________________
નિરૂપક-નિરૂપિત
માટે, નતત્વનિષ્ઠાવછે તાનિ પાવછેવતાનિરૂપપટત્વાવચ્છિન્નપ્રતિયોગિતાઃ અમાવઃ ।
अभाव
जलवान् घट
(૧) નત
(ર) પત્ન प्रतियोगितावच्छेदकता
जलत्व
प्रतियोगितावच्छेदकता
वच्छेदकता
प्रतियोगिता
रक्तदण्डी नास्ति : रक्तदण्डवत्पुरुषाभावः રત ડીપુરુષ એ પ્રતિયોગી
(૧) તેથી, પુરુષમાં પ્રતિયોગિતા, પુરુષત્વ એ પ્રતિયોગિતાવચ્છેદક છે. (૨) તેથી, પુરુષત્વમાં પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતા. એ જ પ્રમાણે (૨) દંડમાં પણ પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતા છે.
વળી, આ પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતા દંડમાં દંડત્વરૂપે અને ‘રક્ત’ હોવા રૂપે છે. તેથી, વંત્વ અને રપ એ બે પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતાના અવચ્છેદક છે. (૩) એટલે કે દંડત્વ અને રપમાં પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતાવચ્છેદકતા છે. વળી, રપમાં આવેલી આ પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતાવચ્છેદકતા રત્ત્વ રૂપે છે. એટલે કે ‘રત્ત્તત્વ’ આ પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતાવચ્છેદકતાનો અવચ્છેદક છે. એટલે કે ‘ત્વ’માં પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતાવચ્છેદકતાની અવચ્છેદકતા છે. હવે રત્વ એ રપમાં આવેલી પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતાવચ્છેદકતાનો અવચ્છેદક છે. એટલે કે રપમાં આવેલી પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતાવચ્છેદકતા રત્નાવચ્છિન્ન છે.
હવે આ રરૂપ, પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતાનો અવચ્છેદક છે.
એટલે કે પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતા
પાચ્છિન્ન છે.
એટલે કે પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતા રૂપનિષ્ઠાવર્જીતાનિરૂપ છે.
એટલે આટલું નક્કી થયું કે,
હવે અવિચ્છન્ન = નિઃઅવર્જીતાનિરૂપ ।
તેથી, રૂપમાં આવેલી પ્રતિયોગિતાવ છેવતાવછેવતા એ રત્વનિષ્ઠાવછેવતાનિરૂપ છે. એટલે કે રત્ત્તત્વનિષ્ઠાવછેવતાનિ વિદ્યા પ્રતિયોગિતાવછેવતાવત્ઝેવતા થઈ.
અને એ ‘પ’ માં રહી છે.
51
रक्तत्वनिष्ठावच्छेदकतानिरूपकरक्तरूपनिष्ठावच्छेदकतानिरूपकप्रतियोगितावच्छेदकता थ.
વળી આ પ્રતિયોગિતાવ છેવતા દંડમાં છે. એટલે કે દંડ એ પ્રતિયોગિતાવ છેવા છે.
એટલે કે પ્રતિયોગિતા વંડાવચ્છિન્ન છે.
એટલે કે પ્રતિયોગિતા ટૂંકનિષ્ઠાવવ્હેતા નો નિરૂપ છે.
એટલે કે ઠંડનિષ્ઠાવછેવતા થી પ્રતિયોગિતા નિરૂપિત છે.
તેથી, રત્નનિષ્ઠાવ છેવત નિરૂપરૂપનિષ્ઠાવછેવતાનિરૂપવંઽનિષ્ઠાવછેતનિરૂપ
પ્રતિયોશિતા થઈ.
આ પ્રતિયોગિતા પુરુષમાં રહી છે. અને અભાવ તેનો નિરૂપક છે.
હવે દંડમાં રહેલી પ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતાનો રપ એ જેમ અવચ્છેદક છે તેમ વંડત્વ એ પણ અવચ્છેદક છે. એટલે કે પ્રતિયોગિતાવવતા દંડત્વાવચ્છિન્ન પણ છે.
