Visheshavashyak Bhashya Part 07

Author(s): Jinbhadragani Kshamashraman, Chaturvijay
Publisher: Harakchand Bhurabhai Shah

Page 15

विशेषा०
।।१२१३॥
Jain Educationa Interna
केस व नाणुमयमिणं जिणस्स जइ हुज्ज दो वि उवओगा। नूनं न हुंति जुगवं जओ निसिद्धा सुए बहुसो ॥३१३२ ॥ नव अभिनिवेसबुद्धी अम्हं एगतरोवओगम्मि । तह वि भणिमो न तीरइ जं जिणमयमन्नहा काउं ॥ ३१३३ ॥ पाठसिद्धे एव ।। ३१३२ ॥ ३१३३ ॥
अथ परपृच्छामुत्तरं चाह
जैइ नन्नुन्नावरणं नाकारणया कहं तदावरणं । एगंतरोवओगे जिणस्स तं भण्णइ सहावो ॥ ३१३४ ॥
ननु यदि 'नैणु सनिहणत्तमेवं' इत्यादिगाथायां यद् मया 'इयरेयरावरण्या अहवा निकारणावरणं' इत्यादि दूषणमुक्तम्, तद् यदि प्रागुक्तेनैव प्रकारेण त्वया नेष्यते, तर्हि कथं जिनस्य केवलिन एकान्तरोपयोगेऽभ्युपगम्यमाने तस्यायुगपदुपयोगवृत्तेरावरणं तदावरणमिति कथ्यताम् । सूरिराह-- भण्यतेऽत्रोत्तरम् - तदावरणमिह स्वभावो द्रष्टव्यः ईदृश एव जीवस्य स्वभावो येन क्रमेणैवोपयोगः प्रवर्तते, न युगपत् । न च स्वभावः पर्यनुयोगमईति, 'अग्निर्दहति नाकाशम्' इत्यादिष्वपि तत्प्रसङ्गादिति ॥ ३१३४ ॥
एतदेव समर्थयति—
पॅरिणामियभावाओ जीवत्तं पिव सहाव एवायं । एगंतरोवओगो जीवाणमणण्णहेउ ति ॥ ३१३५ ॥
यथा जीवस्य जीवत्वमनन्य हेतुकस्, पारिणामिकभावत्वात् एवमेकान्तरोपयोगोऽपि पारिणामिकत्वात् तस्य स्वभाव एव । ततो नास्यान्यो हेतुरन्वेषणीय इति ॥
तदेवमवसितं प्रासङ्गिकवादस्थानकम् । तदवसाने च व्याख्याता 'देंड कवाडे' इत्यादिगाथा । इयं च गाथा 'जई उल्ला साडीया' इत्यादिगाथायाः पूर्व पठितापि पश्चाद् व्याख्याता, 'भोसाजोग निरोहे सेलेसी सिज्झणा चेव, इत्यस्योत्तरप्रन्थेन सह संबधानुकूल्यादिति || ३१३५ ।।
१ कस्य वा नानुमतमिदं जिनस्य यदि भवेतां द्वावप्युपयोगी। नूनं न भवतो युगपद् यतो निषिद्धौ श्रुते बहुशः || ३१३२ ॥ नान्यभिनिवेश बुद्धिरस्माकमेकान्तरोपयोगे । तथापि भणामो न शक्यते यज्जिनमतमन्यथा कर्तुम् ॥ ३१३३ ॥
२ यदि नान्योम्यावरणं नाकारणता कथं तदावरणम् । एकान्तरोपयोगे जिनस्य यद् भण्यते स्वभावः ॥ ३१३४ ॥
३ गाथा ३१०३ ।
* पारिणामिकभावाज्जीवत्वमिव स्वभाव एवायम्। एकान्तरोपयोगी जीवानामनन्यहेतुरिति ॥ ३३५ ॥ ५ गाथा ३०३१।६ गाथा ३०३२ ।
For Personal and Private Use Onty
बृहद्वृत्तिः ।
॥॥१२१३ ॥