Trishashti Shalaka Purush Charitrasya Gadyatmaka Saroddhar Part 07

Author(s): Shubhankarsuri, Dharmkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad

Page 24

mmmmnanAnamnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnni
त्रिषष्टिशलाकापुरुषचरितम्-गद्यात्मकसारोद्धारः पुत्ररहितो गृहनिवास: पापाय तापाय च जायते, लवणहीनकुभोजनवद् मह्यं गृहनिवसनं न रोचते। ___ततः पुत्रचिन्तातुरा धारिणी रहसि तत्पतिना पृष्टा-"प्रिये ! कुतो विषीदसि ?" ततो धारिणी प्राणनाथं मानसं दुःखं निवेदयामास । यद्यपि प्राणपतौ सा निजदु:खं स्थापयामास, तथाऽपि तद्नाऽक्षीयत । प्रत्युत स्वेष्टपूर्तिविरहाद् भूयोऽधिकमवद्धिष्ट । सा तेन हृदयशल्यातुल्यदुःखेन नित्यं द्वितीयाचन्द्रकलेव कृशभावमशिश्रियत् ।
एकदा धारिणीपतिर्धारिणीं पुत्रालाभदु:खं विस्तारयितुकाम: प्रेमपाथोधिप्रवाहोपमया वाचोवाच-"प्रिये ! वयं वैभारभूधरमद्य गच्छामः, तत्र नन्दनवनोद्यानरमणीयोद्याने रस्यामहे" । ततो धारिणी पतिदेववाचं माननीयतयाऽऽधिविस्मारणकामनया च स्वीचकार । तत ऋषभदत्तोऽपि सज्जीकृते हंसलोमकोमलतूलिके रथे प्रियया सह समारुरोह । एवं तौ जायापती संयोजिताश्चं श्रेष्ठमहारथमध्यारूढो वैभारगिरि प्रति प्रययतुः ।
रथोपरि समारूढ ऋषभदत्तो मार्गे स्वप्रियां वार्तयति-"हे प्रिये ! इयं वाह्यालीभूमिर्वाह्यमानाश्वफेनबुबुददन्तुरा श्रेणिकनरेशस्य प्रतिभाति । इमे नगरसमीपतरवो गजबन्धनोन्मूलितत्वक्स्कन्धा मत्तगजराजालानतां सूचयन्ति । अमूनि सुन्दराणि गोकुलानि मदीयमहारथध्वनिना वृषभभाङ्कारैः समुत्थापितश्रवणवत्ससमूहानि राजन्ते । हे कृशोदरि ! एते पिकीस्वरौषधीभूतपल्लवास्तरुणरसालतरवः शोभन्ते । इमे रथनि?षभीरवो मृगा भूमि जिहासन्तः प्रायो वायुमारूढा इव गगनं गच्छन्ति । वारिवर्षिण इमेऽरघट्टा द्वितीयमूर्तिधारिणः पुष्करावर्तमेघा इव इक्षुवणेक्षु राजन्ते ।
परिशिष्टपर्व - द्वितीयः सर्गः
एवं दर्शनीयदर्शनैः प्रियां विनोदयन् सपरिवार ऋषभो वैभारगिरिमगमत् । तौ दम्पती रथाद् वैभारगिरिवरोद्यानदिदृक्षानृत्यन्मनोरथौ समुदतरताम् । मार्गस्थप्रत्येकतरूणां नामधेयानि पृच्छन्ती स्वादूनि निर्झरजलानि भूयोभूयः पिबन्ती पदे पदे स्निग्धतरुच्छायासु विश्राम्यन्ती शीतलकदलीदलैः सुखस्पर्शमाचरन्ती शुकालापैर्हसन्ती मृगबालेषु वत्सला क्रोडारोपितबालवानरीषु परमोत्कण्ठिता धारिणी पतिदत्तकरावलम्बनेन तत्सुखेन शनैः शनैर्गिरिमारोहयाञ्चक्रे ।
तत्पर्वत ऋषभदत्तो मनोहरां पर्वतोद्यानसम्पदमङ्गुल्या धारिणीं दर्शयाम्बभूव-“हे प्रिये ! फलभारनम्रा इमा मातुलिङ्गी: प्रेक्षस्व । ताम्रवर्णपुष्पैर्विश्रान्तसायन्तनमेघा इवेमा दाडिमीः पश्य । अमी ताला नृत्यन्मयूरकलापानुकारिदला मण्डपीभूतमृद्वीकामण्डपाः सूर्यकिरणानामपि दुर्गमा: प्रतिभासन्ते । अलिकुलच्छलात् परस्परसौरभ्यदानैरेताः पुष्पजातयः स्वाजन्यमुद्घोषयन्त्यत्र । जम्बूकदम्बमाकन्दपारिभद्रप्रभृतितरुभिरयं गिरिश्छायया चोलकं वसान इव प्रतिभाति ।
ऋषभः श्रेष्ठी तत्र शीघ्रमागतं खेचरमिव सिद्धसुतं यशोमित्रं श्रावकं स्वबन्धुमिवाऽदर्शत् । ततश्च ऋषभः श्रेष्ठी सिद्धपुत्रमवार्तयत्"त्वं मे खलु सार्मिकोऽसि तत् कथय क्व गमिष्यसि ?" स उवाच-"श्रेष्ठिन् ! अस्मिन्नुद्याने भगवतः श्रीमहावीरस्य शिष्यः पञ्चमो गणधरः सुधर्मा समवसृतोऽस्ति । हे मित्र ! तं वन्दितुमहं गच्छामि । यदि ते तद्वन्दनेच्छा तर्हि त्वमपि त्वर, अहमग्रेसरामि ।
श्रेष्ठ्युवाच-"हंहो मित्र ! तत्राऽहमपि सपत्नीक आगच्छामीति तेनैव सह तौ दम्पती जग्मतुः । ततस्ते त्रयोऽपि यथाविधि