Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 03 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
४३४
सूत्रकृताङ्गसूत्र प्रतिपादिता । 'जए' यतः तद्रक्षणे यतनावान् सन् स्थावरजङ्गममाणिषु उपकारेऽपकारे वा 'मणप्पओसं' मनसा-मनागपि प्रद्वेषमकुर्वन् 'अविकंपमाणे' अविकम्पमान:-संयमादविचलन् 'परिव्वएज्जा' परिव्रजेत्-संयममार्गे विचरेत् ।
तदेवं योगत्रिककरणत्रिकेण द्रव्यक्षेत्रकाल भावरूपां प्राणातिपातविरति सम्यगू अरत्यद्विष्टतया अनुपालयेत्। एवं शेषाण्यपि महाव्रतानि उत्तरगुणांश्च ग्रहणा सेवनाशिक्षासमन्वितः सम्यग् अनुपालयेदिति भावः ॥१४॥ मूलम्-कालेण पुच्छे समियं पयासु,
आइक्खमाणो दवियस्स वित्तं । तं सोयकारी पुढो पवेसे,
संखाईमं केवलियं समाहिं ॥१५॥ छाया-कालेन पृच्छेत् समितं प्रजासु आचक्षाणो द्रव्यस्य वृत्तम् ।
तं श्रोत्रकारी पृथक् प्रवेशयेत् संख्यायेमं कैवलिकं समाधिम् ॥१५॥ किसी भी जीव के द्वारा उपकार या अपकार होने पर मन से भी किंचित् द्वेष न करे।
इस प्रकार तीन कारण तीन योग से द्रव्य क्षेत्र काल और भावरूप हिंसाविरति का सम्यक् प्रकार मे, रागद्वेष से रहित होकर पालन करे। इसी प्रकार शेष महाव्रतों का और उत्तरगुणों का भी ग्रहण और आसेसेवन रूप शिक्षा से युक्त होकर सम्यक् रूपसे पालन करे ॥१४॥
गुरुकुल में वास करने वाले शिष्य की विनयविधि कहते हैं'कालेण' इत्यादि। __ शब्दार्थ-कालेण-कालेन' प्रष्टव्य अवसर को जान कर 'पयासुકઈ પણ જીવ દ્વારા ઉપકાર અથવા અપકાર થાય ત્યારે મનથી પણ કઈ ५॥ देव न रे,
આ રીતે ત્રણ કરણ અને ત્રણ યુગોથી દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર કાળ અને ભાવરૂપ હિંસા વિરતિને સમ્યક્ પ્રકારથી રાગ દ્વેષથી રહિત થઈને પાલન કરે. એજ રીતે બાકીના મહાવ્રતનું અને ઉત્તર ગુણોનું પણ ગ્રહણ અને આસેવન રૂપ શિક્ષાથી યુક્ત થઈને સમ્યક્ રૂપથી પાલન કરે છે ૧૪
ગુરૂકુળમાં વાસ કરવાવાવાળા શિષ્યની વિનયવિધિ કહેવામાં આવે છે. 'कालेण' त्यादि शहाय---'कालेण-कालेन' पूछा योग्य मक्सरने तीन 'पयासु
श्रीसूत्रकृतांग सूत्र : 3