayaparamAtmani jIvAtsalayo mokSa ityAhuH tatra layo cinUkSyamAtrAvAmUita morArIrApAstdaa nAmakarmakSaya eva sa iti karmakSayarUpayokSavAdikakSApravezo yadi copAdhizarinAze aupAdhikajIvanAzastadA tena rUpeNa vakhyAta gapuda pArthava || Anandamaya paramA tmAmAM jIvAtmAno lakSa thA, teja mokSa che. tene syAdvAdavAdI kahe che ke he rAmAnuja matavAdI ! tamAre mAne lo laya ekAdaza indriya, sUphamamAtrAvasthita paMcabhata svarUpa je liMga zarIra, tene nAza tene meza kahe che. je e tamAro mekSa hoya, to saMpUrNa karma kSayathI mokSa mAnanAra jIna matamAM tamAro praveza thaye. kadApi je For Private And Personal Use Only Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 10 ) ApAdhika jIvA heya tA jIvanA tathA tevI mukita rAmAnuje mAnelI sarasvatimatavALA tame upAdhika zarIranA nAzathI nAza thai javuM! tene mukti mAnatA nArUpa mukti icchavA lAyaka nathI. mATe purUSArtha kAi kareja nahIM, mATe mukti cegya nathI. vaLI dayAnaMda ema kahe che ke jIva muktimAM jai keTaleka kALa rahI, pA| saMsAramAM Ave che. tyAre te matavALAne puchIe chIe ke mekSamAM gaelA AtmAne ajJAna avidyA kheMcI lAve che. agara te pAtAnI icchAthI cAlye Ave che. athavA jyAre muktAtmA thAya che,tyAre temAM zu kaI avidyAnA leza rahI jAya che. vA izvara tene sasAramAM khecI lAvI janma maraNa karAve che. e cAra vikalpamAMthI prathama ` pakSa jo tame mAnaze| tA-tamArI mAnelI avidyA tA jaDa che, ane tamArA matamAM te! jaDa padArtha kaMi karI zakatA nathI, tethI avidyA kai muktAtmAne kheMcI lAve te ghaTI zake nahIM. ane bIjuM dUSaNa e Ave che ke, jyAM sudhI avidyA che, tyAM sudhI mekSa paNa kahI zakAya nahIM. banne pakSa mAnazeA, te te paNa siddha thatA nathI. kANu mUrkha suktinAM sukha sUkI sasAramAM AvavAnI icchA kare, je suktine mATe aneka prakAranA tapa, japa, dAna, dayA, paropakAra jJAna dhyAnAdinuM sevana karI, mokSa meLavyu, temAMthI pAchuM For Private And Personal Use Only Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (161 ) keNu AvavAvI icchA kare; mutAtmAne IcchA mAnaze, te te paNa siddha thatuM nathI. mukhyatAtmAnI icchA sukha viSayI che ke duHkha viSayI che ? punaH te IcchA nitya che ke anitya che? jo kaheze ke mutAtmAnI indA sukha viSayI che, te temAM paNa vikalpa ke-kSaNIka sukha sakha`dhI ke che nitya sukha saMbaMdhI che? jo kahezo ke kSaNIka sukha saMbadhI IzvA che, to te mumRtAtmAne ghaTI zake nahI. ajJAnI sasArI jIvane kSaNIka sukheAEA heAya che. ane evI jo kSaNIka sukhaiA mutAtmAmAM mAnaze, te te paNa ajJAnI mUmeM sa'sArIja yA. bIjA pakSamAM tame kaheze ke--mukatAtmAne nitya sukha sabadhI icchA che, teA tevu meAkSanu nitya sukha mUkI kSaNIka sIMsAra sukha bhagavavA kANu ajJAnI vinA khIjo meAkSamAMthI saMsAramAM AvavAnI icchA kare? tame kaheze ke-mutAtmAne sukha viSayI IcchA nitya che, tA hai bhacaiA jarA AMkha mIcI vicAre to kharA kesukha viSayI nitya icchAvALA mukatAtmAonI nitya sukhecchA kadApi kALe nAza pAmaze nahIM, ane tethI mukatAtmA kadI pAchA saMsAramAM AvI zakaze nahIM. vaLI nitya sukheAvALA mukatAtmA sasAranAM anitya sukha bhAgavavA pAchA Ave, te bane nahI, ane tema ane te nitya sukheAnA lApa thAya. ane anitya sukhecchA karavAthI 11 For Private And Personal Use Only Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 162 ) sasAra vinA mukitanI siddhi thai zake nahIM. ane tethI tamArI mAnelI mukita eka kalpanAnA gapagALeAja mAtra kahI zakAya. khInne pakSa grahI, tame mAno ke mukutAtmAnI icchA duHkha viSacI che, to tevI icchA mukatAmAne ghaTe nahIM. ane duHkha viSayI icchA, te eka kIDAne paNa priya nathI, ane evI IcchA te mukita jI vAne kahetAM mahA mUrkhatA kare. vaLI icchAthI sa`sAramAM kema AvIzake ? kAraNa ke, sasAra maLatA agni samAna che. saMsAramAM jarA mAtra paNa sukha nathI tevA saMsAramAM anaMta sukharUpa muktine choDIne mUrkhavinA kANu AvavAnI IcchA kare? vicArazUnya vinA AvI mukti anya keANu mAnI zake ! vaLI eka draSTAMta sAMbhaLA. " eka manuSya AMkhe AMdhaLA hatA tethI te bahu duH kha pAmatA hatA. koi dAkatare davAnA prayAgathI tenI AMbanI anyatA TALI tethI te sarva padArthAne jovA lAgyA. have te peAtAnImeLe zIrIte AMkha phoDInAMkhe, tema saMsArI jIva prathama saMsAramAM mahA du:khI hatA, tene samyagajJAna dhyAnAdithI mukti thai, tethI te satya anaMta sukha bhAgavavA lAgyA. te pA! kema sa'sAramAM AvavAnI icchA kare! alakhata kadI kareja nahI. vaLI satyArtha prakAzanA navamA ullAsamAM lakhyuM che ke AtmA jJAnala cAhe che, jJAnathI For Private And Personal Use Only Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (163) avidyA naSTa thaijAya che. ane avidyAnA nAzathI muktAtmA punaH janma dhAraNa karatA nathI. tyAre have dekhA ke jyAre te janma dhAraNa karatA nathI, tyAre te saMsAramAM zAmATe Ave che ! jo te pADo Ave che, tema mAnA te, tamArA satyArtha prakAzanuM lakhavuM bhAMga pInArA manuSyanA vacananI peThe bakavAdarUpa asatya thayuM. tethI muktimAMthI saMsAramAM AvavuM siddha thayuM nahIM. vaLI atra vicAra karI ke janma maraNapa je saMsAra kArya che, tenu kAraNa avidyA che, teteA jJAnathI naSTa thaIgaI, te tethI saMsAramAM janma dhAraNa karavAnuM kAraNa rahyuM nahIM. tethI meAkSanI sthiti sAdi anaMtame bhAMge siddha DarI. zAstramAM paNa kahyuM che ke-- kyuM. dara vIje yathAttaM prAdurbhavati nAMkuraH // karmavIje tathA dadhe na rohati bhavAMkuraH // 1 // khIja baLe che ane jema aMkuro khIjamAMthI ugInIkaLatAM nathI; tema karmarUpa khIja maLe che te saMsAra janma maraNarUpa bhava prApta thatA nathI. vaLI muktAtmAne icchA mA navI tepaNa ayeAgya che. je muktAtmAe kRta kRtya thayA che, temane koipaNa padArthanI icchA rahetI nathI ane For Private And Personal Use Only Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (164) jyAMsudhI koIpaNa padArtha prApta karavAnI IcchA thAya che, tyAM sudhI muktAtmA kahevAtA nathI. IcchA te adhurAne hoya che. zuM tamoe muktAtmAmAM kapelI IcchA jaDa padArtha saMbaMdhI che ke caitanya padArtha saMbaMdhI che ? prathama pakSa graha kaheze ke muktAtmAne jaDa padArtha saMbaMdhI IrachA che, te jaDapadArthamAM je sukha mAne che, te bahirA mA kahevAya; mutAtmA kahevAya nahI. jaDamAM sukhanI IrachA vALo ajJAnI kahevAya, sukha to AtmAno guNa che, jaDane guNa nathI. bIjo pakSa grahazeto puchavAnuM ke, caitanya svarUpa AtmAnI paripUrNatAe muktAtmAe prApti karI che, te have kArya siddhi karyA bAda IcchAnI nitti thavI joIe. jema ke manuSyane jala pIvAnI IcchA thaI che, ane jyAre jala maLyuM ane pIdhuM, tyAre jalapAnecchAnI zAMti thAya che, te pramANe jIvAtmAne paNa anaMta satya sukha prApta karavAnI irachA hatI. jJAna kiyAthI jIvAtmA pAse mukatAtmA thaI, anaMta satya sukha pAye, te IcchAne nAza thavo joIe. kAraNa ke, sukha prApti rUpa kAryanuM kAraNa sukhecchA che, te kArya pUrNa thayA bAda rahe nahI. parIpUrNa brahmasvarUpa prApta thayAne koI sukhanI nyunatA nathI ke jethI sukhecchA paNa hoya. e pramANe IcchAno niSedha mutAtmAne jANa. trIjo pakSa paNa muktAtmAne ghaTatuM nathI. muktA For Private And Personal Use Only Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAmAM avidyAno leza bace rahe che, tethI te saMsAramAM pAcho Ave che, ema kahevuM AkAza kusuma saTaza che. kAraNa ke jyAM sudhI avidyAno leza mAtra paNa che, tyAM sudhI mukatAtmA kahevAya nahI. sarva vidyAne nAza thAya, tyAre mutAtmA kahevAya che. mATe tame koI deva vizeSamAM mukatAtmApaNuM mAnI lIdhuM che, ema spaNa bhAro che. kahyuM che ke kSaNe tu mRtyu nirAti 5 devatAo pukSaya thaI gayA bAda, mRtyu lokamAM Ave che. mATe tamoe kapelI mukita devaloka vinA anya siddha thatI nathI tethI siddha thayuM ke, tamArI mAnelI mukti saMsAraja che. mATe saMsArI jIva saMsAramAM pAchA janma dhAraNa kare, ane mukatAmAM hare nahIM. ema sita karyuM. cothe pAgrahI tame kaheze ke mukatAmAne Izvara saMsAramAM kheMcI lAve che, ane janma jarAmaraNa karAve che tyAre te ema mAnavAthI siddha karyuM ke mukatAtmAonuM sukha joI, izvarane adekhAI AvI, tethI saMsAramAM temane pAchA lAve che, te Izvara adekhAI doSavAna Tharyo. tathA mukatAtmAo AnaMdathI muktinuM sukha jogavatA hatA, tene vAMka vinA ekadama pAchA saMsAramAM kheMcyA te Izvara anyAyI thayo. muktAtmAo satya sukha jogavatA hatA, temane kheMcIne saMsAramAM Izvare nAkhyA to dayALutA paNa rahI nahIM, ulaTe Izvara For Private And Personal Use Only Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 166 ) nirdaya he. mATe cotho pakSa paNa yukti anubhava rahIta thavAthI asiddha kare che. mutAmAM thaele jIva; pAcho saMsAramAM Avato nathI. ema mAnavAmAM koI jAtano doSa Avato nathI. vItarAga bhagavaMte kathita mukti nyAya yuti pramANathI satya kare che. keI matavAdI muktimAM ravAmi sevakabhAva ravIkAre che, paNa karmakSayathI sarva sarakhA hoya che, tethI svAmI sevaka bhAva mAnava mithyA kare che. temanA muti cAvadAra AtmAne nAza teja mukti cAvAka mAne che. evI muktine to vidAne kiDe paNa Icche nahIM, muktinuM svarUpa syAdvAdatattvathI siddha thAya che, AtmAnI jJAna darzana cAritra rU5 rUddhino tibhAva hato, tene AvirbhAva thA, teja mukta paNuM Thare che. ranavAryakSa mukti evaMbhUtanayanI apakSAe ghAtIyAM ane aghAtIyAM sarva karthane kSaya, teja mukti jANavI. rAtavarartiA nAmanA graMthamAM paNa kahyuM che ke - tirobhAva nijarUddhino AvirbhAva prakAza. / paramAtamapada te kayuM te padano hu~ dAma, / AtmA karmanA nAzathI, pitaja paramAtma svarUpa thAya che. mATe he bhavya ! tane nirvANamAM lakSya hAya, te tArA For Private And Personal Use Only Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 17 ) AtmAmAM nivANu che. mATe AtmasvarUpa sAkSAtkAra arthe cAritrarUpa udyama kara. jJAna paNa AtmAmAM che, anaMta jJeya padArthane jANavAnI jJAna zakti AdhAra AtmA che. A tmAmAMja kevalajJAna thAya che, jJAna te AtmAnA guNa che, ane jJAna te AtmAnI mukhya pariNati kahevAya che. nAnanA prakAza AtmAmAMthIja thAya che. anata tIrthaMkara bhagavatA thayA, temane kevalajJAna pAtAnA AtmAmAM sattAe hatu, te AvaraNakSayathI AvibhAvarUpe thayuM'. dhyAnathI jJAna zakti vizeSataH pragaTe che. mATe bhavya have sarva upAdhi rUpa sAMsArika prapaMca cheDI, sthira cittathI, antara devanI upAsanA kara. antara devanI upAsanAthI tArAM sarva karma kSaya thai jaze. antara devapaNa tu che, ane upAzanA karanAra paNa tuM che, ane upAsyabhUta paNa tArUMja svarUpa che. sApekSatAe sarva upAsaka vigere bhAveza paNa tArAmAM ghaTI zake che. tArI anaMta zakitanA pragaTa katA paNa jJAnabhAvathI poteja chuM. tuM pAte pAtAne tAre che, tu pAte pAtAne karmathI hADave che. tu pAteja pAtAne anaMta jJAna darzana cAritra vIrya sukhAdi guNAnA lAbha Ape che. tArA ghaTamAMja nivANu che, ane tenA pAte utpAdaka che. kSayApasama jJAnavaDe kevala jJAnanA utpAdaka paNa tu che. tArI akalagati che. huM Atman ! tuM cit svarUpa che. tArA svarUpamAM akhaDAnaMda For Private And Personal Use Only Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (168). samAye che, he Atmana ! anya jaDavastumAM tuM kadI nathI, te temAM pitAne zAmATe zodhe che, mATe Atma jJAnathI sva svarUpanuM darzana kara; deha vyANa Adi dayika bhAvamAM tu taTastha sAkSI rUpe varta. AtmajJAnIne potAnI bhrAMti, jJAnathI dUra thAya che, ane tethI koI sAMsArIka padArthamAM svArtha parAyaNa thaI. muMjhAto nathI. mATe hecena ! tuM tAruM jJAna kare ane strI viSayAdikamAM sukhanI buddhi thaI che, tene dUra nivAra. kAraNake strI vigeremAM mehaka vya nathI. eka asaMga AtmAne bodha kara. indriyAdikanA je je vikAro che, te moha janita che. ane te Atmana ! tuM te tevA vikArothI rahIta che jema phATika ratnamAM vAtA pula ane zyAma pukhano pratibhAsa paDe che, tethI phATika ratna huM rAtuM chuM, vA vALuM chuM, ema mAne che, te tenI brAMti che tema AtmArUpa phATika ratnamAM pratibhAsa rUpe thayelA rAga ane dveSAdikane AtmA potAnA mAne, temAM tenI bhrAMti che. rAga dveSAdi vikAre AtmAnA nathI. ane AmA tethI sphaTikanI peThe nyArI che. vaLI bIjuM draSTAMta nIce mujaba che. jema koI eka taLAva che, taLAvanI bAjumAM ghara che, ane upara caMdra sUrya vigere tArAo che. sarovaranuM jala pavananI laherothI hAlaka Dolaka thAya che. te vakhate ghara caMdrane paDachAyo jalamAM paDe che, tethI ghara caMdra For Private And Personal Use Only Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 169 ) sUrya hAlaka Dolaka thatAheAya ema dekhAya che. paNa te jema bhrAMti che; tema AtmAe rAga dveSathI pAtAnA mAnelA 5dArtho vastuta: potAnA nathI. vedAMtI jaDa padAthAne bhrAMti mAtra kahI, tenI sattAnA lApa kare che, te jene mAnya nathI. jaDa padArtha AtmArUpe nathI, tethI te AtmAnI apekSAe asat samajavA paNa te pAtAnA svarUpe aa sat che, jaDa padArthanI sAthe caitanya padArthanA sabadha hovAthI, AtmA ajJAnathI peAtAne jaDa mAnI, Adya padAthAmAM me hapAmI ahirAhma pada dhAraNa kare che. AtmA rava ane para prakAzaka hovAthI, jIva ane ajIva padAryanI siddhi thAya che. para ajIvAdi vastu siddha re, te tene prakAzaka AtmA re. anekasva tathA parazAsAmAM gAmA vapara prArAja karyA che, tethI jIva ane ajIva padArtharAzI siddha hare che, ane te pramANe pratyakSa dekhAya che. jJAna cetanAnI sanmukhatA Atma prativartI, teA alpakAlamAM sakaLa pacendriya viSavArIne, ni:kAmI tathA niHsagI thAya, mATe bhavya jI e paradoSa draSTinA tyAga karI, vAtmasvarUpa ja dekhavuM. paradoSa dekhavAnI draSTithI AtmA deSI bane che te batAve che. udA / paradoSI jo citato doSI dinane rAta || bAlakaratti doSamAM, kAkavRtti avadAta. || 7 6 || For Private And Personal Use Only Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (10) parasvabhAve vartatAM, tirobhAvanI vRddhiH|| AtmasvabhAve vartatA, kSAyIka AtmasamRddhi. // 75 // vivecana-he bhavyAtmana je tArU citta pArakAnAM doSa dekhavA tatpara che, te tuM rAtrI ane divasa daramiyA citta vRtti thaI javAthI, doSI ja che. amuka te kodhI che, amuke to amuka pApakarma karyuM. amuke amukane vizvAsaghAta karyo, amuke amukane mArI nAMkhe, amuke amukanuM dhana harI lIdhuM. amuke amukanI sAthe vyabhicAra karma sevana karyuM amuktio mahA pApI che, amunuM to savAranA 5horamAM nAma devA gya nathI. amukanuM AcaraNa aMtarathI nyArU ane bahirathI nyArU che, amukato mukhe prabhu prabhu jape che, paNa hadayamAM te mahA pAkhaMDI che. amukatA mane hAdharta che; amuka anyAyI che, amukato lIdhelAM vrata cheDyAM che, amuka amuka vakhate amuka doSa sevato hato. phalANuM dIThA, e doSanA bhaMDAra che phalAe amukanuM dhana cothuM, phalANAe AkhI nAta bagADI, phalANAe kulamAM kalaMka lagADayuM, vigere je je doSanuM bolavuM, vicAravuM, doSadraSTi rAkhavA ItyAdi parasvabhAvathI mana sadA doSI rahe che. mananA vegane anyanA doSa jovAmAM rakavAthI mana doSa grahaNa karavAnuM ja zikhe che. ane parene doSa jevAnI TevathI, mananI sthiti doSavALI ja dekhAya che. jema kAmane For Private And Personal Use Only Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (171) vega thavAthI kamI mana aneka strInuM ciMtavana kare che, pachI manamAMthI kAmane doSa dUra kare hoya, te mahA mahenata paDe che. te pramANe mana paNa paradoSa grahaNa karavAnA vyApAramAM tallIna thavAthI, pratidina deSa draSTinI puSTi kare che. manamAM bIjAnA aneka doSa jevAthI, te doSanA saMskAra pitAnA hRdayamAM paDe che, ane pachI saMskAra vizathI, keTaloka kALa vItyA bAda, te doSonuM bhAjana pite thaI paDe che. prathama te pArakA doSa jovAmAM mananI pravRtti thAya che; paDAnuM vacananI pravutti thAya che, pakSAt kAyAnI pravRtti thAya che; traNa vega paNa para doSathI pIta bane che. para doSathI niMdAnI Teva buddhi pAme che. ane tethI vaira vRddhi kusaMpa prANaghAta vigere pApanI utpatti thAya che. mATe pArakAM dUSaNa jevAthI, bolavAthI, bALakavRtti ceSTAne bhajanAro AtmA thAya che. paradoSa darzI pakaDAt kAgaDAnI upamAne dhAraNa kare che. jema kAgaDo cAMdAne dekhIne khetare che tema dopI purUSa pArakA dUSaNa jevAmAMja manogati vApare che. doSa dekhanAra purUSa game tevo sAro hoya, paNa te buro ja che, kAraNa ke je te sAro hoya to pArakA doSa dekhanAra jenAra kema hoya ! ane paradoSa dRSTa bane, te pitAnA AtmavibhAvane kI parasvabhAvamAM po; ane para svabhAvavALuM citta hovAthI potAnA svarUpane upayoga rahyo For Private And Personal Use Only Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 172 ) nahIM. ane potAnA svarUpanA anupayogI thaelA e samaye samaye sAta ATha karmane grahaNa kare che. vaLI paradoSa draSTAne rAtrImAM paNa svamAmAM pArakA doSa dekhAya che. AvI AtmAnI sthitithI pote adharmI banyA. ane tethI aMtaramAM caMDAla sarakhA banyA, ane tethI Atma guNane nAza karanAra anyA. AvI rIte doSa dekhavAnI tathA belavAnI TevathI aneka prakAranA doSanuM bhAjana AtmA ane che. aneka prakAranA dethI AtmA hikAtmabhAvaneja seve che. tethI te upasamabhAva,kSayApa zama hA, ane kSAyIka bhAvane pragaTa karI zakta nathI. mATe bhavya jIAe AtmakArya sAdhavuM hoya, te para doSa STino tyAga karavo. para doSa TraSTithI ekalA deSAja dekhavAmAM Ave che, paNa anyanA guNa tarapha lakSa jatu' nathI. he bhavya jarA hRdayamAM samaja. dareka manuSyomAM doSa ane guNa rahelA che. kALI bAju tarapha nahI. dekhatAM, dheALI mAju tarapha dekhavAnI TevapADa. huM cetana ! anAdi kALathI doSa dekhavAnI Teva paDI che. tene vairAgya ane jJAnathI vAra. jema jema doSa dekhavApaNuM dUra jaze, tema tema A ravaravAvamAM ramaNa karaze, ane svaravabhAva ramaNatAthI Atma guNAnA prakAza thaze. mATe he bhavya ! vaira adekhAi nidAnuM mUla kAraNa para deSa dRSTine jalAMja For Private And Personal Use Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 173) lI Ape. saMsAramAM aneka purUne ravAva pArakA doSa dekhavA jevAmAM Ave che, tevA para doSa daIonA upara paNa samabhAva dhAraNa karavo. ane para doSa dAdAonAM duSaNo jovAnI Teva paNa kadI rAkhavI nahIM. ApaNAM dUSaNe anya jovA prayatna kare che, tyAre temanA dUSaNo jovAnuM mana paNa ApaNuM thaI jAya che. ane tethI manovRtti kharAba thaI jAya che. ApaNe to ema samajavuM ke anya purUSe potAnI kharAba TevathI bhale dUSaNo juve, paNa mAre te chatAM, vA achatAM, paNa anyanAM dUSaNo zA mATe jevAM joIe; anya dUSaNo jevAthI, huM pote para savabhAvamAM ramI karma bAMdhuM chuM. tethI huM doSI banuM chuM. vaLI anyanAM dUSaNa jevAthI, ane temanI niMdA karavAthI, amAMthI kaMI dUSaNe jatAM rahetAM nathI. pArakA doSa dekhavA karatAM, potAnA doSa joze mAluma paDaze ke mAruM keTaluM AtmavirUddha AcaraNa che ! po. tAnuM zuddha rUpa mUkI mana kayAM kayAM bhaTake che, te to jarA vicAre. tamAruM mana pitAnA varUpane mUkI, pulabhAvamAM jAya che, te ja tamAre mATe doSa che. to samaya samaye sAta vA ADa karmane grahaNa kare che, te tamAre zuM sAmAnya doSa che? alabata te moTAmAM moTo doSa che, tamo rAga ane dveSa kare che e zuM tamArAmAM mATe deSa nathI? alabata moTe doSa che tamArU citta jaDa padArthamAM sukha mAne che, e zuM For Private And Personal Use Only Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (174) e che deSa che? tamAruM mana aneka prakAranA vika95 saMkalpa karyA kare che, te zuM che doSa che ! ATha karma paNa do. Sa rUpaja che, ane te ATha kane tame dhAraNa kare che te tethI tamo nirdoSI TharatA nathI. tamo hoi, khelo che, aMtaramAM aneka prakAranI kuvAsanAo dhAraNa kare che, tethI zuM tame doSI TharatA nathI? hA avazya Thare, tame ajJAna sthitithI svAtmabhAna bhUlI gayA che te zuM ocho doSa che, AtmAnI paramAtma sthiti thavA arthe bAhya ane aMtara koIpaNa prakArano udyama karatA nathI, te zuM doSa nathI ! alabata deSaja che. tamoe AtmajJAna prApta mATe AtmajJAnI munIrAja pAse gayA nathI, te zuM e deSa nathI se !! tame duniyAnI nIti pramANe cAlo cho, kiMtuAtmadharma prAptinI nIti mATe koIpaNa lakSa ApatA nathI te zuM tamAro doSa nathI. vaLI tamee pitAne doSI mAnI, doSamaya vRttivALuM mana karyuM, paNa potAnA guNanI prApti mATe kaMIpaNa udyama karyo nahIM, te zuM ocho doSa che, tame manuSya janma dhAraNa karI, pazunI peThe dharmahIna AyuSya gumAvI che te bahu doSathI, ajagaranI peThe ALasu thaIne tamee pramAda doSanuM ghaNuM sevana karyuM che, te kema bhUlI jAo che; tame doSane dekhavAnI Teva pariharI, AtmaguNa nirIkSaNa karaze, to ajarAmara pada prApta karaze. ApaNA zrI vIrajInezvare For Private And Personal Use Only Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (175) koIne apamAtra paNa doSa dekhe nathI; ane keInI niMdA karI nathI. tamAre paNa muktipadanI IcchA , te have jarA Atma sanmukha draSTideI, pitAnuM svarUpa vicAravuM ghaTe che. zrI trevIsamA tIrthaMkara pArzvaprabhu upara kamaThanA jIve bahu upasarga karyo, paNa prabhue tenA doSa tarapha daSTi dIdhI nathI. zrI gaja sukumAle potAnA sasarAnA upara doSa draSTithI jevuM nathI. apakAra karanAra bhale apakArarUpa doSanuM sevana kare. paNa ApaNe te apakAra karanAra prati doSa draSTithI jevuM gya nathI. doSa draSTi vALA che, te kAgaDA ane tamA rAmAM aMtara nathI.deSa dekhavAmAM AkArya nathI, paNa guNa dekhavAmAM Arya che. depa dekhavA tatha devanuM kathana karavAmAM dharma nathI, paNa guNa dekhavAmAM dharma che. devIne devI kahI, temanI phajetI karavAmAM potAnI tathA temanI unnati nathI, paNa temane guNI banAvavAmAM tathA potAnI doSa dekhavAnI Teva TALavAmAM unnati samajavI. koI eka nAnA bALakanI mAtA pitAnA putranI viAne I nAkhe che, tema uttama purUSa ke je mAtAnA samAna che, te devI purUSonA doSarUpa viSkAne joI nAkhe che. paNa niMdAmAM pravRtta thatA ja nathI. bhavya purUSe pitAnA zuddhAcaraNathI aneka jInA doSane TALI nAkhe che. ane purUSonI vANIrUpa gaMgA nadImAM asapurUSa snAna karI dene dUra kare che. For Private And Personal Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (176) paraguNaparamANUn parvatI kRtya nityaM nijahRdi vika.saMtaH saMti saMta citta: | paramANu samAna paraguNane parvata samAna gaNI keTalAka sat purU hadayamAM pramoda dhAraNa kare che. pArakAmAM rahelA deSane dekhI, je leke devI tarapha tiraskAranI lAgaNIthI jue che, tenA karatAM pArakAmAM rahelA doSane dekhI prasaMga Ave, premabhAvathI TALe che, ane doSIne zuddha banAve che, tevA satparUpane namaskAra thAo. tame samajo ke jyAre pitAnAmAM kaI jAtano doSa rahelA hoya che, ane te doSathI anya leke tamArA upara tirarakAra nI lAgaNIthI juve che tyAre tamArA manamAM keTaluM tenA upara duHkha lAge che ! te rI rIte sarva jIvone mATe rAsajavuM. tamArAmAM rahelA doSe koI TALI tamane mArA banAve to tame tene keTalo badho upakAra mAne che ! te pramANe sarvane mATe samajI levuM. keAI bAlake pitAnA mukha upara rUzanAI reDI hoya, ane te potAnuM mukha kALuM che, ema dekhI zakatA nathI, anya leke tene kahe ke kALA mukha vALa, tyAre te chokare keTale badho manamAM duHkha pAme che. paNa kaI tene ArIso ApI, tenuM mukha dekhADe che te pitAnuM mukha kALu dekhI zuTa karavA umaMgathI prayatna kare che, te pramANe devI purUSanA sabaMdhamAM samajavuM. pitAnAmAM deSa che, tene jovAnI jJAna zakti ApatAM, pitAnI meLe doSo For Private And Personal Use Only Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (177) ne tyAga karavA utsAhathI prayatna kare che. pratyeka manuSyamAM prAya apa adhika doSono abhAva hoya che. pitAnA doSa jotAM, guNanI vRddhi thAya che, ane paranA doSe jotAM guNano nAza thAya che. tamAruM mana sphaTika ratna samAna che, tenA upara paradoSagrahaNarUpa rUzanAI kema reDe che ? tamo pote ja paradoSagrahaNarUpa beDIthI tamArA AtmAne saMsAramAM bAMdhI rAkhe che. je dIvasamAM tame e koInA de tarapha daSTi nahIM dIdhI hoya, te dIvasane dhanya che. anAdikALathI tamane deSa jovAnI Teva paDI che ane tethI tame tamArI unnatimAM pitAnA hAthe patharA nAkhyA che, tethI tamArI Atmazakitane prakAza thato nathI. bIjAnA doSa jevAne tamane koIe hukama Ape che ! ane bIjAnA do jotAM, prathama tamArA hadayamAM deSane bhAsa thAya che, tethI tamane zamabhAvanI prApti thavAnI nathI. ane zamabhAvanI prApti vine mukti nathI. tame sAdhu agara sAdhvI che ane tenI AgaLa tame niMdA kare che, ane anya doSothI tamArI jIbha malIna kare che, tamAruM mana malIna kare che, tethI zuM tamane zravaNa karanArA purUSo pavitra dhAraze ke kema tene vicAra kare. prAyaH ghaNuM karIne tame zreSa, spardhA, ane anyanI moTAIthI anyanA doSo jevAnuM ane kathananuM sAhasa kare che, tethI tame bhAre doSI For Private And Personal Use Only Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 178 ) zakatA aneA che. tame anyanA je doSa jue che, te kharA hAya ke khATA hoya, temAM zu pramANa che. anyamAM rahelA chatA dekhe dekhavAnI, tathA tenI niMdA karavAnI, TevathIja tame paramAtmapada prApta karI zakatA nathI. tamArI svasvabhAvaramagutAne tame paradoSa grahaNanI kuTevathI prApta karI nathI. tame AjathI ravAtmAnnatinA zikhare caDhavAnuM IcchatA hAya, teA paradoSa grahaNa karavAnI buddhine dezavaTa ghA. ane draDha pratijJA karI, ke hu AjathI kAinA doSa joiza nahI, ane kadI kaleza vera vigere kAraNathI anya doSAracAraNabuddhi thAya, teA jInezvara bhagavAnanu te samaye smaraNa karIne, khurI Tevane vArajo. koInI niMdA karavAnI buddhi thAya, tyAre tamArA sanane prabhuguNasmaraNamAM joDajo. tamArI niMdA kAI kare, te jANIne tenI niMdA karavA pravRtta thaze| nahIM. ApaNI manevRttiyA upara bahu dAba mUkavA joie. manovRttine AtmaravabhAvamAM joDavI. ane parasvabhAvano tyAga karavA. AtmadharmanA upayoga bhUlIne, anya vikalpa sakalpa karavA, te sarva parabhAva che. AtadhyAna ane dradhyAna te parabhAvanA gharanAM che. AtadhyAnanA cAra pAyA che, ane raudradhyAnanA cAra pAyA che. tenuM vizeSa svarUpa azmarIyakRta dhyAnavAmAMthI joi levuM. 5rasvabhAvamAM vartatAM tirobhAvanI vRddhi thavAthI, jJAnAdicuNA For Private And Personal Use Only Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (179 ) pragaTa thatA nathI, ane AtmajJAna saMprApta karI, AtmasvabhAve ramaNa karatAM, zAcikabhAvanI yuti thAya che. prathama te AtmasvabhAvamAM ramaNatA karavI, e azakya lAgaze. paNa abhyAsa karatAM haLave haLave praveza thaze. aneka vikapa saMka9pa karatI manovRttine dAbI deI, eka rithara upagathI jJAnAdi guNonuM smaraNa karavuM. aneka prakAranA vicAre tamArA manamAM praveza karatA jaNAze, paNa tame hiMmata hAraze nahi. prathama dhyAnAvasthAmAM vika9pa saMkapanI sAthe bahAdurIthI yuddha karavuM. pitAnA manane eka AtmasvarUpipagamAMja joDavuM, te ja atra bahAdurI che. rAdhAvedhanI piThe, AtmaguNasthiratAmAM ekalakSa ApavAthI atyAnaMdane sahaja jhare hadayamAM pragaTe che, teno anubhava yogIne hoya che. parasvabhAvatti teja saMsAra che. ghara nidrAmAM jema sarva bhAna bhUlI javAya che, tema tame parasvabhAvavRttine tevI rIte bhUlI jazo, te eka AtmasvarUpa jAgRti thavAthI, anaMta sukhanA bhegI banavAnA, emAM jarA mAtra saMzaya nathI. AtmasvarUpanI jAgRtithI, dhyAnanI sthiratA vRddhi pAmavAthI, zurAtmasvarUpane anubhava hadayamAM pragaTe che. pachI dhyAnapurUSane anya manuSyanI sAthe vArtAlApa karavAnuM paNa gamatuM nathI. sarva bAhyapadAthAmAM IcchAbuddhi baMdhAI hatI, te TaLI jAya che. ane For Private And Personal Use Only Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (100) aniSTa saMga ane aniSTa padArtho para arUcI baMdhAIhatI, te paNa TaLI jAya che. aMtaranI ramaNatA vinA dhyAnInA hRdayamAM AnaMda pragaTato nathI. kharekhara aMtaranA anubhavanI khumArImAM lIna thavAthI, bAramaMku eja sUtrane samyaka anubhava pratIta thAya che. have AtmaguNaprApti arthe pravRtti karavAthI nivRtti thAya che te darzAve che. ratnatrayI pravRttimAM, aMte che nihAtti // tyajI pravRtti bAhyanI, bhajavI antarabhakti. // 76 / / antarabhakti bhAvatAM, antaramA udyotaH / / zuddhasvabhAve AtmanI, jhaLake rUDI jyota. // 77 / / rUddhamAve zAMtatA, kavara zAMtatA tyA; sevA zAMti rAtmanI, ne teno rAja. 38 jJAnadarzana, cAritrarUparatnatrayImAM, pravRtti karavAthI aMte mekSa che. mATe jJAnadarzanacAritra vinAnI je bAhyapravRtti, tene tyAga karI antara AtmatatvanI bhakti karavI. AtmArUpa satyasAhibanI sevA cAkarI karatAM, daridrAvasthA rahetI nathI. jevI kavya kamAvAmAM buddhi thAya che, tathA jevI suMdara thAnAvasthAvALI strImAM rAgabhAvanI buddhi thAya For Private And Personal Use Only Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 181 ) che, tevI rAgabhAvathI je antarAtmatatvamAM pravRtti thAya te mukti sattvara thAya che. aMtarAtmAnI sevAthI manamAM AnaMdanI laharI pragaTe che. antarAmanI sevA bhakti samAna koInI sevA nathI. te saMbaMdhI zrI yazovijayajI upAdhyAyajI kahe che ke-- pada / aba meM sAco sAhiba pAyo, yAkI sevA karata hu~ yAkI; muja mana prema sohaayo.|| . aba0 1 vAkuM ora na hove apano, jo dIje gharamAyo saMpati apanI kSaNameM deve, vayato dIlameM dhyAyo. aba0 2 oranakI jana karatahe cAkarI, dUradeza pAu ghAse; aMtarajAmI dhyAne dIse, kyato apane pAse. aba0 3 ora kabahu koi kAraNa kopyo, bahota upAya na tubhe; cidAnandame magana rahatuhe, veto kabahu na rUme. aba0 4 oranakI cintA citte na miTe, sabadina dhaMdhe jAve thIratA mukha pUraNaguNa khele, vayato apane bhAve. aba0 5 parAdhInahe bhoga orako. yAte hota vijogI sadAsiddha samamukha vilAsI, vayato nijaguNabhogI. aba 06 jyuM jAno tyuM jagajana jANo, meMto sevaka unako; For Private And Personal Use Only Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (182 ) pakSapAtato parazuM hove, rAga dharata hu~ gunako. aba0 7 bhAva eka hi saba jJAnIko, mUrakha bheda na bhAve apano sAhiba jo pichANe, so jasa lIlA pAve. aba08 bhAvArtha -have meM satyasAheba je dehamAM asaMkhya pradezarUpavyaktithI birAjIta AtmA che, tene pAme. jenI aMtaradRSTithI sevA karatAM mAro jenA upara prama prema thaI gaye, evA AtmasAhebane prApta karyo. aMtarAmaprabhune anya koi te potAno thato nathI. ghaNA prayatna karIe, te paNa je pitAne nathI, tene potAne kare nahIM ane vaLI jenI sevA karatAM, potAnI sarva AtmasamRddhi kSaNavAramAM ApI de che. kSapakazreNie caDhelA munivarya zukaladhyAnamAM dhyAnArUDha thaI, sthiropagathI, AtmaprabhunI sevA kare che, to te karmanI prakRti kheravI teramA guNaThANe kSAyIkabhAvanI nava labdhine AtmarUpapramu Ape che. AtmA potAnI sevA kare che ane piteja saMpattio Ape che. mATe AmarUpa sAheba ja mArA dIlamAM dhyeya che. enA vinA rAjA, cakavati, zeTha, pAdazAha, ThAkora vigere bAhyavanasattAthI sAheba kahevAya che, tene mArA dIlamAM rUcatA nathI. bAhyasAheba ane AtmasAhebamAM AkAza pAtALa eTale phera che. merU parvatanI AgaLa sarNapane dANe kayAM ! svayaMbhu For Private And Personal Use Only Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (183 ) samudranI AgaLa khAbocIyuM zA hIsAbamAM ! haMsanI AgaLa kAma zA hIsAbamAM ! arAvata hastinI AgaLa rAsabha zA hIsAbamAM! IdranI AgaLa bhUta zA hIsAbamAM ! garUDanI gati AgaLa kukaDAnI gati zA hIsAbamAM ! sUryateja AgaLa khajuAnuM teja zA hIsAbamAM ! kalapakSanI AgaLa AkaDo zA hIsAbamAM ! tevI rIte AtmArUpa sAhebanI AgaLa bAhyanA dekhAtA sAheba kaMI hIsAbamAM nathI. aMtarAtmaprabhunI sevAthI manuSya ane prakAranI labdhio prApta kare che. zrI gatamasvAmine aviza ladhi utpanna thaI hatI, te paNa aMtarAtma prabhunI sevAthI thaI hatI. svAmIne AkAzagAminI vidyA prApta thaI hatI, temAM paNa teja kAraNa hatuM. zrI yazavijayajI upAdhyAye zata graMtha AdinI racanA karI, temAM paNa aMtarAtmaprabhunI sevAthI ja jJAnazakti prApta thaelI hatI. zrI kalikAlasarvajJa hemacaMdra AcArya mahAna graMthonI racanA karI che, te paNa aMtarAtmaprabhu sevAmAhAsyathIja samajaje. zrI ASADhAbhUti AcArya nATaka karatAM karatAM kevaLajJAna pAmyA, te paNa aMtarAtmaprabhunI dhyAnarUpa sevAthI ja samajavuM. zrI IlAcIkumAra vAse caDhI, aMtarAtmaprabhunI bhAvanArUpasevAthI kevaLajJAna pAmyA. zrI marUdevI mAtA hastinA upara beThA chatAM, aMtarAmaprabhunI bhAva For Private And Personal Use Only Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (184) nArUpasevAthI kevalajJAna pAmyAM. zrI gautamasvAmI aMtarAtmaprabhunI bhAvanA dhyAnarUpasevA karatA chatAM kevaLajJAna pAmyA. zrI pRthvIcaMdra ane guNasAgara aMtarAtmaprabhunI bhAvanArUpasevAthI kevaLajJAna pAmI mukata thayA. zrI sanatakumAra aMtarAmaprabhunI taparUpa sevAthI, labdhidhAraka thayA. zrI naMdiNa aMtarAtmaprabhunI sevAthIja bedha devAnI zakti pAmyA. zrI vizukumAra munice moTuM zarIra banAvI, namucine dAbI dIdho, te paNa aMtarAtmaprabhunI tarUpa sevAthI ja. vAlIe rAvaNane bagalamAM ghAlI phera, tathA aSTApada cAMpI rAvaNane buma pADavAnI preraNA karI, te paNa aMtarAtmaprabhunI sevA kRpAthI. zrI bharatarAjA ArIsAbhuvanamAM kevaLajJAna pAmyA, te paNa aMtarAtmaprabhunI bhAvanA dhyAnarUpa evAne mahimA jANa. zrI prasanacaMdrarAjarSi kevaLa jJAna pAmyA, te paNa aMtarAtma prabhunI sevAthI ja. zrI gajasukumAle maratake agninI vedanA sahana karI te paNa aMtarAtmA prabhunI sevAthI ja. dharma dayAna ane zukaladhyAnathI aMtarAtmA prabhunI sevA cAkarI thaI zake che ane bahirAtmaprabhunI sevA cAkarI ArtadhyAna ane ridridhyAnathI thAya che. yogi aneka prakAranI labdhizakita prApta kare che, te paNa aMtarAtmaprabhunI sevAnA mAhAsyathI ja samajavuM aSTasiddhi ane navanidhinuM bekatApaNuM paNa aMtarAtmaprabhunI sevAnI prasAdI samajavI. For Private And Personal Use Only Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (185 ) merU parvatane kaMpAvavAnuM sAmarthya paNa aMtarAtmaprabhunI sevAthIja pragaTe che. pRthvInuM chatra karavAnuM sAmarthya paNa aMtarAmaprabhunI sevAmAM samAyuM che. avadhijJAna tathA mana: 5 caiva jJAnanI saMpadA pamADanAra paNa aMtarAtmaprabhunI sevAja che. zrIkRSNa ane zreNaka nRpane muktipadanI prApti thaze, te paNa aMtarAma prabhunA dhyAnathI samajavuM. rAma tathA pAMca pAMDavoe muktipada prApta karyuM te paNa aMtarAtmaprabhunI dhyAnarUpa sevAnuM mAhAsya jANavuM. pitAnI bhaginIne bhokatA caMdrazekha. 2 rAjA paramapada pAmya, te paNa aMtarAtmaprabhunI sevAthI ja. jAlI, mAlI, ane uvayAlI paNa zatrune jaya karanAra aMtarAmaprabhunI sevAthI muktipada pAmyA. kaMdhasUrinA paMcazata zi zANImAM palAtA chatA muktipada pAmyA, te paNa aMtarAma prabhunI dayAnarUpa sevAthI ja. jeTalA jIva siddha thayA thAya che, ane ' thaze, te sarva aMtarAtmA prabhunI sevAnuM mahAtamya jANavuM. yama niyama, Asana, prANAyAma, pratyAhAra, dhAraNA, dhyAna, ane samAdhi e aSTAMga yogathI paNa AtmaprabhunuM sevana karavuM paDe che. e aSTAMga yoganI sAdhana karatAM, aneka prakAranI zakti jAge che, te paNa Atmaprabhu sevana mAhAtmya jANavuM. aSTa draSTipaNe aMtarAtmaprabhunI sevanArUpa jANavI. munirAjanAM paMca mahAvrata ucaravAM, ane zrAvakanAM bAra vrata uccaravAM, ItyAdi vrata For Private And Personal Use Only Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (186) sevanA paNa aMtarAtmaprabhu pragaTa karavAne mATe samajavI. dravyasaMvara, ane bhAvasaMvaranI upAsanA tathA dravyanijIrA ane bhAvyanirjarAnI upAsanA paNa upAsyabhUta aMtarAtmaprabhunI prApti artha che. sAmAyaka, viSadha; pratikamaNa, pUjA vigere kRtyathI paNa aMtarAtmaprabhunI upAsanA ja karavAmAM Ave che. keTalAka leke aMtarAtmanAM bhajana ane pado gAIne tenI sevA kare che. koI koDa Adi jApavaDe aMtarAtmAnI sevA kare che. koI prabhunI AgaLa aneka prakAranAM ratavana gAIne, paNa aMtarAtmaprabhunI sevA kare che. keI AtmajJAnanAM pustako vAMcIne paNa aMtarAtmaprabhunI sevA kare che. tyAdAdajJAnI che, te nigamasaMgraha vyavahAra, rUjusUtra, za danaya, samabhirU, ane evaMbhUta e sAta nathI AtmaprabhunuM svarUpa ane kAntarUpe samajI tenI sevA kare che. dravya, kSetra, kALa ane bhAvathI, AtmasvarUpa samajI, bhavya purU AtmaprabhunI sevanA kare che. satabhaMgI, ane cAranikSepA, tathA dravyaguNa paryAya sAmajI. zreya sAdhaka bhavyAtmAo aMtarAtmaprabhunI sevA kare che. anAdikALathI ajJAni jIvo ArtadhyAna ane radradhyAnathI bahirAmabhAve AtmAnI sevAnA karI, durgatimAM paribhramaNa kare che. zubhepage sevanA karatAM, svargAdisukhanI prAptI thAya che. aMtarAtmaprabhunI For Private And Personal Use Only Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (187) zudhepage sevana karatAM, alapakALamAM zivasukhanI prAptI thAya che. keTalAka lekae kIti rAjyAdi AdinI prAtI artha, sevA karI, te tene teTaluM ja maLyuM. jevA hetuthI jevI sevanA AtmaprabhunI kare che, tevuM phaLa prApta thAya che. bahirAtmaprabhunI sevana A jIve anAdikALathI karI, paNa kiMcita sukhanI prApti thaI nahIM. subhUma cakavati vigere bahirAtmaprabhunI sevA karI nara gati pAmyo. IrSyA lobhathI dhavaLazeTha bahirAtmaprabhunI sevA karI narakagati pAme. vyabhicAra tathA abhimAna vigere doSothI, rAvaNa nRpe bahirAtmAnI sevA karI, narakagati pAme. udAyIrAjAne kaMkaratnanI charIthI mAranAra vinaya ratna narakagati pAmya, temAM paNa cheSa kapaTathI bahirAtmasevanAja kAraNa bhUta che. agnizarmA brAhmaNano jIva daiSavaDe bahirAtmaprabhunI sevA karI, durgatinAM mahA duHkha pAme. namuci pradhAna mithyAtva dveSAdika bahirAtmaprabhunI sevA karI, narakagati vigerenAM mahAduHkha pAmya. saMgama devatA bahirAtmaprabhunI sevA karI, mahA duHkha pAme. pRthvIne potAnI mAnI rAga ane dveSathI bahirAtmaprabhunI sevA karI, aneka rAjAe janmajarAmaraNanAM mahA duHkha pAmyA. jyAM sudhI ajJAna che, tyAM sudhI bahirAtmaprabhunI sevA karavAmAM Ave che. aDhAra pA5 sthAnakathI, bahirAtmaprabhunI sevA For Private And Personal Use Only Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (188 ) kare che. samakita guNa karI, jIva mahA duHkha saMprApta prApta thayAthI, ahirAtmabhAvanA tyAga thAya che, ane tethI aMtarAtmaprabhunI sevA thai zake che. tathA samikata guNa ane dezathakI viratiguNa, tathA sarvataH viratiguNa, prApta kayAthI, aMtarAtmaprabhunI vizeSata: sevAbhakti karI zakAya che. apramatta dazAthI sAtamu guNuThThANuM prApta kayAthI, vizeSataH aMtarAtmaprabhunI sevanA karI zakAya che. ceAthA guNuThANAthI te sAtamA guNuThANA sudhI dharmadhyAnanA cAra pAyA vaDe, atarAtmaprabhunI sevanA karavAmAM Ave che. upazama zreNie caDhatA jIva upazama bhAvathI ADamA guNAthI te agIyAramA guNuThThANA sudhI, aMtarAtmaprabhunI sevanA kare che. AmA guNaTANAthI kSapakazreNi A raMbha karatA chatA jIva, zukaladhyAnathI aMtarAtma prabhunI sevAbhakti karI zake che. AThamA guDDANAthI zukaladhyAna zarU thAya che. zukaladhyAnathI atarAtmaprabhunI sevAbhakitathI ghaNAM karmano kSaya thai jAya che. ane tethI AtmA asaMkhya pradeze nirmala thatA jAya che. zukaladhyAnanA bIjA pAyAthI aMtarAtmaprabhunI sevAbhakita karatAM, zeSa rahelAM traNa ghAtikarmanA kSaya thaI jAya che. ane khAramA guNa TANAne aMte ghAtIkarmano kSaya thatAM, teramAM guNuDANe kSAcIka bhAvathI nava labdhiyA pragaTa thAya che. jJAnAvaraNIya For Private And Personal Use Only Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (189) kamane kSaya thavAthI, anaMta jJAna guNa utpanna thAya che. kevalajJAnamAM bAkInAM cAra zAna samAI jAya che. kevaLajJAnathI kAlokanA sarva padArtha jANavAmAM Ave che. danAvaraNIya karmano kSaya thavAthI, kSAyIkabhAve kevala dana guNanI utpatti thAya che. mohanIya karmakSayathI kSAyika samakita ane kSAyika cAritranI pragaTatA thAya che, aMtarAyakarmane kSaya thavAthI, dAnAdika pAMca labdhiInI utpati sahaja svabhAve thAya che, ema aMtarAtmA prabhunI sevA bhakita karatAM, kSAyIka bhAvIya nava labdhinI prAptI thAya che. pakSAt AyuSya zeSa rahetAM zukaladhyAnanA chellA be pAyAnuM ciMtvana karI, kevaLajJAnI AtmA siddha sthAnamAM sAdi anaMtame bhAge birAje che. teramA guNa TANe AtmA paramAtmasvarUpa kahevAya che, paNa te dehastha kahevAya che. AvI rIte aMtarAma prabhunI sevA karatAM ane naMta sukhAdi guNono lAbha thAya che. have aMtarAtmA prabhunI sevAmAM, ane bahirAtma bhAvathI karAtI rAjA zeThIyA vigerenI sevAmAM keTalo taphAvata che te darzAve che. enI kana taNe cAra TU Da ghA-AtmavinAnA zeThIyA, sAheba, rAjA vigerene sevA cAkarImAM dUradezama pagathI gamana karavAM paDe . ane kSudhA, pipAsA, tADha, taDako, rega vigerethI mahA duHkha sahana karavAM paDe che. For Private And Personal Use Only Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (100) te paNa pitAnuM kArya siddha thatuM nathI. ane aMtarAtma prabhunI sevA. cAkarI karatAM zuM thAya che te kahe cheaMtaranA sthAne che, vaya to mAne che. zarIranI aMtara rahelA asaMkhya pradezI AtmArUpa prabhu dhyAna thakI dekhAya che. ane te Atma ravabhAvamAM ramaNatA karavAthI saMtuSTa thAya che. aMtaryAmI prabhu ApaNI pAse che-- kahyuM che ke - jarA vicArI dehanagarImA juotyAre, anubhava Atama jaDaze hejI. asaMkhya pradezI takhate veTho, jJAnijana hAthamAMhi caDaze re. Atama amara che jI koi eka viralA vicAre re Atama amara nche jI aMtarAtmaprabhunAM darzanArthe dUra dezamAM paga ghasavA - DatA nathI. AtmA dehamAM rahelo jJAnavaDe oLakhAya che. ajJAnI jIva dehamAM rahelA Atmaprabhune oLakhI zakatA nathI. kahyuM che ke sTora. paramAnanda sampanna, nirvikAra nirAmayam / / dhyAnahInA na pazyanti, nijadehe vyavasthitam. // 1 // pASANeSu yathA hema, dugdhamadhye yathA ghRtam ; tilamadhye yathA tailaM, dehamadhye tathA zivaH For Private And Personal Use Only Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 181) kASTamadhye yathA vanhiH zaktirUpeNa tisstthtiH|| ayamAtmA zarIreSu, yo jAnAti sa paNDitaH // 3 // praramAnaMda saMpanna, nivikAra, nirAmaya. evA pitAnA AtmAne dehamAM rahyA hatAM, paNa dhyAna hIna purUSo dekhI zakatA nathI. pASANamAM jema suvarNa vyApIne rahyuM che - dhamAM jema ghI rahyuM che, tathA kANamAM jema asi sUmarUpe rahyo che. tema A AtmA zarIramAM vyApI rahyA che. ema je jANe che te jJAnI jANa. ane te potAnI pAse aMtarAma prabhu che, ema jANI zake che, dehamAM aMtarAtma prabhu birAjamAna che tene saMbodhI eka pada gAyuM che ke pada. tatvasvarUpI alakha bramatuM, paramAtama paragaTa pote; // ghaTamAM vazIyo mAyAvazathI, jaDamAM nijane zuM gote. tttv.||1|| ajarAmara avinAzI arUpI, AMkha mIMcakara avadhAro // raTanA avihaDa padanI lAge, to hove ghaTa ujiyAro. nattva. // 2 // avicala asaMkhyapradezI Atama, cidghana cetana tuM pyaaro|| nityAnityasvarUpI jJAtA, anekAnta mata niradhAro. tatva.||3|| parameSThimaya paragaTa pote, samaja samaja Atama devA. // buddhisAgara premabhAvayI, karavI tenI dIla sevA. tattva. // 4 // For Private And Personal Use Only Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (192) bhAvArtha-sugama che, tethI vivecana karavAnI jarUra nathI aMtarAtmaprabhu manuSyadehamAM bahu puNyapuMjathI AvI vayA che. tenuM kAraNa karma che. dehamAM aMtarAtmaprabhu che, ema jJAnathI jANI kyAM jaDa vastuomAM potAne zodhe che. nizcaya have thayuM haze ke aMtarAtmaprabhu ApaNI pAse che, mATe tene dhyAnathI dekhI tenI sevA kare. premabhAvathI tenI dIlamAM sevA karavAthI, pote pitAnA upara prasanna thAya che. ane tethI tADha taDakAnAM tathA sudhA tRpAnAM duHkho sarvara nAza pAme che, ane aMtaryAmI antarAtmaprabhunI sevAthI sahaja svabhAve satyAnaMdanI prApti thAya che. mATe antarAtmaprabhunI sevA teja mokSanA mevA jANavA. vaLI bane vAmine taphAvata kahe che. bahirano svAmI sAheba koI kAraNasara ke pAyamAna thAya che, te ghaNuM upAye tene rIjhavavAnA karavAmAM Ave che. paNa saMtuSTa thato nathI. tyAre aMtarAtma prabhuta cidAnaMdamAM magna rahe che, tethI te kadApikALe kopAyamAna thatA nathI. jema jema antarAmaprabhunI premabhatI dhyAnathI vizeSataH sevA karavAmAM Ave che, tema tema rIjhIne vizeSa vizeSa jJAnadarzana cAritrarUpa rUddhine ape che. mATe antarAmaprabhunI sevAmAM AnaMdamahodadhi che, ane jarA mAtra paNa bhaya nathI. vaLI benuM ata kahe che bena vitA vijo na maTe navIna vaMzAve ! anya For Private And Personal Use Only Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (193) svAmI tathA sAhebanI ciMtA cittamAMthI maTatI nathI, rakhene vAMka Avaze te kaMI thaI jaze, mAro vAMka Avaze to nazIba paravAraze. game tevI svAmInI cAkarI karavAmAM AvI hoya, to paNa jarA vAMka AvatAM nokarI rada thaI jAya che. zeTha tathA sAheba ke je DholAmArU sarakhA hoya te paNa tene nIcA namIne ravArthane mATe salAma ke namaskAra karavA paDe che. je zeThANuM ke jenA hAthanAM bora paNa bIjA le nahI, tevI mUkhiNIne paNa cATukavacanathI garIba gAya jevuM mukha karI karagaravuM paDe che. tathA bAhyasvAmi, rAjA, vigerenI sevA cAkarI karatAM sarva dina dhaMdhAmAM cAlyA jAya che. arthAt parataMtratAnI beDImAM sadAkALa rIbAvuM paDe che, tethI jarA mAtra paNa bAhyazAMti bhogavAtI nathI te AtyaMtara zAMti te heyaja kayAMthI.! bAausvAminI sevAmAM sthiratA tathA sukha samAyuM nathI; ane atarAmaprabhunI sevA bhaktimAM te AtmA apUrvaka sthiratA ane pUrNa sukhamAM khele che. tethI duHkha ciMtA tathA parataMtratAnuM te nAma paNa rahetuM nathI. antarAtmaka prabhunI sevA bhakti te AtmasvabhAvamAM ramaNatA karavAthI maLe che. ane evI sevA mahA pudaya hoya te prApta thAya che. antarAtmaprabhunI sevAmAM ja satyasthiratA hoya che. ane jema jema nirapAdhize. antasatmaprabhunuM sthi13 For Private And Personal Use Only Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (194) pagathI dhyAna thAya che, tema tema bhAvacAritranA AnaMdanI khumArI hRdayamAM pragaTapaNe davAmAM Ave che. samAdhi avasthAmAM lIna thayelA munirAjene sthiratAthI sukha je anubhavamAM AvyuM nahi hota, to thAnAvasthAne mATe kaI prayatna karata nahIM. sArAMza ke, attarAtmaprabhunA dhyAnamAM lIna thaelA mahAtmAne je sukha thAya che, tene karoDo bhAga paNa Ika, caMdra, nAgendrane sukha nathI. sukhane anubhava tamAre levo hoya te bAhyApAdhimAM thatA vika95 saMka95 TAbIne sazurUAjJAnusAra dhyAnAvasthAmAM lIna thAo, tethI tamane aMtaramAM rahele AtmA AnaMdAnubhava amRtarasa cakhADaze. AnaMdAnubhava amRtarasamAM lIna thaelA gi jagamAM kharekhara sukhI ane sattA dhArI tathA rAjAnA rAjA samajavA. aMtarAtmaprabhunI sevA te potAnI ja sevA che. tyAM parataMtratA kahevAtI nathI. rAgadveSanA tAbe rahI, piAgalIka sukhane mATe je kaMI karavAmAM Ave che, te kharekharI parataMtratA che. antarAmaprabhusevaka te AtmasukhAbhilASI hovAthI svataMtra traja che. para svAmIthI je bhegonI prApti thAya che, te kahe che prAthanAde moja roje rAte heta vize | anyasvAmIvAlabdha bhaMga te parAdhIna che, amuka vastu maLe ane te khAvAmAM Ave, pIvAmAM Ave, tathA anya idricethI bhegAvavAmAM Ave, te sukha thAya, ane te pigalIka For Private And Personal Use Only Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 19pa) vastu janya sukha te pugalanA AdhIna che, ane te ISTa evAM pudgalenI vastuone jevo saMga thAya che, te ja tene viyoga thAya che. pigalIka Ivastuo sadAkALa keInI pAse rahI nathI, ane rahevAnI nathI. iMdra, caMdra, nAgendra vigere je pilIka sukhe bhagave che, te temanA zarIra paryata samajavuM. anya zarIranI prApita thatAM, iSTa pugala vastune viyega thatAM, tethI thatA sukhane paNa viyoga thAya che. mATe bAhyaprabhanI sevAmAM kSaNIka sukha, paNa aMte duHkhaja samAyuM che. tyAre antarAtmaprabhunI sevAmAM je sukha thAya che te kahe che-sA sima viTANI, vIte zizumeLa-pratidInarAtrI siddhasukha samAna sukhano vilAsI AtmA bane che. kAraNake, pitAnA guNane je bhoga che te svAbhAvika che, tethI teno viyoga thato nathI. AtmAnI sAthe yugala vastune saMga thAya che ane tethI tene viyoga thAya che. AmAnI sAthe pudgaladravyane saMga vibhAvIka che, tethI te vighaTe che; mATe svaguNagamAMja sukha samAyuM che, ema zrI sarvajJa mahAvIrasvAmI kahe che. paravastute jaDa che, ane jaDamAM sukhaguNa nathI, tethI ajJAnajanya brAMtiTALIne, antarAtmaprabhunI sevA kare, ke jethI sAdi anaMtame bhAMge satyasukha pAme. akasukha te sAdiyAMta. bhAMge che, ane jaDa vastune saMbaMdha paNa sAdisAta bhAMge che. deva For Private And Personal Use Only Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tAnA bhavanAM sukha tathA manuSyabhavanA sukhanI Adi che, ane tene aMta paNa che, mekSa sukhanI Adi che paNa aMta nathI, mATe satya mekSasukhanI prAptine upAya te antarAmaprabhunI sevA bhakti dhyAnAdi che. upazamabhAvathI vA kSapazamabhAvathI antarAtmaprabhunI bhakti karavI, eja zreSTha satya kartavya che. udAyakabhAvathI bAdyavastuonA ISTa ane anISTa vastuone saMbaMdha thatAM, harSa zeka dhAraNa karI pudgala vastuomAM rAga ane dveSathI ISTapaNuM ane anISTapaNuM kalpavuM te bahirAtma bhAva che, tethI pudagala vastunI sevA karavI paDe che. he Atmana ! have tuM virAma pAma, zAMta, thA. he bahirAtma! have tuM dUra thA. te svabhAvaramaNutA ! have jAga; jAga. antarAtmaprabhunI sevAmAM AnaMdI banelA bhavyAnI aMtaradazA era prakAranI varte che, te dazAne sAkSAnuM anumava karanAra zrI mahAjJAnI upAdhyAyajI, aMtarAtmaprabhunuM gAna kare che ke - jyu.jANo tyuM jagajAnaH jANo. meMto sevaka unako . paH THzuM re, na ghAtaka huM gu . jagannA jevo jevI mati, te pramANe jANe. hute ramatamaprabhune sevaka chuM. pakSapAta te parathI hoya che. huM te guNa. sUga dhAraNa karuM chuM, tethI saMtarAmaprabhu vinA mAtra vastumAM jarA mAtra paNa. rAga upanna thatuM nathI. ja For Private And Personal Use Only Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ara7mAM ajJAnadazAthI rAga baMdhAvyuM hatuM te jJAnadazA pragaTa caMtAM, nAza pApe, ane aMtarAtmaprabhu dhyAnamAM ramaNiyArUpa rAga thaye, te have kadI chUTanAra nathI. mArA manamAM aMtarAtmaprabhubhakti ane sevAja aharniza ramI rahI che, sarva jJAnine eka bhAva hoya che; sarva jJAtione ekasarakhe vicAra hoya che. ane zatamUrNamA zata vicAra judA judA hovAthI, paraspara vicAra maLatA nathI. je jJAnI haze, tenA vicAra maLatA haze. antaratmaprabhanA sevanamAM je jJAnI thayA, ane thaze te sarvanA eka sarakhA vicAra hoya che. mUrkhane bhedajJAnanI,vA aMtatattvanI samajaNa paDatI nathI. asaMkhyapradeze karI, zarIramAM bIrAjIta aMtarAtmArUpa pitAne sAheba, je bhavya oLakhe che, te karmazatrune jatine azalIlA pAve che, ema zrIyazovijayajI upAdhyAya kahe che. aMtarAtmasAhebanI sevA karavI teja satyeSTa kartavya che. mATe bAhyAnI rAgaSathI bahirAtmabhAve thatI pravRttine tyAga karI, aMtarAtmanI bhakti karavI, teja sArAmAM sAra che. bAhya jagatumrapaMcanI khaTapaTamAM laTapaTIyA thaI paDavAthI, vika95 saMkalpa jaLamAM mRganI peThe phasAvuM paDe che. te saMbaMdhI upAdhyAcajI samAdhizatakamAM kahe che ke mohabAgurI jAlamana, tAmeM mRgamata hoTha yAme je muni nahi pare, tAkuM amula na koDa. For Private And Personal Use Only Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 18 ) AnuM vivecana amoe vizeSataH karyuM che te samAdhizataka vivecanamAMthI joI levuM. bAhyapravRttimAM mana javAthI, bahirAtmabhAvanuM sevana thAya che, amuka devI che, amukanuM Ama karavuM joIe. amukanuM huM Ama karIza. ityAdi vicAro para vastu saMbaMdhI rAgadveSathI karatAM, AtmasanmukhatAthI bhraSTa thavAya che. pArakI paMcAtamAM praveza karatAM, AtmA svarUpa upagathI zunya bane che. jaganI vicitratA che. sarva jIva kamAdhIna che, tethI rAve jIva eka sarakhA nathI, mATe koI sArAM kRtya kare, ane koI khoTAM kRtya kare, te paNa tene dekhI mAdhyasthabhAve vartavuM ane pitAnA AtmAne hitazikSAthI samajAva. he Atmana ! tuM pitAnA citaravarUpane vicAra karI, paramAM utpanna thatI ahaMvRttithI dUra rahevA prayatna kare. jaganA jIvanamAM eka sarakhAM karma nathI. eka sarakhA vicAra nathI, eka sarakhA AcAra nathI, eka sarakhI bhASA nathI, eka sarakhA uccAra nathI. eka sarakhA rAga nathI, eka sarakhA Sa nathI, eka sarakhAM rUpa nathI, eka sarakhAM zarIra nathI, eka sarakhAM mana nathI, eka sarakhAM vacana nathI, eka sarakhAM duHkha nathI, eka sarakhI jAti nathI, eka sarakhI jJAti nathI, eka sarakhA ke, lebha, mAna, mAyA nathI, eka sarakhAM sukha nathI, eka sarakhe vibhava nathI, eka sarakhI sattA nathI, For Private And Personal Use Only Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir chesamakitI thayA che. A pravRtti ja nathI, (19) eka sarakhI pariNati nathI, eka sarakhuM bhakSaNa nathI, eka sarakhI IrachA nathI, eka sarakhI pravRtti nathI. ke pApI che, te kaI puNyavaMta che, keTalAka mithyAtvI che, te keTalAka samakitI che, keTalAka bhegI che, te keTalAka rogI. che, keTalAka jIvo dhyAnI che, te keTalAka mAnI che, keTalAka jJAnI che, to keTalAka ajJAnI che, keTalAka lobhI che, te keTalAka nirlobhI che. AvI bhinnatA jagatu jInI sadAkALa rahevAnI ke teno nAza thavAno? uttaramAM kahevAnuM ke karmanI vicitratAthI bhinnatA paNa kamanI hayAtI paryata rahevAnI, tyAre zuM jagajajInI eka sarakhI pravRtti thavAnI ? uttaramAM kahevuM thaze ke kSAyIkabhAve AtmaguNanI prApti vinA nija guNanI eka sarakhI pravRtti thatI nathI, eka sarakhI pravRtti te paNa AtmaguNanI grahaNa karavAnI che. paNa sarva jIvo phAyIkabhAvanI prApti kare, e paNa azakaya che. sarva jIvo samakitI banI jAya, ema paNa thavuM azakaya che. upadeza vigere paNa AtmaguNonI prAptimAM nimitta kAraNa che, tethI ekAMte upadeza devAthI sarva jIvo eka sarakhA thai jAya, ema sarva jIvonA mATe banavuM azakya che. tethI sadaSIne nirdoSI banAvavA te paNa azakaya che. keIne upadezanI asara thAya che, ane keIne thatI nathI. paMca kAraNathI kAtya For Private And Personal Use Only Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ROO) + tti thAya che. mATe anya manuSyAne guNI anAvavA ekAMtaudyama kAraNIbhUta samajI, bAhya pravRttimAM paDavuM prAyaH ceAgya jaNAtu nathI--prathama teA peAtAnA Atmane guNI banAvyA nathI, teA anyane zI rIte banAvI zakavAnA. peAtAnA AtmA ahirAtmabhAvathI aneka prakAranA vikalpa sakalpa sevyA kare che, tathA rAgadveSathI sadoSa AcaraNa pratidina sevyA kare che. aneka prakAranAM siddhanI peThe garjanA karI bhASaNA Ape che. paNa antaramAM joyuM hoya, te mATI pAla hoya che. bAhyajagatnA vene aneka prakAranI vidvatA tathA caturAi dekhADavA AtmA prayatna kare che. paNa aMtaranA krodha, kAma, leAla, meha, mAyA, matsarano nAza karavA khIlakula prayatna karatA nathI. kahA keTalu badhu aMdhera ! dunIyAmAM mahattA meLavavA mATe tathA svArtha sAdhavA mATe, je kai kare che, teTalu AtmAnI mahattA tathA AtmaguNAnI prApti mATe, te kaMI paNa karatA nathI. bAhyakIti tathA, pratiSTA mATe jeTalA prayatna kareche, tenA zatAMza paNa potAnA AtmaguNa mATe prayatna karatA nathI. khIjAnI niMdA karavAmAM tathA amukanI halakAi karavAmAM jeTalI huMzIyArI jIva dhAraNa kare che, tenA zatAMza paNa pAtAnA doSa jovAmAM ane avaguNuthI thatI pAtAnI halakAi jovAmAM, prayatna karatA nathI. Anu kAraNu ajJAna For Private And Personal Use Only Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 1) vinA tathA meha vinA kazuM kaMI nathI. ajJAnathI ja AvI AhirAtmabhAvanI pravRttio thayA kare che. ajJAnathI ja jIva pArakI paMcAtamAM deDhaDAhyo banI AtmaguNathI bhraSTa thAya che. ajJAnathI ja potAnA AtmAmAM sukha che, ema samajAyuM nathI. ajJAnathI ja anyanA doSo jovAmAM kAkavRtti dhAraNa karI, vAraMvAra pitAnA manane niMdAmAM pravartAvI, pote niMdaka bane che. je bahirAtmA; aMtarAtmA, tathA paramAtmasvarUpanuM gurU upadeza dvArA jJAna thAya, to AvI doSapravRttiothI nivRtti thayA vinA rahe nahi. mATe he Atmana ! samaja ke bAhyavastumAM pravRtti tathA lakSa devAthI bahirAtmAnI puSTi thAya che. mATe kSaNe kSaNe AtmasvarUpa samaraNa kara. anya vastu rUpa huM nathI, ema daDha nizcaya karI, khAtAM, pItAM, pharatAM, hareka kArya karatAM aMtaramAM lakSa rAkha. bAhyapravRttimagnacittane, tyAMthI kheMcI, antaramAM vALa ane antaraAtmasvarUpanI bhakti kara. antarabhaktithI antarAtmAne bhAvatAM, aMtaramAM jJAna dazana cAritrane ughAta thAya che. ane kevala zuddha AtmasvarUpanuM zuddhapagathI tanmayapaNe bhajana (sevana) karatAM, aMtaramAM kevala jJAnAdi guNone ughAta thAya che. antarAtmaprabhunI bhaktithI kSAyIka bhAve zakti pragaTe che. kevala AtmIka zuddha svabhAve upagathI pravartavuM, tevI zAMtatA prAptavya che. paNa kAyA vANInI je eza tenI sthiratA, THjanI jela nathI For Private And Personal Use Only Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 202 ) arthAt tene kAbumAM rAkhavI, eTalIja zAMtatA te tyAga karavA lAyaka che. mATe AtmikazAMtinuM sevana karavuM, ane khAdyazAMti je akavrutti samAna che, temAM mADu pAmave nahI. AtmikazAMtimAM rAga dhAraNa karavAthI, te zAMtinI prApti mATe prayatna thAya che, ane te zAMtinA lAbha thAya che. te saMbaMdhI nIce pramANe pada che. pada. zAnti sadA sukhadAi, jagatamAM zAnti sadA sukhadAi sevo cittamAM dhyAyI. jagatmAM. 1 jagatmAM. 2 bhavajaMjALe bhaTakatAre, zAMti hoya na leza; mana caJcalatA jyAM huvere, ulaTo vAdhe keza. sattA dhana vRddhi thakIre, hoya upAdhi jora: citta sthiratA nahIM bhajere, pragaTe dIlamAM tora jagatmAM. 3 dunIyAnI khaTapaTa thakIre, khaTapaTIyuM mana thAya; jagatamAM. 4 manaDuM bhaTake bAhyamare, vahirAtama pada pAya. leza vikalpa na upajere, antara varte dhyAna; . upAvi aLagI huvere, hove zAnti bhAna. khArAjalanA pAnathIre, kadI na tRptiM thAyaH dhumADA bAcaka bharere, hAtha kazuM nahi Aya. For Private And Personal Use Only jagatmAM. 5 jagatmAM. 6 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (203) mAyA mamatA yogathIre, kadI na zAnti hoya; zAMti varte AtmamAre, nizcayathI avaloya. jagatmAM . 7 AtmadhyAne AtamAre, zAntidhI bharapUra, buddhisAgara zAMtimAre, rahe sadA magarUra. jagatmAM . 8 satyAtyaMtara zAMtino anubhava karavA udyama karo: ane jJAnathI AtmAmAMja zAMti che, ema nizcaya karI, sadAkALa, satya zAMti artha, dhyAnasthiratArUpa prayana je sevavAmAM Avaze, to anubhava Avaze. zrI AnaMdaghanajI mahArAje zrI zAMtinAthanA stavanamAM zAMti prApta karavAnA upAye sArI rIte varNana karI batAvyA che. tyAMthI vizeSa svarUpa joI levuM. cAritramehanIyane upazamabhAva tathA kSayopazamabhAva, tathA kSAyIkabhAva thatAM, satya sahaja A tmika zAMtine lAbha maLe che. antaranI satyazAMti upAsya che, evA jJAna vinA bAhAkiyA phakata mAna pUjALuM kapaTa karavAmAM Ave che tethI kharI zAMti prApta thatI nathI temaja bAhyAvairAgya vigerethI, paNa AtmajJAnavinA kharI zAMti prApta thatI nathI AtmajJAnavinA bAhya kiyAne ADaMbara AtmakalyANArthe thata nathI, te jaNAve che. duhA ! kriyA kANDamAM chadmatA, bAhyapaNe vairAga; AtmanANa bina AtamA, tyaje na paragaNa chAga. 78 For Private And Personal Use Only Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 80 (204) dravyAdika sApekSathI, nizcayanayavyavahAra; sadguNajJAnI sevanA, karatAM TaLe vikAra. saMtasamAgama dohilo, maLe na vAraMvAra; AtmAthIne yogya te, kare mahA upakAra. saralasvabhAvi yogya ko, pAme sadguru saGgaH samajI satya svarUpane, thAve nijaguNaraGga. 82 kriyAkAMDamAM attarathI kapaTatA hoya, eTale kiyAnuM rahasya samaje nahi, paralokamAM mAna, pUjA, kIrti thAya, teja aMtarane uddeza hoya, tathA vairAgya paNa bAhyathI hoya; eTale virAgyanA bAhya hetuonuM avalaMbana karyuM hoya tethI kaMI AtmasAdhana thaI zakatuM nathI. zrI devacaMdrajI paNa viharamAnanA stavanamAM kahe che ke - avaguNa DhaMkaNakAja karu jinamatakriyA, na tajuM avaguNacAla anAdinI je priyA dRSTirAgano poSa tehasamakita gaNuM, syAdvAdanI rIte na dekhaM nijapaNuM.-1 avaguNa DhAMkavA artha, jita kiyA karuM chuM ane anAdinI avaLI pariNatinI mAnI lIdhelI priyacAla teDatuM nathI. ahIM bhagavAna kevI mArI sthiti che. daSTirAganA piSamAM samakita gaNuM chuM. syAdvAdarIyA, A For Private And Personal Use Only Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( sabhya ) tmAmAM Atmate huM dekhato nathI; tAtparyAye ke jinekata yAdvAdarItyA, samyaga Atmatatva jJAnavinA AtmA parapudgala pariNamatAne tyAgatuM nathI. mATe AtmajJAnAbhyAsa sadgurU pAse kare. zrI uttarAdhyayanamAM paNa kahyuM che ke-qnALa mu pha aa muLa nAvAi AtmajJAnazI muni thavAya che. kaI jaMgalamAM, vastra gRha strIne tyAgI thaI vasavAthI, muni thavAtuM nathI. zrI AnaMdaghanajI mahArAja kahe che ke-AtamajJAnI zramaNa kahAve, bIja te dravya liMgIre ! A padathI paNa AtmajJAnathI munipadanI sApha lyatA che. mATe bAhyapravRtti pariharI, AtmajJAna mATe bhavyapurUSe khapa kare. AtmajJAnathI sarva karmane kSaya thaI jAya che. paNa maLyA. AtmA te paramAtmA che. dravya kSetra, kALa, bhAva ge AtmA vyavahAranaya ane nizcayanayanuM avalaMbana karI, paramAtmasvarUpa sAdhya lakSI Atma tattvanI sevA kare che, dravyakarma, bhAvakarma ane narmane vikAra TaLI jAya, ane AtmA siddha buddha paramAtmA sthitine jotA thAya. AtmajJAna pratyarthama jJAnisuni. saMtenI upAsanA karavI. zani munivarya tene samAgama kalpavRkSa vA ciMtAmaNi ratnanI peThe durlabha che. vAraMvAra saMta munirAjone samAgama maLa nathI, mATe AtmAthI purUSa munisaMta samAgama prApta karI, AtmatatvanI upAsanA karavI, For Private And Personal Use Only Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (206 ) saMta purUSanI bahu bhakti karavI, temanI sevya saMgatithI moTAmAM moTe upakAra thAya che. koI sarala svabhAvI ane sagurUnA premI A uttamottama samAgama prApta karI zake che. ane teo tethI AtmasvarUpamAM draDha raMga dhAraNa rI zake che. ane paramAtma avasthA prApta kare che. tamArA jIvananI pratidina ucca sthiti prApta karavA jJAni satpanA caraNakamalanI sevA kare. tamAre AtmA tamArI AvI pravRttithI ucca rithati prApta karI prAMte anaMta sukhamaya nivRttipada prApta karaze. zuddha niyanaya citanyasvarUpane upaga bhAve dhyAnadazAmAM lakSI, aMtaramAM ramaNatA karavAthI, adbhUta AnaMda sadAkALa bhegavavAmAM Ave che. tene uddezI kahe che. duhA | adbhUta AnaMde sadA, sahaja svabhAve hoya; ne ze te mALa, naDe ja ne voca. 83 sthiratA kSAyikabhAvathI, cidAnanda bhaNDAra; detA jJeya anaMtano, zuddhasvabhAve dhAra. upazama kSaya kSAyikathI, Atmika dharmakathAya; udayikamAne dharmanI, Aza na leza rakhAya. 85 For Private And Personal Use Only Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (207) adabhUta satyAnaMdathI, sahaja svabhAve AtmA sadA varte che. karma pugalonA zubhAzubha vipAkaeNmAM, tathA tenA sAnukuLa vA pratikuLa saMgomAM, samAnabhAva varte che. je karaze te bhogavaze. huM mAruM svarUpa bhegavIza tathA adhunA bhogavuM chuM. pugalane bhoga pugalane ja ghaTe. cetana dharmane bhoga cetana dravyane ja ghaTe. karmarUpa vipAkI pudgalene katA huM nathI. yadyapi tene vyavahArathI bheMkatA kahevAuM chuM, paNa nizcayathI nathI. tema karma vipAki pugale vyavahAranayathI naDe che, paNa nizcayathI naDI zakatAM nathI. AtmadravyathI pugala dravyano vinAza thato nathI, ane pula dravyathI Atmadravyano vinAza thato nathI, nizcayanayathI jotAM koI dravya ke dravyane upakAraka tathA vidhAtaka nathI zuddha caitanya svarUpamAM, eka sarakhI upayogadhArA vahetAM, AvI AtmadazAnuM bhAna thAya che. ane satya AtmanarmanI pratIta thAya che. ane tethI cAritra mohanIyane zAyika bhAva kSaya karI AmA ciMdAnaMda bhaMDAra bane che. ane teramA guNa sthAnake kevaLa jJAna, kevaLa darzana, anaMta kSAyika samakita, anaMta cAritra, dAnAdi pAMca labdhine bhakatA bane che. anaMtaraya padArthane jJAtA jJAnathI AtmA bane che. AtmAne zuddha svabhAva thatAM, saheje AvI sthiti banyA kare che. upazama bhAvathI vA kSA For Private And Personal Use Only Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (08) pazama bhAvathI vA kSAyikabhAvathI Atmadharma kathAya che, paNa Adayika bhAvamAM Amika dharmanI leza mAtra paNa AzA rAkhavI nahIM. dayika bhAvathI thatI zarIrAdi kriyAomAM dharma mAnI ajJAnI jIvo ThagAya che. keTalAka dharma dharma pikare che paNa Adayika bhAvamAMja rAcI mAcI rahe che. dayika bhAvathI bhinna upazamabhAvAdine kaI samajatA nathI, tenA vicAramAM satya dharma AvI zake nahIM. varatudharmane anyamAM zodhIe te jaDa mUrkha kahevAIe. AtmAnA anaMtajJAna darzana cAritrAdi dharma ke je arUpI che, te satya dharma rUpe che. tene anubhava sazurUdvArA samajJAna pAmI karAya che. jaDa pugala rU5 dehanA dharmamAM ajJAnI chava dharma mAnI kapArjana karI caturgatimAM punaH punaH avatAra grahaNa kare che. Atmadravya ane pugaLa dravya nyArU che. pugaLanA dharma jaDa che, ane te heya che. AtmA anAdikALathI karma rUpa pugalanA kSIra nIranI peThe nIkaTa saMbaMdhamAM Ave che, ane tethI pugaLanA dharmane paNa brAMtithI pitAnA samaje che. pudgala karmanI sebatathI pitAne paNa jaDa je mAnI lIdhuM che. eTalA thI paNa vizeSa e banyuM ke caitanya sattA paNa paMca bhUtamAM mAnI, rAcavA lAge ane potAne jaDarUcaja mAnI caitanya sattAne niSedha karavA lAgyuM. ane jaDavAdanA bhayaM For Private And Personal Use Only Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 209 ) kara athAga samudramAM gothAM khAvA lAgyA. sarvatra jagatmAM caitanyasattAne niSedha svIkArI, anekajAtanAM pApA karavA lAgyA. khAvuM, pIvuM, ezaArAma bhogavavAmAMja manuSyajanmanI sAphalyatA samajI, naranigeAdamAM punaH punaH ayaDAyA, mithyAtvabuddhithI satyane asatya mAnavA lAgyA, ane asatyane satya mAnavA lAgyA. ema jaDanI saMgatithI jaDa banelA AtmAe ahiAtmApada dhAraNa karyuM, ane mAha mAyAmAM khUMcI, anaMta duHkhanA bhAkatA anya. ajJAnathI AyikabhAvamAMja dharmatattvanI ekAMte dhAraNA karI satya dharmanA apalApa kA. sabhyajJAnavanA mithyAtvI jIvAnI tathAprakAranI sthiti jovAmAM Ave che. e jIvene satyanuM bhAsana nahIM thatAM, ulaTuM asatyanuM bhAsana thAya che. mithyAtvIjIvAnI tarkazaktinA paNa mithyA upayoga thAya che. sArAMza ke ajJAnI jIve AyikabhAvamAM rAcI mAcIne piraName che. paNa jJAnIvA tA AtmAbhimukhatA dhAraNa karI; upazamabhAva vA thayApazama vA kSAyibhAvamAMja sukhanA bhAgI ane che, ane AcikabhAvane taTatha draSTithI nIrakhe che. mATe bhavya jIvA e karma graMtha, bhAva prakaraNa vigerethI paMcabhAvanuM svarUpa samajI, upazamabhAvAdi traNamAM Adara karavA. siddhAMtavacananAM sUkSma rahasya jANyA vinA dharmanu pUrvokta svarUpa 14 For Private And Personal Use Only Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra WWW.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 10 ) jaNAtuM nathI ane te vinA sAdhuveSa grahaNa karIne paNa yathArtha tatva sAdhya karyuM nahIM, te jaNAve che. durI. samayasindhu avagAhatA, karI na jIva lagAra; nAma dharAve sAdhunu, vepa viDambaka dhAra. dharmI nAma dharAvIne, vazce jananA thoka; vAhyakriyAmAM chadmatA, jANo te sahu phoka. 87 aho viSama kalikAlamAM, viralA sadguru bhANa; dhAmadhUmane DhoMgamAM, varte jIva ajANa. bhAvArtha-kevaLabhagavAnanI vANIrUpa zrutajJAnasamudranuM avagAhana te jarA mAtra paNa karyuM nahIM, ane cativeSa dhAraNa karyuM, te phakata te vadhArIja jANo. jJAna vaDe muni paNuM prApta thAya che. paNa jagalamAM vasavA mAtrathI munipaNuM nathI, ema uttarAdhyayanasUtramAM zrI viraprabhue kahyuM che. karmanuM jJAna nathI, jIva ajIvanuM jJAna nathI, te jJAnavinA dayA paNa konI pALaze ? ane thavA dharma evuM nAma dhAraNa karIne sahasazaH manuSyane chetare, ane bAhya kiyA paDilehaNa, pratikamaNa pramukha lekalajajA, kitilAbha, mAna, pUjAnI khAtarI kare, vA ekAMte kriyAnuM svarUpa barAbara samajyA vinA temAMja dha For Private And Personal Use Only Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 211) "mAnI jJAnAdikanI upekSA kare, to paNa tenuM sarva niphaLa jANavuM. bAhyakiyA ajJAne karI lekamAM pitAne moTo jaNAve ane jJAninI niMdA kare, kiyAnuM ajIrNa barAara bhajave, evA cho svatatvanA zapagathI, Atmahita sAdhI zakatA nathI. ahIM vikarALa paMcamakALamAM sUryasamAna prakAzaka apasusAdhu gurU rAje che. bAkI dhAmadhuma ne DhoMgamAM anupayoga dazAthI vartanArA ajANajIve varte che. tevA jIvone dekhI manamAM vairAgyabhAva dhAraNa karavo. paNa keInI nindA helanA apamAna karavuM nahi. kAraNa ke ajJo te adoSathI doSIta thayA che mATe tene annadoSa TALavA prayatna karavo. AtmArthI jIvoe paramAM paDavuM nahIM. pitAne guNa mAnI pArakAM cAMdAM khoLavAnI Teva che, tyAM sudhI AtmasamukhatAthI lAkho gAu dUra chIe, ema samajavuM. jJAnInuM kartavya che ke kArUNyabhAvanAthI tathA madhyasthabhAvanAthI pitAnA AtmAne bhAvI svAtmasAdhanAparAyaNa thavuM. ane doSavALA manuSyanuM paNa lezamAtra azubha ciMtavavuM nahIM. svAtmahitathI bhraSTa thavAya nahIM, tevI rIte kriyAmAM kapaTa karanArA vA ajJAnI jIvone aneka sAnukuLa upAya karI, satyadharmasanmukha AkarSavA ane satya samajAvavuM ke jethI temanuM kalyANa thAya. ahe paMcaviSa jemAM bhegAM For Private And Personal Use Only Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (rAra ) thayAM che evA A viSama kalikALa paMcamA ArAmAM sUryasamAna; svaparaprakAzaka, alpaSNurUo hoya che. bAkI dhAmadhuma ane DhaMgamAM, gItArtha parataMtratA vinA ajJAnI che varte che, ane anyane paNa pitAnI mAyAjALamAM phasAve che. keTalAka te grahathAvAsamAM vasI pitAne gurU manAvI, khamAsamaNa devarAve che. tevA mAna pUjAnA abhilASI pAmara jI janAjJAvirAdhagadhI punaH punaH saMsAramAM paribhramaNa kare che, ane anya jIvone karAve che. janAjJAnuM ArAdhana karanArA sagurUnuM zaraNa karavuM. temanI AjJA mastake dhAraNa karavI. temane vinaya karavAmAM khAmI rAkhavI nahIM', deva gurU ane dharmanI prApti mahA durlabha jANI, dharmarAdhaka thavA mATe gurUupadezanuM vAraMvAra zravaNa karavuM. ajJAnIonA pAsamAM phasAvuM nahIM. sagurUnAM upadezavacane hRdayamAM dhAraNa karI, aMtamAM ramaNatA karavI. bAhya dazAbharapura kugurUonI saMgati karavI nahIM. zrI muni suMdarasUrimahArAjAe upadezaratnAkara graMthamAM kugurU ane sugurUonAM lakSaNa batAvyAM che. te jANI sugurUnuM zaraNa karavuM. bAhyagamAM athavA. bAhyAcAramAM dhama mAnI aMtaraAtmasvarUpamAM ramaNa nahiM karavAthI AtmaguNarUpa dhananuM AcchAdana thAya che, te jaNAve che. For Private And Personal Use Only Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (13) hRA. vAdyAcAre vartatA, aMtardhana avarAyaH || bhrAnti TALI vAhyanI antardharma grahAya. // 89 // prAyaH dRSTirAgamAMhi, mAne jagajana dharma // antardharma na pArakhe, vAMdhe ulaTAM karma. // 90 // zarIra vANanA bAhyAcAramAM pravatine, aMta2 upaciMga zanya thavAthI, Atmika jJAnadarzana cAritradhananuM AchAdana thAya che. AtmAmAM dharma che, Atmadharma arUpI che, te cakSuthI dekhI zakAtuM nathI. ane je cakSuthI dekhavAmAM Ave che, te Atmikadharmaja nathI. paNa jaDa vastu che, te dharmanuM svarUpa samajyA vinA zarIranI (ceSTAomAM) kiyAomAM, dharma mAnatAM mithyAtvanI vRddhi thAya che. mATe bAhya kriyA ceSTAmAM dharmanI zakti anAdikALanI hatI te TALI vivekI purUSavaDe Amikadharma grahaNa karAya che. ghaNuM karI jIva dIrAgamAM dharma mAne che, ane tethI antaraAtmikadharma pArakhyAvinA ulaTAM karma bAMdhe che. vaSNu sadA dha varatune ravabhAva teja dharma che. paNa kaMI vibhAvadazAmAM dharma nathI. AtmAno ravabhAva teja dharma che. te mATe jJAnanavAravA mokSamArgaHAtmAnA jJAna darzana cAritra guNa che, teja mokSamArga For Private And Personal Use Only Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 214 ) che. AtmAnI mukita thavAmAM jJAnadarzana cAritra upAdAna kAraNa che. cothA guNadANAthI AtmadharmanI aze. aze pragaTatA che. anata dharmanA AdhAra AtmAne mUkI je jIvA pudgalabyamAM dharmane odhe che, te jIvA ajJAnI jANavA. ane te jIve! sasAramAM paribhramaNa kare che. yathApravRttikaraNa sudhI paNa ghaNA jIvA AvIne pAchA sasAramAM bhame che. mATe thApravRttikaraNanI sthitithI paNa rAcavuM nahIM. samita Adi guNeAnI prApti arthe, prayatna karavo. varatumAM dharma mAnanArA pAmarajIvA aha'vruttimAM layalIna rahe che. ane ulaTA teo adharma kare che te darzAve che. OM / ahaMvRttizrI dharmanI, lAbha na kabahu hoya; jJAnI samaje jJAnathI, mUDha na samaje koya. antarlakSya uvekhatA, calave DAkaDamAla; paJcamakAle prANiyA, kare na antaryAla. darzana zrIjinavara kathyuM, adhunA te chedAya; upadezaka paNa tehavA, kaliyugano mahimAya. antarasthiratA jJAnathI, ajJAne nahi thAya; bAhyopAdhi tyAgathI, sthiratA ghaTa vartAya. For Private And Personal Use Only 9deg 9 94 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (15) bAyopAdhi tyAgI paNa, ghaTayuM naM mamatAmAna; ghaTyuM hi mamatA mAna to, tyAgI teha pramANa. 95 ahaMvRttithI AtmikadharmanI prApti kadApi thatI nathI. ema jJAnadvArA jJAnI samajI zake che. ajJAnI jIva samajI zakato nathI. ajJAnI jIva vastusvarUpanA ajJAnathI rava ane parene bheda jANI zakato nathI. - antara je Atmidharma tene uvekhI, bAhyamAM dharma mAnanArA ajJa jI paMcamakALamAM draSTidoSathI antara khyAla karI zakatA nathI. bAhyaDAkaDamAlamAM AtmadharmanI AzA rAkhavI nahIM. AvA ajJajIvonI sthitine dekhI, savAso gAthAnA stavanamAM zrI yazovijayajI upAdhyAya jJAnadarzana caraNaguNa vinA, je karAve kulAcArare; TUTe teNe jaga dekhatAM-kyAM kare loka pokArare. svAmi0 jJAnadarzana ane cAritravinA kulAcAre je dharma prArUpe che, te lokone lUMTe che. loka kyAM jaI pokAra kare ? vaLI je pugalarUpa paragharamAM dharma mAne che ane AtmarUpa gharamAM dharma jetA nathI tene Thapako Ape che.prghre jotAre dharma tume pharo, nijaghara na lahore dharmaH jema navi jANere mRgakasturiyo, mRgamada parimala marma. zrI0 For Private And Personal Use Only Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (216 ) zrI 0 jema te bhUlyore mRgadizidizi phare, levA mRgamada gaMdha; tema jage DhUMDhere bAhiradharmane, midhyAdRSTire aMdha. jAtiaMdhanore doSa na Akaro, je navi dekhere artha. mithyAdRSTire tehathI Akaro, mAne artha anartha. zrI0 bhAvArtha, huM khAdyadraSTi jIvA ! tame paragharamAM dharmane jotA karI che, paNa potAnA ghaTamAM dharma pAmatA nathI. jema kasturI mRga, potAnI nAbhimAM utpanna thaelI kasturI gadhasuvAsa jANe nahI, ane anya sthAnathI kasturInI gadha Ave che, tema jANe tema khAdyadraSTi jIvAnI paNa parapudgala vastumAM sukha tathA rUddhi che evI buddhi thai che, ane tethI ahirahmabhAve rAtrI dIvasa pudgalanA suNAmAM, tathA pudgala grahaNamAM, bhamyA kare che. ahI keTalI ajJAnatA ! vaLI jema kasturIyAiga kasturInI gaMdha levA mATe, vanamAM dizAdizAmAM kre, tema mithyAdraSTi jIva ke je AtmasvarUpa jANatA nathI te peAtAnA AtmAthI anyatra zarIra manavANI Adi pudgala vastumAM brAMtithI dharmane zodhe che, paNa vipacAsathI AtmAmAM ramaNatA kare naDDI ane paramAM rAcImAcI rahe. dhana dhAnyAdikane rUddhi kalpI temAM ahtvabuddhi dhAraNa kare. janmathI je aMdha che, te kAi vastune dekhatA nathI, temAM tena doSa Akaro nathI, paNa mithyAdRSTi ajJAnI jIva to chata AMkhe, vastune dekha For Private And Personal Use Only Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 217) to nathI. mATe te jAtiaMdhanA karatAM Akare devI che. kAraNa ke te arthano anarthakarI mAne che. ajJAnI mithyAdRSTijIva daza prakAranuM mithyAtva dhAraNa kare che te kahe che - 'dhamme adhammasannA adhamme dhammasammA. 31 mAsannA ane kamaranAM. "sAhamu asAhusannA asAhumu sAhusanA. "jIve ajIvasannA ajIve jIvasannA. "mutte amuttasannA amutte muttasannA. bhAvArtha -ajJAnI jIvane dharmamAM adharmasaMjJA rahe che. nimitta kAraNarUpe dharma ane upAdAna kAraNa rUpa je dharma temAM tenI adharmabuddhi rahe che. dravyadharma, bhAvadharma, tathA vyavahAra dharma tathA nizcayadharmamAM adharmapaNuM ajJAnI mAne che. dazavakAlIkasUtranI AghamAM kahyuM che ke mo maM ahiMsA saMjamo tayo devAcataM namasaMti jassa dhamme sayA maNo. dharma teja utkRSTa maMgala che. dharmanuM lakSaNa kahe che "ahiMsA saMyama ane parUpa dharma che. temAM prathama jyAM sudhI jIvanI hiMsA karavAmAM Ave che, tyAM sudhI adharma che. prIsti lekato gAya, bheMsa, pazu, paMkhI, mAchalAM vigeremAM - mAM mAnatA nathI, ane te jInA mAMsathI udarapUti kare che, mATe teo dayAmAMja samajatA nathI. prIti ema kahe For Private And Personal Use Only Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 218) ke bAIbalamAM pazu paMkhImAM AtmA mAnya nathI, te kahevAnuM ke bAIbala kaMI sarvarapraNIta zAstra nathI, mATe te apramANa pustaka che. pazupaMkhImAM manuSyanI peThe AtmA. che, tethI te jIvone mAravAmAM je adharma gaNatA nathI, te sarva ajJAnI mithyAdraSTi jo jANavA je leke eke driya, dIndriya, trIndriya, caturindriya, ane paMcendriya jInuM svarUpa jANatA nathI, tethI te leke mithyAtvI jANavA. jIvanA jJAnavinA jIvanI dayA thaI zakatI nathI. dazavaikAlIkamAM ja kahyuM che ke Dhama nA to thA-paheluM jJAna, ane pAt dayA, mATe mithyAdraSTijIva ajJAnathI, ahiMsArUpa dharmane jANI zakato nathI. vaLI ahiMsAnA be bheda che. eka dravya ahiMsA, ane bIjI bhAvaahiMsA. temAM je prANune jeTalA prANa hoya, tenI rakSA karavI te dravyaahiMsA. ekendriyane cAra, bendriyane che, terendriyane sAta prANu, caturindriyane ATha prANa, ane paMcendriyane daza prANa hoya che. AtmAnA asaMkhya pradeza che, temAM pratyeka pradeza anaMtajJAnadarzanacAritrAdi guNo che. saMsArIjInA ekeka pradeze anatikarmavargaNAnAM dalIyAM lAgyAM che. tethI AtmAnA guNe ArachAdita thayA che, ane AtmA pagaladravya saMbaMdhe cAragatimAM bhame che. pitAnA AtmAnA guNonuM svarUpa samajI, tenuM rakSaNa karavuM. AtmAnA For Private And Personal Use Only Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 219) svabhAvamAM ramavuM, te bhAvadayA, bhAvadayAvinA bhavAMta thatuM nathI. bhAvadayAnA paNa be bheda che. svabhAvadayA ane parabhAvadayA temAM AtmajJAna vaDe ravaravarUpamAM ramaNatA karavAthI ravabhAvadayA kahevAya che, ane parajIvane samyakajJAnadarzanacAritranI upadezadvArA prAptI karAvI ApavI te parabhAvadayA kahevAya che. pitAnA AtmAnI bhAvadayAvinA paraAtmAnI bhAvadayA thaI zakatI nathI. ajJAnI mithyAtvane samatinA abhAve, bhAvadayA hoI zakatI nathI. dravyadayA paNa mithyAOI jIva samajI zakatA nathI, te dravyadaya samyakazI rIte pALIzake? mATe bhavyajIvoe jJAnano kha5 kare. "jJAna""jJAna" paNa ghaNA pokAre che, paNa samyagajJAna thayA vinA AtmakalyANa thatuM nathI. mithyAtvajJAnathI ulaTI saMsAranI vRddhi thAya che. yAdvAdapaNe kadravyanuM jJAna thAya, tene samyajJAna kahe che. have sArAMzake ahiMsAnuM pAlana samaktiI kare che. temAM paNa munirAja ke je dIkSA grahaNa karI, paMcamahAvrata pALe che, te barAbara chakAyanA jIvonI dayA kare che. mATe ja munIzvarane chakAyanA pIyara kahe che. anyadharma ke je ekAMtamata, temAM Asakta evA sanyAsI, phakIra, vIza vasAnI dravyadayA paNa pALI zakatA nathI, te gRhasthAvAsamAM rahelA janI to zI vAta karavI? ahiMsAja dharmarUpa che, tathA saMyama tathA tapanA bheda zAstramAM For Private And Personal Use Only Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (20) vistArathI varNavyA che, tevA saMcamamAM dharma che. saMyamathI kemane kSaya thAya che, ane AtmaguNono AvirbhAva thAya che. mATe dharma teja utkRSTamaMgala che. pUrvekta dharmamAM miAvIne adharmabuddhi rahe che. khAvuM, pIvuM, mojamajhAhu mAravI, eTaluM ja kartavya samaje che. vA ajJAnIjIva pitAnA AtmAne paMcabhUtathI bhinna mAnatA nathI. tethI te nAritakavAdamAM pravezI sadAne mATe durgatimArga kabula kare che. keTalAka ema samaje che ke sarva pApa karIne eka dIvasa prabhu pAse pazcAtApa karIzuM, eTale sarva pApa kSaya thaI jaze. ema mAnanArAnI paNa bhUla che. kAraNa ke jeje karma karavAmAM Ave che tenuM phaLa avaya jogavavuM paDe che. jANI joIne pApa karI pakaDAtApa karavAthI kaMI pApathI chuTI zakAtuM nathI. keTalAka ema kahe che ke ApaNane sArI agara boTI buddhi ApanAra izvara che, tethI ApaNe sArAM karma agara naThArAM karma karIe tenuM phaLa Izvarane che, ApaNane nathI, Ama je ajJAnI loko kahe che, tenI paNa bhUla che. kAraNa ke Izvara keIne sArI agara beTI buddhi Apato nathI. Izvarane koIne sArI agara khoTI buddhi ApavAnuM prayojana nathI. Izvara keIne sArI khoTI buddhi Ape, ema mAnIe to ekanA upara rAga ane bIjAnA upara zreSa ane tethI IzvaramAM rAgadveSa pakSapAta rUpa deSa lAgavAthI IzvarapaNuM kahevAya nahIM. For Private And Personal Use Only Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (22) keI ema kahe che ke-jevAM ApaNe karma karyo che, te te karmAnusAra Izvara sArI agara beTI buddhi nyAyapUrvaka Ape che. Ama je kahe che, tene amo puchIe chIe ke AtmAomAM svAbhAvika buddhi rahI che, ke te IzvaranI buddhithIja karma karyA kare che? prathama pakSa grahI kaheze ke jI mAM svAbhAvika buddhi rahI che te siddha TharyuM ke jIvomAMja svAbhAvika sArI agara khoTI buddhi rahI che temAM kaMI Izvarane vaccamAM lAvavAnuM kAraNa rahyuM nathI. bIjo pakSa grahaNa karI kahezo ke jIvo IzvaranI buddhithI ja karma karyA kare che, te aho tamArA mAnelA IzvaranI lIlAne pAra rahe nahIM. vyabhicAra, juTha, hiMsAbuddhi ApanAra Izvara temaja laDAI, vaira, vizvAsaghAtabuddhi ApanAra Izvara TharyA. sArI agara khoTI buddhi IzvaranI, to tenuM phaLa paNa Izvarane thavuM jeIe. mUrNa manuSya paNa sArI ane khoTI buddhi ApanArane Izvara mAnI zake nahi. Izvara kamAnusArataH vA karma vinA paNa koIne sArI agara khoTI buddhi ApI zakatuM nathI. izvaranuM svarUpa yathArtha jANavAmAM Ave to Izvara upara AvA doSa lagADavAne prasaMga Ave nahIM. IzvaranuM svarUpa, AtmAnuM svarUpa, karmasvarUpa, jagasvarUpa barAbara samajavAmAM nahIM Ave tyAM sudhI ajJAnapaNuM jANavuM. je bhavya AtmA ane karmanuM svarUpa samajato nathI, dharmanuM svarUpa For Private And Personal Use Only Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( rarara ) - samajI zakatA nathI. tenI dharmamAM adharmabuddhi rahe temAM zaka nathI. ane tethI ulaTuM adharmamAM dharmabuddhi rahe che. mithyAtvathI unmArgamAM mArgasaMjJA rahe che. jJAnana cAragALa mokSa mA jJAnadarzana cAritra mekSamArga che. tethI viparIta mAgane unmArga kahevAya che. arthAt saMsAramAM paribhramaNa karavAnA mArgane mokSamArga mAna, te unmArga jANa. rAga dveSa, kodha, mAna, mAyA, lebha, mithyAtva, avirati, yoga, hiMsA, juka, corI, strI sevana, mUchA, ekAntapakSapAta, pararavabhAvaramaNa, ajJAna ItyAdi sarva unmArga che; arthAt te thakI punaH punaH saMsAramAM paribhramaNa karavuM paDe che. temAM mokSamArganI buddhi jene hoya che, te mithyAtvIjIva jANa. tathA saMvararUpa mekSamArga, athavA jJAnadarzanacAritra teja mokSamArga che, evA samyaga mokSamArgamAM unmArgabuddhi jenI che, te jIva misyAdraSTi ajJAnI jANavA, sAhasu asAhasannA. sAdhuomAM asAdhupaNAnI buddhi, je janAjJApUrvaka bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karI, paMcamahAvrata pALatA hoya, ane caraNasittari ane karaNasittarInuM sabhyapratipAlana karanArA hoya, temaja dravya kSetrakAlabhAva pramANe cAritrane ArAdhaka hoya, evA sAdhuomAM asAdhupaNAnI je buddhi te mithyAtva jANavuM keTalAka kahe che ke-hAlanA kALamAM sAdhupaNuM nathI tema kahe For Private And Personal Use Only Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (23) nArA anaMta saMsAranI vRddhi kare che. prazna-hAlanA kALamAM sAdhupaNuM che, evuM kayA sUtramAM pratipAdana karyuM che ! uttara- he bhadrakabhavya sAbhaLa. zrIkalpapUtramAM kahyuM che ke mAthA. jo bhaNai naththi dhammo, na ya sAmaiya na ceva vayAI so samaNa saMghavajho, kAyavo samaNa saMgheNa je ema kahe ke dharma nathI; sAmAyaka nathI; paMcamahAvrata hAla nathI, ema kahenAra usUtrabhASakane zramaNasaMgha bahiSkRta kare. zrIbhagavatIsUtramAM kahyuM che ke " he gatama! mArU zAsana ekavIza hajAra varSa sudhI raheze, ane tyAM sudhI sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, tathA zrAvikArUpa caturvidha saMgha banyo raheze, behajAra ane cAra yuga pradhAnamAMthI hajI ghaNAkharA te thavAnA che, te sarva sAdhu veSe jANavA. mahAnizItha, nizItha, AcArAMga, bRhataka5, uttarAdhyayana; bhaga vatI; dazavaikAlika vigere ghaNuM sUtramAM sAdhu tathA sAdhvInA AcArenuM varNana tathA temanAthIja dharmanI ArAdhanA varNana velI che. sAdhu ane sAdhvI vinA zrAvaka tathA zrAvakApaNuM keIpaNa sUtramAM kahyuM nathI. adhunA sAtamA guNaThANa sudhInI sthiti che, ane munipaNuM te chaThThA guNaThANe kahyuM che, For Private And Personal Use Only Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (24) tenI chaDuM guNaThANuM prApta thAya che, mATe je sAdhu ane sAdhvI mArgane niSedha kare che, vA sAdhu tathA sAdhvIne mAnatA nathI tevA mUDha mithyAtvI jIvonI kaI gati thaze, te kevalIbhagavAna jANe. je mahAmithyAdRSTi zrAvaka nAma phakata dhAraNa karanArA jinakalpI athavA snAtakanigraMthanA guNo vakhANa sthaviraka95dhAraka sAdhu ane sAdhavIo uparanI zraddhAne pheravavA anyajIne bharamAve che, te ghaNA kAla saMsAramAM paribhramaNa karaze. tathA je ema kahe che ke jenAmAM rAgadveSa heya nahIM, te sAdhusAdhvI kahevAya, paNa AvI rIte belanAra samajato nathI. prathama guNaThANAnuM ravarUpa, jAyuM hoya, to samajavAmAM Ave ke chaThTha guNaThANuM sAdhunuM che. sAtamA guNaThANAno alpakALa hovAthI tenI vyAkhyA karI nathI. chaThThA guNaThANe saMjavalanane koI mAna mAyA ane labha hoya che. saMjavalananA kaSAyanI utkRSTa sthiti para dIvasanI che. tethI chaThThA guNaThANe sAdhu sAdhvIne kodha, mAna, mAyA, lobha thavAno saMbhava che. ane tethI chaThuM guNaThANuM pramAdI kahevAya che. saMjavalananA kAdika karavAne bhAva nathI, paNa koI udIraNA kare to kodhAdika thaI zake che, paNa tenI AlocanA niMdA pazcAtApa karavAthI ke dhAdikanuM phaLa besI zakatuM nathI. dezamAM guNaThANu sudhI kaSAya che, pachI chaThThA guNaThANAe te hoya temAM zuM Azcarya? For Private And Personal Use Only Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 225 ) sAdhu sAdhvIne krodhAdika hAya nahI ema jo mAnIe te, pachI pakkhIsUtra vigeremAM krodhAdika doSonA pazcAtApa karavAnA kahyA che, tenuM zuM kAraNa! alakhata pramAdaguNasthAnake phAdhArdikanA saMbhava che, ane sAdhusAdhvIne krodha mAna mAyA lAbha thAya che, tethI kaMi sAdhupaNuM jatuM nathI. paNa tethI aticAra lAge che, ane aticAranI tA AleyaNA karavAnI che. khIlakula rAgadveSa rahIta hAlanA kALamAM koinAthI thavAtuM nathI. teramA juThANe bIlakula rAgadveSa nathI, ane je rAgadveSa rahita sarvathA hAya che, te kevaLajJAnI hAya che. hAlanA samayamAM te chaThThA ane sAtamA guNaTANA sudhI jaI zakAya che. ane tethI guNaTANe khIlakula rAgadveSane kSaya hotA nathI; rAgadveSane jItavAne mATe to vyavahAracAritra aMgIkAra karyu che. udyama karatAM guNuThThANAne hade rAgadveSanA kSaya thAya che. mATe kadApi koI sAdhune rAgadveSa thaI jAya che tethI A sAdhu nathI; ema kahevuM nahI.. kharAba vacanA kahI sAdhune dhArdika karAvanAra pote pApI ane che, ane sAdhune paNa kaSAyanI udIraNA karAvavAmAM nimitta kAraNa thAya che. jIe prasannacaMdra rASine paNa sAdhu avasthAmAM krodha thayA hatA, ane tethI manavaDe sAtamI narakamAM daLIcAM upArjana kayA hatAM, ane pAchA dharmadhyAnAkrikamAM vaLyA tyAre kevalajJAna pAmyA. mATe ekAMta koI vAta pakaDavI 15 For Private And Personal Use Only Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (26) nahIM. caMDarUdrAcArye ziSya upara ghaNe kedha karyo hato ane ziSyane kevalajJAna thatAM tene khamAvatAM potAne paNa kevalajJAna thayuM. ema ghaNA sAdhuone cAritrAnuvAde jetAM, kedha thayela hoya che. ane pAcho zamI paNa jAya che. tethI samajavAnuM ke zAstranAM vacana samajyA vinA ekAMtahaTha kadAgraha pakaDI, je kaI sAdhu sAdhvInI hareka prakAre hAlanA kare che, teo mahA mehanIya karma upArjanakarI, bIcArA narakamAM jAya che. vaLI jainazAstramAM kaMI eka nayathI vAta mAnavAnI kahI nathI. sAtenayathI vastunuM svarUpa samajavuM joIe. nigamanayathI sAdhunuM ravarUpa, saMgrahanayathI sAdhunuM svarUpa, vyavahAranayathI sAdhu, rUjusUtranayathI sAdhu, zabda nayathI sAdhu, samabhirUDhanayathI sAdhunuM svarUpa ane evuM bhUtanayathI sAdhunuM svarUpa samajavuM joIe. nizcayanayathI kahevAtuM sAdhunuM svarUpa mAnI, vyavahAranayathI kahevAtuM sAdhunuM svarUpa nahIM mAnIe to anaMta saMsAranI vRddhi thAya ane vyavahAranaya pramANe sAdhu svarUpa tathA sAdhvI svarUpa nahIM mAnanArAe ekAMtanaya pakaDavAthI, mithyAtvanI vRddhi karI, ane jinazAsanane ucheda karyo, ema bhagavAnanI vANIthI samajavuM. zrIAvazyaka sUtramAM kahyuM che ke--jJa simartha pavajjaha tA mA vavahAra niththae muyaha vavahAranaochee tiththuche A ja maLio -bhAvArtha -yadi he bhavya ! je tuM jinamata For Private And Personal Use Only Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( ra27) aMgikAra kare che, to vyavahAra ane niyanayane mUkIza nahIM. vyavahAranayana ucacheda thatAM, tIrthane ucheda vIraprabhue kahe che. sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikArUpa tIrtha, vyavahAranaya mAnyAvinA, sthApana thaI zakatuM nathI. pustaka vAMcavuM, gurUdarzana karavAM, stavana gAvAM, dhyAna karavuM. pustaka lakhavAM, lakhAvavAM, khAvuM, pIvuM, upadeza Apa, upadeza zravaNa kara prabhupUjA karavI, ItyAdi sarva vyavahAra che. vyavahAranaya nahIM mAne tene khAvuM pIvuM nA bolavuM paNa joIe nahIM. vyavahAranaya kAraNa che, ane nizcayanaya kArya che. jeNe kAraNu uthApyuM, teNe kArya uthApyuM. ghaNA DoLaghAluM zuSka adhyAtmIo AtmA AtmA piokAre che, ane sAdhu sAvIne mAnatA nathI ane temanI pAra paNa jatA nathI, ane potAne nokho paMtha calAvavA, samudramAM buDate manuSya jema zaNane pakaDe, tema kuyukticine pakaDe che. hajAre jIne sAdhu sAdhvInI niMdA karI, ADuMavaLuM samajAvI potAnA pAzamAM phasAve che. tethI te jIvo dharmakriyArUpa vyavahAra mUkIne harAyAM DheranI piThe ADAavaLA athaDAya che. ane prathamathI ja magaja caskI javAthI pakSAt ghaNuM samajAvavAmAM Ave, topaNa prayAsa niSphaLa jAya che. ahIM evA zuSka adhyA bhInAM hadaya tapAsIe te temanAM caritra kharAba vAsa For Private And Personal Use Only Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 28) nAthI bharapUra hoya che. vyavahAra vatanavinA zuSka adhyAmIone vairAgya phAtaDAnA vilApa jevo lAge che. nizcayanaya phakta AtmAnuM zuddha svarUpa batAve che paNa te vyavahAra prayatna vinA kaMI prApta thatuM nathI. ghaDAnuM svarUpa jANyuM, teTalAthI ja kaMI ghaTanI prApti thatI nathI, paNa ghaTane banAvavAnI kriyArUpa vyavahArapravRtti karIe to ghaTa bane che. tema AtmA paramAtmAsvarUpa che, ema aneka yuktithI jANyuM, paNa AtmA paramAtmArUpa thAya, tevI vyavahAradharmakiyA nahI karIe, to karmane kSaya zI rIte thaI zake. mATe bhavyajIvoe vicAravAnuM ke kAryanI siddhi artha kAraNanuM avalaMbana karavuM joIe. jeTalA paramAtmasvarUpa thayA, temaNe bhAvanA, dhyAna, dharmakriyArUpa kAraNavinA mukitarUpa kArya utpanna karyuM nathI. dharmadhyAna ane zukaladhyAna dhyAyAvinA, guNasthAnake caDhAtuM nathI. ane karmane kSaya thato nathI. upAdAnakAraNa ane nimittakAraNanA jJAnavinA Atmahita thatuM nathI. je loke upAdAnakAraNane avalaMbavuM mAnI, nimittakAraNane uthApe che, teo jInezvarane mata jANatA nathI. mATI teja ghaTarUpa thAya che, paNa daMDacaka kuMbhAra vigere nA hoya, te ekalI mATI pitAnI meLe ghaTarUpa banI zakatI nathI. temaja AtmA ekalA upAdAna kAraNathI paramAtmAsvarUpa banI zakatuM nathI. devagurU For Private And Personal Use Only Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (29) Adi nimittakAraNane avalaMkhyA vinA, koInI siddhi thaI nathI. vaLI vicAro ke keIne ghIne khAya che, te gAya agara bheMsa rAkhe, ane cAro khavarAve, dehanakiyA kare, dUdha kADhe; pAchuM tenuM dahIM thAya, tene valove, tenuM mAkhaNa thAya. pazcAta mAkhaNu tAvavAthI ghI thAya, tema paramAtmadazAnI prApti mATe, A mA gurUne samAgama kare, jInavANuM sAMbhaLI tatvanI zraddhA kare, devanI zraddhA kare, vyavahAra tathA nizcayadharma samajI, dharmanI ArAdhanA kare. parasvabhAvane tyAga kare, AtmasvabhAvamAM ramaNatA kare. zrAvaka vA sAdhuvratone yathAzakti aMgIkAra kare. ema prayatna karatAM, AtmA svasvarUpAbhimukha thatA jAya ane aMte karmane kSaya kare. A uparathI siddha thAya che ke vyavahAranayakathita dharmanuSThAna pravRtti vinA, nizcayanayathI AtmakalyANa thatuM nathI. AtmA AtmA ema pikAre, paNa pitAnA AtmAnI zuddha pravRtti kare nahI, to kaMI hita nathI. kevalIbhagavAna paNa vyavahAranI mAnyatA rAkhe che. kevalIbhagavAna dezanA de che, te paNa vyavahAra che. ane dezanA zravaNakaravI te paNa vyavahAra che. vyavahAranA paNa prasaMganusArataH ghaNuM bheda paDe che. tIrthakarabhagavAna dIkSA aMgIkAra kare che, te paNa vyavahAra che. kevalajJAna pAmyA pakSAt samavasaraNamAM bese che, te paNa vyavahAra che. samavasaraNamAMthI devachadAmAM bIrAje che te For Private And Personal Use Only Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 230 ) paNa vyavahAra che. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, tathA zrAvIkArUpa tIrthanI sthApanA kareche. te paNa vyavahAra che. nizcayathI tIrthanI sthApanA thatI nathI. vaLI vicAre ke sAdhu sAdhvInA tathA zrAvaka zrAvIkArUpa tIrtha sthApyu, tyAre te dareka varganA AcAra paNa judA judA kevalajJAnathI batAvyA. temAM paNu vyavahArazuddhidvArA AtmaguNa prAptirUpa nizcayanaya kaththA che. nizcayanaya zuddha AtmikasvarUpa batAve che paNa tene udyama karIe te tevuM svarUpa prApta thAya. udyarUpavyavahArane mAnyA vinA AgaLanA nayakathita AtmasvarUpanI prApti thatI nathI. sAtanayathI dharmatattvanuM svarUpa samajavuM, ane dharmatattvanI zraddhA karavI. caDhatAnaya pAchaLanA nayanA karatAM AtmazuddhatA vizeSataH batAve che, e vAta kharI, paNa te nathI te svarUpa jANyuM, eTale kai AtmAmAM tevA guNA ekadama pragaTatA nathI. evabhUtanayathI AtmAnuM svarUpa siddhasamAna jANyuM, eTale zu vAMcanAra siddhasamAna banI gayA ? nA kadI nahI'. eva'bhUtathI siddhasvarUpa AtmAnu che, paNu te nayadvArA kathita AtmavarUpa prApta karavA nimitte udyama dvArA upAdAnakAraNanI zuddhatA karavArUpa udyama karavAjoie. AThekANe samajavuM ke upAdAnakAraNanI zuddhi je je hetudrA aa thAya te te hetu sarva vyavahArarUpe jANuvA. vyavahAranayanI mukhyatA siddha karavA mATe, zrI tIrthaMkara bhagavAn ke jeke For Private And Personal Use Only Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( ra31) vaLajJAnI che, te paNa zrutajJAnInA hAthathI lAvelo AhAra vApare che. mATe vyavahAranaya balavAna che. tAlupu sAdunAnA-asAdhu ke sAdhu nathI, vA sAdhune veSa aMgIkAra karyo che paNa pAsa che. vA brAhmaNa, sanyAsI, pAdarI vigere je sAdhu nathI tenAmAM je sAdhupaNAnI buddhi, tene mithyAtva kahe che. tathA jIve ajIvasanA ajave chavasannA jIvamAM ajavabuddhi tene mithyA kahe che ekendriyathI te pacendriya paryata jIvo tathA sinA jInuM svarUpa je jANatA nathI, tene jIvamAM ajIva saMzArUpa mithyAtva hoya che. cArvAka jaDavAdI, Izurita, vigere jIve pRthvIkAya, apakAya, vigere jIvonuM svarUpa jANatA nathI, tathA pRthvI, jala, vanaspatinI aMdara jIva mAnatA nathI, tethI te mithyAdRSTi ajJAnI jANavA. je ajIvavastu che, temAM jIvapaNAnI buddhi, te ajIvamAM jIvasaMjJArUpa mithyAtva jANavuM. pudgala dravyarUpa paramAzuo anaMta che, te paramANuo jaDa che, chatAM koI tene caiitanya zakitavALA kahe, to tene ajIvamAM jIvajJArUpa mithyAtva lAge che. mune vaghuttasaranA mUrvavatumAM amUrtapaNAnI buddhi tene mUrtamAM amUrtasaMjJArUpa mithyAtva kahe che. je kaI vAyune mUrta chatAM, amUrta mAne, tene A mithyAtva che. je amUrtavastu hoya che, te koIpaNa IndriyathI For Private And Personal Use Only Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (23ra) grahaNa karI zakAtI nathI, vAyu te tvacA indriyathI grahaNa karI zakAya che, mATe te mUrti che. keI phAgumAvAzabdane AkAzane guNa mAne che, tenA mata pramANe zabda amUrta kare che, paNa samajavuM joIe ke-zabda zravaNendriyathI grahaNa karI zakAya che, mATe te mUrta che. syAdvAdaratnAvatArIkA, sammatitarka vigeremAM zabda pigalika mUrta che, ema yukitapramANathI siddha karyuM che. mATe zabdane mUrta mAnavo. ane je nathI mAnatA, tene pUrvota mithyAtva lAge che, uSNatA ane zItatAnAM pudgale, tathA prakAza tathA aMdhakAranAM pagale mUrta che. ane tene kaI amUrta mAne tene pUrvokata mithyAtvadoSa lAge che. aMdhakAra padArtha che, ema sammatitarka vigeremAM sArI rIte pramANathI siddha karyuM che. aMdhakAra sakriya che mATe te mUrti che, A sthAne tenuM varNana karatAM graMthagArava thaI jAya mATe vizeSa vivecana karyuM nathI. ane uttapannA amUrta padArthamAM mUrtapaNAnI buddhi, dharmAstikAya, adharmastikAya, AkAzAsti. kAya, ane jIva tathA kAla A paMca dravya amUrta che. temAM mUrtapaNAnI buddhithI mithyAtva lAge che. ThANAMgasUtramAM A daza prakAranuM mithyAtva kahyuM che. te jyA sudhI TaLyuM nathI tyAM sudhI AtmAnI ajJAnAvasthA jANavI. daza prakAranuM mithyAtva TaLavAthI, samyajJAna pragaTe che. ane samagra jJAna For Private And Personal Use Only Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 232 ) thavAthI, svayameva ahaMvRtti TaLatAM, AtmA pitAnA zuddhasvarUpa sanmukha vaLe che. antaralakSyanI upekSA karatAM AtmAbhimukhatAnI siddhi thatI nathI. adhunA paMcamakALamAM zrI sarvaratIrthakara mahArAjAe kathana kareluM yAdvAra darzana chedAya che. syAdvAdadarzananuM jJAna sUkama buddhi vinA thaI zakatuM nathI. vIralA bhavya syAdvAdadarzanane sUphamabuddhithI jANe che. upadezaka paNa sUkSmajJAnanA abhAve, sthaLapadArthonuM varNana karanArA hoya che. ane zrotAo paNa bhautika padArthamAM svAtmonnati mAnanArA hoya che, tethI sUkSmatatvajJAna gurUgama dvArA letA nathI. ane ApamatithI chapAelA grantho vAMcavAthI paraMparA cAlato Avelo anubhava, tathA paraMparAe cAlatuM AveluM gurUgamajJAna teno nAza thAya che. aMtaramAM kharekharI lAgaNI thayA vinA ane AtmazraddhA pragaTayA vinA, svAmennatinA zikhare pahoMcAtuM nathI. kALanA mAhAsyathI janadarzananI unnati vizeSataH dekhavAmAM AvatI nathI. bhae svaparaprakAzaka evuM jJAna prathama saMpAdana karavuM joIe. satyasyAdvAdajJAna prApta karavAthI, bhAtika padArthamAM mamatvayege thatI asthiratAne nAza thAya che. ane aMtar AtmasvarUpamAM jJAnavaDe sthiratA thAya che. paNa ajJAnathI te ulaTI asthiratA. jeTaluM ajJAna, teTalI aritharatA; je je aMze AtmajJAna te te aMze sthiratA. jJAna hoya paNa bApAdhine saMsarga For Private And Personal Use Only Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 234) hoya te mananI caMcaLatA udbhave che. mATe jJAna thatAM bApAdhino tyAga karavAthI AtmAmAM ritharatA anubhava gocara thAya che. keIe bAhAupAdhi tyAgI, paNa mamatA mAna ghaTayuM nahIM, ane svA mAbhimukhatA thaI nahIM, te teno bAhya tyAga apramANa che. bAhAtyAga paNa hitakAraka che. ane aMta tyaMga to vizeSataH hitakAraka che. bAhyAvaMtaratyAgathI tyAgIpaNuM AtmasthiratA pragaTAvI, sahajAnaMda svAda cakhADe che. ane AtamajJAnadazA pragaTatAM, ahaMvRttinuM jera nAza pAme che. AtmA te AtmA ane jaDa te jaDa ema bheda jJAnathI, vivekadRSTi pragaTatAM, sarva vastune sAkSIbhUta Ama varte che. ane tethI paramAtmadazA pragaTa thatAM vAra lAgatI nathI. have viSayAdikamAM rogabuddhi attine pragaTe che,-te darzAve che - ahaMvRtti tyAM sahu ghaTe viSayAdika saJcAra; kSayatA jo'haMvRttinI lahiye bhavajala pAra. 86 yathApatti karaNathI bAhya zAMtatA hoya; mane pUchar mAvati naTe te dhamAM ra. 13 vAra ananti AvIyu-prathama karaNa niradhAra; samAta pina saMsAramAM punaH punaH avatAra. 98 For Private And Personal Use Only Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra35) vina samakita zuM sAdhanA antarlakSya na leza / antarlakSya vinA kadI ghaTe na dharmI veza. 98 jyAM ahaMvRtti che, tyAM viSayAdika pravRtti ghaTe che. je ahaMvRttine kSaya thAya, te bhavajalapAra pAmIe. kahyuM che ke - yatrAhaM vRttinAtatra, rAgAdinAM samudbhavaH ahaMvRtterapAyetu muktireva na saMzayaH 1 paramAM atyabudithI potAnA zuddhasvarUpa prati vaLAtuM nathI. ane zuddhasvarUpAbhimukhatA vinA, kharI zAMtatA thatI nathI. bAhyazAMtatA te yathApravRttikaraNavALAne paNa anaMtivAra Ave che. paNa tethI samyakatvAdi dharmanI prApti thatI nathI. kahyuM che ke - yathA pravRttitaH zAntivAyA bhavati dehinAma: sA tvabhavyairapi prAptA tayA dharmI na kaJcana. ? anaMtivAra yathApravRttikaraNa prApta thayuM, paNa samyakatvavinA saMsAramAM punaH punaH avatAra dhAraNa karavA paDe che. vaLI te jIva samaja ke samaddhivinA dharmasAdhanA For Private And Personal Use Only Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 236 ) niSphaLa che, arthAt dharmasAdhanA mokSaphaLa arpanAra nathI. samyakatvavinA antarAmasvarUpane lakSya thato nathI, ane cittavRtti bahirAmabhAve rame che. samyakatvavinA antara lakSya thato nathI, ane attara AtmasvarUpane lakSya thayA vinA, AtmadharmIpaNuM ghaTatuM nathI. antara lakSya thayAvinA dharma paNuM ghaTatuM nathI te darzAve che. citta na lAgyuM lakSyamA anyabhAvamA citta / / dharmI nAma gharAvatAM kabahu na hoya pavitta // 100 // AtmAnI paramAtmadazA prAptavya che, Atma lakSyamAM citta lAgyuM nahIM ane anyabhAvamAM citta praveze che. cittavaDe A pagalA levAtI nathI, ane cittamAM pilika varatuo saMbaMdhI hajAro vicAro praveza kare che, ane nIkaLe che. aneka viSayane vyApAra citta karyA karatuM hoya. kSaNavAra paNa thiratAthI, citta AtmAmAM lIna thatuM na hoya, ananya premabhakitabhAve je rAnedvArA AtmAnuM ArAdhanapaNuM thatuM na hoya, te dharmI evuM nAma dharAvAthI paNa AtmA pavitra thato nathI. mana saMyama dvArA AtmA pavitra thAya che. AsanavALIne beso, AMkha mIca, paNa mana je daza dizAe jyAM tyAM For Private And Personal Use Only Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (237 ) bhaTakyA kare te AtmAnuM sevana dhyAna thaI zakatuM nathI. cittazuddhi karyA vinA, manuSya dharmAdhikArI thaI zakato nathI. jenA peTamAM maLa hoya, tene julAba ApyAvinA, peTa sva27 thatuM nathI. tema hadayamAMthI rAga, dveSa, bhaya, kodha, lobha, IrSA, vaira kadAgraha kapaTAdika azuddhi gayA vinA, cittanI zuddhi thatI nathI. cittazuddhi vinA dharmakriyAo yathArthapha ne arpatI nathI. sarevaramAMthI sevAla khasyA vinA, savaramAM caMdranuM pratibiMba paDatuM nathI. darpaNanI kAlimA rAkhavinA dUra thatI nathI. paNa svaccha thayA vinA darpaNamAM koI vastunuM pratibiMba paDI zakatuM nathI. tema cittanI zuddhi thayA vinA, cittamAM AtmAnubhava sAkSAtkAra thato nathI. jema kSetranI zuddhi karyA vinA, temAM barAbara dhAnya ugI nIkaLatuM nathI, tema cittanI zuddhi karyA vinA AtmadharmamAM praveza thato nathI. mRttikAnI zuddhi karyA vinA ghaTa banato nathI. dhAtunI zuddhi karyA vinA jema mAtrA banatI nathI, tema cittanI zuddhi thayA vinA AtmadharmasAdhanatA thaI zakatI nathI. prathama manaHzuddhi karavAnI AvazyakatA che. jJAna, vairAgya, prabhubhakita, gurUbhakita, Atmaprema, satsaMgama, sadgurU upadeza, vigerethI manaHzuddhi thAya che. pazcAt manaH saMyama karavAthI, cittanI sthiratA thAya che. ane cittanI sthiratAthI AtmasvabhAvamAM ramaNatA thAya che. ane AtmA For Private And Personal Use Only Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 38) neja eka lakSya lakSI citta atyaMta sthira thaI jAya che. tyAre jJAnadarzana cAritraguNakAraka AtmAbhimukhatA AtmA vIryazakitathI sAdhI zake che. ema pratidina mananI lInatA AtmasvarUpamAM thavAthI, AtmA karmarUpa paDade cIrIne sUryanI peThe lokAlokane prakAza kare che. yama, niyama, Asana, prANAyAma, pratyAhAra, dhAraNA, dhyAna, ane samAdhithI AtmA paramAtmatatvanI siddhi kare che. aSTAMgayogamAM paNa cittazuddhinI AvazyaktA che. malInajaLa katakanuM cUrNa nAkhyA vinA tathA ganyAvinA svaccha thatuM nathI. tema mana paNa jJAnavirAgyarUpa katakacUrNa tathA Atmaprema vivekarUpa garaNIthI gaLyA vinA zuddha thatuM nathI mATe citta lakSyamAM lAge tevA upAyenuM sevana karavuM te vinA dharmA paNuM zobhatuM nathI. manaH saMyamakarIne, AtmAmAM ramaNa karavuM tethI anubhava thAya che, ane samagaanubhava jJAnanI jAgrati thAya, te ahaMvRttine nAza thAya che. ane samyagajJAnI vinA anubhavajJAna thatuM nathI, te darzAve che. dudA ! samyag anubhava prAptithI ahaMvRttino nAza; samyagjJAnI jo maLe to tatve vizvAsa. 10? dIrgha vikaTa zivapanthamAM sthira lakSyo jo vRtti; zaktibhakti saMyogathI alpakAlamA mukti. 102 For Private And Personal Use Only Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( ra38) vahiravahe nahi vRttiyo lakSye tasa vizrAma alakhadazA taba jAgaze paramAtama pada nAma. 103 lagI na tALI AtmanI grayo na sadguru saGga tapanapakiriyA phoka sahu bhAkhe bhagavai aMga. 104 brahyaM na dhyAna vivekazI cetana tattvasvarUpa; taba taka bhavabhramaNA rahe miTe na bhavamaya dhUpa. 105 samyaga anubhavajJAnanI prApti thatAM, rAgadveSamaya ahaMvRttino nAza thAya che. sUryanI AgaLa jema aMdhakAra TakI zakatuM nathI, jema siMhanI AgaLa hastivRnda TakI zakatuM nathI, tema samyaga anubhava jJAnanI AgaLa rAga dveSamaya ahaMvRtti TakI zakatI nathI. samyaanubhava jJAnanuM apUrva mahA mya, enI apUrva zakita che. samyaga anubhavajJAna apAra mahodadhi che. samyaga anubhavajJAnathI, tatvane nirNaya hastAmalakavat che. samyaga anubhava jJAna che, te kevaLa jJAnane laghubhrAtA che. anubhavamAM kharU sukha zAMti tathA sthiratA samAI che. anubhavajJAnanuM varNana jI hAthI karavuM e sAhasa che. anubhavajJAna bIjAne kahI zakAtuM nathI. paNa evA anubhavI jJAninI pAse rahetAM temanA vacanethI kAMka bedha prApta thaI zake che. samyagrajJAniyenI pAse rahetAM, ane temanA vacanAmRtathI, A For Private And Personal Use Only Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 240 ) tmatatvamAM vizvAsa thAya che. ane amUrta AtmasvarUpamAM lInatA thatAM, akhaMDa sukhanI dhArA vahe che. ananya zaraNya AtmasvarUpamAM sadAkALa magna rahevAthI, AtmAparamAtma dazA prApta karI janmajarAmaraNanAM duHkhathI rahItathAya che. dIrdhavikaTa zivapanthamAM cAlatAM, lakSyamAM sthiravRtti hAya, ane Atmazita tathA bhikatanA sacAga thAya te alpakAlamAM mukita thAya che. vRttiyAnuM vahana AhvabhAvamAM thAya nahIM, ane layamAM vIzrAma pAme, tyAre AtmAnI alakhadazA jAge che. paramAtmapadamAM vAsa karavAthI, mAhyavAsane aMta Ave che. AtmasvarUpamAM ekatanmayatA thavI terUpI tALI jo lAgI nahI, ane sadgurU saga karyA nahI. tyAM sudhI mithyAbhAva hAvAthI, bhagavatI sUtramAM mithyA ajJAnInuM tapajaya kriyA phAka kahI che. jyAM sudhI cetanatatvasvarUpanuM jJAna vIvekathI grahaNa karyuM nahIM, tyAM sudhI bhavabhramaNa rahe che, ane sasAranAM AdhivyAdhi upAdhinAM duHkha TItAM nathI. ane zAntAvasthAthI thatA sukhanuM bhAna heAtuM nathI jJAna pragaTatAM Aya upAdhI sukhakara lAgatI nathI, ane antarAtmasvarUpa venamAM bAhyopAdi asthiratA karAve che. mATe jJAna purUSoe jJAnanuM phaLa virati jANIne sayamapantha grahaNa karavA joIe; te dazAve che For Private And Personal Use Only Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (24) duhA bAhyopAdhi tyAgIne. grahavo saMpama pantha; paJcamahAvrata dhAratAM. thaie mahA nirgrantha. 106 bhAvArtha -sAMsArIka rAgadveSetpAdaka bAhyapAdhine tyAga karI, saMyamamArga grahaNa kare egya che. paMcamahAvatane dravyabhAvathI dhAratAM, uttama nircastha thaIe, ane tethI bhavAMta thAya. bApAdhityAga, e zabdathI vyavahAracArItramAM kuTuMbAdikane tyAga mukhyatAe grahaNa karyA che, ane bAhya pAdhi tyAgatAM meha mAyAdaka aMtaupAdhI paNa nAza pAme che. bApAdhinA tyAganI sAtheja aMtaupAdhi tyAga ekadama thaI zakato nathI. aMtaupAdhinA nAsArthe, bAhyApAdhine tyAga kare zAstramAM kahyuM che. aMtaupAdhino nAza bAhyApAdhi tyA vinA thaI zakato nathI, e rAjamArga che. tIrthaMkare anaMta thayA, temaNe bAhyApAdhine tyAga prathama karyo, tathA anaMtatIrthakara bhAvikAle thaze, te paNa grahasthAvAsarUpa bAhya pAdhine tyAga karI aMtaupAdhine nAza karI muktipada prApta karaze. bAhyapAdhinA tyAgathI vyavahAracAritra kahevAya che. zrAvaka avasthA karatAM, sUtrAnusAre jotAM, sAdhuavasthA moTI che. te darzAve che. For Private And Personal Use Only Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (242 ) duhA sarSapa muragiri jevaDo, zrAddha yatimA phera; karo na nindA sAdhunI, karatAM bhava andhera. 107 gaNiyAche parameSTimAM, paJcamapada munirAya; paramezvara munirAyane, namatAM zivasukha thAya. 108 lakSya prahI zuddhAtmanuM, sAdhe tattvopAya; namo namo munivara prabhu, janmajarAduHkha jAya. 109 zrAvaka bAhyopAdhimAM, vartache nizadina viratIche tasa dezathI, prAyaH paramAM lIna. 110 dharmadhuraMdhara sAdhu che, saM.ti paJcamakAla; namo namo munivaramadA, hove maGgalamAla. 111 kayAM sarasavane dANa ane kyAM merU parvata? eTale zrAvaka ane sAdhunI hadamAM aMtara che. zrAvaka jyAre grahasthAvAsamAM strI putrAdikamAM baMdhAya che, tyAre munirAje strIputrAdikane tyAga karyo che. zrAvaka paMcamahAvratathI dUra che, ane munirAja paMcamahAvrata pALe che. zrAvaka gharamAM baMdhA che, tyAre munirAja grahane tyAga karI anagAra thayA che. zrAvaka vyApAra vigerenI upAdhimAM paDI rAgadveSathI cittaasthiratA prApta kare che, ane munirAja vyApAra vize For Private And Personal Use Only Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra43) renI khaTapaTo tyAgavAthI, rAga ane dveSanAM kAraNothI dUra rahI, nirmaLa cittathI vicare che. zrAvaka strI sAthe mithuna kare che, tyAre munirAja dravya tathA bhAvathI mithunane tyAga karI viNAnI paThe tenA sAmuM paNa jotA nathI. zrAvakane grahasthAvAsamAM AhAra vigerene pacAvavAnA AraMbha karavA paDe che, tyAre munirAjane temAMnuM kazuM hotuM nathI. jyAMthI nirdoSa AhAra maLe, tyAMthI laI le che. jJAnadarzanacAritrathI AtmaguNane sAdhe. tene sAdhu kahe che. sAdhumunirAja corAzI upamAthI bIrAjamAna hoya che. temAM prathama sAta upamA sarpanI Ape che. --jema sarSa pite bIlAdika ghara kare nahIM, ane uMdara vigerenuM kareluM bIlAdika hoya temAM rahe che, tema sAdhu pite ghara kare nahIM, karAve nahi, karatAne anumade nahi. gRhastha pitAne mATe karAveluM ghara hoya, te nirdoSa jANI AjJA laI temAM rahe. 2--jema agadhanajAtine sarSa viSa vamIne pAchuM letA nathI tema munirAje zadAdika paMcendriyaviSayabhoga tyAgyA; te pAchA grahaNa kare nahIM. 3-jema sarSa bIlamAM sIdhe praveza kare, tema munirAja - mekSamArgamAM siddhA pravarte. 4-jema sarSa bIlamAM praveza karatAM, AghApAchA thAya nahI For Private And Personal Use Only Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 244) tema munirAja AhArane svAdAthe, eka dADhamAMthI bIjI dADhamAM pherave nahIM. pa-jema sarpa kAMcaLI utArIne mUke, te pAchI grahaNa kare nahI. tema munirAja putra kalatrAdika kuMTuMbarUpa kAMcalI tyAgIne, pazcAt sarAgaTaSTithI tene grahaNa kare nahi. -jema sarSa kAMTAdikathI Darato nathI, eka daSTithI cAle, tema munivarya upasargathI Dare nahi ane Iryasami tithI cAle. cha--jema sarSa mayura vigere paMkhIthI Darato rahe che, tema munivarya darzanabraTa manuthI DaratA rahe, tathA strIthI DaratA rahe. 7 have agninI sAta upamA munine Ape che. 1-jema agni injanathI tRpti pAme nahIM, tema munirAja jJAna dhyAnathI vRddhi pAme nahIM, sadAkALa jJAnadhyAnanuM sevana kare. abhinavajJAna saMpAdana karavA prayatna kare, paNa jJAnAbhyAsa karatAM thAke nahIM. 2- jema agni tejathI tejavaMta hoya, tema munirAja tapa krayadikathI tejavaMta hoya; tejalezyA pulAkaAdi labdhithI ughAta karanArA hoya. 3-jema agni lIlI sukI sarva kATAdika vastune bALI nAkhe che, tema munirAja dhyAnarUpa agnithI sarva ni For Private And Personal Use Only Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra45) kAcita Adi karmakASTane bhALI bhama kare. ka-jema agni aMdhakAra dUra karIne prakAza kare che, tema munirAja mithyAtvAdika dUra karIne samyakatvarUpa prakAza kare che. -jema agni suvarNa vigere dhAtune lAgele mela-kATa dUra kare che, tema munivarya mithyAtva mahAdika mela kacarAne dUra kare che. jema agni suvarNa vigere ravacha kare che, tema munivaye pitAne AtmAne thiratA samatA, upagathI zuddha kare che. cha-- jema agni iTa, vAsaNa vigere kAcI vastune pAkI kare che, tema munirAja samyajJAnadarzanacAritrathI zigAdika bhavyajIvone mokSamArgamAM bahirAmapaNuM TALI pAkA kare che. 7 munivaryane sAta upamA parvatanI Ape che. 1-jema parvata aneka auSadhithI zobhAyamAna hoya che. tema munirAja jJAnadarzanacAritrathI tathA aneka prakAranI camatkArIka labdhithI zobhAyamAna hoya che. -jema parvata pavanAdikathI calAyamAna thatuM nathI, tema munivarya upasargathI calAyamAna thAya nahIM parabhAvadazAthI svabhAvadazAne tyAga kare nahIM. sadAkALa A-- For Private And Personal Use Only Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra46) tmasvarUpamAM sthira rahe. 3-jema parvatanA AdhAre bahu paMkhI pramukha jIve zAtA pAme che; tema munivaryanA AdhAre ziSya, zrAvaka, zrAvikAo paNa vacanAmRtanuM pAna karI zAtA pAme. 4-jema nadInAM jharaNAM vigerethI parvata zobhAyamAna hoya che; tema kSamAzramaNa saptabhaMgI, sAtanaya, vigerenA u padezarUpa nadInAM jharaNathI zobhAyamAna heya. pa-jema parvata uMcapaNe uMce hoya che, tema bhikSuka jJAna darzanacAritrabhAvanAthI ucca hoya che. -jema parvata nirmala saphaTikaratnAdikathI bhAyamAna hoya. che; tema sAdhu upazama, jyopazama, tathA kSAyIkabhAvathI zobhAyamAna hoya che. u---jema parvata devatAdikane kIDA karavAnuM sthAna hoya che, tema munivarya vinayazikhyAdika bhavyajIne jJAnakaDA karavAnA sthAnabhUta hoya che. munirAjane sAta upamA samudranI Ape che. 1-jema samudra ati gaMbhIra hoya, tema munirAja ati gaMbhIra hoya. keIne deSa prakAze nahi. 2-jema samudra ratnAkara heya, tema munivarya jJAnadarzana cAritraratnanA Akara hoya che. 3-jema samudra maryAdA lepe nahi, tema munivarya tIrtha For Private And Personal Use Only Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (247) karanI AjJArUpa maryAdA lope nahi. 4-jema samudra cAre taraphathI nadIo potAnAmAM Ave, tethI jarA mAtra uchaLe nahi. tema munivarya tIrthaMkaranI vANI zravaNa kare, zrutajJAnane abhyAsa kare, cAra prakAranA anuyoganuM jJAna kare, paNa kiMcit mAtra a haMkAra kare nahi. 5-jema samudra jalavaDe uchaLe nahi, tema munivarya - dhAdikathI uchaLe nahi, kedhAdika thatAM tene upazama kare. -jema samudra kallolataraMge karI sahita hoya, tema mu nivarya svapajJAnakalelakara sahita hoya. 7-jema samudra jalathI zItala hoya, tema munivarya kSamA rUpa jalathI zItala hoya. 7 sapta upamA AkAzanI munirAjane Ape che. 1-jema AkAza nirmaLa urvIla hoya che, tema muniva ryane AtmA nirmala ujavala hoya. 2-jema AkAza AlaMbana rahIta hoya che, arthAt para nA AdhArarahIta hoya che, tema munivarya gRharathAdikanA AdhArarahIta hAya. gRhasthanA tAbAmAM munirAja rahe nahiM, prahasthanI nizrAe varte nahiM. 3-jema AkAza vza dravyanuM bhAna hoyatema mu For Private And Personal Use Only Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (248) nivarya nza mahAvratanA bhAjana hoya. 4-jema AkAza sUryanA AtApathI sUkAya nahIM, tema munivarya parisaha upasarga utpanna thae cho, jJAna - rAgyaguNathI sUkAya nahIM. pa--jema AkAza varSathI bhIMjAya nahi, tema munivarya pa tAnI guNa-stuti zravaNakarI harSathI bhIMjAya nahIM. -jema AkAza arUpI che, tema munivarya nizcayathI A mAne arUpI jANe. 7-jema AkAza anaMta che, tema munivarya jJAnAdika guNathI anaMta che. 7 sAta upamA lakSanI munirAjane Ape che. 1-jema vRkSa zIta uSNa rahe che, tema munivarya zIta u daNa parisaha sahana kare. 2-jema vRkSa puSpa phalAdika Ape che, tema munivarya zrata cAritrarUpa puSpa phalAdika Ape che. 3-jema vRkSanA AzrayathI pakSI Adi ghaNuM ja sukha zAtA pAme che, tema munivarya pRthvI kAyAdika jIvonuM rakSaNa kare che. ane temanA AzrayathI sarva jI sukhazAtA pAme che. ka-jema vRkSane kaI chede bhede te, keInI pAse kahenahIM, tema munirAjanI kaI helanA kare, nindA kare, upasarga For Private And Personal Use Only Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (249). kare te paNa munirAja koine AgaLa kahe nahi. pa-jema vRkSane keI candanAdika sugaMdhI dravyanuM vilepana kare, te vRkSa haSayamAna thAya nahIM, tema munirAjane koI guNastutirUpa candanAdikane lepa lagAve, paNa hapAyamAna thAya nahIM. --jema vRkSa jalasiMcanarUpa sevAthI, pupa phalAdika Apa; nema munirAjane abhyasthAna, vinaya, bhakti, bahumAna guNa stavanAdika sevA karavAthI, zuzravaNa, jJAna, vijJAna, pratyAkhyAna, yAvat nivANurUpa puSpa phalAdika Ape. -jema vRkSa velAe karI viTAela hoya, tema munivarya sAdhu sAdhvI, zrAvaka zrAvakArUpa caturvidha saMghathI vITAela hoya. cha sAta upamA bhramarAnI munirAjane Ape che. -jema bhramara bagIcAmAM puSpAdikamAMthI sugadharasa grahaNa kare che, paNa puSpane kalAmaNA upajAvatA nathI, ne potAnA AtmAne santoSe che. tema bhramarasamAna munivarya te bAga samAna grAmanagarAdika saMbaMdhI vRkSa samAna je ghara, ane puSpasamAna gRhastha dAtAranI pAse jaI, sugadha samAna azinAdika grahaNa kare. paNa puSasamAna gRhastha dAtArane koIjAtanI kalAmaNA upajAve nahi, For Private And Personal Use Only Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (50). ane AtmasaMtoSe. 2-jema bhramara sugadha levAne mATe, puSpaupara bese che.. paNa puSpanI sAthe premasneha pratibaddha kare nahi. temAM munivarya AhArAdika arthe gRhasthanA ghera jAya che. paNa te gRhasthanI sAthe premasnehAdika koIpaNa jAtinA pratibaddhamAM lapaTAya nahIM. 3-jema haMmara puponA upara jhaMkAra guMjArava za08 kare che, tema munivarya zAmAnugrAma vihAra karI, jene bhavya madhura dhvanithI rAmakitapUrvaka sAdhu zrAvakadharmasaM. badhI dezanA de che. teja munirAjene jhaMkAra jhuMjhArava zabda jANo. 4-jema bhramara anAdikano saMgraha kare nahi, tema muni rAja anivasanAdikano saMgraha kare nahIM. arthAta maryAdA uparAMta adhika rAkhe nahi. --jema brarIca sugaMdhane arthe puuupara bolAvyA vinA vAya che, tema munivarya gocarI jAve. --jema mAlAkAre banAvelI puSpavATikAmAM bhramara sugaMdha levA jAya che, tema munirAja gRhasthoe pitAne mATe banAvelA AhAra levA mATe jAya. 7--jema bhramara ketakI mAlatI kevaDAdika upara vAraMvAra jAya che, tema munirAja AmanagarAdikamAM dharmarAgavaMta For Private And Personal Use Only Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (25) bhavya ja hoya tyAM vAraMvAra jAya. jyAM dharmarAgI manu vizeSa hoya, ane gurUzraddhALu ja hoya, tyAM munirAja vizeSataH vicare, ane temane upakAra kare. sAta upamA pRthvInI munirAjane Ape che. 1---jema pRthvI che te agni, vAyu, vanaspati, manuSya, tiryaMca, devAdikakRtya, laDAI, vahana, pacana, zeSaNa vigerene sahana kare che, viSTAdikane paNa sahana kare che, tema munIzvara bAvIza parisahana kare che. 2-jema pRthvI dhana dhAnyAdika sahita hoya, tema munI zvara jJAnadarzana cAritrAdika rUDhi sahita hoya. 3jema pRthvI aneka prakAranI zAbhimukha dhAnyAdikanI utpatti kare, tema munivarya pitAnI AtmabhUmimAM aneka prakAranI jJAnadazanacAritranI vizuddhatArUpa guNAnI utpatti kare che. athavA munirAja hitopadeza deIne, jInI hadayabhUmimAM nyAyasaMpanna vibhavAdika mA nu rinA guNa, tathA samakita pUrvaka dezavirati, sarva virati, pramukha AtmaguNonI utpatti kare. 4-jema pRthvI zItauSNa sparza sahe che, tema munivarya zItaSNasparza sahana kare. 5-jema pRthvI chedatI bhedatI keI AgaLa kahe nahi, For Private And Personal Use Only Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (upara) tema munirAjane koI upadrava kare, upasarga kare nidAhelana kare, tepaNa munirAja koIne kahe nahi. -jema pRthvI kAdava kacarAne sukAve che, tema munivarya kAmagarUpa Adava kacarAne sUkAve. 7--jema pRthvI vRkSAdikane AdhArabhUta hoya, tema munivarya AmAthijIvone AdhArabhUta hoya. sAta upamA kamalanI munirAjane Ape che. --kAdavamAMhi upaje ane jalamAM vRddhi pAme, ane kAdava jala bene mUkI upara varte, eTale bethI ucuM rahe, tema munivarya karmarUpa kAdavamAM upaje che, ane bhegarUpa jalamAM vRddhi pAme che, ane te kamabhAga bene mUkI, upara varta, eTale te bane cheDI tyAre varta. --jema kamala pitAnI velone pitAnI sugaMdhIthI vAsita kare che. tema munirAja mizraddhAviratisavarUpa pitAnI velene, jJAnAdika sugaMdhithI vAsita kare che. 3--jema kamala caMdra tathA sUryodayathI viravara thAya che; tema munirAja AcArya, upAdhyAya, bahuzruta, guvAdikanA AgamanathI tathA temane dekhavAthI vikavara thAya che. AnaMda pAme che, athavA laghukami zretAdika bhavya jIvane dekhIne paNa AnaMda pAme che. For Private And Personal Use Only Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (53) 4...jema kamala pitAnI sugadhathI sugaMdhita hoya che tema munirAja svasvabhAvaramaNAdika guNothI sugaMdhita rahe che. --jema kamala pitAnI kAtithI dedIpyamAna hoya che, tema munirAja jJAnayAnarUpa kAntithI dedIpyamAna hoya che. --jema kamala nirmala ujavala hoya che, tema munirAja dharmadhyAna tathA zukaladhyAnavaDe nirmaLa urvIla hoya che. 7-jema kamala sadA caMdra tathA sUryanA sanmukha rahe che, te munirAja AcArya upAdhyAya sanamukha rahe. zrI munIzvara mahArAja ratnatrayInA sadAkALa ArAdhaka hovAthI teo mekSamArgamAM prathamapade adhikArI che. ane temane paMcaparameSTimAM gayA che. i azvavAdavilekanI aMdara rahelA janAjJAdhAraka paMca mahAvratadhArI munizvane namaskAra thAo, ema parameSThimaMtramAM IzvararUpe sAdhu varNavyA che. evA paramezvararUpa munirAjane namaskAra karatAM, mAnAM sukha thAya che. vaLI munirAjanI adhyAtmadazAnuM varNana kare che. zuddha AtmasvarUpanuM prathama jJAna karI, pazcAtuM tenuM lakSya karI, munirAja tattvasvarUpa je Ama, tenI paramAtma dazA thavAnA upAye sAdhe che. evA munivaraprabhune namaskAra karatAM, janma jarA maraNanAM duHkha nAza pAme che, zrAvaka ane munirAjanI A For Private And Personal Use Only Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (254) madazAmAM AkAza ane pAtALa jeTalo phera che. zrAvaka bAhasaMsAranI upAdhimAM nizadina varte che. eTale zrAvakane gRhasthAvAsamAM khAvA pIvAnA AraMbhanI upAdhi sadAkALI lAgI rahelI che. pRthvIkAyanA AraMbha karI, asaMkhya pRthvIkAyanA jIvone nAza karato varte che. pIvAne mATe pANuM, snAna karavAne mATe pANI, vastra jovA mATe pANI, kuMTubane pIvA mATe pANI, ema dararoja apakAyanA asaMkhya jIvono nAza kare che. zrAvaka jala gaLIne vApare che, tethI trasajIvonI rakSA thAya che, paNa tethI apakAyanA jIvonI dayA rakSA thaI zakatI nathI. vaLI gRhasthAvAsamAM zrAvaka agnikAyanA tathA vAyukAyanA jIvone nAza upAdhige kare che. tathA vanaspatinA jIvana nAza paNa zrAvaka kare che. vanaspatinA be bheda che. 1 eka sAdhAraNa ane bIjI pratyeka. temAM eka zarIramAM anaMta jIva hoya, tene sAdhAraNa kahe che. jema ke, Adu, mULA, gAjarIyAM, zakarIyAM, baTATA, sUraNa, ratALu, piMDALu, vigere, kaMdamULa vigere sAdhAraNa vanaspatimAM anaMta jIva hovAthI zrI vIraprabhue abhakSya gaNe che. jene eka zarIramAM eka jIva hoya, tene pratyeka vanaspati kahe che. AMbA, lIMbaDA, rAyaNa, vigere, pratyeka vanaspatinA paNa ghaNuM bheda che, tenI zrAvaka hiMsA kare che. ema sthala paMca sthAvara jI. For Private And Personal Use Only Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (55) vinA nAzathI, zrAvaka vira nathI. tema trasa jInI paNa hiMsA zrAvaka kare che. mATe zrAvakane savAsAnI dayA zAstrakAre kahI che. tema hiMsA, Da, cerI, mithunathI paNa zrAvaka sarvathI virAma pAmyuM nathI. paMcaMdriyanA vipayagathI paNa zrAvaka virAma pAmyuM nathI. AvanA koraNathI zrAvaka dezathakI virAma pAme che, paNa sarva thakI virAma pAmyuM nathI. ghaNuM karI zrAvaka pudgala vastuomAM lIna rahe che. aneka prakAranA vyApAranI upAdhi zrAvakane karavI paDe che. aneka prakAranAM vyApAranAM hiMsaka sAdhana zrAvakane sevavAM paDe che. gRhasthAvAsamAM strI, putra, bhAI, bena vigerenA saMbaMdhathI prabhubhajana tathA jJAna dhyAna karavAne samaya paNa maLato nathI. saMsAramAM dharmasAdhananAM kAraNo vizeSatA nathI. jJAnara 8 virati jJAnanuM phaLa virati che. A paviratipAchuM zrAvaka dhAraNa karI zake che. saMsArane tyAga karyA vinA sarvathakI viratapaNuM prApta thatuM nathI. te mATe covIza tIrthaMkara bhagavAne gRhakathAvAsane tyAga karI, sAdhupaNuM aMgIkAra karyuM. gRhasthAvAsamAM chIMDI mArge kadApI kaIne kevalajJAna thayuM sAMbhaLIe chIe, paNa te chIMDImArga grahaNa karavAno nathI. sAdhupada grahaNa karavAthI karmakSaya thAya che. A rAjamArganuM sevana karavuM jeie. sAdhu thavA rUpa vyavahAramArgane cheDI manaHkalpanAe For Private And Personal Use Only Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 256 ) zrAvakapaNuM 'gIkAra karI, sateSa mAnavA nahIM. jenA manamAM sAdhu thavAnI bhAvanA nathI, te zrAvaka nathI. gRhasthAvAsamAM vasatAM bharata, marUdevI mAtA pramukhane kevala jJAna thayuM, ema vAMcI gRhasthAvAsamAM vasavAne sthira vicAra karavA joI e nahI, vA evA upadeza paNa ApavA cegya nathI. te saMbadhI mahAjJAnI dharmadhuradhara zrI yaze:vijayajI kahe che keH carita maNI vahulokamAMjI, bharatAdikanAM jeha lope zubha vyavahAranejI, bodhi haNe nija teha. sau bahudala dIsaM jIvanAMjI. vyavahAre zivayoga; chaDI tAke pAdharojI, choDI pantha ayoga. sau sAdhu ghaNA manuSye! leAkamAM bharata, marUdevA, pramukhanAM caritra kahIne, je sAdhu thavA rUpa tathA anya je zubha vyavahAra tene lepa che, te samitane nAza kare che. ekAnta vAdI ema kahe ke " bharata, marUdevI mAtA vigeree sAdhupada kayAM aMgIkAra karyuM hatuM ? kevaLa mAtmazuddhithIja kaivalajJAna pAmyA. tA vyavahAranu chu kAraNa che. thavAnI kaI jarUra nathI. Atmazuddha svabhAvamAM ramaNatA karIzuM, eTale mukita thaze." ema kahenArA vyavahAra mArganA nAza kare che. kAraNake ghaNAM daLa vyavahArathI ziva For Private And Personal Use Only Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( rapa7.), gya dIse che. te mATe sAdhu thavA Adi vyavahAra te rAjamArga che. e pAdharo mArga cheDIne, je chIMDIne eTale galI kuMcIne mArga zodhe che. te cha agya jANavA. jidde mA gRhasthAzrAvaka karatAM sAdhupada meTuM che. mATe vyavahArane mUkI, nizcayanaya ekAMte aMgIkAra karI, je jIve sAdhu mArgane niSedha kare che, vA sAdhu thayA vinA zrAvaavasthAthI ekAMte mukitanI IcachA rAkhe che, teo agya jANavA. zrI monittAmAM kahyuM che ke - gAthA. niththaya mavalaMvaMtA, Niththayao NithyayaM ayANaMtA; NAsaMti caraNakaraNa, bAhira karaNAlasA. 1 iti vaLI zrI yazovijayajI upAdhyAyajI kahe che ke - turaMga caDhI jema pAmIejI, vege purano pantha; mArga tema zivano lahejI, vyavahAre nirgrantha. sau. ghoDA upara caDhIne jema vege pura pAmIe, tema vyavahAre karI nigraMtha zivapuramArga lahe che. mATe nigraMtha thavAnI ghaNI AvazyakatA che, gRhasthAvAsamAM kevaLajJAna upaje che, te paNa rajeharaNa ane mukhavAstrIkArUpa sAdhuno veSa aMgIkAra karyA vinA, devatAo kevalajJAnI vAMdatA nathI. jyAre kevalajJAnI rajoharaNa ane mukhasvIkArUpa For Private And Personal Use Only Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (258) sAdhuveSa dhAraNa kare che, tyAre devatA vigere kevaLajJAnIne vaMdana kare che. tethI paNa siddha thAya che ke sAdhupaNuM aMgIkAra karavAnI AvazyakatA che. sAdhu thavAnI zrAvaka pratidina bhAvanA kare, bolavA mAtra nahIM paNa aMtaHkaraNathI sAdhu thavAne zrAvaka maratha kare. paMcamaguNaThANuM dezavirati zrAvakanuM che. ane chaThTha guNaThANuM sarvavirati munirAjanuM che, mATe zuddhavyavahAranA abhilASI jIe sarva viratipada aMgIkAra karavuM joIe. dharmanI dhurAnA dhAraNa karanAra sarva upAdhi tyAga karI paMcamahAvrata dhAraNa karanArA munIzvara jANavA. saMpratipaMcamakALamAM suvihita sAdhunuM zaraNa vizeSataH upakArI che. evA munirAjane punaH punaH namaskAra thAo. temanA stavana dhyAna zaraNathI maMgalamAlA pragaTe che. duhA. zAsana cAle sAdhuthI, zrAvaka bhakta kahAya; namo namo nithina, narapati seve patha. 22 pArzvamaNi zrImadgurU, upakArI ziradAra; namo namo nirgrathane, dharmadAna dAtAra. 113 jaina vitarAga zAsananA pravartaka sAdhu che. AcArya, For Private And Personal Use Only Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (59) upAdhyAya, ravira vigere paNa sAdhupadamAM samAya che. ane zrAvaka bhakata kahevAya che. ane bhakatone uddhAra to svAminI AjJA mAnavAthI thAya che. gurUrUpa sAdhu mahArAje bAhya ane atyaMtara e be prakAranI graMthIne tyAga karyo che, mATe te nigraMtha kahevAya che, evA nigraMthane punaH punaH namaskAra thAo. narapati, cakravarti ane surapati paNa, jemanA caraNakamala seve che, evA nigraMthane namaskAra karavAthI cAritramehanIya kSaya thAya che, ane AtmA cAritrasanmukhatAne bhaje che. jeNe samakitadAna ApyuM che, evA sAdhurUpa zurU pArTImaNisamAna che. jema pArzvamaNine saMga thatAM, loha suvarNatAne pAme che, tema sad gurU munirAjanI saMgatithI, jIvarUpa leha paramAtmarUpa suvarNatAne pAme che. sarva upakAra ziromaNi sagurU munirAja che. annadAna, varadAna, prANadAna, anukaMpAdAna, ucitadAna, supAtradAnAdi sarva dAnamAM samakitanuM dAna te meTAmAM moTuM che evA samakita dAna dAtAra tathA cAritra dAna dAtAra nigraMthane punaH punaH nasarakAra thAo. dhamaidAna dAtAra sad gurUnuM jeTaluM varNana karIe teTaluM ochuM che. sazurUne vinaya kevI rIte karo, te saMbaMdhI vizeSa varNana amadIyakRta anubhava paricazI nAmanA graMthamAMthI joI levuM. For Private And Personal Use Only Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (20) duhA. samakitadAtA sevatAM, namatAM pApa praNAza; vinaya bhakti ArAdhatAM, muktipurImA vAsa. 114 zAzvatapantha na oLakhe, vinaya bhaktithI hIna; gurvAjJA vina prANiyA, bhamatA duHkhiyA dIna. 115 gurvAjJAe dharma che, gurvAjJAe dhyAna nagurA jananuM phokache, tapa japa kiriyA dAna. 116 khapa jo zivapura mArganI, to zikSA tava bhavya; gurvAjJAe dharma cha, saMyama sahu kartavya. 117 jina ANA gurU ANamAM, girUA guru sadAya; namo namo zrIsadguru, preme praNamo pAya. 118 gurugama nANadazA grahI, zAzvata pantha calAya; zuddhapariNati AtmanI, sahajayapaNe vAya. 119 zrI samyakatvadAtA saburUrAjanuM sevana karatAM, ane temane namaskAra karatAM, anaMta bhavanAM pApa nAza pAme che. zrI gurU munIzvaranuM vinayabhakitathI ArAdhana ka ratAM, AtmA citanya svarUpane bhokatA thaI, mekSarathAnamAM vAsa kare che. rAjAnI padavI maLe. cakravatinI padavI paNa subhAgyayoge manuSyane saMprApta thAya che. sura tathA For Private And Personal Use Only Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir surapatinI padavI paNuM puNyadvArA saMprApta thAya che, paNa jagamAM sazurUnI prApti thavI durlabha che. mekSamArgArAdhaka zrI sazurUnI je je aze hadayamAM bhakita che, te te aMze manuSya dharmAdhikArI thaI zake che. zrI ziSyanI upara uparanI haladaranA raMga jevI vinayabhakitathI zrI gurU saMtuSTa thatA nathI. kiMtu teo celamachaThanA jevI vinayabhakitathI ziSyanI yegyatA samajI saMtuSTa thaI tene yathAkema tapadezathI, tattvamArgamAM prere che. vinaya bhabhakti dvArA bhavyazie sad gurUnI upAsanA karI, mananI vika95saMka95 zreNine dUra karI, AtmasAdhaka banavuM. bAvanAcaMdanasama zitala vacanathI, zrI sazurU ziSyanAM kaSAyathI saMtapta hadayane zAMta kare che. zrI sa gurU varyanA mukhadarzanathI tathA temanI tasvAmRtavANIthI, zibenAM pApI hadaya gaMgAjalanI peThe nirmala thAya che. keTalAka zraddhAnahIna anna manuSyanA manamAM, zrI sad gurUne manuSyasvarUpa dekhI, tathA potAnI peThe khAtA pItA dekhI zraddhA thatI nathI, temanA manamAM evA vicAro Ave che ke zrI sad gurUne ApaNA jevuM zarIra thAya che, paNa teo ajJatAthI zrI sad gurUnI Atmonnati samajI zakatA nathI. aMdhakArathI prakAzadarzana thatuM nathI, tema ajJAnIthI jJAnisad gurUnuM AtyaMtara svarUpa samajI zakatuM nathI. For Private And Personal Use Only Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (26). tethI teo meTI bhUla kare che. samaju bhavya ziSya zrI. sad gurUnI AtmaniSThA tathA AtmadharmasAdhaka vyavahArIka dharmAcaraNa dekhI, zrAbhakti dvArA sad gurU upAsanA kare che. ane tethI mukti pada prApta karI, anaMta zAzvata sukhamaya banI kRtakRtya thAya che. vinaya tathA bhaktithI hIna, nagurA, zaMkAzIla, ajJaziSya gurUAjJA vinA zAzvatapanthane oLakhI zakatA nathI. ane harAyA heranI piThe jyAM tyAM dharmabuddhi dhAraNa karIne, corAzIlakSa jIvanimAM dIna tathA duHkhIyA thaIne paribhramaNa kare che. mATe bhavyajIe zrI sadUgurUnI AjJA mastake caDhAvavI. kAraNa ke gurUnI AjJA e dharma che. gurUnI AjJA e dhyAnanI sAphalyatA che. je nAstika a9paNa kuLAcArathIja mAtra dharma mAnanArA loko che, evA nagujinanuM tapa japAdi sarva anuSThAna saphaLa thatuM nathI. he bhavya ! jarA madhyasthacittathI zravaNa karI, manamAM vicArIza te pUrvakatavacananuM raharaya hadayamAM utaraze. he ziva ! tane je mokSamArganI cAhanA che, te eka ja lekha samAna upAya batAvuM chuM te A che ke--saMyama tapa pAdi dharma gurUnI AjJAe karavA yogya che. gurUnI AjJAe sarva dharmakriyAnI sAphalyatA samajavI. - zrI janAjJAdhAraka suvihita dharmakiyAkAraka tathA pravartaka For Private And Personal Use Only Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 263 ) gItArtha sadgurU munirAjanI AjJAmAM, jInezvaranI AjJA paNa samAya che. jemake leArDa gavarnara janaralanI jeNe AjJA uthApI, teNe zahenazAhanI AjJA uthApI. ane jeNe lerDa gavarnara janaralanI AjJA mAnI, teNe zahenazAhanI paNa AjJA mAnI. arthAt lorDanI AjJAmAM zahenazAhanI AjJA samAi gaI. zrI tIrthaMkara bhagavAne kahyuM che ke je je kALe, dravyakSetrAnusAre, jInAjJA pratipAlaka suvihita sUri hAya, te tete dravyakSetra kAlAnusAre, sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAdhIkAnA hitane artha, kalyANanearthe, dhamArtha, zAsaneAnnatiarthe jeje AjJA kare, te mArI AjJAja samajavI. tema anubhavamAM paNa Ave che. tema zrI sadgurUnI AjJAmAM paNa jInAjJAnuM pratipAlana AvI jAya che. mATe bhavyaziSyAe vacchaMdatAne tyAga karI, gurU AjJAmAM pravartavu. dharmadAnathI zrI sadgurU mahAna che, mATe temanI bhakti bahu mAnamAM jeTalI echAza, teTalI ja dharmanyUnatA tathA bhAgyahInatA jANavI. jaMgame kalpavRkSa, kAma`bha, ci'tAmaNi ratnasAza dharmasmRti zrI sadgurUne mana vacana ane kAyAthI punaH punaH namaskAra thAe. premathI temanA caraNakamaLane namaskAra karavA. pUrvakta sadgurUgamathI jJAnadazA grahaNa karIne, zAzvata sAkSamArgamAM gamana karIzakAya che. kSAnadarzana cAritrarUpa ratnatrayInI sApekSapaNe sAdhya siddhimAM pravRtta thaela AtmA upazamabhAva, For Private And Personal Use Only Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pazamabhAva, ane kSAyIkabhAvanI upAsanA karate chate, AtmAnI zuddha pariNatine saheje utpanna kare che. Atmika zuddha pariNatine Icchaka AtmAnaMdi bhavya purUSa purNalAnaMdane viSkAnI peThe mAne che, mAna pUjA kItinI vAsanAne hRdayamAM sthAna ApatuM nathI. bAhya pilika jaDavastuomAM ISTanISTa buddhine pariharI, AtmAmAM sahaja satya sukhamAnI, tene prApta karavA dhyAnAdikanuM sevana kare che, AtmAnaMdIne koI stave vA koI niMdA kare, te paNa tenA hRdayamAM rati arati utpanna thatI nathI, evI tenI Atma dazA varte che. manarUpI sarevaramAM, vikapa saMkalparUpa taraMga, upAdhirUpa vAyuvege uddhave che. jyAre upAdhiyege je bAhya che, tene sAkSI antarAtmA varte che, ane temAM rAgadveSathI pariNamata nathI, tyAre AtmA nirmalamanane thaI zAMtapaNe sahaja svarUpI AtmAne anubhavaprakAza aMtaramAM anubhave che. jyAre AtmajJAnI hadayarUpa kSetramAMthI, jaDabhAvecchArUpa valline, mULathI udAsInatArUpa kedALathI, ukheThanAkhe che, tyAre zeka viyegAdi phaLanI prApti AtmAne thatI nathI. AtmA dhyAnavaDe potAnuM dhyAna karate addabhUta anubhava dazAne pragaTa kare che. bhavyae AtmazraddhAmAM sthira thaI, antaranA upayogathI svasvarUpanI upAsanA karavI. pitAnI Atmika zakti pragaTAvavA yathAkrama dharmanuSThAnanI sevA pra For Private And Personal Use Only Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (rapa) tidina kayA karavI. he bho! tame yathAzakti prApta jJAnadvArA zuddha pravRtti karatA rahe. tamArI zuddha pravRttinuM svarUpa anyane samaje nahI, tethI niMdA kare, doSa jue, tethI tame tamArI zuddha pravRttine nirdoSa TharAvavA, devI jananI AgaLa kaMI paNa prayatna karazo nahIM. dunIyA doraMgI che, Aja keInI AgaLa tamArI zuddha pravRtti siddha karI ApI, te vaLI kAla hajAro puchaze, te sarva manuSyanI AgaLa tamArI zuddha pravRttinI sAbItI karatAM karatAM thAkI javAnA, ane vaLI tame nirdoSa thavAne je icchA dharAve che, tethI ja hajI tame AtmAbhimukhatA prApta karI nathI. je AtmAbhimukhatA prApta karI hoya, to bhale koI tamArI zuddha pravRttine doSavALI kahe, tethI tamAruM kaMI bagaDavAnuM nathI. darpaNamAM je je vastuonAM sArAM agara boTAM pratibiMba paDe che, te jema dapaNathI nyArAM che, tema keI AtmasAdhaka purUSanI niMdA kare, athavA stuti kare, to paNa tethI AtmasAdhakane kaMI lAgatuM nathI. tame tamArI zuddha pravRtti arthe nizaMka rahe. tamane koI sArA agara khoTA kahe, te paNa tame jarA mAtra zabdocAraNa saMbaMdhI lakSa Apaze nahIM, tamArI zuddha pravRtti ApoApa sUryanI peThe sarvatra prakAza karatI bhavyajInA hRdayane AnaMda arpaze. zuddha pravRtti karanArA purUnI niMdA kare, evA manuSyanI zuM ochAza che? nA, For Private And Personal Use Only Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (266 ) nathI. pitAnI nirdoSatA mATe aneka prakArane prayatna kare. e eka jAtanI nabaLAI che. jene saMsArIka kItinI vAsanAnI icchA che, tene ema manamAM Ave che ke are mane dunIyA zuM kahetI haze ? dunIyAmAM mArI pravRtti sArI zI rIte gaNAya. AmAnaMdibhaLyajIne sAMsArIka vAsanAne arUcibhAva hovAthI, teo manamAM jarA mAtra paNa vikalpa saMkalpane avakAza ApatA nathI. tamAre potAnA AtmAnI zuddha dazA pragaTa karavI hoya, te bIjAnA sArA abhiprAya saMpAdana karavAnuM kArya AjathI tatkALa choDI de. anya purU tamane sAtha. lebI, dhUrta, kapaTI, dhAre te paNa te manI draSTimAM sArA gaNAvAnuM jarAmAtra icchaze nahIM. maNIne ke mUlyavAnuM kahe tathA keI amUlyavAna kahe. topaNa maNIne temAMnuM kazuM lAgatuM vaLagatuM nathI, tema AtmAthapurUSane kaI sAre kahe, agara koI nahAro kahe. te paNa tethI temanA manamAM harSa zeka utpanna thato nathI. sUryane ghuvaDanuM bALa aMdhakArane gaLe kahe, tethI kaMI sUryane prakAza nAza thato nathI. tema he bhavya ! tamArI Amika zuddha pravRttine mATe paNa samajaje. tame kevalajJAnInI draSTimAM zuddha pravRttivALA che, ema jaNAvavA IcchA kare. tamee zrI sazurU AjJAthI zuddha pravRttimArgane nizcaya karyo hoya, te tarapha, jaganA abhiprAya saMbaMdhI lakSa nahI For Private And Personal Use Only Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( ra67 ). detAM. AMkho mIcI eka niSThAthI pravRtti karaje. zuddhapravRttidvArA paramAtmAvasthAnI siddhi, jaganA jIvane rAjI rAkhavAthI, thatI nathI. mATe AyuSya ane prApta sAmarthyane upaga Atmazuddhi mATe pUrNa dharma tathA utsAhathI kare. jagat jIvoe te zrI tIrthakara jevAne paNa nirdoSa kahyA nathI, to tame te zA hisAbamAM ATalI vAta dhyAnamAM rAkhe ke bIjA tamane karelAdhipati kahe, tethI tamArA iramAM kaMI pacIsa rUpaiyA paNa AvavAnA nathI. tema anya jagajajane tamane sArA kaheze te tamArA AtmAnI jevI sthiti che, te kaMI kiMcit paNa vRddhi pAmavAnI nathI. te pachI manuSyane vyartha saMtoSa pamADavA, tathA tamArA AtmAne vyartha saMtoSa pamADavA, manuSyakALane durUpayoga kema kare? bIjAone marachamAM Ave tema babaDavA do. tamArI zuddha pravRttithI maMgalamAlA kaMDamAM ArapAI che, ema nizaMkarIyA samajaje, AtmikazuddhapariNati icachanAranI gyatA sAmAnya prakAranI nathI. tene somaNanI taLAImAM zayana karavAnuM nathI. zuddha pariNatinI tavecchA, ane te dvArA utpanna thato asAdhAraNa purUSArtha, e baMnenI akhaMDa jAgRtithI zuddha pariNatinA sanmukha gamana thaze. zuddha pariNati mATe sarvaprakAranI bAju khecchAo tyajIdevAnI jarUra che. bhasavuM ane ATo phAka e be kAma For Private And Personal Use Only Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sAthe banatAM nathI, tema eka tarapha bAhyamukhecchA ane ekatarapha zuddha pariNatinI prApti, e be sAthe rahI zake nahIM, tema be banIpaNa zake nahIM. niSkAmathI je bhaLe zuddha pariNati prApti arthe purUSArtha kare che, teo tenI prApti avazya karI zake che. zuddhapariNatinI prApti thavI mahA durlabha che, ema samajI tamArA paga DhIlA karI nAMkhaze nahIM. udyama ane utsAhathI asAdhyanI paNa siddhi thAya che. ghaNA granthamAM TIToDI ane TITeDAnA udyama ane utsAhanI kathA che, te zuM tame bhUlI jAo che? TIMpe TIMpe sarovara bharAya, A zuM hitazikSA bhUlI jAo che ? bhavya udyamathI sarva kArya siddha thAya che. mATe AtmajJAna dhyAnAdika artha udyama karo. tamArA AtmAnA jJAnavinA tame svadayAnA pratipAlaka thaI zakatA nathI. zrI upAdhyAya paNa kahe jeha rAkhe paramANane, dayA tAsa vyavahAre; nijadayA viNa kaho paradayA, hoe kavaNa prakAre. zuddha0 lokaviNa jema nagara medinI, jema jIva viNa kAyA phAMka tema jJAnaviNa paradayA, jisI naTataNI mAyA. zuddha0 je kIDI maMkaDA Adi paranA bAhyaprANanuM rakSaNa karavuM, te vyavahAra dayA che, ane paradayA kahevAya che. gyA paNa dravyathI ane bhAvathI che. temAM bAhya prANanI For Private And Personal Use Only Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dayA te dravyathI jayA ane parane upadezathI samyakatvadinI prApti karAvavA, te bhAvathI ujavA jANavI. jJAnarUpa AtmadayAvinA paradayA kema hoya ? arthAt na hoya. kahyuM che ke. jai ANaNeNa cattaM, attaNayaM nANadaMsaNacarittaM; taiA tassa paremu, aNukaMpA naththi jIvemu. 1 // ema upadezamAlAmAM kahyuM che. kavinA pRthvI jema ujaDarUpa bhAse. ane jIvavinA jema kAyA bhAse, samyagajJAnarUpa AtmadayAvinA paradayA te jema nATakIyAnI bAjI keka, tema phaka jANavI. he bhale ! pUrvoktavacanathI hadayamAM jaNAyuM haze ke AtmajJAnanI AvazyakatA ghaNI che. tame samajyA vinA kone tAravA prayatna karaze? jJAnavinA tame kiyA konI karaze ? AtmajJAnanI saMprApti karavAmAM jarA mAtra AlasyanuM sevana karavuM egya nathI. AtmajJAna tamane zuddha pariNatinuM svarUpa dIpakanI peThe dekhADaze. ane AtmajJAnathI tame vivekadaSTinI jAgRti karI zakaze, AtmajJAnathI tamane AtmazraddhA thaze. ane tethI tame akhaMDa prayatna dvArA aneka parisahane sahana karIne AtmasUryane lAgelA karma vAdaLarUpa paDadAne kSaNamAM dhyAnavaDe cIrI nAMkhI anaMtajJAnaprakAza sAmarthyane pragaTAvaze. tame huMpaNAnA tuccha abhimAnanI For Private And Personal Use Only Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra70). sarva lAgaNIomAM pravartatI cittavRttine zAMta karI, acala zraddhAthI AtmasvarUpamAM ramaNa karaje. zarIranA ane zarIra saMbaMdhI aneka ISTa anISTa saMgothI thatA aneka vicAranAM kekaDAne bhUlI jaI, kevala AtmasvarUpane ja vicAra hRdayamAM samaraNa karyA karaje. bAhyabhAvanuM ahaMvRttinuM abhimAna bhUlAvI deI, AtmasvarUpamAM ekAkAra thavAne abhyAsa sevyA karaze. A sabala Azraya pitAnI pAse chatAM kayAM anyatra zodhavA prayatna kare che ? sarvataH kevaLa zuddhaAtmasvarUpamAM ananyapremabhAvathI niSTA rAkhe. tame potAnI zakitane prAdurbhAva svayameva karaze. AtmAnI zuddhapariNati jAgRti pAme, evA vicAra aharniza karaje. kAraNake vicAramAM apArabaLa rahyuM che. zuddhaAtmasvarUpanI prAptivinA nakAmA vicArane hadayamAM praveza thavA deze nahIM. rAganA, dveSanA, IrthanA, adekhAInA, kapaTanA, svArthanA vicArane Aja dina sudhI karI tame hadayane apavitra banAvI dIdhuM che. have tame kharAba vicArane dUra kare. tamArA hadayane tame potAnI meLe duSTavAsanAothI bharI dIdhuM che. tamArA evA apavitra hRdayamAM Amaprabhuno vAsa thavAnI AzA nathI. sva ane paranI dayArUpa jalathI maMdirane snAna karAvI nimaila kare. ane vaira jhera svArthane nAza ane vairAgyarUpa For Private And Personal Use Only Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra71), sAbuthI tamAruM hRdayamaMdira svaccha kare. Ama karavAthI hadayamaMdira svaccha pavitra thatAM, temAM Atmaprabhune vAsa karavAnI cegyatA Avaze. sogaNuM chuM. e alakhajApa dvArA AtmaprabhunuM smaraNa sthiracittathI premalAvI karaze, te tethI Atmaprabhune hadayamaMdiramAM vAsa thaze. bhale samaje ke jyAM svaccha pavitra sthAna hoya, tyAM uttama janane besavAnuM mana thAya che. jyAM sudhI hadayamaMdiramAM tRSNArUpa bhaMgiNa ane kedharUpa bhagine vAsa hoya, tyAMsudhI tevA kharAba sthAnamAM Atmaprabhu ke je tribhuvana jana sevyastutyapUjya che, te vAsa karI zake nahIM. bha! tamArA gRhamAM kaheluM kUtarU pive che, te tame kevA tADukI lAkaDI vaDe tene bahAra kADhI mUko . kahelA kUtarAne kADhayAvinA tamane nirAMta vaLatI nathI. bha ! tame tethI paNa vizeSa bhUla kare che. tamArA hadayagRhamAM viSayavAsanArUpa kaheluM kutarUM vasyA kare che. tene AjadInaparyata tame nirAMte vasavAdeI, tamArUM hadayagRha dudhImaya karI nAkhyuM che. je tamArA hRdayamaMdiramAM anaMtazaktimaya Atmaprabhu sthApavAnI IcchA hoya, te vairAgyarUpa lAkaDI vaDe viSayavAsanArUpa kahelA kUtarAne jaladI kADhI mUke, ane pAchuM hadayamAM lAgaI praveze nahIM tenI smRti rAkho. tamAruM hRdayamaMdira pavitra dekhatAM, dhyAna bhaktithI AkarSAelA Atmaprabhu, ApoApa birAjamAna che. For Private And Personal Use Only Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra7ra) tamArA hRdayamAM svArtharUpa rAphaDe karI, temAM kapaTarUpa kALanAga vase che, tene yukti prayuktithI dUra kara, hRdayamaMdira zuddha nahIM thAya tyAM sudhI tame game teTalA prayatna kare, paNa kAryasiddhi thaze nahIM. tamAruM hRdayakSetra agyatA malInatArUpa khArI mATIthI kharAba banyuM che, tyAM sudhI temAM Amazuddha pariNatirUpa phalALe, AtmopAsanArUpa bIja vAvaze, te nakAmuM javAnuM che. khArI mATI samAna durguNa hadayakSetramAM vAveluM AtmapAsanArUpa bIja nakAmuM jaze. bAhirathI aneka prakAranAM TIlA TapakAM chApa vigere lagAvI mAnI lo ke mArA hRdayamaMdiramAM bhagavAna padhAryA. paNa A tamArU mAnavuM maMkajaTAvat tathA manuSyazRMgavata pheka che. jyAM sudhI tame svArtha sAdhaka che, ane vera jhera niMdA vizvAsaghAta vigere apakRtyathI hRdayamaMdirane irAba durgadhI banAvatA rahe che, tyAM sudhI uparanAM TIlAM TapakAM chApa vigere lAkhe cinha lagAve, merU parvatanI jeTalI bhama zarIre copaDe. phenogrApha yaMtranI piDe jaDavat banI, aneka prakAranuM gAna kare, paNa tethI Atmaprabhu saMtuSTa thaze nahIM, ane hadayamaMdiramAM vAsa karaze nahIM, ema nakkI samajaje. hAthInA dAMta cAvavAnA judA, ane dekhADavAnA judA, evI be bhAvavALI kapaTavRttine tame hadayamAM vAsa karavA de che, tyAM sudhI hadayamaMdiramAM For Private And Personal Use Only Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra73). Atmaprabhu vAsa karavAnA nathI. jJAnarUpa dIpakathI hadayamadira prakAzavALuM kare. bhaktirUpa chaMTakAva karo. dhyAnarUpa gAdI takIyA bIchAvI de. samatAnAM toraNa bAMdhe. utsAha premanA vijayavAvaTA laTakAvI de. enAM AmaMtraNa pATIyAM lagAvI do. pachI juo ke-tamArA hRdayamaMdiramAM Atmaprabhune padharAvatAM keTalIvAra thAya che ! jarA mAtra paNa vAra thaze nahIM. asaMkhyAta pradezarUpa dvArIkAnagarI, ane AtmarUpa kRSNa jANo, ane zuddha pariNatirUpa rAdhA jANe, AvI rIte AtmarUpa kRSNane, zuddha pariNatirUpa rAdhAnI sAthe asaMkhyAta pradezarUpa dvArakA nagarImAM dhyAnacakSuthI de, ane namana karo. AtmasvarUpa kRSNaprabhune hRdayamaMdiramAM smRtipaNe sthApavAnI vyatA saMprApta karaze, eTale tamArI bhakitanA Adhina AtmasvarUpa kRSNaprabhu avazya padhAryA vinA raheze nahIM. AtmasvarUpa rAma jANo abhimAnarUpa rAvaNa jANo; ane yodhyA svarUpa asaMkhya pradeza jANe, zuddha pariNatirUpa sItA jANe. jJAnasvarUpa lakramaNa jANe, tRSNArUpa samudra jANe, abhimAnarUpa rAvaNa zuddha pariNatine harI, tRSNArUpa samudranI madhye ajJAnarUpa laMkA nagarImAM paDe ema samaje. AtmaprabhusvarUpa rAma che , te jJAnarUpa lamaNabhAinI sAthe, samatA saMteSa, dharyAdi ddhAonI sAthe, For Private And Personal Use Only Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir laMkAmAM praveza karI, abhimAnarUpa rAvaNane mArI, zuddha pariNatirUpa sItAne prApta karI. he bho! tamAre A mA rAma che te zuddha pariNatirUpa sItAnI mAthe hadayamaMdiramAM praveza kare, evI gyatA prApta kare. tamArI ni. maLa manathI thatI zuddha bhakita che, te AtmasvarUpa rAmane jyAM haze, tyAMthI kheMcI lAvavAne samartha che, ema nakakI samaje. tamAre AtmArAma zarIranI aMdara vyApI rahelo che. asaMkhyAta pradezarUpa gRhamAM AtmasvarUpa rAma vase che. tenI he bhavya !: zuddha bhAvathI upAsanA karo. tamArI kharA aMtaHkaraNathI thatI upAsanA zuddha pariNatino prAdurbhAva karyA vinA rahevAnI nathI. sava bahAnA padArthomAM cittavRttinA bhaTakavAthI Atmazakitane prakAza te nathI. ane Atmika zuddha pariNatinA sanmukha gamana thatuM nathI-- re patayAmi vA ya rasAdhana dehane pADuM chuM vA ane thane sAdhu chuM. AvI draDha aMtaraMga pratijJA vinA, zuddha pariNatino upAsaka AtmA banI zakatuM nathI. draDha nizcacathI AtmazuddhatA sevana kare. draDha nizcayathI sarva kArya siddha karavAnuM sAmarthya pragaTe che. draDhanizcayavALe bhavya meDe vahelo zuddha pariNatinI prApti karI zake che. syA dvAdazAstra pikArIne kahe che ke AtmAmAM paramAtmasvarUpa thavAnI zakita che, mATe have tame pitAne siddhakoTimAM For Private And Personal Use Only Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vA mATe utsA eyara iTApAnijha (rapa) mUkavA mATe utsAhavAn thAo. je vastu para tame draSTi thApi che, te vastune dhyeyarUpa kare che. AjadIna paryaMta zubha ane azubha vastuomAM iTAniSTabuddhithI, dRSTi sthApI tene dhyeyarUpe karI puNya pApanuM upArjana karI, cAragatimAM tenAM phaLo bhegavyAM. have tevI bAhya IcchAniSTa kapelI varatuo upara draSTi rApI dayeyarUpe karavAnuM pariharIne antaryAmI asaMkhya pradezI AtmA upara daSTi sthApI, tenA svarUpane dhyeyarUpe kare. kharekhara dhyeya tathA dhyAtA abhedarUpa che, paNa zrAvaka avasthAmAM AvA kamavinA sAdhyasidhi thatI nathI. AtmAne dhyeyarUpa karavAthI Atma sanmukha AvatA jAo che. A adhyAtma zAstrane siddhAMta niyama che. regI avasthAmAM, duHkhI avasthA prApta thatAM, paNa tame huM regI chuM, huM dukhI chuM, huM garIba chuM, ema bhAvanA karaze nahI. evI kharAba bhAvanA karavAthI AtmasvarUpatAthI karoDo gAu dUra jAo cho. ema bahirAtmabhAvanA karavAthI anaMta zakitavALI AtmasattAno lepa karI, bahirAtmabhAvanI dukhamaya sattAne AgaLa karavAmAM Ave che. bahirAtmabhAvanI evI tucha sattAne je avalaMbe che, te ajJAnI che, kAraNa ke je bahirAtmapaNuM mithyA che. tene te AgaLa kare che. mATe te AtmAne abhakta che, sukhamaya Atmaprabhune hadayamaMdiramAM rAkhavAne badale duHkha For Private And Personal Use Only Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 276 ) neja hRdayasihAsana upara besADavAthI kadI te purUSa sahaja zAzvatasukhanA bhAktA thaI zakatA nathI. tevA ajJa purUSa ciMtAmaNiratna mUkIne kAcanA kaDakA grahaNa kare che. vaLI te amRta mUkIne viSanuM grahaNa kare che. vaLI te kAmadhenu mUkIne rAsabhane grahe che. vaLI te paramezvaranuM pUjana tyAga karI bhutapretanuM pUjana kare che. kAraNake,jJAna sukha vigere AtmAnA guNA che. rAga, zeka, du:kha e AtmAnA guNe nathI. AtmAnA guNAnA tyAga karI, anyabahirAtmabhAvanA dhAraNa kare che, te ajJAnI che. te pudgalA nadi hAvAthI AtmadharmanI gaMdhapaNa samajato nathI, ema samajI levuM. zAtAvedanIyanA sayAgAmAM ane azAtAvedanIyanA sayAgAmAM paNa, e sayAgAthI AtmAne bhinna dhArIne antarathI AtmAnA sukhAguiNAnI draDha nizcaya dhairyathI bhAvanA karavI ke jethI zuddhapariNatinI prApti thAya. huM zarIrI chuM; prANI chuM, ema tamArU dhAravuM mithyA che, zarIra vA prAne dhAraNa karanAra vyavahArathI AtmA kathAya che, paNa nizcayathI jotAM AtmA bhinna che; ane zarIra prANa paNa bhinna che. huM anaMtajJAna darzanacAritramaya chuM. evI satata bhAvanA karavI. AtmA teja paramAtmasvarUpa che, ema dhyAnathI abhedapaNuM ciMtavyA kare ke jethI ana tasukhano prakAza tamArA anubhavamAM Ave. tame zuddha pariNati prApta karavAne For Private And Personal Use Only Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra77) prayatna sevyA kare. bhavitavyatAne AgaLa karI prayatna tyAgaze nahIM. zuddha prayatna keIpaNa zuddha pariNAmane pamADaze. zuddha pariNatine prayatna che, te zuddha pariNatine ja apavAne, mATe prayatna kare. hAtha joDI besI rahevAthI kadi sAruM pariNAma AvanAra nathI. AtmAmAM rahelA anaMtagu no AvirbhAva karavAne che. mATe jyAre jyAre je je samaya nivRttine maLe, te te samaya AtmasvarUpanuM dhyAna kare. dhyAtA ane dayeya dhyAnanI ekyatAmAM lIna thAo. ekakSaNa AtmabhAvanAnA prayatna vinA nakAmI javA deze nahIM. kAraNake, ekakSaNamAM paNa AtmAnI ucadazA thaI zake che. thoDA samayano paNa prayatna Atmamaya thavAmAM uttama sAhAcya Apaze. prayatnamAM zradA sevavI, e prayatnane adhika zaktimaya karanAra che, prayatna para zraddhAne opa caDhatAM, adhika zakti AtmAmAM khIle che. A mane dethAna prayana sevatAM, Atmamaya thaze, ane tema thatA akhaMDa prasannatAne pragaTapaNe anubhavajJAnathI anubhavazo. ane sahaja svarUpa AtmAnI zuddhapariNati pragaTa thatAM, niraMjana nirAkAra tiH svarUpamaya thaze duddA. karmakalaGka vinAzatA, ramatAM AtmasvabhAva nAtamAma patitA, soparamAra. 22 For Private And Personal Use Only Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra78) so'haM so'haM dhyAnathI, hove nirmala iMsa; kRtyakRtyache Atmarnu, karatAM jaga prazaMsa. 122 kAyA mAyA vAsanA, bhUlI kara dhyAna; pravRtti mUke cA, tava pAme ziva jaLa. 22 Atmika zuddha svabhAvamAM sitharA pagathI ramatA karma kalaMkano nAza thAya che. karoDe maNane kASTano Dhagalo hoya paNa temAM eka agnine kaNa mUkavAthI, sarva kASTane Dhagalo baLIne bhasmIbhUta thaI jAya che. tema anaMtabhavanAM karmanAM dalIka AtmAnI sAthe lAgyAM che, paNa zudhepagathI eka aMtarmuhurtadhyAnAgnithI sarva karma baLIne bhasmIbhUta thaI jAya che. roDa6 e alakhapadane prApta karAve che. te eTale jJAnadarzana cAritramaya paramAtmA je sattAe ghaTamAM varte che teja huM chuM. AtmAmAM paramAtmazakti tire bhAve rahI che, te vyaktibhAva thAya, eTale huM paramAtma svarUpa thAya. paramAtmAnI sarva sattA mArAmAM varte che, mATe huM paramAtmA chuM. sattAnuM rahe e zabdathI dAna karatAM, zaktibhAve sarva guNo AtmAmAM pragaTe che. to huM zabdano manadvArA jApa karavo. antaramAM vRttirAkhIne AtmaguNanuM smaraNa karavuM. ema aharniza jApa karatAM, paramAtmapadanI prApti thAya che. araNimAM guptapaNe rahelI agni mathana karatAM For Private And Personal Use Only Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 8 ) pragaTa thAya che. tema zarIramAM rahele gupta AtmA tenuM dayAna karatAM AvirbhAve thAya che. je tamAre sohaM akSaradvArA anekSaranuM dhyAna karavuM hoya te prathama yamaniyamanuM pratipAlana karo tathA Asana daDha karo. Asana daDha karIne prANAyAma zarU kare. recaka, puraka ane kuMbhaka e traNa prakAre prANAyAma che. prANAyAmathI prANa, apAna, samAna, udAna ane vyAna A paMca prakAranA vAyunI zuddhi tathA vazatA, thAya che. hadi prANo gude'pAna : samAno nAbhimaNDale 3DhAnaH vaLaze kAjU dhyAna rAjaH ? hadayamAM prANavAyu rahe che, gudAmAM apAnavAyu rahe che. nAbhimaMDalamAM samAvAyu rahe che. kaThadezamAM udAnavAyu rahe che. ane sarva zarIramAM vyAnavAyu rahe che. vAyune bahAra kADhavo, tene recaka prANAyAma kahe che. vAyune nAsIkA dvArA nAbhiAdi rathAnamAM puvo tene pUrava kahe che-vAyune udaramAM purI, thirakare, tene kuMbhaka prANAyAma kahe che. A traNa prakAranA prANAyAma karavAthI malanI zuddhi tathA raktanI zuddhi thAya che. prANAyAmanI kriyA gurUgamapUrvaka karavI joIe. zuddhasthAna, ekAMtadeza, sArI havA, sArU bIchAnuM, ciMtArahIta zarIra, garahIta avasthA, eTalA vAnAMnI agatyatA: che. bhejana karyA bAda turata prANAyAmanI kriyA AraMbhavI For Private And Personal Use Only Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (280 ) nahIM, temaja maLamUtranI zaMkA chatAM, prANAyAmanI kriyA karavI nahIM. vastha cittavALA thaI, tame sArA Asana upara beso, ane sidhdhAsana athavA padmAsana vALo. siddhA TaTAra bese. mae vA OM kAra vA ISTagurU devanuM smaraNa prAraMbhamAM kare. pAt ema saMkalpa kare ke-huM zarIranI zuddhi mATe prANAyAma karuM chuM. pazcAt prANAyAmanI kriyA zarU karavI. prathama DAbhI eTale IvAthI dhIre dhIre udaramAM prANavAyu bhare. ane pAt tene rithara kare. pazcAt jamaNI nAsIkA eTale piMgaLAthI prANavAyune haLave haLave bahAra kADha. be mInITano kuMbhaka thAya, eTale prANAyAmanI siddhi thaI gaNAze, savAra, saMdhyA ne madhyAnha ema traNa kAle eMzI eMzI prANAyAma kare. AraMbhamAM prANAyAma keTalAka divasa karyabAda, suSaNAnuM utthAna thaze. ane suSaNanA utthAnathI, AtmadhyAna karavAnI yogyatA prApta thAya che. be mAsa paryata Ama prANAyAmanI kriyA karaze, eTale tamArA mananI sthiratAmAM vRddhi thaze. tathA zarIramAM rahelo prANavAyu bilakula zuddha thaI jaze. prANAyAmanI kriyA karanArane sUcanA ke, teNe dUdha vigere padArthanuM bhakSaNa karavuM. kaThIna ane kaThaLa tathA pace nahIM evA padArthano tyAga kara joIe. dArU ane mAMsanuM bhakSaNa karanArane te prANAyAmanI siddhi thatI nathI. prANAyAmanI kriyA karanArAe niyamita bhajana For Private And Personal Use Only Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra81) tathA jala vAparavuM joIe, emanAM pustakonuM vizeSataH vAcana tathA zravaNa karavuM. saMsAranI upAdhiyothI zoka ciMtA thAya tema pravRtti karavI nahIM. manuSya saMsargavArtalAya vigere upAdhisaMgothI banatA prayatnathI dUra rahevuM. bemAsa pazcAt kaivalakuMbhakanI kriyA zarU karavI. kevalakuMbhakathI cittanI apUrva utsAhazakti vRddhi pAme che. pUrvokta prANAyAma karatAM paNa kevalakuMbhakathI cittanI sthiratA vizeva thAya che. zarIranI nIgatA vRddhi pUrvaka vAta pitta kaphanI sAmyatA pragaTe che. vaLI kevaLakuMbhakathI chAtInA rega. kSayarega, zvAsaroga, vigereno kSaya thAya che. kevaLakuMbhakanI kiyAthI manane zrama lAge che, ane tethI manamAM aneka prakAranA vicAra uThatA baMdha thaI jAya che. kevaLakuMbhakanI kiyAthI zarIra halakuM thAya che, ane cAlatAM zrama lAgato nathI. zarIramAM hiAranuM pAcana kevaLakuMbhakanI kriyAthI sArI rIte thAya che, vaLI kevaLakuMbhakanI kriyAthI svamamAM vIryanuM khalana thatuM hoya che, te baMdha paDe che, ane urdhvaretApaNuM thAya che. kevaLakuMbhakanI kiyA gurUne pAse rAkhI karavI. pitAnI meLe DahApaNa vAparI kevalakuMbhakanI kiyAmAM pravRtta thavuM nahi. kahyuM che ke - sAthe ja, pake piu, va vadhe have kevaLakuMbhakanI kiyAmAM prANAyAmanI piThe sarva vidhi sAcavavI. zubha Asana jaLakuMbha ane tethI tA nI kiyA For Private And Personal Use Only Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (282) upara besI nAsIkAthI prANavAyu le, baMdha kare. yathAzakti udaramAM tathA chAtImAM vAyu reka. pazcAt dhIredhIre prANavAyune nAsIkAdvArA nIkaLavA de. Ama savAra, madhyAnha, ane saMdhyA tathA madhya rAtrI ema ekeka vakhate vIza vIza ane tethI upara trIza trIza prANAyAma karavA. ghI tathA dUdha vizeSa vAparavuM. be mAsa paryata A pramANe satatakiyA karavAthI, kevaLakuMbhanI sAmAnyataH siddhi thaI gaNAya che. A kiyAmAM te prasaMge zarIrAdikane anusarI, je je pheraphAra karavA paDe te gurU karAvI zake che. lema tathA. vilema ema be prakAranA prANAyAma kahyA che, tathA zrI hemacaMdra viracita yogazAstramAM sAta prakAranA prANAyAma kahyA che yathA-- RA. prANAyAmo gaticchedaH, zvAsaprazvAsayormata; recakaH pUrakazcaiva, kuMbhakazceti sa tridhA. pratyANArartataH zAMta, uttara cAlatathA; ebhirbhadai zcaturbhizca, saptadhA kIrtyate paraiH recaka, puraka, kuMbhaka, pratyAhAra, zAMta, uttara, tathA adhara e sAta prakAranA prANAyAma che. recaka puraka vigerenuM phaLa darzAve che. For Private And Personal Use Only Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 283 ) zloka. recakAdudaravyAdheH kaphakhya ca parikSaya; puSTiH pUrakayogena, vyAdhighAtazca jAyate. mAlyaM jATarasyAne, dIrghazvAsamarujjayoH lAghavaM ca zarIrasya, prANasya vijaye bhavet gohaNaM kSatabhaMgAde, rudarAneH madIpanaM; valpatvaM vyAdhighAtaH samAnApAnayorjaye. utkrAntivariMkAdyai, zrAvAdho dAnanirjaye; jaye vyAnasya zItoSNA, saMga: kAMtirarogatAyatra yatra bhavetsthAne, jaMto rogaH mapIDakaH tazAt dhArayettatra, prANAdimarutaH sadA. cakathI udara vyAdhinA tathA kaphano nAza pUrakathI zarIranI puSTi thAya che, tathA vyAdhinA che. prANavAyunA vijaya karache ne, jaTharAgninuM prAalya vRddhi pAme che, tathA dIrdhazvAsa leI zakAya che. zarIranI lAghavatA thAya che, temaja samAnavAyu tathA apAnavAyunA vijaya kare te, kSatabha'gAdikanuM maLI javuM thAya che. udAgninu pradIpana thAya che. apaviSTA, vyAdhighAta vigere zArIrikalAbhanI saprApti thAya che. 5 thAya che. nAza thAya udAnaprANa vAyunA jayathI jalamAM DukhI zakatA nathI. ja For Private And Personal Use Only Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (284). ladhi vigeremAM sukhe karI tarI zake che. tathA jalanI bAdhA thatI nathI. vaLI zAstramAM paMca prakAranA prANavAyunA jaya karavA mATe bIja maMtramAM kahyA che. prANavAyune jaya karavA mATe e maMtrane hadayamAM japa kare, tethI huMdayakamaLanI zuddhi thaze. ane rAjasa tathA tAmasabuddhine nAza thaze. sAtvika buddhine prAdurbhAva thaze. apAnavAyune jaya karavA je maMtrano jApa kare. gudArathAnamAM cittavRtti rAkhI bIjamaMtranuM smaraNa karavuM. samAnavAyune jaya karavA nAbhikamalamAM jai bIja maMtranuM rithara vRtti pUrvaka rasmaraNa karavuM. udAna vAyune jaya karavA kaMTha dezamAM &i bIjamaMtranuM smaraNa karavuM ane vRttinuM sthApana paNa tyAM ja karavuM. vyAnavAyune jaya karavA sarva zarIramAM A bIja maMtra pUrvaka vRttinuM pratidina ekeka kalAka rasthApana karavuM. je je rathAne manune vizeSa pIDAkAraka rega tha hoya, te te rathAne zAMtine mATe sadA tyAM prANAdiprANavAyu dhAraNa kare. chAtInA regavALA manubee kevaLakuMbhaka karI, saMka9pa karavo ke hadayaroga nAza pAme ema kahI chAtI upara hAtha pherave, ema pratidina ardhA kalAka payaMta kiyA karavAthI, thoDA mAsamAM roga nAza pAme che. A sarva kiyA gurUne pAse rAkhI karavI. malazodhaka prANAyAma vigere ghaNI prakAranA prANAyAma che. vistAranA bhayathI vizeSa varNana karyuM nathI. For Private And Personal Use Only Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (285) bAhyaprANAyAmanuM A prakAre sAmAnyasvarUpa darzAvI, AtyaM tara prANAyAmanuM varNana kare che. AtyaMtara prANAyAmanuM svarUpa A pramANe che. bahirAmabhAva je zarIra, mana, vANumAM Atmabuddhi, tathA paravatumAM AtmabhAva, jaDa ane caitanyane aviveka, pagalikabhAvamAM tanmayapaNuM, te rUpa je bahirAbhAva, teno tyAga kare. aAdazAthI cetana paravastumAM mohathI lapaTA, ane paravatumAM ahaM mamatva buddhi dhAraNa karI temAM pariNamI, pitAnuM bhAnabhU,ane janmajarAnAM duHkha pAme. have gurUnA bodhathI bheda duTi jAgatAM, tene tyAga bhAva karavo teja AvyaMtara recaka jANavo. tathA AtmAne jJAnadarzanacAritrAdi guNethI pUravo te pUra jANo. jo ke AtmAnA jJAnAdi anaMtaguNa AtmAmAM ja anAdikALathI gatimAM rahyA che. tene nAza nathI, paNa AtmAnA asaM khya pradeze anaMti anaMti karmanI vargaNAo lAgI che, tethI AtmAnA guNonuM AcchAdana thayuM che. ane te anAdikALathI tibhAve varte che. te guNone nijaguNaramaNatAthI Avirbhata karavA upazamabhAva tathA pazabhAva tathA kSAyIkabhAvathI AtmaguNane pragaTAvavA tathA jethI te guNo pragaTe evA hetuonuM sevana karavuM, tene AtyaMtaraprANAyAma kahe che. tathA upazamabhAve vA kSapazamabhAve je guNa prApta thayA, tene sthira karavAne AtyaMtara kuMbhaka prANAyAma jANave. have For Private And Personal Use Only Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra86 ) prANAyAmanuM svarUpa kahyA bAda pratyAhAranuM svarUpa kahe che. pAMca IndriyenA zabdAdika travIza viSaya che tenI sAthe mana joDe nahIM. bahirAmabhAva daSTine, pariharIne, attara draSTithI lakSyabhUta sAdhyane sAdhe. antara AtmasvarUpamAM eka sthira vRttithI upaga rAkhe. antara daSTithI AtmasaMkhya pradezamAM upayoga rAkhe; tattvajJAnathI udayikabhAvamAM rAcamArca nahiM saMsAra vRddhinA upagane asAra jANe, Azrava hetuonA sevanathI dUra rahe. pudgalakhelamAM niHsAratva samajI, temAM prema dhAraNa kare nahIM. ityAdi pratyAhAranAM lakSaNa jANavAM pratyAhAra karanAra purUSa svaravarUpa vilAsI hoya che. darzana mehanIyane pazama tathA upazama bhAva pratyAhArathI vRddhi pAme che. AtmAnA guNaparyAyane vicAra kare. AtmAnA svarUpane upaga pUrvaka hadayamAM dhAraNa karavuM, tene dhAraNuM kahe che. dhAraNAmAM tattvano vicAra hoya che. ane AtmAviSe niviDa dhAraNa hoya che. samyam tattvavinA ekAMta zAstra upara vAsanA hotI nathI. hajAro saMsAranAM kArya karatAM chatAM paNa vhAlA patinuM smaraNa manamAM strIne jema hoya che, tema dhAraNAnA abhyAsI - mArthi nuM syAdvAdavANa prarUpita tatvasvarUpamAM lakSya varte che. dhAraNA sAdhaka bhavya jIvone saMsAranA hetuo upara rAga tathA TheSa thatuM nathI. arthAt samabhAva varte che. dhAraNAthI For Private And Personal Use Only Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra87) AtmAnI unnati thAya che. te batAve che. mAyA samudrane dhAraNavaMta purUSa elaMghe che, dhAraNA dhArI bhavya avighAnA prapaMcathI antaramAM jyAre varte che. dhAraNA sAdhaka IndriyanAM sukhane duHkha karI jANe che. have dhyAnanuM svarUpa kahe che. sAlaMbana ane nirAlaMbana ema be bhede dhyAna che. nAbhi, hadaya, kaMDa, nAsIkAgrabhAga, bhrakuTI, brahmadvAra vigeremAM cittavRti TharAvI, AmavarUpanuM je dhyAna karavuM tene sAlaMbana dayAna kahe che. tathA roDaE, dR, I, taamara Adi padathI tasvarUpa vicAravuM, tene paNa sAlaMbana yAna kahe che. tathA bhagavAnanI pratimA AgaLa besI, jInenA guNonuM eka sthiracittathI maraNa karavuM, tene paNa AlaMbanadhyAna kahe che. bAhA tathA aMtaranuM avalaMbana karI, AtmaguNane Avirbhava, tevuM je ciMtavavuM te sAlaMbana dhyAna kahevAya che. nirAlaMbana yAnamAM phakta AtmadravyanuM ja ciMtavana hoya che. vaLI, piMDastha, padastha, rUpastha ane rUpAtIta ema cAra bheda dhyAnanA kahyA che. teno vistAra atra karyo nanathI. dhyAnathI anaMtasukhane anubhava thAya che. dhyAnathI nirmaLa bodha pragaTe che. paravazatAmAM duHkha, ane svavazatAmAM sukhane dhyAnathI pUrNa vizvAsa pagaTe che. jema nAgaranuM sukha pAmara jANI zakato nathI tema anubhava For Private And Personal Use Only Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (288) vinA dhyAnanuM sukha ajJAnI ane jANa zakatA nathI. dhyAna pazcAt samAdhinI prApti thAya che. A bharavabhAvamAM pUrNa pravRttithI samAdhinI prApti thAya che. samAdhinI prApti thatAM, caMdana samAna zItala vacananI prApti thAya che. indriyanI pravRtti viyAdikamAM rAgAdikabhave thatI nathI. samAdhithI nirvikalpa AtmasvarUpane ane nubhava thAya che. bahirAtmabhAvane pArvathA prakAre nAza thatAM AtmasvarUpamAM sarvathA prakAre ramaNatA thavAthI AtmA anaMtasukhane kyA thAya che. samAdhisukhanA bhoktA giye anaMta akhaMDa AnaMdane bhoga kare che. samAdhi prApta thatAM sarvaguNonI prApti thAya che. aho ! dhanya che samAdhibhAva pAmelA gione ke je sadAkALa pUrNAnaMdane bhagave cheH AtmabhAvamAM ramaNatA karanArA mahAtmAonI saMgatithI AtmAbhimukhatAnI aMze aMze prApti thAya che. ane anukame AtmonnatinI zreNiye caDhI, AtmA paramAtmasvarUpane prApta kare che. pUrvokta yoganI rItithI AtmAgAbhyAsa karI, AtmAnaMdajA bhogI bane che, zrIcidAnaMdajI mahArAja thIrakarI paMcanIja vAyukuM pracAra kare. bhede SaTcakra avakragati pAike For Private And Personal Use Only Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (289) prANAyAmajoga saptabhedako svarUpa lahI. rahata aDola baMkanAlameM samAyake, dehiko vicAramAna dRDha ati dhAra jJAna, anahadanAda muno ati prIta lAyake. mudhAsiMdhurupa pAve sukha hoya jAve taba, mukhathI batAve kahA guMgA gola khAyake. vAyunA paMcabhedano bIjamaMtrathI jaya kare, ane avakagatithI SakanuM bhedana kare, sAta prakAranA prANAyAmane svarUpa pAmIne vaMkanAla ke jene merUdaMDa kahe che, temAM vRttine laya karI samAI rahe, AtmasvarUpane draDha adhyAsa dhAraNa kare, ema karatAM anahada dhvaninuM zravaNa thAya. sAkara samudramAM bhaLatAM, jema tadrupa banI jAya che. athavA jema lavaNanI pUtalI samudramAM maLatAM tapabanI jAya che. tema AtmA paNa paramAtmasvarUpa ciMtavato -dhyAvata, temAM ramaNa karato, paramAtmasvarUpa banI jAya che, sahaja jJAna gadvArA paramAtmasvarUpanI prApti thAya che. AtmA che teja paramAtmarUpa che, AtmAnA zuddhaparyAyane cega AtmAne thavo, teja vastutaH egamArga che. tenI prApti mATe dhyAnAdikanI apekSA che. kamanuM ullaMghana karI, ekadama paramAtmatattvanI prApti karI zakatI nathI. mATe anukrame kAraNa sAmagrIne sevyAthI, sAdhyanI siddhi anAyAse thAya For Private And Personal Use Only Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 290 ) Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir che. sAhu pada e zabdAlaMkhana che, sAha'zabdadvArA AtmasvarUpamAM vRtti ramADavAthI, vRtti niviSayI khanI jAya che, ane pazcAt udAsIna bhAva pragaTavAthI, saMsAranI pravRttimAM svAda paDato nathI. ane saMsAranI pravRttimAM rAgadveSathI pariNamana thatuM nathI. ane antarathI mAtmAnA guNapAcamAM ramaNatA karavAthI, aze aMze paramAtmasvarUpa pragaTatu jAya che, ane tethI prAnte saMpUrNa paramAtmAnI sthitimaya AtmA banI rahe che. he bhavyeA ! jagamAM paramaprazasya evuM dhyAnanuM mahAtmya samajIne, kAyA ane mAyAnI vAsanA bhulIne dhyAnamAM pravRtti karavI ucita che. kAyAmAM utpanna thatA aTu bhAvanA vilaya karavA ceAgya che. tathA mAyAnI vAsanA paNa bhulavI joie. jagatamAM mAyAnA jorathI jagatprANiyA sa'sArarUpa nagarInA cArAzI lAkha coTAnI aMdara, nATakIyAnI peThe aneka prakAranA avatArarUpa veSa lei, janmamaraNarUpa nAca nAce che. mAyAnI vAsanAnuM bhAna bhUlanAra mahAceAgI jANavA. mAyArUpa mahA pracaMDa rAkSasI sarvanuM bhakSaNa karI jAya che. jJAnice mAyAnI jAta puchI, ke tu kANu che zA mATe tuM jaganA jIvane phasAve che ? tuM jagamAM zuM kArya kare che ? tenA uttaramAM jJAnIne gurU zabdathI sAdhI mAcA kahe che ke -- For Private And Personal Use Only Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( ra91) mata pUcho merI jAta zurujI, meMto nAgarabrAhmaNIyAM. hAthI vAgai ghoDA khAgai, bAgai sArI phojaDIyAM; savare dala meM donaMga chADe, eka pakha mujI mogarIyAM. mata0 1 gAjara khAgai mUlA khAgai, khAgai sArI lAlarIyAM bhare khenama donaMga ch| De, eka dui dujI karIyAM. mata0 2 lar3a khAgai peMDA svAgaha,svAgai sArI ravaDIyAM mera dATa dora , tamAkunI tayAM matao re A pramANe jagamAM AtmAne paribhramaNa karAvanAra mahAmAyAnuM svarUpa samajI, tethI dUra rahI bhavya jIe AkAzanI peThe nirAkAra evA jJAnAdikaguNamaya AtmasvarUpamAM lIna thavuM. ahattinuM bhAna jyAre AmA bhUle che, tyAre AmA zivathAna pAme che, e siddhAMta vAta che, to paNa sucanA ke potAnA svarUpanI zraddhA ane tene mAMja ramaNatA thavAthI, ane AtmavinAnI vastuo jaDa che, tethI te mArI nathI, evI buddhi thavAthI svataH ahaMvRttine nAza thAya che, ane akhaMDa AnaMdagRha bhUtaparamAtma avasthA svataH pragaTe che. have satyadharma zAthI hoya che, te dazAve che - 3 . Atmopayoge dharmache. nijopayoge dAna; nino jJAna, zAzvatamuranI ravA. 24 For Private And Personal Use Only Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (292). vahe vRttinI zUnyatA, AtmasvabhAve lakSa; sAra sAra sahu granthay, satyavikAze dakSa. 125 manana smaraNa zuddhAtmanu, antaramA upayoga rAkhI cArakhI muktiphaLa, lahie nijaguNabhoga. 126 AtmadravyanA utpAda, vyaya, dhruvanA upage, zuddhadharmano prAdurbhAva jANave. tathA Amepage bhAvadAna jANavuM. AtmAne upayogI bhavyajIva jJAnI jANa. AmajJAnI svadharmanA upAdeyapaNAthI, zAzvata sukhanuM sthAna bane che. bAhyabhAvamAM cittavRttinI zunyatA vahe, ane AtmasvabhAvamAM lakSa varta, teja sarva granthanuM sArAmAM sAra kathana che. ema nirbhayapaNe paMDitayurUpa satya prakAze che. paramapremathI AtmasvarUpamAM lakSa rAkhavuM, AtmajJAnavinA AtmasvarUpamAM lakSya apAtuM nathI. jJAnadraSTithI dharma prapragaTe che ane paramAM ramaNatAbuddhi vartatI nathI. mATe AtmajJAna prApta karI, antaradraSTithI paramAtmadevanuM A rAdhana karavuM. kahyuM che ke pada rAga malhAra. jJAnakI dRSTi nihAlo vAlama, tuma aMtara dRSTi nihAlo. vAlamA bAhyadRSTi dekheso mUDhA, kArya nahi nihAlo; dharama dharama kara gharaghara bhaTake, nAhi dharma dikhAlo. vAlama0? For Private And Personal Use Only Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 283) bAhirai dRSTi yoga viyoge, hota mahA matavAlo; kAyara nara jima madamata vAlo, sukha vibhAva nihAlo. vAlama02 bAhiradRSTi yoge bhavijana, saMsRti vAsa rahAno; tinateM navanidhi cArita Adara, jJAnAnanda pramAno. vAlama03 pUrvetapadathI siddha thAya che ke jJAnadaSTi karI, bahirAtmaNane tyAgavI. arthAt bAhyabhAvamAM vRttinI zunyatA vahe tema karavuM. bAhyadaSTithI mahAmatavALo jIva thAya che. anaMtivAra corAzI lAkha jIvanimAM A jIve paribhramaNa karyuM, tenuM kAraNa bAhyadaSTi che. mATe jJAnadaSTithI bAzraSTine parihAra karI, antarAtmadevanuM zuddhapraNidhAna pUrvaka ArAdhana karavuM. te upara kahyuM che ke pada rAga malhAra. jJAnakI dRSTi vicAro, sAdho bhAi AtamadRSTi saMbhAro sAdho. anukarameM zuddhajJAne anubhava, jJeya sakala suvicAro; jJAne jJeyakI ekatA Adara, bahirAtama zuM nivAro. sAdho01 jJAnadRSTi je antara bhAve, zuddharUci rUpa pahicAno; antarAtama jJAnAtama bhAve, hoya paramAtama jAno. sAdhu02 paramAtamate nijaguNa bhogI, cArita jJAna vakhAno; jJAnAnaMda cetanamaya mUrti, AnaMdabhAva mujAno. sAdhu0 3 For Private And Personal Use Only Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A padamAM paNa jJAnAtmabhAve antarAtmadevanuM ArAdhana karatAM, antarAtma te paramAtmarUpa thAya che, tema spaSTapaNe darzAvyuM che. sArAMza ke anaMta jJAnAdi zakitane AdhArI bhUta AtmatatvanuM jJAna dhyAnathI sevana karavuM. AtmA ja priya tathA zreSThamAM zreSTha gaNune, tenuM ArAdhana karavuM. temAM tallIna thavuM. te ja parama rahasya che. te saMbaMdhI upAdhyAyazrI yazovijayajInuM paramapremamAM vRttiene ladabada karI, padadvArA AtmadevanuM gAna kare che ke paDha. jJAnAja nu te, vanaMta para ane vAhI karita suna mero, cittahu~ jasa gAyo. jJAnA01 tero jJAna tero dhyAna, tero nAma mero zAna kAraNa kAraja siddho, dhyAtA dhyeya TharAyAhe. jJAnA0 2 chUTa gayo bhrama mero, darzana pAyo meM tero caraNa kamala tero, mujasa raMgAyohe. juo zrI upAdhyAyajI AtmasvarUpamAM premathI lIna thaI kahe che ke te jJAna tathA tenA kAna che AtmA ! tArUM jJAna teja jJAna che. tAruM dhyAna teja dhyAna che. tAruM nAma te mATe prANa che. ahIM keTalI Atmaprema bhaktinI sImA ! vaLI teo zrI kahe che ke 4 navo prama For Private And Personal Use Only Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (285) mero, darzana pAyo me tero. bhaa| bhrama bhaTI yo meM AtmA tAre darzana pAke. aho upAdhyAyajI kahe che ke he AtmatAre darzana pAmyuM. A vAkaya uparathI upAdhyAyajInI keTalI uccadazA che, te bhavya jIvoe samajI levuM. he AtmA ! tArA ravabhAvarUpa cAritra kamalamAM mAre svabhAva raMgAye che. ema atyaMta premathI teo zrI gAna kare che. tathA AtmabhAvamAM ramaNatAja sAramAM sAra che, ema AtmAniSTa upAdhyAyajI AtmAnuM gAna karatA chatA kahe che, te nIce mujaba. pada zonI rAga. cidAnaMda avinAsI ho, mero cidAnaMda avinAzI ho. Teka. kora mazera karamakI meTe, sahaja svabhAva vilAsI ho. ci0 ? pudgalamela khela jo jagako, soto savAhi vinAsIho; pUrana guna adhyAtama pragaTe, jAgo joga udAsIho. ci0 2 nAma bhekha kiriyAkuM sabahi, dekhe loka tamAsIho; cina mUrata cetana guna cine, sAco sou sanyAmIho. ci0 3 dorI devArakI kiti dore, mali vyavahAra prakAzIho; agama agocara nizcaya nayaqI, dorI anaMta agAsIho. ci0 4 nAnA ghaTameM eka pichAne, AtamarAma upAsIho; bhedakalpanAmeM jaDa bhUlyo, lubdhyAM tRSNA dAsIho. ci0 5 For Private And Personal Use Only Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (ra96) dharmasiddhi navanidhihe ghaTameM, kahA DhuMDhata jai kAzIhI; jaza kahe zAMta sudhArasa cAkhyo, pUrana brahma abhyAsIho. ci0 6 zrI upAdhyAyajI kahe che ke pugalathI nyAre citanya svarUpa mAro avinAzI che. pulanA mela samAna khela sarva vinAzI che. mAre jJAna AnaMdasvarUpa AtmA te avinAzI che. anAdikALa saMsAramAM paribhramaNa kare che te paNa jIpaNuM nAza pAmyuM nathI. anaMtakALa jaze to paNa jIvatvapaNuM tevuM ne tevuM rahevAnuM. AtmA dravyArthikanayanI apekSAe nitya che, ane paryAyAthikanayanI apekSAe anitya che. gati paryAyAdika sarva azuddha paryAya che. rAga dveSa aSTakarmanI vargaNa, paMca zarIra, Adi sarva paryAya che, te pugala saMbaMdhe che. ane pulanA saMbaMdha ge, AtmAne je vibhAva paryAya bane che, tene azuddha paryAya kahe che. abhavya jIne azuddhaparyAyanI rithati anAdi anaMtame bhAMge che. kAraNa ke, abhavyajIvone azuddhaparyAya nahI badalAvAne svabhAva hovAthI, paryAyanI zuddhi thatI nathI, ane paryAyanI zuddhi thayA vinA mukti nathI. bhavyajIvone azudvaparyayanI sthiti anAdizAMta bhAMge hoya che. zuddhapayAcanI sthiti pravAhanI apekSAe sAdi anaMta che, ane samaye samaye zuddha paryAyane paNa utpAda vyaya thAya che, tenI apekSAe sAdi sAMta bhaMga jAve. amA paramAtmAsvarUpa For Private And Personal Use Only Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (297) tha, temAM dravyapaNuM to prathama jevuM hatuM, tevuM paramAbhadazA thatAM paNa che, paNa prathama AtmAnA jJAnadarzanacAritrarUpaparyAya karmayoge azuddha hatA, te karma TaLatAM zuddhaparyAya te ja vizeSa paramAtmApaNuM jANavuM. AtmAne nityapaNe tathA anityapaNe jANyA vinA, tathA AtmAne eka paNe tathA anekapaNe jANyA vinA samyak AtmajJAna thatuM nathI. nityAnitvapaNuM darzAve che. prathama ekAMta pakSa darzAve che. cho. tatrAtmA nitya eveti, yepAmekAnta darzanam; hiMsAdayaH kathaM teSAM, kathamapyAtmano'vyayAt. tyAM AtmA nityaja ekAMte che, evuM jeonuM ekAMta darzana che, evA sAMkhya, vedAMtI, niyAyika, mImAMsakanA mAtamAM, hiMsAdikanI siddhi thaI zakatI nathI. kAraNa ke temanA matAnusAre AtmAno nAza nathI. mATe kathaMcit AtmAne nAza mAnavAmAM Ave to hiMsAdika thAya che. paNa te to AtmAne nitya mAnanArA mAnatA nathI. mATe temanA mAtAnusAre hiMsAdika nahI ghaTavAthI, dayAdikanI siddhi thatI nathI. AtmAne nitya ekAMtavAdI hiMsAdikanI siddhi artha uttara Ape che te nIce mujaba. For Private And Personal Use Only Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 298 ) manoyogavizeSasya, dhvaMso maraNamAtmanaH, hiMsA taccenna tattvasya, siddherarthasamAjataH AtmAno mananI sAthe saMbaMdha che, te saMbaMdhano nAza tho tene maraNa kahe che. te ja maraNarUpa hiMsa jANavI. AvI hiMsA AtmAne avyaya mAnavAthI paNa ghaTe che. vAdInuM A pramANe kahevuM ayukta che, ema siddhAMtI uttaramAM darzAve che. AtmAno mananI sAthe je saMga, te saMgane asarUpa je maraNa che, teto arthAt siddha che. smRtiudbodhaka viSayAdikanA abhAvathI, Atmamana saMga svataH naSTa thAya che, ane smRti udhakanA sarbhAve, Abhamana utpanna thAya che. tethI Atmamana saMga nAza karanAra anya prANI siddha thato nathI. mATe hiMsakanI siddhi thatI nathI, ane hiMsaka siddha thayA vinA dayAdikanI siddhi thatI nathI. A uparathI siddha thayuM ke Atmamana saMga nAzane hiMsA mAnavI yuktiyukata nathI. vaLI AtmAne nitya ekAMta mAnanAranA matamAM AtmAnI sAthe zarIrane saMbaMdha paNa ghaTato nathI, te leka dvArA darzAve che. zarIreNApi saMbaMdho, nityatve'sya na saMbhavI vibhutvena ca saMsAraH, kAlpataH syAdasaMzayam. 3 / For Private And Personal Use Only Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (229 ) asya Atmano nityatve zarIreNA'pi saha saMbaMdhoH na saMbhavI ( na ghaTate ) doSAMtaramAha Atmano vibhutvena saMsArazca saMrayaM (nizcita ) pitAyAtuM. bhAvArtha -AtmAne ekAMta nitya mAnavAthI, zarIranI sAthe saMbaMdha ghaTato nathI. kAraNake, nityavastu apariNAmI hoya che. vadhumAM pariNamana thayA vinA saMbaMdha thatA nathI. jema be hastano saMga karavo hoya che, tyAre hatayamAM saMgajanaka vyApAra kare paDe che, tema atra paNa nitya AtmAnA zarIranI sAthe saMga karavA arthe anya koI kriyA hovI joIe. AtmA nitya apariNAmI mAnelo hovAthI, AtmAmAM zarIrogajanaka kiyAne saMbhava thaze nahIM. ane je zarIrasaMgajanaka kriyA ApavAmAM mAnavAmAM Ave, to AtmA pariNAmI - vAthI niyA ne vyAghAta thAya che. vaLI bIjuM dUSaNa kahe che, AtmAne vyApaka mAnavAthI, eka sthAnathI bIje sthAne janma levA. tathA paribhramaNa karavuM te sarva kalpanA mAtra Tharaze. kAraNa ke, vyApaka AtmA sarvatra eka sarakho hovAthI, saMsAra (ekasthAnathI anya sthAne javuM) siddha thato nathI. mATe zarIranI sAthe nityavyApaka AtmAne saMbaMdha banatuM nathI. aprApta be vastune saMbaMdha tene saMciga kahe che. ane vyApaka AtmA te sarvatra havAthI kaI For Private And Personal Use Only Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 300) sthAne aprApta nathI, tethI prApta vyApaka AtmAne mAnavAthI zarIrane saMga ghaTatuM nathI. ane jyAre zarIranI sAthe AtmAne saMga siddha thaye nathI. te ekAMta nityavAdamAM hiMsAdikanI siddhi zI rIte ghaTe? va tu ghaTe! vAdI tenuM samAdhAna karavA yukti kahe che. adRSTAdeha saMyogaH, syAdanyatarakarmajaH itthaM janmopapattizcena tadyogAvivecanAt. !! ja che. puNya pAparUpa aSTathI anyatara karmaja evo deha saMga, AtmAnI sAthe thAya che. tAtparyartha ke AtmA vyApaka hevAthI, temAM saMgajanaka kriyA utpanna thatI nathI. paraMtu zarIra avyApaka hovAthI, temAM AtmAnI sAthe eka dezathI saMyogajanakarUpa kiyA utpanna thAya che. puyapAparUpa adagvazAt AtmAnI sAthe zarIra saMbaMdha bane che. tethI janmamaraNanI saMghaTanA thaI zake che. ane tadadvArA hiMsAdikanI siddhi thAya che. have siddhAMtavAdI kahe che ke te pramANe mAnavuM yukti yukta nathI, tathA anubhavavirUddha che, te jaNAve che. ta jAvivecanAt te saMbaMdhanuM vivecana vicArI jatAM siddha TharatuM nathI. zarIranI sAthe AtmAne saMbaMdha che, te sabaMdha For Private And Personal Use Only Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (31) AtmAthI bhinna che ke abhinna ? je bhinna saMbaMdha mAnazo te jevo A AtmAthI zarIrane saMbaMdha bhinna che, te sarva AthI zarIrane sabaMdha bhinna cheja. AtmAthI zarIrasaMbaMdha bhinna chatAM, paNa AmAnI sAthe saMbaMdha mAnaze, te A zarIrathI sarva AtmAnI sAthe saMbaMdha thavo joIe. ane te pramANe A yuktithI nArakI zarIranI sAthe IndranA AtmAne saMbaMdha thavAthI, IndrapaNa nArakI kahevAya, ane jo tame AtmAnI sAthe zarIrano saMbaMdha abhinna mAnazo, te AtmA nica hovAthI, zarIrano saMbaMdha paNa nitya thaze. ane nitya zarIra saMbaMdhathI, AbhA mukta thaze nahI ane tethI mokSabhAva thAya, ane mokSAbhAva siddha thatAM tyAga, vairAgya, tapa, japanI niSphaLatA thAya ityAdi vika9pathI AtmAnI sAthe zarIrano saMbaMdha ekAMta nityavAdamAM siddha thato nathI, vaLI jo tame ema kaheze ke-aTaSTanuM evuM mahAtmya che ke nArakIzarIrane saMbaMdha nArakI AbhAnI sAthe thAya che, ane IdranA AtmAnI sAthe nathI thato, tethI IndramAM nArakIvyavahAra thato nathI. ema je kaheze te ame vikapa karIe chIe ke kadAca marNa che, te AtmAthI bhinna che ke abhinna che? je mAhAtmya, AtmAthI bhinna mAnazo te A AtmAnI peThe indranA AtmAthI paNa mahA For Private And Personal Use Only Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (302 ) mya bhinna che. te bhinna evA mahAmyathI jema nArakI zarIranI sAthe saMbaMdha thAya che, tema IdranA AtmAne paNa nArakIzarIranI sAthe saMbaMdha che joIe. ane je ema thAya te pUrvakatadUSaNathI nArakInuM duHkha Indrane bhegavavuM paDaze. ane je bIjA vikalpa pramANe daramya mAhAsyane AtmAthI Abhanna mAnazo, to koI paNa AtmA mukita pAmaze nahIM. ItyAdi vicAratAM, ekAMta nitya AmAnI siddhi thatI nathI. vaLI tame aSTadvArA zarIramAM vyApAra thatAM AtmAnI sAthe saMbaMdha thAya che, ema vAdIe kahyuM, te paNa apramANa che. sarva vyApaka AtmAnI sAthe eka pradezathI saMbaMdha thavAthI, pUrNa A bhAnI sAthe zarIrano saMbaMdha thaze nahIM. je pradezAvachinna zarIra saMbaMdha haze, tethI aSTa bhogavAze, te sarva vyApaka AtmA duHkhAdikane bhakatA siddha thaze nahIM. vaLI bIje niyama e che ke sarva vyApaka AtmA eka dezathI AkAzanI peThe baMdhAto nathI. e uparathI ekAMta nitya AtmAnI siddhi kaI paNa rIte thatI nathI. have ekAMta anitya AtmA mAnanAranA manamAM hiMsAdikanI siddhi thatI nathI te darzAve che - vi . anityaikAntapakSe'pi, hiMsAdInAmasaMbhavaH nAzahetorayogena, kSaNikatvasya sAdhanAt. // 5 // For Private And Personal Use Only Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (303) AtmAne ekAMta anitya mAnanAranA pakSamAM paNa himAdikane saMbhava thatuM nathI. tenuM kAraNa kahe che hiMyanI sAthe nAzanuM je nimitta DAdika kAraNa, tene saMbaMdha nahIM hovAthI hiMsAdikanI upapatti siddha thatI nathI. zA kAraNathI saMbaMdha thato nathI tenuM samAdhAna kare che ke vastune phaNIka mAnavAnA kAraNathI. bhAvArthadhamatAnuyAyI sarva vadhatune kSaNIka mAne che, temanI matamAM eka kSaNamAM varatu rahe che, bIjA kSaNamAM vastuno nAza thAya che. jaDa ane caitanya vastu paNa eka kANamAM utpanna thAya che, ane bIjA kSaNamAM (samayamAM) nAza pAme che. jyAre Ama che, tyAre hiMsanakriyA, hiMsya ane hiMsAnI siddhi thatI nathI. jema citre eka samayamAM mitrane mAryA. citrano tathA mitrano AmA bIjA samayamAM naSTa thaze. tyAre bIjA samayamAM upanna thaelA AtmAne prathama samayamAM citra karelA pApanuM phaLa lAgI zake nahIM, kAraNa ke bIjA samayamAM caitrano AtmA naSTa thayuM che. jyAre A pramANe hiMsake kaI Tharyo nahI, te hiMsA paNa siddha thaI nahi, ane jyAre hiMsA siddha thaI nahIM, tyAre tenuM phaLa duHkha vigere paNa siddha thatuM nathI. je kahezo ke prathamanA AtmAe pApa karyuM, ane bIjA AtmAne te lAgyuM. te paNa yuktiyukta nathI. kAraNake bIjA For Private And Personal Use Only Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (34). samayamAM utpanna thaelA AtmAne hiMsAdikanI sAthe saMbaMdha nathI. hiMsAne hiMsakanI sAthe saMbaMdhavinA paNa je phaLa bhetRtva mAnaze, te hiMsA ane dayAmAM bheda rahe nahIM. vastranI gaDImAM jema nIce kasturI dharavAthI, tenI gaMdha uttarottara gaDImAM Ave che, tevI rIte prathamanA AtmAnI vAsanAno saMkrama bIjA AtmAmAM mAnatAM paNa duSaNa Ave che, te batAve che. mAtAe je padArthane anubhava karI, vAsanA dhAraNa karI che. te vAsanAne saMkrama udaramAM rahelA bALakamAM thavAthI, bALakane paNa mAtAe anubhavelA padArthanuM maraNa thavuM joIe. paNa te pramANe maraNa thatuM nathI mATe vAsanAne saMkrama paNa siddha thato nathI. anya prakAre paNa hiMsAdikanI sAthe hetune saMbaMdha thato nathI, te batAve che. jema daMDavaDe kee devadattane mAryo, tyAre hiMsA thaI. te hiMsA daMDathI bhinna che ke abhinna che ? je bhinna kahezo, te vidhyAtri himAdrinI peThe hiMsAdikanI sAthe daMDAdikano saMbaMdha ghaTaze nahIM. je hiMsA daMDathI abhinna mAnaze to, daMDarUpa hiMsA thaI paNa nyArI hiMsA thaI nahIM. vaLI draSaNa Ape che ke je samayamAM citra devadattane mAravAne pariNAma karyo te te pariNAma karavA vALa AtmA te bIjA samayamAM naSTa thaye. ane daMDagrahaNa karanAra tathA mAranAra AtmA te anya TharyA. te kAraNavinA For Private And Personal Use Only Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (305). kAryanI utpatti thaI, ema mAnavuM paDaze. ane ema mAnavuM te lokavirUddha che. pUrvokta dUSaNathI ekAMta anitya AtmA mAnatAM hiMsAdikanI siddhi thatI nathI. ekAMtanitya ane ekAMtaanitya AmA mAnatAM je dUSaNo Ave che te sarva dUSaNane parihAra AtmAne nityanitya mAnatAM thAya che. maunIndre ca pravacane, yujyate sarvameva hi| nityAtrei 8 dA, nimitte tathAkamAna. anAdikALathI siddha evA jItendra pravacanamAM, AtmAmAM nityAnityapaNuM tathA dehathI AtmAnuM kathaMcit bhinnapaNuM ane kathaMcit abhinnapaNuM Adi sarva yuktiyukta ghaTe che. AtmAne dravyAkinayanI apekSAe nitya mAnavAthI traNe kAlamAM tenuM dravyapaNuM eka sarakhuM rahe che, tethI je je karma kare che, te anyabhavamAM jogavI zake che. nitya AtmA dravyathI mAnatAM pratyeka bhavamAM tenI hayAti hoya che, tethI jAtismaraNajJAnAdikanI paNa upapatti samyakItyA ghaTe che. AtmAne paryAyAthikanyanI apekSAe kathaMcit ane nitya mAnavAthI, dehamAM AtmA pariName che, ane karma sAthe paNa pariName che, tathA anyabhavamAM kRtakanusAre judA For Private And Personal Use Only Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (306 ) judA zarIramAM pariNamI zake che. AtmAne payAyanayApekSAe anitya mAnatAM, karmasAthe pariNamana ghaTI zake che. ekAMtanitya mAnatAM, kamasAthe pariNamana thai zakatuM nahotuM te doSanA kathAcit anitya mAnatAM sarvathA parihAra thAya che. vaLI kathAcit dravyApekSayA nitya mAnatAM, ekAMtaani tyapakSamAM AtmAnI kSaNamAM naSTatA siddha thatAM, hiMsAdikanI anupapatti vigere jeje doSa lAgatAhatA, te sarvanA parihAra thAya che. kAraNa ke pacAyAthika nayApekSAvaDe AtmAmAM kSaNe kSaNe payAyanA vyaya thAya, ane anyaparyAyane utpAda thAya, tepaNa drazyarUpe te AtmA nitya hAvAthI, ane paryAyanu bhAjana hovAthI, bIjA kSaNamAM AtmAnI astitA siddha thAya che ane hiMsAdikanI paNa upapatti thai zake che. kAraNake, kRtakarma, tathA pariNAmanA katA tathA bhaktA AtmA, drabyArthikanayanI apekSAe, sadAkALa vidya mAna che-karmanI prakRtiyA AtmAnA pradeze sAthe sabadha dharAve che, ane Atmapradeze te dhruva che. dravyapaNe nitya che, tethI karma lAgavAmAM tathA anyakSaNa tathA anyabhavamAM karma bhogavavAmAM koI jAtano doSa AvatA nathI. ekAMtanitya AtmA mAnatAM, dehanIsAthe AtmAne saMbadha thAya nahi. ekAMtaanitya mAnatAM, bIjA kSaNamAM AtmA naSTa thAya. paNa anAdikALasiddha evA nityAnitya pakSa AtmAmAM For Private And Personal Use Only Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (77) svIkAratAM AtmA nitya, ane kathaMcit paryAyApekSayA anitya svIkAratAM, dehamAM pariName che, ane paryAyathI anitya tathA, dravyathI nitya mAnatAM, sadAkALa AtmAnI astitA siddha karI, tethI kSaNIkavAda doSane parihAra thAya che. jema suvarNa e dravya che, ane hAra e paryAya che. suvarNa dravyarUpa nitya che. ane pAyathI anitya che. suvarNanA hAranuM kuMDalA banAvyuM, tathA kaMDalanuM kaTIbhUSaNa banAvyuM ema aneka AkAra bhAgyA, ane aneka banAvyA paNa sarva AkAramAM suvarNadravyanI te astitA ane dhruvatA vidyamAna che. suvarNanA nAnA meTA vicitraparyAya ( AkAra) nA nAzathI ane anyaparyAya (AkAra) nA utpAtathI, kaMI suvarNadravyano nAza thato nathI. tema AtmA corAzIlAkha nimAM aneka zarIra dhAraNa kare che. cAra gatimAM aneka zarIra dhAraNa kare che, ane mUke che ane bIjAM zarIra dhAraNa kare che, paNa AtmadravyapaNuM sadAkALa eka sarakhuM dhruva vidyamAnapaNuM varte che. temaja AtmAne zudvaparyaya sAdi anaMta bhAMge thatAM paNa AtmadravyapaNuM dhruvapaNe vidyamAna che. traNe kAlamAM AtmadravyapaNuM dhruvapaNe varte che, ane suvarNanA paryAyanI peThe AtmAnA aneka paryAye cAragatimAM azuddha ane mokSamAM zuddhapaNe utpanna thAya che, tathA naSTa thAya che. hAramAM raheluM suvarNahArathI syAt bhinna che, ane abhinna For Private And Personal Use Only Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (308 ) che. kathaMcit bhinnapaNuM svIkAratAM, suvarNane hAra e vyavahAra thAya che. ane anya paryAyapaNe suvarNa pariName che. kathaMcit abhinapaNuM svIkAratAM suvarNanA paryAya ane suvarNane abheda dekhAya che, AtmA paNa kathaMcit dehathI bhinna che, tethI AtmAne deha evo vyavahAra thAya che, tathA anyagatimAM anya zarIra Ame dhAraNa karI zake che. tathA dhAraNa karelA zarIramAMthI AtmA jude thaIne anyazarIra dhAraNa kare che, kathaMcit AtmA dehathI abhinna che. kAzmaNa tejasa, ane dArIka zarIramAM pariNamela AtmA, sarva zarIramAM rahe che ane tenAthI abhinnapaNe varte che. je ekAMte zarIrathI bhinna AtmA varta, te zarIrathI thatAM pApa puNya AtmAne lAgI zake nahIM, ane karmanI sAthe AtmAne saMbaMdha thAya nahIM. kathaMcit dehanI sAthe abhinna AtmasaMbaMdha mAnatAM, AtmAne gasaMbaMdhathI puNya pApa lAgI zake che. Ana mAnatAM karmanI sAthe AtmAne saMbadha thAya che. abhinna mAnatAM zarIra dvArA sukha duHkhane bhektA AtmA siddha thaI zake che. kAzmaNa zarIra ane te jasazarIranI sAthe te, AtmA jyAM sudhI muktipada pAmate nathI, tyAM sudhI abhinnapaNe varte che, topaNa kArpaNa ane taijasazarIranI sAthe paNa AtmAne kathaMcit bhinna saMbaMdha che. bhinnapaNuM kahevAnuM kAraNa e che ke kAzmaNa ane tejasa For Private And Personal Use Only Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 30e ) zarIra paNa eka sarakhAM hotAM nathI, ane temAM paNa samaye samaye utpAda vyaya thayA kare che. AtmAnA zubhAzubha vyApAra prage, te paNa badalAya che. tathA AtmAne karmaNa ane tijasanI sAthe bhinna saMbaMdha kathaMcit mAnatAM, te be zarIrathI paNa AtmA chuTe thaI muktipada pAme che. vyavahAranayanI apekSAe zarIranI sAthe AtmAne abhinna saMbaMdha ane niyanayanI apekSAe bhinna saMbaMdha che. AtmA muktipada pAme che tyAre dehasaMbaMdha nyAthI, bhinnabhinna saMbaMdha paNa naSTa thAya che. muktAvasthAmAM paNa kathaMcituM nityAnityapaNuM AtmAne viSe varte che. AtmAmAM nityAnityatva jema varte che, tema sarva jJAnavaDe prarUpaNa karI che. Atmadravya anaMta che. siddha ane saMsArI e bheda AtmAnA che. saMsArI jIva paNa ekedriya, dvIndriya, trIndriya, caturindriya ane paMcaMdriyanA bhedathI paMca prakAre che. mithyAtvanA nAzathI jIva samyakatva pAmI the guNaThANe Ave che, ane cothA guNaThANAthI dezavirati paNuM paMcaguNaThANe Ave che. tathA sarva viratipaNuM pAmI chaThThA guNaThANe Ave che. tyAMthI AgaLa caDhI AThamA guNaThANAthI kSapakazreNi AhIne, bAramAnA ane ghanaghAtakarma apAvI, teramA guNaThANe jIva kSAcakabhAvanI nava labdhi pAmI, sayogI paramAtmA bane che. tyAM vedanIya, AyuSya, nAma, ane gotra, e aghAtIyAM For Private And Personal Use Only Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (310 ) cAra karma bAkI rahe che. sagI paramAtmA vedanIyakarmanA udayathI AhAra grahaNa kare che. AhAra saMjJAne nAza te munine paNa hoya che. tethI sagI kevalIne AhAra saMjJAnuM dUSaNa AhAra karatAM prApta thatuM nathI. tathA terame guNaThANe dazvarajajuvar vedanIyAdi cAra karma kahyAM che, te sthitinI apekSAe che. arthAt te cAra karma che, paNa tethI saMsArabIjabhUta navAM karma baMdhAtAM nathI. sagI kevalIne nikAnuM kAraNa darzanAvaraNIyakarma khapavAthI AhAra karatAM nidrAdeva, tathA mehanIyakarma khapavAthI pramattadeva, lAgate nathI. kevalIne dezanAdi pravRtti jema mehajanya nathI, tema AhArAdi pravRtti paNa hajanya nathI. nAmakarmanA udayathI jema sagI kevalIne dezanAdimAM pravRtti thAya che, tema vedanadayathI AhAradikamAM pravRtti thAya che. sagI kevalIne miSTAnnAdi AhAra karatAM, rasa saMbaMdhI matijJAna utpanna thatuM nathI. jema samavasaraNamAM sugaMdhi puSponI sugaMdha AvavAthI, prANa saMbaMdhI matijJAna kahevAtuM nathI, tema atrahAramAM paNa matijJAnane doSa saMprApta thatI nathI. rasa ane gaMdhanuM jJAna te kevalajJAnathI jaNAya che. indriyenuM jJAna kSepazamajAve che kSAyikabhAve kevalajJAna thatAM, indriyajJAna rahetuM nathI. Indriye phakta bhArthe che. aghAtakarmane kSaya thatAM, AtmA paramAtmasvarUpa thAya che. eka samayamAM lekAMta For Private And Personal Use Only Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 311 ) siddhakSetramAM sAdi anaMtamebhAMge bIrAjamAna thAya che.. sarvazuddha payAyanA utpAdanyaya siddhAtmAmAM samaye samaye thayA kareche. azuddhatAnA aMzamAtra paNa rahetA nathI. azuddhatAnA ceAge janmamaraNa thAya che, azuddhatA TaLavAthI janma jarA ane maraNanA bhaya siddhAtmAne hAtA nathI. AvI nimala zuddhadazAnI prApti karavI, eja vivekabhavya janAnuM mukhyamAM mukha kartavya che. paramAtmasvarUpa AtmAmAM sattAe rahelu che, tethI AtmA naigamanayanI apekSAe siddha kahevAya che. sagrahanaya sarva AtmAnI ekasarakhI sattA varNave che. te nayanA anusAre sarva AtmA sat che. caitanyasattA ekasarakhI heAvAthI, temAM bhedabhAva vartatA nathI. ekAMta saMgrahanayathI AtmasvarUpa svIkAratAM, vedAMtamatanI ghaTanA thaI che. vyavahAranayathI AtmAnuM svarUpa bhinna bhinna kathavAmAM Ave che. gatinI apekSAe; indriyAnI apekSAe, prANanI apekSAe, pApti tathA apayAminI apekSAe, AtmAonA anekaprakAre bheda paDe che. jIvanA pAMcase tresaDa bheda thAya che. rUjIsUtranaya pariNAmagrAhI che. zabdanaya bhedajJAnathI AtmasvarUpa svIkAre che. samakitanI prApti zachaMdanaya aMgIkAra karIne, anyanayathI pAtAnI vilakSaNatA dazAve che. siddhAtmA vinAnI sarva dazAne samabhirUDhanaya svIkAre che. evabhUtanaya aSTakarmathI rahIta siddhAvasthA A For Private And Personal Use Only Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (31ra) tmAnI varNave che. sAtanaya sApekSapaNe sAcA jANavA. ekabIjAthI nirapekSapaNe varte te, sunaya paNa kunaya kahevAya che. sAta nayathI AtmasvarUpa jANI paryAyAthika nayathI kahevAtuM evuM AtmasvarUpa prApta karavA prayatna kara, AtmAne pitAnA svarUpamAM sthirakarI parabhAvamAM jato aTakAve, vA upazamabhAva tathA pazamabhAva dvArA kSAyIkabhAvanI prApti karavA nimittakaraNanI sApekSatAe prayatna karela saphaLa thAya che. potAnuM jJAnadarzana cAritramaya zuddhasvarUpa che, teja huM chuM. anya jaDa vastumAM trikAlamAM paNa huM nathI. mehamAyAnI vAsanAthI paramAM ahaM tvabuddhi utpanna thAya che. paNa have jJAnayegathI antaramAM prakAza thavAthI mAruM cetanyasvarUpa meM jANyuM, huM AtmA kevo chuM te darzAve che, cho. zuddhAtma dravyamevAhaM, zuddhajJAnaM guNo mama || nAnyo'haM na mamAnye cetyado mohAstramulvaNam // 1 // huM zuddha Atmadravya chuM. zuddhajJAnaguNa mAre che, kSAvikabhAve utpannathatuM kevalyajJAna teja mAre mukhya guNa che. tevinA zarIra, vezyA, rAga, dveSa, mana, vacana, dhana, strI, putra, rAjya, kSetra, pRthvI, vagere huM nathI. AvI pUrNadrA tathA saMvegathI pazamabhAvanI tattvabuddhi che te mehane kSayakaravA samartha zastra jevI che. arthAt AvuM AtmikasujJAna For Private And Personal Use Only Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (313) thatAM, meha nAza thaIzake che. AtmajJAnadvArA AtmAmAM ramI, sAyika bhAvanuM kevalajJAna, darzana,cAritra utpanna karI, paramadazAnI prApti karavI. teja sarva kartavyamAM mukhya kartavyane gaNatAM vAcakavaryazrI yazovijayajI kahe che ke-ramata ramI je tamArA visTAra che-karmanI sarva prakRtine kSaya karanAra e mAre AmA sahaja bhAvamAM vilAsa karanAra chuM. AtmaguNamAM upayoga mUkI AtmAne stavanArA upAdhyAyajI jANe dayikabhAvane bhUlyA hoya tema kahe che kemi trivArnara vinArA-vaLI kahe che ke-yugalanI racanA te sarva mela samAna che, evuM A bAhya jagat che, temAM za rAgabhAva karavo? mela sadaza jagatamAM AtmajJAnine udAsabhAva varte che. tethI jagatanA padArthomAM jJAnine rAga ane zreSabuddhi thatI nathI. ane tethI jJAnine udAsInatA jAge che, ane udAsInatA dvArA AtmasvarUpamAM ramaNa karatAM karmapaDedo cIrI nAMkhIne AtmA sUryanI peThe prakAze che. nAmabhekhapaNuM vA nAmanI kriyA karanAra bALajInA jJAnavinAnA tamArA AtmajJAnI dekhe che, ane nAma sAdhu, tyAgI vA saMnyAsI, kahevarAvavAthI kaMI AtmasvarUpa pragaTatuM nathI. jJAnasvarUpa cetananA guNane oLakhIne temAM rame, teja nizcayathI satyasaMnyAsI kahevAya che. AvI naiRyikaadhyAmanA rAgI upAdhyAyajI kahe che ke For Private And Personal Use Only Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (314) dorI devArakI kiti dore mAti vyavahAra prakAzI ho agama agocara nizcayanayakI, dorI anaMta agAsI ho vyavahAranI mati devAranI derI samAna che ane agamya agocara nizcayanayanI derI anaMta che. ema spaSTa kahI upAdhyAyajI Atmatatva ramaNatAne agragaNya kathe che. sarva dehadhArIomAM jJAnadarzanacAritramaya AtmAo vAsa kare, che. guNanI apekSAe sarva AtmA eka sarakhA che. sattAnI. apekSAe saMgrahanaya sarva AtmAne eka kahe che, paNa vyaktinI apekSAe Ama aneka che. anaMtaguNamaya A tmAnuM eka svarUpa bhAvIne, AtmajJAnI bheda kalpanAne visArI mUke che. potAnA svarUpamAM abhedapaNe ramavAthI mukti che. abhedakalapanA karavAthI, jaDamAM cittavRttinuM pariNamana thavAthI aneka prakAranI tRSNAne udbhava thAya che. mATe bAhyabhAvanI bhedaka9panA dUra karI, AtmAnI ananyabhAve upAsanA karavI. he bhavya ! kharekhara tame antaryAmI Atmaprabhune vizvAsa dharI tenuM sevana kare. tame jyAM jAo che. tyAM antaryAmI Atmaprabhu sAthene sAthe varte che. tamArA. dekhAtA zarIramAM sarvatra vyApIne, asaMkhyapradezI Atmaprabhu rahyA che. jJAnazaktine AdhAre prakAzaka Atmaprabhu tamArI pAse chatAM kyAM bAhya tene prApta karavA bhaTako che? jarA tame jJAnadvArA AtmaprabhunuM dhyAna karaze te tame pote For Private And Personal Use Only Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (35) Atmaprabhu che, ane A dekhAtuM zarIra tamArAthI bhinna che, ema bhAsyA vinA raheze nahIM. zrI tIrthakara, cakravati, muni vigere je anaMta siddha thayA ane thaze, te sarva A-prabhunI upAsanA karavAthI samaje. sUrya ghanavAdaLathI AchAdita hoya, to paNa dIvasa mAluma paDe che. tema AtmA aSTa karmathI AcchAdita che, to paNa jJAnathI te prakAza kare che. he bhavya ! ratnaciMtAmaNi, kAmadhenu, kAmakuMbha kalpavRkSathI je sukha apAya nahIM, te sukhane dAtA AtmA prabhu tamArA zarIramAM jJAnatithI vidyamAna chatAM kayAM tame bAhyapadArthomAM sukhane zodhe che ! huM citra, vA huM amRta, vA huM maNilAla, evA zabdomAM tame AtmAne kyAM zodho cho? bALa, yuvA, ane vRddha evA zarIrane kema AtmAnI bhUla kare che? tame te sarvathI nyArA aMtarAtmA prabhu che, ema draDha vizvAsa dhAraNa kare, ane sattApekSAe tame paramAtmA che. mATe AtmAne siddhasamAna bhA, siddhavarUpa atarAtmAthI nyArU nathI ema abhedabhAvanAthI A tmA paramAtmAno bheda dUra kare. tamArI anatizakti che. tame AtmA che, paNa kA geruM dekhAtuM zarIra tame nathI, ema antaramAM bhAvyA kare. sarva zarIra, mana, vANImAM thatA ahaM tvaadhyAsane bhUlI jAo. antaramAM ramaNatA kare. AvI yAnazakita sthirapaNe pratidina vRddhi karatA raho. For Private And Personal Use Only Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 316) pachI juo ke tamArI prathamanI pravRttimAM ane hAlanI pravRttimAM keTalo pheraphAra lAge che, te pratyakSa anubhavaze. raMkasamAna evA zarIrane tame AmAtarIke svIkArI, tenI jeTalI cAkarI tathA sArasaMbhALa rAkho cho, teTalI AtmAne mATe rAkhatA nathI, teja tamAruM ajJAna che. te bAbata 4yuM che ?-rAjAne to raMka gaNIne-karI nahIM sAravAra, raMkane rAjA mAnI beTho-dhika eDayo avatAra-antaradhana khoyure-moTo i ajAyache. navANuM pA momadArI rAkhyuM che. A tmazaktine je khIlavavI hoya, te premabhaktithI AmaprabhunI upAsanA kare. AtmavarUpa samajavanAra zrI gurU mahArAjanI AjJA maratake dhAraNa kare. punaH puna sadgurUne samAgama kare joIe, zrI gurUnA upadezathI, jevuM - masvarUpa samajAya che, tevuM pitAnI meLe purata vAMcavAthI kadI sAna thatuM nathI. nATaka jovAmAM, havAkhAvAmAM, khela jevAmAM, kamAvAmAM, tamArI cittavRtti jeTalI utsuka thAya che, teTalI AtmaprabhunI bhaktimAM utsuka thatI nathI, tenuM kAraNa ajJAna meha che. zrI sazurUnA samAgamamAM AvatAM, svayameva Amaprabhu jJAna dvArA pitAnuM svarUpa prakAza karaze, aneka nAmadhArI e AtmA aneka nAmathI paNa bhinna che, je vANI agocara che, je indriyethI aprakAsya che, evA AtmaprabhunI upAsanA karavAmAM, eka pala paNa nakAmI For Private And Personal Use Only Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (317 ) gALavI gya nathI manamAM AtmaprabhunuM smaraNa karyA kare. anaMtaguNAdhAra zrI AtmaprabhunI jevA bhAvathI sevana karaze tevAM phaLa pAmaze. sevA karanAra tathA phaLa ApanAra, tathA phaLa bhegavanAra paNa eka AtmA che. aSTasiddhi ane navanidhi paNa AtmAmAM che, tene peTAkaranAra paNa AtmA che, ne tene bhogavanAra paNa AtmA che. zrI jItendrabhagavAne asaMkhya gadvArAthI AtmaprabhunI upAsanA karavAnI kahI che. te sarvathI paNa upAdeya prApya Atmaprabhu che. je je vicAro tame kare che, te te AtmAmAMthI thAya che, mATe tamArI pAseja AtmA che. gatamAravAmIne aThThAvIza labdhio utpanna thaI hatI te sarva ladhi paNa AtmAnI ja jANavI. zrI viSNukumArane AkAzagAminI zakti prApta thaI hatI, te paNa AtmAnI zakti jANavI. anaMtadharmadhana tamArI pAse che, chatAM kyAM bAhyakAzI vigere jaIdharma che! tamAruM dhana AtmAmAM rahyuM che. jema ke I manuSyanA gharamAM ghaNuM dhana dATeluM che, ane tenA tAMbApatranA lekho paNa gRhamAM mojuda che, chatAM te ajJAnathI pitAne bhikhArI samajIne anyanI AgaLa bhIkha mAge che, paNa jyAre koI bheda, pelA manuSyane samajAvI tenA gharamAM dATeluM dhana kADhI batAve. tyAre tene keTalo AnaMda thAya, tathA pitAne dhanavAna mAne, tema AtmArUpa gharanI aMdara jJAnadarzana, cAritra, For Private And Personal Use Only Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (318) sukha, vIryarUpa anaMta ghaNuM dhana karmarUpa dhuLathI daTAeluM che, tethI jIva potAne nidhana mAne che, ane pudgala ke je rUpuM, enuM, metI, vigere che, tene dhana samajI pagale bhikSA mAgyA kare che. paNa jyAre prANIne zrI sallurUne samAgama thAya che, tyAre tene gurU Atmika dhanajJAnacakSu ughADI dekhADe che, tethI AtmAne anaMta AnaMda saMprApta thAya che. ane pachI manamAM vicAre che ke ahe satyadhana te mArA AtmAmAM che. bAghadhana te anaMta sidvajIvonI eMTha che. te to jaDavastu che. mAruM dhanate jaDavastuthI bhinna che, ema kharekhara jJAnathI vizvAsa thatAM jIvanI dhanArthe sukhArthe bAhyabhAvamAM thatI pravRtti saheje TaLe che. ane AtmA nivRttimaya bane che. ane AtmaguNa bhAvanAthI AtmAne bhAvate bhedajJAnI AtmA anaMtasukhane bhegI bane che. AtmAne zAMtabhAvarUpa amRtarasanuM A svAdana karate chate, AtmA pUrNa brahmasvarUpane abhyAsI banI, anaMta AnaMda rasane samaye samaye AsvAda le che. brAsavarUpane AnaMda bhegavI, AtmA sAMsArIka sukhane viSTasamAna lekhe che. ane iMdra, caMdra, nAgendranI padavIne paNa bALaceSTA samAna gaNe che. AtmA prabhunuM dhyAna karatAM paramAtma svarUN pragaTe che te upara zrI AnaMdaghanajI mahArAja kahe che ke - For Private And Personal Use Only Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (322) jIna svarUpa thai jina ArAdhe te sahi jinavara hove re. bhRMgI ilikAne caTakAve te bhRMgI jaga jove re. // SaT // vaLI te uMpara zrI cidAnadadacegIrAja paNa kahe che ke suNI bhRMga kero zabda kITa phITa bhRMga thayo, lohAko vikAra gayo pArasa pharasathI; phUlake saMjoga zIla tela bhayo he phulela taru bhaye caMdana suvAsake pharasathI; muktAphala svAtiko udaka bhayo sIpa saMga, kASTa huM pASANe jyuM sIlodaka pharasathI, cidAnaMda AtmA paramAtamA sarUpa bhayo. avasara pAya bhedajJAnake darasathI. paramAtmasvarUpanI bhAvanA tathA antaramAM svasattAne ekava tanmayapaNe yAvavAthI pUrNa yAtiHsvarUpanI prApti thAya che. vaLI AtmadravyanuM bhedajJAnArthe vizeSataH varNana kare che. duhA. dravyAdikathI astitA, anya nAstitA pAya; anyapaNe sApekSathI, samaya samayanI mAMya. kSayopazamatA yogathI, tuM kara nijaguNa khoja; caDhate bhAve jAgaze, cidAnandakI moja. anubhavagamya svarUpa jyAM tyAM zo vAdavivAdaH Atamane te oLakhe, pragaTe jene nAda. For Private And Personal Use Only 127 128 129 Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (3ra0) dhyAna dhyAnamAM bhedatA, kSayopazamanA bheda; samyagjJAna prabhAvathI, rahe na kiMcitkheda. 130 have dravyamAM astitA nAstitAnuM svarUpa varNana karatAM prathama prasaMge pAta dravyanuM sAmAnyataH varUpa varNave che. 1 dharmastikAya, 2 adharmAstikAya, 3 AkAzAstikAya 4 pulAstikAya, pa jIva ane 6 kAla e cha dravyamAM kAladravya te upacArathI dravya che, paraMtugatyA dravya nathI. e cha dravya zAzvata che, e che dravyamAM pAMca ajIvadravya che, ane jIva teja jIvadravya che. dharmAstikAyanA cAra guNa che. 1 arUpI, bIje ace. cana, trIje akiya; cotho gatisahAyaguNa. adharmAstikAnayA cAra guNa che. arUpI, acetana, akiya ane sthiti sAhAyaguNa. AkAzAstikAyanA cAra guNa che. arUpI, acetana, akiya, ane avagAhanA guNa, kAladravyanA upacAre cAraguNa che. arUpI acetana, akiya, navA purANAvartanA lakSaNa. pagalAstikAyanA rUpI, acetana, sakriya, ane cetha milana vikharaNapUraNagalanaguNa che. jIvadravyanA anaMtajJAna, anaMta darzana, anaMtacaritra, anaMtavIryaguNa che. e cha dravyanA guNa anAdi anaMtameM bhAMge che. have che dravyanA paryAya kahe che. dharmastikAyanA cAra pathAya che, eka baMdha, bIje deza, trIje pradeza, ane cothe agurulaghu For Private And Personal Use Only Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (3ra1 ) bIjA adharmAstikAyanA cAra paryAya che. eka kaMdha: bIje deza, trIje pradeza, ane agurulaghu. pudgala, dravyanA cAra paryAya che. eka varSa bIjo gaMdha, trIjo rasa, ane cotho sparza agurulaghusahita. tathA AkAzAstikAyanA cAra paryAya che. eka kaMdha, bIje deza, trIje pradeza, ane cothe agurulaghu. tathA kAladravyanA upacAre cAra paryAya che. eka atItakAla, bIje anAgatakAla, trIje vartamAna kAla, ce agurulaghu. temaja jIvadravyanA cAra paryAya che. eka avyAbAdha, bIjo anavagAha; trIje amUtika, ceAthe agurulaghu. e cha dravyanA patha paNa pravAhanI apekSAe anAdi anaMtame bhAMge jANavA. e cha dravyanA guNapayanuM sAmyapaNuM kahe che. agurulaghu paryAya badravyomAM sarakho che. arUpIguNa pagaladravyane TALIne paMcadravyamAM varte che. acetanaguNa paMcadravyamAM varte che. sakiyaguNa pudgala ane vyavahArathI chavadravyamAM varte che. nizcayathI sakiyaguNa chavadravyamAM vartatA nathI. calanasAhAsyaguNa eka dharmAstikAyamAM che. risAhATyaguNa eka adharmAstikAyamAM varte che. avagAhanA guNa eka AkAza dravyamAM varte che, bAkInA paMcadravyamAM nathI. vartanAguNa te eka kALadravyamAM che, tathA milanavikharaNaguNa te eka pugaladravyamAM che. anyadravyamAM nathI. tathA jJAnacetanAguNa eka 21 For Private And Personal Use Only Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 3rara) jIvadravyamAM che, e cha dravyanA mUla guNa je dravyanA che, temAMja rahe. dharma, adharma ane AkAza e traNa dravyanA traNa guNa, tathA cAra paryAya sarakhA che. traNa guNathI kAladravya paNa sAmyatAne bhaje che. dharmArikAya asaMkhyapradezI ane lekavyApI che. adharmaritakAya asaMkhyapradeza ane lokavyApI che. AkAzAritakAya anaMtapradezI ane lokAloka vyApI che pudgaladravya anaMta che, ane te paramANuMrUpadravyamAM varNa, gaMdha, rasa ane sparza rahe che. pudagaladravya lokavyApI che. kAladravya upacArathI ahIdIpa vyApI che. bAhyakALane vyavahAra sUryacaMdranI gatiupara AdhAra rAkhe che. jIvadravya anaMta che. pratyeka jIvanA asaMkhyAta pradeza che, ane te jIva lekamAM vyApIne rahe che. dehadhArI jIvinA pradezo jeTaluM zarIramAna hoya, teTalAmAM vyApIne rahe che. e dravyamAM jIvana guNane ghAtaka eka pagalA sitakAya che. cha dravya nizcayanayathI pitapatAnA svarUpamAM pariName che. dareka dravyano pariNamanadharma bhinna bhinna va che. je dareka dravyane pariNamanadharma eka sarakho hoya, te pratyekadravyanI pariNamatA eka sarakhI thaI jAya, ane tethI pratyeka dravya bhinna bhinna kahevAya nahIM. vyavahArathI jIva ane pugala e be dravyapariNAmI che. rAgadveSa sahIta jIvane pugalanI sAthe pariNamavAne svabhAva che. be dravyamAM pari For Private And Personal Use Only Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (3ra3) NamavAnI zakti rahI che. paNa temAM pariNamanakiyAno pravartaka azuddhapariNatithI AtmA bhAse che. AtmA azuddhapariNatithI pugaladravyane AkarSe che, tethI pariNamanane mukhya pravartaka AtmA bane che. je pariNamananuM mukhyapravataMka phugaladravya hoya, te jIva ca pugadravyathI chuTe thaI zake nahIM. bemAM pariNamanavAva rahyA che, tethI te 5riName che. pariNamananA be bheda che. 1 eka zuddhapariNamana ane bIjuM azupariNamana. temAM dharma, adharma, AkAza, kAla e cAranuM pariNamana pitAnA ravarUpamAM che, tethI te zuddhapariNamana che, jIva ane puNaladravyanuM enA saMyegathI vibhAvapariNamana thayuM che, tethI te azu pariNamana kahevAya che. anAdikALathI jIva ane pugalanuM azuddhapariNamana vI . saMsArIjIvA samaye samaye sAta ATha karmavargaNA grahaNa karI azuddhatAnI vRddhi kare che. keTalIka karmavargaNAo khare che ane keTalIka navI Ave che. have prasaMgopAta karma vagaNAnuM kiMcisvarUpa kahe che. be paramANu bhegA thAya, tyAre dyaNuka, tathA traNa paramANu maLe tyAre vyayukacchadha kahevAya che. ema asaMkhyAtAparamANu maLe, tyAre asaMkhyAtAyuka kahevAya che. tathA anaMtaparamANuo bhegA thAya, tyAre anaMtANukaddhadha kahevAya che. e skaMdha jIva grahaNa karatuM nathI. jyAre abhavyathI anaMtaguNa adhika For Private And Personal Use Only Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 324 ) paramANu bheLA thAya, tyAre aidArIkazarIrane levAyeAgya vagaNA thAya che. ema dArIkathI anataguNA paramANu maLe, tyAre vaikriyavaNA thAya. vaikriyathI anataguNAdhika paramANudala bhegA thAya, tyAre AhArakagaNA thAya che. ema uttarAttara gaNAmAM ekekathI adhika ana'taparamANue maLe, tyAre vaNAe thAya che. pahelIthI bIjI, ane bIjIthI trIjI, ane trIjIthI ceAthI tejasa, ane te jasathI bhASA, ane bhASAthI zvAsozvAsa ane zvAsozvAsathI maneAvagaNA, ane maneAvagaNAthI AThamI kAryaNavargaNAmAM anaMtaguNAdhika paramANudalIka che. AdArIka, vaikriya, AhAraka, tejasa, e cAra vagaNA khAdara che, temAM pAMca varNa, e gaMdha, pAMca rasa, ane ATha sparza, ema viza guNa rahyA che. tathA bhASA, zvAseAvAsa, mana ane kArmaNa e cAra vagaNA sUkSma che. e cAra sUkSmavagaNAmAM pAMca varNa, e gadha; pAMca rasa, ane cAra sparza, ema zeALa guNa rahyA che. ane eka paramANumAM eka varNa, eka gaMdha, eka rasa, e sparza ema pAMca guNa rahyA che. ema ATha vagaNAnAM dalIka paNa AtmAsa khyapradezAnI sAthe, kSIranIravat pariNamyAM che. pudgala dravyarUpI che. ane te AtmAnA guNAnuM AcchAdana ( vidyAta ) kare che. pudgaladravyanA be bhedu che. eka cArasparzI pudgaladravya, ane bIjuM AThasparzI pudgaladraSya For Private And Personal Use Only Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 325) che. temAM cAraspazI pugaladravya keTalA che, te batAve che. ATha karmanAM pudgalarakaMdhaparyAya, aDhAra pApasthAnakanA, kArmagzarIranA, manevargaNAnAM pudgala, tathA vacanavargaNAnAM pagala, sarva prAgA caupharasIrUpI pugala jANavAM. AtmaviryaprAgadvArA je pugalo grahavAmAM Ave che, te pragasA kahevAya che. ATha pharazIrUpI pugaladravya che, temAMnAM keTalAMka cakSugocara thAya che, ane keTalAMka thatAM nathI. vAyukAyanAM pugala tathA AhAraka zarIranAM dhuMdhalAM pugala, ane cha prakAranI dravyalezyAnA, ItyAdi AThasparza pula che, ADasparzI che, temAMnA je pugalanA kaMdhamAM karkaza ane bhArI raparzanA pula ghaNA hoya, tathA sukumAla, mRdu, ane halakA pugala ghaNA hoya, te cakSuthI dekhAya nahIM. uparAMta aMdArIka, vikiyAdikanA je pugale dekhavAmAM Ave che, AThasparzIrUpI pudgala drazya paNa che, ane adrazya che. pudgaladravyanA chuTA paramANuo paNa anaMta che. ane tenA audho paNa jIvonI sAthe maLelA anaMta che. pudgala dravyarUpI che, to paNa arUpI evA AtmaguNone tenI sAthe pariNamIne vighAta kare che. pugala ane jIvanuM pariNamana pravAhanI apekSAe abhavyajIvane anAdi anaMtame bhAMge cauda rAjaloka kSetrapramANamAM rAgadveSabhAvathI che. tathA pravAhanI apekSAe bhavyajIvone AzrayI benuM pari For Private And Personal Use Only Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (3ra6 ) mana anAdisAta bhAge che. audArIka vikiyATizarIranI sAthe jIvonuM pariNamana sAdi sAMta bhAMge che. jenI sAthe pugalanuM pariNamana sAdi anaMtame bhAMge thatuM nathI. jItenI sAthe karmarUpa pugalakanuM pariNamana vibhAvathI che, mATe pagalathI chuTo thaI AtmA mukti pAme che. vijAtiya e dravyanuM pariNamana vibhAvathI ja hoya che. potAnA guNaparyAyamAM pratyeka dravya ravabhAvathI pariName che. tethI guNaparyAyarahIta kaI draya hotuM nathI. yadyapi jIva ane pugala e be dravya pariName che, te be bhegAM potAnA mULa svabhAvathI pariNamatAM nathI. bhegAM pariName che tyAre vibhAvarUpa vyavahAranaya kahevAya che. be bhegAM maLe che, topaNa pitAnuM mULaravarUpa tyAgatAM nathI, tethI te nizAnI apekSAe potapotAnAmAM pariNamI hoI, anyamAM mULaravarUpe apariNAmI kahevAya che. dharmAstikAya, adharmAtikAya, kAla, ane AkAza e cAra, apariNAma che. te saMbaMdhI. gathI. pariSar nIva murA, sapanA vitta rivAya | nicaM kAraNa kattA, saJcagaya iyara appavase. pariNAmanuM svarUpa cha dravyamAM kahyA bAda jIvapaNuM kahe che, cha dravyamAM eka jIvadravya te jIva che.anya paMcadravya ajIva, For Private And Personal Use Only Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (327) che. cha dravyamAM eka yugaladravya mUrtimAnarUpI che. bAkInAM paMcadravya amUrtimaMta arUpI che. cha dravyamAM paMca dravya pradeza che, ane kAla apradezI che. keTalAka AtmAnA asaMkhyapradeza svIkAratA nathI, temanA matamAM AtmA aneka zarIra dhAraNa karI, ekakALamAM bhoga bhegavI zake nahIM, te dUSaNa Ave che. asaMkhya pradeza AtmAnA mAnavAthI, vaikiyazarIra dhAraNa karatAM, vA AhArakazarIra dhAraNa karatAM, dareka zarIramAM asaMkhya pradezo bhaLe che. ane paraspara zarIranI sAthe Atma pradezane saMbaMdha vati che. ane temaja aMtarAlamAM paNa AtmapradezanI tati varte che. temaja karmavege Atmapradeza saMkeca vikAza dharmavALA varte che, tathA karmayoge AtmapradezomAM gamanAgamana karI zakita varte che, tethI tathA AtmA ane zarIra dhAraNa kare che, te paNa sarva zarIramAM vartanAra asaMkhya pradezane eka samayamAM bhege eka upayoga thavAthI aneka zarIra sAthe AtmA saMbaMdha dharAvI bhoga bhogavI zake che. Indra tathA cakravatinI peThe AtmA asaMkhyapradeza che, ane te madhyama pariNAma che. vedAMtI-he siddhAMtI ! tame AtmAne sarvavyApaka mAnatA nathI, ane asaMkhya pradezothI zarIravyApaka mAno che, to koInA AtmAe puNyakRtya karyuM, ane te puppanA yoge dvIpAMtaramAM meti thayAM. te te motInI prApti For Private And Personal Use Only Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (328') tamee mAnelA dehavyApI AtmAne thaI zakaze nahIM kAraNake metiprAptikAraNa puNya te zarIra sAthe che, ane AtmA paNa zarIramAM che, te te dvIpAMtaramAM gayAvinA metinI prApti karI zake nahIM. amArA matamAM to sarvatra AtamAM vyApaka hovAthI, dviIpAMtaramAM thanAra metinI sAthe paNa AtmA tathA aSTane saMbaMdha che, tethI te metine saMbaMdha zarIranI sAthe adraSTa karAvaze. paNa siddhAMtinA matamAM sarvavyApaka AtmAnA abhAve, metine saMbaMdha zarIranI sAthe thaI zake nahIM. kAraNa ke dvIpAMtarathI moti lAvanAra koNa? siddhAMti-he bhavya jarA viratha cittathI sAMbhaLe. syAdvAdarzanamAM zarIravyApaka AtmA mAnavAthI, tame e kaheluM pUrvokta dUSaNa AvatuM nathI. joke AtmA zarIravyApI che, ane adraSTa paNa zarIra vyApI AtmAne A zraye rahe che, to paNa adraSTamAM evI zakita che ke, dvIpAMtaramAM utpanna thaelAM mati adraSTa zaktithI zarIrAsana aneka kAraNadvArA kheMcAI Ave che, ane tene bhega AtmA adraSTage kare che, adraSTa atra che, ane miti dvIpAMtaramAM che. topaNa adraSTarUpa kAraNa tithI dUra rahIne, paNa metinI prAsirUpa kArya utpanna kare che. pAse rahIne ja kAraNa kAryane utpanna kare, e kaMI niyama hotuM nathI. For Private And Personal Use Only Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (3ra) hicuMbakathI saMya ghaNI dUra hoya che, to paNa lehacuMbaka pitAnI zaktithI soyane kheMrI pAse ANe che. vaLI rayAdvAdI sarvavyApaka AtmA mAnanArane kahe che ke bhAvivastu ke je hAla utpanna thaI nathI paNa thaze, tene paNa yukata ane muMjAna nAmanA be Liye jANe che. te kahevAnuM ke-yukata ane muMjAnagInuM jJAna to hAla che, paNa vastu to hAla thaI nathI, tethI jJAna ane vastuno saMbaMdha zI rIte thaye ! putyuttaramAM tame kaheze ke, jJAnamAM evA prakAranI zakti che ke te saMbaMdhavinA paNa bhAvivastune viSayabhUta kare che. to ame paNa kahIe chIe ke atra beThAM A zarIradhArI AtmAmAM raheluM adraSTa che. temAM evI zakita che ke te dvIpAMtaramAM utpanna thanAra metine kheMcI lAvaze. vaLI ame puchIe chIe ke vartamAna jIvanA adraSTathI, bhaviSya vastu sukha devAvALI vA duHkha devAvALI pariNAmane pAme che. te kahevAnuM ke, bhAvivastu to hajI pedA thaI nathI, te bhAvi vastunI sAthe adrane saMbaMdha zI rIte thaye? pratyuttaramAM kaheche ke-adraSTamAM evI zakita che ke tene avidyamAna u. tpanna thavA vALI vastunI sAthe saMbaMdha thAya che. to tema ame paNa kahIe chIe. dvIpAMtaravati neti vagere sukha duHkha devAvALI vastune dUra chatAM, paNa adraSTa AkarSI zake For Private And Personal Use Only Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (330 ) che, temAM kaI jAtane doSa prApta thatuM nathI, mATe madhyama pariNAmI AtmA mAnatAM keIjAtane doSa Avato nathI. adraSTathI sAnukuLa pratikuLa aneka vastuone saMbaMdha zu. bhAzubha adraSTa kare che. vaLI kahyuM ke-AtmA sarvatravyApaka AkAzanI peThe che, e paNa vacana anubhavamAM AvatuM nathI. dehamAMja sukha-duHkhanA jJAtA tarIke AtmAno anubhava thAya che. paNa dehavinA dvIpAMtaramAM potAno AtmA che. evo anubhava thato nathI. jJAnaguNa jyAM hoya che, tyAM guNI AtmA hoya che. jJAnaguNa zarIranA saMbaMdha hoya che, mATe jJAnaguNano AdhAra AtmA paNa zarIramAM ja rahe che. je zarIravinA AtmA anyatra raheto hoya te hIpAMtaranuM paNa hAla jJAna thavuM joIe. je kaheze ke bAhyajJAna to IdriArA tathA manodvArA thAya che. ane dvIpAMtaramAM Idriya tathA mananA abhAve bAhyajJAna thatuM nathI. tyAre ame kahIe chIe ke bAhyajJAna bhale nA thAya, paNa DhIpAMtaramAM AtmAnA saddabhAvathI aMtarajJAna thavuM jeIe, paNa te anubhavamAM AvatuM nathI. tame kahezo ke, dvIpAMtaranA AtmAne antarajJAna che, paNa A zarIramAM rahelA AtmAne IndriyakamAvaraNa che, tethI antarajJAnane anubhava thatuM nathI. AvuM tamAruM kahevuM egya nathI. kAraNa ke dvipAMtaranA AtmAne karyAvaraNa nathI, ane A za For Private And Personal Use Only Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (331) rIramAM rahelA AtmAne kamAvaraNa che, tyAre te ema karyuM ke sarvavyApaka AtmA paNa ekadezathI baMdhAya che, ane eka dezathI mukata rahe che. Ama hovAthI kadI AtmA nirmala thaze nahIM. vaLI e nyAya che ke, sarvavyApaka AtmA eka dezathI karmathI baMdhAya nahIM. vaLI kahezo ke AtmA sarvatravyApaka hovAthI, sarvathI baMdhAya che, A paNa jJAnazunya vacana che. je sarvathI AtmA baMdhAya, to sarvatra vyApaka evuM meTuM zarIra paNa AtmAe dhAraNa karavuM joIe. pratyakSa dekhavAmAM Ave che ke, sarvavyApaka keInuM zarIra dekhAtuM nathI. je zarIra dekhAya che, te madhyama pariNAmavALAM ja hoya che, tethI AtmA paNa madhyama pariNAmavALe che, ema sAkSAt anubhava thAya che. vaLI he bhavya ! sarvatravyApaka evo AtmA mAnIe te te AkAzanI peThe niSkriya kare, ane niSkriya ane ekAMta nitya AtmA AkAzanI peThe karmathI baMdhAya nahIM. ane karmathI baMdhAyA vinA zarIra Indriya mana paNa upanna thAya nahiM, ane zarIra indriya mana te pratyakSa dekhavAmAM Ave che, tethI sarvavyApaka AtmA siddha Tharasto nathI. vaLI tame ema kahezo ke jJAna guNa te A tmAne nathI, manane dharma che tethI dvIpAMtaravati A mAne pratibhAsa thato nathI, ema kahevuM te paNa anubhava vi For Private And Personal Use Only Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (33ra) rUddha che. zAnAnaH sarvajani mamatAtA juna tathA vimAnamAnajuM A vacane tamo mAne che, temAM brahma eTale AtmAne jJAnaguNa kahyuM che, tene poteja apalApa kare te vavighAta sarA che. AtmAne jJAnaguNa yadi nahi ravIkAravAmAM Ave, te ghaTapaTa jevo jaDa AtmA thaye ane e jaDa AtmA AnaMda sukhane jJAnAbhAvathI daMDanI peThe jANI zake nahIM. vaLI yadi tame kaheze ke AtmAne karma lAgatAM ja nathI, karma nA mAyA asat che. tyAre amo puchIe chIe ke tame bole che te mukha va tamAruM zarIra zAthI banyuM? je kaheze ke karmathI banyuM, te puchavAnuM ke karmane kartA koNa? je kahezo ke AtmA, te siddhAMtavAdamAM tamoe praveza karyo. je kaheze ke karmathI zarIra nathI banyuM tyAre zAthI banyuM ? je kaheze ke bhrAMtithI zarIra banyuM, to te brAMti AtmAthI bhinna che ke abhinna ? je kahezo ke bhinna che, to AtmAthI bhinna evo bhrAMti padArtha karavAthI tatatvanI siddhi thavAthI adrutatavanuM mULa ukhaDI gayuM. kahezo ke AmAthI bhrAMti abhinna che, te siddha TharyuM ke AtmA brAMtithI bhinna thavAne nahIM-mATe pUrvokta vajadUSaNa piMjaramAMthI mukata thavA arthe karmathI AtmA baMdhAya che, ema svIkAravuM joIe. vaLI tame ema kahezo ke svama samAna kamAvA mAyA che. jema svapna jA DuM che, For Private And Personal Use Only Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ' (333) tema karma paNa asat che, tethI asathI AtmA baMdhAya nahIM. ame vika95pakSathI puchIe chIe ke ravama, jJAnamAM bhAse che ke-ajJAnamAM? tathA vamane bhAsa sat che ke asat che? prathama vikalpasaMgI karI kaheze ke svaprane jJAnamAM bhAsa thAya che, te tamArA siddhAMtane parihAra thAya che. je kaheze ke svamane jJAnamAM pratibhAsa thAya che, ane te sat che, te basa siddhAMtavAdane aMgIkAra karyo. je kahezo ke svama asat che, ane tene sAnamAM pratibhAsa thAya che, te amAre kahevAnuM ke ekAMta kavivara hotI nathI, ane tethI tene ekAMta asat AkAzakulanI peThe jJAnamAM pratibhAsa thato nathI. sthAmAM paNa alapajJAna hoya che, ane temAM bhAsanArI vastu potAnA svarUpe sat hoya che, teja pratibhAsa thAya che. jagamAM ekAMta achatA padArtho davamAM pratibhAsatA nathI. rAma jJAna paNa AtmAmAM udbhave che, ane jAgRavasthAnuM jJAna paNa AtmAmAM hoya che. svamavarathA ane sAravAramAM AtmA dhruvapaNe hoya che, tethI jAdavasthAnA anubhavelA dekhelA padArthono pratibhAsa apajJAnabhUta svaprAvasthAmAM AtmAne mane dvArA thAya che, tethI ravama purU thatAM, jAgRavasthAmAM AtmA kahe che ke, meM Aja svamamAM hAthI de; temaja AtmAne jJAna thAya che ke, divasamAM dIThelI amuka strInuM mane ravamamAM darzana thayuM. je be avasthAmAM AtmAnI hayAtI na For Private And Personal Use Only Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 334 ) hota te, paraspara avasthAne anubhava AtmAne thAta nahIM, ane thAya teA che, mATe AtmA ane avasthAmAM varte che. svAvasthAmAM paNa alpajJAna hoya che, svamAM dekhelA padArtho phakata manamAM pratiSThibita hoya che. ane te sat paNe vartanAra padArthAnA pariNAma AtmAmAM thayA hoya che. jema darpaNamAM mukhanuM pratiSThitra bhANyu. darpaNamAM pratibiMbita mukha vizrasApuGgala pariNAma che, ane te asalanA sukhanI apekSAe asat che, paNa vizvasApula pariNA manI apekSAe sat che tema atra paNa manerUpa darpaNamAM bhAsanAra padArthAne pariNAma hovAthI, asala padArthothI bhAsamAna pariNAmAkRtiyA nyArI che tethI te bhAsaka padArthAnI peThe jagatanA vyavahAramAM asamartha hovAthI asat che, paNa bhAsamAna pariNAmanI apekSAe sat che. samajavAnuM ke ekAMta asat vatu vapnamAM pratibhAsatI nathI. mATe svapna samAna kama mAnoA, tA paNa caitatvanI siddhi thaze. ravaghna paNa harSa viSAdanuM kAraNa thAya che. teA karma AtmAnI sAthe lAgelu hovAthI sukha duHkha ApavAmAM vizeSataH samartha thAya che. ravapna samAna karma kahevAthI karmanI nAritatA siddha thatI nathI. karmane ravananI upamA ApavAnuM kAraNa te e che ke svapnamAM bhAselA padArtha jema peAtAnA eTale For Private And Personal Use Only Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (335). A mAnA nathI, AtmAthI cA hoya che, tema karma paNa AtmAne lAgeluM che, paNa AtmAnuM nathI. jaDa hovAthI, tathA karma AtmAthI bhinna jAti dharmavALuM hovAthI nyAruM che, ema jJAna karAvI karmano nAza karavA mATe e vAkayanI preraNA che. ravapna pitAnI apekSAe sat che, ane AtmAnI apekSAe asat che, tema karma paNa jaDa paprArthanI apikAe sat che, paNa cita dharmanI apekSAe asat che. karmanI aritatA sinuM karavAthI AtmA karmathI baMdhAya che. vedAMtomAM lakheluM che ke jJAnarUpI agni sarva karI bALIne bhasmIbhUta kare che. sarva karma je AcAnI sAthe baMdhAya nahIM, to bhamIbhUta thavuM kenuM bane! vaLI kahyuM che ke kRtakarmakSayo nAsti kalpakoTizatarapi // avazyameva bhoktavyaM kRtaM karma zubhAzubhaM // tathA bhagavatAmAM paNa prArabdhakarma ane saMcitakarma ema be prakAranAM karmanI ghaNI carcA che. je AmAthI bhinna karma raheto karmane bhoga AtmAne thaI zake nahIM, ane AtmAnI sAthe kathaMcit abhinapaNe karma lAge, to sukha duHkhane bhega AtmA karI zake che. AmAnI sAthe karmane baMdha siddha Daryo. paNa AbhA madhyamapariNAmi mAnavAthI, karmabaMdhanI upapatti yathArtha siddha TharI zake che. For Private And Personal Use Only Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (36) have AtmA sapradezI che te kahyA bAda eka aneka kahe che. cha dravyamAM eka dharmastikAya, bIjo adharmastikAya, trIjuM AkAzAstikAya e traNa ekeka dravya che. tathA jIva pugala ane kAla e traNa dravya aneka che. cha dravyamAM AkAzadravya kSetra che, ane bIjAM pAMca dravya kSetrI che. vyavahArathI jIva ane pudgala e be dravya sakriya che, ane nizcayathI chae dravya pitA pitAnA kAryamAM sadA pravarte che; mATe sakriya che. jIvadravya saMsArAvasthAmAM sakriya che. ane siddha thatAM saMsArI kiyA karatA nathI. mATe akiya. bAkInA cAra dravyano vyavahArathI akiya che dravyArthika nayanI apekSAe cha dravya nitya dhava che. ane paryAyArthika nayanI apekSAe samaye samaye utpAda vyaya thavAthI aniya che, vyavahAranayathI jIva ane pudgala e be dravya aniya che, ane bAkInAM cAra dravya anitya che. cha dravyamAM eka jIvadravya akAraNa che, ane pAMca dravya kAraNa che. kAraNa ke paMca dravya paNa jIvana bhegamAM Ave che. jemake dharmAstikAya jIvane cAlavAmAM sAhAsya kare che. adharmAstikAya sthira rahevAmAM sahAdhya kare che. AkAzAstikAyadravya che, te jIvane avakAza levA rUpa kAryamAM nimitta kAraNarUpa bane che. pagalAstikAya che te jIvane pa. cendriyana bhegamAM zabda,rUpa, gaMdha, rasa ane sparza tarIke For Private And Personal Use Only Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (337 ) sAhAdhya kare che. kAladravya che, te jIvane bAla, tArUNya, vRddhAvasthA Ape che. tathA anAdi saMsArI jIva bhavasthiti paripakava thatAM, ekAntarmahatakAlamAM sakala ko kheravI, siddhasthAnamAM sAdi anaMtakAla rahe che. ane tyAM jIva paramAtmArUpe thaI, anaMtajJAnadarzanacAritra tathA dAnAdi paMcalabdhiAdi anaMtaguNane bhoga kare che, mATe kAladravya paNa jIvane bhegamAM sAhATyakArI che. paNa eka jIvadravya koInA bhegamAM Avato nathI. jIva paramAtmAvasthA pAme che, tyAre paMcadravyamAMthI eka AkAzadravya avagAhanA sAdi anaMtame bhAMge Ape che. tethI te vyavahArathI upacAre siddha jIvanA bhegamAM sAhATyakArI kahevAya. paNa vastunatyA ravadravyAdi. catuSTayane ja bhoga siddhAtmAne che. anyadravyane bhega sidadhane hete nathI. tema kAladravya paNa upacArathI dravya che ane te aDhI dviIpamAM kAla varte che. siddhanA jIvane kAladravya bhegamAM kAraNa kahevuM, te upacArathI che, vastutaH te svadravya caturNacanA bhAgamAM kAraNa nathI tathA dharmAstikAya ane adhimastikAya paNa upacArathI bhogamAM sAhATyakArI siddhamAM gaNAya che. vastu svarUpe jotAM, siddhabhagavaMtane pitAnA guNenA bhAgamAM anyanI apekSA nathI. siddhanA jIvane pitAno utpAdatrayanI vartanArUpa kALa che, te bhegamAM Ave che temAM upacAra nathI tathA pakSAMtare jIva kAraNa che, ane bAkInAM For Private And Personal Use Only Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (338 ) paMcadravya akAraNa che. e vacana paNa anubhavamAM Ave che. bahuzrata kahe te kharU. cha dravyamAM eka AkAzadravya sarvavyApI che, ane bAkInAM cAra dravya lekavyApI che. kAladravya upacAre che, ane te aDhIdvIpa vyApI jANavo. have ekekA drazyamAM eka nitya, bIje anitya, trIjo eka, ceAthe aneka, paMcama satuM, ane cha asatu, sAtame vaktavya, ane AThame avaktavya, e ADa paNa kahe che. dharmAstikAyanA cAraguNa nitya che. tathA paryAyamAM dharmAstikAyane eka skaMdha nitya che. bAkInA dezapradeza tathA agurU ladhuparyAya anitya che. adhamastikAyanA cAra guNa tathA lokapramANa kaMdhe nitya che. ane dezapradeza ane agurU ladhuparyAya anitya che, AkAzAstikAyanA cAra guNa tathA loka pramANa sakaMdha nitya che. deza, pradeza ane aNurUlaghu anitya che. kAladravyanA cAra guNa upacArathI nitya che, ane cAra pAya anitya che, pudagalanA cAra guNa nitya che ane cAra paryAya anitya che. jIvadravyanA cAraguNa tathA traNa paryAya nitya che ane eka agurulaghupAya anitya che. - have eka aneka pakSa dravyamAM kahe che. dharma ane adharmAstikAya e be dravyane rakaMdha lekAkAza pramANa eka che. ane guNa anaMta che. paryAya anaMta che. pradeza asaM For Private And Personal Use Only Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (33) khyAtA che. tadapekSaoe aneka paDyuM che. AkAzadravyane lekAleka pramANa skaMdha eka che. ane gu! anaMtA che. paryAya anaMtA che. pradeza anaMtA che mATe aneka che. kAlidravyane vartanArUpa guNa eka che. ane guNa anaMtA che. paryAya anaMtA che. samaya anaMtA che. kemake atIkAle anaMtasamaya gayA, ane anAgata kAle anaMta samaya Avaze. tathA vartamAnakAle eka samaya varte che. mATe aneka pAnuM che. pudagaladravyanA paramANu anaMtA che. te ekeka paramANumAM anaMtaguNa paryAya che, tenI apekSAe aneka paNa che. ane pura galamAM pudagalapAnuM te eka che. jIvadravya anaMtA che. ekeka jIvamAM asaMkhyAnA pradeza che. tathA jIvamAM jJAna na cAritrAdiguNa anaMtA che. paryAya anaMtA che, te aneka paDyuM che, tathA jIvitavyapaNe sarva jI ne eka sarakho che. pra. uDe che ke jyAre sarva jIva sarakhA che, to melanA ane saMsArIjIva eka sarakhA karyA, to mArA jevAne sukha ane saMsArIjIne duHkha thAya che, te thavuM joIe nahi. uttaramAM samAdhAna ke, saMgrahanayathI te sattAnI apekSAe, saMsArI ane siddha eka sarakhA che. tathA nigamanayanI apekSAe AtmAnA ADa rUcaka sarva saMsArIjIne nirmala che, te apekSAe sarvajIva eka sarakhA jANavA. jIvatvapaNuM sarvanuM eka sarakhuM che. mATe ekapaNuM For Private And Personal Use Only Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (340 ) jANavuM. nizcayanayathI sarvajIva siddhasamAna che. ziSya prazna kare che ke, je sarvajIva siddha samAna che, te abhavyajIva paNa siddhasamAna TharyA, teto mokSe jatA nathI. tene uttara ke, abhavyane karma cIkaNAM che. ane abhavyamAM parAvarta dharma nathI. tethI siddha thatA nathI. bhavyajIvamAM to mokSagamanane svabhAva che. bhavyajInA sarvathA zuddha paryAya thaI zake che, tethI kAraNa sAmagrI prApta thatAM palaTaNa pAme che. guNazreNi caDhI mokSa jAya che. have tathA pakSa kahe che. e cha dravya che te pitAnA dravya kSetra kAla bhAvapaNe sara che. ane pratyeka dravya che, te paradravya, kSetra, kAla, bhAvathI upara che. dharmastikAane mUla guNa calanasahAyapaNAno che, te svadravya che. adhamastikAyane mUlaguNa sthitisahAya paNAne che, te svadravya che. tathA AkAzAritakAyane mUlaguNa avagAhapaNAne che, te svadravya, tathA kAlano mUlaguNa vartanA lakSaNa che, te svadravya jANave. tathA pudgalane mUlaguNa pUraNugalanapaNo, te tene svadravya tathA jIvadravyano mUlaguNa jJAna cetanAdikapaNe te svadravya. e cha dravyanuM dravyapaNuM kahyuM, have svakSetra te dravyanuM pradezapaNuM jANavuM. dharmaritakAya tathA adha. mastikAyanuM kSetra asaMkhyAta pradeza che. AkAzanuM svakSetra anaMtapradeza che. kAladravyanuM svakSetra samaya che. pudagala For Private And Personal Use Only Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (341). dravyanuM rakSetra eka paramANu che. paramANuo anaMtA che. chavadravyane svakSetra eka jIvanA asaMkhyAtA pradeza che. e cha dravyamAM agurulaghune svakAla che. cha dravyanA pitapitAnA guNaparyAya te sarvadravyane bhAva jANa. tAtparyartha ke dharmaritakAmAM svadravyAdi catuSTaya che, anyanA nathI. anyanI nAritatA che. adharmaritakAmAM ravadravyAdi catuSTaya che, temAM anyanI nAstitA che. A temaja kAla ane chavadravyamAM svadravyAdi catuSTayava che, ane temAM paranA catuSTayavanI nAstitA varte che. guNavatta dravya guNaparyAyavaMta te dravya jANavuM. dravyathI abheda paryAyavALuM dravya jANavuM. svadharmanuM AdhArarvatapaNuM tene kSetra kahe che, tathA utpAdadhyayanI vartanane kAla kahe che. tathA vizeSa guNaparipaNuti, svabhAvapariNati, paryAya pramukha, te ravabhAva jANo. atra Sa dravyamAM 1 bhedaravabhAva. 2 abhedaravabhAve. 3 bhavyasvabhAva. 4 abhavyasvabhAva. pa paramasvabhAva. e paMcanuM kiMcit svarUpa kahe che. pratyeka dravyanA svadharma potapotAnuM bhinnabhinna kArya kare che, tenI apekSAe meghamANa che. ane avasthA paNe kAmezvamAve che. tathA pratyeka dravyanuM svarUpa palaTatuM nathI, tenI apekSAe madhyamAra che, tathA pratyeka dravyamAM paryAyone upAdvyayapaNe palaTaNa paNuM thAya che, tenI apekSAe macamAra che, ane pratyeka For Private And Personal Use Only Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (342 ) dravyanA sarvadharma che, te vizeSa dharmanA anuyAyIpaNe pariName che, tenI apekSAe pamaravabhAva jANavo. pUrvokta sAmAnya svabhAva jANavA. e pramANe pa dravya viguNa saMta che, ane paraguNe sat che. - have vaktavya tathA avakAvyapakSa kahe che. cha dravyamAM anaMtAguNa paryAya ghartha eTale vacane kahevA gya che. ane cha dravyamAM anaMtaguNa paryAya avaktavya eTale kahevA gya nathI. arthAt vacanathI kahI zakAtA nathI. zrI kevalajJAnI bhagavaMte sarva padArthonuM yathAtathya varUpajJAnamAM dIThuM. tenA anaMtamA bhAge je vakatavya eTale kahevA gya hatuM te kahyuM. vaikharI vANIthI dezanA detAM vakatavyane tamo bhAga bhAvArthapaNe zrIgaNadhadeva jhI ane teno anaM. bhAga zrIgaNadeve sUtramAM che. te sUtramAM je bhAva prarUdhyA, tenA asaMkhyAtame bhAge hAla Agama varSa che. have nitya ane anitya pakSamAMthI utpanna thatI catubhaMgI vikalpavicAra varNave che. jenI Adi ane aMta nathI, tene anAdi anaMta kahe che. prathama bhaMga. jANa jenI Adi nathI ane aMta che, ne anAdisAta dvitIya bhaMga samajavo tathA jenI Adi ane aMta che. te sAdi sAMta tRtIyabhaMga samaje. jenI Adi che paNa aMta nathI te AdianaMta nAmaka caturtha bhaMga samaja. For Private And Personal Use Only Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (343) e caturbhagI vikalpane vicAra padvavyamAM varNave che. chavadravyamAM jJAna, darzana, cAritra, vIrya, sukhAdiguNa anAdianaMta nitya che. bhavyajIvane karma saMbaMdha anAdisAMta bhAMge che, kAraNa ke, karmanI sAthe jIvane saMbaMdha anAdikALathI che, paNa siddha thavAthI kamAta Ave che. jIvane devatA, manuSya, tiryaka, nArakInI gatimAM javuM, zarIra dhAraNa karavAM, ega dhAraNa karavA, ItyAdi sAdisAta bhAMge che. jIva karmakSaya karI siddhamAM gayA tyAM siddhapaNAnI Adi che, paNa tyAMthI kadI saMsAramAM janma dhAraNa karavAnuM nathI, tenI apekSAe sAdi anaMtabhaMga paNa. jIvadravyamAM ema caturbhAgI kathI. have dhamastikAmAM catubhegI kathe che. dharmastikAmAM cAra guNa tathA skaMdhatva anAdi anaMta che. dharmAstikAyamAM anAdisata bhaMga nathI. tathA temAM deza, pradeza, agurulaghu, sAvita bhAMge che. tathA siddhajImAM dharmastikAyanA je pradeza rahyA che, te pradeza AzrIne rAtrinaMta bhaMga che. kAraNa ke dhAritakAyanA te pradezonI sAthe, siddha thaelA jIvone saMbaMdha thayo, tenI Adi che; paNa pAt aMta nathI. e pramANe adhamaritakAmAM paNa caturbhagI samajavI. AkAzadravyamAM guNa tathA rakaMdha anaMta che. AkAzadravyane skaMdha kAleka pramANa che, tenI kAlAkSiAthI Adi nathI, ane aMta paNa nathI, kSetrApekSAe, kAlaka pramANa meTA rka For Private And Personal Use Only Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (344) dhanI Adi nathI, ane aMta paNa nathI. kAkAzathI bahAra sarva dizAe alakAkAzanI sthiti che. tene aMta arthAt pAra maryAdA AvatI nathI. alakAkAza ekaluM laIe, apekSAe teno lokAkAzathI prAraMbha arthAt Adi laIe paNa aMta nathI, mATe sAdi anaMta bhAMgo elekAkAzamAM lAge. temaja caudarAjalokane skaMdha lekAkAza che, te sArita che, te A pramANe lokanA madhyabhAge, ATharUcaka pradezathI mAMDIne sAdi che, ane jyAM cauda rAjalakane aMta Ave che, tyAM sAtapaNuM jANavuM. tathA AkAzadravyanA dezapradeza, tathA agurulaghu, sadizAMta che. tathA siddhajI nI sAthe AkAzane saMbaMdha sAdi anaMtame bhAge che, kAra ke, AkAzapradezanI sAthe siddhi sthAnamAM siddhanA saMbaMdhanI Adi che, paNa te saMbaMdhane aMta AvavAne nathI, mATe anaMtasaMga jANo. pagaladravyamAM guNa anadi anaMta che. abhavyajIva ane pugalarUpa kamane saMbaMdha anAdi anaMta che. ane bhavyajIvane pagalo saMbaMdha, anAdi sAMtabhAge jANo, pugalanA sarva rakaMdha sAdisAMta che. tathA palaTaNa svabhAve varNa baMdha rasa ane sparza paNa sAdisAMta bhAMge che. sAdi anaMtabhaMga pugalamAM vartato nathI. kALadravyamAM cAraguNa anAdi anaMta che, paryAyamAM For Private And Personal Use Only Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (34pa) bhUtakAla anAdisAta che. ane vartamAnakALa sAdikSAMta che. bhaviSyakALa sAdi anaMta che. bhaviSyakALanI vartamAnakALanI apekSAe sAdi che, paNa tene aMta nathI. kALanuM svarUpa upacArathI sarva jANavuM. have vyAdika catuSTayamAM caturbhagI kathe che. jIvadravyamAM dravyathI jJAnAdikaguNa anAdi anaMta che. svakSetrathI jIvanA asaMkhyAtA pradeza che, te sAdisAMta che. vastutaH kSetrathI jIvanA asaMkhya pradeza anAdianaMtame bhAMge che. kAraNa ke AtmAnA pradezanI Adi nathI. nitya che, mATe tathA AmAnA asaMkhya pradezano aMta nathI. avinAzI che, mATe. asaMkhyAta pradezarUpa svatra jIvanuM che, te anAdianaMtabhAge che. paNa asaMkhyAta pradezamaya jIvadravya saMsArI dazAmAM zarIravyApI hoya che, ane jIvanA pradezonuM urvartana hovAthI, te phare che tethI AkAzapradezonI sAthe tene saMbaMdha sAdipaNe varte che. bIjA AkAzapradezonI sAthe teja Atmapradezono saMbaMdha thAtAM, prathamanA saMbaMdhane aMta Ave che, mATe AkAza pradezanI sAthe jIvana pradezene sAdisAMta saMbaMdha jANavo, tathA siddhajInA pradezene AkAzapradezanI sAthe saMbaMdha sAdi anaMtame bhAMge hoya che. jIvane svakAla agurulaghu guNa anAdi anaMta che tathA arUlaghu guNane upaja tathA viNase sAdisAMta For Private And Personal Use Only Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (346 ) bhAMge che. tathA ravabhAvaguNa paryAya che, te potAnA svarUpanI apekSAe anAdi anaMta che. dharmAstikAyamAM svadravyacalana sahAya guNa anAdi anaMta che. svakSetrakAlanI apekSAe anAdi anaMta che. tathA AvagAhanApaNe sAdisata che. svakAla je agurulaghuguNa che, te anAdi anaMta che, tathA utpAdatraya sAdisAMta che, ravabhAva te cAraguNa agurulaghu anAdi anaMta che. 1 dha. 2 deza. 3 pradeza te avagAhanA pramANe sAdisAMta che. ema adharmastikAmAM paNa caturbhagI jANavI, tathA AkAzAritakAya dravyamAM svadravya avagAhanA dAnaguNa anAdi anaMta che. svakSetra kAlaka pramANa anaMta pradeza anAdi anaMta che. vikAla agurU laghuguNa anAdi anaMta che. tathA gurU laghuthI utpAdavyaya thAya che, te rAdisAMta bhAMge che. tathA vabhAva te cAra guNa tathA skaMdha ane agurulaghu anAdi anaMta che. tathA dezapradeza sAdikSAMta che. kAladravyamAM svadravya. navA purAnA nartanAguNa, anAdi anaMta che. svakSetra samayakALa radisati che. vartamAna samaya eka che, mATe tathA svakAla te anAdi anaMta che, svabhAva te cAraguNa ane agurulaghu anAdi anaMta che. vartamAna sAdisAMta ane anAgatasAdi anaMta che. pagaladravyamAM svadravya je puraNagalana dharma che, te For Private And Personal Use Only Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 347 ) anAdi anaMta che. svakSetra paramANu sAdisAMta che. svakAla agurulaghu anAdi anaMta che. agurulaghu utpAdaya sAdi sAMta che. ravabhAva te guNacAra anAdi anaMta che. varNagaMdharasa ane sparza paryAya sAdisAMta che. ema svadravyAdi catuTayamAM caturbhagI kahI. che dravya saMbaMdhamAM caturbhagI avatAra AkAzadravyanA be bheda che. 1 kAkAza, 2 alekAkAza, temAM alakAkAzamAM koI dravya nathI. ane lekAkAzamAM cha dravya che. tyAM prathama kAkAza, dvitIyadhamAritakAya. tRtIya adhAritakAya, te anAdi anaMta saMbaMdhI che, lokAkAzanA ekeka pradezamAM dhAritakAya, tathA adharmaritakAyane ekeka pradeza rahyA che. te paNa koI vakhata vinAza pAmaze nahIM. mATe anAdi anaMta saMbaMdhI che. kAkAza kSe sarva ane jIvadravyane saMbaMdha anAdikALathI che, ane tene aMta Avaze nahIM. kAkAzamAMja sarva jIve varte che. mATe tene saMbaMdha paNa anaMtakALa sudhI che. saMsArI jIva karmasahIta ane lokonA pradezane saMbaMdha sAdisAMta che. kAraNake, karma sahita jIva AkAzanA eka pradezana saMbaMdha tyAga karI, bIja pradeze saMbaMdha kare che, vaLI bIjA pradezane saMbaMdha karI, trIjA pradezane saMbaMdha kare che. pradezanI sAthe saMbaMdha karatAM, For Private And Personal Use Only Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 348 ) Adi ane tyAga karatAM aMta thAya che. paNa lekAMta siddhakSetranA siddhajIne tatrastha AkAzapradezonI sAthe saMbaMdha che, te Adi anaMtame bhAMge jANavo. lokAkAza ane pugala dravyane anAdi anaMta saMbaMdha che. AkAza pradezanI sAthe pudgala paramANune sAdi sAMta saMbaMdha che. ema AkAzanI peThe dharmAstikAya ane adharmAstikAyane paNa saMbaMdha jANo. jIva ane pudgala dravyane anAdi anaMta saMbaMdha che, bhavyane pudgalane saMbaMdha anAdi sAMta ane abhavyane anAdi anaMta saMbaMdha che. atra samajavuM ke karma jaDa che, to paNa te AzAnI azupariNatige A mAne lAge che, azuddha pariNati anAdikALathI che, tethI karmapaNa jIvane anAdikALathI lAgyAM che, anya koI karma lagADanAra nathI. nizcayathI chae dravya svabhAva pariNAme pariNamyA che. ane pratyeka dravyano svabhAmAM pariNAma zAsvata che. te pariNAma anAdi anaMtame bhAMge che. jIva ane pudgala dravya be pariNamyAM che. te vibhAva pariNAma che. pugalane pariNAma sattAo anAdi anaMta che. ane pudgalanuM milavuM vikharavuM sAdisAMta che, jIvadravya pugala sAthe maLela hoya. tyAre sakriya che, ane karmarUpa pudgalathI rahIta thAya tyAre akiya che. pudgaladravya sadA sakriya che. For Private And Personal Use Only Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (34 ) eka apakSathI nizcayajJAna mATe niyavivecana sarva dravyamAM aneka svabhAva varte che. te ekavacanathI kahI zakAya nahIM. aneka dharmano apalApa thAya nahIM, mATe sApekSapaNe vacanavargaNAe bolavuM tene naya kahe che. nayanA mULa be bheda che. 1 dravyAkinaya, 2 paryAyArthika naya. 1 upadavyayaparyAyane je zANapaNe rahe che, ane dravyanI sattAne mukhyapaNe grahaNa kare che, tene dravyAthika naya kahe che. tenA daza bheda che. 1 sarva dravya nitya che, tene nitya kavyArthika kahe che ke mAghutAgurAna riparva nica ema niyanuM lakSaNa jANavuM je agurulaghu guNa ane trinI apekSA karyA vinA mUla guNane piMDapaNe grahe tene eka vyArthika kahe che. jJAna nAdika guNe sarva jIve sattAthI eka sarakhA che. mATe sarva jIvone eka jIva kahe. ravadravyAthikane grahe te sat dravyAkinaya jANavo. jema sat akSai dravya (sat che teja dravyanuM lakSaNa che) ekAMte sat dravyArthika nayane - havAthI, saMgraha nayAbhAsa kahevAya che. ane ema ekAMte satu dravyArthika nayanuM avalaMbana karanAra advaitamata nIkaje che. advaitavAdane siddhAMta e che ke eka AtmA sarva prANI che. eka AtmA paNa bahu prakAre thAya che. kahyuM che ke - For Private And Personal Use Only Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (350 ) va. eka evahi bhUtAtmA sUte bhUte vyavasthitaH ekathA bahudhA ceva dRzyate jalacaMdravat. ? bhAvArtha-sugama che. eka AtmA sarva jIvone che. ane tethI sat evI eka varatu dunIyAmAM che. anya ane sat che. sarvatra vyApaka eka brahmasattAnuM jJAna thavuM tathA tanmaya thavuM, tenuM nAma mokSa che. mokSAvarathAmAM AtmAmAM bIlakula jJAna hotuM nathI. jayAM sudhI jJAna hoya, tyAM sudhI mA nI vAsanA che, ane tethI tAtkAla brahmasuane anubhava Avato nathI. Ama kahenAra advaitavAdIne primapUrvaka pUchIe chIe ke, tama sarva jInI sattAne ja grahI vyaktino apalApa kare che. jema ke koI manube hajAra gAye dekhIne pachI sarvamAM rahelA sAdhAraNa dharma, je gosvarUpa sattA, tene grahIne kahe ke, sarva gAyo eka che, ema ucArI vizeSa dharma, je pratyeka gAyamAM jude judo rahe che, tene tathA pratyeka gAkina bhinna che, tene mAne nahIM. tenA jevI ajJAnatA samajAya che. tathA jema koI manuSya vanamAM gaye, ane tyAM Ajha, lIMbaDA, rANu, uMbara, mahuDA, jAmaphaLa, sItAphaLa, vigere aneka vRkSa dekhIne ekAMte vRkSava dharma sarva mAM eka sarakhe mAnIne kahe ke, sarva vRkSa vRkSa-sattArUpa dharmathI eka che. For Private And Personal Use Only Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 351 ) ' judI judI A kRtikA vrukSAnI dekhAya che, te phakata kalpanA che. Ama kahenAra zrIjI bAjuthI vicAra karatA nathI ke, pratyeka to hRtva sAdharaNa dhathI eka sarakhAM che, tema chatAM Asa, nikha Adi bhinna bhinna vyakti pratyakSa de. khAya che, tethI vyaktinI apekSAe te aneka che. pratyeka vRkSa gulanI apekSAe aneka che, tema vizeSa dharma jANyA chatAM, vizeSa dharmanA apalApa kare che, tenI peThe sattAthI sarva jIvonA eka AtmA mAIne asa`khya pradezarUpa vyaktino apalApa karavA, tathA pratyeka Atmavya ta bhinna bhinna rahe che. tenA apalApa karI ekAMte sAmAnya dharmarUpa sattAne svIkAravI, pUrvIkata e daSTAMtAnI paDe pratsA virodha Ave che. vaLI jalamAM caMdramAnu pratibiba paDe che, temAM caMdra eka che, ane pratibaMma aneka che, tema AtmA eka che, paNatenA pratiba barUpa jIve aneka che. ema tameA kahe! che, te paNa jJAna yutithI vicArI zvetAM asat Dare che. kAraNake rUSipadArthanuM pratibiMba paDe che. jema cadra rUpI che, te tenuM pratibiMba paNa rUpI paDe che. prajJA (AtmA) arUpI nirAkAra padArtha che, tethI tenu pratibiMba paDeja nahI. AtmA nirAkAra heAvAthI, tenuM aneka jIvarUpa pratibiMba AkAzanI peThe paDe nahIM. ema pramANathI paNa siddha kare che. tathA jema sarvapaka AkAza che, te AkAza nirAkAra hovAthI, tenuM pratiSima For Private And Personal Use Only Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (upara) paDatuM nathI. tema AtmAnuM pratibiMba paDe nahIM. tathA sarvavyApaka brahmanuM aMza aMza rUpa pratibiMba paNa hoI zake nahIM. vaLI vicAravAnuM ke pratibiMba sAmI vastumAM paDe che. jema mukhanuM pratibiMba sAmI varatu dapaNamAM paDe che, tema atra paNa brahmanA pratibiMba mATe sAmI vastu bIjI mAnavI paDaze. ane sAmi varatu mAnaze to, anya jaDa padArthanI siddhi thaI tyAre eka brahma ane bIje jaDa padArtha ema be padArthanI siddhi thatAM, advaitatatvane mULathI nAza thAya che. mATe jalacaMdranuM draSTAMta paNa atatatvanI siddhimAM ghaTatuM nathI. vaLI samajavAnuM ke, je varatu hoya che, tene niSedha thAya che. je vastu nathI, teno niSedha kayAMthI hoya! advaita emAM advaita a=nahI -dvaita-be paNuM, be nahIM. AmAM tatvane niSedha kare cho, te tatvanA jJAnadhI ke ajJAnathI je kaheze ke tatvanA jJAnathI temAM prazna ke be padArtha satu che ke asata che ! je kaheze ke sat che, te satno niSedha trikAlamAM thaI zake nahIM. je kaheze ke, be padArtha asatuM che, to te kahevAnuM AkAza kusumanI peThe ekAMta asat vastu nathI, to tene niSedha zI rIte karI zakAya ! be asat mAnatAM brA paNa asat karyuM, tethI mUlato hAni deva prApta thaze. vaLI jaDa padArtha asat ane brahma asat nahIM, temAM For Private And Personal Use Only Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 353 ) sat vA zu pramANa che; tame kaheze ke brahmamAM jJAna guNa che, tethI te che. teA kahevAnu ke brahmanA jJAnaguNu bhAvika che ke vibhAvIka che. jo kaheze ke brahmanA jJAnaguNa svAbhAvika che, teA te jJAnaguNa mekSamAM paNa raheze. ane te jJAnaguNatA tame mekSamAM mAnatA nathI. bIjA pakSamAM kaheze| ke jJAnaguNa AtmAne ( brahmA ) nathI, vibhAvika che, tenA siddha haryuM ke jJAnavinA mokSadazAmAM brahma jaDa raheze, tyAre jaDamAM ane brahmamAM bhinnatA raheze nahIM, tameA kahezeAke ane dvaitatvanA ajJAnathI daitatvane niSedha karIe chIe. A pakSa paNa yuktiyukta nathI, kAraNake, jyAre dvaitatvanuM jJAna na hoya, to tene niSedha kema thai zake ? sarvatra vyApaka AtmA haratA nathI. sarvatra vyApaka AtmA mAnatAM, AtmAne karma lAgI zake nahI, vagere doSo pUrve dazAvyA che. sarva eka AtmA mAnatAM, aneka doSatati ApattinI prApti thAya che. kAraNake caitranA AtmAne duHkha paDeto, te duHkha metrane thavu joie. sarvatra eka AtmA vyApaka hAvAthI, tathA caitranI mukita thatAM, matranI mukita thavI joie. enA eka anucuta AtmA heAvAthI, kadApi tame caitra ane matrane AtmA eka nahIM mAnA, to enA AtmA bhinna bhinna mAnavAthI, syAdvAdazanamAM tamArI praveza thaye. vaLI jIvane 23 For Private And Personal Use Only Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (354) sarva jIvone eka vyApaka nitya AtmA mAnavAthI, te prathamathI ja mukata che. kAraNake, eka padArtha mAnavAthI, karmarUpa dvitIya padArthanI siddhi thaI zakaze nahIM. ane tethI tapa, tIrtha, saMnyAsa, upadeza, jJAnAbhyAsanI nirarthaktA prApta thAya che. jagatamAM eka manuSya bhegI, eka jogI, eka rAjA, eka raMka dekhavAmAM Ave che, tenuM kAraNa puNya pApa mAnyAvinA siddhi nathI. ane jyAre puNya pAparUpa karma mAnavAmAM Ave che, java ane ajIva ema be padA nI siddhi karI. temaja puNya pApanA vicitra bhedonA katA bhinna bhinna AtmA dekhavAmAM Ave che, tethI sarva jIva vyakti bhinna bhinna siddha kare che. ane tethI ja anaMta vyakti paNe anAdikALathI che, temaja sarva jIvone sAdhAraNa dharma eka sarakhe hevAthI sattAnI apekSAe sApikSapaNe eka kahevAya che. paNa tethI anAdikALa siddha aneka prati zarIra bhinna bhinna vyakitano niSedha te nathI. tethI samyak nayane sApekSapaNe avatAra thAya che. A saMbaMdhI vizeSa vivecana karatAM graMtha gArava thAya tethI karyuMnathI. vizeSa svarUpanA jIjJAsuoe sammati tarka, syAdvAda maMjarI, zAstravArtasamuccaya, anekAntajaya patAkA vigere graMthe jovA vA sAMbhaLavA. syAdvAdadarzanamAM padArthasvarUpa sApekSapaNe mAnatAM, kaeNtatvanI ane advaitatvanI For Private And Personal Use Only Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (355) paNa siddhi thAya che. jIva ane ajIva padArtha be bhinna che. tenI apekSAe tatvapaDyuM che. tathA AtmAne karma lAgyAM che, tethI AtmA ane karma e hevAthI tatva siddha kare che. tathA saMsArI AtmAmAM zuddhapariNAma ane azuddhaparihovAthI hetatva kare che, tathA AtmA ane tenA paryAya ema bheda pADavAthI OMtatvane vyavahAra thAya che. temaja AtmAne karma lAgyAM che, paNa karma che te AtmAnI apekSAe asara che, tethI eka Ama mAnavAthI atipaNuM eka jIvApekSAe siddha kare che. tathA AtmA ane AtmAnA paryAya che, te AtmAthI abhinna che, tethI tenI apekSAe ekapaNuM siddha karavAthI atatvanI upapatti thAya che. tathA AThamA guNasthAnakathI kSapakazreNi maMDAya che, tyAM zukaladhyAnanA prathama pAyAnI zarUAta thAya che. dezamAM guNaThANe ekattvavitarka apravicAra nAmanA dvitIya pAyAmAM guNa ane paryAyane samAsa AtmAmAM karavAmAM Ave che. ane tyAM ekyapaNe AtmasvarUpane pazamadhyAne zrutajJAnAlaMbI upaga varti che. tyAM eka AmasvarUpavinA anya kicit paNa upaga nathI. tethI te pAyAnI apekSAe advaitatva AtmAnuM Thare che. nizcayathI jaDatatva che, te AtmAmAM nahi vartavAthI AtmAmAM atatva svasvarUpanI apekSAe varte che. tethI jaDatatvapadArthano niSedha karatuM nathI. tathA sattA For Private And Personal Use Only Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 356 ) rUpa sAdhAraNa dharma ke je sarva padAthAmAM ttat sat pratyayane dhAraNa kare che, te paNa kAyama rahe che. have mULa triSaya upara AvIe. dravyamAM kahevA yogya guNa agIkAra kare che, tene vAvyadraSyArthi kahe che. AtmAne ajJAnI kaheve!, tene azuddha mukhyArthanaya kahe che. kAraNa ke ajJAna e azuddhatA che, tene AtmAmAM AApa karyA. tathA Sadravya che, te guNa paryAyasahita che, ema kahevu tene anvaya dravyArthivanaya kahe che. sarva jIvadravyanI mUla sattA eka che. ema kahevu tene paramavyArthinaya kahe che. sarva jIvanA AThe rUcaka pradezanirmala che. ema kahevu tene zuddha dukhyArthinaya kahe che--sarva jIvanA asaMkhyAta pradeza eka sarakhA che. temAM kicit paNa pheraphAra nathI ema kahevuM tene sattA,dhdhArthanaya kahe che. guNa ane guNI eka che. jema jJAnarUpa AtmA che. darzana AtmA che cAritra AtmA che, ema kahevu tene padmamAya zrA dravyArthinaya kahe che ityAdi dravyAthikanayanA daza bheda kahyA. have pArthiyanayanA padma kahe che. jenaya sthaMcit mukhyatAe pAyAnuM grahaNa kare che, ane gANutAe dravyatvanuM grahaNa kare che, tene pAyArthI nara kahe che. For Private And Personal Use Only Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (357) jIvane mAthAnuM kahevuM tathA siddhapaNuM kathavuM, tene TUthapaga kahe che. dravyanuM pradezamAna karavuM tene TUthaDyuM kana kahe che. guNaparyAya je guNathI anekatA thAya. jema dhAritakAyadravya potAnA calaNa sAhAyakArAdi guNathI aneka jIva tathA pudgalane sahAya kare che, tathA jema kevala jJAna eka che, te paNa te lokAleka anaMta reyane jJAnamAM viSayI bhUta kare che. te kupA jANave. eka jJAna guNanA matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, mana:paryavajJAna, kevalajJAna, tathA matijJAna, zrutajJAna, tathA vilaMgajJAna, ema ghaNuM bheda pADavA tathA eka darzananA cakSu darzana, acakSu darzana, avadhi darzana, ane kevala darzana, ema ghaNA bheda karavA tene puuthaMlanAra kahe che. agurulaghuthI ramAvAnA cha drAmAM rahelo che. e paMca paryAya padravyamAM varte che. ane cha vibhAvAya che, te jIva ane pudgala e be dravyamAM varte che. ane te vibhAva paryAyathI jIva cAra gatimAM navanavA bhava kare che. rAgadveSa kare e vibhAva paryAya che. ATha karmanI vagaNa grahavI, tathA paMca prakAranAM zarIra grahavAM, dayikabhAvamAM rAcI mAcIne rahevuM, ItyAdi sarva vibhAva paryAya che. vibhAva paryAyane nAza thavAthI siddhapaNuM pragaTe che. pudgala dravyaskaMdhapaNuM te paNa vibhAva paryAya che. For Private And Personal Use Only Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 358 ) vaLI vocanA bIjA cha bheda kahe che. 1 pudgaladravyano merU pramukha te anAdi nitya 5cAya che. 2 jIvadravyanu siddha pazu che, te sAdi nitya 5yAya jANavA, siddhapaNuM pragaTayAnI sAdi che, ane vaLI te siddhaya nitya che, tenA kApikALe nAza thavAnA nathI. 3 samaya samayamAM, jIva upaje che ane viNase che, tene anitya paryAya kahe che. zivAya sAdisAMta bhAMge che, ane te SadravyamAM samaye samaye varte che. 4 jIvAnAM janma maraNa thAya che, te karmathI thAya che, ane kamathI AtmAneA azuddha paryAya kahevAya che. ane janma maraNarUpa paryAya che, te anitya che, mATe janma maraNAdikane azuddha anitya paryAya kahe che. 5 jaDarUpa karmanA sabadha che, te upAdhi che tene upAdhiparyAya kahe che. 6 sarva dravyanA mUla payAya eka sarakhA che, tene zuddhaparyAya kahe che. have sana svapa kahe che. sAta nayanAM nAma nIce mujama che. naigama. 2 saMgraha. 1 3 vyavahAra. 4. RjusUtra 5 zabda. 6 samabhiruDha. 7 evaMbhUta prathama naigamanayanuM svarUpa kahe che, vastunA dharmanA For Private And Personal Use Only Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 358) eka a ane grahaNa kare che, tene naigama kahe che. jema koI tevadratta manuSya siddhAcala yAtrA karavA mATe gharamAMthI bahAra nIkaLe. loke tene gAmanI bahAra vaLAvI AvyA. koI manuSya pUchyuM ke devadatta kayAM gaye, tyAre eke kahyuM ke-vatta siddhAcaLa gaye. hajI devadatta gAmanI bahAra, che, paNa gamanano eka aMza grahI siddhAcala gaye ema kahevuM, te gamananI pravRtti che. tathA gurUe ziSyane kahyuM, saMthAro kara. ziSya saMthAro pAtharavAnI pravRtti karavA lAge. gurUe pUchayuM saMthAre karyo ke; ziye kahyuM . A vacana paNa naigamanayanuM che. karavA mAMDI vastu karI kahevAya, ema A nayane abhiprAya che. vathA rAjA ke jamAlIe karavA mAMDyuM te karyuM nA kahevAya, ema kahI nigamanayanA abhiprAyane a5lApa karyo hato. mATe tene usUtrabhASI zrIvIraprabhue kahyA hate. tathA jema ke manuSyane rUpa levAnuM mana thayuM, tethI te rUpiyA mATe mATI levA gaye. mArgamAM koIe pRcchA karI ke, he bhavya ! tuM kayAM jAya che? tyAre teNe uttara Ape ke, huM rUpa levA jAu chuM. hajI rUpiye tema nathI, te paNa mATIthI maLaze. mATI arthe gamananA abhiprAyamAM rUpiyAne Aropa karyo. mATe tene nigamanaya kahe che. vastunA eka aMzamAM vastune Aropa kare, te nigamanuM kArya che. tathA sarva jIvanA For Private And Personal Use Only Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (360 ) ATharacaka pradeza nirmala che, siddhasamAna che, tethI sarva jIvone siddha kahevA, e nigamanuM vacana jANavuM. ATharUcakapradeza nirmaLatArUpa eka aMzathI sarva paripUrNa vastu dharmane padArthamAM Aropa karyo. naigamanayanA traNa bheda che. anAma, karavAnaiyAma, ane vartamAnAma. vaLI nigamanayanA traNa bheda che-1 jhA 2 karaMjJA ane 3 raMjAra temAM ApanA cAra bheda che. 1 , 2 guorg, ke vAtrA ane e vA. temAM prathama vyApa che tene kahe che. kAladravyarUpa bhinna vastu nathI. paMcAstikAyamAM samaye samaye utpAdavyayanI vartanane kAla the che. te paMcadravyamAM, samaye samaye vartI rahyo che. tevI vartanA kaMI kuMdravya nathI tema chatAM tevI vartanAmAM dravyane Arepa karI, vartanane kAladravya kahevuM, te drazcA jANavo. jJAna, darzana, cAritra, guNa che, te guNone AtmadravyamAM Aropa karavo athatuM dravyane guNa kahevo. jema kAma,jJAna, sAmAna, ujhAmA, cAritra ityAdi dravyamAM guNA jANavo. tathA vaLI caMcaLatA, skRti, vega, kIrti, baLa, vigere tathA mUrkhatA, niMdA, apakItine jIvamAM Aropa karI jIvane caMcaLa kahe, mUrkha kahe niMdaka kahe; baLavAna kahe, ItyAdi sarva kuLa jANo. puNya ane pApanI prakRtithI kahevAtA guNo tathA durguNono For Private And Personal Use Only Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (361 ) Aropa chavamAM kare, te guNo che. puNya ane pApanI prakRti jIvanA guNa nathI, tema chatAM temAM IcchAniSTha buddhithI jIva rAgadveSage karma bAMdhe che. kAlApanA traNa bheda che. temAM rUSabhadevanuM nirvANa thayAM ghaNe kALavyatIta thaye, tema chatAM ema kahevuM Aja meraterasanA roja zrI AdinAthanuM nivANa kalyANaka che, te vartamAnakALamAM tArA jANavo. pAnAbhAdi anAgatALane tIrthakarono vartamAnakALamAM Aropa karo. jema ke Aja zrIpAnAbhanuM janmakalyANaka che. te vartamAnakAlamAM manAtajAttApa jANa. e pramANe vartamAnane Apa atIta anAgatamAM karo. tathA zrI tIrthakara bhagavaMtane sAcA ( tAranArA ) kahevA, te kAraNumAM kartApaNAne Are5 jANavo, ajJAnabhAve dayika bhAvanI bAhya kaNakriyAmAM muktinuM kAraNa kaHpavuM, te jALavyA che. rainAnA be bheda che. eka bhinnAMzate skaMdhAdikane jANo. ane dvitIya abhinAMza, te AtmAnA pradeza tathA guNane avibhAga samaje. tathA nigodIyA vigere jIvanA ATha rUcaka pradeza nirmala siddha samAna che, tethI sarva jIvane siddha kahevA. te aMza naigama che, tathA vaLI ane cegI kevalI caturdazama guNasthAnake varte che. te siddhathI aze ochA che. samabhirUDha nayanI apekSAe te siddha che. For Private And Personal Use Only Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (36 ). paNa mukita sthAna nathI pAmyA, eTalI ochAza che, temane saMsArI kahevA. te aMza naigamanuM lakSaNa che. saMka95 nagamanA be bheda che. svapariNAmarUpa vIrya ce. tanAne je no navo pazama levo te. bIje kAyAtare navA navA kAryo navo no upayoga thAya, te jANava, vastumAM dharma aneka che, te ekAMte mAne, paNa paraspara sApekSapaNe na mAne, eTale vastunA eka dharmane mAne, bIjA dharmane mAne nahIM, tene nagamAbhAsa kahe che. e durNaya jANa. kAraNake te anyanayanI apekSA rAkhe nahIM. jema AtmAmAM sarva tathA caitanya e be dharma bhinna bhinna che. temAM caitanyapaNuM na mAne tene kAmamAra kahe che. 2 saMgrahanayana svarUpa. sAmAnya vastu sattA saMgrAhakaH saMgrahaH sa dvividhaH sAmAnya saMgraho vizeSa saMgrahazca sAmAnya saMgraho, dvividhaH mUlata uttaratazca mUlato'stitvAdi bhedataH SaDvidhaH uttarato jAtisamudAyabhedarUpaH jAtitaH gavi gotvaM ghaTe ghaTatvaM vanaspatI vanaspatitva samudayato sahakArAtmake bane sahakAravanaM manupyasamuhe manuSyachaMda ityAdi samudAya rUpaH athavA dravyamiti sAmAnya saMgrahA jIva iti vizeSa saMgrahaH tathA vizeSAvazyake saMgahaNaM saMginhai saMginhaM teva teNa jaMbheyA to saMgaho saMgihiya piMDiyatthaM vaujja For Private And Personal Use Only Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (33) ssa saMgrahaNaM sAmAnyarUpatayA sarva vastUnAmAkoDanaM saMgrahaH athavA sAmAnyarUpatayA sarva gRhAtIti saMgrahaH athavA saMgRhItaM piMDitaM tadevArtho'bhidheyaM yasya tat saMgRhIta piMDitArtha evaMbhUtaM vaco yasya saMgrahasyati saMgRhIta piMDitaM tat kimucyate ityAha saMgahIya mAgahasyaM sapiDiya megajAi mANIyaM saMgahIya maNugamo vA kaire gopiDiyaM bhaNiyaM // 1 // sAmAnyAbhimukhyena ahaNaM saMgRhIta saMgraha ucyate piMDitaM tvekajAti mAnitamAbhidhIyate piMDitasaMgrahaH atha sarvavyaktidhvanugatasya sAmAnyasya pratipAdanamanugamasaMgrahobhidhIyate vyatirekastu taditaradharmaniSedhAt bAhyadharmasaMgrAhakaM vyatirekasaMgraho bhaNyate yathA jIvo jIva iti niSedhe jIvasaMgraha eva jAtAH ataH 1 saMgraha 2 piMDitArtha 3 anugama 4 vyatirekabhedAccaturvidhaH athavA svasattAkhyaM mahAsAmAnyaM saMgRhNAti itarastu gotvAdikamavAMtarasAmAnyaM piMDitArthamabhidhIyate mahAsattArUpaM avAMtarasattArUpaM egaM niccaM niravayavamakiyaM savvagaM ca sAmannaM etat mahAsAmAnya gavi gotvAdikamavAMtarasAmAnyamiti saMgrahaH / / bhAvArtha-sAmAnya vastusattA je nityasvAdika dharma sarva dravyamA vyA54 cha, te 4 42, tene saMgrahanaya Decha. saghanA 2 se cha. 1 sAmAnya saMgraha 2 vi For Private And Personal Use Only Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (364) zaLa saMgrA temAM vaLI sAmAnya saMgrahanA be bheda che. 1 1 mUla sAmAnya saMgraha 2 uttara sAmAnya saMgraha temAM mULa sAmAnya saMgrahanA cha bheda che. 1 cattA 2 varatua, 3 vyava, 4 prameyaa, 5 rana, guraDhaputva, temAM prathama mastitvanuM svarUpa kahe che. - cha dravya pita pitAnA guNa paryAya tathA pradeze karI asti che, dharma, adharma, kAkAza, ane jIva, e cArane asaMkhyAta pradezamALI skaMdha thAya che. pudgala dravyamAM dha thavAnI zakita che. alakAkAzane aMdha anaMtapradezI che. e paMca dravya astikAya che, chaThTha kAladravyane samaya kaI kaIthI maLatuM nathI. kemake eka samaya naSTa thayA pazcAt dvitIya samaya Ave che. mATe kAla astikAya nathI. vastRta-padravyamAM vastupaNuM sAmAnyapaNe vyApI rahyuM che. dravya eka kSetramAM rahyA che. eka AkAza pradezamAM, dharmAstikAyane tathA adharmAstikAyano ekeka pradeza rahyo che. ane anaMtA jIvanA anaMtA pradeza rahyA che. putralaparamANuo anaMtA rahyA che. te sarva potAnI sattAgrahIne rahyA che. eka dukAnamAM paMcakara rahe, paNa tethI jema te bhegAmaLI jAya nahIM. arthAt temanI bhinna bhinna vyakti rahe, tema AkAzamAM paMcadravya rahyAM che, paNa te eka thaI jAya nahIM. bhinavyakti rahe. For Private And Personal Use Only Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 365 ) 3 dravya--dravyapaNuM. sarva dravya potapotAnI kriyA kare. dhamAstikAyamAM calaNa sahAyaguNu sarva pradezamAM che, te sadA jIva pudgalane calAvavArUpa kriyAkare che. prazna--leAkAMta siddhakSetramAM dhamAritakAya che te siddha jIvAne calAvavA rUpakriyA kema karatA nathI. uttara--siddhanA jIva akriya che, mATe gamanAgamana karIzakatAnathI. tethI dhamAstikAya cAlavA sahAya ApIzakatu nathI. dhAstikAyanA guNa e che ke, je cAlateA hAya tene rahAyaApe; paNa nahIM gamanakaranArane calAvIzake nahI. siddhakSetramAM nigodIyAjIva rahyA che, tathA pudgala che tene dhAstikAya cAlavAmAM sahAya Ape che; mATe te peAtAnI zakti pherave che tathA adhAstikAya jIva pudgalane sthirathavAmAM sahAya Apeche-tathA AkAzadravya sarva dravya avagAhanA dAnarUpa kArya kayA kare che. prazna---aleAkAkAzamAM anya koI draSya nathI, te alAkAkAza kayAdravyane avagAhanA dAna Ape che. uttara--aleAkAkAzamAM avagAhanA dAna guNunI zaktite leAkAkAzaza che, kiMtutatra avagAhana dAna grahanAra anyakecit dravya nathI. alakAkAzanA pratipradeze utpAdavyaya samaye samaye thairahyAche. pAththacaprovyacu dravyuM jyAM utpAda vyaya dhAnyatA hoyache, te dravya kahevAya che. aleAkAkAzamAM For Private And Personal Use Only Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (366 ) jo utpAda vyaya thAya nahIM, teA te dravya kahevAyanahIM. tyAM utpAdanyayanA sadbhAva che, mATe te dravya kahevAyache. pugaladravya maLavA vikharavAnI kriyAkareche. kAladravya vartanArUpa kricAkareche, paNa te upacArathI jIvadravya jJAnalakSaNa upayoga rUpa kriyA kareche. ema sarva draSya potapotAnI kriyAkare che. * prameyaa-pramAviSIbhUtaH pramecaH pramA eTale jJAnamAM je bhAse, tene prameya kaheche. dravya che, te jJAnamAM bhAse che, mATe te prameya che, prameyanuM pramANa kevalI peAtAnA jJAnathI. kareche. cauttarAjaleAkanuM pramANa paNa jJAnathI thAyache. dharma, adharma, AkAza, ekeka dravya che, jIvadravya anatache. tenI gaNanA nIcemujaba. sa'sImanuSya saMkhyAtA che, asaMjJI manuSya asaMkhyAtA che, nArakI asaMkhyAtA che, devatA asaMkhyAtA che. tiryakSa cendriya asaMkhyAtA che, dvIndriya asaMkhyAtA che. trIndriya asaMkhyAtA che. caturindriya asakhyAtA che. tethI pRthvIkAya asaMkhyAtA che. akAya asaMkhyAtA che, tejasakAya asaMkhyAtA che. vAyukAya asakhyAtA che, pratyeka vanaspati jIva asaMkhyAta che, tethI siddhanA jIva anaMtA che. tethI mAdaranigodIyAjIva anaMtaguNAche. Adu, sUlA, gujarIAM, baTATA, sUraNa, piDALu, ratALu vigere khAdaranigeAdajIva che. khAdaranagAda kaMdamUla che, te suSThanA agrabhAgamAM Ave teTalA ka'damUlamAM anaMtA For Private And Personal Use Only Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (367) jIva che, te siddhanA jIvathI anaMtaguNa che. sUphamanigodanA jIva anaMtaguNA che. vUmanagono vicAra. jeTalA lekAkAzanA pradeza che, teTalA nigodIyA geLA che. temAM ekeka goLAmAM asaMkhyAta nigoda che. anaMtajIvone piMDabhUta eka zarIra, tene nigada kahe che, ekeka nigadamaye anaMtajIva che. atItakAlanA sarvasamaya, tathA anAgatakAlanA sarvasamaya, tathA vartamAnakAlane eka samaya tene bheLA karI anaMtaguNa karIe teTalAjIva eka nigadamAM che, saMsArI jIva anaMtA che. ekeka jIvanA asaMkhyAta pradeza che. ekekA pradeza anaMtakanI vargaNu lAgI che, ane ekeka karmavargaNAmAM anaMta pugala paramANuo che. ema anaMta paramANu ekeka jIvane lAgyA che. tathA ekeka paramANumAM anaMtA guNaparyAyavyApIne rahyA che. anaMtaguNa pudgalaparamANu jIvathI chUTA che. asaMkhyAtA goLAmATe zAstranI sAkSI nIce mujaba. mAthA. golAya asaMkhijjA, asaMkhanigoyao havai golo ikvikami nigoe, aNaMta jIvA muNeyavyA. // 1 // For Private And Personal Use Only Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (368) thA sattarasa samahiyA, kiraigANu pANa mihaMti khuDDabhavA; sagatisa sayatihuttara, pANu puNa iga muhuttami ? manuSyanA eka zvAsozvAsamAM nigadIyA jIva sattarabhava jhAjherA kare che. eka muhurtamAM 3773 traNahajAra sAtasotaheoNra zvAse zvAsa thAya. teTalAmAM nigodIyA keTalA bhavakare te kahe che, mAthA. paNasaThi sahassa paNasaya chattissA igamuhutta khuDDabhavA; sAvALAM hoya, chattanA ghA hukuma ? nigodIyAjIva eka muhurtamAM 65536 bhava kare che. ane nigodane eka bhava 256 AvelI che. ene kSullakabhava kahe che. gAthA. Aththi aNaMtA jIvA, jehiM na patto tasAi pariNAmo; Uvajati cayAMtaya, puNovi tattheva tattheva, 1 nigodamAM anaMtAjIva evA che ke, prathama kadApi trapaNuM pAmyA nathI. anaMtakALa gaye, ane anaMtakALa jaze, paNa te che vAraMvAra tyAM upaje che, ane tyAM For Private And Personal Use Only Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 360 ). cave che, nigadanA be bheda che. 1 eka vyavahArarAzinigoda ane bIjI avyavahArarAzinigoda. temAM bAdara ekendriyapaNuM bhAvetrapaNuM pAmIne pAt nigodamAM gayA che, tene vyavahAra rAziyA kahe che. je jIva koIpaNa kALe nigodamAMthI nIkaLyA nathI, tene avyavahArarAziyA nigada jIva kahe che. atra manuSyamAMthI karma khapAvIne jeTalA jIva eka samayamAM mukti pAme che. teTalA jIva teja samayamAM avyavahArarAzi sUphamanigodamAMthI nIkaLI uMcA Ave che. je daza jIva mukti pAme to dazajIva nIkaLe. koIveLA bhavyajIva ochA nIkaLeto, te rathAne eka be abhavya nIkaLe paNa vyavahArarAzimAM jIva vadhe ghaTe nahiM leka madhyanA nigadIyA golA, chadizinA AvyA pugalane, AhArapaNe le che. te vaDhosTA kahevAya che. lekAMtapradezamAM rahelA nigadIyA goLAne traNadinA AhAranI sparzanA che. mATe tene vikalagoLA kahe che. paMcasthAvara sUdramajIva cauda rAjalakamAM vyApIne rahyA che. sAdhAraNapaNuM mAtra eka vanaspatimAM che, paNa cAramAM nathI. nigodIyAjIva anaMta duHkha bhogave che. jIva, ajIva, puNya pApa, Azrava, saMvara, nirjarA, baMdha, ane mokSa e nava tatva paNa jJAnamAM viSayIbhUta thAya che. ItyAdi sarva prameyane pramAtA AtmA che, sarva padArthamAM prameyasvarUpa sAdhA For Private And Personal Use Only Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (370 ) raNu dharma rahyA che, tenuM pramANajJAna guNathI AtmA kare che. 5 vatva (satpaNuM) satvarUpa sAdhAraNa dharma che, te SadramAM vyApIne rahyA che. sAcacaoNdavya sana Iti tatvArthavarAta. dharmAstikAyanA asaMkhyAta pradeza che tyAM eka pradezamAM agurulaghu asaMkhyAta che, ane dvitIya pradezamAM anaMta agurulaghu che. tRtIya pradezamAM saMkhyAta agurulaghu che. ema asaMkhyAtA pradezamAM agurulaghu paryAya ghaTate vadhate rahe che. agurulaghupAya cala che. je pradezamAM asaMkhya che, te pradezamAM anaMta thAya che. ane anaMtAne sthAne asaMkhyAta thAya che. ema lekapramANa asaMkhyAta pradezamAM sarakho samakAle agurulaghu paryAya phare che. te je pradezamAM asaMkhyAta TaLIne anaMta thAya che, te pradezamAM asaMkhyAtapaNAne vinAza che, ane anaMtapaNAne kAra che. ane agurulaghupaNe dhruva che. ema kapacaya ane dhruva e traNa pariNAmathI satvapaNuM jANavuM. adharmastikAmAM paNa e traNa pariNAma asaMkhyAta pradeze samaye samaye pariNamI rahyA che, ema AkAzanA anaMta pradezamAM paNa eka samaye traNa pariNAma pariName che. jIvanAasaMkhyAta pradeza che. temAM paNa utpAda, vyaya, privyavapaNuM rahyuM che. tathA pudgala paramANumAM paNa samaya samaya thAya che. ane kAlane vartamAna samaya pharIne atIta For Private And Personal Use Only Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (371 ) kAla thAya che. te samayamAM vartamAnapaNano vinAza che. ane atItatvane utpAda che. ane kAlapaNe dhruva che, ema sthalathI utpAdavyaya dhRvatva kahe. ane vastu tyA mUlapaNe seyane palaTave jJAnanuM paNa te bhAsanapaNe pariNamavuM thAya che tethI pUrvaparyayanA bhAsanano vyaya, ane abhinaya paryAya bhAsanane utpAda. tathA jJAnapaNe vyatA evI rIte sarvaguNa dharmapravRttirUpa paryAyane utpAdavyaya zrI siddhabhagavaMtamAM paNa thaI rahyo che. kAladravyamAM upacArathI sarva kahevuM. evI rIte sarva dravyamAM utpAdaya dravyatA vartI rahI che. ema sarva dravyamAM satya kahyuM. je agurulaghune bheda na thAya te pachI pradezanAM paraspara bheda kema thAya ? arthAt thAya nahI. mATe agurulaghuno bheda sarvamAM che. ane jenuM utpAda, vyaya, vyarUpa satpaNuM eka che, te dravya eka che. ane jenuM, utpAdauvyarUpa satapaNuM juduM che te dravya paNa judo che. itisattvavyAkhyA. - phe-gaDhapura- je dravyane agurulaghu paryAya che, te cha prakAranI hAni vRddhi kare che. temAM cha prakAranI hAni 1 anaMtabhAgahAni, 2 asaMkhyAtabhAgahAni, u saMkhyAtabhAgahAni, 4 saMkhyAtaguNahAni, 5 asaMkhyAta, guNahAni, 6 anaMtaguNahAni tathA cha prakAranI vRddhi. 1 anaMtamAgaddhi 2 lAMcAtamAgavRddhi 3saMkhyAtabhAgavRddhi, 4 saMkhyAtaguNavRddhi 5 asaMkhyAtaguNavRddhi 6 For Private And Personal Use Only Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (372 ) mannataMgNavRddhie cha prakAranI hAni tathA cha prakAranI vRddhi. sarvadravyamAM sadA samaye samaye pariNamI rahI che. agurulaghu svabhAvane AvaraNa nathI, tathA AtmAmAM je agurulaghuguNa che, te AtmAnA asaMkhyAta pradeze kSAyika bhAva chate sarvaguNa sAmAnyapaNe pariName che. paNa adhika nyUna pariNamate nathI. te agurulaghuguNanuM pravartana jANavuM. agurulaghuguNane gotrakama rUMdhe che. badag dvati e pramANe mULa sAmAnya saMgrahanA taravA cha bheda jANavA. tathA uttarakSAmA be bheda che. 1 gativAmAnya 2 samurAyasAmAnya. temAM gAyanA samudAyamAM gosvarUpajAti che tathA ghaTa samudAyamAM ghara, tathA vRkSa samudAyamAM vRkSarUpa sAmAnyadharma. tathA manuSyanA samudAyamAM manuSya sAmAnya dharma te jAti sAmAnyasaMgraha jANave. tathA AMbAnA samUhane Amravana kahevuM, tathA manuSyanA samUhane manuvyavRnda kahevuM. te samudAya sAmAnya che. uttarasAmAnya che, te cakSudarzana tathA acakSudarzanathI grahAya che. ane mUlasAmAnya che, te kAra tathA vaDhanathI prahAya che tathA vaLI saMgrahanayanA be bheda che. 1 sAmAjavaMjhA. 2 virasaMgrahU tyAM che nA samudAyane dravya evuM kahevuM, te sAmAnya saMgraha che. dravyatva kahevAthI sarva dravyanuM grahaNa thAya che, ane jIvane jIva kahI achavathI judA pADe te For Private And Personal Use Only Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (373) vizeSa saMgraha che. vizeSa saMgrahane viratAra ghaNe che. tathA vizeSAvasyakamAM saMgrahanayanA cAra bheda kahyA che. sAmAnyapaNe sarva varatune grahaNa karavo. athavA sAmAnyarUpapaNe sarvane saMgraha kare tene vaMdana kahe che, tenA cArabheda che. 1 saMskRtasaMgra, 2 vitararaMda, 3 3 jugamasaMgrahaiM 4 vyatirakasaMgraha. 1 sAmAnyapaNe vaheMcaNavinA e upaga athavA evuM vacana athavA e dharma koIpaNa vastumAM hoya tene grahe, te saMgRhIta yaMtranaca kahevAya che. 2 eka jAti mATe ekatva mAnIne, ekamAMja sarvanuM prahaNa karavuM, tene jivita saMgrahanA kahe che jema gze rAjA ghare purapATe ItyAdi anaMtivaratu paNa ekajatithI grahaNa thAya che. ghaTA jAtithI atItakAla, anAgatakALa ane vartamAnakAlanA sarva ghaTonuM grahaNa thAya che. 3 aneka jIvarUpa aneka vyaktimAM je anugamadhama varte che, tene anugamasaMgrada kahe che. jema sAme mAmA. sapaNuM sarvajIvamAM sarakhuM che. 4 jenA nA kahevAthI itara sarvane jJAnathI saMgraha thAya. ajIva che ema kahetAM, jIva nathI te ajIva kahevAya. arthAt kaIka jIva che emaTharyuM. tathA upage jIvanuM grahazuM thAya che, mATe tene traNa vAsaMda kahe che. For Private And Personal Use Only Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 374 ) athavA saMbahunayanA mele cha. 1 mahAsattArupa 2 a ghAMtarasattArupa va bhuvananI sarvavatugAnu. 2135 sayaDa naya aDa 43cha. taravAdhigamamApyamA arthAnAM sarvaikadezasaMgrahaNaM saMgrahaH pahAyAnA sabai zinu saba 42, tene. saMgrahanaya kahe che. 3 vyavahAranaya svarUpam. saMgrahagRhItavastubhedAMtareNa vibhajanaM vyavaharaNaM pravartanaMvA vyavahAraH sadvividhaH zuddho'zuddhazca zuddho dvividhaH vastugatavyavahAraH dharmAstikAyAdidravyANAM svasvacalanasahakArAdiH jIvasya lokAlokAdijJAnAdirUpaH svasaMpUrNaparamAtmabhAvasAdhanarUpo guNasAdhakAvasthArUpaH guNazreNyArohAdisAdhanazuddhavyavahAraH azuddhopi dvividhaH sadbhUtAsadbhUtabhedAt sadbhatathyavahAro jJAnAdiguNaH parasparabhinnaH asadbhUtathyavahAraH kapAyAtmAdi manuSyo'haM, devo' ha, so'pi dvividhaH saMzleSitAzuddhavyavahAraH zarIraM mama ahaM zarIrI asaMzleSitA sadbhutavyavahAraH putrakalatrAdiH tau ca upacaritAnupacAritavyavahArabhedAt dvividhau tathA ca vizepAvazyake vyavaharaNaM vyavahAraH esa teNa vyavahAra eva sAmannaM vyavahAra parovva jao vizesao teNa vyavahAraH vyavaharaNaM vyavahAraH vyavaharati sa iti vA vyavahAraH vizeSato vyavahiyate nirAkriyate sAmAnya For Private And Personal Use Only Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 375 ) teneti vyavahAraH lokavyavahAraparo vA vizeSato yasmAttana vyavahAraH na vyavahArA svasvadharmapravartitena Rte sAmAnyamiti svaguNamavRttirUpavyavahArasyaiva vastuttvaM tamaMtareNa tadbhAvAt sa dvividhaH vibhajanapravRttibhedAta mavRttivyavahArAstravidhaH 1 vastupravRttiH 2 sAdhanamavRttiH 3 laukikamavRttizca sAdhanamavRttistredhA lokottara laukikakumAvacAnaka bhedAt itivyavahAranayaH zrIvizeSAvazyake. bhAvArtha--saMgrahanace grahaNa karelI vastune bhedAMtare vaheMce, tene vyavahAranaya kaheche. jema dravya evu sAmAnya nAma che, tenI vheMcaNu karIne dravyanA be bheda pADe, jema dravyanA be bheda. 1 jIvadravya mInu ajIvadravya. temAM vaLI jIvadravyanA be bheda pADe 1 siddha khIjA sasArI. temAM saMsArIjIvanA be bheda che. 1 sthAvara ane trasa. temAM sthAvaranA pRthvIkAya, akAya, tejaskAya, vAyukAya, vanaspatikAya, e pacabheda che. ane trasanA dvIndriya, trIndriya, caturindriya, ane pacendriya e cArabheda che. temAM pacendriyanA cArabheda che, devatA, manuSya, tiryak, ane nArakI. vaLI sa'sArIjIvanA bebheda che, eka ayAgI caudamA guDANAvALA, ane khIjA saceAgI. tesaceAgInA be bhedya, eka kevalI ane bIjA chadmaratha. te chadmasthanA bebheda che; eka kSINamAhI kharamAguNuANe vartatA, ke jeNe mehanIyakama khapAvyu' te For Private And Personal Use Only Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 7 ) bIjA upazAMtameAhI. tenA ebheda che; eka akaSAyI aNyAramAguNuThANe vartatAjIva, ane bIjA sakaSAyI. sakaSAyInA ebheda che; eka samakaSAyI dazamAguNuThThANAnAjIva, khIjA AdarakaSAyI. tenA bebheda che; eka zreNipratipanna, bIjA zreNIrahIta. temAM zreNirahItanA bebheda che. eka apramAdI, khIna pramAdI vaLI pramAdInA bebheda che; eka sarva virati, khIjA dezavirati. dezaviratinA bebheda che, eka aviratipariNAmI, bIjA viratipariNAmI aviratinA bebheda che, eka aviratisamakitI, khInna aviratimithyAtvI. mithyAtvInA bebheda che, eka bhavya, bIjA abhaya. bhavyanA me bheda che, eka thIbhedI khIjA agraMthIbhedI. eprakAre jIva jeza dekhAya tene te vyavahAranaya mAne che. tathA ajIva dravyanA bebheda karavA. ekarUpI ane bIjA arUpI, rUpIpudUMgala dravya che, ane arUpI ajIvanA cAra bheda karavA. dhamAstikAya, adhAstikAya, AkAzastikAya, ane kAla. vyavaharaNa eTale pravartana tene vyavahAra kahe che. tenA ebheda che.? zuddhavyavahAra. 2 lazucavA. temAM zuddha vyavahAranA bebheda che; 1 sarva dravyanI ravasvarUpa rUpa zuddhapravRtti. jemake dhamAstikAyanI calana sahAyatA; adhamAstikAyanI sthirasahAyatA, jIvanInnAyakatA. ityAdine vastuti guvAra kaheche. dravyanA utsargavabhAva utpanna For Private And Personal Use Only Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (377) thavAmATe, natrayInI zuddhatA, guNasthAna zreNi ArahaNarUpa che, tene sAdhana zu davAranA kahe che. cAritra aMgIkAra karavuM, paMcamahAvrata pALavAM, jJAna, dhyAna, tapa vigerene A vyavahAramAM sApekSapaNe samAveza thAya che. vaLI azuddha vyavahAranA be bheda che. 1 samUtra 2 avamUta. temAM je kSetre avasthAne abhedapaNe rahyA che jJAnAdiguNa, tene paraspara bhedathI kahevA te mUta thavA . tathA jema kodhI huM, mAnI huM, devatA huM, manuSya huM, ityAdi devatApaNe te hetupaNe pariNamatAM grahyA je devagati vipAkI karma, tene udayarUpa parabhAva che. te paNa yathArtha jJAnavinA bhedAna nyajIva eka karI mAne che. tene jA rAsara khUna dayA kahe che. tenA be bheda che. 1 epita rada thayA. te jema, zarIra mAruM, huM zarIrI ItyAdi ane zAMti azuddha kArabhUta racavA te. A putra putrI strI mArAM tathA dhanAdika mArAM vigere mAnavuM te samajavuM. tathA upacarita ane anupacarita e be bhede vyavahAra jaNa. tathA vizeSAvasyaka mahAbhASyamAM vyavahAra nayanA mULa be bheda kahyA che. eka vahecaNarUpa vyavahAra. dvitIya pravRttirUpa vyavahAra. temAM pravRttirUpa vyavahAranA traNa bheda che. 1 vastupravRttira rAdhanapravRtti pravRtti, temAM paNa sAdha For Private And Personal Use Only Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 378) napravRttinA traNa bheda che. Ihi paraleka pugalasukha AzA rahita zuddhasAdhanamArga arihaMtanI AjJA pramANe pravRtti karavI, tene 1 jobanapravRtti kahe che. syAdvAdajJAna vinA mi dhyAbhiniveza sahita sAdhanapravRtti che, tene 2 kuzAvavAnA sAnapravRtti kahe che. ane lekanA deza, kuLa, vaMza, rUDhInI cAle je pravartavuM, tene loka vyavahArapravRtti kahe che. lokavyavahAra pravRttinA paNa Arya ane anArya e be bheda che. AryamAM paNa samakitI gRhanA kuLa, rIta rIvAja, AcAranI pravRtti ane bIjI mithyAtvIonA kuLa, rIta, rIvAja, AcAranI pravRtti. vaLI bhedAMtare vyavahAranA cha bheda kahyA che. 1 zukrUdathavA uparanA guNarathAnakanuM grahaNa karavuM, ane pAchalAguNaThANAnuM choDavuM. athavA ratnatrayI AtmAthI bhinna nathI to paNa samajAvavA bheda kare, te darajadAra che. jIvamAM ajJAna, rAga, dveSarUpa azuddhapaNuM che. tene azuddha thavedAra kahe che. jIva ane pudgalanA saMbaMdhe azuddhavyavahAra che, e be dravyavinA bAkInA dravyamAM azuddhavyavahAra nathI. 3 puNyakiyApravRtti ne amadavAra kahe che. 4 pApanI kriyAne ama dAvA kahe che. putra, putrI, zrI mAta, pitAdika kuTuMba tathA dhana ghara vigere AtmAthI bhinna che, paNa ajJAnathI jIve pitAnuM karI jANyuM che. te upara For Private And Personal Use Only Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 379 ) rita vyavAra che. zarIrAdika pudgalavastu yadyapijIvathI jIddI che; teA paNa nimAya leAlIpaNuM ekaThI maLI rahI che. tene jIva ajJAnayeAgathI peAtAnI mAne che, tene anupatithavAra kahe che. tathA vaLI vyavahAranA be bheda kahyA che. 1 samRtavyabhaar 2 asadabhUta vyavahAra temAM paNa mUtacavAnA be bhedache. eka yuddhabhUtayyavahAra, te jema AmAnu` kevalajJAna, atra kevalajJAna AyikabhAvIya che, temAM koijAtanI azuddhatA nathI. maLa bhemAM matijJAna, zrutajJAnAdika AtmadravyanA guNa che, paNa te yApazamabhAve che. mATe azuddhatA che, te zuddha samUtaLavanAra jANavA. parapariNati bhaLatAM dravyAdikaupacArathI nava prakAre che. asamUtavyavahAra 1 caMdravyopacAraH chanAgamamAM kSIranIra nyAye, jIva pudgala sAthe maLyAM che. mATe jIva dravyamAM pudgala dravyanA upacAra jANavA. 2 muLamuLavacAra: bhAvalezyA AtmAnA arUpI guNa che, tene kRSNa, nIla, kApAtAdi lephyA kahIe chIe. pudgala dravyanA kRSNAdi guNune upacAra Atma guNamAM karIe chIe. te guNe guNApacAra jANavA 3 pAMca pAMcopacAraH azva, hAthI, pramukha A For Private And Personal Use Only Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (380 ) - dravyanA asamAna jAtIya pugaladravya paryAyane Atma dravya paryAya upacAra karIe chIe. te pAye pApacAra nAmane trIjo bheda jANa. TULe gupa: huM geravarNa chuM, ema kahetAM huM eTale Atmadravya ane gauravarNa e pudgalane guNa che. AtmadravyamAM gAravaNa je pugala guNa che tene upacAra thaye, mATe tene dravya guNapacAra kahe che. pa 2 g ar: jema huM deha chuM, temAM huM e Atmadravya ane deha che, te pugala rakaMdha paryAya che. mATe AtmadravyamAM deharUpa paryAyane upacAra karyo jANa. 6 gune patrakAra: guNamAM dravyano upacAra. jema te gere dekhAya che, garapaNuM pugalaguNa che, temAM te eTale Atma dravya tene upacAra jANa. 7 ja paDyAH paryAyamAM dravyano upacAra. jema deha che, te AtmA che. atra deharUpa pugalaparyAyamAM Atmadravyane upacAra karyo. 8 juo cAra guNamAM paryAyano upacAra. jema matijJAna che, te zarIra janya che, mATe tene zarIraja kahevuM. atramati jJAna rU5 AtmaguNamAM zarIrarUpa pudgala paryAyane upacAra jANo. 9 paLe guva: te pUrva pragane viparIta For Private And Personal Use Only Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 381 ) karavAthI thAya che. jema zarIra te matijJAna che; atra zaguNune upacAra karyeA ka rIrarUpa payAyamAM tijJAna rUpa hevAya che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ema upacArathI samrUta thavA nava prakAranA kahyA. tathA enA traNa bheda che. 1 svajJAta asadbhUta vyavahAra te jema paramANumAM bahupradezI thavAnI jAti che. mATe tene bahupradezI kahevA. tathA vaLI matijJAnane mUrtimat kahevuM. mUrta je viSaya Aloka namaskAra che tethI te guNa utpanna thayA atra matijJAna AtmaguNa che, temAM mUrtatva je pudgala tenA upacAra karyeA. mATe tene vijJAtiya asadbhUta vAra kahe che. e khIje bheda kahyA, trIjA svajJAtivijJAAta gasasmRta vyavahAra svarUpa darzAve che. jema jIvAjIva viSayajJAna, atra jIvate jJAnanI svajAti che, ane ava te jJAnanI vijAti che. ema ene viSaya viSaya bhAva nAme uparita saMbadha che. mATe tene svajJAti vijJata samUta yaMvadA kahe che. itivyavahAra naya svarUpa 4 RjusUtranaya. rUjI sarala, ane zruta kahetAM epa eTale, je nayanA sarala khAdha che, tene brusutranaya kahe che. A naya che te atItakAla ane anAgatakAlanI apekSA karatA nathI. ane For Private And Personal Use Only Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ www.kobatirth.org ( 382 ) vartamAnakAle je vastu jevA guNe pariName che, varte che. te vastune te pramANe kahe. te mATe A naya pariNAmagrAhI che. jema koi sAdhu thayA che, paNa tenA pariNAma gRhasthanA varte che. teA A nayanA anusAre te gRhastha che. tathA koI jIva gRhastha che, paNa tenA aMtaraga pariNAma sAdhu jevA varte che, teA tene A naya sAdhu kahe che. rUju sUtranayanA e bheda che. eka sUkSma rUjIsUtranaya che, te ema kahe che ke, sadAkAla sarvavastumAM eka vartamAna samaya varte che, eTale je jIva bhutakAle ajJAnI hatA. ane bhaviSyakALe ajJAnI thaze. paNa vartamAnakAle jJAnI che, te tene jJAnI kahe. te sUkSma''sUtranaya jANave. bAhya meTA pariNAmane grahe tene sthularUbrusUtranaya kahe che. eka paramANu bhutakAle kRSNa hatA, vartamAnakAle lAla che, ane bhaviSyakAle pIta thaze, temAM e kAlano tyAga karIne paramANune vartamAnakAlamAM lAla dekhI lAla kahevA, te A nayanuM lakSaNa che. atIta anAgatakAla rUjIsUtranayanI apekSAe achate che. kAraNa ke atItapaNA viNazI gayA che, ane anAgatakAla AvyA nathI, mATe atIta anAgata be avastu che. ane je vartamAna pAye varte che, te rUjIsUtranayanI apekSAe vastupaNu che, pUrvakAla pazcAtkAla grahIne vastu kahevI, te negamanayache. AreAparUpa te che kAi kaheche ke naigamanaya sasArI Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (383) sakarmajIvane siddha samAna kahe che, ane saMsArI jIva bhavidhyakAlamAM siddha thaze, te rUjusUtra che te anAgatane kema avaratu kahe che tene pratyuttara ke, he bhavya ! ete anAgata bhAvI che, mATe kahetA nathI. vartamAna sarvaguNanI chati Atmapradeza che, paNa te AvaraNadoSathI pravartatI nathI, vartamAnakAlamAM siddha paNane Avirbhava nathI. vartamAnakAlamAM Atma guNone tirabhAva che. mATe saMgrahanaye kahIe. AtmAmAM sarva kevaLajJAnAdi guNa chatA paNe varte che. te mATe siddha kahevAya che. nAmAdika nipAte sarva rUju sUtra nayanA bheda che. nAmAdika traNa nipA dravya che. ane bhAvate bhAva che. 1 rAvanArAM hirAte. zapa Akroze zapanamAvhAnamiti zabdaH zapatIti vA AvhAnayatIti zabdaH zapyate AhUyate vastu aneneti zabdaH tasya zabdasya yo vAcyorthaH tat paribahAt tat pradhAnatvAt nayazabdaH yathAkRtakatvAdi ityAdikapaMcamyaMtaH zabdo'pihetuH artharU paMkRtakatvamAnityatvagamakatvAt mukhyatayA heturucyate upacAravastu tadvAcakakRtakatvazabdo heturabhidhIyate evamihApi zabdavAcyArthaparigrahAdupacAreNa nayopi zabdo vyapadizyate itibhAvaH athavA RjusUtranayasyAbhISTaM pratyutpannaM vartamAnaM tathaiva icchatyasau zabda For Private And Personal Use Only Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 384 ) nayaH yadyasmAt pRthubudhnoda rakalitamRnmayaM jalAharaNAdikriyAkSamaM prasiddhaghaTarUpaM bhAvamevecchatyasau na tu zeSAn nAmasthApanA dravyarupAn trIn ghaTAniti zabdArthapradhAno hyeSa nayaH ceSTAlakSaNazca ghaTaH zabdArtho ghaTaceSTAyAM ghaTate iti ghaTaH ato jalAharaNAdiceSTAM kurvan ghaTaH atazcaturopa nAmAdighaTAnicchataH RjusUtrAdvizeSitataraM vastu icchati asau zabdArthopapatte bhavighaTasyaivAnenAmyupagamAditi athavA RjusUtrAt zabdanayaH vizeSitataraH rujusUtre sAthAnyena ghaTo'bhipretaH zabdena tu sadabhAvAdibhiranekadharmairabhipreta iti te ca saptabhaMgAH pUrvamuktA iti. bhAvArtha-~-elAve tene zabda kahe che, athavA vastupaNe melAvIe tene zabda kahevA athavA vAcyArtha grahavAmAM pradhAnapaNe varte, tene rAya kahe che. jema dhRvAt kayuM teno hetu dharma je vastumAM hoya, te khelAya che. arthAt zabdanu kAraNa teA vastune dharma thayA. jema jalAharaNa dharma jemAM che, tene ghaTa kahe che. atrapaNa zabdathI vAcyArtha prahaNa kare, mATe te nayanuM nAmapaNa rAya che; jema Y sUtranayane vartamAnakAlIka vastu dharma Izva grAhya che. tema zachaMdanayane paNa vartamAnakAlIka vastu dharma iSTa che. je mATe AnayathI pRthu--paheALA-khughna ( goLa ) saaAcita udarakalitayukta tathA jalAharaNAdika kriyAmAM samartha prasiddha ghaTarUpa For Private And Personal Use Only Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (385) bhAvaghaTa IcchAya che, paNa bAkInA nAmaghaTa, sthApanAghaTa, dravyaghaTa, e traNa ghaTane zabdanaya ghaTa mAnatA nathI. ghaTazadanA vAcArya saMketane A naya ghaTa kahe che, ghaTadhAtu ceSTA kartAne ghaTa kahe che, rUjusUtranaya cAranikSepA saMyuktane ghaTa mAne che. ane zabdanaya bhAvaghaTane ghaTa mAne che. eTale vizeSa che. zabdanA arthanI jyAM siddhi hoya, tene neja zabdanaya vastu kahe che, rUju tranayanA matathI, sAmAnyaghaTa prahAye. ane zabdanayathI mAvaje atidharma, tathA amAra, je nAritadharma, te sarva saMyuktane vastu kahevAya che, vastune zabdathI bolAvatAM, sAta bhAge belAvavI mATe e saptabhaMgI jeTalAja zabdanayanA bheda jANavA. atra prasaMzAnusAra saptabhaMgInuM svarUpa kahe che, sakSama 1 racArita prathama bhaMganuM svarUpa kahe che, svadravyAdicatuSTayena vyApyavyApakAdisaMbaMdhisthitAnAM sva pariNAmAt pariNAmAMtarAgamanahetuH vastunaH sadrUpatApariNatiH tivamAvaH || pitAnA dravyAdika cAra dharmane jemAM vyApakapaNe che, tene ArataamAra kahe che. dravya te guNapayasamudAyane AdhAra che. tra te pradezarUpa che. sarva guNapasthayanI avasthAne rAkhavApaNuM-je jene rAkhe che tenuM kSetra che. 4 te upAThavyaya dhruvapaNe vartana che. mAtra 25 For Private And Personal Use Only Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (386 ) te sarvaguNapAyane kAryadharma che. taMtra jIvadravyanuM svadravya pradeza guNanA samudAya dravya che, jIvanAM asaMkhyAta pradeza che, te kSetra che. tathA jIvanA paryAya madhye kAraNa kAyAdinA je utpAdanyaya che te vAya che. tathA AtmAnA guNuparyAyane kArya dharma te svamAya che. ema svadravyAkrika catuSTayapaNe je pariName che, te dravyanI atitA jANavI. dravyanA asti svabhAva che, te anyadharmapaNe pariNamatA nathI sarva dravya svadravyAkrika catuSTayanI apekSAe AstavamAya che tethI jIvadravya che. te ajIvapaNe pariNamatuM nathI. tathA eka jIva che, te anyajIvapaNe pariNamatA nathI. tema dharmadravya, te adharmarUpe pariNamatu nathI, ane adharmedravya, te dharmapaNe pariNamatu nathI. tathA jIvanA eka guNa che, te anyaguNapaNe pariNamatA nathI. jJAnaguNamAM jJAnanI atitA che, ane jJAnamAM darzanAdika guNunI nAstitA che. cakSu darzanamAM acakSu darzanI nAsti che, ane cakSudarzananI astitA che. tathA eka guNunA payAya anaMtA che. ane sarva paryAya dhamaiM sarakhA che. paNa eka paryAyanA dharma bIjA paryAyamAM nathI. ane bIjA pacAyanA dharma che, te prathamaparyAyamAM nathI. mATe sarvadravya potAnA dharma asti che. iti astisvabhAva svarUpaM, anyajAtIyadravyAdInAM svIyadravyAdicatuSTayatayA vyavasthi For Private And Personal Use Only Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (387.) tAnAM vivakSite paradravyAdike sarvadaivAbhAvAvicchinnAnAM anyadharmANAM vyAvRttirUpo bhAvaH nAstisvabhAvaH yathA jIve svIyAH jJAnadarzanAdayo bhAvAH astitve paradravyasthitAH acetanAdayo bhAvA nAstitve sA ca nAstitA dravye astitvena vartate ghaTe ghaTadharmANAM astitvaM paTAdisarva paradravyANAM nAstitvaM evaM sarvatra tathAhi svaparyAyaH paraparyAyaiH ubhayaparyAyaiH sadbhAvenAsadbhAvenobhayena vArpito vizeSataH kuMbhaH akuMbhaH kuMbhAkuMbhau vA avaktavyobhayarUpAdibhedo bhavati saptabhaMgI pratipAdyate ityarthaH oSTagrIvAkapolakukSibudhnAdibhiH svaparyAyaiH sadbhAvenArpitaH vizeSataH kuMbhaH kuMbho bhaNyate san ghaTaH iti prathamabhaMgo bhavati evaM jIvaH svaparyAyaiH jJAnAdibhiH arpitaH san jIvaH tathA paTAdigataiH tvatrANAdibhiH paraparyAyairasadbhAvenArpitaH avizeSitaH akuMbho bhavati sarvasyApi ghaTasya paraparyAyairasatvavivakSAyAmasan ghaTaH evaM jIvopi mUrttatvAdiparyAyaiH asatjIvaH iti dvitIyo bhNgH|| have dvitIya nAstisvabhAvanuM svarUpa lakhe che. anya je dravyAdika dravyaguNa paryAya, tenA potAnA je dravya, kSetra, kAla, bhAva che, te teja dravyamAM sadA avarNapaNe pariName che. vivakSita dravyAdikathI para je bIjA dravyAdi For Private And Personal Use Only Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org (388 ) ghaTanA kanA dharmanI vyAvRttitAtvarUpa paradharma che, te vivakSita dravyamAM nathI, arthAt nAstitA AvI, mATe nAstivabhAva jANavA. jema jIvamAM jJAnadarzana cAritra sukha vIrya diguNanI astitA che. ane paradravyasthita acetanAdika bhAvanI nAstitA che. arthAt ajIvanA mA che, te jIvadravyamAM nathI. mATe paradharmanI nAtitA che, paNa te naryAptatA te ajIva dravya madhye tapaNe rahI che. jema dharma ghaTamAM che, tethI ghaTamAM ghaTadharmanu astitva che. ane paTAdhirmAnuM ghaTamAM nAtitva varte che. tathA vamAM jJAnAdika guNanu astitva che ane pudgalAdikanI nAtitA che. zrI bhagavatIsUtramAM kahyu che ke he gautama ! zinuM mAdhdhane pAmI naththara nAthatta pariNamayI tathA TANAMga sUtra paNa kahyu che ke- ttasthi na ttiya-nAthya rU siyazcithijI sicavattayaM-e catubhagI kahI che. zrI vizeSAvazyaka madhye kahyuM che ke, je vastunA statva nAstiva dharma jANe che, te samyajJAnI che. ane je ati nAti varUpa nathI jANu te, tene mithyAtvI jANu, athavA ayathArthapaNe jANe che, tene mithyAtvI kahe che. stra , Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gAthA. sadasadavisesaNAo, bhavaheu jahaThIovalaMbhAo / / nANaphalAbhAvAo micchAdivissa annANaM // 1 // For Private And Personal Use Only Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (389) ekaikasmin dravye guNe paryAye ca saptasaptabhaMgA bhavatyeva ataH anaMtaparyAyapariNate vastuni anaMtAH saptabhanyo bhavati iti ratnAkarAvatArikAyAM. dravyamAM, guNamAM, paryAyamAM, sAta sAta sabhaMgI lAge che. e saptabhaMgInA pariNAmane yAdvAdapaNuM kahe che. svadharmamAM pariNamavuM, te atidharma che. ane paradharmamAM pariNamavuM, te nArita dharma che, e saptabhaMgI vatu dharmamAM che. vahu pitAnA paryAye chatApaNe che, ane para paryAye je anyadravyamAM pariName che, tene uttama che. te nArita dharma che. ekaja varatumAM astitva ane nAtitva eka samayamAM varte che. vastumAM rahelA anaMta asti dharma ane anaMta nAsti dharma kevala jJAnIne eka samayamAM samakAle bhAse che. te anaMta dhamane zrI kevalajJAnI bhaMgAMtara vacanathI kahI zake che. ane chedhastha te dharmane zraddhAmAM eka kALamAM sahe che. ane kevalIne bhAsanamAM samakAle che. ane varaMtunA anaMta dharmanuM bhAsana zrI kRta jJAnIne kamapUrvaka thAya che. kAraNa ke, bhApAthI sarva dharma anukrame kahevAya che. tethI eka kALamAM sarva kahyA jAya nahIM. tethI asatya thAya mATe je zAtra pade prarUpIe, te satya thAya che. mATe satta pUrvaka saptabhaMgI kahevAmAM Ave che. dravya, guNa, paryAya, vibhAva, che te For Private And Personal Use Only Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (390 ) sarva dravyamAM che, te tathA rItyA sahavA. te draSTAMta dvArA samajAve che zokha heTha, gAbaDa, kaTha, kapAla, tala, kukSipeTe, buna, pahoLA ItyAdi svaparyAyathI ghaTa sat che. te ghaTane va paryAye chatApaNe arpita karIe tyAre kuMbha kuMbha dhameM nA kahevAya che. paNa achatAdika dharmanI chati sApekSa rAkhavAne sthAta pUrvaka marata bhaMga kahe. rAta matiyA e prathama bhaMga jANave. tathA jIvajJAnAdikaguNe karI arita che. mATe jIvamAM jJAtijJA, e prathama bhaMga jANavo. paTamAM rahelA tvaH je zarIranI cAmaDIne DhAMke, lAMbe patharAya, ItyAdi pacAya te ghaTanA paryAya nathI, paTanA paryAya che. ghaTamAM paTanA paryAyanI nArita che. tethI e paryAyane sattaramAva che. ghaTanA paryAya nathI. paraparyAyanI apekSAe pada 3tta che. ema jIvamAM paNa acetana dravya mUrta paryAyanI nAti che. tethI dhAtunAta e bIjo bhaMga jANave. kemake paraparyAyanI nAstitAnuM pariNamana dravya maLe che. bIjA bhaMgamAM chatA dharmanI sApekSatA rAkhavA mATe cA pada kahyuM che ItidvitIya bhaMga. tathA sarvo ghaTaH svaparobhayaparyAyaiH sadbhAvAsadbhAvAbhyAM sattvAsattvAbhyAmarpito yugapad vaktamiSTo avaktavyo bhavati svaparaparyAyasattvAsattvAbhyAekaikenApyasAMketikena zabdena sarvasyApi tasya vaktamazakyatvAditi evaM jIvasyApi sattvAsattvAbhyA For Private And Personal Use Only Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 391) mekasamayena vaktumazakyatvAt syAdavaktavyo jIva iti tRtIya bhaMgaH ete trayaH sakalAdezAH sakalaM jIvAdikaM vastu grhnnparavAta che bhAvArtha-sarva ghaTAdi varatu pitAnA sabhAva paryAyathI chatApaNe che. ane paraparyAyathI ja vana kahevAya che. ema eka vastumAM nara ane sasarA be dharma samakAle che. paNa vANIthI eka samayamAM kahI zakAya nahIM. ravAparyAyathI sarA ane paraparyAyathI sAva te be dharma keIpaNa sAMketika zadathI kahevAmAM samarthapaNuM nathI. e pramANe jIvamAM paNa jJAnAdika paryAyathI sarApaNuM ane acetana paryAyathI - paNuM ema baMdha rahyA che. paNa ekasamayamAM kahI zakAya nahIM. mATe cA kavara 8 nAme e trIjabhAMge jANa. koIne evo bodha thAya ke varatudharma sarvathA vacana agocara che. ema ekAMtamatanuM khaMDana karavA mATe zAt epada mUkyuM. kathaMcitapaNe eka samaye na kahevAya. ___ atha catvAro vikalAdezAH // tatra ekasmin deze svaparyAyasattvena anyatra tu paraparyAyasavena saMzca asaMzca bhavati ghaTosghaTazca evaMjIvopi svaparyAyaiH san paraparyAyaiH an iti caturthabhaMgaH have cArabhAgA vikalAdezI kahe che, vastunA ekadezamAM For Private And Personal Use Only Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (392 ) svaparyayanA sarvopaNathI, ane anyatra paraparyAyanA a- , sattvapaNathI, rava ane asarava ema be dharma rahe che. jema ghaTa svaparyAye sat che, ane paraparyAye asat che, pitAnA paryAyathI ghaTa ane paraparyAyanI apekSAe aghaTa che. ema jIvamAM vaparyAyanI aritatA, ane paraparyAyanI nAstitA ekasamayamAM che. paNa kahevAmAM asaMkhyAtA samaya lAge che thAt Arata narita e caturthabhaMga karyo. ___ tathA ekasmin deze svaparyAyaiH sadabhAvena vivakSitaH anyatra tu deze svaparobhayaparyAyaiH satvAsatvAbhyAM yugapadasAMketikena zabdena vaktaM vivakSitaH san avaktavyarUpaH paMcamo bhaMgo bhavati evaM jIvo'pi cetanatvAdiparyAyaiH / san zeSaiH avaktavya iti // bhAvArtha--tathA eka dezamAM pitAnA payIthI chatApaNe vivakSA karIe ane bIjA dezamAM svapara ubhayaparyAyothI varava te chatApaNe ane sAravAra te achatApaNe samakAle vivakSA karIe tyAre sattvAsasvarUpa ubhayane sAMketika eka zabda nahIM hovAthI ubhayanuM svarUpa kahI zakAya nahI-mATe cAratA dA rUpa paMcama bhaMga jANa. tathA ekadeze paraparyAyairasabhAvenArpito vizeSataH anyaistu svaparobhayaparyAyaiH sadbhAvAsabhAvAbhyAM sattvAsattvAbhyAM yugapadasAMketiphena vaktaM vivakSitaH kuMbho'san avaktavyazca bhavati For Private And Personal Use Only Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (33). akuMbho avaktavyazca bhavatItyarthaH deze tasyAkuMbhatvAt deze avktcavAti pachI maM: | - tathA ekadeze paraparyAya je nAritaparyAya che, tene asadbhAva (vAva) arpita karIne mukhyapaNe vivakSA karIe, pazcAta bIjA svaparyaye aritapaNuM tathA paraparyAye nAsti va ema svarUpa ubhayaparyAyothI sajvAsa-vaDe samakAle sAMketika zabdanA abhAve ubhayanuM svarUpa kahI zakAya nahIM. ane kahyA vinA mAtAne zI rIte jJAna thAya, mATe anyabhAMgAnI sApekSatA artha sthApajoDIne sthAnAtivazya rUpa cha bhaMga karyo. paraparyAyathI kuMbha che. te akuMbha che, ane te avaktavya che. sApekSatA mATe racAtta padanI cejanA che- rati pramaH _| samanavA. | tathA ekadeze svaparyAyaH sadabhAvenArpitaH ekasmin deze paraparyAyairasabhAvenArpitaH anyasmiMstu deze svaparobhayaparyAyaiH sadbhAvAsadbhAvAbhyAM yugapadekena zabdena vaktaM vivakSitaH san asan avaktavyazca bhavati iti saptamo bhaMgaH etena ekasmin vastunyarpitAnarpitena saptabhaMgI uktA / bhAvArtha -tathA ekadeze svaparyayanuM chatApaNuM apita For Private And Personal Use Only Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (394 ) karIe ane ekadeze paraparyAyanuM achatApaNuM arpita karIe. ane anya dezamAM svapararUpa ubhayapAthI sarvAsattvavaDe samakAlamAM asAMketika avakatavyarUpa eka zabdathI ubhayanI vivakSA karatAM, cAt ati narita surAparva thI rUpa sAta bhaMga thAya che. ema eka dharmamAM sahabhaMgI kahI. nayacakamAM trIjo bhaMga thAtta lakhe che. tathA saMmatitarkanA dvitIyakAMDamAM prAMte saptabhaMgInuM svarUpa lakhyuM che, temAM paNa zA mavadA rUpa trIjo bhaMga kahyA che. eka anekanA upara saptabhaMgI lakhI che. yathA. sAmAnyavizeSAtmakatvAt vastunaH cAsya sAmAnyasyaikatvAt tadvivakSAyAM yadeva ghaTAdidravyaM syAdekamiti prathamabhaGgaviSayaH tadeva dezakAlaprayojanabhedAt nAnAtvaM pratipadyamAnaM tadvivakSayA syAdanekamiti dvitIyabhaMgaviSayaH tadevobhayAtmakamekazabdena yadAbhidhAtuM na zakyate tadA syAdavaktavyamiti tRtIya bhaMgaviSayaH ityAdi. zad avadA e trIjo bhaMga TIkAkAre kahyo che. ema be pustakamAM A pramANe trIjo bhaMga kahyA che. nayacaka tathA saMmati TakAmAM cAra avAja bhaMgane sakalA dezamAM go che. paNa syAdvAdamaMjarI. ratnAkarAvatArIkA, AgamasAra, tathA zrI AtmArAmajI mahArAjakRta tattvanirNayaprAsAda vigere ghaNuM. For Private And Personal Use Only Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 3 ) graMthAmAM svAt kAvya ne ceAthAbha'gamAM gaNyAche. ThANAMgasUtramAM paNa ttaya avattaA eTale syAt avarane cAthAbhagamAM gayAche. tathA rAjayAtika, zlokavArtika, asaha zrI vigere digaMbarI* grathAmAM cAt avattAne cAthAbhagamAM gaNyAche. ane tene vikalAdezI kahyA che. satya tattva kevalIbhagavAn jANe, vA bahuzruta jANe, AgamasAra pramANe sasagIsvarUpa-3 racAt ti, 2 cAt nAsti, 3 syAt asti nAsti, 4 syAt avaktavya, 5 syAt asti avaktavyaM syAt nAsti avaktavyaM 7 syAt asti nAzti yugapat avaktavyam. 1 sthAna-ekAMtapaNe sarva apekSAlei jIvamAM ravadravya; svakSetra; svakAla; vabhAva ema potAnA guNa paryAye casti che--SaddhapaNu ravadravyAdika catuSTayanI apekSAe sti che-cAta e padathI gaNabhAve nAstibhAvapaNa anyA rahe che-thAt eTale kathAcit sApekSapaNe ati 5hyu che. 2 paradravyanA dravyAkrika catuSpraya che te jIvadravyamAM nathI, arthAt para dravyanI nAstitA jIvamAM varte che. mATe sthAnAAti TvitIya bhaMga jANavA, racAt zabdathI tirA gANa bhAve rahe che. 3. lavadravya mAM anata guNapayAyanI masta che, ane For Private And Personal Use Only Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 396) padravyanA anaMtaguNa paryAyanI nAsti rahI che. ati ane nAti samakAle rahI che, mATe garitanArata e trIjo bhaMga jANo. 4. asti ane nAsti e be bhaMga eka samayamAM che, paNa vANIthI sti zabdoccAraNa karatAM asaMkhyAta samaya lAge che. tethI nAstibhaMga te samaye kahevA nahIM. nAstibhaMga kahevAnA kAlamAM gaNitamaMga kahI zakAtuM nathIasitanuM uccAraNa karatAM te samaye nAritabhaMga nahiM kahevAthI nAtino mRSAvAda lAge. tema nAsti kahetAM asti ne mRSAvAda lAge. mATe e be bhaMga eka vA be samaya, vigere mAM kahyA jAya nahIM-vacana agocara che mATe cothe sthara rata avazya bhaMga jANa. 5 varatumAM atidharmanuM paNa avaktavyatva che. mATe cAra cArita vAkya nAmane paMcama bhaMga jANo. 6. tathA vasatumAM nAsti dharma paNa agharA che mATe sthAnAnti avaca cha bhaMga che. 7. mastitva tathA vi e be dharma che, te eka samayamAM vastumAM varte che. paNa te avazya che mATe racAra Aritanasatagupata kAvatarA nAme sAta bhaMga jANa. e sAta bhaMga eka tathA anekamAM paNa lAge che. sabha 1 syAt ekaM 2 syAt aneka 3 syAta ekAnekaM // 4 // For Private And Personal Use Only Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (37) syAt avaktavyaM // 5 // syAta ekaM avaktavyaM // 6 // syAt anekaM avaktavyaM // syAt ekAneka yugapat avaktavyaM // tathA nitya anityamAM saptabhaMgI yathA. ? syAt nityaM 2 syAt anityaM 3 syAt nityAnityaM 4 syAt avaktavyaM 5 syAt nityaM avaktavyaM 6 syAt anityaM avaktavyaM 7 syAt nityAnityaM yugapat avaktavyam. ema bhedabheda vigerenI anaMti saptabhaMgI thAya che. ema zabdanayanuM prasaMgopAta varNana karatAM sahabhaMgInuM svarUpa kahyuM che. za danaya che, te bhAvanikSepAyukta varatunuM grahaNa kare che. rUnuM sUtra nathI sAmAnyapaNe ghaTanuM grahaNa karyuM, ane zabadanayathI sadabhAva vigere aneka dharma viziSTa ghaTanuM grahaNa thAya che. AgamacAramAM nAma sthApanA dravyabhAva e cAra nipA zabadanayanA kahyA che. nayacakramAM bhAvanipAnuM grahaNa karyuM che. prasaMgopAta bhAvanipAnuM svarUpa jaNAvatAM cAra nipAnuM kiMcit svarUpa batAvavAmAM Ave che. vastunuM koI paNa saMketika nAma pADavuM te nA nikSe che. koI paNa vastunI tenA jevA AkArapaNe vA judI rIte paNa koI paNa vastumAM sthApanA karavI te sthApanA nikSepa jANa. nAma nikSepayukata sthApanAnikSepa hoya che. sthApanAnA be bheda che. 2 vamavathApanA 2 garamAvasthApanA tathA nAma AkAre sahita hoya, tathA For Private And Personal Use Only Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 398 ) lakSaNa paNa hoya, paNa bhAvapaNuM na hoya te vyanikSepa che. jema ajJAnI jIva che te jIvanA upagAdi bhAvavinA divya jIva che. magvo daa upagavinA dravya ema zrI anugadvArA sUtramAM kahyuM che. tathA varatu che, te bhAvaguNa sahita hoya, tyAre mAvanikSe kahevAya che. zrI ci. tyavaMdana bhAgamAM jInanA upara cAra nikSepa utAryA che. thA. nAma jiNA jiNanAmA, ThavaNajiNA puNa jiNaMda paDimAo / davajiNA jiNajIvA, bhAvajiNA samavasaraNaththA // 1 // zrIjanezvaranAM nAme te nAmajine che. covIsa tIrthaMkara vigere. ane zrIjInendranI pratimA te thApanAvana che. - nanA jIva te kUttara che. jyArathI tIrthakara nAmarmanAM dalIkasamupArjana karyA, tyArathI te cheka ghAtakarma khapAvI sa vasaraNamAM beThA nathI, tyAMsudhI sUthAnana kahevAya che. ane samavasaraNumAM beThelA bhAvajIna kahevAya che. jJAnanA upara cAra nikSepa lagADe che, koInuM jJAna nAma pADayuM, te nAmazAna tathA jJAnanI akSararUpe pustakamAM sthApanA karavI te sthAna nArAja kahevAya che. ane upagavinA siddhAMta paThana, tathA anyadarzananAM zAstra bhaNavAM ItyAdi suvyajJAna che. tathA For Private And Personal Use Only Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (329) jJa zarirAdika paNa dhyAna mAM samAveza pAme che. ane navatattva tathA pa dravya svarUpa jANI zraddhA karI A bhopayoga sanmukha pravartavuM te mAvajJAna che. tapanA upara cAra nikSepA lakhe che. koInuM tapa evuM nAma te nAmatA jANavuM. tathA pustakamAM tapanI vidhinuM lekhana vigere sthApanAtA che. tathA puNyarUpa mAsa bamaNAdika tapa karavuM, te rUkyatA che. ane paravatu tyAga pariNAma che, te mAvatA kahevAya che. ema dharmati kAyAdika padravya navatattva vigere dareka vastuomAM cAra nikSepa lagADavA. zrI anuga dvAra sUtramAM kahyuM che ke - mAthA. jaththaya jaM jANijjA nikhevaM nikhive niravasesaM, jaththa viyanajANijjA cokkayaM nirakhave taththa // 1 // iti zabdanayasvarUpamatha samabhirUDhanaya svarUpam gAthA. jaMja saNaM bhAsai taMtaM ciya samabhi rohai jamhA // saNaMtaraththavimuho, tao nao samAbhirUDhotti // 1 // yAM yAM saMjJAM ghaTAdilakSaNAM bhASate vadati tAM tAmeva ya For Private And Personal Use Only Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (400 ) smAt saMjJAMtarAvimukhaH samabhirUDho naya : nAnArthanAmA eva bhASate yadi ekaparyAyamapekSya sarvaparyAyavAcakatvaM tathA ekapa ryAyANAM saMkaraH paryAyasaMkare ca vastusaMkaro bhavatyeveti mAbhUt saMkaradoSaH ataH paryAyAMtarAnapekSa eva samabhirUDhanaya iti / / bhAvArtha-zabdanaye Indra, zaka, puraMdara ItyAdi sarva IndranA nAma bheda che. eka IndraparyAyavaMta dekhIne tenAM sarva nAma kahe paNa samabhirUDhanaya nAma bhede arthabheda svIkAre, eja be nayane bheda che. eka paryAyanA pragaTavAthI ane zeSaparyAnA aNapragaTavAthI, zabdanaya teTalA sarvanAma belAve. paNa samabhirU Dhanaya te pramANe bolAve nahiM. eTale zabdanaya ane samabhirUDhanayamAM bheda che. ghaTa kuMbhAdikamAM je saMjJAne vAcyArtha dekhAya teja, saMjJA kahe che. saMjJAMtara artha vimukha samabhirUDhanaya che. je eka saMjJAmAM sarva nAmAMtara mAnIe, te sarvane zaMkara thAya, ane paryAyane bheda rahe nahi, ane je paryAyAMtara hoya che, te bhedapaNeja hoya che. tethI paryayAMtarane bhedapaNuM rahyA. mATe liMgAdi bhedanA sApekSapaNe vastune bhedapaNuM mAnavuM. ema samabhirUDha nayane mata che. samabhirUDha nayamAM paNa samabhirUDha nayanI mukhyatA che. A naya eka aMza ochI vastune purepurI kahe che, temAM guNa ThANuvALA kevalIne siddha kahe che. For Private And Personal Use Only Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (401) atha evaMbhUtanayasvarUpam likhyte|| evaM jaha sadathyo saMtobhUo tadanahA bhuuo| teNevaM bhUa nao sadathyaparo biseseNaM / / 1 // evaM yathA ghaTaceSTAyAmityAdirUpaNa zabdArtho vyavasthitaH tahatti tathaiva yo vartate ghaTAdikorthaH sa evaM san bhUto vidyamAnaH tadanahAbhUoti vastu tadanyathA zabdArthollaMghanena vartate sa tatvato ghaTAdyartho'pi na bhavati kiM bhUto vidyamAnaH yenaiva manyate tena kAraNana zabdanayasamabhirUDhanayAbhyAM sakAzAdevaMbhUtanayo vizeSeNa zabdArthanayatatparaH ayaM hi yoSinmastakArUDhaM jalAharaNAdikriyAnimittaM ghaTamAnameva ceSTamAnameva ghaTaM manyate na tu gRhakoNAdivyavasthitaM vizeSataH zabdArthatatparoyamiti vaMjaNa maththeNa ththaMca vaMjaNe NobhayaM visesei jaha ghaDasaiMceThA vayAtahAtaMpi teNeva / / 1 / / vyaMjyate artho'neneti vyaMjanaM vAcakazabdo ghaTAdiH taM ceSTAvatA etadvAcyenArthena vizinaSTi sa eva ghaTaH zabdo yazceSTAvantamartha pratipAdayati nAnya ityevaM zabdamarthena naiyatye vyavasthApayatItyarthaH tathArthamapyuktalakSaNamabhihitarUpeNa vyaMjanena vizeSayati ceSTApi saiva yA ghaTazabdena vAcyatvena prasiddhA yoSi nmastakArUDhasya jalAharaNAdikriyArUpA na tu sthAnataraNakriyA For Private And Personal Use Only Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (42) tmikA ityevamartha zabdena naiyatye sthApayatItyarthaH ityevamubhayaM vizeSayati zabdArtho nArthaH zabdena naiyatye sthApayatItyarthaH etadevAha yadA yoSinmastakArUDhaceSTAvAnartho ghaTazabdenocyate sa ghaTa lakSaNorthaH sa ca tadvAcako ghaTazabdaH anyadA tu vastvaMtarasyaiva taceSTAbhAvAdaghaTatvaM ghaTavanezthAvAcakatvamityevamubhayavizeSaka : evaMbhUtanaya iti|| bhAvArtha -evaMbhUtanayanuM svarUpa kahe che. jema ja dhAtune artha ceSTA che. ane ceSTA jemAM pAmIe tene ghaTa kahevAya che. ItyAdi rUpe zabdanayane artha kahe che. je vidyamAnapaNe zabdanA arthane ullaMghIne varte te te zabdane vAcya nathI. ane jemAM zabdArthatva pamAya nahIM, te vastu kahevAya nahIM. mATe je zabdArthamAMthI eka paryAcapaNa nyUna hoya evaMbhUtanaya tene grahe nahIM. mATe zabdanaya tathA samabhirUDhanayathI, evaMbhUta te vizeSAMtara che. evaMbhUtanayAnusAre lalanAmastake caDhaye hoya, tathA jala ANavAnI kriyAne nimitta, mArge AvatAM ghaTachA karato hoya, te ghaTa kahevAya che. paNa gharanA khUNAmAM paDelA ghaTane evaMbhUtanaya ghaTa kahe nahIM. kemake te jalAvaraNAdi kriyAne karatuM nathI. tathA arthane pragaTa kare tene vyaMjana kahe che. vyaMjana te vAcaka zabda che. zabda arthane kahe, For Private And Personal Use Only Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (403) saMpUrNa artha pAme, tene vastu kahe, paNa nyUnaparyAyavALI vastune vastu kahe nahIM. ema evaMbhUtanayane mata che. jema sAmAnya kevalI che, te guNothI tIrthakara sAmAna che, mATe samabhirUDhanaya sAmAnya kevalane tIrthaMkara kahe che. paNa evaMbhUtanaya te samavasaraNamAM beThelA heya, cetrIza atizaya hAya, dezanA detA hoya, cosaTha Indra pUjatA hoya, tene tIrthakara kahe che. ItyAdi evaMbhUtanaya svarUpama che e sAta nayanuM svarUpa kahyuM, temAM nigamanA dazabheda, tathA saMgrahanA cha athavA bArabheda, tathA vyavahAranA ATha bheda, athavA cauda bheda che. jusUtranA cAra athavA cha bheda che. zabdanA sAta bheda, tathA samabhirUDhanA be bheda, ane evabhUtane eka bheda, ema sAtanayanA bheda jANavA. vaLI ekeka nayanA so bheda gaNatAM sAtase bheda thAya che. mukhyapaNe nayanA be bheda che. 1 ghArthivA, ane 2 yArthivanA, temAM dravyAthikanA nigama, saMgraha, vyavahAra, rUjusUtra e cAra bheda che. keTalAka AcArya vikalparUpa rUjusUtranaya che, mATe tene mAghanA kahe che. te mata pramANe dravyAyikanA traNa bheda thAya che. zabdanaya, samabhirUDha, ane evabhUta e traNa naya che, te paryAyArthikanA bheda samajavA. matAMtare rajusUtra paNa paryAyArthikane bheda che. e sAta nayamAM AghanA cAra naya che, te avizuddha che. ane za For Private And Personal Use Only Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( vex ) *naya, samabhita, ane evabhUta e traNa zuddha naya kahevAya che. e sAta nayamA sAmAnya vizeSa ene mAne che. tathA sagrahanaya sAmAnyane mAne che. tathA vyavahAranaya vizeSane mAne che. ane rUjIsUtra vizeSa grAhaka che. e cAra naya dravyAthAvalaMbI che. ane zabdAdika traNa naya vizeSanA grahaNa karanAra pAyAthika bhAvanaya kahevAya che. zabdArdika traNa naya che, te pratyeka vastunA nAma, sthApanA, dravya, e traNa nikSepAne mAnatA nathI. eka bhAvanikSepAneja mAne che. tindra sanayALa avazyu zabdArdika traNa nayamAM traNa nikSepA avasturUpa che, ema zrI anuyAgadvAra sUtramAM kahyuM che, e sAta nayane paraspara sApekSapaNe grahe, te samakitI jANavA. ane ekAMte naya grahaNa kare, te mithyAtvI jANavA. pUrvapUrvanayaH pracuragocaraH parAstu parimitaviSayAH sanmAtra gocarAt saMgrahAt naigamo bhAvAbhAvabhUmitvAt bhUriviSayaH vartamAnaviSayAt RjusUtrAt vyavahAraH trikAlaviSayatvAt bahuviyaH kAlAdibhedena bhinnArthIpadarzanAt bhinnAt rujusUtraviparItatvAt mahArthaH pratiparyAyamazabdamarthabhedamabhIpsitaH samabhirUDhAt zabdaprabhUtaviSayaH pratikriyAM bhinnamartha pratijAnAt evaMbhUtAt sababhirUDhaH mahAn gocaraH nayavAkyamapi svaviSaye pravartamAnaM For Private And Personal Use Only Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (405) vidhipratiSedhAbhyAM saptabhaMgImanuvrajati aMzagrAhI naigamaH sattAgrAhI saMgrahaH guNapravRtti lokapravRttigrAhI vyavahAraH kAraNapariNAmagrAhI rujusUtraH vyaktakAryagrAhI zabdaH paryAyAMtarabhinnakAryagrAhI samabhirUDhaH tatpariNamanamukhyakAryagrAhI evaMbhUtaH ityAdyanekarUpo nayamacAraH jAvaMti yAvayaNappahA tAvaMtiyA ceva huMti ncalAyA || ti vanas che. bhAvArtha-pUrva pUrvanA naya pracuragocara che, upara uparanA naya a9pa vastugocara viSayavALA che. sattA mAtragrAhaka saMgrahanaya karatAM, naigamanayane viSaya ghaNo che. nagamanA karatAM, saMgrahane apaviSaya che, kAraNa ke saMgrahanaya te sattAneja grahaNa kare che, ane naigamana te chatAbhAva ane saMka9papaNe achatA sarva bhAvane grahaNa kare che athavA naigamanaya che te sAmAnya ane vizeSa e be dharmane graha che, ane saMgraha sAmAnyane grahe che. ane vyavahAranaya eka vizeSane grahe che, mATe saMgrahathI vyavahArane viSaya a5 che. vyavahAra AkRtibhede bheda mAne, paNa saMgrahanayA mAne nahIM. mATe vyavahArathI saMgrahanaya bahuviSayI che, ghaTa thavA mATImAM ghaTasattA rahI che, tethI saMgrahAya mRttikAne grahe, ane vyavahAranaya AkRtimAna ghaTa che. tethI tenA karatAM vyavahAra aM5viSayI che. rUjusUtra vartamAna vi For Private And Personal Use Only Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (46) zeSa dharmanA grAhaka che. mATe te arUpaviSayI che. ane yuvahAra bahuviSayI che. kAraNa ke rUjIsUtrathI vyavahAra trikAla viSayI che. rUjusUtra vartamAna vizeSadharmane grahe che, ane zabdanaya kAlAdivacana li'gathI vahecatA arthane grahe che. ane rUjIsUtranaya vacanaliMgane bhinna pADatA nathI. te mATe rUjusUtrathI zabda alpaviSayI che. zabda karatAM rUjIsUtra bahuviSayI che, zabdanaya IndrarUpa eka payAyane grahatAM, zatru, vajI, puraMdara, zacIpati vigere indravyaktibAdhaka sarva pacAyane grahe che, ane samabhirUDhanaya je dharma vyakta che, teja vAcaka payAyane grahe che. mATe zabdathI samabhirUDhanaya alpaviSayI che. eva'bhUtanaya pratisamaye kriyAbhede bhinnArthapaNe mAnatA alpa viSayI che. mATe eva'bhUtathI saabhirUDha mahuviSayI che. je nayavacana che, te potAnA nacanA svarUpe asti che. ane temAM paranayanA svarUpanI nAsti che. sarva nayamAM svanayasvarUpa astitA, ane paranaya svarUpanI nAstitA vartI rahe che. tethI bhinna bhinna naya varte che. jo evabhRtanayamAM samabhirUDhanayanI nAstitA nahIM mAnavAmAM Ave, to evabhUta te samabhirUDhanaya kahevAya, e doSa lAge tathA evabhUtathI samabhirUDhanu svarUpa bhinna re nahIM, ityAdi doSo Ave, mATe vidhipratiSeSe karI nayAmAM sasabhagI mAnatAM, sarva deSa parihArapUrvaka pratyeka For Private And Personal Use Only Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (47) nayanI siddhi thAya che. paNa nayanI je saptabhaMgI te vikalAdezIja hoya che. ane je salAdezI saptabhaMgI che te pramANa che, zrI ratnAkarAvatArikAmAM kahyuM che ke vikalAdezasvabhAvA hi nayasaptabhaMgI vastvaMzamAtrabharUpakatvAt sakalAdezasvamAvAnupramANasaptabhaMgI saMpUrNavastusvarUpaprarUpakatvAt e sAtanaya eka bIjAnI apekSA na rAkhe te durnaya kahevAya che. ane ekAMtanaya grahaNa karavAthI mithyASTipaNuM prApta thAya che. tamhA savvevi nayA micchAdiThI diThA sapakhkhapaDibaddhA aNNeNNa NimmiA uNa havaMti sammattasabhbhAvA ||1||smmti tavRtta have dharma upara sAtanaya utAre che. nigamanathI sarva dharma che, kAraNa ke sarva prANI dharmane icache che, e naya aMzarUpa dharmane dharma ema kahe che. saMgrahanaya kahe che ke, vaDerAe Adaryo te dharma che, e naye anAcAra tyAge, paNa kulAcArane dharma kahya. vyavahAranaya kahe che ke sukhanuM kAraNa te dharma che. paNa e naye puNyakaraNIne dharma mAnyuM. rUjAsUtrane mate upaga sahita virAgya pariNAmane dharmane kahe che, e nayamAM yathApravRttikaraNanA pariNAma pramukha sarva dharmamAM gayA. yathApravRttikaraNa mi For Private And Personal Use Only Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (48) dhyAtvIne paNa hoya che. zabdanaya kahe che ke, dharmanuM mULa samakita che. mATe samakita teja dharma kahevAya che ane samabhirUDhanaya kahe che ke, jIvaachavAdi nava tatva tathA cha dravyane oLakhIne jIvasattA dhyAve, achavane tyAga kare. e jJAnadarzana cAritrane zuddha nizcaya pariNAma teja dharma che. e naya sAdhaka siddhanA pariNAma tene dharmapaNe lIdhA. evaMbhUtanA mate zukaladhyAna rUpAtItanA pariNAma, kSakazreNi karmakSayane kAraNa te dharma. mokSarUpa kArya na kare te dharma. ema sAtanayathI dharma jANo. have sAtana siddhapaNuM kahe che. sarva jIvanA ATha racakapradeza siddha samAna nirmaLa hovAthI sarva jIva siddhasamAna che. saMgrahanaya kahe che ke sarva jIvanI sattA siddha samAna hovAthI sarva jIva siddha che, e saMgrahanaye paryAyArthika karI karma sahita avasthAne TALIne dravyAthikana karI sidva samAna avasthA sarva jIvonI aMgIkAra karI. - vyavahAra naya kahe che ke, vidyAlabdhi pramukhaguNathI siddha thayA te siddha. A naye bAhya tapaja Adi dharma aMgIkAra karyo. rUjusUtranA mate jeNe potAnA AtmAnI siddhapaNAnI sattA oLakhI, ane dhyAnanA upagamAM varte che, te samaye te siddha jANa. e je samakitI jIva For Private And Personal Use Only Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (49) siddha samAna che, ema kahyu' zabdanayanA mate zuddha zukala dhyAna nAmAkrika nikSepe sahita te siddha che. tyAre samabhi rUDhanaya kahe che ke, kevalajJAna, kevala darzana, yathAkhyAta cAritra, ityAdi guNa sahita teramA guNa TANe vartanArA kevalI siddha jANavA. teramA caumA guNu ThANAnA kevalIne A naya siddha kahe che. ane eva'bhUtanayanA abhiprAyathI sakala kama kSaya kartA, leAkanA aMte birAjamAna, aUguNusaMpanna te siddha jANavA. ema siddha upara sAta nayanA avatAra kahyA. prazna-eka vastumAM bhinna bhinna abhiprAya vALA sAta naya zI rIte lAgI zake? uttara--bhinna bhinna abhiprAyathI eka vastunuM svarUpa kahevAmAM koI jAtanA vivAda prApta thatA nathI. samatitarkavRttimAM te upara draSTAMta ApyuM che, jema-- gAthA. piu puttaNattu bhaggaya bhAuNa egapurisa saMbaMdho // yaso egassavi ththi sesayANaMpi yo hoi // | 1 || bhAvArtha:--eka purUSa che te putranI apekSAe pitA kahevAya che ane te khApanI apekSAe putra kahevAya che. ane te mAtAnA pitAnI apekSAe namA kahevAya che ane For Private And Personal Use Only Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (410 ) te mAmAnI apekSAe bhANeja kahevAya che. ane te bhAInI apekSAe bhrAtA kahevAya che. ema apekSA buddhithI eka purUSamAM pUrvokta saMbadha lAge che. paNa ema nathI ke te putranI apekSAe pitA kahevAyA, eTale te sarvane paNa pitA kahevAya. kiMtu kahevAya nahI, tathA tattvArthabhASyamAM lakhyuM che ke yathA sarvamekaM sadavizeSAt sarvaM dvitvaM jIvA jIvAtmakatvAt sarvatra dravyaguNaparyAyAvarodhAt sarva catuSTuM caturdarza naviSayAvarodhAt sarva paMcatvaM astikAyAvarodhAta sarva pada pa dravyAvarodhAditi yathaitA na vipratipattayo atha ca adhyavasAya sthAnAMtaraNyetAni tadvan nayavAdA iti // bhAvArthaH--jema sarva vastu eka che, sattvapaNAnA sa rakhAthI. tathA jIva ane ajIvanA bhedathI, sarva vastu e prakAre che. tathA dravya guNu ane payAyathI, sarvavastu traNa prakAre che. tathA cakSudarzana, acakSudarzana, avadhidarzana, kevaladarzana, e cAra darzanamAM sarvavastu bhAse che, mATe viSacInI apekSAthI sarvanA cAra prakAra che. tathA pacAstikAyanI apekSAe savastu paMcaprakAranI kahevAya che, tathA SaDUdravyanI apekSAe sarvavastu cha prakAranI kahevAya che. jema e sarva vyavahAra vivAdane dhAraNa karatA nathI. kiMtu te sApekSavyavahAra che, te samyajJAnanu kAraNa che. tema sAtanayAne For Private And Personal Use Only Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (11) vAda paNa jANa tathA ghaTarUpa eka vastu che, te matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, mana:paryavajJAna, ane kevalajJAnane viSaya che. paMcajJAnathI eka ghaTarUpa vastu bhAse che, tethI paMcajJAnamAM vivAda thato nathI. paNa ulaTuM uttarottarazAnamAM paryAyanI vizuddhatA bhAse che. temanAmAM paNa paraspara sApekSabuddhithI vivAda thatuM nathI. pratyuta samajJAnanuM kAraNa thAya che tathA jema avina pratyakSathI dekhAya che. ane teja agni anumAnathI anumeya che. ane teja agni sAdrazyajJAnathI upameya che. ane teja agni AptavacanathI zabdane viSaya che. ema cAra pramANathI agninI siddhatA thAya che. paraMtu cAra pramANamAM paraspara vivAda nathI. pratyuta agnine nizcaya thAya che. tema sAtanayAmAM sApekSapaNe paraspara vivAda nathI, paraMtu te samyagajJAnamAM kAraNabhUta thAya che. zaMkA--he gurU mahArAja ! eka zaMkA utpanna thAya che ke, eka vastumAM sAtanayathI bhinna bhinna vyavahAra karavAthI mULa eka vastu rahI zakaze nahIM tenuM kema? samAdhAna--he bhavya ! ekAgracittathI zravaNa kara--ekajIva devazarIrane dhAraNa kare che, tyAre te deva kahevAya, ane jyAre manuSyaparyAya dhAraNa kare che, tyAre manuSya kahevAya che. ane teja jIva jyAre nArakIparyAyane dhAraNa For Private And Personal Use Only Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 12 ) kare che, tyAre nArakI kahevAya che, ane teja jIva jyAre . tirthaMgseAnimAM jAya che, tyAre tiryaMc cAragatinI apekSAe cAra prakAranA pAme che. paNa tethI te jIva naSTa thatA cathI ekavatuM svarUpa kahevAya che, paNa kahevAya che. ema vyavahArane te jIva nathI. tema sAtanatethI te vastu nIM naSTatA thatI nathI. te sadhI sammatitakamAM nIce mujaba kahyuM che. gAthA. jaha saMbaMdhavisiTho so purisabhAva Nirai sao // tadavvasiMdiyayaM vAi visesaNaM lahai || 1 || jema eka purUSa che te putrAdikanA sabadhathI judA judA pitAdivyavahArane dhAraNa kare che, paNa tethI te naSTa thatA nathI. tema eka kerI ( AmraphaLamAM ) cakSusa kha dhathI rUpavAn kerI kahevAya che, ane teja kerIne jIbhanA sabaMdha thavAthI, rasavALI kahevAya che. ane te kerIne nAsIkAnA sabaMdha thavAthI suga dhAdivALI kahevAya che, ane teja pherIne ph indriyano saMbadha thayAthI, sukeAmaLAdi vyavahAravALI kahevAya che. ane zrAnendriyanA sabaMdha thavAthI picapicAdi zabda vyavahArane pAme che, ema paMcaindrione kerImAM saMbaMdha cavAthI te judA judA vyavahArane pAme che paNa tethI kerI vastu For Private And Personal Use Only Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (413) naSTa thatI nathI. tema bhinna bhinna viSayavALA sAta nayathI eka vastunuM svarUpa kahetAM, vastu naSTa thatI nathI. A satya vAta che-kemake eka deva vajane dhAraNa kare che, tyAre vajI kahevAya che. ane jyAre paraaizvaryane dhAraNa kare che, tyAre indra kahevAya che. ane jyAre purane dhAraNa kare che, tyAre puraMdara kahevAya che. ane jyAre parama zaktine dhAraNa kare che, tyAre zaka kahevAya che. ItyAdi eka devavyaktimAM jude jude vyavahAra thavAthI, devapaNuM naSTa thatuM nathI tema bhinna bhinna viSayavALA sAtanayathI, eka vastunuM varUpa kahevAthI, va stunI naSTatA thatI nathI, paraMtu vizeSataH samyagajJAna thAya che. zrI tatvArthabhASyamAM paMcajJAna ane traNa ajJAna e ADamAM keNu jJAna kayA nayane viSaya che, te batAvyuM che te nIce mujaba-- __ naigamAdayastrayaH sarvANyaSTau zrayaMte rujusUtranayo matijJAnamatyajJAnavarjAni SaT atrAha kasmAn mati saviparyayAM na zrayata iti / atrocyate zrutasya saviparyayasyopagrahatvAt / zabdanayastu dve eva zrutajJAna kevalajJAne zrayate avAha / kasmAtarANi zrayata iti / atrocyate / matyavadhimanaHparyAyANAM zrutasyaivopanA hakatvAt / cetanAjJasvAbhAvyAca sarvajIvAnAM nAsya kazcin midhyAdRSTirajJo vA jIvo vidyate tasmAdapi viparyayAna zrayate iti| For Private And Personal Use Only Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (414) atazca pratyakSAnumAnopamAnAptavacanAnAmapi prAmANyamabhyanujJAyate pati || bhAvArtha-nigama, saMgraha, vyavahAra, e traNa naya paMcajJAna tathA traNa ajJAnane grahe che. ane cothe rajusatranaya, matijJAna ane matiajJAnane vajIne chane grahaNa kare che. atre prazna kare che ke rUjumUtranaya matijJAna ane matiajJAnane kema grahaNa karato nathI; atre uttara ke, matijJAna che, te zrutajJAnanuM kAraNa che. ane matiajJAna zrata ajJAnanuM upakAraka eTale kAraNa che, mATe sArAMza ke zrutajJAna, ane zrutajJAnane utpanna karIne, matijJAna ane matiajJAna naSTa thaI jAya che. zabdanaya zrutajJAna ane kevalajJAna e bene aMgIkAra kare che. atra prazna ke, bAkInAM traNa jJAna tathA traNa ajJAnane kema zabdanaya viSaya karate nathI? pratyuttaramAM jANavAnuM ke mati, avadhi, ane manaHparyAva, e traNa jJAnato kRtajJAnanAM upakAraka che, arthAt kAraNabhUta che. tethI tenuM grahaNa karyuM nathI. ane traNa ane jJAnate mithyASTine hoya che. ane zabdanayata samakitane grahaNa kare che. tethI traNa ajJAnane zabdanaya grahaNa karatuM nathI. zabdanayanA pratApathIja pratyakSa, anumAna, upamAna, ane AptavacanamAM prAmANya Ave che. ityAdi svarUpa jANavuM. For Private And Personal Use Only Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (415 ) rUti navAgA diddhA rUvAtha 2 viddhA laukikaviSayAtItA stattvajJAnArthamadhigamyAH // 1 // ItyAdi nayavAda vicitra eTale aneka prakAre che. kayAMka virUddhanI peThe jaNAya che, paraMtu varatutaHvizuddha che. te nayavAda likikaviSayAtIta che. kAraNake nayavAdamAM buddhimAna purUSo paNa muMjhAya che. e nayavAda tatvajJAnane mATe jANavA gya che, tisAnathavmu. ema dravyAdikanI svadravyamAM astitA ane pAradra vyanI svadravyamAM nAstitAnuM sApekSapaNe varNana karatAM prasaMgopAta nayAdikanuM svarUpa kahyuM. have mULa viSayane kahe che. dareka dravyamAM samaye samaye ravadravyAdikanI anaMtI astitA varte che, ane paradravyAdikanI anaMtI nAstitA varta che. je paradravyanI nAstitA AtmAmAM nA Ave, te paradravyanI astitAne nAza thAya. vA Atmadravya te paradravyamAM astirUpe pariNamavAthI sarva dravya ekarUpa thaI jAya. mATe padravyanI nAstitA AtmadravyamAM varte che. ane AtmadravyanI nAstitA paradravyamAM varte che. tethI pratyeka dravya vyaktirUpe bhinna bhinna varte che. have A pramANe padravyanuM svarUpa jANuM Atmadravya For Private And Personal Use Only Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 16 ) upAya samajI AtmA potAneja kahe che ke, tuM jJAnanAkSayeApazamabhAvathI, potAnA guNanI zeAdha kara. guNunuM dhyAna kara, atrajJAnanIyeApazamatA levAnu kAraNa e che ke, jJAnanI prApti thayeApazamabhAve ane kSAyikabhAve che. sAdhaka avasthAmAM mAramA guNa sthAnaka sudhI jJAnanA kSayeApazabhAva varte che. ane teramA guNaTANe kSAyikabhAve kevalajJAnanI prApti thAya che. jyAMsudhI kevala jJAnanI prApti thaI nathI, tyAMsudhI jJAnanA kSayeApazamabhAve AtmaguNanI zeSa karavAnI che. he cetana, paca indriyA dvArA bahira viSayane grahaNa karavAthI, peAtAnA svarUpanuM bhAna tArAthI bhUlAya che. jayAre ahira padAthAmAM jJAnanA upayoga bhaLe che, tyAre potAnA svarUpanuM dhyAna tathA maraNa thatuM nathI. ane jyAre AtmasvarUpamAM caitanA bhaLe che, tyAre khAdyapadArthAnu` vismaraNa thavAthI ApAApa rAgadveSa thatA nathI. ane bhUtakALanAM lAgelAM karma AtmapradezeAthI kharavA mAMDe che. ane vartamAnakAlamAM AtmadhyAnathI saMvara varte che. TIpe TIpe jema sarovara bharAya che, ane kAMkare kAMkare jema pALa adhAya che, tema alpa alpa paNa pratidina AtmAnA upayAga rAkhI guNAnuM dhyAna karavAthI te te guNAnI prApti thAya che. je je guNAne khIlavavA hAya, te te guNAnu ekasthira upayogathI citana karavu. ane tete guNAne mATe sayama karaveA. tethI te su For Private And Personal Use Only Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (417) ne AchAdana karanAra karma kharI javAthI guNa prakAze che. AtmaguNanA upagamAM evA sthira thaI javuM ke, paMcuMndri bAhyanA viSayane grahe che ke nahi tenI khabara paNa rahe nahIM. jema eka sanI dukAne besI suvarNa sumaghATa ghaDate hato. tenI AgaLathaine rAjAnI senA cAlI. gaI. paNa teNe dekhI nahi-jANI nahIM, tema ApayogamAM evA rithara thaI javuM ke, bAhyanA viSaya bIlakula bhAna bhUlAya-ema pratidina svaguNonA dhyAnamAM upaga lAgatAM (caDhate bhAve jAgaze; virAnaMva meSa) caDhate bhAve cidAnaMdanI meja pragaTa thaze. antaramAM A-- naMdanI laherI pragaTa thaze. jema kUpa khodatAM, taLIye jalanI zere pragaTe che. tethI siddha thAya che ke, have jala AvyuM, tema atra paNa AtmaguNanuM dhyAna karatAM, anubhava ge AnaMdanI laherI pragaTe che tethI siddha thAya che ke e AnaMdanI khumArI AtmAnA gharanI che. AtmA vinA AnaMdanI ja anyadravyamAM nathI. je yegI munivara dhyAna kare che, temane AtmAnA AnaMdanI khumArI prApta thAya che. tethI temanA caherA upara paNa AnaMdanI chAyA chavAI jAya che. tethI tevA dhyAnIcegi dunIyAnA saMbaMdhathI nyArA rahI AtmadhyAna karI antaranuM sukha jogave che. dunIyAnA saMbaMdhamAM AvatAM bAhya viSayamAM citta bhaLavAthI, Atmika For Private And Personal Use Only Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (418 ) AnaMda bhagavAta nathI. jyAre AtmadhyAna karatAM AvI ane ntaramAMthI AnaMdanI khumArIo uchaLe che, tyAre gileka mekSanA sukhane atra bhega kare che. mokSanA sukhane anubhava jene atra thato nathI, te bhavya pakSa prApta karI zakato nathI. kahyuM che ke jJAnasAra _| | nirvikAraM nirAbAdhaM jJAnasArapeTa SAM // vinivRttaparAzAnAM mokSo'trava mahAtmanAm / / 1 / / aneka prakAranA viSayavikArarahita ane A bAdhArahita tathA dUra karI che pagalika AzAo jemaNe, ane jeoe jJAnanuM sAra prApta karyuM che, evA gine AtmAnubhavamAM ramaNatA karatAM atraja mekSa che. arthAt AtmadhyAnAnubhavathI atra mekSanAM sukha mahAtmAo anubhave che. bAhyaviSayamAM mahAtmAe kiMcit paNa sukhanI AzA rAkhatA nathI. IndranAM sukha paNa duHkha karI jANe che. kIti mAna, pUjA, tathA jagatumAM sArA kahevarAvAnA saMskAra bIlakula kSaya thaI jAya che, tyAre AtmAnubhavamAM citavRtti sthIra thAya che ane AtmAnubhavamAM vartatAM vikalpa saMka95 dazA bIlakula naSTa thatAM sukhane pitAnA AtmAne sAkSAt anubhava thAya che, AvI dazAne prApta For Private And Personal Use Only Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (41). karavA bhavyajI ekAMta jaMgalamAM dhyAna kare che. nirjanasthAnamAM koI AtmadhyAna kare che. keI Atmasukhane mATe sadgurUdvArA tattvajJAnane abhyAsa kare che, keI paramAmAnI bhakti kare che. koI AtmasukhArthe AtmAnA asaMkhyAtapradezamAM draSTi vALI huM pitAnA ravarUpamAM chuM. ema draDha riyara upaga rAkhIne vicAre che. A jagamAM huM koNa chuM, zarIra nathI, mana nathI, vANuM nathI, Indriye nathI, kuTuMba nathI, tyAre ahe AjadIna paryata phegaTa ahaM paravastumAM meM dhAraNa karyuM, have te huM bAhya dekhAtA padArthamAM nathI, ema nizcaya karyo. huM te asaMkhyAta pradezarUpa Atmavyakti chuM ema vicAratAM mAyA vAsanA chuTI jAya che. A yuktino bhavyajIe anubhava kara. anekAMta AtmasvarUpa anubhava jJAnagamya che. evA AtmasvarUpamAM kaMI paNa vAdavivAda rahetA nathI. jene AtmAnI rUcI pragaTI che, Atma jijJAsu pake thayo che, te AtmAne oLakhe che. nAstika vinA sarva darzana AtmAne svIkAre che. AtmajJAnanI aMdara sarva jJAna samAya che. AtmA mATe kaMI paNa vivAda sthAna nathI. jeonI mithyA buddhi che, tevA ane ekAMta daSTithI vAdavivAda pragaTe che. anekAMta dRSTithI AtmasvarUpa jANatAM, mAdhyastha bhAvanA pragaTe che. ane tethI bhavya ma For Private And Personal Use Only Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (420) hAtmAo AtmadhyAnamAM tallIna thAya che, yAna dhyAnamAM mettA kSacoparAmanA maeNksa pratyeka jIveAne vicitra prakAranA jJAnanA kSayApazama pragaTe che, tethI sarva jIva potAne jevuM jevuM kSayApathama jJAna hAya, tadanusAre dhyAna karI zake che. samyajJAnanA prabhAvathI dhyAnamAM AnaMda pragaTe che, ane tethI vikalpa sakalpanita meDha rahetA nathI. je sabhyajJAna vinA ekAMta kriyAkAMDathI mukti mAne che, tene hitazikSA Ape che. // duhA // samyagjJAna vinA mudhA kriyAkANDanuM kaSTa | saheto tattva na pAmato dharma vinA te bhraSTa // 131 // bhAvArtha:~~~samyajJAnanI prAptivinA, phragaTa kriyAkAMDanu kaSTa che. ajJAnI kakriyAthI aneka prakAranA upaga sahana kare, tApaNa AtmatatvanI prApti karI zakatA nathI. kAraNa ke jJAnavinA . Atmikadharma ALakhI zakatA nathI. ane Atmikadharma vinA te bhraSTa jANavA. jJAnInI kriyA savi lekhe ema kahyu che. vaLI kahyuM che kenaannenn ya muNI hoi na muNI araNNavAsena - jJAnena ca nirmAta na muniH gaLvavAmena jJAnathI sunipaNu prAsa thAya che, paNa kaMI araNyamAM vAsa karavAthI munipaNu'prApta thatuM For Private And Personal Use Only Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (421) nathI. zrI samAdhizatakamAM paNa upAdhyAyajIe kahyuM che ke jJAnavinA vyavahArako kahAbanAvata nAca // ratna kaho ko kAcakuM aMta kAcaso kAca / / tathA 4zAlImA 55 yuM che 3-paDhamaM nANaM tao dayA-prathamaM jJAnaM tata : dayA prathama zAna bhane pazcAt dayA hoya che. tathA dravyaguNa paryAyanA rAsbhaa 59] ghuche - bahuvidha bAhyakriyA kare jJAnarIhata je Tolare-zata jima aMdha adekhatA. tato paDiyAche bholere. zrIjina || tathA 4hyu cha - // gAthA // gIyathassa kyaNeNaM visaM hAlAhalaM pive agIyaththassa kyaNeNaM amayaMpiM na ghuTTae / gItArtha jJAnanA vacanathI halAhala viSa paNa pIvuM. paNa ajJAnInA vacanathI amRta paNa pIvuM egya nathI. tathA yuM che - bAhira bakapare cAlatAaMtaraAkarIkAtIre tehane jeha bhalA kahe-mati navi jANe te jAtIre-zrIjina / / nANarahita hita pariharI-ajJAnaja haTharAtAre-kapaTakriyA karatA yati na huye nijamati mAtAre. tathA yogaTa sbhuzcaya graMthamAM kahyuM che ke For Private And Personal Use Only Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (32) || RovA ! tAtvikaH pakSapAtazca bhAvazUnyA ca yA kriyA anayoraMtaraM jJeyaM bhAnukhadyotayoriva // 1 // jJAnarahita je zubhakiyA ane kiyA rahita je zubha jJAna e benuM aMtara sUrya ane khAta (AgIye) jeTaluM che. jJAna te sUryasamAna ane kiyA te khAtasamAna che. tathA uttarAdhyayana sUtramAM paNa kahyuM che ke-cathar I mAthA || sUi jahA samuttA NaNassai kayavaraMmi paDiAvi iya jIvovi samutto paNarasai gaovi saMsAre // 1 // sUtramAM parovelI soya kacarAmAM paDelI hoya te paNa naSTa thatI nathI; athAt jaDe che. tema jJAna sahita jIva paNa saMsAramAM jAya te paNa naSTa thato nathI. ane cAt mukti sanmukha thaI mukti pada pAme che. jJAna che te samakita sahita prApta thAya che, mATe te pAmyAbAda mithyAtvamAM Ave te paNa eka kaDA keDI sAgarepama uparAMta karmabaMdha jIva karatA nathI. tathA mahAnizIthamAM jJAnaguNane apratipAti kahe che, tathA bRhat ka95 bhASyamAM zrutajJAnI ane kevaLajJAnIne sarakhA kahyA che. tenI gAthA For Private And Personal Use Only Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (23) kiM gIyathyo kevalI cauvihe jANaNe ya kahaNeya tulle pAda gacaMtAcaravaLavA tyAra. je dravyaguNa paryAyane jANe che, tene jJAnI kahe che. dareka dravyamAM sAmAnya ane vizeSa svabhAva rahyA che, tene je jANe, tene jJAnI kahe che. tathA pratyeka vastumAM dravyAkinaya ane paryAyArthikanA lagADe che, ane tene samyam bodha kare che, tene jJAnI kahe che. dravyAkinaya ema kahe che ke huM mukhyanAe dravyanuM grahaNa karU chuM, paNa tethI paryAyane niSedha karatuM nathI. jema suvarNanAM pacAsa judAM judAM AbhUSaNa banAvyAM hoya che, tyAM huM suvarNathI sarva AkRtiemAM vyApI rahelA suvaNane grahuM chuM, tyAre paryAyArthikanaya kahe che ke, suvarNanI pacAsa AkRti ke je kaTakA kuMDala, kaTIbaddha vigere che tene grahaNa karuM chuM. paNa tethI paccAsa AkRtimAM vyApI rahelA suvarNarUpa dravyane niSedha karatA nathI. ema kathaMcita judA judA paNe be naya eka vastune grahaNa kare che. paryAyArthika naya kahe che ke, je huM dravyAkinayane niSedha karUM, te mUla drazya suvarNa nahIM hovAthI AkRtirUpa paryaya paNa mAre nAza thAya. dravyArthika naya kahe che ke, je huM paryAyArthika nayane nivedha karUM te kaTaka, kuMDala, keyurAdika AkRtirUpa paryAyane nAza thavAthI jagatanA vyavahArane lepa thaI jAya. kAraNake For Private And Personal Use Only Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (4ra4) vyavahAramAM paryAyarUpa AkRtinI jarUra paDe che. dunIyAne vyavahAra che, te vastunA paryAyathI che. paNa dravyathI nathI mATe benaya sApekSapaNe maLavAthI eka vastunI siddhi thAya che. paryAyathI dravya bhinna nathI, ane dravyathI paryAya bhinna nathI. 32 sammati sarje, sarva pannavAviyAM vasattA ja paLavA naSyi | upAya Thii bhaMgA haMdi daviya lavaNaM eyaM / / 1 / / bhAvArtha-paryAyarahita dravya nathI, ane dravyathI rahita paryAya nathI, utpAda rithati ane vyaya che lakSaNa jenuM, evuM dravya jANavuM. suvarNanuM kaTaka eTale kaDuM banAvyuM, ane kaDu bhAgIne hAra banAvyuM. temAM kaTakane vyaya ane hAranA utpAda ane suvarNanI dhruvatA ema e traNa lakSaNa eka suvarNarUpa dravyamAM vyApI rahyAM che. utpAda che te kathaMcit sthiti vinAza rUpa che. ane vinAza paNa sthiti utpattirUpa che. ane sthiti paNa u. tpAdavyaya rU5 che. jo satitatta thA- bhAvasyotpAdaH sthitivinAzarUpaH vinAzo'pi sthityutpatti rUpaHsthitirapi vigamotpAdAtmikA kathaMcidabhyupagaMtavyA / utpAda vyaya be dravyanuM lakSaNa kahetAM paNa dravyanI siddhi For Private And Personal Use Only Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ( 41 ) thatI nathI kAraNake sthitivinA kaTaka, ane kuMDalarUpa 5cAyanIja siddhi thatI nathI. kAi kaheze ke, sthitirUpa dravya mAnIzuM te te paNa anubhava virUddha che. kAraNake eka AtmA, devatA, manuSya tirthaMkanArakI vagere payAcAne dhAraNa kare che, te AtmAne ekAMta dhruva mAnatAM siddha thaze nahI", tathA ekaja mRttikA, ghaTa, kAThI, sarAvaLAMrUpa aneka AkArane dhAraNa kare che, tenI vRttikAne ekAMta dhruva mAnatAM siddhi thaze nahI' mATe utpAda, vyaya, prabya yukta dravya kahevAya che. cha dravyamAM samaye samaye utpAda, vyaya, dhruvatA vyApI rahI che. Sadbhavya, navatatva vigerenA jJAna vinA samyakatvanI prApti thaI zakatI nathI. ane jJAnivanA ajJAnInuM kriyAkAMDa kaSTa niSphaLa jAya che. tathA pravacana sArodvAramAM kahyuM che ke || gAthA | jo jAi arihaMte davvaguNapajjavaMtehi so jAi appANaM moho khalu jAhi tassa layaM // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvArtha:--je bhavyadravyaguNa pacAyathI arihaMtane jANuM che, te bhavya potAnA AtmAne jANe che. ane tene mAru kSaya thAya che. ityAdi jJAnamAhAtmya jANIne sabhyajJAnaprApti mATe bahu prayatna karavo. gItA gurUnI - For Private And Personal Use Only Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 426 ) zrutajJAna, bahu pAsanA karavI. jJAnanu kAraNa je tenA bhAva dhAraNa karazeo. zrI TANAMgasutra tathA bhagavatI sutramAM 1 vAMcanA, 2 pRcchanA, 3 parAvartanA, 4 anuprekSA, 5 dhamakathA ItyAdinuM phaLa mokSa kahyuM che. svAdhyAyathI jIva jJAnAvaraNIyakarmano nAza kare che. ane vAcanAthI tIrtha dharma pravarte che, ane mahAnirjarA thAya che. pRcchAthI sUtra tathA arthanI zuddhi thAya che. ane tethI mithyAtvamehanIyanA nAza thAya che. anuprekSA eTale artha vicAratAM sAta karmanI sthitinA rasa pAtaLA kare. anaMta sasAra khapAvIne alpabhava bAkI rAkhe. zruta jJAnanA ArAdhanathI ajJAnane nAza thAya che. bhavyajIvone jJAnaneja AdhAra mATe che. hyu che ke || ga | kaththa amhArisA pANI dusamA dosa dUsiyA hAyaNAhA kaha huMtA na huMto jai jiNA gamo // 1 // he bhagavaMta jo tamArAM kahelAM sTAdvAda AgamanahAtatA duHSama doSathI dUSita evA amArA sarakhA pAmara anAtha jIvAnI zI gati thAta? je jInAgama naheAta te kharAba ti thAta. pa'camakAlamAM AgamanA AdhAra che. mATe zruta ane zrutajJAnInA bahu vinaya karavo. ajJAnanA For Private And Personal Use Only Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 4ra7) je kaI mahA zatru nathI mATe ajJAnane nAza karI sa jJAna prApta karI dharmakriyA karavAthI karmane nAza thAya che. durlabha vastu jJAna che, te te jJAna jJAnavina prApta thatuM nathI. paMcamakALamAM prasaMgopAta durlabha ane dujya vastu kaI che, te duhAthI batAve che. || duddA | samyag jJAnI dohilA, durgama jJAnI pantha; dRSTirAga duHtyAjyache, durgama jJAnI grantha. // 12 // zraddhA sadguru durlabhA / durlabha satya viveka; gamaga vALI jJAnanI ! vIrA che. ||133 bhAvArtha-samyajJAni mahAtmAo durlabha che jJAnIsad gurU vinA tavaravarUpanuM jJAna thatuM nathI. zrI sarva kahele mokSamArga paNa dukhe karI jaNAya eve che. tema daSTirAgane tyAga kare duHtyAjya che, jagatamAM ajJAnataH sarvatra daSTirAganuM sAmrAjaya akhaMDa paMcamakAlamAM pravRtti rahyuM che aho daSTirAga rUpaviSadhara evo te baLavAna che ke, jene te karaDe che, tene kazuM satya sUjhatuM nathI. dhaturabhakSakane jema sarvatra pILuM dekhAya che, tema daSTirAgane pote je mAnyuM te sArU dekhAya che. pitAnI buddhithI jAzyA vinA je upara rAga thaI gaye, te prANAte paNa For Private And Personal Use Only Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (428) chUTa nathI. jagatamAM koIne dhanane rAga hoya che, koIne strInA upara rAga hoya che. koIne kAma rAga che. keIne neharAga hoya che. koIne zarIra upara rAga hoya che. ItyAdi sarva rogane nAza zrI sad gurUnA upadeza vigerethI thaI zake che. paNa draSTirAgata evo pApI che ke te mahAtamAone paNa dura tyAjya che. kahyuM che ke | RophTa che. kAmarAga snaherAgAviSatkara nivAraNau // dRSTirAgastu pApIyAn dustyAjyaH mahatAmapi // 1 // daSTirAgathI maNine badale kAcanuM grahaNa thAya che. daSTirAgI purUSa kapaTIonI kapaTa jALamAM phasAI jAya che. ane daSTirAgIthI satyAsaca dharmano nirNaya thato nathI. daSTirANInAM satyacakSu mIMcAI jAya che. daSTirAgI purUSa viSane amRta mAnI pAna kare che. daSTirAgI purUSa dhoLA divase AMdhaLo thaI cAle che. satya dharmarUpa sUryane dekhavA daSTirAgI ghuaDanI AcaraNa kare che. vivekarUpa mitrane daSTiAgI dhake mArI kADhI mUke che-mithyAtvarUpa kumitrane dRSTirAgI purUSa premathI bolAve che-kumatine saMga karI sumatine daSTirAgI dUra kare che. daSTirAgI bhAMga pIdhelAnI peThe vA dArU pIdhelAnI peThe AcaraNa kare che. hArila nAmanuM paMkhI kaI For Private And Personal Use Only Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (429) paNa lAkaDAnA kaDAne pakaDe che, te te kadI mUkatuM nathI. tema daSTirAgIne rAga jyAM lAgyuM hoya che, tyAMthI chUTate nathI. hirAgI purUSathI satyadeva, satyagurU, ane satyadharma roga karI zakAto nathI. koIe gaddhAnuM puccha pakaDayuM te lAto vAge to paNa te mUrkha mUkatA nathI, tema daSTirAgIe je aMgIkAra karyuM te tenAthI mUkAtuM nathI. daSTirAgI purUSa nyAyathI satyaparIkSaka banato nathI. vargyusadAva dha va. stune svabhAva che teja dharma che, arthAt AtmAne svabhAva che te dharma che. AtmAne dharma arUpI che, tema jANe nahIM, jANe ane jaDamAM dharmanI buddhi ekAMte rAgathI rAkhe te paNa daSTirAgI che. sad gurU satya vastu samajAve, paNa tene ku gurUnA daSTirAgathI vizvAsa bese nahIM. halAhala viSanA samAna daSTirAga che. satya tapradeza zrI sad gurU upara prema, bhakti, surAga vinA tathA pakaDI zraddhA vinAM temanAM upadeza vacane bIlakula asara karI zakatAM nathI. mATe avazya sad gurU upara rAga dhAraNa kare. surAga paNa guNa ThANAnI hade nAza pAme che, jJAninA granthamAM kathita sUkama tatvasvarUpa paNa dukhe karI jANe zakAya che. sadgurU vinA sUphamatattvanI gama yathArtha paDatI nathI. jJAnigItArtha sad gurUnA vacanAmRta pAnathI, satyamArgamAM sUryanA je prakAza paDe che. eka gAmathI bIje gAma javuM hoya For Private And Personal Use Only Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 430 ) che, teA paNa manuSyAne mArga puchavA paDe che. tyAre muktinagarInA mArgamAM cAlatAM, sad gurUrUpa vaLAvA vinA abhITanagare pahoMcI zakAya nahI. sAniyAnA graMthAmAM tIvra sUkSmabuddhi vinA praveza thatA nathI. ane samajJAna te vinA thatuM nathI. dravyAnuyoganA sUkSmajJAna vinA zraddhA tathA samakitanI prApti thatI nathI. mATe sUkSma dravyAnuyAganuM jJAna karavA sad gurUnI upAsanA karavI. sadgurUvinA tattvamArganI gama paDatI nathI. paNa pacamakALA sadgurUnI zraddhA thavI durlabha che. gurUnA doSabuddhithI doSa dekhanArAone kAgaDAnA jevI draSTi heAvAthI tene te satya lAbha prApta thatA nathI. keTalAka kuLagurUnI peThe sadgurUne mAnanArA paNa gurUnI zraddhA yathArtha karI zakatA nathI. ane nidaka kupAtra jIvonA sahavAsathI, keTalAkone satyagurUnI zraddhA rahetI nathI. keTalAka te gurUnA upakArane jANI zakatA nathI, te tene zraddhA zI rIte thai zake ? keTalAka te dheALuM teTalu dUdha, evI buddhithI satyagurU zaraNa aMgIkAra karI zakatA nathI. jenA mAthe sad gurU eka sAcA nathI, te nagurAe bhavamAM bhaTakyA kare che--keTalAka bheALA mUrkha jADI buddhivALA manuSyA tA gADarIyA pravAhanI peThe gurU mAnyA kare che. keTalAka teA svArtha hoya, tyAM sudhI gurU ane pazcAt khurU karavAmAM cukatA nathI, dunIyAnI vidyA; For Private And Personal Use Only Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (431 ) hunnara, yuddhAdi kaLA zikhavAne mATe sTavigunI jarUra che ane AtmadharmanI prApti mATe lekottara paMcamahAvrata dhAraka sadupadezaka gurUnI jarUra che. mATe evA sad gurUnI zraddhA je bhavya kare che, te paramAtmapadane pAme che. dunIyAmAM ciMtAmaNi ratna karatAM paNa anaMtagaNe amUlya che te manuSya janma prApta karIne viveka dRSTinI jAgRti karavI. vidyAnA be bheda che. divA viveka mane lokAttara viveka tebhA lokottara viveka du ma che. navatattva tathA padravyanuM svarUpa jANIne, upAdeya AtmasvarUpane svIkAra kare, ane jaDadravyane tyAga kare. AvI viveka buddhi pragaTavAthI, samakita ratnanI prApti thAya che. viveka daSTi thatAM, bhavyajIva satyane jANa asatyane parihare che. padArthanuM svarUpa batAvavA viveka sUrya samAna che dUdha ane jalanI peThe pugala ane AtmAne bhinna karavA haMsanI caMcu samAna viveka daSTi che. viveka cakSuthI aMdha manuSya satya padArtha svarUpa oLakhI zakatAM nathI. viveka daSTihIna manuSya AtmAne paramAtmarUpa jANI zakatAM nathI. viveka daSTihIna purUSa asatyane satya mAne che, ane satyane asatya mAne che. viveka daSTivinA AtmArUpa hIre pArakhI zakAtuM nathI. viveka daSTithI AtmA mokSa mArgamAM gamana karI zake che. viveka daSTi ciMtA For Private And Personal Use Only Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (43ra ) maNi ratna karatAM adhika che, tatva viveka daSTithI sarva matemAM mAdhyastha bhAvanA pragaTe che. ane kadAgraha graha che, te AbhArUpa sUryathI chuTI jAya che. agamya jJAninI vANane samajanArA catura purUne viveka daSTinI prApti thAya che, mATe zrI sarvAnI vANIne abhyAsa karavo. vAravAra zrI sarvasanI vANI gurU pAsethI sAMbhaLavI, tene vicAra kare, hRdayamAM zraddhA karavI. tethI durlabha vastunI paNa prApti thatAM anaMta sukha bhakatA AbhA banaze. have mAna vAsanA vigerethI Atma dharma jAre che, tevuM samajAvI zuddha dharmane Adara karAvavA upadeza kathe che. || duhA mAna vAsanA mana vase / kIrti mATe dharma // bahirAtamapada prANiyA / bAMdhe ulaTAM karma // 13 // Atmika zuddha svabhAvanA / upayoge che dharma / / samaja samaja bhavyAtamA / jethI nAse karma // 135 // dhyAvo antaradRSTithI / ciddhana tatva prakAza // asaMkSya pradezI AtamA / tetuM avicala khAsa // 13 // tetuM avicala khAsa cha / vimalezvara vikhyAta / avara na tuM trikAlamAM / yAda karIle vAta // 137 // For Private And Personal Use Only Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir '(33) bhAvArtha-mAnanI vAsanA manamAM kApI rahI che. ane kItinI AzAe dharmanuM sevana karatAM bahirAtma prANu ulaTuM karma bAMdhe che. je je dharmakRtya kare che, temAM mAna pUjAnI lAlaca rahI che, evAM dharma karyo bahirmukhatAne lIdhe saphaLa thatAM nathI. mAna kIti nAma nAnI AzAothI jIva anaMta ghaNI dharma sevA kare che, te paNa koDI jeTaluM phaLa prApta zakatA nathI. te upara eka TAMta kahe che. eka manaHpura nAmanuM nagara hatuM, temAM retararASTra nAmano eka gRharatha raheto hato, tenI pAse alpa dhana hatuM paNa udyamathI pratidina navIna dhana samupAna karI potAnI AjIvikA calAvato hato, mane navRtti strInA saMbaMdhathI tene kaMIka sukhAnubhAva thato hato, eka dIvasa cetanalAlanA manamAM e vicAra AvyuM ke, are mAre putrAdika parivAra thaye; te putrAne umara lAyaka thatAM paraNAvavA paDaze. mATe have puSkaLa dhana pedA karyA vinA chuTako nathI. duniyAmAM dhana teja sArabhUta che; vidyAbhaNIne paNa aMte dhana kamAvuM paDe che. vidvAna purUpaNa lakSmIvaMtanA ghare dAsAva kare che. lakSmIvaMtane rAjAo paNa AvakAra Ape che, lakSmIvinA gRhasaMsAra smazAna tulya che. lakSmIvinA dAna puNyAdika kriyAo paNa thaI zakatI nathI. lakSamIvaMtanA sAmu tyAgI mahAtmAone For Private And Personal Use Only Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (434 ) paNu jovu paDe che. lakSmInA lIdhe gRhasthAnA aneka doSo DhAMkAi jAya che. bhATa, cAraNa, chApAvALAo paNa lakSmIvaMtane, jI rAva sAheba, maherabAna, vigere zabdothI lAve che. tathA chApAmAM lakSmIvaMta purUSo pahelA caDe che. lamIthI aneka prakAranAM bhAjana prApta thAya che. ahA ! lakSmI tArA adbhuta mahimA che. tArA vinA manuSyAne saMsAravyavahAra calAvavAmAM aneka AtanI ApattiyA tathA sakalpa vikalpa thayA kare che. e pramANe cetanAla zeThe lakSmInA vicAra karI nizcaya karyA ke kAI tapa, japa karIne devatA prasanna karI varadAna meLavI dhanavAna thAuM. zubha zakune caMdraravara vahetAM paradeza gamana karyu. gAme gAma gamana karatA cetanalAla sAbaramatInA kAMThe AvI paheAMcyA. prabhAtanA samaya thayA che. AkAzamAM pakSIyA uDAuDa karI rahyAM che. videzI purUSo eka sthAnathI anyatra gamana kare che. cetanahAi sAmaramatImAM snAna karI AgaLa cAlyA. te eka ucca zikhara tenI najare paDayu tenI tarapha zubhAzAthI gamana karyuM. devAlayamAM pravezatAM, AsapAsa vRkSanI ghaTA dekhAi, nadInAM nALAM paNa pAse dekhAyAM, aneka pakSIo kaleAla karatAM dekhAyAM, nAnI nAnI prAcIna derIe dekhI aneka prakAranA tarka vitarka karatA cetanalAla devAlaya najIka AvyeA. gaganane cuMbana karatI dhvajA aM For Private And Personal Use Only Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (435 ) daranA devanI kIti pharakAvI rahI che. devAlayanA geLa ghumaTa adabhUta zobhAne cApatA devatvanI khyAti kare che. ghanana ghananI ghaMTa vAgIne devanA mAhAsyanuM guNagAna kare che. cheka najIka AvatAM, adbhUta AkAravALI eka vizALa camArI mUrti dekhAI konI mUrti haze ema vicAra karatAM tene pUrvanI vAtanuM maraNa thatAM nikaya thaze ke Ato mALiyadrA nI pratikRti che. pramAvika mUrtine namaskAra karyo manamAM aneka AzAo hatI, tenI siddhi arthe stavanA karIne oTalA AgaLa besI kaMIka manamAM ciMtave che, eTalAmAM tenI pAse marLamAne pujAro A, teNe zeThanuM nAma puchayuM. zeThe nAma jaNAvyuM. pUjArIe zeThanI AgaLa vIrano mahimA gAvA mAMDe. he zeTha A vIranuM purepuruM sAca che. amuka manuSyane sarpa karaDe hato, paNa temanA oTalA AgaLa lAvIne vIranI jaya belAvI ke turata utarI gaye. ghaNA yati vIranI A rAdhanA mATe atre Ave che. aneka prakAranA rogIonA roga paNa kharI zraddhAthI stuti karatAM nAza pAme che. keIne te vara ArAdhatAM pratyakSa darzana thAya che. ane tenAM kArya kare che. eTaluM kahI pUjArI mAnI rahyA. zeThanA mukha upara navuM nura AvyuM. zarIramAM baLa AvyuM hoya, tema pUjArIne jaNAyuM, ane uThayA. mALimadra nI sAmA ubhA For Private And Personal Use Only Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (36) rahI keTaluMka bolyA-ane tyAM rahevAne nizcaya karyo ane saMkalpa karyo ke mAre mAAimathI prasanna thaze tyAre anna jala grahaNa karIza. temanI AgaLa eka dhyAnathI besI jApa karavA lAge-eka dIvasa, be dIvasa karatAM karatAM, ekavIza dIvasa thaI gayA-cetanalAlanuM zArIra pAtaLuM thaI gayuM, AMkhomAM khADA paDayA, lohI sukAI gayuM, hAlavA cAlavAnI zakti rahI nahIM-mukhathI jApa paNa thaI zakato nahoto. zeThanI pUrNa Teka zraddhAthI sAkSAt mALamadra vIre darzana ApyAM, ane kahyuM ke he zeTha, tAre je joIe te mAga. zeThe namarakAra karI kahyuM ke, huM racA ! Apa je mArA upara prasanna thayA che te spazamaNi Apa. vIre turata sparzamaNi Ape. zeDanI sarva AzAo phaLIbhUta thaI cetanalAla tyAMthI pitAne ghera AvyA. sparza maNinA ge puSkaLa suvarNa karyuM. adhipati banI gayA. moTA moTA mahela baMdhAvyA, anekaramaNIya ArAma karAvyA. ghoDA gADI vinAta zeDa pagaluM paNa cAlI zakatA nathI. pANIne ThekANe dUdhanA pyAlA nekare ApavA lAgyA. cAre khaMDamAM moTI moTI peDhIo rathApana karI. zeThanuM nAma cAre khaMDamAM phelAyuM. zeThanA putrane ghera putra thayA. zeThanI ATalAthIja AzAo tRpta thaI nahIM-temanI AzA IndranuM IndrAsana levAnI thaI. For Private And Personal Use Only Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (437 ) eka manuSya ke je dharmAtmA hato, tene zeThe pUchayuM ke, he bhAI! IndranI padavI zAthI maLI zake ! tyAre teNe kahyuM ke je bhavya, sarva sAdhu saMtane IcchitadAna Ape, dharmanuM ArAdhana karanAra zrAvaka vargane navakArazI karI jamATe, munirAjone AhAra pANI vahorA, duHkhI regIone sahAya kare, Ama sAMbhaLI zeThane ghaNo AnaMda thaze. cetanalAlanA manamAM IndrapadavI AdI bIjI paNa aneka AzAo sadAkALa thayA karatI hatI. rAnamAM ema vicArate hato ke, mAruM nAma jagatamAM yAva divAkara caMdra paryata amara rahe. sarva kaI savAramAM uThatAMja mArA guNa gAya tathA jyAM tyAM mArA nAmanI kIrtinAM pustakamAM prabhunA nAmane sthAne gaNAya, mArI kIti traNa bhuvanamAM phelAya, tathA e upAya karuM ke,-moTA meTA dAnezvarone dunIyA bhUlI jAya. ItyAdi AzAnA a kura hadayamAM makakamapaNe vAsa karI rahyA hatA. te zeTha potAnI AzAnI pUrNatAne mATe aneka navakArazIo karavA lAgyA-gagana talane cuMbana kare evAM hajAro jInAlaya tathA upAzraya baMdhAvyA. karoDa rUpiyA kharcI pitAnA nemanI dharmazALAo baMdhAvI. karaDe rUpiyA kharca pAMjarApiLe baMdhAvI. kIrti tathA Indra padavInI AzAe davAkhAnAM, tathA taLAva karAvyAM. je kaI sAdhu sanyAsI je For Private And Personal Use Only Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (438 ) mAge te turata premathI ApatA. jeTaluM dhana enDru thatu teTaluM navu anAvI letA. dhananA teA gaNatAM paNa pAra AvatA nahAtA--moTAM meTAM dharmanAM sthAnakA karI, pAtAnA nAmanAM pattharanAM pATIyAM pRthvImAM ghalAvyAM ke jethI khIjAe peAtAnA nAmanI yAdI kare. jaina zALAo ane kanyAzALAomAM paNa karoDo rUpaiyA kharcI aMtaranI AzAenI sAphalyatA karavA prayatna karatA hatA. eka dIvasa temaNe kAI mahAtmAnA mukhamAMthI sAMbhaLyu ke kArtika zuddhi pUrNimAnA divase, zrI siddhAcaLa tIrthanI yAtrA karanAra zrAvaka tathA zrAvikAone ekamanA divase jamADe, tene ana tagaNuM phaLa thAya, tathA zrI siddhAcala tIrtha gamana karI sAdhu sAdhvIne AhAra pANI bhAvathI vaheArAve, tene anata ghaNuM phaLa thAya. jeNe zrI zatruMjaya tIthanI yAtrA karI nathI te mAtAnA peTamAM che. sarva tIrthanA rAjA zrI zatruMjaya tIrtha che. AvI vAta sAMbhaLI, cetanalAla te dIvase tyAM gayA ane pUrNa bhAvathI tIrthanI yAtrA karI. kArtika vadI ekamanA dIvase lAkhA zrAvaka zrAvikAone navakArazI karI jamADayAM. lAkhA gariba leAkeAne annadAna, vastradAna, pAtradAna, dIdhuM. sAdhu tathA sAdhvIone pAte hAthe premathI vaheArAvavA lAgyA, AgaLa pAchaLanA gAmAmAM rahelA sAdhuone tyAM jaine vidhi pUrvaka darzanAdika karI AhAra For Private And Personal Use Only Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (439) tathA acita jala vaherAvyuM. have zeTha jagAunI pradakSiNA devA gayA, tyAM siddha zilAnA najIka parvatanA keTamAM kaI dayAnI muni hoya te tenAM darzana thAya evI buddhithI gayA tyAM eka munivara dhyAnamAM tallIna dIThA. jenI daSTi nAsikAnA agra bhAga upara rahI che, paNa jagatnA padArthane dekhatI nathI. bAhyanA padArthonuM balakula bhAna bhUlI gayA hoya, evI jenI AkRti hatI. a5 vastra vinA vizeSa upAdhi dekhAtI nahotI. padmAsana vALelI zAMta, mRti alokIka AnaMda bhagavatI hoya, evo dekhatAM ja bhAsa thato hato. dhyAnanI aDaga rithati vegendranAM lakSaNa sUcavatI hatI, AvI muninI samAdhi sthiti joIne zeThe vicAra karyo ke, aho ! A koI camatkArI vilakSaNa yegI jaNAya che. AvA mahAtmAone anAdikanuM dAna karyuM cheyati sarvazAonI siddhi thAya. munirAja dhyAnamAM hatA tyAM sudhI zeTha tyAM beThA. keyAna pUrNa thatAM yogendra munie zeTha prati daSTi karI. zeThe be hAtha joDI paMcAMga praNipAta pUrvaka vaMdana karI sukhazAtA puchI, zeTha vinayathI gendrane kahevA lAgyA ke, Apa jevA saMta purUSano samAgama thaye. mATe mArA AtmAne dhanya mAnuM chuM. zAstramAM kahyuM che ke - sAdhUna darzanaM puNyaM tIrthabhUnA hi sAdhavaH tIrthaH phalati kAlena sadyaH sAdhusamAgamaH // 1 // For Private And Personal Use Only Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (40) tIrtha rUpa sAdhuo che. sAdhuonA darzanathI puNya thAya che sthAvara tIrthano kALe phaLa Ape che. ane sAdhunI saMgati turata phaLa Ape che. munirAje kahyuM ke-hA sAdhunA darzanathI apUrva lAbha thAya che. cetanalAle kahyuM ke, heparamakRpALu munIndra Apa mArA upara kRpA karI annadAnAdika grahaNa karIne sevakanI AzA pUrNa karaze. munirAje kahyuM ke, hAla mAre AhAradikanI IcchA nathI, tyAre zeThe kahyuM ke, he paramakRpAle dayAbhAvI mArI AzA pUrNa kare atra sarva sAdhu sAdhvI ke je mArI daSTie paDyAM, temane annadAnAdika ApIne huM atra Avyo chuM. Apa paNa mahApuNyathI dekhAyA te have Apane huM choDIza nahIM. muni mahArAja mahAjJAnI hatA. temaNe zeTha sarva manobhAva jANI lIdhA. kaMIka vicAra karI, hasate mukhe girAja munie kahyuM ke,- bhavya ! je tAre bhUkhyAne khavarAvavuM hoya, te anna najIka khANamAM eka bhikSukI paDI paDI bumo pADe che, tenI IcchA purNa kara. cetanalAla vinayapUrvaka vaMdana karI harSathI tyAM gaye, to jenA zarIra upara eka paNa vastra nathI, ane jenA peTamAM meTe khADe paDelo che; evI kaMgAla bhikSukiIne dIThI. zeThe kahyuM che bhikSukI ! kema TaLavaLe che. bhikSukIe dInavIne kahyuM ke,-mane bahu bhUkha lAgI che, tethI TaLavaLuM che. zeThe kahyuM ke tAre mATe bhojana maMgAvuM tyAre For Private And Personal Use Only Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (44) bhikSukIe kahyuM, zeTha! mArI koI bhUkha bhAganAra nathI. mAre bahu khAvA joIe chIe. je khAtAM khAtAM bIjuM bhajana na maLe te mahA duHkha thAya che. mATe mAruM duHkha mane bhogavavA , zeThe kahyuM ke,-tAre jeTaluM joIze, teTaluM pUrNa karIza. bhikSukIe kahyuM ! je mAruM peTa nahIM bharAze te huM tane khAI jaIza. je tuM A pratijJA kabula karato hoya to bhale tArI IcchA pUrNa kara. zeThe pratijJA kabula karI manamAM vicAryuM ke, bicArI bhUkhI che, tethI tene ema lAge che, ke huM sarva khAI jaIza, joIe to kharA te bAIne keTaluM khAya che ? meM sarvanI AzAo pUrNa thAya teTaluM dAna ApyuM che te A bicArI bhikSukInA zA bhAra. bhikSukIe kahyuM, he zeTha utAvaLa kara. lAva bhajana, marI jAu chuM. zeThe nakara mArate traNa maNa cAra maNa lADuM maMgAvyA jema jema ApavA mAMDyA, tema tema vizeSa khAvA mAMDI. pA kalAkamAM eTalA badhA lADu khAI gaI, pAchI kahevA mAMDI ke, are zeTha lAva khAvAnuM, bhUkhanA bhaDakA vekAtA nathI. zeThe pacAza maNa bIjA lADu maMgAvyA. eka tarapha khAtI jAya che, ane eka tarapha hajAro no miSTa lADu lAvatA jAya che. dazaminiTamAM te eTalA lADu khAI gaI, ane pAchI zeThane khADAvALuM peTa dekhADavA mAMDI. eTalAmAM base maNa lADu AvI pahoMcyA For Private And Personal Use Only Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (442) te bhikSukInA AgaLa dharyA. zeThe hajAre nara sevakane hakama karyo ke-gAmamAM tathA AsapAsanA gAmamAM jeTaluM anna maLe, teTaluM raMdhA. lAkho manuSyane A kAmamAM rokI do. zeThanI AjJA thatAM, lAkho maNa anna raMdhAI gayuM. bhikSukI jhaDapathI jeTaluM dhare, teTaluM khAIne mAgavA lAgI. lAkho maNa anna paNa jotA jotAmAM khAI gaI. lAkho maNa bIjuM anna maMgAvyuM te paNa khAI gaI. zeTha manamAM gabharAvA lAge. manamAM vicAre che ke, are A te kaI vikALa pizAcI che ke kALa che ? eTalAmAM to bolI uThI ke, are pApI lAva anna, anna vinA mArA prANa jAya che. jema jema khAuM chuM, tema mArA peTamAM dAvAnaLa agni saLage che mATe anna ApavAnI utAvaLa kara. sevake vacamAM bolI uThyA ke,-zeTha sAheba ! hajAra garIba manu TaLavaLe che, te bicArA bhUkhathI marI jAya che. mATe zuM karIe ? ana khuTayuM che. A rAMDa bhikAkI te kadI dharAvAnI nathI zeThe nekarane kahyuM. AkhI dunIyAmAMthI anAja dUdha, dhI vigere sarva bhojya padArtha maMgAvo. arere have to mArI phajetIno vakhata AvyuM, je Ane bhUkhI rAkhIza te mane khAI jaze. ane khavarAvuM chuM, te samudranI piThe dharatI nathI. have kema karavuM. suDI vacce sepArInA jevo samaya Avye, bhikSukIe kahyuM, huM sarva khAI For Private And Personal Use Only Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (443) gai, lAva anna, are pApI kema vAra kare che! mArAthI anna vinA zvAsa paNa levAtA nathI anna nahi Ape, teA tane khAI jaIza. zeThe kahyuM tArUM nAma zuM che ? ane tane ATalI dhI kema bhUkha lAge che? bhikSukIe kahyuM are tuM mane oLakhato nathI. huM AzA nAmanI bhikSukI anAdikALathI A dunIyAmAM mArA vAsa che. hajI sudhI huM dharANI nathI. zeThe kahyuM, tuM zuM zuM khAya che? AzA bhikSukIe kahyuM sarvane huM khAi jAu chuM. zeThe kahyuM, Aja sudhI te zuM zuM khAdhu. AzAe kahyu... he zeTha! zravaNu kara. huM dareka prANIyAnA dIlamAM vAsa karU chu traNa bhuvanamAM je je jIve varte che, tenA hRdayamAM huM anAdikALathI vadhu chuM. huM aneka prANIyAne khAi gai, rAma - vaNunI laDAimAM karoDo jIvAnAM me leAhI pIdhAM. udAyI ane caDA mahArAjanI laDAimAM paNa huM sarva manuSyonA hRdayamAM vAsa karIne sarvanuM bhakSaNa kIdhuM, mahAbhAratanI laDAimAM aznAhiNI sainyanI bhakSaNa karanArI huM hatI. TrAnaravAla ane jApAnanI laDAImAM paNa meM lAkhA manuSyanuM rakta pIdhuM: dunIyAnA sarva bhAgya padArthAne bhogavyA ane bhAjya padArthone khAdhA tA paNa hajI vizeSataH bhUkhI chuM. ema bele che evAmAM eka pAchaLathI gharaDI khuThThI kaoNMgAla bhikSukI traNa DiMbhane leIne AvatI jaNAi. cetanalAle For Private And Personal Use Only Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (444 ) pUchyuM. A vaLI TANu che? AzAe kahyu ke, e gharaDI Ave che, te avRtti nAmanI mArI mA che. jagatmAM tene paNa anAdikALathI vAsa che. mArA karatAM etA vaLI vadhAre bhUkhI che. zeThe kahyuM ke, traNa bhinAM nAma zuM zuM che? AzA bhikSukI belI ekanuM nAma ir che, mIjAnu nAma madaravA kSA trIjAnu nAma mAnapUnA che. traNa bAlIkA mArI che. e paNa kadI khAtAM dharAtI nathI. mArI putrIe mArA jevI hAya kahevata che ke, vapa saMyA gheTA vaka tevA TeTA; " sevA rojaro, hA sevA Ta varI Ama vAtA kare che, eTalAmAM anna AvI pahoMcyu. bhiRRkIe caDAcaDapa annanA kALIyA hajAra hajAra maNanA mukhamAM utAravA lAgI. jotA jotAmAM svAhA karI dIdhuM. zeThe vicAyu ke, jo A bhillukI bhUkhI jaze te, mArU nAma dAtA tarIke che te cAlyuM jaze, ane Toi paNa rIte tRpta thAya teA, mArU nAma sadAkALa amara raheze, eTalamAM te bhikSukI ekalI ke, are zeTha lAva anna, dunIyAmAMthI cheTTIvAranu magAvelu sarva anna khAdhuM, to paNa rAMDa dharAtI nathI. have zuM karavuM? bhikSukI belI are pApI ! mArA peTanA khADo pUra nahiM teA tane khAi jaiza. zeTha dhrujavA, lAgyA sevaka vi gere sarva leAka nAsI gayA, digmUDha banI gayA. eTalAmAM te AzA bhikSukIe, vikarALarUpa dhAraNa karyuM. guphAnA jevuM paheNu For Private And Personal Use Only Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (445) mukha karI, zeThane khAvA deDI. zeTha nAsavA mAMDyA. mahAbhaya vyA. mahA ApattinuM vAdaLuM AvI paDyuM ati : rihRta ema maMtra jApa karavA lAgyuM saMkaTa samayamAM mahAmaMtra navakAra gaNavAthI saMkaTa nAza thAya che, ema te jANatA hatA. maMtra pratApe e vicAra sU ke,-jeNe A bikIne batAvI, te munIndranI pAse jAuM to bacI zakuM tarata te guphA tarapha muThI vALI do. hAMphato hAMphatA munIndranA caraNakamaLamAM rASTra mAM rASTra = zabdora karate AvI paDe. munI tenA marataka upara hAtha pheravI uThADa, ane kahyuM ke leza paNa A bhikSukIne bhaya rAkhIza nahIM. AzA bhikSukI rAMka jevI dura ubhI rahI hatI. zeTha tene dekhI jato hato. munIndra maMtra bhaNIne dura khaseDI. bhikSukI cAlatI thaI. zeThe kahyuM. he prabho A pApiNe kevI kharAba. mane mArI nAMkhavAne tatpara thai. je ApanuM zaraNa karyuM te uga. jANe eto sAkSAt kAtyA jevI jaNAya che. munivare kahyuM. tuM eno saMgI che, ane ene tArI pAse rAkhe che, tyAre tane e duHkhadevA AvI. zeThe kahyuM nA bApajI, huM ene kadI pAse rAkhatuM nathI. huM to ene kadI saMgI tha nathI. atraja meM ene dIThI. meM enI dayA karI, tyAre teNe ulaTI dayA DAkaNane khAya evuM karyuM. emAM mAre zo doSa? munirAja upadeza Ape che ke, he zeTha! hajI tArAmAM ajJAna For Private And Personal Use Only Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 446 ) che, jethI tuM enuM svarUpa samajI zakatA nathI. anAdikAnathI e tArI sagI che. anekaprakAranI AzA karavI; teja AzA che. te dhananI AzA karIne, putranI AzA karIne, tArA dIlamAM AzAbhikSukIne vAsa kAvye che. ane e AzAthIja, te mANibhadra vIranu AAdhana karyuM hatuM. sparzamaNi maLyA, ane tethI tane saMtoSa thayo nahIM. kIrtinI, mAnapUjAnI; indrAsana levAnI, ane amara nAma rAkhavAnI AzAne te AjasudhI sevI che. te dAna, tapa, japa, navakArazIo vigere kItiAzA, puNyAzA, nAmanAnI AzA, ane IMdrapadavI levAnI AzAe karI che. tArI akhaMDa nAma rAkhavAnI AzA te prabalapaNe vartatI hatI. ane tuM kahe che ke, me AzAnA saMga karyA nathI. eTaluM adhuM ajJAna ? he bhavya ! kalpita AzAonA kadApikALe aMta AvatA nathI. jo te AzAne pUrNa karavA keTalA prayatna kayA ? teTaluM khAigai. tepaNa AzAnI zAMtI thaI nathI. ane kaDhI thavAnI paNa nathI. dAMtanI cAcA, strIsanano AzA, amara nAmanI AzAe karI, paNa tenI zAMtithavAnI nathI. uttarAttara anya AzAe pAchI pragaTaze. paNa teno ata Avaze nahIM. vaDanuM khIja nAnu hAya che, temAMthI mahaTavRkSa thAya che. tema eka AzAnA akAmAMthI aneka mAhA AzAe pragaTa thAya che ane tenA For Private And Personal Use Only Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (447 ) phaLamAM lAlacu madhanAM TIpAMnI peThe sa`sAramAM mahA duHkha bhogave che. viSaya vRkSa vAvyAthI viSa phaLanIja prApti thAya che. tema sAMsArIka aneka AzAethI jIva mahAdu:kha pAme che. huM caitanalAla tArU nAmata sArU che, paNa tuM mAyika padArthAnI mithyA AzAmAM lapaTAyA. duniyAmAM nAmarUpanA nAza che. koinuM nAma dunIyAmAM sadAkALa amara rahyuM nathI, ane rahevAnuM nathI. nAmathI AtmA bhinna che teA nAma amara rahevAthI paNa AtmAne kicit sukha nathI. te kIrtinI AzAmAM dAnAdithI je uttame!ttama phaLa thavAnuM hatu, te khAyuM. kIrti ane apakIrti nAma karmanI prakRti che. temAM iSTAniSTapaNuM kaMi nathI. avRttithI temAM iSTAniSTapaNuM baMdhAya che AzAnI mA ahavRttinI pRrNatA kaDhI thai nathI, ane thavAnI nathI. tArUM amUlya jIvana paMta phogaTa gALyuM zeDa kahe che ke, he yogendra, kRpAkarIne samajAvA ke. huMte koNa ? // huM ga? // Aja mahA cegendra kahe che ke, he bhavya ! huMtuM satya jJAna thavAthI ahutvavRttinA sarvathA nAza thAya che, zarIra te tuM nathI. kAraNake, zarIratA pudgalanuM baneluM che. tuM mana tathA vANIrUpa nathI. karmathI zarIramAM vaselA paNa For Private And Personal Use Only Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (448) kamathI tathA zarIrathI nyAre, tuM AtmA che. tArI gati nyArI che. tuM jJAnadazana cAritrAdi anaMtaguNamaya AtmA che, teja AtmA satya huM chuM. AmAnA asaMkhyAta pradeza che. anAdikALathI azuddha pariNatinA ge AtmA para vatune pitAnI mAnI beTho che. ane paravaratumAM ahaM buddhinAge, AtmasvarUpa bhUlI gayela che. tAro AtmA ane naMta sUryakaratAM paNa adhika jJAnathI prakAze che. tArA A mAnI anaMti zakti che. jyAMsudhI tArA AtmAnI zakti pragaTa karavA mATe te prayatna karyo nathI, tyAMsudhI tuM kaMgAla che. pugalanI lAlacathI tuM potAnI zaktinI rUcI dharAvatA nathI. he cetanalAla AnaMda, sukha, zAMti, jJAna, darzanAdiguNa AtmAmAM che. ane AtmA arUpI che. evA AtmAnA guNo pragaTa karavA teja satya dharma che. AtmAnA guNonuM AcchAdana karmathI thayuM che. jyAre svasvarUpanuM jJAna thAya che, tyAre paravastumAM thatI mohabuddhi nAza thavAthI A tmA pitAnA svarUpamAM sthira thAya che. ane potAnA svabhAvamAM ramata e AtmA samabhAvI bane che. tyAre IcchA kIrti, mAnapUjA, tathA AzAlikInuM kaMI jera cAlatuM nathI. 5ramAM ahaMva buddhi thatAMja AzAnI utpatti thAya che. jJAnathI ajJAna naSTa thatAM ahaM- buddhinuM jera nAza pAme che. he cetanalAla tuM cetana che; mATe have Atmasva For Private And Personal Use Only Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAve jaga. je A siddhAcala tIrthanA ramaNIya pradezamAM draSTi nAMkhIne vicAra ke Aja pradeza prApta karI aneka jIva paramapada pAmyA ane anaMta sukhanA bhogI thayA. cetanalAla kahe che ke he rAmI, meM karaDe seniyAnAM dAna karyA. te zuM niSphaLa jaze, mane IndrAsana maLaze ke nahI. he bhavya hajI tAruM ajJAna naSTa thayuM nathI. IdrAsana levAnI tArI buddhi che, te ja khoTI che, ane te paNa mahA AzA che, tenAthI tane kAMI sukha maLavAnuM nathI, Indrane janma jarA ane maraNa TaLyAM nathI, ane tyAMthI paNa kSINa pu ca thatAM ane AyuSya maryAdA avadhi pUrNa thatAM, manuSya vigere gatimAM AvavuM paDe che. indrane paNa aneka vikalpa saMkalpa thayA kare che. zeTha kahe che, hAya ! hAya ! tyAre have mAre zuM karavuM? he kRpAnidhi ! e kaMI dharma batAve ke jethI jyAM janma jarA ane maraNa hoya nahI, ane anaMtAM sukha maLe ja. munivare kahyuM ke, jJAnana cAtrA mokSa jJAnadazanacAritrathI mokSamArganI prApti thatAM, prAMte zivapuranI prApti thAya che, mekSa pAmyA bAda jama jarA ane maraNanA pherA karavA paDatA nathI, ane AtmA anaMtasukha bhogave che, ItyAdi vistArathI svarUpa samajAvyuM. ane AtmasvarUpanI zraddhA karAvI. zeThe kahyuM ke, he kRpAnAtha ! Aja sudhI mArI sAdhyaSTi pragaTa nahotI, have te sAdhya For Private And Personal Use Only Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (450 ). daSTi ApanA sadupadezathI pragaTI, mATe Apane upakAra mAnuM chuM, paNa eka prazna ke, A saMsAramAM manu jInalaya, upAzraya, jenazALA, pauSadhazALA, pustakalekhana; navakArazI, sAdhu sAdhavIne dAna kare che, te mArI peThe AzAthIja karatAM haze ke kema? girAje kahyuM, he bhavya ! sarva manuSe tArA jevI AzAne dharAvatAM hoya, evo nizcaya nathI. keTalAka zrAvaka zrAvakAo sagurUnA sevaka hoya che, temane tatvAdikanA jJAnathI heya, reya, upAdeya, buddhi pragaTe che. tethI te samakitane pAmelAM hoya che. zraddhALu zrAvaka zrAvikAo dAna, puNya, jInAlayabaMdhana, Adi vyavahAranI sarva kriyAo vidhipUrvaka paramAtmapada (mokSapada) prAptine mATe kare che. emane mAnapUjA, IndrAsana AzA, amara nAmanAnI bIlakula AzA hotI nathI, tethI te dAna puNyAdika kriyAothI prAMte muktine ja pAme che. mokSane uddezI te sarva kriyAo karI nahIM, tethI tuM AzA nA paMjhAmAM sapaDAI du:kha pAme. keTalAMka ajJAna jane tArI peThe devalokAdinI padavI tathA kItine mATe dAna puNya, navakAzIo karIne, mekSasukha hArI jAya che. dAnapuNya, jInAlayabaMdhana, vagere kiyA mahA guNakArI che, temAM doSa nathI. paNa te kiyAo karanAranI buddhibhede phaLabheda prApta thAya ne mitralika AzArahita je je vya For Private And Personal Use Only Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (451 ) vahAradharmakriyA karavAmAM Ave che. tene kriyA sa phaLa thAya che. keTalAka manuSyA satyasvarUpa samajI zakatAM nathI. ane dhanArA, putrArA, tiMgArAmAM potAnu jIvana pUrNa kare che. vyavahArakriyA ke je dharmarUpa che, tenA tyAga gRhurathAvAsamAM zrAvakAe karavA yAgya nathI, gRhasthAzramamAM dAnAdika sarva puNyakriyA karavI paNa saMsArIkapadArthanI AzArahIta karavI joie, caMtanandrAja kahe che ke, huM sagurA yogendra, Ape je je vacanAmRta kahyAM te sarva yathArtha kahyAM che. ApanA vacanAmRtathI have sAMsArIka kAlpanika AzA hRdayamAMthI nAza pAmI, sUrya ugyAthI jema andhakAra nAza pAme che, tema ApanA sadupadeza rUpa sUryathI AzAdika aMdhakAra naSTa thayu-have mane AtmasubanI prAptI thai AtmAja upAsavA yAgya che. AtmAja sarva rUddhi che; zrI yogendre kahyuM che ke, he bhavya ! tuM A AzAne vizvAsa karIza nahIM-punaH punaH tethI sabhALa rAkhaje-kAraNa ke, munirAjonA hRdayamAM paNa keTalIka vakhate lAga joine, pramAda dazAvartatAM. AzAbhikSukI praveza kare che. mATe AtmAnA upayogarUpamaMtranu vAraMvAra smaraNu karaje--vArU tane tArI pAse rahelA sparzamaNi upara have mAha varte che ke nahIM. cetanalAle kahyuM ke, e hAvAthI have tenA upara mane meha nathI, ane naSTa thavAthI zAkabuddhi For Private And Personal Use Only Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 45ra) nathI. ApanA sadupadezathI jANyuM ke, madhyamavathI mekSa thAya che. mATe mekSarUpa iSTaphaLanI prApti mATe zarIra te amUlya sparzamaNi che-munirAje kahyuM ke, bhavya jIva saMsAranI upAdhino tyAga karI nirAzAe sAdhuvrata aMgIkAra karI AtmadhyAna kare che te apakALamAM muktipada pAme che. cetanalAlane sAMsArIkavAsanA uparathI sadAkALane mATe citta uThI javAthI, ane sAMsArIkaAzAe vilaya thavAthI te gendranI pAse munivrata aMgIkAra karyuM. payaMkAsana tathA parA sanavALI janAjJApUrvaka AtmadhyAna karavA lAgyA. ane koI vakhata AnaMdamAM AvI gAtA ke. AzA goranA vA ne, jJAna sudhArasa pIna gAzA. bhaTakaTa dvAra dvAra lokanake-kukara AzA dhArI. Atama anubhavarasake rasAyA-utare na kabahu khumArI. AzA. 1 mANA rAja gAyA, te gana no vAna AzA dAsI kare je nAyaka, lAyaka anubhava pyAsA. AzA.. ityAdi gAIne punaH AmadhyAnamAM lIna thatA-adhyAtma sukhano anubhava karI aMtarmukha cetanA karI. jagatnuM svarUpa bhUlI gayA. AtmavinA anya viSayamAM citta DaravA lAgyuM nahIM. akhaMDa dhyAna karatAM karatAM kevalajJAna pAmI sAdi anaMtame bhAMge mukita pada pAmyA. dhanya che tevA sAcA ce For Private And Personal Use Only Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (53) tana nAma dhArakane? Atma zuddha svabhAvanA upage dharma che, ema he bhavya pUrvokta joDelA duSTAMtathI samaja. vaLyu sadA me AtmAne zuddha svabhAva teja dharma che, tenI prApti mATe nimitta kAraNomAM paNa dharma che, ema mAnI pravartavuM-deva gurU pujA-dAnAdina nimitta kAraNone utthApatAM, kadApi mAre AtmA paramAtmA pada pAmaze nahi. e vAta punaH punaH lakSyamAM laI ne, vatsvabhAvarUpa dharmanA upagamAM raheje. ema samajatAM, zraddhA karatAM, ane - masvabhAvamAM ramaNatA karatAM sarva karmane nAza thAya che. he bhavya! tuM bAdyapadArthomAM cittavRtti vALI sukha kayAMthI pAmIza? zarIramAM rahelA jJAnavAna AtmAne antaradaSTithI dekha, asaMkhya pradezI AtamA teja tuM khAsa che. traNe kALamAM tuM jaDa rUpa nathI-nizcaya kara. anaMtA tIrthakara, tathA anaMtA muni antarAtmaprabhunuM dhyAna karI paramAtma pada pAmyA. ane anaMta pAmaze. teja nirmala AtmA prabhu tuM che. jaDarUpa tuM nathI. he cetana ! tAruM svarUpa tuM saMbhArI le have bhUlIza nahIM. tuM svapara prakAzaka cetana che. kyAM jaDa pulamAM ahaMva buddhithI pitAne oLakhe che! tuM tArA svarUpamAM che. ema jJAnadraSTithI jANa have teja AmasvarUpanuM vizeSataH vivecana kare che. For Private And Personal Use Only Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (454) // duhA // tribhuvanapati A dehamAM, che tuM pote khoja // antardRSTi vinA bhavI / che tuM raNanuM roja // 138 / / antardRSTi dekhIe / asaMkhya pradezI bhUpa // Apo Apa prakAzatA / miTe anAdi apa // 139 / / pote tuM paramAtamA / ghara nizcaya vizvAsa / / zuddhasvabhAve lakSyato / paramAnama tuM khAsa // 140 / / zuddhacetanA saMgI tuM / parako saMga nivAra // parasaMgI bharamA mame / pAye duHkha apAra // 14 // zaddhasvarUpI tu sadA / ratnatrayI bhaNDAra // vANI agocara tuM sahi / akampa satyAdhAra / / 142 / / cirana kSetra prakAzI tuM / polAne nahIM bhUla // vAjI dunIyA jAlajhI / anta dhUlanI dhUla // 143 // timirAri tuM candramA / paJcabhUtathI bhinna / / nirlepI niHsparzI tuM / dhara tArUM AkIna // 144 // bhAvArtha-traNa bhuvanane svAmI e AtmA A dekhAtA zarIramAM vyApI rahyo che. tenI he bhavya bejanA kara, tenAthI he bhavya tuM bhinna nathI. paNa zuddhabuddha paramAtmAsvarUpa e AtmA antaradRSTi pragaTayA vinA dekhAte For Private And Personal Use Only Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (55) nathI. ane attaradaSTi jyAM sudhI pragaTI nathI, tyAM sudhI tuM raNanA rejha samAna che-Atmadarzana vinA kharI zAMtine anubhava thatuM nathI. zrI AnaMdaghanajI kahe che ke- darzana darzana karato jo phirU, to raNarojha samAna; kegiurer amRtapAna, vimA vivAra. mano Atmadarzanane je anubhava thAya che, anaMtasukhanI khumArIne ravAda maLyA vagara raheto nathI. bahirAtma che jaDamAM ahaM tvabuddhi dhAraNa kare che, tethI AtmAnubhavajanyasukhAravAra karI zakatA nathI. mATe jJAna dvArA antardaSTithI aMsakhyapradezIbhUpanuM darzana karatAM, vasvarUpane prakAza thaze. ane tethI anAdikALanI dhapa ke je janma jarAmaraNarUpa duHkharUpa che, tene nAza thaze. bAhyanA padArthonI khUbI dekhavA tame muMbaI kalakattA vagere jAo che, ane tene dekhIne manamAM Arya mAne che. paNa te Azcarya kazA kAmanuM nathI. tame AtmAmAM rahelA anaMtaguNone dekhazo to tamane je AnaMda thaze, tene kadI aMta Avaze nahIM. tame jagatanA moTA moTA bhAge dekhI, khuza khuza thaI jAo che, paNa AtmAnA AnaMdAdi guNone bAga dekhyA pachI bAhirane bAga eka sAmAnya dekhAze. bAhira . sRSTinI lIlA nihALI, anaMta akhaMDa AnaMda pAmazo, emAM kiMcita paNa zaMkA nathI. bAhya jagatunA mIThA mevA. For Private And Personal Use Only Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (456) khAIne, je AnaMda pAmo che tenA karatAM AtmAnubhavajanya sukhane anubhava thaze, tethI akhaMDa anaMta AnaMdanI prApti thaze. bAhya jaLathI je AnaMda maLe che, te A naMda te samatA jaLavAnanA AnaMda AgaLa hisAbamAM nathI. bAhya padArthamAM IniSTabuddhithI temAM potAnI meLe tame baMdhAyA che. ane kahe che ke, amane AtmAnaMdanI khumArI Ave; vAtonA taDAkA mAratAM, kaMI tamane AtmAnaMdasvAda maLavAno nathI. dunIyAnI khaTapaTamAM tame Akho dIvasa rAcI mAcI rahe che. eka ghaDI paNa AtmasvarUpanI prApti mATe vicAra karatA nathI. ane tamAre AtmAno A naMda joIe chIe, te zI rIte maLaze? adhyAtmanAM pustaka vAMcI tenuM manana karavuM. AtmAnaMdI munivaronI saMgati karavI. adhyAtmajJAnanI hRdayamAM bhAvanA karavI ema pratidina AtmasvarUpa jJAnAbhyAsa karatAM, AtmarUci pragaTaze. ane AtmajJAnane jArI abhyAsa rAkhIne, AtmadhyAna karavAthI, keTaleka kALe adhyAtmajJAnanI paripakava avarathA thaze. pakSAt adhyAtmazabdane bhAvanAthI nididhyAsanathI, AtmAmAM rasa utaraze. arthAt zabda adhyAtmathI bhAvaadhyAtmanI prApti thaze. pAt tethI kharekhara AnaMdanI khumArI pragaTaze. adhyAtmanAM pustaka vAMcyAM, ane phakta AtmA che te ja AnaMdarUpa che. eTaluM jANyuM, eTale AtmA For Private And Personal Use Only Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (457) ne AnaMda pragaTavo joIe, ema mAnI besaze nahIM. zelaDI vAvI ane eka be hAthanI maTI thaI eTale mIThe rasa che joIe e vicAra karaze nahIM, zelaDI mATI thaze, ane tene kALa pahoMcaze, eTale zelaDImAM miSTarasa pragaTaze. tema AtmAne AnaMda paNa paripakava jJAnAvasthA tathA kALanI apekSA rAkhe che. zivaprazna-he kRpALu zurU AtmAne AnaMda ane mane pratyakSa indriyothI dekhADe te ame AtmAnA Anadane satya mAnIe. gu-sattara-he vine ziSya AtmAno AnaMda ane rUpI che. tethI indriye tenuM grahaNa karI zakatI nathI, tethI tenuM Indriya dvArA bhAna thatuM nathI. je jI indri dvArA AtmAne AnaMda jANavA Icche che, te ajJAnI che, te Upara eka daSTAMta huM tane ApuM chuM. gaMgAnadInA kAMThe eka megI raheto hato. tenI pAse gAbhyAsa karavA mATe aneka jIjJAsu bha AvatA hatA. gi paNa sarvabhavyane bAhyapadArthanaMdanA karatAM AtmAno AnaMda akhaMDa ane niya che, ema aneka yukti prayuktithI samajAvatA hatA. eka nAstika zirthe kahyuM, ke-he girAja, je AnaMda Indriyagocara nathI, te AnaMda mAne che, tene mane anubhava Avato nathI. tethI mane AtmAnA AnaMdanI zraddhA For Private And Personal Use Only Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (458) thatI nathI. ema vinayathI jyAre nAstika zive kahyuM, tyAre paramazAMtAvasthAdhAraka girAje uttara Ape ke AmAne AnaMda atIndriya che, tethI te IndrithI jANI zakAya nahIM. AtmajJAnanAM pustako vAMcavAdhI, tathA tene anubhava karavAthI tathA yathAvidhi AtmadhyAna karavAthI, AmAno AnaMda, jJAnathI AtmA jANI zake che. AtmAnaMdane anubhava thatAM, purNa zraddhA AnaMdathI pragaTe che ane jyAM sudhI AtmAnaMda pragaTa nathI, tyAM sudhI gurUnA vacana upara vizvAsa rAkhI pravartavuM joIe. girAje A pramANe uttara Ape, tyAre zive kahyuM ke-ane te prathamathI AtmAno AnaMda bhAse te, tamAruM vacana barUM mAnuM, mane kaI paNa yuktithI AmAnaMdanI siddhi karI Apo cemirAje aSasamaya sudhI vicAra karIne, ziSyane pAse belAvI, tenA kapALamAM jerathI patthara mAryo. tethI ziSyanA kapALamAMthI daDadaDa lehI nIkaLavA mAMDyuM. ane tethI zidhyane ghaNuM duHkha thayuM. zive kahyuM, are gi te to mArUM marataka pheDI nAMkhyuM, are ! mane mahAduHkha thAya che, tArA brahmAnaMdamAM baLato paLe mUka, AvuM kare che ke. girAje kahyuM-are ziSya ! tane zuM thAya che ke ATalo badho tapI jAya che. zidhye kahyuM, are mane mahA duHkha thayuM te tamArA dhyAnamAM nathI. girAje kahyuM jarA tArUM duHkha mane nAkathI For Private And Personal Use Only Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (459 ) suMghavA de, ziSye kahyuM, duHkha te viLa suMghe jaNAtu haze ! gie kahyuM, tArUM du:kha mane AMkhe dekhavA de, ziSye kahyuM, duHkha te vaLI AMkhathI dekhAtuM haze! cAgie kahyuM-tane je duHkha thAya che tenA svAda jIbhathI cAkhavA de. ziSye kahyuM, jInhAthI duHkhanA ravAda jANI zakAtA nathI. yAgirAje kahyuM, tArU duHkha kAnathI sAMbhaLavA de. ziSye kahyuM. kAnathI te jANI zakAya nahI', tema sparzendriyathI sparzI paNa zakAtu nathI. tyAre girAje kahyuM, ke huM mUrkha have samajyA, jema tane thatu du:kha indriyothI jANI zakAtu nathI. tema AtmAnA AnaMda paNa pacaindriyA jANI zakatI nathI. tane thatA du:khaneA anubhava huM jANI zakatA nathI-vedIzakatAnathI, tema mane thatA AtmAnA AnaMdanA anubhava tene tu jANI za katA nathI. jene dhyAnamAM Atmasukha pragaTe che, tene teja vede che, ane jANe che. bIjA jANI zaktA nathI. tArA kapALamAM je patthara vAgyA, ane duHkha thayu, tevIja rIte mArA kapALamAM te patthara vAgyA hota teA mane paNa duHkha thAta. tathA AmAne AnaMda jJAnayyAnathI je huM bhAgavu chuM, tevI jJAnadhyAnanI tane prApti thAya teA tuM paNuM AmAnadane veda-jANe. evI dazA thayAvinA sukha AnaMdanA vedaka AtmA banatA nathI. A pramANe yAgirAjanI yuktithI, tathA kheAdhathI, nAritaka ziSyanI nAtikatA TaLI gaI, ane For Private And Personal Use Only Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (460 ) te AtmAnA AnaMdano parama zraddhALu thaye. A daSTAMtathI siddha thAya che ke, AtmAnA AnaMdane AtmA ja jANI zake che. AmAnI jJAnazakti pragaTavAthI AtmA-jJAna vinA koInI antara daSTi thaI nathI. ane thavAnI paNa nathI. te saMdhI kahyuM che ke-- jJAnena bhidyate karma chidyante sarvamaMzayAH / AtmIyadhyAnato muktirityevaM kathinaM jinaiH / / 1 / / jJAnathI karmane bheTa arthata nAza thAya che. mATe aneka vicAra karIne paNa mULa koNa tattva upara AvyA vinA chuTake nathI. aneka prakAranI zaktinuM mULa che? kyAMthI vicAra thAya che, tenuM jJAna kara. jaLane prajAne jema dariye che, tema jJAnazaktino khajAne AtmA che ane te AtmA paMcabhUtamaya zarIrathI nyAro che. jJAnazakti anaMtapadArthane jJAnamAM bhAsa kare to paNa khuTe tema nathI. jJAnazakti arUpI che ane te AtmAne guNa che. ane te matijJAnAdika paMca bhede che. sUryanA upara jema meghanuM AvaraNa Ave che, tema jJAnanA upara jJAnane AcchAdana karanAruM AvaraNa che. A AvaraNa kSIranIranI peThe AtmAnA asaMkhya pradezanI sAthe pariNamyuM che. je je aMze jJAnAvaraNa For Private And Personal Use Only Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (41) khase che, te te aMze AtmAmAMthI jJAnazaktine prakAza paDe che. jJAnazakita AtmAnA pradezane tyAga karI, anyatra jatI nathI. darekanA AtmAmAM jJAna rahyuM che. kamaratha daSTithI tame tamArA jJAnanuM rUpa dekhavA jazo te dekhAze nahIM. mATe jJAnane arUpI kahyuM che. tathA vaLI vagadharasa sparzavALI vasturUpI hoya che. jJAnamAM temAMnuM kazuM nathI, mATe jJAnane arUpI kahe che. AmAnI jJAnazakti padArthonI pAse jaI ne prakAza karatI nathI. tema ya sarva padArtha jJAnamAM AvIne paDatA nathI. tyAre jJAnazakti padArthane prakAza zI rIte karatI haze? pratyuttaramAM samajavAnuM ke jJAnamAM evA prakAranI zakita che ke lAkho gAu dUra rahelA padArthono paNa potAnAmAM tyAM gayA vinA bhAsa karI zake che. traNabhuvananA pratyeka padArthanuM sUmasvarUpa jJAnazaktithI jANI zakAya che. AvI anaMtajJAnazakita darekanA AtmAmAM rahelI che. paNa jJAnAvaraNane dUra kare, te pUrvokta jJAnazaktino prakAza thAya. jJAnaguNuzaktine AdhArabhUta mA AkhA zarIramAM vyApI rahyo che. te ja AmA jJAnazakitathI IndriyedvArA bhinna bhinna viSayane jANI zake che. AtmA jyAre jJAnathI pitAnA svarUpanuM dhyAna kare che, ane ekAgracittathI dhyAna karatAM ritharatA pAme che. tyAre AtmAnA pradezane lAgelAM jJAnAvaraNIyAdi karma kharI jAya che. ane tene aMze jJA For Private And Personal Use Only Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (46ra ). nazakita pragaTe che. cittavRttinI ekAgratA thatAM, paMcendriyaviSyamAM upaga jaDato nathI. tyAre bahirmukhatAne pamatI jJAnazakita antarmukha kare che. ane pitAnA ravarUpamAM vaLelI jJAnacetanAthI AtmaguNa smaraNayAnarUpa kArya thAya che. tenA pratApe cIkaNuM karma paNa bhedAya che. ane jJAnanA pratApe AtmAmAM thatA aneka prakAranA saMye paNa cherAya che. antarmukha pAmelI cetanAthI pitAnuM ravarUpa spaSTa anubhavAya che. ane tethI antaranA satyAnaMdane jharo vahevA mAMDe che. ane tethI AnaMdanI chAyA mukha upara chavAya che. atarmukhajJAnopagathI sarva bAdAnA vepAranI mArAmArI zAMta thaI jAya che. ane tethI AtmA dunIyAnA - Sayika sukha karatAM, attaranA apUrva sukhane bhoga kare che AvI AtmAnI sthitimAM nAmAdika saMjJAmAM ahaMvRttipaNuM kapeluM hatuM, te TaLI javAthI, huM mAruM chuM ke huM vardhamAna chuM tenuM bhAna rahetuM nathI. temaja jAti, kuLa, vaMza, kuTuMba, zarIra, dhana vigere bAhyavastunuM bhAna bhUlavAthI jANe AtmA vinA kazuM nathI, evuM ati bhAna thAya che. AvI dhyAnadazAmAM karoDobhava sudhI cAritra, tapa, japa karavAthI je karmane kSaya thatuM, tevA karmane kSaNamAM kSaya thaI jAya che. AvI dazAmAM AtmaprabhunI parAbhakti thAya che. ane evI parAbhaktithI rIjhIne Atmaprabhu anaMta For Private And Personal Use Only Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (463 ) rUddhine vara Ape che, tyAre AtmA akhaMDasukhane pAtra bane che. vara ApanAra ane varane bhoktA paNa AtmAja che. AvI dayAnadazAthI utthAna thatAM AtmAne bAhya saM. baMdhamAM rUci thatI nathI. tethI te pAcho potAnA asaMkhyAta pradezarUpa mULa sthAnamAM dhyAna dvArA bese che. ane tyAM satyAnaMda bhAsavAthI bAhyavastumAM lezamAtra paNa mamatvabhAva raheto nathI. AvuM zuddha Atmika dhyAna dharatAM sakala karmarahita AtmA paramAtmAvAne pAme che. ane sAdi anaMtama bhAMge muktinAM sukha bhogave che. te AtmA ! kharekhara tArUM eja svarUpa che eja tuM e huM, huM ane tuM evI bhAvanA paNa zuddha AtmA thatAM, nizcayathI rahetI nathI. emAMja janma che emAMja laya ho e huM, tuM, tenuM vismaraNa zuddhadazAmAM che. zuddhasvarUpathI huM bhinna nathI, eja upayoga antaramAM vartI eja AnaMdanidhi, eja sukhanidhi, tame pitAnA AtmAne paramAtmArUpa mAnIne tenuM sevana karo. are huM dIna chuM. huM pAmara chuM, huM te nidhana chuM. huM to cAlAka chuM. AvA zabdo tamArA AtmAne uddezI kaho cho, tethI tamArAmAM ajJAna spaSTa jaNAya che. tamArA AtmAnI aMdara jJAna, darzana, cAritrAdi anaMtarUddhi bharI che. tema chatAM kema tame pitAne garIba mAne che? AtmAnI sattA te tamArI siddhAtmA jevI che, ane For Private And Personal Use Only Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (464) tevI sattA pragaTa karanAra paNa pite tame che, tema chatAM kema potAne nirdhana mAne che? e tamArI bhUla che. mahAtmAo to huM to huM zabdanuM smaraNa karavAne mATe kahe che sa eTale paramAtmA teja chuM eTale huM arthAt huM paramAtmA chuM. je sattAthI paramAtmA che, te vyaktithI paNa paramAtmA thAya che, jema kRtikAmAM sattA ghaTa rahyA che to teja mRttikA ghaTarUpa vyakitapaNAne pAme che. tevA e mahAvAkaya paNa AtmA paramAtmarUpa che, ema bodhana kare che. tat eTale paramAtmA; ane vaM eTale tuM, paNa eTale che. sArAMza ke tuM paramAtmA che. tuM zabdathI A me le. he AtmA tuM paramAtmArUpa che. sattAnI apekSAe AtmA che te paramAtma ravarUpathI abhina che. ane jyAM sudhI AtmAnA sarva guNane kSAyikabhAve AvirbhAva thaye nathI, tyAM sudhI vyaktibhAva AtmAne pUrNa nathI. tethI vyaktibhAvanI apekSAe AtmA te kathaMcit paramAmadazAthI bhinna che-roDamAM raNa zabdathI dravya ane paryAya ema enuM grahaNa karavuM. dravyamAM Atmadravya ane paryAyamAM jJAna, darzana, cAritra, vIryadikanuM grahaNa karavuM. anaMtaguNaparyAyanuM bhajana hoya, tene dravya kahe che. e vyaguNapayAyamaya, paramAtma sattAmaya huM chuM. AtmA ane paramAtmadazAnuM aMta2 karmathI che. ane e kamanuM aMtara nAza karanAra roDa che. For Private And Personal Use Only Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (465 ) AtmA ane paramAtmAnI aikayatA vA sa'pa karAvanAra so, che, ane te soTTthI AtmabhAvanA pakava thayAthI Ana Mda Anada vyApI rahe che, ane tethI dInatvanA ane yAcakatvanA vicArIne sadAne mATe jalAMjali maLe che. niyama paNa eve che ke,--jevI bhAvanA karazeA, tevA tame dekhAzeA. kAI purUSa peAtAne ema mAnaze ke, huM dararoja kSINa thatA jA" chuM. ema pratidina bhAvanA karaze, teA te keTaleka kALe kSINa zarIravALA thaze. eka duzmane peAtAnA verIne eka dIvase jarA zekamudrAthI kahyuM ke--tamArA zarIramAM kaMika roga thayA lAge che. pelA purUSa potAne rAgI mAnI keTaleka dIvase maha mAMdo paDayA, ane tevI rAganI bhAvanAmAM mRtyu pAmyA. manamAM AMkhalInI bhAvanA karavAthI mukhamAM pANI chuTaze. sArI bhAvanAmAM sArI zakti rahI che, ane naThArI bhAvanAmAM, naThArI zakitanI vRddhi thAya che. krodha, mAna, mAyA leAbha, hiMsA, vyabhicAra, vizvAsaghAta, prapaca, AdinA vicAra karavA te naThArI bhAvanA che. tevIja rIte AtmAne potAnA svarUpe siddha samAna mAnave dayA, dAna, kSamA, samatA, samabhAvadhyAna, dhyAna, laya AdinA je vicArA karavA, te sArI bhAvanA che. naThArI bhAvanAthI AtmAnI avanati thAya che. ane tethI nIca ceAnimAM avatAra dhAraNa karavA paDe che. temaja sArI bhAvanAthI AtmAnI unnati thAya che. For Private And Personal Use Only Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (466) ane tethI AtmA uttama devAdika gati pAme che. je tamArA hRdayamAM keInI niMdAnI bhAvanA thaze, hA amuka vyabhicArI che, amuka DhoMgI che, amuka kapaTI che, amuka cera che, evI bhAvanAnI puraNA thaze, te alpa evI kharAba bhAvanAnA saMskAra paDavAthI, vAraMvAra tamArA hRdayamAM kharAba bhAvanAnA vicAre utpanna thaze. jema ke manuSyane aNunuM vyasana lAge che, te te chuTatuM nathI, tema tame paNa je hRdayamAM nArI bhAvanAnA vicAra karaze, te pachI te naThArA vicAre tamane banatA prayatna cheDaze nahIM. tamArA AtmAne nakArI bhAvanAnA vicArothI bacAvIne sArI bhAvanAnA vicAramAM mUkavA, e rAdhAvedha karatAM paNa meTuM kAma che. naThArAM bIja ane sArAM bIja ugIne, sArA temaja naThArAM phaLane Ape che, tema tamArA hRdayamAM uThelI naThArI agara sArI bhAvanAo naThArA temaja sArA phaLane ApyA vinA raheze nahi. have mULa viSaya upara AvIne kahevAnuM ke, roDa6 ItyAdi zabdathI potAnA AtmAne paramAtmarUpa mAna, ane paramAtmamaya thavA dhyAna karavuM e uttamottama bhAvanA che. ane evI uttamattama bhAvanAthI, pitAnuM uttamottama svarUpe prApta thAya che, mATe tamArA AtmAne uttama bhAvanAthI paramAtma svarUpa mAne che, jethI tame paramAtmamaya thAo. kharekhara AtmA paramAtmA che. dhyAnasaMdhi paNa AtmA ane For Private And Personal Use Only Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (467) paramAtmAnI aikyatA karAvI Apaze. syAdnAdabhAve antaramAM zuddhaparamAtmabhAvanA bhAve AgamasAramAM kahyuM che ke ehija appA so paramappA kammavisesoi // jAyojappA iyame devajjAjuso paramappA vahu tumhe appo adhpA // 1 // Aja AtmA teja paramAtmA che. teja zuddha brahma che. kiMtu karmasa'khaMdhathI janma maraNa kare che. paNa A zarIramAM je jIva che teja deva che. teja paramAtmA che. mATe huM bhavyeA ! tame peAtAnA AtmAnuM dhyAna karA. taraNatAraNa AbeTa samAna AtmA che. tA zrI hemacaMdrAcArya zrI vIratarAga stotramAM kahe che ke // joda // yaH paramAtmA paraM jyotiH paramaH parameSThinAm ; || AdityavarNastamasaH parastAdAsanaMti yaM // 1 // je AtmA paramAtmarUpa che, ane te paramajyoti che, pacaparameSTithI paNa adhikapUjya che. kAraNa ke, 5'caparameSThi te meAkSa mArganA darzAvanAra che; paNa meAkSamAM janAra te AtmAja che. AtmAja ajJAnanA nAza karanAra che; sarva karmakalezane kSaya karanAra paNa AtmA che. AtmAja paramazreya:nu kAraNa che. evA upAdeya AtmAnI zraddhA karavI ane zarIra, dhana vigere paravastu samajIne temAM thato mamatva For Private And Personal Use Only Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (468 ) bhAva tyAgavA, indriyanA vikAzane karmama dhahetu jANI tenAthI dUra raheA. pAtAnA AtmAne bhavya kahe ke, he AtmA ! tuM teA nizcayanayathI zuddha cetanAsaMgI che. mATe antarathI paramAM bhaLavAno saMga dUra kara. rAgadveSamaya cittavRttithI paramAM pariNamavuM, e tArA dharma nathI. jema haMsa meAtInA cAcare che, tema tuM paNa tArA zuddhadharmanA bhogI che. mATe paravastumAM ahutva, sukhatve buddhithI pariNamavuM ceAgya nathI. he cetana ! tu parasaMgI thavAthI anAdikALathI bhavamAM bhame che ane apAra du:kha pAme che. arere ! hajI cetana AvuM sAMbhaLatAM samajatAM chatAM paNa hajI sudhI tane vairAgya AvatA nathI. hajI tArI prathamanA jevI pravRtti dekhAya che. arere ! tArI kevI dazA thaze ! maLelI sAmagrI hArIza nahi. potAnA svarUpamAM ramaNatA kara, zuddhasvarUpI tuM sadA che, ema antara upayeAgathI dhyAna kara. jJAnadarzanarUpa ratnatrayInA bhaMDAra tu che. bAhyaratnothI kSaNIkasukha maLe che, ane AtmAnI ratnatrayIthI te akhaMDa ana ta nitya Atmikasukha maLe che. arthAt tu ratnatrayInA bhaMDAra che. tArAmAM e rUddhi che, teA kema have tene prApta karavA prayatna karatA nathI. prayatna karIne ratnatra cIne meLava. vacanaageAcara AtmA che. tethI vANIthI tArU zI rIte varNana karI zakIe ? he cetana ! tuM akalpa che For Private And Personal Use Only Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (469 ) to kema sAta prakAranA bhayathI trAsa pAme che ? satyane AdhAra paNa tu' che. temaja satyanneya tathA satyajJAnanA prakAzaka paNa tuM jJAnathI che. hecidghana AtmA peAtAnuM svarUpa bhUla nahi. anatajJeya vastunA prakAza karanAra tArAmAM anaMtajJAna che. tuM che te tu'ja che. khAkI dunIyAdArInI mAyAnI mAjI teA dhaLaja che: mAyAmAM tArU' kazu' nathI. jaDapadArthe trikAlamAM koInA thayA nathI ane thaze paNa nahI. te have cetana vicAra ke, dhanAdikavastu tArI kAi kALe thaI nathI te have kema thaze? tu je zarIramAM rahyA che te zarIranA bhUtakALamAM anaMta AkAra banI gayA ane teja zarIranA bhaviSyakALamAM anaMta AkAra banaze. vastunA bhUtakALamAM anatapAya thaI gayA ane bhaviSyakALamAM paNa ana tapayAya thaze. dunIcAmAMnI ana'tavastuonA bhUtakALamAM paNa ana'taparyAya ane bhaviSyakALamAM paNa anatapAya thazeja. je zabda ele che, te zabdonA pudgalee bhUtakALamAM anata judA judA payAyane dhAraNa karyA hatA. ane teja zabdonAM pundgaleA bhaviSyakALamAM anata bhinna bhinna pariNAmane dhAraNa karaze. sammatitakanA dvitIyakAMDanI vRttimAM 39 AgaNa cAlIzame pAne lakhyu che ke, anyapudgalA jyAre zabdapariNAmane pAme che tyAre zravaNendriyathI sAMbhaLI zakAya che. yathA parimita saMkhyAnAM pudgaladravyopAdAnA parityAgenaiva For Private And Personal Use Only Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org (470 ) Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pariNatA nAma zrAvaNasvabhAva parityAgAvAptazrAvaNasvabhAvAnAM viziSTAnukramayuktAnAM varNAnAM vAcakatvAt zadvatvamanyathoktadoSAnativRtteH / ityAdi vastunA anaMtaparyAyeA thayA ane thaze. SaDU dravyanA anaMtapAya thayA ane thaze-atha paryAyanI anaMtatAne byuMjaka evA zabdarUpa vyaMjanapAyA paNa anata thayA ane thaze. dravyapaNe vastu nitya che, ane payAcapaNe vastu anitya che. have cetana tuM vicAra ke, jaDa dnavyamAM tArU zuM che. vA jenAmAM sukha AnaMda svabhAva nathI evI jaDavatuthI tane kadI satyasukha maLyuM nathI, ane maLanAra nathI ane huM AtmA ! tu tArA caitanyadharmane trikAlamAM paNa tyAganAra nathI; mATe zuddha evA dharmane pragaTa karavA prayatna kara, timiranA nAza jema caMdna kare che, tema tu ajJAnaadhakArano nAza karavA caMdrasamAna che, tu paMcabhUtathI bhinna che. tuM nizcayathI nirlepI che. tA have nirlepapaNu pragaTa kara. nizcayanayathI tuM niHsparzI che. tA have tu pu krUgalanA saMbadharahita tArU svarUpa pragaTa kara. tArU A kIna tuM dhAraNa kara. tArI anatazaktine bhAktA tu che. paNa jaDanI zaktinA bheAktA tu nathI. tArA dharmane tu bhAtA che. paranA dharmane lAgavavAmAM kadI satyazAMti tane For Private And Personal Use Only Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (47) maLI nathI, ane maLanAra paNa nathI. mATe have cetana A tmAne punaHcetavAno upadeza Ape che. // duhA // punaH punaH pastAya gA, chellI bAjI jItaH // syAdvAdI sarvajJanI, ANI manamAM rIta. // 149 / / thayA anantA thAya che, thAze jeha ananta, / tattvamasinA dhyAnathI, cidAnanda bhagavaMta. // 146 // pati zarIre bhinna che, Atma tattva mana dhAra; karmAcchAdita jIvanI, vicitratA bahusAra. // 147 // sattAe sahu jIvanI, zakti ananti satyaH / / tenI AvirbhAvatA, tattva thakI e kRtya. // 148 // zakti anaMti zAzvatI, varte zuddha svabhAvaH // bhUlI kRtya zuddhAtmAnu, zuM varte parabhAva. // 149 / / satya satya tuM eka che, tArUM nahi he koi // para potAnuM mAnI te, satyavAtane khoi. // 150 // ceteto aba ceta tuM, paDyA rahegA sabaH // AvegA jaba kALato, dharma karegA kaba. // 151 // 'nirbhaya dezI tuM sadA, hAro nahi A deza; // deza veSa dveSe karI tuM, pAme mithyA kleza. // 152 // For Private And Personal Use Only Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (472) bhAvArtha-De jIva je manuSyajanma pAmIne syAdvAdatatvamaya dharmanI ArAdhanA karIza nahI teA nIcagatimAM avatAra dhAraNa karIza. ane vAraMvAra pazcAtApa karIza--A chellI mAjI apramatta bhAvathI jItIle. nANuM maLaze, paNa TANuM nahi maLe e amUlya kahevatane bhulI jaiza nahi. syAdvAdamApadeSTA zrI sarvajJanI manamAM rIti lAvIne tuM paNa caitanyadharmanu sAdhana karIle. AtmadharmanI ArAdhanAthI anaMtajIvA bhUtakALe siddha thayA; ane thAya che. ane bha viSyakALamAM paNa anatajIva siddhabhagava'ta thaze. tamyamAta nA yAnathI cidAnandabhagavatapaNu prApta thAya che, emAM kri'citkSaNa sa`zaya nathI. tathati ema zabda cAraNa mAtrathI teA kaMi Amahita thatuM nathI. tattva vAyanu yathArthajJAna thavu joie. tattva paramAtmanaH ravanIyAsi te 5 ramAtmAnA tu jIva che. paramAtmAne tuM jIva sevaka che. ane paramAtmA ravAmI che. e rIte keTalAka matavAdI artha kare che, ane kahe ke jIva te paramAA rUpa thate nathI-mATe ApaNetA sevakapaNuM svIkArI, phakta paramAtmAnI bhakti karavI joie-ema temanuM ekAMtavacana mithyA che. ane kAMtavAdamAM kaMtha cit svAmIsevakabhAva mAnavAthI kAi jAtanA doSa AvatA nathI, te batAve che. akarma sahita jIva che te siddha paramAtmA je che thayA, tenI sevA kare che, For Private And Personal Use Only Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (43) mATe sevaka paNa kahevAya che. ane jyAre jIva aSTakarmathI rahita thaI siddha buddhaavasthA prApta kare che, tyAre te svAmI paNa kahevAya che. temaja pitAne AtmA sattAnI apekSAe paramAtmA che, ane te sattAthI paramAtmA svAmI che, ane tene dhyAtA AtmA sevaka che. te apekSAe paNa svAmI sevakabhAva ghaTe che paNa jyAre AtmA paramAtma avasthA pitAnI pragaTa kare che, tyAre havAmI sevakabhAva rahetuM nathI. je jIvo ekAMtathI AtmAne sevaka mAne che, ane anya paramAtmA mAne che, teo bhUla kare che. kAraNa ke paramAtmAmAM jevo jJAnAdika dharma rahyA che, tevo ja AtmAmAM jJAnAdika dharma rahyo che. paNa kamavaraNathI AtmAne dharma pragaTa thato nathI, tyAM sudhI te AvirbhavanI apekSAe paramAmA kahevAto nathI paNa jyAre karyAvaraNane sarvathA kSaya thaI jAya che, tyAre AtmA te ja paramAtmA bane che. kahyuM che ke Atama so paramAtmA paramAtamaso siddha, vIvajI vidhA miTa zarU pragaTa marU niddhi . 2 T. ekAMtasvAmI sevakabhAva mAnanArane puchIzuM ke, tamo AtmA te paramAtmA thatuM nathI, emAM zuM kAraNa batAve che. tame ema kaho ke, AtmAmAM paramAtma thavAnI zakti nathI, tyAre ame kahIzuM ke, AtmAmAM paramAtma thavAnI kema zakti nathI?-zuM jIvane karma naDe che ! va Izvara jI For Private And Personal Use Only Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (474) vane paramAtma thavAdeto nathI. prathama pakSa leze te te kamane nAza karavAthI paramAtmA thavAmAM bAdha Avato nathI. ane bIjo pakSa laI kaheze ke Izvara jIvane paramAtmA thavA dete nathI, tyAre ame puchI e chIe ke, jIvane paramAtmA thavAmAM Izvarane zuM gamatuM nathI vA adekhAI Ave che ? be pakSamAMthI ekane paNa uttara ApI zakAze nahIM. tame ema kaheze ke Izvara jIne banAve che, tethI jemAM alapazakita mUke che. tyAre kahevAnuM ke, ema kahevuM paNa tamAruM gya nathI. kAraNa ke Izvara jene banAve che, jIvanuM upAdAna kAraNa kaNa ane nimitta kAraNa keNa? je jIvonuM upAdAna kAraNa Izvara kaheze te sarvajI izvararUpa banI gayA che tyAre svAmI sevakabhAva bIlakula rahyA nahI. jema ghaTanuM upAdAna kAraNa mATI che te mATIthI bhinna ghaTa hatA nathI. mATI teja ghaTarUpe banelI che. tethI ghaTa mATIthI abhinna che. tathA paTanuM upAdAna kAraNa taMtuo che te parathI abhinna che, tema jIvonuM upAdAna kAraNa Izvara paNa jIvathI abhinna karyo. tethI sarva jIvamaya izvara thaye. tethI sarva paramAtmA kahevAze. vaLI evo niyama che ke, je vastu utpanna thAya che, te anitya kahevAya che. kAryapaNathI, jema ghaTa utpanna thAya che, te te anitya che, ema che paNa utpanna thavAthI anitya TharyA. anitya vastu nAza pAme che. tema For Private And Personal Use Only Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (475) jIvo paNa vinAza karyo. tethI jIvonuM upAdAna kAraNa I. dhara paNa vinAzI Tharaze. ane tethI svAmI sevakabhAva mULamAMthI nAza pAmaze. mATe Izvare jIne utpanna karyA emato mAnI zakAya ja nahIM. ema mAnavAmAM aneka dUSaNe prApta thAya che. ane keIpaNa pramANathI te vAta siddha thatI nathI. tame ema kahezo ke, Izvara jIvone banAvato nathI, ja nitya che, ane paramAtmA paNa nitya che. tyAre ame kahIzuM ke, jIvone koIe utpanna karyA nathI, teo jIve svataMtra karyA. tethI paramAtmA svAmI ane jIve sevaka che, ema kadApikALe mAnI zakAya nahIM. tamo ema kahezo ke paramAtmAmAM anaMta zakti che, ane jIvomAM sva5zakita tethI temanI AjJA mAnavI joIe tyAre ame tamane puchIe chIe ke, paramAtmAne anaMta zaktivALA tame je mAne che te tamo jJAnathI mAne che ke ajJAnathI. tame kaheze ke ame jJAnathI mAnIe chIe, te puchavAnuM ke, apajJAnathI mAne che ke saMpurNa jJAnathI mAne che! je kaheze ke ame paramAtmAne anaMtazaktivALA ane 9pajJAnathI mAnIe chIe, te te paNa mithyA che-kAraNa ke alpajJAnathI anaMtazakti paramAtmAnI jANI zakAtI nathI. juo tame a9pajJAnathI uttara dhruvanI pelI tarapha zuM che te jANI zaktA nathI te paramAtmAnI anaMtazakti zI rIte For Private And Personal Use Only Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (476) jANI zakaze te jarA AMkha mIcIne vicAraze to samAjaNamAM Avaze. bIje pakSa aMgIkAra karIne kahezo ke, amo saMpUrNa jJAnathI anaMtazakitavALA paramAtmAne jANIe chIe tyAre basa, siddha karyuM ke, tame paNa saMpUrNajJAnazakitathI paramAtmA TharyA, kAraNa ke jenAmAM saMpUrNa jJAnazakita che, te ja paramAtmA che tyAre tamArI mAnele svAmI sevakabhAva naSTa thaye kadAca tame ajJAnathI anaMta zakita vALA 5ramAtmAne mAne che ema kahezo to te paNa manuSyanA zIgaDAnI peThe asatya kare che. kAraNa ke, ajJAnathI sAmAnya eka vastune paNa jANI zakAtI nathI, te anaMta zakitavALA paramAtmAne zI rIte jANI zakAya; tame ema kahezake, paramAtmAnI sevA karatAM paramAtmA jene anaMta sukha Ape che, tyAre ame tamane puchIe chIe ke; paramAtmA anaMta sukha ne Ape che te pitAnAmAMthI anaMta sukha kADhIne Ape che ke, jInA AtmAmAMthI anaMta sukha pragaTa kare che-prathama pakSa aMgIkAra karI tamo kaheze ke, paramAtmA potAnAmAMthI anaMta sukha jIne Ape che tyAre ame puchIe chIe ke, paramAtmAmAM anaMta sukha paramAtmAthI bhinna che ke? tame kaheze ke, paramAtmAnuM anaMta sukha paramAtmAthIja bhinna che, e paNa asatya che, kAraNa ke paramAtmAnuM sukha kaMI paramAtmAthI bhina nathI For Private And Personal Use Only Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (477) ane anaMta sukha paramAtmAnuM chamAM jAya che paNa paramAtmAsvarUpa TharyA kAraNa ke anaMta sukha jenAmAM hoya che, te paramAtmA kahevAya che. tethI svAmI sevakabhAvane jalAMjali maLe che, vaLI kahevAnuM ke mukhane cheDIne guNa anyatra jatA nathI, te paramAtmAnuM anaMtasukha jImAM jaI zake nahIM, mATe prathama pakSa paNa tamArAthI mAnI zakAza nahIM. bIjo pakSa aMgIkAra karIne kahezo ke, anaMta sukha che; te paramAtmAthI abhinna che, to te sukha jene kadI prApta thanAra nathI. tethI ja paramAtmAnI sevA karavAthI sukhI thaze nahIM tethI paramAtmAne svAmI mAnavAthI jIne kaMI lAbha nahIM maLavAthI, svAmI sevakabhAva kalpa vyartha Thare che. bIjo pakSa aMgIkAra karIne tame kahezo ke, paramAtmAnA AtmAmAMthI anaMta sukha prakaTAve che. tyAre amo pUchIe chIe ke, paramAtmAe prathamathI ja jIvonA AtmA mAMthI kema pragaTAvyuM nahi. tame kahezo ke, jyAre paramAtmA nuM dhyAna dhare che tyAre karmane kSaya thaI jAya che, tethI temanA AmAmAMthI anaMtasukha pragaTAve che, tyAre ame puchIzuM ke jyAM sudhI ane karma che, ane pote paramAtmAnuM dhyAna karatA nathI, tyAM sudhI paramAtmA nA AtmAmAMthI anaMta sukha pragaTAvI zakato nathI, tenuM kAraNa zuM che? tame kahezo ke, karma hoya tyAM sudhI paramAtmAmAM jIvanA AtmA For Private And Personal Use Only Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (478) nuM anaMta sukha pragaTAvI zakAtuM nathI-jyAre karma nAza pAme che, tyAre paramA mA jIvamAM raheluM anaMtasukha pragaTAvI zake che jyAre karmano nAza thAya ke turata temanA AtmAnuM anaMtasukha pragaTa kare che je ema kahezo te ame kahIe chIe ke, karmane nAza thatAM, svataH AtmAmAM rahela anaMtasukha prakaTI nIkaLe che. temAM paramAtmAe sukha pragaTAvyuM ema kahevuM te vyartha kare che. jema sUryanI upara raheluM vAdaLAMnuM AvaraNa nAza pAmatAM, svataH prakAza pragaTe che. te prakAzane anya koIe pragaTAvya ema mAnIe te te vyartha Thare che, tema atra paNa AtmAone lAgelAM karma nAza pAmavAthI svataH anaMtasukha AbhAonuM prakAzI nIka yuM. ema siddha thayuM tethI Izvare jonA AmAmAM raheluM anaMtasukha pragaTAvyuM ema mAnavuM vyartha TharyuM. ane jyAre dhyAnathI karma nAza pAmatAM, AtmAmAM ja AtmAnuM anaMtasukha prakAzI nIkahyuM. tyAre AtmA paramAtmArUpa thaye tethI svAmi sevakabhAva rahyo nahIM anekAntavAdamAM paramAtmA che te AtmAne dhyAna karavAmAM puSTaAlaMbanarUpa nimitta kAraNa hovAthI nimitta kAraNanI apekSAe AtmAmAM anaMtasukha pragaTAve che. ema kahI zakAya che. paNa upAdAna kAraNanI apekSAe kAraNabhUta paramAtmA nathI. jema ghaTanuM upAdAna kAraNa mATI che. ane nimitta kAraNa kuMbhakAra For Private And Personal Use Only Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 478 ) rAsabha vigere che. tema AtmAnI paramAtmAdazA thavAmAM uSAdAna kAraNa te jJAna darzana cAritra che, ane nimitta kAraNu deva; gurU Adi che. siddha paramAtmAnuM dhyAna karatAM AAtmAmAM rahelI paramAtmA sattA pragaTa thAya che. tethI te nimitta kAraNa kahevAya che. ane te apekSAe siddhaparamAmA svAmI ane yAna karanAra AtmA sevaka kahevAya che. zakA=jaina, siddha paramAtmAe samAna sattAthI potAnA AtmA che; ema, alpajJAnathI jANe che ke saMpUrNa jJAnathI ? alpajJapakSa leze, te yutiGIna che. bIjo pakSa leze, te hAla kei siddhAMtI sa`pUrNa jJAnavALe jaNAtA nathI. tethI tamArU vacana siddha thatuM nathI. siddhAMtIDe priya bhavya ! sAMbhaLe syAdvAdatattva pAsaka ! peAtAnA alpajJAnathI AtmA paramAtmasamAna che, ema mAnatA nathI. tathA saMpUrNajJAna ke je kevalajJAta kahevAya che, te teA hAla nathI tethI bIjo pakSa paNa amA svIkAratA nathI paNa AjathI be hajAra cAraze tetrIsa varSa upara cAvIsamA tIrthaMkara zrI vIraprabhu kevalajJAnI thayA, te lokAlAkanI saMpUrNa vastuonA jJAtA hatA. temanI upadevANI sUtrarUpa che. te vAMcIne yA sAMbhaLIne jANIe chIe. jema hAla amerikAnA nakaze joine kahIe chIe ke amuka ThekANe parvata AvyA che, amuka sthAne nadI che, pote For Private And Personal Use Only Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (480) tyAM gayA nathI, te paNa e vAta Apta purUe zeAdhelI. hevAthI satya paDe che, tema zrI kevalajJAnI vIraprabhue paNa kevalajJAnathI jevI je vastu hatI, tene tevI kahI, tethI temanI vANIthI ame satyavAta mAnIe chIe, ane tene manAM vacana anubhavamAM Ave che. tethI anekAnta vAdamAM koI jAtane doSa Avato nathI. pra-AtmAnI paramAtmAvasthA satata utpanna thAya che ke mana utpanna thAya che? prathama pakSagrahI satI utpanna thAya che, ema mAnazeto vastune utpAda saMbhavato nathI jema AkAza. ane mana mAnaze te, mArA gurUmanI peThe asat vastunI utpatti saMbhavatI nathI, tethI be pakSa mAMthI eka pakSa paNa siddha na thatAM AtmAnI paramAtmA avasthA zI rIte banaze ? uttara-he bhavya jarA lakSa rAkhIne sAMbhaLe ekAMta savastunI paNa upatti thaI zakatI nathI. tyAre kevI va. stunI utpatti thAya che te batAve che. kathaMcit ane kathaMcita asat evI vastunI utpatti thAya che, jema ghaTa che, te pUrve mATImAM have mATImAM ghaTanI sattA rahI che, mATI teja ghaTarUpe bane che, mATe mATI paNa sattAnI ane pekSA e ghaTa kahevAya che. daMDAdika sAmagrI maLatAM ghaTane AkAra mRttikA dhAraNa kare che. mRttikArUpa sattAnI ape For Private And Personal Use Only Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (81) kSAe vadanata evo upagna thaye kahevAya che, ane ghaTAkAra vyakitapUrva nahotI tethI ghaTAkAra vyaktinI apekSAe arasanna e ghaTa utpanna thAya che. tema atra paNa AtmAmAM para mAmAvasthA sattAmAM rahelI che. tenI apekSAe to evI pAsamAparA utpana thAya che, ane karma saMbaMdha chatA, paramAmAvarathA pragaTa thaI nathI. tethI pUjAvasthAne vyatibhAva nathI. mATe ka evI paramAtmAvarathA utpanna thAya che. ema karthacit vara ane kathaMcita jhavatta evI vastu mAnatAM tenI utpattinI siddhi anekAntavAdamAM thAya che. anekAntavAda kathaMcit vastune vitta mAne che, ane kathaMcita vastune asara mAne che. prazna-tame jyAre sarva vastune sattA ane mAta rUpe mAne che. te dareka vastumAM sana ane satata ema be dharma raheze, tema ja dareka vastumAM parapara virodhI evA dharma raheze te mukti pAmelA siddha bhagavata paNa mukta kahevAze ane mukta kahevAze. te muktajIvo amukta karyA tenuM kema ? uttara--tamArUM kahevuM ThIka che. pratyeka vastumAM paraspara virodhI evA dharma sApekSapaNe mAnavAthI koI jAtane doSa Avato nathI. siddha paramAtmAmAM muktapaNuM ane amuktapaNuM Tharaze ema tame kahyuM, paNa temAM tamane samajaNa For Private And Personal Use Only Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (49), paDI nathI tethI ema kahe che. siddha paramAtmA ravasattA kSiAe mukta che, ane parasattApakSAe amukta che. je parasattAnI apekSAe mukta kahevAya, te ekanI mukti thavAthI sarva jInI mukti thavI joIe. kAraNa ke, jema siddhAtmAnI sattA muktirUpa pariNAmane pAmI, tema parachanI sattA paNa muktirUpa pariNAmane pAme, te saMsAra pariNatirUpa sattAne abhAva thAya, mATe parajInI sattApakSAe siddhAtmAo amukta ja che, vaLI ravasattAnI apekSAe, mukti na hoya, to koI jIvanI mukti nahIM - vAthI kei siddha na thavAthI, tapa, japa, vrata, dharma, kiyA niSphaLa thAya. mATe dattApekSAe mukta ane parasattA pizAe amukta, e be dharma siddhajImAM mAnavA joIe. ane te tema ja che. A saMbaMdhI vizeSa carcA zrI sanmati tarkanA prathama kAMDanI vRttimAM che, tyAMthI jANI levIe pramANe saramaNa vAkyathI ekAMta jIva paramAtmAne svAmI sevaka bhAva svIkAre che tene yathArtha samajAvIne punaH taravahi mAvAnuM varNana kare che. tArAbena paramAra vAca kA maiva vaM jJavara-he jIva tuM paramAtmA ja che. paramAtmAthI tuM bhinna nathI ema advaitavAdI svIkAre che. ame advaitavAdIne puchIe chIe ke sarva jIvomAM sattAe paramAtmA svarUpa rahyuM che, tenAthI jIva bhinna nathI, For Private And Personal Use Only Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (483) ema mAne che ke jenI paramAtmasattAthI bhinna evA anya koI paramAtmA che, ane tenAthI jI bhinna nathI, ema mAne che ? prathama pakSa grahI ema mAnaze ke sattAnI apekSAe jImAM paramAtmAsvarUpa rahyuM che. tenAthI bhinna nathI. ema mAnatAM anekAnta jena mArgamAM praveza tamArA matane thaze. kAraNa ke sarva jamAM sattA para mAtmatva rahyuM che, tenAthI jI bhinna nathI. paNa eTaluM vizeSa che ke karmasahita chane sattAnI apekSAe paramApaNuM che. paNa vyaktibhAve pragaTabhAva, arthAt jene AvirbhAva kahe che, tenI apekSAe paramAtma ra nathI tethI saMsArI jIva sattAnI apekSAe paramAtmA che. tenAthI abhinna che, ane vyaktibhAvIya paramAtmAnI apekSAthI, saMsArI jI kathaMcit bhinna che, ane jyAre sarvathA prakAre karmane nAza thAya che, tyAre jIvamAM anaMta guNane AvirbhAva thavAthI, vyaktibhAva sattAmAM raheluM paramAtmApaNuM pragaTe che. tethI AtmA paramAtmArUpa bane che, pAt svAmI sevakabhAva raheto nathI. advaitavAdamAM svAmi sevakabhAva bIlakula mA nathI tyAre keTalAka ekAnta svAmI sevakabhAva svIkAre che tyAre anekAntavAdI jona svAmI sevaka bhAva kathaMcit svIkAre che. ekAnta ravAmI sevakabhAva nahIM mAnanAra evA advaitavAdIne kahe che ke, tame jene karma For Private And Personal Use Only Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (484 ) mAne che ke nathI mAnatA. je jIvone karma mAnaze, te karmathI rahIta thayelA jIva je paramAtmA thayA che, tenA karmasahIta jIvo sevaka, vA dhyAtA, vA pUjaka gaNAze. ane je anAdikALathI jIvone karma lAgyAM nathI, arthAt karmarahita jIve che ema mAnazo to tame anAdikALathI pote paramAtmA haryA, te zA mATe zAstrAbhyAsa, tapa, japa, dhyAna, vigere karo che? dharmakiyAnI niSphaLatA thaze, tathA vaLI tame anAdikALathI zuddha brahmarUpa potAne mAno cho to - rIra mana vANIne zA kAraNathI dhAraNa karyo che. zarIra dhAraNa karavAnuM kAraNa mAyA mAnaze, te mAyA brahmathI bhinna che ke abhinna che? je mAyAne brahmathI bhinna mAnaze te himAcala, viMdhyAcalanI peThe be bhinna rahevAthI, mAyAthI zarIra dhAraNa karAze nahIM ane je brA ane mAyAne abhinna saMbaMdha mAnazo to, mAyAthI brahma bhina thaze nahIM--ane tethI sadAkALa brahmanI sAthe mAyA lAgavAthI zarIra rahita brahA thaze nahIM, tethI anAdikALathI huM zuddha brahmarUpa chuM, evuM tamAruM mantavya asiddha TharyuM-tathA vaLI mAyAnA saMbaMdhathI brahma vikArI mAne che, ema kahezato yAdvAdIvItarAga mata te pramANe mAne che, mATe zAphrAnamAM praveza thavAthI bhedabhAva rahetuM nathI, paNa brahmane te tame vikArI mAnatA nathI. tethI prathama pakSa For Private And Personal Use Only Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (485) grahI zakAze nahIM. dvitIya pakSa leI brahmane avikArI mAnaze- zarIrAdikanI utpatti thaI zakaze nahI-ane za dika pratyakSa dekhAya che, mATe mAyAnA saMbaMdhathI brahmamAM vikAra thAya che, tema mAnavuM joIe-tathA vaLI tame brahmane sarvadezavyApaka AkAzanI paDe mAno cho ke ekadezavyApaka zarIrAva dena mAno che? tame kahezo ke, sarvatra vyApaka brahmane mAnIe chIe, te puchavAnuM ke, savatranuM jJAna thavAthI sarvatra vyApaka brahmane mAne che ke eka dezanA jJAnathI sarvatravyApaka brahma mAne che? tathA vaLI mAyAnA saMbaMdhathI jJAna hoya che ke kevaLa zuddha brahmamAM jJAna hoya che; e cAra vikalpamAMthI eka vika9pane uttara ApI zakazo nahIM. juo, prathama vikalpa laI tame kahezo ke, rAvaMtranuM jJAna thavAthI sarvatra vyApaka brahmane mAnIe chIe, e paNa asatya che, ahIM beThAM amerikA khaMDane paNa jANI zakatA nathI te, sava dezane jANyA vinA sarvatra vyApaka brahma che, evuM jJAna paNa thaze nahIM, ane sarvatra dezanuM jJAna te tamane nathI, tethI sarvatranuM jJAna thayA vinA sarvatravyApaka brA che, evuM tamArAthI kahI zakAze nahIM--tame kaheze ke pUrve moTA mahAtmAo thaI gayA che te jANatA hatA, tethI ame sarvatravyApaka brahma mAnIe chIe. A paNa tamAruM For Private And Personal Use Only Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (486) kahevuM vicArazunya che. kAraNake, anubhavathI te vAta virUddha che--tame kaho che ke-prathama moTA mahAtmAo thaI gayA, te sarva dezane jANatA hatA te te zarIranA saMbaMdha vaDe sarva dezane jANatA hatA ke, zarIranA saMbaMdha vinA? tame kahezo ke zarIranA saMbaMdhathI jANatA hatA tyAre ame puchIe chIe ke zarIranA saMbaMdha vaDe zuddha brahmathI jA... NatA hatA ke-azuddha brahmathI ? tame kaheze ke zarIranA saMbaMdha vaDe zuddha brahmAthI sarva jANe che, tyAre puchavAnuM ke anAdi kALathI zarIranA saMbaMdha vaDe zuddhabrahmathI sarvane kema nahotA jANatA ? tame kahezo ke prathama mAyA naDatI hatIane mAyAno nAza thAya che tyAre sarvane jANe che-tyAre basa siddha TharyuM ke, mAyA kahe ke karma kahe, te jyAM sudhI naDe, tyAM sudhI sarva jJAna thatuM nathI, ema jaina dazana mAne che. ane jyAre mAyA vA karmane nAza thAya che, tyAre kevaLa jJAna thAya che ema amArA matane Azraya levAthI anAdi kALathI brahma nirlepa che, ane mAyA naDatI nathI, A tamAre siddhAMta muLathI uDI gaye. tame kaheze. ke zarIra saMbaMdha chuTayA bAda zuddhabrahma sarva dezane jANe che, te samajavuM ke, zarIra saMbaMdha chuTayAthI mukha vinA. konI AgaLa sarvatravyApaka brahma che ema kahI zakazo ! kAraNa ke mukha vinA zabdanuM uccAraNa thatuM nathI. ane za For Private And Personal Use Only Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (487) da zravaNa karyA vinA tame sarvatra vyApaka brahma che, evuM jANI zakazo nahIM. mATe prathama brahma mAyAnA saMbaMdhathI azuddha hatuM ane pazcAt kAraNa sAmagrI pAmI zuddha thayuM. ane zuddha brahmathI sarva vastunuM zarIrAva chedana jJAna thatAM, teramAM guNaThANe sagI kevaLa jJAnInI padavI pamAya che, te tethI siddha karyuM ke, jyAre azuddha brA vA azuddha AtmA hatuM, tyAre zuddha brahma vA zuddha kevaLajJAnI AtmA karatAM malIna hovAthI, zuddha brahmajJAnIne sevaka kahevAya temAM jarA mAtra doSa Avato nathI. ane A siddhAMta - va pramANathI siddha kare che. ane je A pramANe mAnaze te bhedabhAva TaLI jaze--ane e pramANe mAne te jenane siddhAMta mAne che ema samajavuM. tathA bIjo pakSa leI kaheze ke, eka dezanA jJAnathI sarvatravyApaka brahma mAnIe chIe, te A vAtato alpajJAnI paNa pramANa mAnaze nahIM. jene gujarAta deza kevaDo moTe che, tenuM te jJAna nathI te ema kaheze huM anaMta brahmAMDane jANuM chuM, te te vAta keNa mAne-alabata kaI mAne nahIM, trIje pakSa tame leI kaheze ke, mAyAnA saMbaMdhathI jJAna hoya che, ane tethI sarvatra vyApaka brahmane jANI zakAya che. A vAta paNa anubhava virUddha che. mAyAnA saMbaMdhathI te sarva jJAna thavuM joIe. paNa te te AMkhanI pAMpaNanA vALa keTalA che, For Private And Personal Use Only Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (488), te paNa barAbara jANI zakatA nathI mATe trIjo pakSa paNa mAnI zakAze nahIM. e pakSa leI kaheze ke, kevaLa zuddhabrahmamAM jJAna hoya che ne tethI sarvajJAna thAya che te tamArA kahevAthI siddha karyuM ke zuddha brahmamAM jJAna hoya che, tyAre tethI vyatireka dawte karI azuddha brahmamAM jJAna nahIM. azuddha brahma te zuddha brA thAya che, te siddha karyuM ke-brahmanI azuddhatA mAyAnA saMbaMdhathI thAya che, ane jyAM sudhI mAyAne saMbaMdha che tyAM sudhI zuddha brahmajJAni azuddha brahma sevaka daryo. ane jyAre zuddha brahmadazA thaze, paTakAtuM sevaka paNuM raheze nahIM, e vAta siddha karI tathA azuddha brahma siddha karavAthI, azuddha AtmA karmanA saMbaMdhathI ane ddha mA karmanA nAzathI thAya che, ema vitarAganAM vacana che, tenI siddhi thaI. have AdyamAM karelA bIjA pakSane tame aMgIkAra karIne kaheze to te paNa vicAra zunya che, te batAve che. jIvonI paramAtmasattAthI bhinna evA anya koI paramAtmA che ane tenAthI jI bhinna nathI, ema mAnaze te amo kahIzuM ke jenI sattAthI bhinna vyakti tarIke anya keAI paramAmA mAnavAthI jIvanI - ttAthI paramAtmAnI sattA bhinna karaze, ane tethI sarva jI ne eka Ama mAnavAne siddhAMta zazazuganI peThe asatya Thare che; kAraNa ke, jIonI sattA bhinna hovAthI, For Private And Personal Use Only Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 489) ane paramAtmAnI sattA judI hovAthI vyakti bhinna bhitna karavAthI, paramAmAM te huM ema kahI zakAze nahIM. ityAdi ghaNA doSo Ave che. tenuM varNana karatAM ghaNA vistAra thai jAya, mATe vizeSa varNana karyuM nathI. AtmA prati zarIre bhinna che, ane AtmA sarvavyApaka nathI, enu vizeSa varNana sammatita, parzana samuccaya, zAtravArtA samuccaya, aSTasahazrI vigere graMthamAMthI joI levu. AtmA sarvatravyApaka nathI, enI siddhi pUrva karI che, tethI atra vistAra karyA nathI. e pramANe advaitavAdamAM paNa tavamAsa nI yathArtha satya upapatti thatI nathI. anekAntamatamAM te yathArtha satya - papatti sa~skRtti sadAcAya nI thAya che. vaizeSika te dRzya, zuLa, ma, sAmALa, vizeva, savA, ane mAva e sAta padArtha mAne che. te sAta padArthane antabhAvajIva ane ajIva padArthamAM thAya che. tethI atra vivecana karyuM nathI, te matamAM tattvamAle mahA vAkayAnI yathAtathya upapatti thatI. maddha matamAMtA, AtmAne kSaNa kSaNamAM nAsavata mAnavAthI tavamAsa nI sAphalyatA thatI nathI. jaina darzana anekAnta che, tethI temAM kharAkhara tattvama mahAvAkaya ghaTe che. cAthA guNANuthI tattvamasi ema . pAtAnA A mAne jANe che. taravattinI bhAvanA karatAM, saheja samA For Private And Personal Use Only Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhinI prApti thAya che. ane tethI sarva karmane kSaya thatAM mukti padanI prApti thAya che. mATe vAraMvAra tatvamasinuM dhyAna karavuM. tatvamasi nuM dhyAna karanAra cha prati zarIra bhinna bhinna che. ane karmavaraNathI vicitra che banyA, bane che, ane banaze. corAzI lAkha jIvanimAM aneka prakAranAM zarIra karmathI dhAraNa karAya che. te paNa sattAe sarva jIvone anaMta zakti che. tene AvirbhAva saMpUrNa paNe thAya tene paramAtmA kahe che. jyAre he cetana! A pramANe tArAmAM anaMta zakti che; tuM anaMta sukhane svAmI che, tyAre kema potAnA svarUpamAM ramaNatA na karatAM parabhAvamAM ramaNatA kare che ? mATe have vicAra, potAnA svarUpamAM ramaNatA kara. he cetana ! satya tuM eka che, ane tArUM anya koI nathI. paravastune pitAnI mAnI te tArA svarUpane joyuM che. kahyuM che ke - | mAthA .. egohaM nathyi me koi, nAhamannassa kssi|| evaM ardANamaNaso, appANamaNusAsai. I It ego me sAsao appA, nANadaMsaNasaMjuo; // sesA me bAhirA bhAvA, savve saMjoga lkhkhnnaa.||2|| bhAvArtha eka jJAna darzana cAritramaya AtmA huM For Private And Personal Use Only Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (4 ). chuM. anya mArUM kaI nathI. e pramANe adIna manavALA thaI AtmAne bhAve. eka mAre AtmA zAzvata che, ane te ratnatrayI sameta che. bAkI zarIrAdIka bAhyabhAva prapaMca, che, sarva saMga lakSaNa rUpa bAhyabhAvothI aheva mamatva bhAva tyAgIne eka svasvarUpanA upagamAM ramaNatA. karavI. AmasvabhAva sanmukha thatI cetanAthI aneka bhavanAM karela karmane nAza thAya che. mATe rAga dveSa rahIta cetanAthI sthira rasama bhAvathI AtmAne kSaNe kSaNe bhAva te saMbaMdhI yuga nirNaya nAmanA graMthamAM kahyuM che ke - _| hola / dIpikA khalu nirvANe, nirvANapathadarzinI || zuddhAtmA cetanA yA ca, sAdhUnAmakSayo nidhiH ||shaa e pramANe zuddhAtma cetanAnuM apUrva mAhAtmya jANI, tenI prApti mATe prayatna kare. zuddha AtmasvabhAvarUpa pitAnuM zuddha caraNa che. tathA potAnA svabhAvamAM AvyAvinA traNa lekamAM koI paNa ThekANe tathA koI paNa kALe sukha nathI. potAnA svarUpamaya thavuM, eja parama kartavya mahAtmAo jANe che. pitAnA svarUpanuM zuddha jJAna nizcaya nayathI jANIne AtmAmAM ramaNatA karavI. jagatamAM che cetana ! te aneka jInAM anaMta bhavamAM anaMta sagapaNa For Private And Personal Use Only Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir karyo. anaMtavAra tuM jampa ane maryo, paNa tethI janma jarAnA duHkhanI upAdhi TaLI nahIM. meha mAyAmAM aMdha banIne, te potAnA hitane jarAmAtra paNa vicAra karyo nahI-jarA manamAM bhavya vicAra to khare ke A dekhAtI dunIyAnI bAjumAMthI tArI sAthe koNa AvanAra che? he cetana ! tArI parabhavamAM zI gati thaze ? azuddha pacAyanA saMbaMdhathI kadI satya sukhane anubhava thaye nathI. tethI tane dharmarAga cala majIThanA jevuM lAgyuM nathI. paMcendricanI prApti thaI che, nimittAdika sAmagrI pAmIne paNa viSayakaSAyane vaza thai, he cetana ! tuM amUlya Ayube nakAmuM gumAve che. hajI ceta ! ceta ! mAthe kALa jhapATA de che. tArA jevA dunIyAmAM karoDo manuSya cAlyA gayA; ane tuM paNa cAlaze. mATe jarA manamAM vicAra kara. mAyAnuM karoDe maNanuM godaDuM oDhIne, ajJAnAvasthAmAM sUI rahyA che ? tane dharma upara rAga thato nathI, tenuM kAraNa puNyanI khAmI che. tArI pramAda dazAne lIdhe parabhavamAM tAre kayAM janma thaze te tuM vicAra. gurUnuM tathA sadevanuM zaraNuM kara. karelA pApane parAtA kara. duniyAnI upAdhinI khaTapaTamAMthI tane navarAza maLaze, mATe tenA uparathI prema dUra karI che cetana ! cetavuM hoya te ceta. sarva vastu paDI raheze. je ekadama kALa Avaze, te kyAre dharma karIza. dharmanI vATe vaLa. bhU tyAMthI For Private And Personal Use Only Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pharIthI gaNa. dharmarUpa lakSmI satya jANI tene Adara kara. jaganI mehamAyAthI AtmA baMdhAyo che. ema kharekhara he cetana! jANe. manuSya janmane hArIza nahIM. jUthasimtra mAM kahyuM che ke, (adhyayana sAtamuM-bIjuM zruta skaMdha) saMbujavA jaMtavo mANusattaM, iSTaMbhayaM nAliseNaM alaMbhoH // Twta dave gagva Dhoda, #LAviyA suve rAma he prANi! tame bodha pAme. manuSyava durlabha che. janma jarA maraNanA bhaya dekhIne bodha pAme. bodha pAmo. ajJAna java vaDe savika prApta karI zakAtuM nathI. saMsArI jIva gaNa javaravALAnI peThe ekAMta duHkhI che-kahyuM che ke - gAthA. jA duHkhaM jarA duHkhaM rogA ya maraNANi a|| ga Tu zuM saMsA, na jAMti . It janma duHkha, jarAnAM duHkha, roga, maraNa, jemAM che, e aho A saMsAra che. jemAM ajJAnI prANi paribhramaNa karatA, aneka prakAranA kaleza pAme che, sukhAthI prANI paNa ajJAna yoge prANionuM upamardana karato hato dukha pama che, tathA sUyaDAMga sUtranA prathama zruta skaMdhanA dvitiya adhyayanamAM kahyuM che ke jema For Private And Personal Use Only Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( keTaS saMbujjaha kiM na bujja ha saMvohI khalu peca dullahA / / Lo dU vamati racA, no gurumaM dukhAravi nIviyA re || dara vRdgA pAsada, maththA viti mAgavA seNe jaha vaTTayaM hare, eva mAUkhvayaMmi tui // 2 // tame bodha pAme. dharmamAM buddhi kare. kema baMdha pAmatA nathI. manuSyabhavAdi sAmagrI pAmIne paNa dharmabodha kema karatA nathI. jeo dharma karatA nathI, temane parabhavamAM bodhinI prApti durlabha che. nizcayathI samajeke gaI rAtri pAchI AvatI nathI tathA gaele vina kAla kadI pAcho Avato nathI. punaHsaMyama jIvIta sulabha nathI. AyuSyanI anityatA batAve che ke, DaharA eTale bALa tathA buddAo jIvitavyano tyAga kare che. te juo. keTalAkato garbhamAM ja nAza pAme che. ema sarva avarathAmAM mRtyu rUpa kALa jIvitavyano nAza kare che. jema sIMcANe tetara paMkhIne jhapaTa mArI nAza kare che, tema tamArA jIvanane paNa mRtyu nAza karaze. bodha pAmo. bodha pAme. tathA teja adhyayanamAM kahe che. mAyAhiM piyAhiM luppai, no mulahA mugaIya pecca U / eyAI bhayAiM pehiyA, AraMbho virameja mumbae // 3 // For Private And Personal Use Only Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jamiNaM jagatI puDho jagA, kammehi luppaMti pANiNo / sayameva kaDehiM gAi, go tassa mucceja puThayaM // 4 // je mAtA pitAnA hithI dharmamAM udyama karato nathI, tenuM mAtA pitAdi vaDe saMsAramAM paribhramaNa karAya che. athAt te mAtA pitAdithI saMsAramAM baMdhAya che, tene janmAMtaramAM sugati sulabha nathI. evuM jANuM hArdika bhayane dekhIne zubhatrata aMgIkAra karanAra thA, avirati jIvane saMsAranAM duHkha prApta thAya che. avirati che jagatamAM bhinna bhinna nakAdi sthAnakomAM pitAnAM upArjelAM karmathI pIDAya che. te prANa pitAnA karela karmathI narakAdi sthAnakane pAme che. bAMdhelAM karma bhagavyA vinA azubha vipAkathI mUkAto nathI. mATe bhavya purUSe karmASTakano nAza karavA mATe jJAna dhyAna virAgyathI AtmAne bhAve. pitAnA ravarUpathI je ja, tene saMsAranAM janma nathI. jeNe AtmAnA pUrNa zuddha paryAyanI prAptithI prANa choDayA, te kadI punaH marato nathI. he AtmA! tArA svarUpamAMja sthiratAthI ramaNatA kara. asaMkhya pradezarUpa tArA dezanuM svarUpa nihALa. tArA dezamAM sAta bhayamane kaI paNa bhaya nathI. mATe tAre asaMkhyAta pradezarUpa deza nirbhaya che. mATe tuM vastutaH nirbhaya dezI che. A bAhya jagatane deza te tAre deza nathI. bAhya dezane potAne mAnI, mi For Private And Personal Use Only Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (6) thyA tuM kaleza pAme che. zA mATe bAhya dezanA mamatvathI manamAM vikalpa saMkalpa kare che ! mAhyadeza traNe kALamAM hArA thanAra nathI. ane tu aneA thanAra nathI. manamAM punaH punaH jIva vicAra. deza vezanA dveSathI phrAgaTa he bhavya kaleza pAme che. aneka prakAranA iSTa ane anISTha veSeAmAM pazu rAga ane dhabuddhithI pAtAnI meLe tuM adhAyA che tenA manamAM vivekathI vicAra karIne AtmarUpane satya mArga aMgikAra karI, zuddhapariNatinu sevana kara, ke jethI anaMta sukha pAme, have satya eka Atma svarUpa jANIne tenI prApti mATe ekAMta nirUpAdhisthAnanuM sevana karavuM joie te batAve che. // dudA // tyAgI sahu vyavahArane, nirjana jaMgala seva || nirupAdhipada pAvA, tyAgo mithyA deva // 153 // dravya kSetrane kAla bhAva, sAmagrI sadbhAva | sAnukULatA yogathI, vano zuddha vanAva || kathanI kathatAM zuM thayu, jo nahi tatva pamAya // rakha taM raheNI AtmanI, thAve cinmayarAya / / 155 / / dhyAvo antara jaga dhaNI, pAmo zAzvatameva // 4 || satya satya pada pAmavA, sevo Atama deva / / 153 / / For Private And Personal Use Only Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gaccha gacchamAM bhinnatA, bAhyakriyAmAM phera / / AtmajJAnanI lopatA, are mahA andhera // 157 // jJAnI janato alpache, kalpakSa sama kayAMya / / ajJAnI athaDAyare, paga paga jyAMnA tyAMya / / 158 // aho viSama A kAlamAM, samaje nahi jana thoka || yAdRzI bhavitadhyatA, ghaTe na karavo zoka // 159 // sarvAze paripUrNache, jina darzana syAdvAda / / jJAna vinA je sAdhyatA, nijabuddhi unmAda // 160 / / bhAvArtha-zravaNa mArgane uddezIne kahe che lekhaka pitAnA AtmAne paNa bodhArthama kahe che ke he AtmA tuM jagatanA saMkalpavikalapakAraka, tathA : rAgadveSamaya evA sarva vyavahArane tyAgIne, AtmajJAnavaDe sahita tuM nirjana jaMgalamAM vAsa karIne AtmadhyAna kara. manuSyanA saMsargathI aneka prakAranI upAdhine saMsarga thAya che ane tethI mananI caMcaLatA vRddhi pAme che, mATe prathama dravyAnuyegavaDe AtmatattvanuM sabhya jJAna karIne pazcAt manuSya saMsaga rahIta rathaLAmAM dharmadhyAna karavuM zreyaskara che. zrI samati tarka dvitIyakAMDanI vRttimAM paNa dhyAnanuM varNana karatAM prathama nIce mujaba kahyuM che. patra ra72. yathA-pApadhyAna dvayamapi heyaM UpAdeyaM tu prazastaM dharma For Private And Personal Use Only Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (1468) zukladhyAnadvayaM tatra parvata guhA jIrNodyAna zUnyAgArAdI manupyApAta vikale avakAze manovikSepa nimitta anye sattvopaghAta rahite Ucite zilAtalAdau yathA samAdhAnaM vihita paryakAsana UrzvasthA na sthovA mandamAda prANAyAna pracAro atimANa nirodhe cetaso vyAkulatve naikAgratAnupapate nirUddha locanAdi karaNapracAro hRdi lalATe mastake'nyatra vA yathA paricayaM manotti praNidhApa mumuzu Ayet prazastaM dhyAnaM tatra vAdyAdhyAtmikabhAvAnAM yathAtmyaM dharmaH tasmAdanapetaM vayaM tacca dvividhaM vAhya mAdhyAtmikaM ca sUtrArtha paryAlocanaM dRDhavatatA zIlaguNAnurAgo nibhRtakAya vAgavyApArAdirUpaM vAhyamAtmanaH svasaMvedana grAhyamanyeSAM anumeya mAdhyAtmikaM tatvArtha saMgrahAdau cAturvidhyena pradarzitaM / / bhAvArtha -ArtadhyAna ane ridradhyAna e be pApadhyAna tyAya che. AtadhyAnanA 1 eviyoga. 2 manAsayoga. 3 regaciMtA. 4 azAca e cAra pAyA che, tathA rAdhyAnanA hiMsAnubaMdhi, mRSAnubaMdhI, teyAnubaMdhI, ane parigrahanubaMdhIe cAra pAyA che-e be tiryaMca ane narakagati ardhanAra che mATe e bedunanA vicAronI sAthe bahAdurIthI laDavuM ane dharmadhyAna ane zukaladhyAnano Adara kare. yA dhyAna vizeSa varNana asmadIyakRta dhyAnavicAra nAmanA graMthamAM karyuM che. dhyAnanuM ekAMta sthAna che. temAM paNa parva For Private And Personal Use Only Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tanI guphAo, jINuudyAna, zUnya ghara vigere jANavAM. tyAM dhyAna karavuM temAM paNa manuSyane jyAM bahu saMcAra nahoya, tathA manamAM vikSepa thavAnAM nimitte kAraNathI zUnya, ane jyAM vAghasarSaAdi prANIthI ghAta na thAya evA sthAnamAM pezya evI zilA upara jevI rIte citta samAdhi bhAvane pAme, tema paryakAsana vALIne, vA UMcA Asana upara besIne manda manda prANa pAnavAyuno vega karo te, mumukSu dhyAna kare, paNa prANune atiniridha kare nahIM. kAraNa ke atiprANane niSedha kare, te cittanI vyAkulatA thAya, ane ekAgratA thAya nahIM. AsanAdikanuM vidhAna karIne locana vigere indriyone nikarodha kare. hadayamAM, lalATamAM, vA mastakamAM vigere sthAne, jyAM cittavRttinI sthiratA vizeSa rahetI hoya, tyAM mane nivRtti dhAraNa karIne, munirAja prazasta dhyAna kare. tyAM bAhya ane AdhyAtmika bhAvonA yathAtathya dharmAnukuLa dhyAna karavuM. bAhya ane AdhyAtmika ema be prakAre dhyAna che. - trArthanuM vicAravuM. vatanuM daDhapaNuM zIlaguNAnurAga, tathA kAyA, vANInA vyApArane rokavA tene bAhya dhyAna kahe cheH AtmAne svasaMvedanathI grahaNa kare, ane anya padArthone anumAnathI jANavA, tene AdhyAtmika dhyAna kahe che. tattvazuM saMgrahAdimAM cAra prakAre dhyAna batAvyuM che. dhyAnAbhyAsa For Private And Personal Use Only Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (500) thI nirUpAdhipadanuM sukha AtmA anubhave che. ahe? evI dhyAnadazAmAM kayAre jIvana jaze? jyAre parvatanI guphAomAM dhyAnArUDha thaI avadhUta dazAne anubhava karaze? kayAre parapariNati ramaNatA rUpa mithyA Tevane tyAgI, cetana sthira kacitta dvArA gArUDha thaze ? rAgadveSa anubhavAtA bA hya saMgomAM kyAre samabhAva thaze ? kyAre samatArUpa gaMgA nadImAM saMsAratApa nivAraNa karavA mATe jhIlAze? antarmukhacetanathI kayAre AtmaprabhunuM sevana thaze ? kyAre sarva pigalika bhAvo parathI ahevabuddhi chUTaze? kayAre jagatanA padArthomAMthI ISTabuddhi chUTaze? he cetana ! hajI A parAkama pherave te rAgAdika zatruone jItI paramapadanI prApti kare-attaranA vikArone jItavA bane teTo prayatna kara devagurU dharmanI AstikyatA dhAraNa kara. prazna - sazuro! keTalAka loko kahe che ke, jaina dharma nAstika dharma che, ane te vedabAhya che, tenuM kema? uttara -he ziSya ! je ko jaina dharmane nAstika kahe che, te loko jena dharmanuM barAbara svarUpa samajatA nathI, tethI kahe che, jaina dharma te pratyeka manuSyane dharma che. ane te dareka manuSyanA AtmAnI unnatinuM svarUpa batAve che, nAta jAtanA bhedamAM jaina dharma rAmAte nathI. je rAga ane dveSane jIte te jina kahevAya che. evA jI For Private And Personal Use Only Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (51) nAe kahelA je dharma tene jaina dharma kahe che. vedakhA jaina dharmane keTalAka kahe che, te pAtAnI matithI kahe che. vedanA veda paNa jaina sUtra che. sUtreA te satya veda che. mAdhyastha buddhithI vicAravAmAM Ave, to AritakayatAnA agrezvara jaina dharma che. prazna:---huM sadgurU ! Astika ane nAstikanuM zuM lakSaNa che. ? uttara:---he bhavya ! jIva, ajIva, puNya, pApa, Aghava, savara, nirjarA, budha, meAkSa mAne tene Astika kahe che. punarjanma, paramAtmA, karma vigere mAne te Astika kahevAya che. ane te tattvane mAne nahIM, te nAstika kahevAya che. prazna:---jenA izvarane mAnatA nathI ? ema analoka kahe che, te kharI vAta ke ? uttaraH he bhavya ! e vAta satya nathI. jene aSTAdaza doSa rahita evA tIrthaMkara dezane izvara mAne che. ane je aDhAra doSa rahIta hoya, te devAdhi deva izvara kahevAya che. mATe evA satya izvarane jaine svikAre che, mATe te parama Astika jANavA. prazna:---jaina dharma kyAre nIkaLyA te kaheze ? uttara:--he bhavya ! pravAhanI apekSAe jaina dharma For Private And Personal Use Only Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (52) anAdi kALathI cAlatA Ave che. tema mithyAtva paNa anAdikALathI che. je je tIrthaMkaro utpanna thAya che, teo. pUrNa dharma svarUpano upadeza bhavya jIvAnI AgaLa kare che. praznaH- jaina dharmane tame satya tathA moTA dharma zAthI mAnA che ? uttara:--dunIyAmAM cAlatA je je dharmanA panthA che; temAM je je satyatAnA aMza rahyA che, te sarva satya aMne jaina dharma sApekSadraSTithI grahe che. arthAt dunIyAnA sarva dharmanA satya bhAga jaina dharmamAM samAya che. tethI duH nIyAnA aneka dharmonA samAveza jaina dharmamAM thAya che mATe jaina dharma mATo kahevAya che. prazna- dareka dharmanI satyatAnA jaina dharmamAM samAveza thAya che. te dRSTAMtapUrvaka samajAvaze ? uttara--he priya bhavya ! sAMbhaLe! mahAyAgirAja adhyAtmajJAna ziromaNi zrI Ana dhanajI mahArAja kahe che The, jinavaramAM saghaLAM darzana ke darzane jinavara bhajanAre sA mAM sadhana tAnI rsAda. TinAmAM sAgara majhanA pIna jhinamaiga maLIne jainadarzanamAM saghaLAM darzana arthAt HnIyAnA sarva dharma panthanA yAdvAdaSTi sApekSatAe jotAM samAveza thAya che, jema sAgara eTale samudramAM sarva nadIye. bhaLe che, paNa nIceAmAM samudranI bhajanA che. bharatIoTa For Private And Personal Use Only Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (pahaao hoya te kaI nadImAM samudranuM pANI jAya, paNa te aMze kavacitkALe ema bane che. tema atra paNa jainadharmamAM rasamAveza thAya che, ane anyamAM jainadharmanI bhajanA che, mATe jainadharmanuM ArAdhana karatAM sarva dharmanuM ArAdhana thAya che. prazna--jainadharmane koNa pALI zakavAne samartha che? uttara--je je manu pitAnA AtmAnuM varUva - majI zake che, athavA je potAnA AtmAnI unnati I che che, te sarva loke jainadharma pALI zakavAne samartha che. prana-jainadharma pALavAthI A bhavamAM tathA parabhavamAM zA zA phAyadA thAya che? uttara--jainadharma pALavAthI A bhavamAM dayAnI buddhi thAya che. paropakAra, satya bolavuM, corIno tyAga, mithunane tyAga, saMtApa, samatA, gaMbhIratA, kSamA, saraLatA, vairAgya kAmavikArone jaya, durvyasanano tyAga, bhAtRbhAva, niHspRhatA vigere aneka sadaguNonI prApti A bhavamAM thAya che tathA zramaNavrata, tathA zrAvakavRtonI paNa prApti thAya che. A bhavamAM kAmavikAra, rAgadveSAdika antaranA zarU upara jaya meLavavAthI, AtmA nirmaLa thAya che, ane tethI Amikasukhane anubhava thAya che. ane parabhavamAM tethI devani vA kSapada maLe che. prazna-jainadharmamAM sarva dharmano samAveza thAya che, For Private And Personal Use Only Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (504). te tyAre kaho ke advaitavAdI (vedAMtI) AtmAne sarvavyApaka mAne che, ane eka AtmA sarvane mAne che, tene samAveza jainadharmamAM zI rIte thAya che? uttara--he bhavya ! sApekSanaya buddhithI jotAM jainadarzanamAM e vAta ghaTe che, jyAre AtmAne jJAnadhyAnAdithI cAritra pALatAM kevaLajJAna thAya che. tyAre AmA lekAlakane jANanAra kevalajJAnathI thAya che. kevalajJAnanI apekSAe, Atmavibhu arthAt sarva vyApaka jaine kahe che. ane AtmAnI asaMkhya pradezarUpa vyaktinI apekSAe avyApaka che madhyama pariNAmI che asaMkhya pradezarUpa mAno kadApikALe nAza thaye nathI, ane thavAne nathI keI kaheze ke, ghaTapaTanI peThe madhyama parimANavALo AtmA che, tene nAza thavo joIe tyAre tenA uttaramAM samajavAnuM ke, AkAzanI peThe arUpI evA madhyama parimANavALA AtmAne arUpIpaNAthI trikAlamAM paNa nAza thatuM nathI mATe kathaMcit AtmA, jJAnApekSAe vibhu che, ema siddha TharyuM, tathA saMgrahanayasattAthI sarva vastune eka kahevAmAM Ave che. jemAM mATInA hajAra ghaDA che, jo ke te pitapotAnI vyaktithI bhinna bhinna che, tethI vyakti eTale AkAranI apekSAe hajAra kahevAya che, paNa te sarva ghaDAomAM mRttikAnI sattA vyApI rahe che; mATImATI evo vya For Private And Personal Use Only Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (51) vahAra sarva ghaDAomAM thAya che, tethI mATI-mRttikArUpa sAmAnya sattAnI apekSAe sarva ghaDAo eka kahevAya che, tema jene vyaktinI apekSAe anaMta Atma svIkAre che, ane anaMta AtmAomAM jJAnAdika dharma sarakhA rahyA che. jJAnaguNAdikathI sarvathA rahIta kaI AtmA nathI, tethI Atma dharmanI apekSAe anaMta AtmAo eka sarakhA che, mATe te kathaMcit eka kahevAya che. paNa tethI anaMta AtmavyationI nAstitA siddha karatI nathI. arthAt AtmA ane naMta che, tema vyaktinI apekSAe siddha kare che. sarva AmAonuM jJAnAdika guNathI eka tvapaNuM jaina darzana svIkAre che, tethI vedAMta darzanane paNa jaina darzanamAM samAveza thAya che paNa vedAMta AtmAnI sattAne ja ravIkArI, anaMta AtmA vyaktithI bhinna bhinna che, ema bIjI bAju tarapha nahIM jotAM tene a5lApa kare che, mATe te sarva dezI nathI, paNa te eka dezI hovAthI mithyAtvanI vRddhi kare che. A vAtathI paNa siddha thayuM ke, jainadarzana sarva dezI che, tethI temAM vedAMta darzanano samAveza thAya che mATe jena darzana te satya darzana che. pra -viSNava dharmane jaina dharmamAM kevI rIte samAveza thAya che ! uttaraH--vaiSNava dharmamAM kRSNanI upAsanA thAya che. For Private And Personal Use Only Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (kakko ane kRSNane prabhu tarIke mAne che tyAre jaina darzana kahe che ke zrI bAvIsamA tIrthaMkara zrI neminAtha bhagavAnanA kRSNa zrAvaka hatA, ane te samakitI hatA, ane te AvatI covIzImAM tIrthakara thavAnA che, tethI te bhaviSyakALanI ane pekSAe tIrthakara thavAthI jaine apekSAe bhagavAna mAne che tethI satya kRSNane jaina darzanamAM samAveza thAya che tethI jeNe jaina dharma pALe, teNe kRSNanuM ArAdhana karyuM kahevAya che. zakastava eTale namuThuNuMmAM kahyuM che ke, jea aiyA siddhA jea bhavissaMti NAgaekAle saMpaiya | vaTTamANA sabve tiviheNa vaMdAmi / / bhAvArtha-je AtmAo bhUtakALamAM karmano kSaya karIne siddha thayA, ane je bhaviSya kALamAM karmano kSaya karIne mukti pada pAmaze, ane mahA videha kSetramAM hAla vartamAna kALe je siddha che, te sarvane mana vacana ane kAyA vaDe huM vAMdu chuM. A sUtranA pAThathI paNa bhaviSya kALamAM zrI kRSNa tIrthaMkara thaIne siddha thaze, mATe zrI kRSNanI bhaviSya kALamAM tIrthaMkaranI avarathA tathA siddhA vasthA thavAnI che, te vAMdavA pUjA egya che. padmanAbha tIrthakaranI peThe temanI te avasthAnI pratimA vartamAna kALamAM paNa bharAvIne mAnavA pUjavAthI phAyado thAya che. mATe te apekSAe jaina darzana. kaNane bhagavAna mAne che. For Private And Personal Use Only Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org (och)) Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paNa kRSNe jagatane anAkhyuM, tathA lIlAo karI, tene jaina darzana ravIkAratuM nathI. kRSNa sabaMdhI vizeSa hakIkata jANavI hAya teA zrI nemanAthanuM caritra vAMcavuM. mATe evI rIte sApekSapaNe kRSNanA paNa jaina darzanamAM samAveza thAya che. vaiSNava dharmI viSNu ne sarvavyApaka mAne che, ane kRSNane tenA avatAra gaNe che. he bhavya ! jaina darzana AtmAne viSNu kahe che. jJAnena sarvatra prAMta Ata viSNu: jJAnathI sarvatra AtmA prakAza kare che, mATe AtmA jJAnathI vyApaka gaNAya che. ane te AtmAmAM jyAM sudhI karma che tyAM sudhI sattAe kevalajJAna rahyuM che, ane teve viSNurUpa AtmA karma vaDe avatAra dhAraNa kare che, te pramANe kRSNane AtmA sarva AtmAnI peThe jJAnathI vi zu che, ane te karma vaDe avatAra dhAraNa kare che. karmanA nAza thatAM, avatAra dhAraNa karatA nathI. ema viSNunuM svarUpa jaina darzana svIkAre che, tethI viSNune samAveza paNa jaina darzanamAM thAya che, paNa te apekSA jeA nathI samajatA, ane viSNune mAne che, te ajJAnathI bhUle che. je viSNune jagatkartA tarIke svIkAre che, te bhUla kare che. jo viSNune karma rahIta nirmala paramAtmA svIkAro, te temanA avatAra thai zake nahIM, kAraNake karma sahitanA avatAra thAya che. tema sarvatra vyApaka evA For Private And Personal Use Only Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (508). vyakitathI eka vighaNa che, ema mAnatA ghaNA deze Ave che. AtmA madhyama pariNAmavALo hevAthI, sarva vyApaka haI zakato nathI. evI AbhAnI sthiti che. sarvatra vyApaka je viSNu mAnaze te AkAzanI peThe niSkriya karavAthI, avatArAdikane dhAraNa karI zake nahIM. ItyAdi khaDena samiti takarka, zAstra vArtA samuracaya, dharma saMgrahaNI vigere graMthithI joI levuM. tathA Izvara jagatane kartA siddha thatuM nathI, tenuM vivecana tattvAda, ajJAnatimira bhAskara, tathA syAdvAda maMjarI, sammati takarka, tathA - smIyara jaina dharma ane prIti dharmanA mukAbale vigere graMmAMthI joI levuM. praH--jene Izvarane jagannA kartA tarIke svIkAratA nathI, tyAre Izvara kartA vAdIne jaina dharmamAM samaveza thaze nahIM, tenuM kema? uttara-he bhavya ! je satya tatva hoya che, tene jene svIkAre che. jagane sne Izvara koI paNa pramANathI siddha Thato nathI. prathama ame puchIe chIe ke, Izvara sAkAra che ke nirAkAra che? je Izvara sAkAra che, te te zarIrathI eka deza vyApI che, ke sarva deza vyApI che. je kahezo ke, Izvara sAkAra che, ane te eka deza vyApI che. vA te pratyakSa AMkhe sAkAra hovAthI For Private And Personal Use Only Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir kema dekhAte nathI? tame kaheze ke bhUtavyaMtaranI peThe adrazya rahe che, te kaho ke tene pratyakSa thavAmAM kaMI zarama Ave che ? tame kahezo ke zarama te AvatI nathI, paNa jIvanA zubha karma hoya tene dekhAya che tyAre puchavAnuM ke zubhakarma che, te svataMtra che ke te izvaranA tAbAmAM che je kahezo ke, karma svataMtra che, te basa siddha TharyuM ke zubhakarmanI preraNAthI Izvara darzana de che, tyAre Izvara paNa karmanI preraNAthI parataMtra Tharyo. tame kahezo ke, karma IzvaranA tAbAmAM che, te puchavAnuM ke zubha vA azubha karma jIvane IzvaranI preraNAthI lAge che ke jIvanA zubhAzubha prayatnathI ? je kaheze ke izvaranI preraNAthI karma jIvane lAge che, te basa siddha karyuM ke, koIne punyakarma lagADavAthI Izvara rAgI karyo, ane koIne azubhakarma lagADavAthI Izvara dveSI Tha. ane rAgadveSI hoya te kadApikALe Izvara kahevAya nahIM. tame kaheze ke pitAnA zubhAzubha mane vAkkAya prayatnathI jIvane karma lAge che, to siddha karyuM ke IzvaranA tAbAmAM karma nathI tema jIva paNa nathI. jIva jevAM karma kare che, tevAM karma bhegave che. tame kaheze ke karmane kartA tathA bhaktA to jIva che, paNakarmAnusAre sukhaduHkha ApavuM te IzvaranuM kAma che. Ama paNa tamAruM kahevuM asatya Thare che kAraNa ke pote karmajIva kare che, tyAre sukhaduHkha Izvara A For Private And Personal Use Only Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pe che, ema kahevuM te ajJAna mUlaka che kemake juo ApaNe hAthamAM agni grahaNa karIe ane kahIe ke mane Izvara bALe che. kevuM khoTuM che. pratyakSa dekhAya che ke hAthamAM agni grahaNa karatAM dAhakatvaguNa agnino che, tethI agni bALe che. tathA pitAnA peTamAM charI mArIo ane kahIe mane Izvare vedanA karI. A kahevI bhUla bharelI vAta che. aMdhajaDa vinA Ama kaI mAnI zake nahIM, jJAnI te kaheze ke mArA hAthe karI peTamAM mArI, to vedanAnuM kAraNa charI karI temAM IzvaranI kalpanA judI Dare che. tema atra paNa jyAre jIva pote karmane kartA che tyAre te ka mithI thatA sukhaduHkhane bhaktA te kema kahevAya nahIM. sukhadu:kha ApanAra alabata karmasiddha kare che, ane te karmane kartA AtmA che. ema siddha karavAthI samajavAnuM ke Izvara jIvane banAvanAra nathI. jIvone sukhaduHkha ApanAra nathI. tethI tamAre mAnele sukhaduHkha jone ApanAra izvara siddha karatuM nathI. tathA vaLI kahevAnuM ke eka dezI sAkAra Izvara siddhaja Tharate nathI, je Izvarane dehevALe mAnazo te karmavinA deha heya nahI ane rAgadveSa vinA karma lAge nahIM. tethI Izvara paNa rAgISI siddha karyo, tethI tamee mAnelu, izvarapaNuM gayuM keI paNa pramANathI tamAruM mAneluM izvarapaNuM siddha karatuM nathI. jo tame izvara For Private And Personal Use Only Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (pAi) te sadehI ane AkAzanI peThe sarvatra vyApaka mAnazo te e Izvara sarvatra vyApaka hevAthI, ane te mUrtimAna havAthI, AMkhe dekhAvo joIe. dekhAto te nathI, mATe te Izvara tamArAthI mAnI zakAya ja nahIM tathA sAkAra izvara mAnatAM rAgadveSAdikavALe Izvara pUrvokta yuti pramANe siddha Tharaze tathA tame bIje pakSa leIne kaheze ke, Izvara nirAkAra che. to kahevAnuM ke nirAkAra evA IzvarathI sAkAranI utpatti AkAzanI peThe thaI zake nahIM. je je zarIrarUpa AkAravAnuM hoya che, te kuMbhakAra jema gharane banAve che, tema anya varatu banAvI zake che mATe nirAkAra Izvara mAnatAM izvara jagakartA siddha Dara nathI tathA vedamAM paNa kahyuM che ke na tajI pratimA Izvarane AkAra nathI. jene te siddha paramAtmArUpa je izvara che te nirAkAra che ane te jagakartA nathI. pitAnA zuddha svarUpamAMja AnaMda bhagave che ema mAne che. tethI tevA Izvara mAnatAM koI jAtane doSa saMbhava nathI. keI paNa pramANathI Ikavara jagatu kattA siddha karato nathI, tathA vaLI puchavAnuM ke, je je kArya utpanna thAya che, tenAM be kAraNo hoya che. jema kuMbhakAra ghaTa banAve che te ghaTa kRtikA (mATI) vinA banate nathI; mATe mATI te ghaTanuM upAdAna kAraNa che, ane kuMbhakAra, caka, daMDa vinA mATIne 5 For Private And Personal Use Only Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (12). Na ghaTa banatuM nathI, tethI kuMbhAra vigere nimitta - raNa che, mATI rUpa upAdAna kAraNathI, ghaTa bhinna nathI, te sahaja samajAze, tema atre paNa samajavAnuM ke, Izvara jagatukartA mAne che, te te Ikavara jagatanuM upA dAna kAraNa che ke nimitta kAraNa che. je ivarane jaga nuM upAdAna kAraNa kaheze te jagat paNa IzvararUpa thaI paDayuM, tyAre pApI, dharma, hiMsaka, vyabhicArI vigere sarva rUpe te Izvara hovAthI Izvara poteja vadhA, narakamAM janAra tathA mekSamAM janAra paNa Izvara ThA, puNya pApa baMdhana muktarUpa paNa Izvara DaravAthI, tapa, japa, baMdha, mokSa vigerenI vyavasthA siddha karaze nahiM. A pramANe Izvarane mAne che, tenA manamAM cera, vyabhicADI, gihatyA karanAra sarva Izvara che, te tene paNa namaskAra karI levA joIe. tathA sarva IkavararUpa hovAthI sanyAsa le, dayA dAna karavAM, IzvarapUjana karavuM, te sarva asatya kare che. mATe te pakSa paNa tamArAthI mAnI zakAze nahIM. tame kahezo ke, Ikavara jagatanuM nimitta kAraNa che, tyAre ame puchIe chIe ke, jagat ekAMta sat che ke asat che? tathA Izvara jagatamAM te ke jaganI bahAra che ? je tame kahezo ke, jagatuM ekAMta che, tyAre samaje ke je sat vatu hoya che, trikA For Private And Personal Use Only Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (53). lamAM varte che, tethI jagata - mAnavAthI anAdikALathI jagat che, ane tene aMta Avaze nahIM. mATe jagatane ekAMta sata mAnavAthI tene kartA Izvara kahevAya ja nahIM. jagane ekAMta asat mAnazo, te AkAzapula jema ekAMta asat che, tene koI utpanna kartA nathI, tathA te AkAzakusuma asat hevAthI trikAlamAM utpanna thatuM nathI. tema jagat paNa ekAMta asat hovAthI tenI trikAlamAM utpatti thaI zake nahIM. te teno kartA Izvara kema kahevAya ? apitu kadApi kALe kahevAya nahIM, mATe e be pakSathI paNa Ikavara jagakartA siddha Tharyo nahIM. tathA vaLI rAgadveSa rahIta evo Izvara tene jagat racavAnuM kaMI paNa prajana. nathI khrIsti kahe che ke, dunIyAne banAvanAra Izvara temane IzvarathI judo che ane teNe ja dIvasamAM dunIyA banAvI, ane ravivAranA divase thAka lIdhe, ane dunIyAne banAvyAne lagabhaga cha hajAra varSa thaI gayAM. brahmAvAdI kahe che ke, jagane kartA brahmA che, ane viSNudharmavALA kahe che ke, jagatane banAvanAra viSNu che. A sarvamAMthI eka paNa jagane kartA pUrvokta dUSaNothI siddha karato nathI. tyAre kaI kaheze ke, jagat ekAMta kAryarUpa nathI. jaganI aMdara navatatvane samAveza thAya che. A For Private And Personal Use Only Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (14) tmAo, paMcabhUta, vigere prakAra tare jagata kahevAya che. temAM AtmA tathA, paMcabhUta paNa anAdikALathI che, tethI tene banAvanAra koI siddha thato nathI. parakatva svabhAvane saMpUrNa kSaya karanAra ane AtmasvarUpane saMpUrNa pragaTa karanArane mukta Izvara kahevAmAM Ave che. mATe evA IzvaramAM jarA mAtra paNa karmanI upAdhi tathA jagatavanI upAdhine saMbhava nathI. navA rUzvara rAjA - tane vArtA sthAna che. anekAnta jenadarzanamAM kathaMcita nayanI apekSAe jIvane Izvara mAnIne karmakatRtvanI siddhi kare che. anAdikALathI jIvane kama lAgyAM che, ane tethI jIva saMsArI kahevAya che. jagatamAM anaMtajI varte che. teo rAgadveSathI karma grahaNa kare che, ane tethI te karma ! kartA tathA bhaktA kahevAya che ane tethI jIva aneka prakA2nAM zarIrane cAragatimAM dhAraNa kare che. jIva te karma sahi. ta hoya che tyAM sudhI karmasahita Izvara kahevAya che. ane jenAM karma nAza pAmyAM che, te karmarahIta Izvara anaMta siddha kahevAya che. malIna suvarNa ane nirmala suvarNa ema suvarNanA be bhAga paDe che, tema atrapaNa karma sahita Izvara rUpa jIvo ane jeoe karmano saMpUrNa nAza karyo che, evA siddha che, ema be bheda paDe che. siddha jene kadi karma lAgatAM nathI. kAraNa ke karma lAgavAnuM kAraNa rAga For Private And Personal Use Only Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (55) dviSAdi che. tene nAza thatAM, dravya karmanuM grahaNa thatuM nathI, mATe te te kadApikALe paranA kartA thatA nathI. have saMsArI jIvarUpa Izvara karma sahita che, te kamane kartA che, ane te kamathI zarIrane dhAraNa kare che, mATe zarIrarUpa jagatuM tene kartA pitAno AtmA anAdikALathI che ema sarva che ke je apekSAe I kahevAya che, te pitApitAnA zarIrarUpa jagatunA kartA, makaDInA jALAnI piThe jANavA. ema karma izvararUpa AbhA ApekSAe zarIrUpa jagatane kartA siddha De, to te karma sahita A mAne viSNu kahe. rAma kaho brahmA kahe, khudA kaho, idhara kaho, kRSNa kaho, tene aneka nAmathI belA, amAvasthAmAM te zarIrarUpa jagatune kartA che ane te AtmArUpa kRSNa, rAma, brahmA, khudA, mahAdevane oLakhIe, ane tenuM pUjana dhyAna vItarAganI AjJA pramANe karIe, te karmano nAza thatAM AtamAM teja paramAtmArUpa ha. karmano nAza thayA bAda rAgadveSanA nAzathI, zarIrarUpa jagat kartRtvane nAza thAya che. mATe kaMcit deharUpa jagat katRtva che, te AtmArUpa kRSNa, viSNu, budA, Izvara, brahmAdikamAM samAvasthAmAM vyavahAra nayanI apekSAe, jainadarzana svIkAre che, mATe te apekSA e pUvaita brAdikane jaina darzanamAM anekAntapaNe samAveza thAya che. mATe jainadarzana sarvIzI che ane pUrvokta vAdi For Private And Personal Use Only Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (56) nirapekSa ekAMtapaNe ekeka aMzane svIkAre che, mATe te ajJAnI che, te apekSAe temanA mata tyAjya che. e pra mArge satya izvaranI siddhi kayAbAda, nityAnitya vAdIyAne paNajaina darzanamAM samAveza thAya che te aAve che. sAMkhyA AtmAne nitya mAne chetathA naiyAyIka tathA vedAMta paNa AtmAne nitya mAnI anitya AtmA ekAMta mAnanAra khAdbhudarzananuM khaMDana kare che. tyAre baMdhadarzana paNa ekAMta kSaNIka mA ravIkArI, vedAMta, sAMkhya, naiyAyiTAnu khaMDana kare che, tyAre te e vAdIyA laDatA laDatA zrI vIraprabhunI pAse AvyA. zrIsarvajJa vIraprabhue e vAdIyAne kahyuM ke, tame zA mATe eka bIjAnI apekSA samajyAvinA, vAda karI dunIyAmAM azAMti phelAvA do ? dhyAna rAkhA. jIA, dravyAthikanayanI apekSAe AtmA nitya che; ane tethI AtmA trikAlamAM varte che. ane payAyAdhikanayanI apekSAe, azuddha vA zuddhapayAgAne dhAraNa kare che. devatA thaIne, manuSya thAya che. ane manuSya paryAyanA nAza thatAM nArakI paryAya arthAt (AkRti)ne dhAraNa kare che. tethI katha'cit AtmA draSyArthikanayanI apekSAe, nitya ane kathacit AtmA paryAyAthikanayanI apekSAe anitya che. mATe AtmAne nityAnitya mAnavA joIe. ema jainadarzana e pakSane svIkAravAthI, e darzanAnA azane sApekSapaNe For Private And Personal Use Only Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (17) prahe che, tethI te darzane paNa jainadarzanamAM samAveza thAMya che. tathA jJAnavAdI ane kiyAvAdI potAnA tattvane ISTramAnatA zrI viraprabhunI pAse nyAya meLavavA AvyA. tyAre zrI vIraprabhue kahyuM ke, tame nirapekSapaNAthI vAda kare cheekalA jJAnathI paNa mukti thatI nathI, tema ekalI kriyAthI paNa mukti thatI nathI, be saMgama thatAM mukti thAya che. jJAnAcAM phADa jJAna ane kriyA be mAnavAthI mupti thAya che. jema koI mANasa ISTa nagarane rara jAsute hoya paNa cAlavAnI kriyA kare nahIM te ISTranagaramAM pahocato nathI. tathA keI iSTanagarano raphate jANatA nathI, ane gamana kare, te bhUle bhame, mATe jJAna ane kiyA be hoya te IcchanagaramAM pahoMce che. kahyuM che ke - gAthA. hayaM nANaM kiyAhINaM hayA annANao kiyA / pAsaMto paMgulo dRDho dhAvamANo a aMdhao // 1 // A pramANe upadeza ApyAthI eka bIjAnI sApekSatA samajyA, tethI jJAnavAdI ane kriyAvAdI jenadarzanamAM bhaLyA keTalAka ekAnta yegathI mukti mAne che tathA keTalAka ekAMta bhaktithI ja mukti mAne ne. tathA keTalAka ekAMta brahmathIja mukti mAne che. ane paraspara eka bIjAnuM khaM For Private And Personal Use Only Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (18) Dana karI vaira, jhera, kusaMpathI dunIyAmAM azAMti phelAve che. tyAre te sarvabadIne sApekSApaNe samajAvIne, jainadarzana kahe che ke kathaMcit bhaktithI paNa mukti che. paNa bhakti doSarahita evA paramAtmAnI hovI joIe ane temanA guNane smarI pitAnA hRdayamAM prakAza tha Ie, tathA AtmAnuM dhyAna karavuM. AtmAnuM zadavaDe gAna kavuM te paNa Atma prabhunI bhakita che. kathaMcit AtmAnI gathI paNa mukti thAya che, tathA brahmajJAnathI paNa mukti jAya che. ema sarva dazananA aMzane sApekSa daSTithI jaina mAne che. tethI jainaname dunIyAmAM TAmAM moTe ane zAMti phelAnAra tathA bhAtRbhAva vadhAranAra dharma che. jenadamamAM sarva dharma bhaLe che, tethI jainadhama ArAdhanathI sarva dhamanuM ArAdhana thAya che. jema eka manuSya che, tene keI hAtha pakaDIne kahe ke, hAtha te manuSya che, kaI paga pakaDIne kahe ke, paga te manuSya che. koI marataka pakaDIne kahe ke, mastaka te purUSa che; koI piTa upara hAtha pheravIne kahe ke peTa te purUSa che, ema akeka judAM judAM aMga mAnavAthI ane bIjA aMgane niSedha karavAthI, purUSa mAje siddha thato nathI. paNa hAtha, paga, mastaka, peTa, vigere sarva aMgane bhegAM karIne mAne te purUSa mAnyuM kahevAya che. tema atrapaNa sAMkhya, mImAMsaka, vedAMta, baddha, e vAdI For Private And Personal Use Only Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 519 ) dharUpI purUSanuM ekeka aMga mAnIne, bIjA aMganuM khaDana kare che, ane purUSanA nAza kare che tyAre jainadarzana sarve aMgane sApekSatAe, bhegAM meLavIne dharmarUpI purUSanu pratipAdana kare che, mATe jainadharma te aMgI che, ane bIjA darzana aMga che. mATe agIbhUta jainadharmanuM ArAdhana karavAthI, sat dharUpa aMganu` ArAdhana thai zake che. mATe 6nIyAmAM sApekSabuddhithI sarva dhama aa sAra grahaNa karanAra, ane zAMti tathA bhAtRbhAva, sapa phelAvanAra jainadhama che ane jainadharmanA AAdhanathI mukti maLe che, jainadharmarUpa mahAsamudra temAMthI uchaLelA bidusamAna dunIyAnA anyadharmo che, Dmazana che, te jInakathIta dharmanAM aMga che. ane jainadharma te a`gI che te uparazrI AnaMdadhanajI mahArAjazrI kaheche ke-- naminAtha stavanam. // yu. | ' paD darzana jinaaMga bhaNaje, nyAya SaDaMgajo sAdhere, nami jinavaranA caraNa UpAsaka, ghaTadarzana ArAdhere SaTa // 1 // jina sura pAdaya pAya vakhANuM, sAMkhya yoga doya bhedare, aatmasattA vivaraNa ratA, saddo Tuna baMga avatare, 13 / / 2 / / bheda abheda sugata mImAMsaka, jinavara doyakara bhArIre, lokA For Private And Personal Use Only Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 520 ) loka avalaMbana bhajIe, gurugamathI avadhArIre paTa // 3 // lokAyatika kUkha jinavaranI, aMza vicArI jo kIjere, tattvavicAra sudhArasadhArA, gurugamaviNa kema pIjere. paTa // 4 // jaina jinezvara vara Uttama aMga; aMtaraMga bahiraMgere, akSara nyAsadharA AdhAraka, ArAdhe dharI saMgere. paTa || 5 || jinavaramAM saghaLAM darzanache, darzane jinavara bhajanAre, sAgaramA saghaLI taTinI sahI, taTinImAM sAgara bhajanAre. paTa || 6 || jinasvarUpa thai jina ArAdhe, te sahi jinavara hovare, bhRMgI ilIkAne caTakAve, te bhRMgI jaga jovere para || 7 || cUraNa bhASya sUtra niyukti, vRtti paraMpara anubhavare, samaya rUpanAM aMga kahyAMe, je chede te dUrabha vyare. SaTa // 8 // mudrA bIja dhAraNA akSara, nyAsa arthavinayogere / je dhyAve te navi vaMcAje, kriyA avacaka bhogere. pada || 9 || zruta anusAra vicArI boluM suguru tathA vidhi na milere, kiriyA kaMrI navI sAdhI zakIe, e viSavAda mana saghalere. SaT || 10 || te mATe UbhI karajoDI, jinavara AgaLa kahIere, samayacaraNa sevA zuddha dejo, jema AnaMdaghana lahIere SaT. 11 A stavananA artha karatAM ghaNA vistAra thaI jAya, mATe atra artha karyeA nathI. bhavyajIvAe gurUgamathI dhArI levA. tAtparyAya e che ke SaTThana paNa jaina dharmanAM aMga For Private And Personal Use Only Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( para1 ) che. te agasApekSatAe grahavAthI samyakatvanI prApti thAya che. ane nirapekSatAe grahaNa karavAthI mithyAtvanI prApti thAya che. samakitI jIva sabhyajJAnathI sarvatra mAdhyasthabhAva dhAraNa karI zake che, ane tethI upazamAdribhAvanI prApti thAya che. khIjA dharmavALA taravAranI dhArathI ane baMduka tathA tApanA gALAthI dhamAti paTe laDe che. ane lAkhA manuSyanA saMhAra kare che. tyAre samudra samAna gabhIra jaina dharma vivekarUpa taravAranI dhArAthI, ane jJAna dhyAnarUpa baMduka ane topanA goLAthI, mehayA kAma krodhAdika ataranA zAne sa'hArI, AtmAnI unnati icche che, dhama' mATe TAi jIvane saMhAra karavA. te jaina dharma svIkAratA nathI dunIyAmAM manuSyonA hRdayamAM rahelA krodha, mAyA, mAna; lobhAdika doSone TALavA manathI paNa keAi jIvane mAravA nahIM, satyavacana khelavuM. cArI karavI nahIM, parastrI mA ena samajavI, lAbhathI dhanavRddhimAM azakta thavuM nahI. saMtASa rAkhavA, bhAtRbhAva sarvajIvAnI sAthe rAkhavA. sapa karavA, paropakAra karavA, devagurUnuM pUjana karavuM, mAtapitA tathA vaDIlanI sevA karavI. evA UttamaguNNAnA bedha ApI nAta jAtanA bheda rAkhyA vinA, sarva manuSyane muktinI caiAnyatA atAve che. jainadharma pALanArAe dArU mAMsanu kadApikALe bhakSaNa karatA nathI. sudhArAthI sudharelA, prAcI For Private And Personal Use Only Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (parara) namAM prAcIna ane sarvaprabhue kahelo jaina dharma pALavAthI sarva manuSyanuM kalyANa thAya che. jenadharma pALavAthI, sarva karmane nAza thAya che. karmane vedAnatIo avidyA kahe che. sAMkhe karmane kaleza vA prakRti kahe che. baddha karmane vAsanA kahe che. ane e karmane pAza kahe che karmabhavanuM kAraNa che, tene nAza thatAM, janma jarA maraNanAM duHkha nAza pAme che, mATe jenadarzananI ArAdhanA karavAmAM pramAda karavo nahIM. A mAne dharma jaina che. ane rAgadveSa jItavAthI, AtmA jina kahevAya che. jenadharma cAra saMjIvinI samAna che, te A pramANe. eka gAmamAM eka brAhmaNanI putrIne eka bahenapaNI hatI. te paraNavAthI judI paDI. ane brAhmaNIne pati tene tenI bahenapaNI pAse javA detA nahato tethI te udAsa thaI gaI. evAmAM brAhmaNane ghera poNA cAvyA. temaNe tene udAsa dekhI kAraNa pUchatAM eka auSadhi ApIne kahyuM ke,--A ASadhithI tAre pati baLada thaI jaze. brAhmaNae patine - vadhI khavarAvavAthI te baLada banI gayo. pachI te ghaNe pazcAtApa karavA lAgI. baLadane cAre ane phare, paNa tenA hAthamAM koI upAya Avye nahIM. te vaDavRkSa nIce beThI hatI. evAmAM tyAM divyapakSInuM jeDuM AvyuM. teNe strIne rUdana karatI dekhIne jJAnathI paraspara vAta karI ke, A va For Private And Personal Use Only Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( para3 ) DanI heThaLa sa`jIvanI auSadhi che. te jo A baLadane khavarAvavAmAM Ave te baLada purUSa thAya. strIe A vAta sAMbhaLI sa'jIvanI auSadhi amuka che, tema te jANatI nahotI. tyAre manamAM vicAra karyo ke, sa'jIvInI ekalI auSadhI pArakhyA vinA zI rIte khavarAvuM, mATe vaDa heThaLa ugeluM sarva ghAsa khavarAvuM. te te paNa bhAgI Avaze, ema ni ya karI sarva vanaspati kApIne makarAvI. tethI baLada pAcho purUSa thai gayA. kathAMtare prAyaH sAMbhaLavA pramANe vidyAdharanuM joDelu kahyuM che. tAtparyArthamAM phera nathI. tema atra paNa gurU baLada jevA sasAranA manuSyane cAra saMjIvanI samAna jainadharma paLAvIne paramAtmaravarUpa anAvI de che. daSTAMta ekadezI hoya che. jema pelI strIe sarva vanaspati khavarAvI; tema atra paNa gurU mahArAja sarva dharmanA jemAM samAveza thAya che, evA jaina dharmanu, cArasaMjIvananInA nyAyathI sevana karAve che. ane sarvajIvAne mokSasukha Ape che. mATe jainadharmanuM bhavyajIvAe jJAnagrahaNa karavuM. jIvAdika nava padArtha jANavA. jIvAdika nava padArtha jANavAthI samakitanI prApti thAya che kahyuM che ke, gAthA. jafvAi nava payaththe, jo jANai tassa hoi sammattaM; bhAveNa sadahato. ayANamANevi sammattaM // 1 // For Private And Personal Use Only Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( para4 ) jIvAdika nava padArthane je rUDI rIte jANe che. tene samyakatva pragaTe che. ajANatAM paNa kevalI bhagavAne kahyuM che, te satya che. ema bhAvavaDe paNa samakti pragaTe che. sAtanathI nava tatvanuM svarUpa jANatAM zraddhA karatAM samaktinI nizcayathI prApti thAya che. bhavyajIe nirapekSapaNe te vAdavivAda Agraha choDIne sApekSapaNe varatunuM svarUpa samajavuM, sAtananI sApekSatA samajyA vinA haTha, kadAgraha, vivAdanI hayAtI che, jema koi nagaranI bahAra eka jJAnI udyAnamAM rahetA hatA. tyAM keTalAka mUrkha AvyA. te mUrkhae ghInI vAta jJAnIne puchavAnA hatA. temAMthI eka mUrkha khAnagImAM pUchyuM. vRtanuM kAraNa zuM che? jJAnIe kahyuM ghAsa che. bIjA mUrkhAe khAnagImAM vRtanuM kAraNa puchayuM. jJAnIe kahyuM, gAya che, trIjAne khAnagImAM AMcaLa batAvyA. cothAne dehana batAvyuM. pAMcamAne dudha batAvyuM. chaThThAne dahiM batAvyuM, sAtamane mAkhaNa batAvyuM. te mUkhAo A pramANe khAnagImAM puchIne gupacupa tyAMthI nIkaLI gayA, pazcAt eka sarevaranI tIre beThA pachI temAMthI eke kahyuM bhAIo juo, ghInuM kAraNa ghAsa che. bIjAe kahyuM tamAruM kahevuM khoTuM che, ghInuM kAraNa gAya che tyAre trIjAe kahyuM ghInuM kAraNa AMcaLa che, bIjI badhI vAta beTI che, cothAe vratanuM kAraNa dUdha kahI bIjI For Private And Personal Use Only Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (pa25) vAtonuM khaMDana karyuM. pAMcamAe dhRtanuM kAraNa dahIM batAvI bIjA kAraNenuM khaMDana karyuM. chatAe ghatanuM kAraNa mAkhaNa batAvI, bIjAoe mAnelAM kAraNenuM khaMDana karyuM. ane paraspara vAdavivAda karavA lAgyA, ane laDavA lAgyA. potapotAnAM mAnelAM kAraNone ja satya mAnavA lAgyA. tevAmAM pilA jJAnI purUSa AvI pahoMcyA. ane sarve temane namaskAra karyo. jJAnIe mUone vAdavivAdanuM kAraNa pUchyuM cuM tyAre teoe pitapotAnI sarva hakIkata jaNAvI. tyAre sarvane zAMta karI jJAnI kahevA lAgyA ke, he bha! tamone meM judAM judAM kAraNa kahyAM che. te tamArI parIkSA jevAne judI judI vAta kahI che. paNa tame samajyA nahIM. e kekane eka eka kAraNa batAvyuM, paNa teTalAthI chUta bane natuM nathI. paNa sAte kAraNone bhegAM karI mAnIe te ghI thAya. juo te huM tamane samajAvuM. prathama ghAsa khAdhA vinA gAya dUdha Ape nahIM. mATe ghAsa paNa chUtanuM kAraNa che. tathA gAya agara bheMsa vigere vinA dUdha thatuM nathI. mATe gAya vigere paNa vRtanuM kAraNa che. tathA AMcaLa vinA dUdha nIkaLe nahIM, tathA AMcaLane paNa dehyA vinA dUdha nIkaLe nahIM mATe dehana paNa dUdhaprati kAraNa che, ane dUdha vinA dahIM thAya nahIM, ane dahI vinA mAkhaNa thAya nahIM, ane mAkhaNa vinA chUta thAya nahIM, mATe dUdha, dahI ane mA For Private And Personal Use Only Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( para6) khaNa paNa ghI thavAmAM kAraNa che. temaja vavanAra tathA goLa vigere paNa dhRtamAM nimitta kAraNa che. ghInuM kAraNa mAkhaNa mAne ane bIjuM mAne nahIM te, dahI vinA mAkhaNa banI zakanAra nathI. mATe dahI paNa ghInuM kAraNa mAnavuM joIe. tathA dUra kAraNa ghAsa, gAya vigere che ane Asanna kAraNa dahIM mAkhaNa che paNa Asanna kAraNa dahI ane mAkhaNa e be mAne, ane bIjA mAne nahIM, te paNa gya nathI kAraNa ke dahInuM kAraNa dUdha che. dUdhavinA rahI thAya nahIM, mATe dUdha paNa mAnavuM joIe. dUdha, dahIM, ane mAkhaNa e traNavinA anya ghInAM kAraNa nathI ema kahevuM paNa gya nathI-kAraNa ke dUdha paNa AMcaLavinA nIkaLe nahIM, mATe AMcaLa paNa kAraNa mAnavuM, ane bheMsa tathA gAya vigere vinA AMcaLa hoya nahIM, mATe gAya vigere paNa kAraNa mAnavAM joIe. ane gAya paNa ghAsa vigere bhayavinA dUdha Ape nahIM, mATe te paNu kAraNa mAnavAM joIe---ema Asa sApekSaSTithI sarve mAnatA, ghI (9ta)nI utpatti bane che. tema atra paNa nAma vigere sAtanayathI eka dharmarUpa vastunI siddhi thAya che. sAtananI sApekSatAe dharmavastunuM pUrNa svarUpa siddha thAya che--mATe bhavyapurUSoe sAtanothI satyaravarUpa samajI haTha kadAgraha dUra karI jainadarzanane svIkAra kare. kALathI kAryanI utpatti kAlavAdI mAne che. tathA svabhAvavAdI sva For Private And Personal Use Only Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (para7 ) bhAvathI kAryanI utpatti ekAMte ravIkAre che-niyativAdI niyatithI kAryasiddhi mAne che. karmavAdI karmathI ekAMta kAryanI utpatti mAne che ane udyamavAdI ekAMta udyamathI kAryasiddhi mAne che. e pAMca vAdIo ekeka kAraNa mAnI anyane niSedha karI paraspara dveSa kare che, teo vAda vivAda karatA, zrI viraprabhunI pAse nyAya meLavavA gayA. tyAre zrI viraprabhue kahyuM ke pAMca kAraNo maLethI, kAyanI siddhi thAya che-jue eka manuSya utpatti upara ghaTADIe, garbha dhAraNa karavAne kALa Ave che, tyAre strI garbhane dhAraNa kare che. kaMI bAlyAvarathAmAM garbha dhAraNa karatI nathI. temaja manuSyanI utpatti strIthI thAya che. lIMbaDAne lIbaDI thAya che, AMbAne kerI thAya che, gadheDIthI gadheDAM thAya che. manuSyatpatti ravabhAva strImAM che. mATe svabhAva paNa kAraNa che. strIne garbha rahyo, paNa niyati hoya te jIvI zake che, nahIte garbhamAM paNa keTalAka marI jAya che, mATe manuSyatpattiprati niyati paNa kAraNa che. tathA pUrvabhavamAM manuSya gati karma bAMdayuM na hota, to manuSyAvatAra Avata nahIM, mATe karma paNa kAraNa che. tathA garbhamAM jAhAra, mAhAra, vigere AhAra grahaNa karavAno prayatna rAkhyuM nahota, te vRddhi pAmata nahIM, mATe purUSArtha paNa kAraNa che. ema kAla, svabhAva, niyati, karma ane udyama e pAMca paNa manuSyaprati kAraNa che. ema dareka For Private And Personal Use Only Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (28) kAryamAM pAMca kAraNanA samavAyanI jarUra che. A pramANe zrI vIraprabhunA upadezathI ajJAna naSTa thavAthI, pAMcavAdIo paNa jainadarzanamAM bhaLyA. A pamANe prasaMgopAta varNana karI mULa viSaya upara AvIne kahe che ke, AtmAnI paramAtmadazA prApti dravya, detra, kALa, bhAva pAmIne banaze. - lAdika sAmagrI pAmatAM mokSarUpa saMpUrNa kAryanI siddhi thaze. zrI AnaMdaghanajI mahArAja paNa ajItanAthanA stavanamAM kahe che kekaal labdhi lahI paMtha nIhALazaMre, e AzA avilaMba e jana jIvere jinajI jANajore, Ananda ghana mata aMbampanthaDo. sAnukULa sAmagrInI saMpUrNatAe kSAyikabhAve mokSanI prApti thaze. kathanI kathatAM, je tattvanI prApti na thAya, te kathanIthI paNa Atmahita nathI, mATe AtmasvabhAvamAM ramaNatA kara, tethI tuM paramAtmapada pAmIza. antaramAM vartanAra traNa bhuvananAnAtha evA AtmAnuM dhyAna kare, tethI zAzvata sukharUpa evA pAmaze. rAjya zAzvata pada pAmavA AtmadevanuM ArAdhana kare. nizcayathI AbhA ja deva che, tathA AtmAja gurU che, ane nizcayathI jotAM AtmAmAMja dharma che. ane vyavahArathI pUjya arihaMta deva, susAdhu gurUM ane tIrthakare kahelo dharma jANa. gaccha gacchanI bhinnatA, tathA garacha gacchanI bAkicAmAM phera che temAM ekAMta je rAgI thaI, satyatatva jotA nathI, For Private And Personal Use Only Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( para ) te AtmahitakaratA nathI. A gAdikamAM ekAMta dharma mAnI jI anekAMta dharmanuM sevana karI zakatA nathI. vyavahAramAM ga7 mAnave joIe. zrI viraprabhunI paraMparAoM suvihitagaccha cAlyA Ave che. sAdhune gacchamAM vAsa kare joIe. ema upadezamALAmAM kahyuM che. gacchathI vIraprabhunuM zAsana cAle che. AtmajJAnanI prAya: lopatA thaI che. ahIM mahA aghera jagamAM jJAnavinA cAlI rahyuM che. temaja anekAMta dharmanA jJAtA munivaryo te alpa che, ane ajJAni jIve te jyAM tyAM athaDAya che, viSama kalikAlamAM manuSyane samudAya AtmajJAna prati lakSavALe nathItathA janasamudAyanI prAyaH AtmajJAna pratibhAvanA thatI nathI ane te vAta samajI 5Na zakto nathI. temanI jevI bhavitavyatA, te bAbata zeka kare. cogya nathI. sarvIze jinakathita syAdvAra darzana paripUra che, ema nizcaya che. syAhAdajJAnavinA mokSanI sAdhanA karavI, te potAnI matine unmAda jANa, tattvanI parIkSA karI tatvanI zraddhA karavI ane tene Adara kare batAve che. karo parIkSA tatvanI, guru mama dhArI jJAna / / paMDita puru pArakhe, tyajI kadAgraha mAna // 161 // vIra vIra zrI. vIranI, vANIno UpakAra // gurukRpAe jANIyo, kahetA nAke pAra // 162 / / For Private And Personal Use Only Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (30) kevalajJAni vIranA, vacane che vizvAsa / / kAlalabdhi sAmagrIthI, phaLaze saghaLI Aza // 163 // zrIsaMkhezvara pAsajI, karato sevaka shAya / / nagara dhulevA AvIne, buddhisAgara gAya // 164 / / kezarIyA rUSabhaprabhu, karajo mujapara mhera // AppasAe AramAM, thAze lIlAlhera // 165 / / ogaNIsa bAsaTha sAlamAM, vasanta paJcamI din| nagara dhulevAmAM ko, pUrNarantha mukhalIna // 166 / / bhAvArtha---sugama che, tethI vizeSa lakhyuM nathI. A grantha duhAmAM racavAne prAraMbha IDaragaDhamAM saMvata 162 mAgazara sudI ekamanA roja karavAmAM AvyA hatA. tyAre bAda vijApuranA saMghamAM kezarIyAjI jatAM sthiratAnA vakhatamAM prAMtija, ahamadanagara, rUpAla, DhITAi, zAmaLAjI vichIvADA, DuMgarapura ane kezarIyAjImAM racanA thaI hatI. 1rapa dahAthI zrI kezarIyAjImAM zrI rUpavijayajI mahArAjanI derInI upara eka uMcI TekarI che, tyAM bAkInI racanA karavAmAM AvI hatI. zrI kezarIyAnAthanI kRpAthI, dhulevAnagaramAM duhAthI pUrNa graMtha samApta karyo. jJAnaviAgyAM mokSa jJAna ane kriyAthI mokSa che, mATe A graMtha vAMcI jJAnakiyAparAyaNa thavuM. zuddha AcaraNa vinAnA zuSka jJAni helInA phAganI peThe, AtmA AtmA For Private And Personal Use Only Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( 531 ) pAkAre che. paNa peAtAnAM AcaraNa sudhAratA nathI. ane jANe tattva pAmyA ema mAnI svecchAcArI bane che, temane hitazikSA ke jJAnanuM phaLa virati che. AzravanAM AcaraNa cheADI, saMvaranAM AcaraNa grahaNa karavAM. zrAvakanAM kharavrata grahaNa karavAM ane zakti hAya te dIkSA aMgIkAra karI paMcamahAvrata pALavAM. ekAMta kriyAvAdIne hitazikSA ke jJAnapUrvaka kriyAthI saMvara tathA nirjarAnI prApti thAya che. zAzananI unnati jJAnathI tathA potAnAM nirmala AcaraNathI thAya che. jJAnathI zAsana cAle che. bhagavAnI vANIrUpa zrutajJAnanA parama AdhAra che. jJAna bhaNavuM, bhaNAvavu, jJAnAbhyAsIone hAya ApavI, jJAnavinA aMdhArU che. devagurU dharmane paNa jJAnavinA kAI jANI zakatuM nathI. mATe sUrya samAna evA jJAnanu ekacittathI ArAdhana karavuM, granthakartR prazastiH caturviMza: svAmI jina bhagavatAM, vIrabhagavAMstadIyA ziSyANAM vizadaparipATI bahurabhUt, munistasyAM zrIhIravijaya iti - prAdurabhavat / yadA''diSTe jIvaiH sulabhamabhavanmokSavibhavam // 1 // sahejasAgarastasya ziSyo'bhUnmunipuGgavaH || cAritrazuddhirttA'sau tacchiyo jayasAgaraH jayasAgara ziSyo'pi, jItasAgaranAmakaH // dharmaikajIvanastasya, ziSyo'bhUna mAnasAgaraH // 2 // || k For Private And Personal Use Only Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org (482) Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mayagalasAgara RSiNA, tasyaziSyatvamanantaraM vihitam // tadanantaramanubhavitA padmasAgarAkhyamunivaryaH // 4 // sujJAnasAgaramuniH, mathayAJcakAra // gurvI guroH saralabhaktimasau tato'gre // sujJAnasAgaramunerabhavatsuziSyaH || rUpeNa yaH sahina Atmana ityabhikhyaH // 5 // sarUpasAgaro yasya nAmamAtraM hi suzrayam // 2 // 7 // yoni dharmAtmA, nidhAnasAgaro muniH // 6 // nidhAnasAgarasyApi ziSyo'bhUnmunisattamaH // mayAsAgara ityevaM, - saMjJayA khyAtakIrtikaH AstAM ziSyAvubhau sAdhoH zrImayAsAgarasyayau // yAbhyAM paramparA khyAtA, zrI vIraparamAtmanaH // 8 // nemasAgara ityAkhyo, gautamasAgaraca tau // abhUtA zAsanoddhAre, dattacittau manISiNau tatrAsIt khalu nemasAgaramuniH saMvegapakSoddharan || saccAritrajuSAM pathaH zithilatAM mUlopaghAtaM nayan // nistandraM kriyayA kuThArasamayA karmATavIM chedayan // bhavyAn dezanayA sudhAmadhurayA mokSopayogyAn dizan // 10 // tacchiSyo ravisAgaro ravirivA'jJAnAndhakArAntakaH // zrImatsAgara gaccha karatale zItatviSAM saMcayaH 11 8 11 For Private And Personal Use Only Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (57 ) saccAritraparAyaNAtmanirataH zAntaH pratApI muniH|| nacchizyaH mukhasAmaro vijayate shissypshissyotH||12|| bhaveccet ko'pi pApIyAn dRSTvA taM sukha sAgaram // mukhasya sAgare magno jAyate nAtra saMzayaH // 12 // zrIvacovargaNA yasya yAzI toSadAyinI / / vaktuM no zakyate yaiste bhuktA jAnanti tadrasam / / 13 / / zaithilyepIndriyAdInAM cAritre zUratAdharaH // aho cetasa aikAyaM munerekAntavAmina. // 14 / / tacchizyAgraNi buddhisAgaramuneH satvAdakampArthinaH // jIvo mokSapathaM kathaM sulabhatAmityAzayaM kRtiH // yAvaccandradivAkarau prabhavatu zreyo'rthinAM zreyasa // granthaH zreSThajanAhataH savitiH pRti ra lo bhAvataH // 15 // kRSNazreSThisuputrAya mANasA grAmavAsine // zrAvakavIracandrAya cAtmArtha vitiH kRtA // 13 // pAvakAGgADUcandrAbde (1963 ) vaikrame pUrNimAtithau // pUrNAtAmagamadgranthaH zrAvaNe bhRguvAsare // 17 // sAnandasaGghavijJasyA cAturmAsyaM kRtaM mudA // sukhAbdhiguruNA sAdha samAdhisukhapUrvakam // 18 // OM hI zrI dharaNendrapadmAvatIsahitAya saMkhezvarapArzvanAthAya zAMtiM tuSTiM puSTiM kurU 2 svAhA / / OM zAMtiH zAMtiH zAMtiH 3 For Private And Personal Use Only Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (438) pada ( bhajana ) odhavajI saMdezo kahejo zyAmane. e rAga. apUrva avasara samakita zraddhAthI lahI, vairI vAmIzakarma marma jaMjALajo. sAdi ati sthiti bhAMgo e ko, TaLe anAdi zAMtapaNe niradhArajo. duHkha sukha samabhAve vedu huM AtmamAM, zatru mitra putrAdikapara samacitta jo. cau gati chedaka codhuM guNa gaNuM lahI, darzana mohanI TaLatAM thAu pavitrajo. anaMta bhava kAraka krodhAdika cau haNI, a. tama bhAve thAu huM sama sthirajo aMtaradRSTithI Atamane dekhatAM, daLe anAdipara pariNati bhava pIDajo. atmAsaMkhya pradeze dRSTi joDatAM, saMyama hetu pAmI thAu pakIrajo. bAra kaSAyane TALI guNazreNi caDhe. dharma dhyAna vegethI saMyaMta vIra jo. roga zoka viyogAdika dUre TaLyA, nirArga niHsnehi apratibaddhajo. nirlepi AkAzanI pere tattvathI, kSapaka zreNi zukala pariNAme laddhajo. bhinna bhinna svarupa AtamanuM oLakhNuM, For Private And Personal Use Only a- 1 a-2 a... 3 a -4 a--5 Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir a... 7 (55) duHkhakAraka TaLIyo para pudgala saMgajo. AtmAnubhavasAgara kallole caDhayo, uchaLIne 7.matA tyAM jJAna taraMgajo. Atmasvarupe ArohaNa guNaThANa, karma prakRti vicitra jharatI joyajo, so'haM so'haM lAgI tALI dhyAnanI, tattvamasipada samyak tyAM avaloyajo. dharmAstikAyAdika pAMce dravya, bhinnapaNuM tyAM Atama dravyathI hoyajo. tenA guNa paryAya dika paNa bhinna che... astipaNe vasIyA va dravyamA joyajo. nAstikatA tenI che Atama dravyamAM, svaguNanI astitA Atma anaMtajo. astitA nAstitA samakAle rahI, vAcyA vAcyapaNe bhAkhe bhagavaMtajo. dravya guNa paryAya svarUpanI cintanA. pudgalathI nyAro muja Atama dravya jo. svapara prakAzaka bhogI che nijarUdvino, kare pravRtti tattvavivecaka bhadaya jo. kAla anAdithI lAbhyAM je ghAtiyAM, karma taNo guNaThANe bArame antajo. kevala jJAnI kSAyika vIrya dharI vare, sayogI guNasthAnaka terabhu kantajo. dagdha rajuvat vedIyAdika cAranI, a.---10 For Private And Personal Use Only Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir (51) sthiti hove uyAMhi jeTaluM mAnajo. bhogavI caudamuM guNa ThANuM ulaMghatAM, siddha buddha paramAtama zrI bhagavAnjo. a-12 mana vaca kAyA karmAekanI vargaNA, pudgala saMgano jarA nahi saMbaMdhajo. janma jr| maraNAdika sahu dRre gayu, lahyo apUrva Atama karma abaMdhajo. AvirbhAve bhAsI guNanI saMtati, sahajAnande vicare Atama bhUpajo. pUrva prayoge gati pariNAma siddhamA pahocyo cetana daLI anAdi dhUpajo. a.14 sAdi ananti sthiti zAzvata padataNI, paTakAraka pariNamatAM tasva svarUpajo. nirAkAra sAkArarupa do cetanA, cidAnanda guNadhAraka zrIcidrupajo. sahasrajivhA AyuSya pUrvakaroDarnu, kevala jJAnI kahetAM na lahe pArajo. vyavahAra nizcaya nayabene avalaMbatA, buddhi sAgara zAzvatapada nirdhArajoH a-16 ___ OM zAntiH zAntiH zAntiH For Private And Personal Use Only Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SARA 13 For Private And Personal Use Only