Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. ११ मोक्षस्वरूपनिरूपणम् १७३ मूलम्-पुढवीजीवा पुढो सत्ता, आउ जीवा तहाऽगणी।
वाउजीवा पुढो सत्ता, तणरुक्खा सबीयगा ॥७॥ छाया-पृथिवीजीवाः पृथक्सत्त्वाः, आपो जीवा स्तथाऽग्नयः।
वायुजीवाः पृथक्सत्वाः, तृणवृक्षाः सबीजकाः ॥७॥ अन्वयार्थ:--- (पुढवी जीवा पुढो सत्ता) पृथिवी-पृथिव्येवा पृथिव्याश्रिता जीवाः ते च प्रत्येकशरीरत्वात् पृथक् प्रत्येकं सत्चाः जन्तवो ज्ञातव्याः, तथा(आउजीवा) आपो जीवाः पृथक् प्रत्येकं सत्त्वाः अवगन्तव्याः, (तहाऽगणी)
'पुढवी जीवा पुढो सत्ता' इत्यादि।
शब्दार्थ--'पुढवी जीवा पुढो सत्ता-पृथिवी जीवाः पृथक् सत्वा' पृथ्वी अथवा पृथ्वीके आश्रित जीव भिन्न भिन्न जीव हैं 'आउ जीवाआपो जीवाः' तथा जल के जीव भी भिन्न भिन्न हैं 'तहाऽगणी-तथा ऽग्नयः' तथा अग्निजीव भी भिन्न भिन्न हैं 'वाउजीवा पुढो सत्तावायु जीवाः पृथक सत्वा' तथा वायुकायके जीव भी अलग अलग है 'तणरुक्खा सषीयगा-तृणवृक्षाः सीजकाः' इसी प्रकार तृण वृक्ष और बीज भी पृथक् जीव हैं ॥७॥ ___ अन्वयार्थ-पृथ्वी ही जिनका शरीर है अथवा जो पृथ्वी के आश्रित रहते हैं, वे पृथ्वीजीव कहलाते हैं। प्रत्येक शरीर होने के कारण उनका पृथक् पृथक् अस्तित्व है। इसी प्रकार अकायिक जीव भी
'पुढवी जावा पुढो सत्ता' इत्यादि
शाय-'पुढवी जीवा पुढो सत्ता-पृथिवीजीवाः पृथकू सत्वाः' पृथ्वी मया पृथ्वीना माश्रयथी २७ । । । । छे. 'आउ जीवाआपो जीवाः' तथा पीना छ। ५४ गुहा नु। ५४१२ना छे. 'तहागणीतथाऽग्नयः' तथा मयि वा ५५ । गुहा छ 'वाउजीवा पुढो सत्तावायुजीवाः पृथक् सत्वाः' तथा वायुयना ७वा ५४ १४ । छे. 'तणहक्खा सबीयगा-तृणवृक्षाः सबीजकाः' मे०८ प्रमाणे तृए वृक्ष भने भी४ ५६५ પૃથક્ જીવ છે. પણ
અન્વયાર્થ–પૃથ્વી જ જેનું શરીર છે. અથવા જેઓ પૃથ્વીના આશ્રયે રહે છે. તેઓ પૃથ્વી કાય જ કહેવાય છે. પ્રત્યેક શરીર હોવાને કારણે તેમનું પૃથક્ પૃથક્ અસ્તિત્વ છે. એજ પ્રમાણે અપૂકાયિક જીવ પણ પૃથ
-
श्री सूत्रकृतांग सूत्र : 3