Book Title: Anusandhan 2019 01 SrNo 76
Author(s): Shilchandrasuri
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/520578/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ moharite saccavayaNassa palimaMthU (ThANaMgasutta,529) anusandhAna - 76 zrI hemacandrAcArya prAkRtabhASA ane jainasAhitya viSayaka saMpAdana, saMzodhana, mAhitI vagerenI patrikA saMpAdaka : vijayazIlacandrasUri 131 kalikAlasarvajJa zrI hemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRti saMskAra zikSaNanidhi - amadAvAda January - 2019 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .moharite saccavayaNassa palimaMthU(ThANaMgasutta,529) 'mukharatA satyavacananI vighAtaka che' anusandhAna prAkRtabhASA ane jainasAhitya-viSayaka sampAdana, saMzodhana, mAhitI vagerenI patrikA sampAdaka: vijayazIlacandrasUri VVT. zrIhemacandrAcArya kalikAlasarvajJa zrIhemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRti saMskAra zikSaNanidhi ahamadAbAda jAnyuArI- 2019 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 76 Adya sampAdaka : DaoN. harivallabha bhAyANI sampAdaka : vijayazIlacandrasUri samparka : C/o. atula eca. kApaDiyA A-9, jAgRti phleTsa, pAlaDI mahAvIra TAvara pAchaLa, amadAvAda-380007 phona : 079-26574981 E-mail:s.samrat2005@gmail.com prakAzaka : kalikAlasarvajJa zrIhemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRti saMskAra zikSaNanidhi, ahamadAbAda prAptisthAna : (1) A. zrIvijayanemisUri jaina svAdhyAya mandira 12, bhagatabAga, jainanagara, navA zAradAmandira roDa, ANaMdajI kalyANajI peDhInI bAjumAM, amadAvAda-380007 phona : 079-26622465 sarasvatI pustaka bhaNDAra 112, hAthIkhAnA, ratanapola, amadAvAda-380001 phona : 079-25356692 prati : 250 mUlya : Rs 150-00 mudraka : kriznA grAphiksa, kirITa harajIbhAI paTela 966, nAraNapurA jUnA gAma, amadAvAda-380013 (phonaH 079-27494393) Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivedana be zabdo cha : sampAdana ane saMzodhana. banne zabdo dvArA je kriyAo sUcavAya che te parasparanI pUraka kriyAo che. saMzodhana ane sampAdana, banne sAthe cAlanArI prakriyAo che. eka vinA bIjI, moTA bhAge, nathI sambhavatI. jo ke aka vAta ahIM ja spaSTa karavI joI : 'sampAdana'mAM 'saMzodhana' na hoya tevU zakya che; parantu 'saMzodhana'mAM 'sampAdana' na hoya te zakya nathI. dA.ta. oka sarjake navI racanA karI : te vArtA hoya, kAvya hoya athavA nibandha paNa hoya; koI paNa sAhitya-prakAra hoI zake. te sarjaka potAnA te navasarjanane koI variSTha sAhityakAra pAse, sudharAvavAnI dRSTi laI jaze, athavA to koI sAmayikanA tantrI/sampAdaka samakSa rajU karaze, tyAre te badhA tenI te kRtine potAnI rIte sudhAraze, kApakUpa karaze, maThAraze, jethI kRtino anAvazyaka . 'meda' TaLI jAya ane Avazyaka tattvo umerAya. A kriyA ApaNe tyAM 'sampAdana' tarIke jANItI che. AmAM 'saMzodhana'no praveza zakya nathI; hA, kRtine sudhArI tene 'saMzodhana', nAma, Apa hoya to, ApI zakAya kharaM. parantu me bhAgye ja tyAM baMdhabesatuM thAya. 'saMzodhana' be prakAre hoya che : oka 'zodha', bIjuM 'saMzodhana'. koI aprakaTa - aprApya - durlabha kRti zodhavI te 'zodha'; koI purAtAttvika utkhanana Adi dvArA navAM autihAsika tattvo ke padArtho khoLI kADhavA te 'zodha'. to koi kRtinuM pATha-sampAdana karavaM, tenA pAThAntaro levA-zodhavA ane temAM mULa tattvanI ke sAcA arthanI nikaTa jatA pAThone svIkAravA temaja te sivAyanA pAThone TippaNI AdirUpe noMdhavA - A badhuM che 'saMzodhana'. koio oka artha athavA pATha nizcita ko hoya; koI bAbata viSe koIka cokkasa dhAraNAo bAMdhI ApI hoya; potAnI samakSa upasthita AdhAra-pramANonA sahAre, potAnI mati-anusAra, koI muddA viSe, kRti ke tenA pATha viSe - arthaghaTana viSe, itihAsanA koIka banAva viSe, tAraNa-nirIkSaNa-niSkarSo ApyAM hoya; te badhAM paratve, upalabdha Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navAMnavAM pramANonA AdhAre, prApta thayelAM-thatAM nUtana sandarbhonA AdhAre, punaH vicAra karavo, punaH navA arthano, pAThano nirdhAra karavo, navA niSkarSo ApavA, tenuM nAma 'saMzodhana'. A saMzodhana, jo te koI kRti viSe hoya to, sampAdana paNa gaNAze. kema ke AmAM paNa, kRtimAM ke hastapratimA pravezelA khoTA ke bhraSTa-bhUla bharelA pAThone dUra karavA (lipyantara veLAo), ane bhUlone pakaDIne tenA nivAraNa mATe nAnAmoTA kauMsa, praznacihno vagere prayojavAM, o kharuM jotAM sampAdana ja gaNAya, gaNAeM joio. alabatta, A sampAdana saMzodhanAbhimukha hoya, pelI navasarjita kRtinA sampAdananI jema sarjanAbhimukha nahi hoya, aTaluM spaSTa thaI jarbu ghaTe. jo ke saMzodhana paNa kyAreka sarjananI kakSAnuM banI zake avazya; nipuNa saMzodhakanI sarjaka-pratibhAmAM A prakAracaM kauvata hoya ja, ama kahI zakAya. AvA saMzodhaka ane temanuM A prakAra, saMzodhana sAMpaDe tyAre vidyAjagatamAM ane zodhajagatamAM oka Anandano abhiniveza prasarato hoya che. astu. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA sampAdana samasyAmaya pArzvanAtha stotra - saM. upA. bhuvanacandra 1 zrIvijaya[sena]sUrIndrasvAdhyAyaH (saTIkaH) - saM. gaNi suyazacandravijaya __muni sujasacandravijaya prakIrNa stotrAdi - saM. muni trailokyamaNDanavijaya 15 stambhatIrthasatka rAjIA-vAjIA zrAvakanAM sukRtotuM varNana karatI bhASA-racanA (apUrNa) - saM. gaNi suyazacandravijaya 38 muni sujasacandravijaya zrIvibudhavimalasUri-kRta pUjAkAvyo -saM. zI. 51 bAlacandamuni-kRta zIkhAmaNabatrIzIchanda -saM. sAdhvI samayaprajJAzrI gUDhA-prahelikA-samasyA-hariyAlI - 4 -saM. upA. bhuvanacanda 63 gUDhA-prahelikA-samasyA-prahelikA-hariyAlI - 5 - saM. upA. bhuvanacandra hariyAlI - saM. upA. bhuvanacanda bebAramAsAo - saM. rasIlA kaDIA ___ 89 aMjanAsundarI pavanaMjaya rAsa (khaNDa-2) -saM.anilA dalAla 97 zrIvijayabhadramuni-racita kamalAvatI rAsa -saM. Dimpala nIrava zAha 115 svAdhyAya caturtha devaloka ke devoM se tRtIya devaloka ke devoM ke alpabahutva sambandhI spaSTatA - AcAryazrI rAmalAlajI ma. 121 vihaMgAvalokana - upA. bhuvanacandra 132 ___ 53 prakIrNa anusandhAna - 75(2) sukaDi orasiyA saMvAdanI zuddhi 145 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvaraNacitra-paricaya A eka durlabha citra che. 20mI sadImAM AlekhAyelA eka kalpasUtranI pratinuM A citra, kalAmarmajJa vidvAn munirAja zrIdhurandharavijayajI dvArA prApta thayu che. rAjapUta peinTiMganA nAme jANItI rAjasthAnI kalAzailInuM A citra che. tIrthaGkara athavA koI puruSa dIkSA levA prasthAna kare tenuM, tathA te kezaloca kare tenuM citra to aneka pratomA jovA maLe; kalpasUtramA to khAsa. parantu eka strInI dIkSAyAtrA tathA luJcanakriyAne citrAGkita karatuM A eka vilakSaNa tathA ajoDa citra che. asala rAjapUtANIne mATe hoya te prakAranI pAlakhI, temAM beThelI (dIkSotsuka) strI; tenAM vastro alaMkRta chatAM zvetaprAya che. te pAlakhIne 2 AgaLa tathA 2 pAchaLa ema 4 strIoe upADI che. pAchaLa cAlatI 3 strI tathA AgaLa cAlatAM 4 puruSo, dIkSAnA varaghoDA- svarUpa race che. te badhAMnAM vastraparidhAna alaMkRta ane raMgaraMgIna che te, tema ja sAcukalA jaNAtAM vRkSo, vAdaLAM vagere rAjapUta zailInAM viziSTa oLakhacihno che. vRkSa taLe oTalA para zveta, strIjanocita vastro paridhAna karela strI potAnA kezano loca kare che, te eka viziSTa dRzya che. kalpasUtranA je patramA A citra che temAM lakhAyelo pATha ukelIe to te bhagavAna AdinAthanI dIkSAnuM varNana karato pATha che. e patramA eka strInI dIkSAnuM citra hovU te kharekhara vilakSaNa lAge che. AvaraNa 4 para A citra ane tenA ja aMza AvaraNa 1 para mUkavAmAM AvyA che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sampAdana samasyAmaya pArzvanAtha stotra - saM. upA. bhuvanacandra rAjasthAna prAcyavidyA pratiSThAna - jodhapuranI hastaprata (kra. 21198) mAMthI sampAdita karIne A stotra ahIM rajU karyu che. patronI kinArIo truTita che tethI TIkAnA keTalAka akSaro gayA che. mULa stotra surakSita che. prati paJcapAThI che. kartAtathA TIkAkAra- nAma pratimAM nathI. lipikAra munivare potAnI paTTAvalI ApI che. sambhavataH e ja paramparAnA vidvAna muninI ke AcAryanI A racanA hoI zake. stotranI vizeSatA e che ke dareka zlokamAM koI ne koI prasiddha zlokaeka caraNa joDyuM che. moTA bhAge jANItI samasyApUrti-pAdapUrtinI ja paMktio vAparI che. Ama, A stotra samasyApUrtirUpa racanA che. judA ja sandarbha ane vicitra kalpanAvALI paMktione samAvavA mATe kavie kalpanAne chUTo dora Apyo che. stotramA kartAnI vidvattA tathA sAhityaprema upasI Ave che. __ stotra prabhubhaktinuM mAdhyama to cha ja, sAthe sAthe vidvAna muni-kavio mATe vidyAvyAsaMga tathA sAhityavinodanuM ke sAhityazikSA, anukULa sAdhana banI rahetuM hatuM. A stotra e prakAracaM che. zrIpArzvanAthaM tamahaM stavImi, trailokyalokampRNadhAmadhAma / sAmodamudbhAsiyadIyakIrti-rAmAmukhaM cumbati kArtikeyaH // 1 // TI0 taM pAvaM, ahaM stavImi - stoSye / -- kiM ? kArtikeyaH kumAraH, yadIyakIrtirAmAmukhaM - yasya zrIpArzvanAthasyeyaM, yadIyakItireva rAmA - zrIH, tasyAH mukhaM cumbati - kIrtistavanaM karotItyarthaH / kimbhUtaM mukhaM? trailokyalokampRNadhAmadhAma - trijagallokAnA[mA]nandakaratejogRham / punaH, samodaM - saharSa, punaH udbhAsi - dedIpyamAnaM / tairazcayogena vivekaseka-muktAsti yA sApi jinAvataMsa! / vilokite kAntikalatvadAsya-candrodaye nRtyati cakravAkI // 2 // Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 TI0 yA cakravAkI tairazcayogena - tiryagbhAvena, vivekasekamuktA - heyopAdena(ya)jJAnayogarahitA vidyate / sApi cakravAkI, bho jina[vataMsa] - jinaziromaNe, kAntikalatvadAsyacandrodaye - dI[pti]kalAsahitatvadAsyacandrodaye vilokya(ki)te - dRSTe sati, nRtyati - nRtyaM karoti, kiM punaH sacetana iti bhAvaH / puraH prakIrNAni kapolapAlI-tale tavAcche pratibimbitAni / nibhAlya saMdigdhi budho janaH kiM candrasya madhye kadalIphalAni // 3 // TI0 he pArzvanAtha, tava puraH - agre, prakIrNAni pUjArthaM dhRtAni kadalIphalAni, tavaiva acche - nirmale kapolapAlItale - bhAladezapRSThe, pratibimbitAni - Adarzavat --- gatAni, nibhAlya budhaH - paNDito janaH saMdigdhe saMzayo (?) zaGkAM karoti kiM candrasya0, kapolamadhye(dhyasya?) candropamatvAt / yo nirjitaiH paJcazareNa cakre kaNThe kuThAraH kamaThe ThakAraH / akIrtinATyasya ca vAdya( di)to'laM sAmyaM kva teSAM dyusadAM tvayAstu // 4 // TI0 paJcazareNa kAmena nirjitaiH - vazIkRtairdevaiH kaNThe kuThArazcakre - kRtH| --akIrtinATyasya - ayazonRtyasya alaM arthe vAditaH - vAdanAyopakrAntaH / ThakAra - Tha iti zabdo / kamaThe pAta---pe cakre kRtaH / pAtAle yeSAM apakIrtirjAtA, teSAM --- tvayA - bhavatA saha kva sAmyaM - sAdRzyam ? astu - bhavatu / -- ko'pItyarthaH / / abhavyadaurbhavyatayA'GgabhAjAM yeSAM tvadAsye subhage'pi dRSTe / santApasampattirudaiti teSAM ayaM zazI vahnikaNAn prasUte // 5 // TI0 yeSAM aGgabhAjAM - prANinAM, subhage - sundare, tvadAsye - tvanmukhe, dRSTe - vilokite'pi, -- abhavyadaurbhavyatvena ca(?) santApasampatti - 1HkhaparamparA, udeti - prakaTIbhavati, teSAM prANinAM, ayaM zazI - candraH, vahnikaNAn prasUte - janayati / tvaddAnalIlAdalitapratApe deva! dhukumbhastava zaktimAptuM / bhRgoH patannAdamimaM tanoti ThaMThaM ThaThaMThaM ThaThaThaM ThaThaMThaH // 6 // Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 TI0 tvaddAnalIlAdalitapratApo - bhavataH tyAgakrIDAnirjitasaubhAgyaH, deva! dhukumbhaH - kAmaghaTaH, tava zakti - prabhAvaM AptuM bhRgoH - parvatazikharAt, patan - adho gacchan san ThaMThamiti nAdaM - zabdaM karotItyarthaH / janimahe jina! te savanodakaiH prasRmarairamarezvarabhUdhare / vidaliteSu nageSu kilAbhavannupari maulamadhastarupallavAH // 7 // TI0 he jina! te - tava, janimahe - janmotsave amarezvarabhUdhare - sumeruparvate, prasRmaraiH - vistRtaiH, nadIpravAhabhUtaiH savanodakaiH - snAtrajalaiH, vidaliteSu ------ nageSu - vRkSeSu, upari mUlaM abhavat, adhaH tarupallavA abhavan - babhUva(vuH) / rasanA stavane nayanaM vadane zravaNaM vacane [ca] karA( ro) mahane / tava deva! vizAM kRtinAM satataM ramate ramate ramate ramate // 8 // TI0 bho deva! kRtinAM - puNyavatAM, vizAM - narANAM, rasanA - jihvA, tava stavane - stotre, ramate / nayanaM tava vadane - mukhe ramate / zravaNaM vacane ramate / karo - hasto, tava mahane - pUjAyAM, satataM nityaM, ramate - ratiM - prIti karotItyarthaH / nayanAdau jAtAvekavacanaM / satatamiti sarvatra yojyam / vizvaikanAyaka! kalA nahi yA tvadarhA. kArye na yA ca kavitA bhavataH stavAya / lagno na yastu vibhavo vibhavazca sA kiM, sA kiM sa kiM sa kimiti pravadanti dhIrAH // 9 // TI0 bho vizvakanAyaka ----- nizcitaM, yA kalA tvadarhAkArye - tava pUjAkarmaNi, na bhavati, sA ki kalA - nipuNatA? apitu na / yA ca kavitA ------ stavAya - stotrAya na bhavati, sA kiM kavitA? yo bhavo - janma, tvayi na lagnaH, sa kiM bhavaH ? janma nirarthakaM ityarthaH / yo vi ----- tvayi na lagna--- rthamiti dhIrAH paNDitA pravadanti / ahIzo'dhastAttvAmupanamati jetuM ditisutaM samAdAya krodhAnmaNimadhupakAntaM kila dhanuH / adho'dho mainAkaM carati jagatInAtha samabhUd dhanuHkoTau bhRGgastadupari giristatra jaladhiH // 10 // Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 TI0 --- upanamati - namaskurvANo ditisutaM - dAnavaM, jetuM - parAbhavituM, krodhAnmaNimadhupakAntaM - mANikyabhramamanoharaM, dhanuH - cApaM, samAdAya - gRhItvA, mainAkaM - samudragataparvataM, adho'dha: mainAkasya adhobhAge carati ga-- sati dhanuHkoTau bhRGgo - bhramaraH, samabhUt, tadupari giriH mainAkaH samabhUt / jagaccakraM cakre caraNaparicaryaikarucinAmunA tvaddAsena svamanasi samantAnnigamanam / tvadanyo devastvAM tulayatu vibho! ced bhuvi bhavet dhanuHkoTau bhRGgastadupari giristatra jaladhiH // 11 // ___TI0 bho vibho! tava caraNaparicaryaikarucinA - pAdapUjAmukhyaprItitvAt, tvadAsena - bhavatsevakena, amunA - mallakSaNena janena, svamanasi jagaccakraM - saMsAracakraM, nigamanaM - gamananirNayaM cakre / anyo devaH yadi tvAM tulayati - samIkaroti, ced - yadi / dhanuHkoTau bhRGgo bhavet, tadupari giribhavet / yathA evaM apUrvaM bhavet tathA anye devAH tvatsamAnA bhaveyurityarthaH / prItAM rUpavatI satIM jinapate'ha~llakSmilIlAvatIM hitvA rUparasojjhitAM ramayase yanmuktisImantinIm / tannUnaM bhavatApi tIrthapatinA nvetat sphuTaM nirmame yuktAyuktavicAraNA yadi bhavet snehAya dattaM jalam // 12 // TI0 bho arhan! prItAM - prItiyuktAM, rUpavatI, lakSmilIlAsahitAM, -- - minIM hitvA - tyaktvA, rUparasojjhitAM - saundaryazRGgArarasarahitAM, muktisImantinI, yadyasmAt kAraNAt, ramayase - tayA saha prItiM badhnAsi, tasmAt kAraNAt, nUnaM - nizcitaM, tu - punaH, tIrthapatinA - tIrtharAjenApi bhavatA, idaM sphuTaM nirmi(ma)me / etaditi kiM ? yadi yuktAyuktavicAraNA - yogyAyogyavicAraNA bhavet tarhi snehAya dattaM jalaM, gata ityarthaH / itthaM yogIndracetaHkamalakamalabhUmuktikAsArahaMsaH kalyANAGkarakandaH samamahimaramAmaJjarIvallarIzrIH / mantradrUnmeSabIjaM bhuvanajanamanollAsalIlAvasantaH zrIpArzvaH syAt samasyAstavakusumakRtAbhyarcano'bhISTalabdhyai // 13 // Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 TI0 zrI pArzvanAthaH, ArAdhakAnAM bhavatAM, abhISTalabdhyai bhavatu / kimbhUtaH? itthaM - pUrvoktarItyA, samasyAstava eva kusumAni, taiH kRtAbhyarcanaH / punaH kiM? yoginaH - ratnatrayadhAriNaH, te eva indrAH - zreSThAH paJcajJAnadharAH, teSAM cittaM - hRdayaM, tadeva padma, tadbhaH - kamalabhU - brahmA, tatra ----kSAt muktiH , saiva kAsAraH - saraH, tasya haMsaH / kalyANAni aGkarAH - prarohAH, teSAM kandaH -- / same - samavAye, yo mahimA - mAhAtmyaM - prabhAvaH, tasya ramA--- maJjarI---vallarI - latA, tasyAH zrIriva zrIryasya saH, punaH paJcanamaskArarUpaH sa eva druH - vRkSaH, tasya unmeSaH aGkaraH, tasya bIjamiva bIjaM--- sa eva ca nAni(?) teSAM samullAsaka ityarthaH / __iti zrIpArzvanAthastavanaM samasyAmayaM samAptam / likhitaM zrIvATAgrAmamadhye / saMvat 1654 varSe / bhAdravA vadi 2 dine li0 / yAdRzaM0 / zrIzrIzrI kharataragacche zrIjinabhadrasUrisantAne ziSyazrI vA0 zrIsamayadhvajagaNi-ziSya vA0 zrIjJAnamandiragaNi-ziSyamukha zrIzrIzrI vA0 guNazekharagaNi-ziSya paMDitapravara zrIsamayaraMgagaNiziSya paM0 zaktisundara-zaktikallolena le0 / C/o. jaina derAsara nAnI khAkhara-370435 ji. kaccha, gujarAta * * * Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 zrIvijaya sena sUrIbdasvAdhyAyaH (saTIka:) - saM. gaNi suyazacandravijaya muni sujasacandravijaya sajjhAyasaMjJaka kRtio ghaNuM karI gurjara bhASAmAM racAtI padyaracanA che. mahApuruSonA jIvananI ghaTanAomAthI bodha pAmavAnA ke tattvajJAnane saraLatAthI samajAvavAnA uddezathI AvI kRtionI racanA karAya che. vaLI dainika pratikramaNa kriyAnA avasare paNa AvI kRtionuM karAtuM gAna-zravaNa bhAvikonA hRdayamAM prabhunA upadezone vadhu ne vadhu sthira kare che. prastuta kRti paNa sajjhAyasaMjJaka racanA che. kavie kRtinuM nAma 'vijayasenasUrisvAdhyAya' evaM ApeluM hovA chatAMya kavie kAvyamA vijayasenasUrijInA jIvananI nAnI-moTI koIpaNa ghaTanAno samAveza ko nathI. UlaTuM hariyALInI jema koI ajJAta nArInA svarUpanuM varNana samajAvI temaNe gupta rahelA te nArInA nAmanI zodha karavAnuM AhvAna ApyuM che. ane kAvyAntamAM e strIno tyAga karanArA sAdhupuruSomAM zreSTha evA vijayasenasUrijI- nAma japatAM thatA 'kamalavijaya'nA zleSathI svanAmano ullekha paNa kavie karyo che. kRtigata nArIsvarUpa varNana ___kRtikAranA kahevA mujaba te nArIne 4 pati, 3 putra, 16 pautro che. vaLI vastrarahita rahevA chatAM te kuLavaMtI che, to paraNelI hovA chatAMya sAsU-sasarA vagaranI che. mAtA-pitA vagaranI teNIne bhAI-bhojAI nathI, to janmarahita hovA chatAM teNI jarA vagaranI ane sArA tathA narasA e banneya rUpavALI che. cAre varane vahAlI teNI teonA khoLAmAM ja rahelI hovA chatAMya gAma, nagara, samudrAdi koIpaNa jagyAethI teNInI prApti thAya che. teNIno bhoktA cokkho che to melo paNa che. cAre pati vaDe vITaLAyelI teNI seMkaDo vAra ghaNA jArapuruSo vaDe bhogavAyA chatAM kulIna evI teNI hajAro puruSo vaDe icchAya che. kadAca koI virala puruSa tene pAme to te puruSa bhavasamudramAM DUbe che. UlaTuM teNIno tyAga karanAra puruSa ja mokSasukhano bhoktA thAya ___ have jo koI vyakti ApaNI pAsethI A hariyALIno uttara mAMge to cokkasa mAthu khaMjavALavAno vakhata Ave ja, tevU na bane te mATe ja kRtikAre pote ApaNA upara upakAra karI gurjara bhASAmAM racAyelA te dareke dareka padya upara saMskRtamAM Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 TIkA racI che. gurjara kAvya para racAelI A saMskRta TIkAne kAraNe ja prastuta kRti sAhityanI dRSTie eka mahattvapUrNa racanA che.. __ kRtikAra - prastuta kAvyanA tema ja TIkAnA kartA kamalaMvijayajI vijayadAnasUrijInI paramparAnA sAdhu che. vijayadAnasUrijIe khambhAtanA zreSThI karmAzAhane saM. 1611mAM dikSA ApI vijayahIrasUrIzvarajInA ziSya nAme kamalavijayajI karyA. senaprazna granthamAM paNa kamalavijayajInA nAmano ullekha maLe che. vaLI temanI paramparAmAM satyavijaya, dhanavijaya jevAM nAmo jovA maLe che. kRtinI pAkaTa racanAzailI jotA temaNe anya granthanI paNa racanA karI hoya tevU anumAna thAya che.. prAnte sampAdanArthe prastuta kRtinI 2 hastapratonI Xerox ApavA badala zrIhemacandrAcArya jJAnamandira (pATaNa)nA vyavasthApakazrI yatinabhAI Adino khUba AbhAra. khAsa banne hastapratomA sAmAnya lekhanadoSa sivAyanA vizeSa pAThAntaro na hovAthI ame tenuM Alekhana karyu nathI te vAcako dhyAnamAM le. aindracandraprabhAliptaM, yazojyotizca zAmbhavam / ekAntamapyanekAntaM, jayati vyAptaviSTapam // 1 // svAdhyAyarUpasvopajJa-gUDhArthasya vitanyate / AvirbhAvanamAptokti-sammatArthAnuyogataH // 2 // iha hi vastudvaividhyaM jagatsammataM sarvadA vyavaharati / yathA sUryAcandramasau, prakAzAndhakArau, divasanize, lokAloko, sukhaduHkhe, sajjanadurjanau, miSTakSAre, surUpakurUpau, iSTAniSTe, tathA samyaktvamithyAtve / tatra samyaktvavAsina(ta)cetasAM sadvastunyAdaraH saMgacchate, paraM nA'sadvastuni / tena kRtapAtakaparityAgAH samprAptasaMvegaraGgata(tta)raGgAH zuddhasiddhAntasudhArasadhautadhiyaH sUrayaH sakalabhavyalokabhAvanIyA bhavanti, ta eva stutyAH / ata eva zrIvijayasenasUrINAM parityaktaparigrahANAM niHspRhaziromaNInAM jagadahaNIyAnAmayaM svAdhyAyaH / tadyathA - suguNa sulakSaNa suMdarI re, nArI eka udAra, tasa sarUpa citi ciMtavo re, AgamanaI anusAri 1 AgamanaiM aNu(nusAri suhRjjana, kahiiM arthavicAra suhRjjana, avadhi kahyo dina cyAra suhRjjana, athavA mAsa bi cyAra suhRjjana, Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 kaI saMvatsara bAra suhajjana, kaI vali varasa aDhAra suhajjana, kahiiM artha.... 2 (e AMkaNI) suguNa sulakSaNetyAdi / asyArthalezo yathA - atra bhUrUhabhUdharAdyazeSavizeSapadArthA''dhArabhUtAyAH sAmAnyataH pRthivyAH strItvena bhAvitAyA api ratnaprabhAyA-stiryaglokopayoginyAH saGgrahaH / tatra caikA nArI vastuto ratnaprabheti gotravatI, gharmeti nAmnI / tasyAH svarUpaM cetasi cintayata / 'suhRjjanAH' ityadhyAhAraH / zeSaM sugamam / navaram, suguNA - naiyAyikAdInAM mate 'gandhavatI pRthivI' [tarkasaMgrahaH] iti pRthivyA lakSaNena caturdazaguNopetA, jainAnAM mate'pi sakalazasyAdyutpatti-nimittabhUtatvena suguNA / sulakSaNA - vividhalakSaNalakSitatveneti / sundarIti strInAmanirdezAd guNavannAmetyarthaH / paramAgamazrIbhagavatIprajJApanA-jIvAbhigamopAGgA-dyanusAreNeti gAthAdvayArthaH // 1,2 // nayaNa nAka dIsaiM nahIM re, nahi piNa karNAkAra, vadana-vihUNI ghuraghuraI re, sUcaI azubha vikAra 3 . nayane(Ne)ti / asyA ekendriyatvena zarIrazeSAyA nayananakre na dRzyete, nApi karNAkAraH / vadanAdivizeSAvayavavarjitatvena vinA vadanaM ghughurAravaM tanvAnA sUcayatyazubhavikRtim / yadi kadA'pyupadravasUcako bhUkampAdirbhavet tadA hyavyaktazabdAvirbhAvaH syAt, yadvA daityAdInAM mitho yuddhe jAyamAne pAdadardarAdinA'pyakANDatANDazabdasyotthAnAditi // 3 // kara-caraNAdi na dekhiiM re, bhakkhaiM bhakkha abhakkha, hIDaI nahi hAlai nahI re, jAI joyaNa lakkha 4 kara-caraNeti / paJcendriyaprAyogyAvayavazUnyatvAt / tathA bhakSyaM - dhAnyabIjAdi, abhakSyaM - mRtakalevarAdi, yadvA prajJApanAsatkAhArapadoktaM pRthivyA jIvAhArasvarUpam, tatra bhakSyAbhakSyasvarUpasya prakaTatvAditi / tathA sthiratvena sthAnAd na calati, paraM yojanalakSANi yAti - prApnotItyarthaH / kiJca rajjumitatiryavistArAd, yojanAsaGkhyeyalakSapramANatvAdapi // 4 // rAti divasa baiMThI rahaI re, thUla zarIra apAra, mAthaI bhAra ghaNo vahaI re, potaiM paNi ghaNu bhAra 5 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 or rAti divaseti / sugamam / navaraM, sthUlaM zarIraM lakSamekamazItisahasrottaraM yojanAnAM bAhalyataH, paraM zirasi bhUyAn bhArastu pratyakSataH / svato'pi bhUribhAravatIti // 5 // dekhItI dIsaiM nahIM re, AharaI nIhAri, UpADI navi UpaDaI re, sau varase sA nAri 6 dekhItItyAdi / sA ca mahImahelA AharantI, nIhAraM kurvANApi na dRzyate - carmacakSuSA nopalabhyate / yata ekendriyANAmapi svasvaprAyogyAhArasadbhAvAd, AhAravatazca prAyo nIhArakriyAniSThatvAt tattaducitapudgalodvamanAditi / tathA sthirA - zAzvatasvAbhAvyAdutpATanAzakyA, varSANAM zataiH sahasrairlakSaiH koTibhiriti // 6 // tIna puruSa sAthiM milyo re, jAti napuMsaka eka, teNe cyAre jaNe varI re, sA nArI suviveka 7 tIna puruSeti / sA kSamArAmA caturbhirghanodadhi-ghanavAta-tanuvAtaiH puMliGgatvoccAryamANatvAt puruSaiH, ekena napuMsakaliGgadezyA''kAzarUpanapuMsakena sahitairvRtA - valayAkAropapannaghanodadhyAdibhirveSTiteti // 7 // tIna putra teNiM jaNyA re, tau huI bAlakuMAri, bahu saMsArI jIvaDA re, varataiM tasa AdhAri 8 tIna putretyAdi / tayA ca tAdRgvaravRtatvena saprasUtyA bhavitavyam / tadatastayA trayo nandanA janitAH / kathamiti cet ? asyAM ratnaprabhAyAM traividhyaM prajJaptam / yathA - kharakANDam, 1 paGkabahulakANDam, 2 apbahulakANDam 3 iti tribhedakalpanayA caitAni trINyapi putratvena prajJaptAni / tathApi bAleva bAlA sarvakAlaM navIneva, ata eva kumArI / loke'pi 'kuMArI mATI'ti rUDhiH / tathA bahavaH saMsAriNo jIvA ekendriyAdayaH paJcendriyaparyantAstasyA evA''dhAreNa vartanta iti // 8 jeNe cyAre jaNe varI re, sA nArI bahu rUpa, te cyAraiMnuM sAMbhalo re, vigati sayala sarUpa 9 jeNe cyAretyAdi / sugamam / navaraM, bahurUpatvaM hi pRthak pRthak Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 anusandhAna-76 kANDarUpasvarUpatvAditi // 9 // moTo vara choTu ghaNuM re, prathama vaDeru jeha, nArIthI paNi pAtalo re, nArIthI paNi nAnhaDauM re, puhutau nArI cheha 10 moTo varetyAdi / atra prAthamyena parikalpitasya ghanodadhervaratvena kathitasya prAthamyAt - prAdhAnyAd, vRddhasya - viMzatisahasrayojanabAhalyasya ratnaprabhAyA azItisahasrAbhyadhikalakSayojanabAhalyAyAH sakAzAd hInatvaM spaSTam, paraM sa nAryA rasAyAzcaramAntaprApta iti // 10 // bIjA tIna sarIsaDA re, triNimAMhi paNi jANi, jeha jehathI pAchilo re, te pukhato parimANi 11 bIjA tInetyAdi / anye trayo varA ghanavAta-tanuvAtA-'vakAzAntaralakSaNAH sarve'pi bAhalyato'saGkhyeyayojanasahasrapramANAH, tena sadRzAH, paraM parasparaM yo yasmAt pAzcAttyaH sa pUrvasmAdadhikAdhikatarAsaGkhyeyatvasaGkalita iti vaktavyam // 11 // __iti varatvena kalpitAnAM ghanodadhi-ghanavAta-tanuvAtAnAM puMliGgAnAM napuMsakaliGgasyA'vakAzAta(nta)rasyApIti caturNAM varANAM sAmAnyataH svarUpaM nirUpya putratvenoktAnAM kharakANDAdInAM svarUpaM bibhaNiSurAha - beTo pahileru vaDo re, nAnhaDiu kahivAya, bIjo pAMca guNo bhaNyo re, Upari adhika savAya 12 beTo pahileru ityAdi / strIrUpatvena kalpitAyA ratnaprabhAyAH putratvenoktAnAM kharakANDAdInAM madhye prathamasya kharakANDasya SoDazasahasrayojanabAhalyasya, caturazItisahasrayojanabAhalyasya paGkabahulakANDasya cA'zItisahasrayojanabAhalyasyA'pbahulakANDasyApi sakAzAllaghutvaM sugamameveti / atha dvitIyaH putraH paGkabahulakANDarUpaH, sa ca prathamApekSayA sapAdapaJcaguNa eva, caturazItisahasrayojanapramANabAhalyopetatvAditi // 12 // pAMca guNo pahilA thakI re, trIjo te paNi hoi, ehavA e triNi choraDA re, jAti napuMsaka joi 13 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 pAMca guNo ityAdi / SoDazasahasrayojanabAhalyasya prathamasya kharakANDasyApekSayA tRtIyaH putro hyAbahulakANDalakSaNaH, sa cA'zItisahasrayojanabAhalyapramANaH, sutarAM paJcaguNa evetyamISAM liGganirUpaNe rUpeNa liGgato napuMsakatvaM spaSTam // 13 // beTA tInaiM mAhilo re, je pahilo guNavaMta, dasa bi cyAra tasa choraDAM re, saghalA sarikhAM saMta 14 beTA tInaiM ityAdi / atra ratnaprabhAyA ramaNItvena cintitAyA bhartRcatuSkavRtAyAH kharakANDa[-NDAdi]trayANAM putratvena parikalpitAnAM madhye prathamaH putraH kharakANDarUpo yo SoDazaprakAraprabhinnaH tad-tadadbhutaratnakANDAdiguNasandabhitatvAd guNavAn siddhaH / tasya ca daza-dvaya-catvArIti kramagaNanayA SoDazasaGkhyAkAH sutA ratnakANDAdayaH / te ca prathamaM ratnakANDam, dvitIyaM vajrakANDam, tRtIyaM vaiDUryakANDam, caturthaM lohitAkSakANDam, paJcamaM masAragallakANDam, SaSTaM haMsagarbhakANDam, saptamaM pulakakANDam, aSTamaM saugandhikakANDam, navamaM jyotIrasakANDam, dazamamaJjanakANDam, ekAdazamaJjanapulakakANDam, dvAdazaM rajatakANDam, trayodazaM jAtarUpakANDama, caturdazaM marakatakANDam, paJcadazaM sphaTikakANDam, SoDazaM riSTakANDam / ityete sarve'pi tasyAH pautratvena bhAvitatvAt pautrAH sarve'pi sadRzAH / sahasra-sahasrayojanabAhalyasya tulyatvAt samIcInatvaM ratnaguNagauravatvAd, napuMsakatvaM ca tathAliGgavyapadezAditi // 14 // oDhaNa pahiraNa tasa nahIM re, nAgI nirakhI teha, tau hI paNi lAjaiM nahIM re, kulavaMtI pari jeha 15 oDhaNetyAdi / tasyAH prAvaraNaparidhAnaparihINatvAd nagneva nagnA nirIkSitA'pi na lajjate, kulavatI ca / yathA kila loke sakalAlaGkArAM'zukasaMvRtA kulavadhUna lajjate, tatheyamapi / tathA'rthAntaram, 'kuH pRthivyAm' [iti zabdaM] lapantI tathA ku-kutsitaM lapantI kAcid bhANDAdiceSTAM kurvANA hInaH jAtikA (hInajAtikA) strIrna lajjate, tathaiveyaM veti // 15 // susarunaiM sAsU nahI re, mAya bApa nahi tAsa, bhAI bhojAI nahI re, janma jarA navi jAsa 16 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 anusandhAna-76 susaru ityAdi / sugamam / navaraM zAzvatasvAbhAvyAt tasyAH kuto janmajarAsambhavaH ? kiJcA'nyAsAM strINAM zvasurAdisambhavAdasyAzca teSAmasambhavAd virodhaH / kiJcA'tra virodhAvabhAsasya bhUyastvAdanyatrA'nukto'pi sudhIbhiH svayamabhyUhya iti // 16 // sadala sarUpa suhAmaNI re, kAlI anaiM kurUpa, jeNiM moTA mohiA re, bhalla bhalerA bhUpa 17 sadaletyAdi / pUrvoktamahattarabAhalyopetatvAt surUpA samagraiH prekSyatvAt zobhanA'pi / kAlIti loke 'zyAmA mRda' iti prasiddhiH, tathA kurUpA - kuH pRthivyAm ( ) iti pRthivIrUpA / kiJca paGkabahulAdikANDavattvAd vA, tena cAgre vakSyate / yat "prakaTapaNaiM pahilA karvA re, jojyo nAma vicAra" (kaDI20) iti tadevedaM padam / tathA mahAnto mahIpatayo hi mahImahelayaiva mohitAH santaH kvacit prANaparityAgapravaNAstatkRte dRzyanta iti // 17 // cyAre varanai vallahI re, kahiiM na diiM cheha, vara khohalaI baiThI rahai re, sA nArI sasaneha 18 cyAre varetyAdi / ghanodadhi-ghanavAta-tanuvAtA-'vakAzAntarasvarUparamaNacatuSkatvanirUpitAste catvAro'pi tAM veSTayitvaiva sthitA ityataH kimaparaM priyatvam ? zeSaM sugamam // 18 // gAma-nagara-pura-paTTaNaiM re, sA pAmIjai sAra, aTavImAM ati mokalI re, jANi masANa majhAri 19 gAma-nagaretyAdi / sarvaM spaSTam / pratiprANi pratIyamAnatvAditi // 19 // jalanidhi jalavaTi saMpajaI re, sodhItI sA nAri, pragaTapaNiM pahilA kAM re, jojyo nAma vicAri 20 jalanidhIti / tatrA'pyabdhau mArgazuddhyarthaM madhyesamudraM pravizya tatsthAnodarasthalamRdamAnAyayanti nAvikA ityataH zodhitA / tathA prakaTetyarthastu prAgvyAkhyAtastattathA // 20 // cokhe maiMle bhogavI re, sA nArI bahuvAra, cyAre vara vIMTI rahaiM re, tau hui ziri bahu jAra 21 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 13 cokhe ityAdi / sA pRthvIpramadA cokSairikSvAkuvaMzIyaiH, mlAnInajAtijairapi naktaMdivA bhuktA, pRthakpRthagbhavApekSayA bahuvAram / tathA caturbhirghanodadhyAdivarairveSTitA'pi bahavo jArAH, yaiH paraM paraM prAptaM tadIzaM niSkAzya balAdupabhuktA, te jArAH zatasahasrasaGkhyakAH zirasi sambhAvyanta iti // 21 // tauhaiM paNi sA jANIiM re, sukulINI saMsAri, tehanI Asa ghaNA karaiM re, pAmai koi kihavAri 22 tauhaI ityAdi / evaMvidhajAranarabhuktApi sukulIneva sukulInA, tattvatastu atyarthaM 'ku' iti zabde lInA / tathA nAM(tAM) cehante bahavo'pi, paraM kazcideva bhAgyavAnavApnoti kvApIti // 22 // je nara e nArI malyA re, mohyA mUDha apANa, te nara bhava-kAdavi kalyA re, navi pAMmai nirvANi 23 je naretyAdi / ye narA etasyAM pRthivyAM patnyAmAsaktAste mohamUDhA bhavapaGka eva magnAH santo'parityaktaparigrahA nirvANaM - mokSaM na prApnuvantIti // 23 // je nara mana saMvara karI re, e nAri parihAra, tikaraNa jogiM jogavaI re, te girUA aNagAra 24 je nara manetyAdi / ye punaH svaM manaH saMvRtya svalpArambhAH parihataparigrahA etasyA mahImahilAyAH parihAraM kurvanti, ta eva saMvaravantastrikaraNazuddhA anagArA bhAvitAtmAnaH saMyatAH sAdhavaH syuriti // 24 // ehavA zrIguru sevaiM re, vijayaseNa(na) gaNadhAra, nAma japaMtA jehanuM re, kamalavijaya jayakAra 25 ehavA zrIguru ityAdi / evaM vyAvarNitasvarUpAH suvihitAH svataH sAdhavo'pi sAdhupatayo'smadguravaH zrIhIravijayasUrIzvarapaTTapadmabandhavaH sAhizrImadakabbaranRpapradattasavAIjagadgurubirudadhArakA bhaTTArakAH zrIvijayasenasUrivarAH sevynte| yeSAM nAma smaratAM satAm, kaM - sukhamalanti dhArayanti te kamalAH tAttvikasantoSiNaH, teSAM sva-paradezaprApyavijayajayakArakaM bhavantIti samAsArthaH / paraM vistarArthastu prajJApanopAGga-vivAhaprajJapti-pravacanasAroddhAra-saGgrahiNyA Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 dibhyo manISibhiH svato'vadhAryaH suhRdbhiramatsaraiH / tathA yadatrA'saGgatamanupapannamalpadhiyA bhaNitaM, tat zodhyaM samarthanIyaM ca viziSTaziSTaiH / yataH 'santaH svayaM parahiteSu kRtAbhiyogAH' [ ] iti // 25 / / iti svAdhyAyarUpagUDhArthAvacUrNiH sampUrNA kRtA // Clo viveka zAha A-2003, sarvodaya hAiTsa, sarvodaya nagara, muluNDa-vesTa muMbaI-80 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 prakIrNa stotrAdi - saM. muni trailokyamaNDanavijaya A sAthe vividha kartAo dvArA viracita 15 jeTalI prakIrNa stutistavanAdi kRtio sampAdita karIne mUkI che. kRtionI hastaprato je je jJAnabhaNDAranI che tenAM nAmo te te kRtionA ante lakhelAM che. A kRtionI Xerox pUjya AcArya zrImunicandrasUrijI ma. tema ja zrIsuyazacandravijaya gaNivaryanA sahayogathI prApta thaI che. uparokta jJAnabhaNDAronA kAryavAhakono tathA zramaNavaryono hArdika AbhAra. 1. zrIbrahmarSi-racita zrIstambhana-pArzva-stavanam zrIvAmeyaM vidhu-sama-vadanaM, vande maGgala-kamalA-sadanaM, nirjita-durmada-madanam / azvasena-kula-paGkaja-sUraM, duHkha-mahA-ripu-paribhava-zUraM, vizvada-sakala-guNa-pUram // 1 // atula-bala-suragiri-sama-dhIraM, pApa-rajo-bhara-haraNa-samIraM, prApta-bhavodadhi-tIram / karma-dharA-dAraNa-zubha-sIraM, dazana-paGkti-jita-nirmala-hIraM, krodha-davAnala-nIram // 2 // mAna-karaTi-vighaTana-paJcAsyaM, dUrotsArita-mohana-hAsyaM, - amara-vadhU-kRta-lAsyam / nityaM sura-nara-pUjita-caraNaM, raktotpala-komala-kara-caraNaM, pAlita-nirmala-caraNam // 3 // duHkhita-jagatI-jana-gaNa-zaraNaM, vArita-janma-jarA-bhaya-maraNaM, mana-Ihita-sukha-karaNam / vidita-nikhila-bhuvana-traya-sAraM, prabhAvatI-hRdaya-sthala-hAraM, bodhi-bIja-dAtAram // 4 // Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 nityaM dharaNa-nAga-pati-mahitaM, nija-zaMsA-para-nindA-rahitaM, kevala-darzana-sahitam / surataru-cintAmaNyavatAraM, kAmagavIva samIhitakAraM, sevaka-janatA-dhAram // 5 // nija-tanu-rUpa-kAnti-jita-mAraM, sukha-bhUruha-secana-jaladhAraM, stambhanapura-zRGgAram / niHkRntita-mAyA-vana-gahanaM, duHkRta-dAru-mahA-bhara-dahanaM, samatA-guNa-zubha-bhavanam // 6 // dUrIkRta-vikaTa-pratyUha, vidhurita-bahu-bhava-tRSNA-vyUha, rakSita-sattva-samUham / prakaTita-dharmaM sattva-hitArthaM, jJAna-kalA-viditA-nantArthaM, sAdhita-turya-mahArtham / / 7 / / dahana-vadana-niHkAsita-nAgaM, darzita-paJca-namastU(skR?)ta-rAgaM, lambhita-sura-gati-bhAgam / nija-gati-jita-mAnasika-marAlaM, satataM yoga-parAjita-kAlaM, mahimA-moda-vizAlam / / 8 / / tribhuvana-vatsala-mamala-mamohaM, lokottara-zobhA-sandohaM, tyakta-sadA-vyAmoham / madana-mahA-bhaTa-bhaGga-tryakSaM, paramAnanda-sukhAvaha-dakSaM, pratyakSIkRta-lakSam // 9 // nIla-kamala-kajjala-sama-dehaM, niHkandita-pRcchaka-sandehaM, sallakSaNa-guNa-geham / aNimAdyaSTasiddhi-vistAraM, tIrtha-vibhu-zrIpArzvamudAraM, seve vAraMvAram // 10 // itthaM zrIstambhanaH pArzvaH, stambhatIrthAdhipaH sadA / saMstuto brahmaNA bhUyAt, bhavyAnAM bhavyasaukhyadaH // itthaM zrIstambhanAdhIza-zrIpArzvanAthastavanam // (lA.da.vidyAmandira - 15137) Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 jAnyuArI- 2019 2. jinastavanam zivazirasi nivAsaM yaH sadAzAvikAzaM, janayati jinacandraH prattapApAbu(mbu?)tandraH / satatamudayakartRtvena taM guptakartR prabhRtiracanato'haM naumi bhaktyA tamoham // 1 // jananamRtitaraGgApArasaMsAravArddha stribhuvanajanatAraM yAnapAtrAnukAram / jinaguNagaNaramyaM tvAM nirIkSyotsukatvaM, kimu na bhajati siddhidvIpasaMprAptihetoH // 2 // vimalavipulabhAsvatkevalAlokalakSmI prakaTitabhuvana! tvaM deva! sadyaH prasadya / zamitavitataroSa! dhvastaniHzeSadoSa!, praNatasuraharidro! duHkhine dehi manyam // 3 // praNamadamaranAthaprArthyamAnAMhiseva! sphuTamazivamiyantaM nAtha! kAlaM vinAthaH (?) / prazamitabhavatApaM dhvastabhAvArivArA 'janiSi punaridAnIM sarvathA'haM sanAthaH // 4 // natahitazatakArI tvaM bhuvi jJAnabhAbhiH parama iti satRSNaM nAtha! vijJapyamAnaH / pravitara zivazarmA'nantaduHkarmamarmA 'calakulizavilambaM mA sma kArSIrihA'rthe // 5 // madamadanakaSAyoddAmadAvAnalAciH prazamanaghana! manye puNyavAnadya nA'nyaH / sadatizayasanAthastvaM prabho! bhAgyalabhyaH, sphurasi hRdi madIye yat parAtmasvarUpaH // 6 // suranaravarahaMsazreNisaMsevanIyaM, sakalabhuvanalakSmIkelisadmAMhipadmam / Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 tava vasamAsa nikhilasukhamarandAsvAdasAnandacetA strijagadadhipate'haM bhRGgavat saMzrayAmi // 7 // . kimu dadhati vidhijJAH saspRhaM mAnasaM svaM, zamaghanajinarAja! nyastadoSAnubhAvam / sakalakuvalayaikollAsakaM vIkSya harSAt, tava vadanamajasraM zrIzritaM go'bhirAmam // 8 // jinavara! harahAsollAsikIrti mamAti, bahuvidhavibudhALU! tvaM vazaM brahmazarma! / . tanurucinicayAstadhvAnta! tattvAvabodhaH, zubhaMzamadamadhAmA sAdaraM prArthane'smin // 9 // yaH zrIsarvajJamevaM tribhuvanavinutaM prAjyapuNyopalabhyaM, hAsottrAsAdidoSapramathanamupamAtItarUpAtikamram / kAmasthAmapramAthaM vinayanutajanasvAntaraM jIvasUrya, stauti prItAntarAtmA zrayati na sa kathaM mokSalakSmI variSThAm // 10 // 3. vAcaka-udayavijaya-racita sthambhana-pArzvanAtha-stavana // bUjhavyo taiM prabho! zUlapANI e dezI // sadA saMpadA taiM prabho! iSTa ApI, teNi karI tujha thakI kIrti vyApI; jaladhi-jala thaMbha3 nAma tujha thaMbhaNo, teNi tuM vizvamaiM supratApI. 1 sadA saMpadA teM prabho! iSTa ApI... laMka rAmeM grahI sIta ANI sahI, sakati te tAharI jagaU jANI; tUsa tAharaI rAma pari mujha piNi, Rddhi meM vRddhi mi gehi ANI. 2 roga nAThA abhayadevasUriMdanA, tAharI bhakti tihAM kalpavallI; sakati-anurUpa tujha bhagati piNa tehavI, te phalo teha pari ati praphullI. 3 bhAgya Arogya saubhAgya ati pallavai; nava naveM raMga lacchI milAvi; iSTa je bhAva je tujha thakI nIpaleM, ahavaM mAharI buddhi bhAveM. 4 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 bhAvanA kavitaNI tujjha gocara isI, tehi ja tesu prabho! saphala karavI; ahavA suprasAdAdi avadhAra, caMda pari UjaLI kIrti dharavI. 5 koDi dIpAlikA jIva jasa Ujalo, merugiri sarisa te rayaNarAzI; dravya pAthodhi jala jema avicala sadA, udaya nitu hoiM sumati-prakAzI. 6 // DhAla - mero nAha niThura abhimAnI ho e dezI // ima vInatI dilamAMhi AMNo ho, prabho! morI vInatI dilamAM ANo ho; bhagati-bhAva-bhAvitanI paMti, prabha! mujhaneM piNa jANo ho. 1 ima... tujha sevaka te sahuno nAyaka, vizvavadIto rANo ho; gehI athavA sAdhu-ziromaNi, sahU kaheM amUlika dANo ho. 2 uttama saMgatithI hoi uttama, aha nyAya saparAMNo ho; tujha sama uttama kaho kuNa kahIiM, sevaka tema pichAno ho. 3 tumhathI dhRti-mati-kIrati pAveM, sovana-maNi supramANo ho; meru jisyA aMbAra sovananA, teja jhalAmala bhANo ho. 4 tujha sevaka saMgatithI pAvana, kavijana sujasa thapANo ho; sahajeM gaMgA-jala-nirmalatA, o prasiddha UkhANo ho. 5 vAMcA nANe kuNa ati rIjheM, sovanasAra vakhANo ho / hari-hara-pramukheM mana navi mAneM, sAco tuM kahivANo ho. 6 // DhAla - Aja to nisAna vAjeM dazaratha rAu ke e dezI // paiMsI to virAjai terI prabhutA anUpa ke koDAkoDI vAjA vAjeM, chatratraya zira chAjeM; ati divAjeM rAjeM, anUpama rUpa ke. 1 sura-nara pAra nAhi, tejeM daza dizi gAhi; sIha samo tuM hI ucchAhiM, atula sarUpa keM. 2 arI saveM tiM nivAryA, sUdhA paMtha tiM sudhAryA; __ pApabhayathi ugAryA, tAryA vaDa bhUpa meM. 3 moharAya Agho leI, tAhiM vizvAsa deI; jItI ugAryA tAryA(teI), taiM hI bhava-kUpa ke. 4 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 anusandhAna-76 karII mujai patAkA, dukha dekhI je hI thAkA; UdharyA bahu varAkA, avicala rUpa keM. 5 prabhutA ko tuM hI svAmI, anaMtI sakati pAmI; avicala sumati kAmI, raupaiM jaya-thUpa ke. 6 jagatra kIrati vyApai, ratnatraya tuM hI Apai, trIpadI prabhu suddha thAMpai, ravi-pratirUpa keM. 7 // DhAla - rAga mArU // pArzvanAtha thaMbhaNo meM, kalpavRkSa pAyo rI; atula bhAva-bhagati ANI, hRdaya-kamala dhyAyo rI. 1 AnaMda-amRta-meha vUTho, punya-phala dIpAyo rI; sukRta-amRta-vela saMcI, pApa-paMka galAyo rI. 2 lakha coAla bhuvana-nAtha, dharaNarAya dhyAyo rI; mAta vAmAdevIne teNe, bAlapaNaI hularAyo rI. 3 cosaThi iMdra dharI ANaMda, merU-pari hnavarAyo rI; Rddhi-vRddhi-siddhi sarva, vibhava atika pAyo rI. 4 jeNiM karI stuti vizAla, sujasa tiNe upAyo rI; ApaNo tiNa vizva mAhi, jIta-tUra vajAyo rI. 5 // kalaza // tapagaccha-maMDaNa durita-khaMDaNa vijayadeva muNIsaro, tasa paTTa-dIpaka zatru-jIpaka vijayasiMha divAyaro; tasa sIsa vAcaka udayavijayeM saMthuNyo paramesarU, zrI pAsa thaMbhaNa bhuvaNa-raMjaNa jaya jayo nita jayakaro. // iti zrI thaMbhaNapAsastavanaM // (lA.da. vidyAmandira - 12811) Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 21 4. kSemakuzala-kRta thambhaNa-pAsanAtha-stavana // rAga - dezAka, DhAla - duhA // zrI jina-mukha-kaja-vAsinI, kamalAsani sarasati: tuM mujha matinuM maya kare, hu tumaya akaMti. 1 sasi-vasa(da)NI miga-loyaNI, [...] suadevi; samarI pAsa-mahimA thuNu, mujha vadanAMbuja-sevi. 2 sAradadevi pAsau laI, thuNasyuM svAmI pAsa; dharaNarAya paumAvaI, vaIruTTa sevaI jAsa. 3 // DhAla - tu caDIu ghaNamANa gaje, rAga bhUpAla / amarapurInaI jIpatI a, nayarI vANArasI sAra tu; azvasena rAjA rAjIu a, rAjya karai udAra tu. 4 tasa aMtaHpura-maMDaNI me, rANI vAmAdevi tu; tasa kukhi prabhu avatarA o, jasa karaI sura-nara seva tu. 5 bAlapaNi dayA-sAgaru me, jehanI nirmala buddhi tu; jalaNi (ja)laMto nAga [ka]DhIu o, dIdhI nAga-pari(ti) riddhi tu. 6 iyuM jinaserA(vA) nami-vinamI, pI(pA)yo vidyAdhara-rAja tu; pAsa-darisaNa navakAra, prasItusaro(pasAi, sAro?) visahara-kAja tu. 7 prabhu-pa[da]-kamali bhasala pari, seva karaI sura-rAya tu; jina-sAsana-sAMniddhi karaI, sAraI saghalAM kAja tu. 8 // DhAla - pAsa jakkhi sevA karaI // saMkaTa vikaTa samai [...] nAmi tu; sA(pA)sa jiNiMda guNa gAyatA, nitu huI maMgala-dhAma tu. 10 bhavaNAdhipa vitara valI ya, joIsanai sura-vRMda tu; je duSTa deva parAbhavai o, tumha nAmi thAi maMda tu. 11 bhUta preta devI devalA a, gotradevI khetrapAla tuM, sAiNi-bhaya TAlavA me, tumha nAma-maMtra rakhavAla tu. 12 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 kAmaNa mohaNa kaDula save, duSTa maMta-taMtaha yoga tu; bhaya Iti save durita Talai o, tumha nAmi lahai bhoga tu. 13 sukhasaMpadA bahu gajaghaTA e, turaga-ratha pAyaka koDi tu sura-nara rAya kheva karai e, tumha nAmi kara joDi tu. 14 // DhAla - rAga soraThI, jiNiMda muNiMdara e DhAla // vAmAnaMda re sukhaseMda re, mujha sukha-sAgara-caMda karma-ripu-mRga-kesarI; bhava-taru-matta-gajeMda re, TAlai saba duHkha-daMda re. 14 jiNiMda re muNiMda re, tumha nAmi paramAnaMda; jaga saghalo tujhanai japai, thaMbhaNa pAsa jiNiMda re. 15 ji... khAsa-sAsa-bhagaMdarA, jara-koDhAdi vRMda; dravya-bhAva rA(ro)ga TAlavA prabhu!, tu chai tribhuvana-veda re. 16 sAgara-nadI-taTAkanA, jala karai gagani vAda; tihAM paDIyA tujhanai japai, te pAmai pravahaNa-vRMda re. 17 dAvAnala va(ta)NA, jvAlA ativikarAla; tihAM paDIyA tujha naI japai, pAmai jalada vizAla re. 18 visahara atikopi caDyo, dharai phaNI-maNi-ATopa; visahara-visa-bala bhaMjavA prabhu!, tumha nAma jAMgalI jApa re. 19 dhADAM cora-ripu taNA, jeha na mAnai ANa; tumha nAma-maMta-jApi karI, teNi na vAlai prANa re. 20 kesarI atihi kopIu, deto gagani phAla; pAsa-nAma-maMta-aSTApadi, bhaya thAi savi visarAla re. 21 madi karI gaja mAtalA, unmUlai taru-vRMda; gaja-upadrava TA[lavA] prabhu!, tumha nAma-maMta mRgeMda re. 22 bhavi karI atibhISaNAM, ripu bala bhaDa saMgAma; prabhu-nAma-maMtra-jApi varai, jaya-kamalA abhirAma re. 23 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 // DhAla - araNaka mAtA ima bhaNi, rAga siMdhuo goDI // dyai dhai jina-pada sadA, pahu! moha alAjo apAra re; tu karuNA-rasa-sAyaru, nAgaru bhava-jala-tAra re. 24 tuM mere jiako AdhArai, dhai dyai darizaNa ApaNu... tribhavana mAhi amArino, paDaha vajaDAvA kAji re; mAri-zabda nivAravA, rAjai tribhuvana-rAjA. 25 zrI jina pAsa nhavaNi karI, jIvI yAdava-koDi re; seDhI-taDi rasa sIdhdhalo, kIdhalI kanaka-koDi re. 26 ziva-sAsana mada moDIu, tUta zidha(va)liMga zatakhaMDa re; siddhaseni tumha stuti-balaI, bujhavyo rAya pracaMDa re. 27 bhadraba(bA)hu zruta-kevalI, mAri-nivAraNa-hAra re; uvasagahara-stavani karI, kIdho jaga-upagAra re. 28 abhayadevasUrI taNo, roga-vidAraNa-hAra re; thaMbhaNa pAsajI rAjIu, e prabhu trijag2a-Addha(dhA)ra re. 29 tuM zaraNAgata-paMjaru, tuM hita-kara nija tAta re; nija bAlakanai pAlavA, tu chai tribhuvana-mAta re. 30 tumha nAma-maMtra-cintAmaNi, japatA jayajayakAra re; riddhi-vRddhi-sukha-saMpadA, pAmai rAja udAra re. 31 // DhAla-phAganI, rAga kedAru // jaya prabhu mahimA-sAgara, nAgara jagaha-zRMgAra; trihu bhuvane tAharUM, rAja jau udAra. 32 jaya jagavyApI thApI, pratimA guNaha bhaMDAra; vividha nAmi karI dIpatI, tribhuvana-jana-AdhAra. 33 khaMbha-nayara-mukha-maMDaNa, thaMbhaNa pAsa jiNida; jIrAula jaga-maMDaNa, japatA paramANaMda. 34 ami amiajharo prabhu, vighnaharo cintAmaNi pAsa; navakhaMDa navapallava prabhu, pUraiM saba ja Asa. 35 saMkha(khe)zvara prabhu loDaNa, khAto paMcAsara pAsa; kalikuMDa aMtarIka koko, varakANa goDI sAsa. 36 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 anusandhAna-76 phalaviddhi masI(gasI) ava(va)tI, vei ajAura pAsa; sagaphaNo nAriMga rAvaNa, sahasaphaNo prabhu pAsa. 37 ghRtakallola kalharo, kareDo kaMboi pAsa; ubAravADI sAmalo, bhAbho balAjo pAsa. 38 gADarIu sa jiNa jaMgaraM (?), [...] jaNa jagadIsa; Adhi-vyAdhi-bhaya cUrai, pUrai sayala jagIsa. 39 tribhuvana mAMhi vistUMru, vividha pari [prabhu] nAma; bhaya-iti-mAri nivAravA, pUravA vaMchita kAma. 40 lAkha igAra pUjI karI, surapati sArai seva; nava dina sAta mAsa pUjiyA, rAmi thaMbhaNa deva. 41 kanhaDi sAThi sahasa pUjIA, varasaha saMkhyA jANi; vAsugirAI pUjiyA, aisI sahasaM maMDANi. 42 sura-nara-kinnara-jyotiSI-vidyAdhara-muni-koDi; tribhuvana-jana sevA karu, praNamai doa kara joDi. 43 rAja-ramaNi navi mAgIi, mAgIi avicala vAsa: prabhu-pada ziva-pada sukhaDI, Apau lIla-vilAsa. 44 ajarAmara sukha ApI, thApau sevaka pAsi; nija ba(bA)laka cintA kare(rI), prabhu! mujha pUrau Asa. 45 jaya prabhu! gAma gAmi ThAma ThAmi nAma nAmi ji[na]varu, sakala sukha mujha dAna devA, pragaTa pAmyo surataru; zrIhIravijayasUriMda rAja, thaMbhaNa pAsa jiNesaru; zrI paMDita mahimuNaMda sIsa thoNyo, kSemakusala karu. 46 // iti zrIthaMbhaNa pAsanAtha stava saMpUrNa // . __ (AzApUraNa jJAnabhaNDAra - amadAvAda) Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 5. zrIjinasukhasUri-racita stambhana-pArzvanAtha-stavana // DhAla yodhapurInI // thaMbhaNapura-sAmI ho namIyai sira nAMmI; jaga-aMtara-jAmI ho prabhu yAtrA pAMmI. 1 bhavanA bhaya TalIyA ho mujha sAhiba milIyA; dukha dUrai TalIyA ho mana-vaMchita phalIyA. 2 tAraNa sukha-kAraNa ho darasaNa tumhAro; mithyAta-nivAraNa ho samakita cai sAro. 3 sevaka saMbhAro ho sAro kAja sahU; vInataDI avadhAro ho paragaTA pAsa pahU. 4 Adara kari Avai ho loka tiloka taNA; prabhujInai [va]dhAvai ho gAvai sujasa ghaNA. 5 aNateDI Avai ho navanidhi siddhi sahU; parabhava siva pAMmai ho kevala-lAbha sahI. 6 purava punAi ho praNamyA pAsa dhaNI; sukha dIyai sadAi ho jinasukhasUri bhaNI. 7 // iti zrIstaMbhanapArzvanAthastavanaM // 6. zrIraMgakuzala-racita stambhana-pArzvanAtha-stavana sadA Asa mujha pUravai pAsa sAmI, prabho caraNa-sevA karuM sIsa nAmI; iNai kalijugai ekalamala virAjai, prabho thaMbhaNapuraThiya guNahi gAjai. 1 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 // DhAla // bharatai suprasiddhI vANArasi pura sAra, prANatathI cavi kari avatarIyau sukhakAra; asaseNa-kulaMbara-rajanIkara-sama guNa-ThANa, paTarANI-vAmA-uyarai haMsa-samAna. 2 posa-paDhama-pakhi dasami-dinai janamyau prabhu pAsa, nIla-varaNa tanu sahatau o pUrai mana-Asa; chapana kumari mili sUya-kamma kari jina-guNa gAvai, meru-sikhari saba iMdra jai jinanai nhavarAvai. 3 // dohA // paMca rUpa karI nirakhatau, dhArati prabhu-siri chatta; mAta-pAsi mUkI karI, niya niya ThAmai patta. 4 // DhAla // kamaTha kapaTa saTha tapa tapai o, tihAM pahutA prabhu pAsa; jalatA ahi-juga dekhi kari, kADhi maMtra diya tAsa; paumAvai dharaNiMda pada, pAmI pUrai Asa, pAsa taNI sevA karai a, tiNi ghari lIla-vilAsa. 5 anukrami jovana pAmi paraNi prabhAvatI, saMsArika-sukha anuhavI o; tIsa varasanai aMti avasara jANAvai, lokaMtika suravara bhavI a; dei saMvacchara-dAna dIkSA AdarI, posa bahula igyArasI o; saMjamadhara varadhIra acala akaMpita, suragirinI pari maharisI o. 6 kamaTha-asura meghamAlI, varasAvai ghaTA kAlI; jala Avyau nAsA-nAlI, dharaNiMda-AsaNa cAlI. 7 tatakhiNa dharaNiMda padhArI re, prabhunau uvasagga nivArI; tihAM nRtya karai paumAvai re, mana-suddhai jina-guNa gAvai; virahai mahiyali sAmi, nava nidhi prabhunai nAmi; o sevai sadA a, tiNi sukha-saMpadA o. 8 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 jAnyuArI- 2019 caDIya saMmetagiri suddha Atama dharI, karIya saMlehaNa mAsabhatta, chedIya kamma aDa kSaya karI jinavarU, Asaya sukkha sivapurIya patta; ajara agocara amara akSara paraM-paramapada nimmala'NaMtanANI, siddha alekha arUpI niraMjana, nirupama guNa ikatIsa prANI! 9 iNi parai thaMbhaNapurai bheTyau pAsa thaMbhaNa jiNavaro, ghana-nIla-ruci-tanu nAga-laMchana kAya nava kara manaharo; zrIkanakasoma muNiMda sahaguru parama mahimA-sAgaro, tasu sIsa raMgakusala sujaMpai sadA saMgha-sukhAkaro. 10 // iti zrIstaMbhanaka pArzvanAthastavanaM samAptam // 7. muni-guNasaubhAgya-racita thambhaNa-pArzvanAtha-stavana vaMdIu vaMdIu re khaMbhanayarano rAjiu, ___ thaMbhaNa pAsajI re bahu guNa geha vIrAjIu; jJAna darisaNa re sUrijanI pare dIpau, vara saMyama re kariya karma-dala jIpatau. 1 rUaDau sohai re vAmA-kUkhiI haMsalau, jana-mana mohai re sobhAgI kuMara bhalau; pariNAvi re bala karI kUariM prabhAvatI, ___ parihari rAjariddhi re loga tyajI hUA AyatI. 2 jasu sevai re sUravara narapatI rAjIu, gajapati-geli re cAlai jina-pati rAjIu; jinajI rAo re sUrapati, guruhiM vakhANIo, trIbhUvana sAre re thaMbhaNa pAsa sU jANIo. 3 dharaNindrarAjiI re pAsa jiNesara saMthuNo, gaNadharadevi re sUtra majhAri vakhANIo; pAlai janajI re ANa kharI tuha nIgalI, kavIaNa bhAkhai re te bhavIaNa AsthA phalI. 4 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 anusandhAna-76 sirivijayadAnasurIMda gIrUA sUri-guNi karI dIpatA, saMtoSa karI bhagavaMtajI mada moha ripU bala jIpatA; tasu sIsa-lesiMi gUNasobhAgiI thuNiu pAsa jiNesarU, saMvata sola navotare sirikaraNasAdhU kRpAkarU. 5 // iti zrIthaMbhaNapArzvanAthastavanam // (gujarAtI jaina saMgha - kalakattA - 1034) 8. vAcaka-zubhavardhana-racita sthambhana-pArzvanAtha-vinati ari-thaMbhaNa thaMbhaNa zrIpAsa, sevaka-jananI pUrai Asa; durjana durjananai tuM saMharai, dhyAtA jana Apada nistaraI. 1 thaMbhaNa pAsa Asa savi pUri, cADa pisuNa jaNanai tuM cUri; vaIrI savi leje nirvaMza, kamalApatai jima kIdhuM kaMsa. 2 . thaMbhaNa pAsa duSTa nirdalaI, jima mRgeMdra AvI mRga mi(gi)lai; duSTa save UtArai mANa, kamaThAsura jima bhaMjai prANa. 3 nirAdhAra sAdhAru deva, thaMbhaNa pAsa taNI karUM seva; saMkaTa vikaTa nasADai dUri, aMdhakAra jima Ugyai sUri. 4 ima tavIu thaMbhaNa pAsanAha, dharaNiMdra-pumAvai taNu nAha; siri khaMbhanayari jiNi kiya nivAsa, zubhavardhana vAcaka pUri Asa. 5 // iti zrIthAMbhaNApArzvanAtha vInatI // // saM. 1624 varSe maunaigyArasidine zrIkumAragirau budhavAre likhitAni etatpatrANi // (lA.da. vidyAmandira - 6268) 9. thambhaNa-pArzvanAtha-vinati varasaha lAkha igyAra, iMdri pAsa jiNa pUjIyA; koi na 'jANai pAra, Agai o aNAgatA. 1 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 nava diNa sAtai mAsa, zrIrAmi ArAhIA; thaMbhaNa sAmI pAsa, sAra kare je mAharI. 2 kAnhaDa thaMbhaNa pAsi, ArAdhyA ekamani; varasaha sAThi sahassa, pUjyA lei dvArikA. 3 sahasa isIi pramANa, vAsigi rAjA pUjiyA; kAMtI taNAM vAhaNa, Upari rahIyAM pAsa jiNa. 4 vAhaNa avyAMsAta(avyAghAta?), thaMbhAvai thAMbhaNA dhaNI; hui asaMbhama vAta, dhanadatta tihAM dhyAni rahauM. 5 dhyAna taNai majhAri, zrAvaka tihAM sAmiNauM lahai; Avi serasi Nagari, sAyara mAhithI sAmiNI. 6 sAmiNI kahIu vAta, dhanadatta tU dhyAni achai; kAcA tAMtaNa sAta, melhina ApuM pAsa jiNa. 7 melhayA tAMtaNa sAta, dhanadatta dhIrau hUu; huI payAlihi vAta, pAsa jiNesara jAisi. 8 TalavaliA savi nAga, nAgiNi karatI na ucchaNAM; daina sAmI-pAga, vAsigarAu valagI rahiu. 9 dIdhA sAmI-pAga, pAsa jiNesara ApaNA; bolAvyA savi nAga, uchavihi AvyA ghaNAu. 10 pANI mAhi pramANa, sAmiNIaM sAcauM kahiuM; dhanadatta rahai ahinAMNa, padamAvatIaM pUrIo. 11 padamAvatIa pAsa, ApyA tihAM ANI karI; haUA vAhaNi vAsa, parahaNa pAchA vAlIyAM. 12 sIghaladIpaha mAhi, cAlyA lei pAsa jiNa; kAMtI pahutAM vihANi, AThe pahura ArAdhatAM. 13 pahutA nayara majhAri, kAMtIya lei karI; praNamai chai nara-nAri, sAMnhA baiThA baisaNai. 14 uchava karai abAha, pAsa jiNesara sAmIa; a(A)vyA o jaganAha, Agai Adi pUjIyA. 15 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 anusandhAna-76 nAgArjani o nAha, rasanai kAraNi ANIA; kAMtI huI aNAha, thAnaka pUjai pAsa jiNu. 16 seDhI-taDi nidhAna, ANI melhA jogI; vizva mAhi me pradhAna, draSTi sIdhI kanakasiddhi. 17 thaMbhaNa nAma pramANa, sAmi! tamhArau tyAhAM thakau; nAyaNi rahii aMhanA(?), pAlitasUrihiM pUriaM. 18 kivalI gA iha jJAna, dIdhau sAmI pAsa jiNa; dugadha jharai madhyAni, pavitraNu pUThi Aviu. 19 gAiha paDiuM deThi, nAThI gAi disA mahI; khUtI kharIa ja heThe, mukha dIsai tumha pAsa jiNa. 20 varasaha paMca satAni, jAkhaha nA(sA?)mi pUjiA; abhayadeva guru jJAni, pragaTa ja huA pAsa jiNa. 21 pAsa! pApa haresi, choDI na sAmI mAharA; taM pachi choDesi, mayA karInai mU rahai. 22 thaMbhaNa thirauM vibhAsi, kaliyuga sAcau tuM dhaNI; paDiA saMkATa] pAsi, choDi na sAmI sAmalA. 23 kUDI kalihi majhAri, sAcau sAmI thaMbhaNau; jo sevaiM saMsAri, pAtaka jAiM pApIyAM. 24 jIvati jIvaI kAI, je jiNavara jANai nahIM; jima AvyA tima jAi, mudhi na jANai sAminI. 25 hiyaDA hAtha ja joDi, navakAri namiyai ghaNauM; saMkaTa bhaMjai koDi, arihaMtaha ArAdhatAM. 26 ArAdhai ekavAMrA, jiNavara o joi karI; te(ta)U tarai saMsAri, mana-sudhi mAnau ghaNau. 27 pUjaMti pArzvanAtha, hiyaDai bhAva dharevi je; te nara hui sanAtha, thaMbhaNa svAmI sevatAM. 28 pAyAlihi parimANa, mahiyalihi mAnai ghaNauM; sivapari tuM ja jANa, pAsa jiNesara thaMbhaNA. 29 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 31 lAMchaNaDai dharaNeMdra, sAmiNi sAhija cauM karai; baiThA je jogIMdra, sarvajJa sAmI thAMbhaNA. 30 saMsAri visama kalApa, dIsai sAmI pAsajiNaM; pheDai bhava-daha-tApa, sayala saMgha rakSA karai. 31 sura-nara karai nitu seva, caraNa-kamalaM tumha pAmIaM; pAsa jiNesara deva, saMkha na lAbhai saI dhaNI. 32 siddhi-buddhi taNA dAtAra, vInataDI avadhArI; saMkaTa-bhaMjaNahAra, kAmika tIratha pAsa jiNa. 33 pAsa taNau paramANa, paDhai guNai je sAMbhalai; tIha ghari nitu suvihANa, cirakAlii cAio bhaNai. 34 // zrIthaMbhaNapArzvanAthavInatI samApta // 10. thambhaNa-pArzvanAtha-stavana (apUrNa) paya paNamiya sayala jiNiMda deva, devAsura mAnava lahiya seva; paramANaMda-dAyaga ghuNuMa heva, thaMbhaNapura-maMDaNa pAsa deva. 1 pApa-timira-nivAraNa-vimala-haMsa, vara-vAmAdevI-uara-haMsa; AsaseNa-naresara-kula-vataMsa, dIpAvyu jeNai ikkhuvaMsa. 2 vANArasI nayarI jasu jamma, jaya bhaMjiya-dujjaya-moha-camma!; jaya nijjiya-dujjaya-aTTha-kamma!, payaDIkiya-suhakara-vimala-dhamma!. 3 jaya nijjiya-dujjaya-mayaNa-bANa!, kamaThAsura-dujjaya-daliya-mANa!; aMgIkiya-jaNa-gaNa-pavara-ANa!, bhaviaNa-maNa-bhAva-jANa!. 4 jaya jaNa-kamalAgara-saraya-caMda!, jasa seva karai muNi-rAya-viMda; jaya bhaMjiya-mAyA-vallI-kaMda!, jaya kevalanANI! vara-diNiMda!. 5 jasa seva karai dharaNiMda rAyA, padamAvatI sevai jasu pAyA; jaya sayala-surAsura-maNua-rAya!, jasa sohai nimmala nIla kAya. 6 bhava-sAyara-tAraNa-pavara-jANa!, sura-mAnava patta(bha?)Nai guNaha gANa; sukha-dAyaga! nAyaga! guNa-nihANa!, sevakanaiM Apau vimala ThANa. 7 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 anusandhAna-76 // DhAla | rAga dezAkha / je bhaviaNa jI pAsa jiNesara mani dharai, te bhaviaNa jI duttara bhava-sAyara tarai; pAsa-nAma jI bhaviaNa je hiyaDai dharai, aya mahAbhaya jI sAtai te dUra karai. 8 bhaya pihilu jI roga taNua ja jANIi, bhaya bIju jI pANI taNua vakhANIi; bhaya trIju jI Aginau cauthu sIhI taNu, bhaya paMcamu jI hAthI keru te gaNu. 9 bhaya chaThau jI duTTha ja cora taNu bhaNu, bhaya sAtamu jI virI taNu ajahu~ ghuTuM; o mahAbhaya jI sAtai upadrava navi karai, je bhaviaNa jI pAsa-nAma nati mani dharai. 10 pAsa-nAmaiM jI saMkaTa vikaTa save Talai, pAsa-nAmaI jI mana-vaMchita saMpati milai; pAsa-nAmaI jI duragatinA dukha savi Talai, pAsa-nAmaI jI asubha karama saghalAM gilaI. 11 pAsa-nAmaiM jI ja(jA)kiNi sAkiNi navi naDai, pAsa-nAmaiM jI... (lA.da. vidyAmandira - 6139) 11. zrIbrahma-racita stambhanaka-pArzvanAtha-stavana sakala-suMdara jina-guNa sohai a, bhavika loka taNAM mana mohai a; prabhu dayA-rasa-pUraNa dIsai o, nirakhatAM mana-paMkaja vikasai o. 1 pahuvi pUrava-disi ati gahigahi, jaNaNi-vAmA-udari udaya lahi; gagana-maMDali kuli AsaseNanai, caData-teji sohAvai lokanai. 2 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 sahisa aka aThyottara lakhyaNaiM, kiraNa-rUpaI sohai pUraNaiM; kumata-pAkhaMDa-ghuaDa-trAsa a, sujasa-tejaI daha disi vAsa a. 3 jhalahalai nitu kevala-maMDalai, durita-moha-aMdhAra sahu Talai; kugati-tArA-teja harai sahI, adhika UMcI padavI prabhu lahI. 4 udayavaMta sadA jana-mani gamai, Upari saMga kadA navi Athamai; suguNa-zreNiiM nitu UMcau paDai, asubha sahu taNai vasi navi paDai. 5 karama-cora taNAM bala TAlai a, bhavika-loka prabhAti nihAlai a; harai sItala-pAtaka-TADhaDI, khaya gaI aganyAna nizA vaDI. 6 dharama-vANI kAni suNAvao, teha ja suddha prabhA jagi ThAva; oha ja acarija mujha mani bhAvao, bhavikanA bhava-tApa samAvao. 8 sujana-mAnasa-kamala jagAvai a, mugati-paMthI paMthi lagAvai a; bhavika-kamala-vikAsa tiNi karai, mana-saMdeha-timira savi harai. 9 sudhara-dhIrima-meru cihuM disiI, prabhu vihAra karai nitu mana-rasai; bihUM parai dharma-vANi ja jana karai, sukRta-lAbha anaMtau AdaraI. 10 isiu adabhuta dinakara vaMdII, sugati-saMpadasiuM cira naMdIi; ikamanA prabhu nisidini dhyAiai, sayala vaMchita jehathI pAIaI. 11 jina-guNa-stava dina prati je karai, citi aDhAra i akSara saMbharai; suguru saMgati pari saghalI gUhii, vividha vaMLi(?) te nizcai. 12 navi lahai kali-kaMdali ApadA, sa jisi pAmai navanidhi saMpadA; caraNa-laMchaNi visahara bhaNIi, guNa anaMte prabhu vakhANIi. 13 karai sevA dharaNiMda phaNapatI, namai vairoTyA padamAvatI; vikaTa saMkaTa koTi sadA harai, prabhu-sumUrati dIThai mana Tharai. 14 dIi vaMchita sura-maNinI paraiM, jina ArAhau atighaNa Adarai; [...] 15 // kalaza // ima sakala-sukha-kara pApa-tama-hara pAsa jiNavara dhyAai, bhala-bhAva ANI madhura-vANI svAminA guNa gAIaI, Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 madhukara taNI pari prema mani dhari caraNa-kamalaI lAgIi, kahai zrIbrahma raMgiiM acala saMgaI sadA sevA mAgII. 16 // iti zrIstaMbhanakapArzvanAthastavanam // (lA.da. vidyAmandira - 1221) 12. zrIsaubhAgyasUri-ziSya-racita sthambhana-pArzva-stavana hAM re prabhu vAmA-naMdana jaga jyo, tuM che anopama dInadayAla, thaMbhaNa pAsajI; hAM re prabhu-mukhaDaM tejeM dIpatuM, jAMNe punama-caMda visAla. 1 thaM0 hAM re vikasita paMkaja pAMkhaDI, sohe AMkhaDI atIheM rasAla; hAM re tujha nayaNe halapatI taNA, tare pASANa jaladhI majhAra. 2 hAM re abhayadevasUriMdanA, tujha nayaNe (nhavaNe) nAThA roga; hAM re jyogeMdre rasa-siddhi karI, pAMmyo nIta-navalA saMyoga. 3 hAM re aMtarayAmI manataNA, tujha mahimA meru-samAna; hAM re dilabhara neka nIhAlIyeM, lahIiM traNa-bhuvana-sanamAna. 4 hAM re prabhu-darIsaNa-sukhaDI cAkhIneM, mUjha hela paDI jinarAja; hAM re pUraNa sukha pAMmyA vInA, haveM palaka na choDuM pAya. 5 hAM re tujha sevA bhaNI mAhareM, kAMI raDha lAgI che joya; / hAM re have mujha sama triNa jagata meM, adhiko nahI sukhIyo koya. 6 hAM re bholI bhagate rIjhavU, nIravahevo suguNa-saneha; hAM re saubhAgyasUrIcA sIsaneM; pragaTeM sUkha Atamageha. 7 // iti sthaMbhanapArzvajinastavanaM saMpUrNam // "OOOOOOOOOOO 13. zrIkalyANavijaya-ziSya-racita posInA-pArzvanAtha-chanda sarasati samarI kavi-jana-guruNI, vara-vidyA-rayaNa-rohaNa-dharaNI; posiNApura vara pAsa taNI, gAuM kIrata mahimA ya ghaNI. 1 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 jAnyuArI- 2019 azvasena-narAdhipa-vaMza-maNI, cita-ciMtita-pUraNa-deva-maNI; mAnava-mana-mohana tuhi jayo, tujha mukha-zazi dekhita harSa bhayo. 2 kali-yuga-marumAM sura-taru sarikho, phiratAM phiratAM meM tuMhi nIrakhyo; harakhyo manameM parakhyo jaba meM, pAyo sAco sAhiba aba meM. 3 sura asura naresara bhamara pareM, tujha caraNa-kamala nIta ramaNa kareM; kezara caMdana ghanazAra ghazI, nara nArI puje prema hazI. 4 bhaviaNa-kamalAkara-sUra samo, praha uThI premeM pAsa namo; bhava-bhAvaTha-bhaMjana tuhi milyo, tiNe sayala manoratha mujha phalyo. 5 dhana tujha jananI vAmArAMNI, jINe janamyo jIna bahu-guNa-khAMNI; caMpaka-varaNI jana-mana-haraNI, dhana rAMNI prabhAvati tujha gharaNI. 6 jasa mana tujha dhyAMne pUra (dhyAMna mayUra?) rahe, tasa pAtika-pannaga na rahe; sahajeM mana-vaMchita teha laheM, ahaniza je nara tujha dhyAna raheM. 7 gurjara-dhara-gorI-bhAla-tilo, saMkhezvara-pAsa jiNaMda bhalo; mAlava magasI jana-mana-haraNo, mevADeM navapallava sUguNo. 8 phalavadhi phala-dAyaka marudezeM, navakhaMDa namo soraThadezeM; pUrava rAvaNasiMNagAra yathA, rAadeza posiNo pAsa tathA. 9 khilA khaMtilA raMga valI, tujha maMdira nAce lalIya lalI; kAMmanI kaNayaranI kaMba jIsi, tAharA guNa gAo hasiya hasI. 10 tujha kIrata dhavalI jagata phireM, nIsUNI sUra mAnava citta Thare; dharaNIdhara ahaniza seva kareM, padmAvati saMpada sakala kare. 11 saMkaTa saghalAM tujha nAMma TaleM, tujha nAMmeM lacchi ya Aya mile; tujha nAMmeM nAseM roga save, dohila nAMveM tujha nAMma bhave. 12 dIna dIna dolata caDhatI karajyo, sevaka-saMkaTa saghalAM harajyo; vInati kahuM kara joDa ghaNI, tuM svAmI sabala vIveka-dhaNI. 13 jaya vAmA-naMdana muni-pavaro, jaya bhaviyaNa-vaMchita-kalpa-taro; zrIkalyANavijaya-guru-sIsa kahe, je seve te navanIdhi lahe. 14 // iti zrIpArzvanAthachandaH sampUrNaH // (lA.da. vidyAmandira - 1803) Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 anusandhAna-76 14. pArzvanAthastuti zrIpArzvanAthaM praNamAmi devaM, devAsurairvanditapAdapadmam / padmAvatI-kalpita-nirvikalpaM, kalpadrumAbhaM dharaNendrapUjyam // 1 // ye prAtihArya-kalitA kali-tApa-muktA, muktAphalojjvala-yazaH-paripUritAzA / mukti prati pratibhavaM bhavanAdhinAzA, nAsAmitAnahamahaM dazameva siddhayam (?) // 2 // tripadivadatibIjo mUlasiddhAntamUlo, gaNadharami(ma)tisaMsthiskandhabandhopamAgaH / / viTapivadanayogaH patrapuSpaprakIrNaH, zivasukhaphaladaH syAt zrIzrutajJAnavRkSaH // 3 // kSudropadravarogazogahariNI dAridravidrAviNI, nAgavyagrakarA phaNatrayadharA dehaprabhAbhAsvarA / pAtAlAdhipatipriyA praNayanI cintAmaNI dehinAM, zrImatpArzvajinezazAsanasurI padmAvatI pAtu vaH // // iti zrIpArzvanAthastuti // (lA.da. vidyAmandira - 16152) 15. zrIjinasukhasUri-racita goDI-pArzvanAtha-stavana // DhAla - luMgI lyAjyo re ahanI // guNa gAjyo re, guNa gAjyo re... goDIpura-nAyaka lAyaka jina-guNa gAjyo re... 1 vAmAjI ho naMdana vaMdana neha lagAjyo re... 2 kesara kara dharAya kacolaki aMga racAjyo re... 3 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 37 nava nava prabhu Agali nATaka nAca navAjyo re... 4 mana-mohana sohana mUrati dhyAna dharAjyo re... 5 sukha-kAraNa tAraNa samakita ima upAjyo re... 6 jinasukhasUri kahai jinajInI jAtra jAjyo re... 7 // iti zrIgoDIpArzvanAthalaghustavanaM // * * * C/o. atula kApaDiyA e-9, jAgRti phleTa, pAlaDI, amadAvAda-7 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 anusandhAna-76 stambhatIrthasatka rAjIA-vAjIA zrAvakanAM sukRtotuM varNana karatI bhASA-racanA (apUrNa) - saM. gaNi suyazacandravijaya muni sujasacandravijaya purAtattvavid jinavijayajIe ghaNAM varSoM pUrve "prAcIna jaina lekhasaMgraha" pustakanA be bhAganuM sampAdana karyu hatuM. te pustakanA bIjA bhAgamAM temaNe khambhAtanA cintAmaNi pArzvanAtha prabhunA prAsAdanA be zilAlekhone prakAzita karyA hatA. temAMno pahelo zilAlekha kALA pASANapaTTa para kotarAelo hato, jemAM mukhyatve vi.saM. 1165mAM khambhAtamAM zrIcintAmaNi pArzvanAtha prabhunA jinAlayanA nirmANanI tema ja vi.saM. 1352mAM te ja jinAlayanA jIrNoddhAranI vigato noMdhAyelI maLe che. jyAre bIjo zilAlekha pU. pra. kAntivijayajI ma.nA hastalikhita pratasaMgrahamAMthI temane maLyo jemA cintAmaNi pArzvanAtha jinAlayanI pratiSThA vi.saM. 1644mAM rAjIyA tathA vAjIyA - e be zrAvakoe karyAnI noMdha maLe che. jinavijayajI e lekhanI vigata tyAM nIce mujaba TAMke cha : "mULa lekha kyAM AgaLa Avelo che te kAMi e pratimAM lakheluM nathI. parantu lekhamAM ApelA varNana uparathI samajI zakAya che ke te khambhAtanA cintAmaNi pArzvanAthanA mandirano hovo joie. A lekhanI uparano (pahelo) lekha paNa cintAmaNi pArzvanAthanA mandiramA ja Avelo che. parantu te to AnA (bIjA lekha) karatAM bahu jUno jaNAya che. tethI jaNAya che ke A (bIjA) lekhamAM jaNAveluM cintAmaNi pArzvanAtha- mandira uparanA (pahelA) lekhamAM sUcavelA mandira karatA jU, hovU joie. A (bIjA) lekhamAMnI hakIkata pramANe to spaSTa jaNAya che ke e mandira navIna ja bAMdhavAmAM AvyuM hatuM." Ama jinavijayajInA mata mujaba te banne zilAlekho be judA judA jinAlayanA hovAnuM spaSTa thAya che. ApaNe ahIM te aMge vicAra karatA pUrve to bIjA zilAlekhano sAra joIzuM. zilAlekha-sAra : kavie kAvyano prArambha prabhu pArzvanAtha tema ja mahAvIrasvAmI bhagavAnanAM noMdha : hAthapothI para "zrIhIrasUrIzvarajI mahArAjanAM dharmakRtyornu varNana" evaM zIrSaka jovA maLe che. parantu kRti jotAM uparanuM zIrSaka bAMdhela che. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 stutipadyo dvArA karyo che. tyAra pachInA trIjA padyamAM kavie prabhu vIranI ziSyasantatinuM varNana karI, cothA-pAMcamA padyamAM A. zrIjagaccandrasUrijInI paramparAnA A. zrIhemavimalasUri tathA A. zrIANandavimalasUrijInA kriyoddhAranI vigato rajU karI che. have pachInAM be padyo pU.A. zrIvijayadAnasUrijInA ziSya A. zrIvijayahIrasUrijInAM prazaMsAkAvyo che. bAdazAha akabaranA nimantraNathI pU.A. zrIvijayahIravijayasUrijI phatepurasikrI padhAryA tyAre temanAthI prabhAvita thaI samrATa akabare karelA satkAryonI noMdho 8 thI 12 padyomA che to 13mA padyamAM sUrijI vaDe pratibodhita loMkAgacchIya RSi meghajInA ziSyatvanI vAta guMthAI che. tyAra pachInAM 9 padyo vijayasenasUrijInA guNavaibhavane varNavatA gurustutinAM antima padyo che. pachInAM 6 padyomA kavie gaMdhAranA zrAvaka parIkha rAjIyA tathA vAjIyAnI vaMzAvalInuM tema ja gaMdhAra choDI khambhAta sthira thatAM temanI vadhatI saubhAgyalakSmInuM svarUpa varNavyuM che. dharmakAryomAM tatpara te banne zrAvako vaDe karAelAM satkAryonI varNanA mATe kavi tyAra pachInAM 28 padyo phALave che. A varNanamA mukhyatve vi.saM. 1644mAM A. zrIvijayasenasUrijInA varadahaste 41 AMgalanI zrIcintAmaNi pArzvanAtha prabhunI tema ja vIra prabhunI pratimA pratiSThita thayAnI vigato AlekhAI che. to te sivAya jinAlayanI sundaratAne vadhAratAM anya 25 jinabimbo, 12 sthambho, 6 dvAro, 7 nAnI devakulikAo, 2 dvArapALanI mUrtionI varNanA paNa tyAM varNavAI che. te ja rIte jinAlayamA 25 pagathiyAM bhUgarbhamAM UtaratAM bhoyarAmA 37 aMgulapramANa AdinAtha prabhunA, 33 aMgulapramANa mahAvIrasvAmIjInA tathA 27 aMgulapramANa zAntinAtha prabhunA jinabimbanI tema ja tyAMnI zobhA vadhAratI nAnI nAnI 26 devakulikAo, gaNeza (pArzvayakSa?), 2 dvArapALa, 4 cAmaradhArI, 10 hAthI ane 8 siMhAkRtionI paNa ahIM noMdha karAI che. kAvyamA prAnte kavie potAnI guruparamparAnA, zilAlekha para lekha lakhI ApanAranA tema ja kotarI ApanAranA nAmollekhapUrvaka te zilAlekha- samApana karyu che. uparokta lekhamA ullekhita saMvat AdinA AdhAre ja jinavijayajIe te banne caityone judAM kalpyAM che. jo ApaNe temanI dRSTie vicArIe to zilAlekhanA 39mA padyamAM kavie "vyadhAyi cintAmaNipArzvacaitya" e padathI, tema ja kRtinA antamA likhita "pa. vAjiyA pa. rAjiyA nAmasahodaranirmApita-zrIcintAmaNipArzvanAthajinapuGgavaprAsAdaprazasti" e vAkya dvArA navA jinAlayanA nirmANano nirdeza karyo hovAnuM jaNAya che. parantu ahIM navaM eTale taddana navu evo artha karavAno che ke navaM Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 eTale jIrNoddhAra karI pharI UbhuM karelu evo artha samajavAno te prazna to Ubho ja rahe che. jo ke hamaNAM thoDA samaya pUrve khambhAtanA amarazALAnA jJAnamandira hastalikhita vibhAgamAMthI "zrIhIrasUrIzvarajI mahArAjanAM dharmakAryonuM varNana" nAmanI eka apUrNa hastaprata maLI, je pratamAM khambhAtanA cintAmaNipArzvanAtha prabhunA jinAlayanI tema ja zeTha rAjIyA-vAjIyAnAM satkAryonI keTalIka mahattvapUrNa aitihAsika noMdho hatI. te pratamAMthI ja uparokta bAbatano khulAso maLyo. ahIM te bAbatanA ullekha sAthe te kRtino paNa paricaya ame ApIe chIe. prastuta kRtino sAra : prastuta kRti apUrNa hovA chatAM aitihAsika dRSTie khUba ja mahattvanI che. kavie kRtinI zaruAtanI 5 DhALamAM temaja chaThThI DhALanAM 7 padyo sudhI cintAmaNi pArzvanAthanI stavanA AlekhI che. jo ke A stavanA zabdathI svatantra racanA bhale hoya parantu bhAvathI kaho ke arthathI te uparokta saMskRta zilAlekhanI anuvAdAtmaka racanA ja che. kavie ahIM zilAlekhanAM padyone AMkha sAme rAkhI gAthAkrama mujaba ja kRtinuM gurjara padyasvarUpa vikasAvyuM che. vizeSamAM kavie "sUrijInI dezanAthI prabhAvita thaI rAjIyA tathA vAjIyA - e be zrAvakoe AdarapUrvaka navaM jinAlaya maMDAvyuM" evA bhAvanAM padyo dvArA navA jinAlayanA nirmANanI spaSTatA karI che. tyAra pachI te ja DhALanI AThamI gAthAthI kavie khambhAtanA te be zeTharAjIyA tathA vAjIyAnAM satkAryoM para vizeSa prakAza pAtharavAno prayatna karavA te be zeThe bhANojI nAmanA gRhasthane kazuM ApyAnI, nAraMgA pArzvanAthanI pratiSThA karyAnI tema ja jinAlayanA bhoyarAne kahalabaMdha (?) karyAnI vigato noMdhI che. to te ja gAthAnA trUTakachandavALA padyamAM te zeThanA gRhajinAlayamAM maNiratnanA covIsavaTTA (covIsI)nI tathA pittaLa-kanakanA paMcatIrthI zAntinAtha prabhunI pratimA sthApyAno paNa tyAM ullekha karyo che. tyAra pachInI gAthA te banne zeTha vaDe nirmANa karAyelA gohA baMdara pAsenA bAMdoDai gAmamAM neminAtha tathA karaheDA pArzvanAtha prabhunA prAsAdanA, gaMdhAranA navapallava pArzvanAtha prabhunA prAsAdanA tathA bhejA gAmanA RSabhadeva prabhunA prAsAdanirmANanA nAmollekhavALI che. A ja gAthAmAM kavie te zreSThio dvArA kula 7 caityo nirmANa karAyAnI tathA jIrNoddhAramAM paNa teo vaDe ghaNuM dravya kharacAyAnI vigato AlekhI che. DhALanA antima padyanA pUrvArdhamAM kavi A banne zreSThio vaDe rANakapuranI dakSiNe caumukha sthapAyAnI temaja anya paNa AvA seMkaDo jinabimbo pratiSThita karAyAnI noMdha kare che to uttarArdhamAM zreSThio vaDe sAte kSetramA kharcAtA dravyanI, aThThAi Adi Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 parvArAdhanAnI, temaja saMghayAtrA karAvyAnI vigato ApavA pUrvaka DhALanuM samApana kare che. havenI chellI DhALa kavie 'jAvaDa samarI uddhAra' e dezI rAgamAM DhALI che. A DhALamAM mukhyatve kavi vaDe pratiSThA prasaMge karAyelA vyavahAradharmano ullekha karAyo che jemAM, pratiSThAnI kaMkotrIo mokalI mahAjanane teDAvavaM, guru bhagavantone padharAvavA, pratiSThAnimitte suvarNamudrAnI lahANI karAvI, amArinI udghoSaNA karAvavI, svAmivAtsalya karavA ityAdi vyavahAradharmanI vAto kavie AlekhI che. A ja DhALanA AThathI agyAramA padya sudhI kavi te zreSThionI rAjakIya buddhipratibhAnuM varNana Alekhe che. jahAMgIra vaDe te zreSThio paratakAlapati(?)nA dezamAM mokalAyA tyAre tyAM paNa teoe te rAjAne khuza karI, amAri-paDaha vagADAvI lokone dharmano mArga batAvyo. ahIM 11mA padyamAM karelI kavinI noMdha mujaba te zreSThioe karAvelI amArinI AjJA kRtikAranA samaya sudhI te gAmamAM paLAtI hatI te bInA vizeSa noMdhapAtra che. tyArapachInAM padyomAM kavie te zrAvakoe karelAM tIrthayAtrA, supAtradAna, pauSadhazALA tathA dAnazALA nirmANa, anukampA, zatrujayAdi 5 tIrthomAM caityanirmANa, jJAnabhaNDAra-sarjana tathA jIrNoddhAranAM kAryonI sAmAnya noMdha ApI chellAM 4 padyo dvArA kRti-racanA samaye prApta thatI cintAmaNi pArzvanAtha prabhunA jinamandiranI tatkAlIna avasthAnuM varNana rajU kaPS che. kavinI noMdha mujaba te samaye jinAlayanA bhoyarAmAM stambhana pArzvanAthanI, RSabhadevanI, zAntinAthajInI, dharaNendra tathA padmAvatInI tathA yakSa-yakSiNInI pratimA birAjamAna hatI. jenI saMvat 1785mAM jIvIbAIe pUjA paNa karI hatI. jo ke ahIM sAgavaTA pADAnA A jinAlaya, varNana karatAM zeSa padyo prata adhUrI rahevAnA kAraNe aprApya hoI kRtinAma aspaSTa rahe che. to kartA, tenA racanAsamaya vize paNa kAvyamAMthI kazuM jANI zakAtuM nathI. jo ke jIvIbAInI pUjA karyAnI saMvat parathI kRtinI racanA tyAra pachI ja thaI hovAnuM nizcita thAya che. prAnte, prastuta kRtinI jo sampUrNa hastaprata prApta thAya to kRtinI zeSa vigato para prakAza paDe. sampAdanArthe prastuta kRtinI hastapratanI nakala ApavA badala khambhAtanA amarazALA jaina jJAnabhaNDAranA vyavasthApakazrIno, pro. kIrtibhAIno tema ja manudAdAno khUba khUba AbhAra. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 anusandhAna-76 zrIzaMkhezvarapArzvanAthAya namaH / / // DhAla - zAsanadevIya pAya paNameviya gAisU riSabha vIvAhalo e - e dezI // sakala maMgala taNAM naMdanavana ghaNAM, sIMcavA puSkara-jaladharU e, pAsa cintAmaNI kAmita-suramaNi, pUravA bhavijana jayakarU e, pAsa jakhya jehano zAMma ni zubhamano, paratAya pUraNa paragaDo e, deva dharaNiMda padamAvatI jasa padi, seva sArai citeM paravaDo e trUTaka ati vaDA paratA bhuvanamAMhi ThAma ThAmaiM dIpatA, tehanA caraNa-saroja praNamI karma savinaiM jIpatA, dIpatuM zAsana valIya jehanuM vardhamAna jiNaMdamuM, jAgatuM tehanuM dUsama mAMhiM teja jima diNaMda- 1 jehanu uttama gautama gotra chaiM iMdrabhUti ja vaDA gaNadharU e, sohamasAmi chaI paMcama gaNadhara pATi thApai tasa jayakarU e, nigraMtha biruda ATha pATa lagaiM te calyuM kauTika biruda navama sUrijI e, caMdragaccha biruda thayuM panaramI pATithI pragaTiuM caMdrasUri thakI e. beTaka solamaiM pArTi biruda bIju paNi kayuM vanavAsathI, pAMtrIsa pATi lagaiM teha cAlyuM pUrNa pravacanavAsathI, vaDagacha nAmai biruda chaThaM kartuM tretAlIsa paTa lagaI, mahArAja-rAja-rANai biruda dIdhuM mahA-tapA iti sahu vagaI 2 // DhAla || rAga - goDI // jaMbUdvIpa majhAri - e dezI // cimAlIsamaI pATi, jagatacaMdrasUrIsara, tapA biruda jiNeM dhArIuM e 1 saMvata bArane mAni, varasa paMcAsIi (1285), tihAMthI jagI jasa vistaryo e 2 paMcAMgI anusAri, kiriyAM sAcavaiM, - thApa uthApa na jehanaiM e 3 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 43 paNayAlIsamaI pATiM, zrIdeveMdrasUri thayA, dhAraka bahuya pravacana taNA e 4 karmagraMthanaI bhASya, prakaraNa bahu karyAM, vidhi sAmAcArI valI e 5 ima bahuvidhaI thayA sUri, pATa-paraMparA, zAsananaiM dIpAvatA e 6 anukramaI sagavana pATi, thayA sUrIsara, zrIANaMdavimala vaDA e 7 kIdho nirmala mArga, kiriyA uddharI, zithila-paMtha jiNi apaharyo e 8 tapA biruda jiNi varU, kIbUM ujjalaM, __ pUrava muni opama lahai e 9 // sarva gAthA - 11 // DhAla - 3 // kaMta [ta] mAkhU pariharo - e dezI zrIvijayadAnasUrIsarU, tasa paTi pragaTyA diNaMda mahArAja, aDhI lAkha jiNa-biMbanI, karI pratiSThA sukhakaMda // 1 dhana dhana sAdhu paraMparA tasa padi paTi pUrvAcalaI, udayo abhinava bhANa mahArAja, zrIhIravijayasUrIsarU, ketAM karuM huM vakhANa // 2 dhana.... saMvata sola uguNacyAlamaiM (1639), sAhi akabbara rANi mahArAja, phattepuramA teDiyA, pAudhAryA guru guNakhANi // 3 dhana... darzananA savi pUchIyA, dharma taNA AcAra mahArAja, paMca mahAvratano kahyo, Agama-artha udAra // 4 dhana... nirdoSI paramArathI, paMca prakAri zuddha mahArAja, nAma' thApanAre dravya bhAva thI, mudrAdikaI aviruddha // 5 dhana... te deva tasa vayaNaiM calai, niHspRha sAcA vayaNa mahArAja, te guru dharma anAzaMsathI, karma karaI savi khINa // 6 dhana... Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 anusandhAna-76 iNi pari yAma aDhI lagai, kIdhI dharmanI gauSThi mahArAja, zrIakabbara sAhejI, kahai tuma dharma viziSTha // 7 dhana... SaNamAsi jIva amArino, paDaha vajAvai tAma mahArAja, DAmara saranAM mUMkAvIyAM, jAla sakala sukhakAmi // 8 dhana... je(jI)jIo kara valI mUMkIu, mRtaka taNo valI dravya mahArAja, Api abhakhya mAMsAdika ma(gha?)NAM, te mUkyAM thaI bhavya // 9 dhana... deza aDhAriM thApIyAM, amAri taNAM phuramAna mahArAja, zrI pajUsaNa mahA parvanAM, bAra divasanaI mAni // 10 dhana... zrIsiddhAcalatIrthano, kara mUMkAvyo jeNi mahArAja, luMkApati RSi meghajI, sIkha thayA jiNa vaMdaNa // 11 dhana... udyotavijaya nAma thApIThaM, meghajI RSituM Api mahArAja, jagataguru biruda thApIo, zrI sAhiiM guru tuM niHpApa // 12 dhana... triNa comAsAM tihAM karI, karyo zAsani udyota mahArAja, tapA biruda ajUyAlIuM, kADhI kumatanI choti // 13 dhana... // sarva gAthA - 24 // // DhAla - 4 // rAga - kedAro // kapUra hoiM ati UjalU - e dezI / / tasa padi paTTa-dhuraMdharU re, zrIvijayasenasUriMda, je kaliyugamAM sarasvatI re, samavaDai biruda amaMda re 1 bhavikA! praNamo eha muNiMda, jima hoi paramANaMda re, bhavikA... [AMcalI] zrIzAhijIiM teDAvIyA re, te gurunaI nija pAsi, bhaTTa nizATa pari karyA re, yajJa te narakanA vAsa re 2 bhavikA... mAsa SaTaka lagaI tehano re, vAda thayo sAhi hajUra, jIti thaI jina-mata taNI re, vAgAM maMgala tUra re 3 bhavikA... biruda savAI-jagataguru taNuM re, dIdhuM dharI ulhAsi, pUrava patra pharamAna save re, AvyAM zrIguru pAsi re 4 bhavikA... gau vRSa mahiSa meSAdikA re, pazu haNavAnA nema, zrIsAhijIiM ApaI karyA re, kIdhA jaMtunaiM khema re 5 bhavikA... Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 te guru viharatA jayavaMtA re, pAvana karai bhUpITha, tehanaiM upadezaiM thayAM re, dharma-karaNI utkRSTa re, kahuM suNayo te mITha re 6 bhavikA... jaladhi-taTaiM manohara achaiM re, baMdira zrIgaMdhAra, lakhamI-lIlA-vilAsathI re, surapurInaiM anukAra 7 bhavikA... tihAM zrIzrImAlI kuliI re, vyavahArI vasai cheka, parIkha AlaNasI nAmathI re, vArU vinaya viveka 8 bhavikA... parIkha dhanu suta tehano re, vehalaNasI tasa putra, mohaNasI suta tehano re, suta samarasI pavitra re 9 bhavikA... arjuna parIkha suta tehano, bhImajI aMgaja tAsa, nyAya-nipuNa jasa buddhi cha; re, lAlU gharaNI tAsa re 10 bhavikA... parIkha jasAo suta jehano re, jima surapatInaiM jayaMta, dharma suparva vAhalA ghaNAM re, zobhA [tA]sa mahaMta re 11 bhavikA... jasamAde tehanI priyA re, jima lakSmI hari gehi, vidhipUrvaka savi Acarai re, puNya karma bahu nehi re 12 bhavikA... anukramai behu suta tasa thayA re, vajIo prathamana nAma. rAjIo bIjo jANIi re, mAnuM be arthanaI kAma re 13 bhavikA... sobhAgade pahilA suta taNI re, dhaNIyANI guNakhANi, kamalAdevI aparanI re, behu baMdhu strI abhirAma re 14 bhavikA... sAha vajIyA suta meghajI re, moTai mani dAtAra, dharamI marma lahai bhalA re, ima jehanA parivAra re 15 bhavikA... vArU lajjA saharamAM re, karatA puNya-vyApAra, sAcavatAM sukha bhogavai re, gyAtA guNa-AgAra re 16 bhavikA... // sarvagAthA - 40 // // DhAla - 5 // ekavIsAnI // havaiM Avai re anukramaI tihAMthI saMcaryA, savAI-jagataguru-birudadhArI tapAgacha alavasarU, vaMdiyA tehanA caraNa-paMkaja pApa TAlai karmanA, dezanA nisuNaiM bhAva ANI jANI puNyanA marmanA Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 anusandhAna-76 tihAM pUjyA re praNamyA bahu harSai karI, prabhAvanA re sAhamIvachala dila dharI, tihAM madhurI re bhASai gurunI dezanA, dila ANI re suNai zrAvaka deza-dezanA. trUTaka dezanAM mAMhi nRpati saMprati Ama nRpa kumara nariMda e, zrIvimalanaI vastupAla tejama bhIma AbhU ANaMda e, zrIdharaNasAha uchAha sAthai karyA karaNI dharmanAM, prAsAdanAM saMghAdhipatinAM karI tIrtha prabhAvanA. 3 saMghavI ratanajI re karmAsAha pramukha bahu, guNavaMtA re tIrtha-prabhAvaka e sahU, Ima nisuNI re harakhyA manamAM ati ghaNAM, mani ciMtai re e karaNI savi ApaNu. beTaka khAMpaNuM dhananaiM eha soDhuM chatai suThAmi na joDIi, kAMma-bhogaI kharacIi dhana te puNya phalanaI voDIi, upadeza dhArI cita udArai karI dharme thApanA, sthaMbhatIrthe aneka zubha karI nAma ajUyAlyAM bApanA. 4 bihu bhAIi re caitya atihiM Adara karI, maMDAvyuM re jANI abhinava suragirI, mAMhiM thApyA re zrIcintAmaNi pAsa jI, siraiM sohai re sAta phaNAM sahavAsa jI. trUTaka Asa pUraI manaha ciMtita dii jima cintAmaNI, tehathI adhika prabhAva jANI pAsa nAma cintAmaNI, ekatAlIsa(41) aMgula pramANai prabho mUrati pekhIi, sAta phaNa misi sAta bhuvananAM timira-TAlaNa lekhIi. 5 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 47 bIju deula re vIra jiNesaranuM kaDaM, tetrIsa (33) aMgula re tAsa pramANaiM tanuM dharyu, mUrati RSabhanI re sAtatrIsa (37) aMgula mAnanI, zrIzAMtinI re mUrati muniguNa (27) aMgula mAnanI. trUTaka eha mUrati bhUmigharamAM banAvI bahu hejasUM, zrIpAsa thaMna(bha)Na bhuvana-maMDaNa biMba sUrija tejasUM, paMcavIsa kiriyA-gamana hetaiM manu paMcavIsa sopAna chai, bhavika jananA pApa saghalAM prabho darzanathI gachai 6 prabho pAsathI re maMgala mUrti paMcavIsa chaI, manu bhAvanI(nA) re paMca mahAvratanI rucaI, sAta bhuvananA re sAtai bhayanaiM TAlavA, manu thApyA re vighanaharA gaNapati havA. trUTaka: havI sAta devakulikA manu vimAna sAta RSi taNAM, pra[bhu] sevAnaI kAji AvyAM diu lokottara sukha ghaNAM, yharAmA bhAva saghalA ima banAvyA bahu parri, sAgavaTTA pADAmAMhiM saMprati mahimA vistarai. 7 dere bhANojInaiM ApIyA, nAraMgo re pAsajI pAse thApIA, bhalA bhAMtii re kahalabaMdha kayuM bhUharu, bhavijananAM re dekhInai citaDAM TharyA, beTaka karyu nija ghara- deharAsa[ra] biMba tihAM maNi rayaNanAM, covIsavaTTA paMca tIratha pramukha pItala kaNayanAM, zAMtinAtha jiNaMda thApyA ghara taNaiM deharAsaraI, nita navA manoratha karai manamAM vitta zubha cittaiM vAvarai. 8 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ x anusandhAna-76 bAMdoDai re gohA baMdiranai pAse chai, tihAM deula re doi karAvyAM mani rucai, ekai nemijI re bIjai karahaDo pAsa jI, savi bhavi jananA re vaMchita parai khAsa jI. pAsa zrInavapallava keruM gaMdhAra baMdiramA karyu, bhejA gAmaiM eka deula RSabhadevaiM paravaryu, sAta bhuvananaI bhUSaNa sarikhA sAta prAsAda kArAvIyA, jIrNa-uddhAra to bahuta ThAmai vitta parighala vAvIyA. 9 dakhiNa pAsaI re comukha eka rANakapuraiM, bharAvyuM re biba eka harSaiM karI, ima bahuvidha re biMba bharAvyAM AdaraI, valI sAhamai re vitta saMkhyA kaho kuNa karai. trUTaka : bharai puNya-bhaMDAra iti pari sAta khetra samAratA, aThAi pramukha aneka parvai puNya-prakRti ArAdhatA, AbU anaI zejeja gauDI pramukha tIratha yAtarA, zrIsaMghapatinAM biruda dharInaiM kIdhI ati vaDa yAtarA. // sarva gAthA - 50 // // DhAla - 6 // jAvaDa samarI uddhAra - e dezI // havai ciMtai behu bhAI, karIi pratiSTha sajA(vA?)I, likhI kaMkotarI saghalai, sAdharmika jana melai. 1 gujjara-dhara valI baMdira, aneka mahAjana parikara, khaMbhanayaraiM mani bhAvai, valI gacharAja teDAvai. 2 zrIhIragurunA paTTodhara, zrIvijayasenasUrIsara, zatArathI sukhakaMda, gItAratha bahu-vaMda. 3 saMvata sola cimAlIsai, (1644) varSe zubhakara divasai, jeTha sudi bArasi guruyogai, savi zubha lagananaI jogai. 4 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 biMba pratiSThA karAvI, ............. ..............., kaMcanamudrA lahaNI. 5 paDaha amArinA ghoSai, sAhamI-jana savi poSai, bahu pari ima jasa lIdho, tIratha ochava kIdho. 6 rayaNa-maNi-biMba thApai, deharAsari dukha kApai, ima cihu khaMDi thayA cAvA, bihu bhAI sama ThAvA. 7 anukramai sAhI jahAMgIra, bhelI hiyaDAnuM hIra, paratakAlapati dezaiM, mokalaI behu bhAI suvizesaiM. 8 tihAM paNi dharmanI vAta, kIdho bahu avadAta, jIva-amArinA vAjA, vajaDAvai ghaNA tAjA. 9 paratakAlapati harakhyo, kahai tuma sama koi na nirakhyo, AmiSa tyAga karAvyA, dharmanA mArga batAvyA. 10 Aja lagaI tasa dezai, ANa taNA chai guNa vezai, bahumAnaiM ihAM Avai, khaMbhanayaranaiM sohAvai. 11 karI siddhAcala yAtra, poSyA bahuvidha pAtra, upAzraya poSadhazAlA, viracAvai dAnazAlA. 12 uddharai dInanaI dukhIA, sakatiiM kIdhA te sukhIA, nija dhana ThAma ThAmai Apai, tIratha sAhAyanaiM thApai. 13 zrIsejeja giranAra, tima valI dharaNavihAra, dIva baMdiranaiM gi(gaM)dhAra, dhananA viracai vihAra. 14 jJAnanA bha(na)va bhaMDAra, samarAvyA valI sAra, ima bahu kIdhI e karaNI, kIrti na jAvai e taraNI. 15 // sarva gAthA - 65 // saMprati ma~haramAM achai, zrIthaMbhaNajI pAsa, RSabhadevanaiM zrIzAMtijina, beThA chai behu pAsi. 1 satara paMcAsI (1785) varisamAM, ANI adhika pramoda, jIvIbAIi jugatisUM, karI pUjA viviya vinoda. 2 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 anusandhAna-76 dharaNarAya padamAvatI, tehanA dIsai paTTa, zAsananA jakhya jakhyiNI, karai sadA gahagaTTa. 3 sAgavaTA pADAmAMhi, yAtra karaiM bhavi loka, pUjaiM praNamaI bhAvasUM, malI mahAjananA thoka. 4 zAMma - zyAma paratAya - paracA calyuM - cAlyu vagaI - bolavU anAzaMsa - kAmanArahita yAma - samayanuM mApa prahara maNAM - (?) choti - chotarAM nizATa - nizAcara cheka - dakSa khAMparyu - khAMpaNa zabdakoza soDhuM - ? gachai - jAya che. havA - hatA kahalabaMdha - ? sAhamai - sAmaiyuM samAratA - sajja karavU sajAI - ? zatArathI - zatArthI, 100 artha 1 zlokanA karI Ape te lahaNI - lAhaNI, prabhAvanA Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 zrIvibudhavimalasUri-kRta pUjAkAvyo - saM. zI. jaina mandiromAM pUjAo bhaNAvavAnI eka praNAlikA che. temAM sAdhAraNa rIte 8 prakAranI 8 pUjA hoya che. dareka pUjAne Arambhe dUhA, ane ante kAvya tathA mantra bolavAno niyama che. sAmAnya rIte pUjAnA racanAra kavi dvArA ja te kAvyo racAya che. te saMskRtamAM hoya che. paNDita zubha-vIre racelI 64 prakArI pUjAmAM ATha ATha pUjAnA ATha joDA che. temAM dareka pUjAne ante be-be kAvyo bolAya che. te kAvyo pUjAnA dareka joDAmA prayojAtAM hoya che. A kAvyo atyAre to azuddha chapAya che ne bolAya che. A kAvyo konA banAvelAM hoya? evo prazna kyAreka manamAM thayA karato. hamaNAM, thoDAM varSa pUrve, eka mudrita prati hAthamAM AvelI. temAM tapAgacchanI 'vimala' zAkhAnA sAdhu-kavioe banAvelI keTalIka racanAo hatI. temAM A pUjA-kAvyo paNa hatAM. 64 pUjAmAM jo ke 2-2 kAvya bolAya che, parantu AmAM to te paikI 1-1 ja kAvya jovA maLe che! Ano zo ukela ? Ano ukela e ke 8x2=16 paikI prathama krame bolAtAM 8 kAvyo A. vibudhavimalasUri-racita che, ane bIjA krame bolAtAM 8 kAvyo svayaM pUjAkartAezubhavIre banAvelAM hoya ema mAnI zakAya. prathama krame bolAtAM 8 kAvyo ghaNAM azuddha rUpamAM maLe che ne bolAtAM rahe che. prastuta vAcanAmAM te zuddha rupamA upalabdha hovAthI atre punaH prakAzita karavAmAM Ave che. mudrita pratimAM A kAvyone "aSTaprakArapUjAgarbhitazrIjinezvarASTakam" evAM nAme oLakhAvavAmAM Avela che. tenA kartA zrIvibudhavimalasUri mahArAja che, je vimalagacchanA prAyaH 19mA zatakamAM thayelA eka vidvAn AcArya che. vizeSa vigata hAla hAthavagI na hovAthI ApI zakAtI nathI. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 64 prakArI pUjAnAM kAvyo // atha zrImattapAgacchAcAryazrIvibudhavimalasUriviracitam / / // aSTaprakArapUjAgarbhitazrIjinezvarASTakam // // drutavilambitavRttam // jinapatervaragandhasupUjanaM, janijarAmaraNodbhavabhItihat / sakalarogaviyogavipaddharaM, kuru kareNa sadA nijapAvanam // 1 // sumanasAM gatidAyividhAyinAM, sumanasAM nikaraiH prabhupUjanam / sumanasA sumanoguNasaGginA, jana! vidhehi nidhehi mano'rcane // 2 // kSititale'kSatazarmanidAnakaM, gaNivarasya puro'kSatamaNDalam / kSatajanirmitadehanivAraNaM, bhavapayodhisamuddharaNodyatam // 3 // bhavati dIpazikhAparimocanaM, tribhuvanezvarasadmani zobhanam / svatanukAntikaraM timiraM haraM, jagati maGgalakAraNamAntaram // 4 // zivataroH phaladAnaparairnavai-varaphalaiH kila pUjaya tIrthapam / tridazanAthanatakramapaGkajaM, nihatamohamahIdharamaNDanam // 5 // agurumukhyamanoharavastunaH, svanirupAdhiguNaughavidhAyinaH / prabhuzarIrasugandhasuhetunA, racaya dhUpanapUjanamarhataH // 6 // suranadIjalapUrNaghaTairghanai-ghusRNamizritavAribhRtaiH paraiH / strapaya tIrthakRtaM guNavAridhi, vimalatAM kriyatAM ca nijAtmanaH // 7 // anazanaM tu mamAstviti buddhito, rucirabhojanasaJcitabhAjanam / anudinaM vidhinA jinamandire, zubhamate! bata Dhaukaya cetasA // 8 // aSTaprakArAM muninAthapUjAM, yo dehadhArI vidadhAti nityam / arhatpadaM prApya sa yAti mukti, tat pUjaya tvaM vibudhezvarezam // Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 bAlacandamuni-kRta zIkhAmaNabatrIzIchanda - saM. sAdhvI samayaprajJAzrI vrajabhASA ane manaharachandamAM racAyelI A "zikhAmaNabatrIzI" nAmaka kRtimAM mAnavabhavane saphaLa kare tevA lagabhaga 20thI vadhu mudde zikhAmaNa apAI che. 'zikhAmaNa' o jo ke, duniyAnI oka ovI cIja che ke je vinA mUlye maLatI hovA chatAM te levI/sAMbhaLavI prAyaH nApasaMda hoya che. oTale, Ama joio to koipaNa kartA mATe 'zikhAmaNa' - o paDakArarUpa viSaya gaNAya. chatAM, ahIM kavile A kRti mATe ja viSaya pasaMda ko ane anya kRtionI jema A paNa lokabhogya bane te rIte AnI racanA karI che a AnandanI vAta che. ahIM deva-guru-dharmanA svarUpavarNanathI prArambhIne mAnavabhavanI durlabhatAne samajAvI che. kalpavRkSa, cintAmaNIratna va. upamAothI ane oLe na gumAvavAnI vAta karI che. AnuSaMgikapaNe garbhAvasthA, vRddhAvasthA, AyuSyanI asthiratA, saMsAranI niHsAratA jevI bAbatone vaNI lIdhI che. saMsAranAM pAMca mukhya pApo hiMsA, jUTha, asteya, abrahma ne parigrahane tyajavAnuM tema ja tenA pratipakSI abhayadAna, satya va. pAMca guNone jIvanamA AdaravArnu jaNAvyuM che. evI ja rIte krodhAdi 4 kaSAyone chaMDavAnuM samajAvI chelle dAna, zIla, tapa, bhAvarUpa dharmano prabhAva/upAdeyatA varNavIne potAnI vAta pUrNa karI che. prathama ane antima kaDInA ullekha mujaba A kRtinI racanA saMvata 1685mAM amadAvAda nagare munizrI gaMgadAsajInA ziSya muni bAlacanda dvArA thaI che. A 'zikhAmaNabatrIzI' vAcakone/tamane pasaMda Avaze. kema ke, kavile AmAM "TraMkuM ne Taca" vALI zailI apanAvI che. valI, ghaNe ThekANe o vAtone puSTa karatAM jANItAM dRSTAntonuM paNa nirdezana karyu che. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 anusandhAna-76 zrI arihaMtadeva deva kari jANI, jAkeM krodha nahI mUra, mAna-mAyA-lobha dUri, karma kIe cakacUri, jina moha nANIiM / jAkuM nameM iMda-caMda, suriMda-muNiMda-vRMda, naMta hai guNahiM jiNaMda, tribhuvana mAnIyeM / jAkuM hai anaMtajJAna, deta hai mugatidAMna, ahanisa tAkuM dhyAna, manamAMhiM AMNIiM / bhaNe muni bAlacaMda, suNo bhavikavRMda, zrIarihaMtadeva deva kari jAMNIiM // 1 // ajara amara paramesarakuM dhyAIi, sakala pAtikahara, vimala kevaladhara, jAkuM vAsa sivapura, tAsuM lava lAiyai / nAda-viMda-rUpa-raMga, pANI(Ni) pAda utamaMga, Adi aMta nahIM bhaMga, jAkuM nahIM pAiyai / saMgheNa saMthAMNa jANa, nahI koi anumAna, tAhIkauM karata dhyAna, zivapura jAIyai // bhaNe mu0 // 2 // taraNatAraNa guru tAreM bhavapAra e, pAMceM iMdrI saMvarata, navavidha brahmavrata, dharata tyajata nita, krodhAdika cyAra e / mahAvrata paMca dhAra, pAlaI hai paMcAcAra, sumati gupati sAra, mAta jayakAra e / aiMseM guMNaiM guru hoI, SaTakAya pAlaI joI, gautama upama soi, mugatidAtAra e // bhaNeM // 3 // jagi eka jIvadayA dharma sukhadAI hai, dharmahIRddhi-vRddhi, dharmahI" nava-nidhi, dharmahI" sayala siddha, bahu jIva pAI hai| dharmahI" devaloka, dharmahIteM sahu thoka, Ihaloka-paraloka, dharma hI sakhAI hai / Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 55 tAkuM nameM suravara, naravara bahu para, dharmahIsuM jeNa nara, eka lava lAI hai // bhaNe0 // 4 // uTha uTha dharma kara sovaI muDha kahA re, dutara sAgara tara, koI taTa pAyakara, sovai tihAM niMdabhara, phari Avai ihA re / saMsArasAgaramAMhi, jAkuM Adi-aMta nAhI, bhramata-bhramata tAMhiM, pudagala jihAM re / kATho he mAnavabhava, nITha muDha pAyo ava, sovai mata khINa lava, cetakara IhAM re // bha0 // 5 // surataru kATakara Aka vAvi teha re, cintAmaNi pAya kara, muDha tAkuM paraharai, kAca grahai raMgabhara, tAsuM karaiM neha re / gajapati veca kari, so to muDha leta khara, pAvai nAMhI phera-phera, muMha pareM kheha re / mahAmuDha kota soi, kAmabhogaratta hoiM, hAre hai ratana joI, mAnuSako deha re // bha0 // 6 // utamako saMga kara nIca saMga TAlakaiM, dekhahu sAgara saMga, khArI hota mahAgaMga, nIMba bhI caMdanagaMdha, caMdanadhu bhAlikai / jAta khIra hota nIra, tAkauM mila jaso vIra, so bhI Thara jAta khIra, nija guNa gAlikai / pAtra viNA tAre vAra, TAleM rakta kuvikAra, tuMbabheda bhae cyAra, bhina saMga cAlakai // bha0 // 7 // ghaDI-ghaDI muDha tero Au-jala jAta hai, kArimau kuTaMba eha, kAhekuM dharata neha, hAre hai manuSyadeha, phera kyauM upAya hai / mAya-tAya ghara-bAra, putra-bahU parivAra, Ave nahI torI lAra, jAsauM mana lAya hai / Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 anusandhAna-76 eka hita sIkha suni, dharma kari eka mani, mAnavabhava ratana, kAhekauM gamAya hai // bha0 // 8 // udamada kahA bhayo karata kyoM na gyAna re, upajata garbhavAsa, vasyo savA nava mAsa, naraka hI opama jAsa, daHkha ahiThAMNa re / aTha kauDi soi homi, cAMpai ko roma-roma, ATha guNa pratiloma, garbhaduHkha jANa re / aba tau janama pAya, saMsAra kI lAgI vAya, phari kyauM rahyo lobhAya, tuM to hai ajANa re // bha0 // 9 // jarA duri jaba lagi taba lagi jaga re, jarA jaba Aye laga, lAla pari mukha maga, daMta gae saba bhaga, Dagamaga paga re / jarA AI gaI buddhi, nAMhi rahi kachU zuddhi, roga lAgai vidha-vidha, jarA paro dhiga re / kahyo koI mAne nahI, duHkha dhareM manamAMhi, jobanakI diza gaI, uThi dharma lagi re // bha0 // 10 // yama ko vizvAsa nAMhi muDha tuM saMbhAla re, kAheM bhUleM dekha bhAla, cetau kyoM na prANI lAla, grahisyeM durjanakAla, bAla hI gopAla re / saraga-pAtAla jAya, oSadha-bheSaja khAya, karai bahU dAya-pAya, to hi grahisyai kAla re / ghaTata-ghaTata jAta, pala-ghaDI dina-rAti, Aukhau galata bhrAta, karata jaMjAla re // bha0 // 11 // saMsAra asAra hai sAra eka dharma re, saMsAra asAra eha, dIsata prabhAta te(je)ha, sAMjha samai nAMhi teha, kAhe paDyo bhrama re / kahA karai mero-mero, sago nAMhi koI tero, jIva ekalo phire, bhuMcai nIca karma re / Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 57 saMsAra sAgara ghora, khANi bhramaiM jIva Thaura, kIdhauM nAMhi sarma [...] re // bha0 // 12 // Apa samo rAkhau prANa hiMsA dUri TAlikaiM, hiMsA iha anarartha khANi, hiMsA tihAM pApa jANi, jIvahiMsA choDi prANa, rAga-dveSa gAlikeM / hiMsA hiteM roga-soga, khAMNa-pINa hINa bhoga, bahU duHkha sahai loga, hiMsAhItaI bhAlakeM, sayaMbhuma cakravarti, dekhau jamadagaputta, sAtamI naraga patta, hiMsAhItaI bhAlakeM // bha0 // 13 / / abhayadAna SaTakAya-jIvanakuM dIjIyai, abhayadAna vaDo dharma, TAleM he dukRta karma, u rahai mithyA bharma, kAhekauM je kIjIyai / dekhau rAkhyo pArapati, megharatha narapati, sIMcANAkuM kahai nRpa, mero maMsa lIjIi / abhayadAna dIyau tina, cakravati hUu jina, jina zAMtinAtha dina-dina, tribhuvana pUjIi // bha0 // 14 // kAhekuM bolata iha jUTha nirAtAla re, jhUThI bhASA mAhAduSTa, pApahIkuM karai puSTa, loka sahu karai SaSTha, tuM to hai labADa re / jhUThAbolau kahai loya, mAneM na vacana koya, tIrayaMca hota soya, Agama saMbhAla re / dekho vasurAjA bhora, mIsara vacana bola, sAtamI naraga ghora, gayau karI kAla re // bha0 // 15 // vimala vacana sahU sukhakAra hai, vimala vacana bhaNya, sukhadAI sahU jana, jAnuki sunata kana, amRtakI dhAra hai| sidha je sAdhaka nara, tAkI vidyA sidha kara, saMsevita munivara, satya jaga sAra hai, Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 satya thaI pAvaka jala, mahodadhi hota thala, duSTa [...] viSa viSadhara apahAra re // bha0 // 16 // corI koI karo mata corIthI vinAza re. corIiM lii rAjadaMDa, mAri kari satakhaMDa, gAdhi caDi ziramuMDa, pheravata tAsa re / mAri mAri kari janna, Arata karata manna, rAjana tatakhina, deta galeM pAsa re / dekhau abhaMgasena, cora vadha pAyau tena, kuTaMba sahita jena, kIyau narakavAsa re // bha0 // 17 // pAIe amarapada datta vrata pAlataiM, dekhau ho amaDasIsa, saMkhyA vIsI paiMtrIsa, jyeSTha mAse eka disa, paMtha zira cAlatai / triSA lAgI parabala, pIyo nAMhi gaMgajala, vrata pAlyau niramala, duSaNake TAlataiM / sAtaseM kAla karI, hUyA maharddhika sura, sAkhi lAbhai iNi pari, Agama saMbhalataI // bha0 // 18 // ma ma kari ma ma kari paranArI saMga re, paranArI dekhi karI, kaTAkSa nayaNa bhari, Apada pAvata nara, dIpakuM pataMga re / khiNamAta hota sukha, dekhai bhavazata duHkha, karata viSaya viSa, sUratiko bhaMga re / phiTa phiTa karai loi, ajasa-kIrati hoi, ramaNi kAraNa joi, hota moTA jaMga re // bha0 // 19 // zIlavrata pAlau jima zivapuri jAie, zIlahItaI namai deva, sura nara sArai seva, zIlavaMta nityameva, deva hIyUM dhyAIi / dekhau ho sudarasaNa, zIla pAlyo ekamanna, sIlahItaI tribhuvanna, jasa guNa gAIyai / Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 sIlathaI saMkaTa TalaI, saMpadakuM Aya milai, jau samakita bhalai, tau kihAM pAIyai // bha0 // 20 // ati ghaNa parigraha duHkha hI kuM heta he, koi nara narapati, calatta paranamatta, parigraha dekhi mitta, sAtha nAMhi leta hai / dekhau kyuM na brahmadatta, sayaMbhuma cakravartta, sAtamI naraga patta, sUta sAkhi deta hai / khAna-pIna bhAIbaMdha, pApa caDhai torai kaMdha, kAhe mUDha hota aMdha, hIya kacchU ceta hai // bha0 // 21 // saMtoSa karata jIva nita sukha pAyahai, saMtoSa karata nara, duHkhako sAgara tari, parama ANaMda ghara, tatakSana Aya hai / dekho dhuM kapila muni, saMtoSa karata jinni, pAyo hai kevaladhanna, dhanna guNagAi haiM / jinavara gaNadhara, munivara saMtoSa kari, [...] zivapura jAya hai // bhaNai0 // 22 // krodha hai anaratha mUla krodha dUri choDi re, krodhathaI naraka jAya, vAgha-siMgha-sarpa thAya, krodhahIteM bhrama lAi, bhava koDAkoDi re / krodhahIteM prIta jAi, krodhahItaI viSa khAi, krodha bahu duHkhadAya, jIva ANi khoDi re / krodhakI upanI jhAla, jUo samaiM tatakAla, kari rAkhau AlamAla, pIchA mana choDi re // bha0 // 23 // khimA karau bharapUri ma ma karau rIsa re, khimAhIsuM vaira jAi, dusamana lAgai pAi, tribhuvana jasa thAi, sahI visAvIsa re / dekho dhuM gayasukumAla, khimA kari krodha mArI saMsArako pAyau pAra, vaMdu nisadIsa re / Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 anusandhAna-76 rAya paradezI dhanna, khimA karI ekamanna, devaloka pAyau tinna, pUre haI jagIsa re // bha0 // 24 // kAhekuM karata hai mUDha ahaMkAra re, lakSmI tau nAMhI thira, Ata jAta phiri phiri, juvvaNa bhI jAta khira, tuM to hai gamAra re / jAhIkuM karata garva, soi viu jAta sarva, pAvai nAMhI ohI dartA, soto vAra vAra re / rAva hItaiM rAMka hoi, rAMka hItaiM rAva hoi, thira rahi nAMhi koi, athira saMsAra re // bha0 // 25 // ma ma kari gUDha mAyA kUDa hI kapaTTa re, mAyAthaI naraka ghora, mAyAhItaiM hota Dhora, mAyAhItai pAvai jora, duHkhahItaI ghaTTa re / jau karata paradroha, maMData kapaTa moha, ApakuM so khaNi khoha, kAhe hota jaTTa re / hiyai kachu ceta kari, mAyA-moha parihari, saMsAra sAgara tari taI to pAyo taTTa re // bha0 // 26 // sukha hota lobhavasi karatta karatta re, lobhahItaiM rAti-dinna, ciMtai melu-meluM dhanna, duHkha hota lobha manna, dharatta-dharatta re / jorai dhanna rulla-rulla, Ayu ghaTTai palla-palla, jAta yu aMjala jala, jharatta-jharatta re / subhuma pramukha bhupa, karate je doradhUpa, choDi gae lobha kUpa, bharatta-bharatta re // bha0 // 27 // lobha muDha kahA karai deta kuM na dAna re, dAna zivasukhadAya, dAnathaI dAlida jAi, gharaiM navanidhi thAi, mAMne rAya-rAMNa re / dAna devU citta lAya, dAneM dhanavRddhi thAi, jaisaI vADI kUpa gAya, hota varddhamAna re / Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 dekho dhuM sumukha janni, pratilAbhyo mahAmuni, kumara subAhu tinna, rUpako nidhAna re ||bh0 // 28 // baDo vrata vratamAMhi zIlavata jAMNa re, sAgara AgaramAMhi, sayaMbhu udadhimAMhi, vaDo dAna dAnamAMhi, abhaya juM dAMna re / caMdra graha-gaNamAMhi, brahmaloka kalpamAhi, vaDo gyAMna jJAnamAMhi, kevala yuM jJAna re / arihaMta munimAMhi, manoramya girAMmAMhi, vaDo dhyAna dhyAnamAMhi, zukala yuM dhyAna re || bha0 // 29 // bhavakoDi-kRtakarma tapahItaiM TAlIi, tapathaI vaMchitaphala, hota jIva niramala, tapa dAvAnala, karmavana bAlIi / dekhu dhanno aNagAra, dukkhara tapakAra, choDikeM batrIsa nAri, jena vrata pAlIi / sAgara tetrIsa vara, hUu anuttarasura, jAki guNa rUpa jala, Atama pakhAlIi // bha0 // 30 // bhAvahItaI hota siddhi bhAva hai pradhAna re, bahuvidha vrata lIdha, tapa kari dAMna dIdha, bhAva vinA nAMhi siddha, hota phalahAMni re / zubha bhAvai bhAvi jeha, bhavanidhi taraha teha, pAu yuM mugati geha, bharata rAjAna re / marudevI mAta dhanna, dukkhara tapa viNa, zivapada pAyo jiNa, dhyAi zubha dhyAna re // bha0 // 31 // dharma iha maMgala-mUla dharmahItuM seva re, dharma hai kalpavRkSa, dekhau jAtai paratakSa, bhogavai hai loka lakSa, sukha nityameva re / dharma kai uttama phala, jAti kula rUpa bala, vikaTa-saMkaTa TaleM, jAta tatakheva re / Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 anusandhAna-76 dharmaiM dukRta dahai, iMdrAdika pada lahai, dharme zivasukha [...] kahaMta deva re ||bhnni0 // 32 // mahANaMda sukhakaMdarUpa chaMda jANIi, zrIrupajIvagaNi, kuMyara zrImallamuni, ratanasIha yazadhaNI, tribhuvana mAnIi / vimala [zA]sana jAsa, muni zrIgaMgadAsa, hasta dIkhyata tAsa, batrIsI vakhANIi, bANa-vasu-rasa-caMda [1685], dIvAlI maMgalavRMda, ahammadAvAdeMda, raMga mani ANIi // bhaNai0 // 33 // // iti zrI chaMda sampUrNam // or m 3 kaDI 1 mUra = mULa 2 saMthAMNa = saMsthAna 3 sumati = samiti 5 dutara = dustara 6 kota = kema 9 udamada = unmattanA arthamAM 14 pArapati = pArevo agharA zabdo kaDI 15 nirAtAla = narAtALa / sarAsara 18 vIsI paiMtrIsa = 700 25 viTha = vaMThela 26 khaNikhoha = kSobha 27 rulla = roLavU 27 doradhUpa = doDadhAma C/o. zazIkAnta dozI A-1005, zatrujaya TAvara aDAjaNa pATiyA sUrata-7 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 gUDhA-prahelikA-samasyA-hariyAlI - 4 - saM. upA. bhuvanacandra jUnA jamAnAmAM hAthapothI-noMdhapothI (DAyarI) jevaM hatuM nahi; rasikajana ke vidvAnone je noMdhI rAkhavU hoya te chUTAM (prakIrNa) patra, guTakA, nAnI-nAnI cabarakhI vageremAM ane kyAreka to anya pratanA aMte khAlI jagyA hoya tyAM lakhI rAkhatA. stavana, sajjhAya, dUhA, stotra vagere racanAo sarvaprathama kAgaLanA TUkaDAomAM lakhAtI. AvA TUkaDA paNa prakIrNapatronI pothIomAM sacavAtA rahyA che. AvI racanAonI pratilipi paNa ghaNIvAra thavA nathI pAmatI. tethI e racanAnI eka mAtra prati ja bacI hoya evaM bane. uttama kakSAnAM stotro vagerenI eka ja prati maLI hoya evaM jovA maLe. Ama prakIrNapatra, guTakA vagere apragaTa racanAono moTo srota banI rahe che. gUDhA, hariyAlI jevI racanAo mukhyatve A srotamAMthI maLe che. kyAreka AvI racanAo, 2-4 patronuM saMkalana paNa maLI Ave. AvA srotomAMthI ekatra karela gUDhA AdinuM eka cayana ahIM sampAdita karIne mUkyuM che. prahelikA - SoDaza nayanasarojA-nyaSTau mukhapaGkajAni pAdau dvau / paJcadaza yasya jihvA jIvadvayamastu vaH siddhyai // [ kIsa payaM avarolaM gAmaM kiMkAraNeNa dhaNaiDDhe / suhaDo kIsa na giNai khaggaM samaraMgaNe paDiuM // [karahInaM] aMba-jaMba-aMbilIe lagai, karaNe kele drAkha na lagai / laga laga kahatAM kimai na lagai, mA mA kahatAM ghaNeru lagai // [hoTha] jalasuya tasa suya tAsa suya, tasa vallahI ma maMDi / piya akkhai dhaNa aggali, kai chaMDisi kai chaMDi // [veDhi (veDa,kalaha)] ahi-naulANa ya neho, jo neho mUsaya-biDAlassa / dIva-payaMgayaneho, so neho amha tumhassa // [ahi-nakula = sarpa ane mahAdeva; mUSaka-biDAla = uMdara ane gaNeza; dIva-payaMga = dvIpa ane sUrya] Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 anusandhAna-76 nArIdvayaM yatra narAstrayo hi, zRGgadvayaM pucchayugaM ca yatra / navAdhikaM netrasahasrayugmaM, dazaiva pAdA dizatAt sa rAjyam // [ ] grAma udvasitaH kena, kena raktAH payodharAH / / AmraphalaM supakvaM ca, kathaM khAdanti mAnavAH // [karapIDanena] Adyena hInA laghumAnarUpA, madhyena hInA pravibhAsamAnA / antyena hInA kRzadurvahA syAt, sampUrNanAmnI bhavatAM mude sA // [bhAratI] govAhanasya prabhavasya vAhanaM, tadbhojanasyA'zanasantateH prabhoH / tasyA aristasya prabhuzatrumAtA, bhaved gRhe sA hRdaye ca tatpatiH // [lakSmI-viSNu] apado dUragAmI ca sAkSaro na ca paNDitaH / maunI saMsUktivaktA ca samudro vArivarjitaH // [lekhaH] vartulaM vRntasaMyuktaM sakSIraM patravarjitam / patitaM na bhUmau yAti jAnIhi kimidaM phalam // [kucaH] gUDhA : rAja kAja gUNa Agalo, bhItara caMgI deha, pIyu padhAro covaTe, mokala dejo teha. [nArIyeLa] AbhA sarIkho ujalo, tArA sarIkho ghATa; miragAneNI molave, gAMdhI kere hATa. [kAca] kUkha kAlo mukha ujalo, cale bhopAlA saMga; suMdara dIse sobhatI, vicitra unakA raMga. [hAthI] rAto phUla gulAbaro, mAMhi dhavala citarIyA, cAlo sakhI saravara jaiye, nara bAMdhyo astarIyAM. [lAla mATIno ghaDo] kAjala varaNo he sakhI, mIlIyo eka puruSa; bolaNavAlo ko nahIM, rovaNavAlA lakha. [megha] jala jAi thala upanI, vanameM kIyo vasAva; paheraNa kasUMbala kApaDA, kAjala adhIka baNAva. [cIramI/caNoThI] eka nArI navaraMgI caMgI, gUNavaMti te gorI; mUrakha setI mukha na bole, mAthe bAMdhI dorI. [pothI] Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 eka nArI navaraMgI, nava nADA laTakAve; maradA Agala bAjI khele, vAhI nAra kevAve. [tAMkaDI] bAlapane sabake mana bhAve, baDA bhayA kacchU kAma na Ave; kaha dIyA usI kA nAma, kaho aratha kai choDo gAma. [dIyA] pathara sutakI pUtalI, vana sutako gharavAsa; je jIyAre mana vase, te tIyAre pAsa. [taravAra] nava lakha jAyA nava lakha peTa, nava lakha rame vaDalA heTa: cIMtavU ora jaNUM, kAla paDe jada ketA karUM. [tIDa] saravara bhariyo khUba jala, suMdara beThI pAra; saravara sUko suMdara gai, suratA karo vicAra. [dIvo] nAnako nagara, phUla ko phagara; supArIyAro sukAla, pAnaro paDyo dukAla. [kerAM] dhura kAratIka phAgaNa bIca, jalaro lIje cheha; pIyU padhAro paradezameM, mokala dIje teha. [kAgala] aNI tIkhI mUkha vaMkaDA, sUkhA paMkha jIsA; pIyU padhAro paradezameM, lAijyo Apa isA. [pAnanuM bIDUM] suko lakaDo he sakhI!, meM phala lAgo dITha; khAve to jIve nahi, jIve to nITha nITha. [barachI] cIhUM nArI nara nIpaje, cIhUM nare nArI hoya; he nara hove pAdharo, gaMja na sake koya. [dauta?] pAMca page hAthI cale, patharavaraNI kAyA; iNa gAthAno aratha suNAyane, paga upADo bhAyA. [kAcabo] eka nArI navaraMgI caMgI, pahere navaraMga sADI; nAka phADana phUlI ghAlI, cAre caMga ughADI. [soya] aradha nAma darabAra ko, vara kAgada ko tAta; so tUma hamakU dIjIye, so hove dInAnAtha. [darasana] rAdhAvarake kara vase, akSara paMca lakhasoya; Adako akSara choDake, bace so hama kU deya. [su-darasana] Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 zIvasUta mAtA nAmake, akSara cAra dhareya; madhyako akSara choDake, so tUma hamako deya. [pA(ra)vatI] dharama taNo je sAra che, uparAMTho dharajo; paradezAM jAvo jarAM, theM mhAneM karajo. [yAda] Ada dahe aMta dahe, madhya rahe iNa mAMya; tuma darasana bIna hota hai, tUma darasana te jAta. [darada] gora zIkharo nIpaje, ura maMDana je hoya; so to kAMi na sAdhIyo, jima jIvita so koya. [?] hAla hAlavo bhUi pAtalI, lIkhanahAra sujANa; hAthai vAve mukhe lUNe, tenA kare vakhANa. [akSara] caMcala rukha aneka phala, phala phala jUdA nAma; toDyA pache pAkasI, kaho una rukha ko nAma. [cAkaDo, kuMbha] bina pagalyA paravata caDhe, bina dAMtAM khaDa khAya; huM tUne pUrcha he sakhI, e kIsyo jAnavara jAya. [agni] samudra kAMThe nIpaje, bIna mAlI phala hoya; chattIsAMko sAyabo, sakhI pAre hoya to joya. [lUNa] jala bina vadhe velaDI, jala vadhe kumalAya; jo jala neDo kare, jaDA mUlasuM jAya. [tRSA] gagana sikhA mArIe, paradezAM mele bheTa; vANIyA brAhmaNa khAve kAlajo, iNako saMso deve meTa. [kerI] ATha pAva doya peTa ho, morA upara pUcha; iNa gUDhAno aratha kaho, nahiMtara kene rAkho mUMcha. [tarAjU] ekane paga eka he, ekane paga cAra; sAro jagatano DhAMkaNau, paMDita karo vicAra. [kapAsa, jhIMDaQ] zAma vadana mUkha mora, rahe kuMjavana mAMya; mAthe vAMko mUgaTa hai, vo zrIkRSNa nAya. [veMgana] mUkha kAlI aMga ujalI, suMdara bahu sarupa; oDhana pIlI pAmarI, mAthe nahi kesa anupa. [kalama] Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 sola sahasa zISa hai, netra batIsa hajAra; cokhaTa sahasa caraNa hai, paMDita karo vicAra. [caMdra] sukha sarovara bahota jala, kamala anaMta apAra; una jala kamala na nipaje, paMDita karo vicAra. [?] kAgadase kaTakA kare, mana suM jholA khAya; rAjA pUche rANIne, yo kisyo janAvara jAya. [?] bApa beTo eka nAma, beTo phire gAmo gAma; beTe jAi beTI, jIkI dhUla lapeTI, beTI jAyo bApa, jIko pUnya he na pApa [AMbo] nIce saravara upara tatA, bicameM laMbaka laMbA hai; calo calo nara dekhana jAvAM, usakA nAmape pelA hai... [hoko] aMga garama mUkha caracarA, phUla sugaMdhi vAsa; balihArI usa rukhane, samUdA bIca rahI vAsa. [laviMga] cyAra zIsa bIca khoparI, sAmavaraNa zIrakora; maMgo mola maMjUsameM, zrotA karo vicAra. [laviMga] taMbA suta ripU tAsa guru, tA bhakhako azvAra; tA jananI pata AbharaNa makha, tasa sutasA(soM?) jUhAra. [rAmane juhAra] ajA sahelI tAsa rIpU, tA jananI bharatAra; tA kA sUta kA mItrakU, samaro vAraMvAra. [zrIkRSNa] nena aDhAra khaTa caraNa, tIna bhuja jIva cAra; rasanA tAke nava bhai, suratA karo vicAra. [?] karako bAjo kara sUNe, saravaNa suNe nahi tAMha; aratha karo cha mAsa laga, kahe akabara sAha. [nADIno dhabakAra] samasyAmaya stavana - kavaNa pAtAli nivasaMti naranaiM sadA, syauM ghaNauM bhAkhiyai jiNavariiM parakhadA; bhujagagati kiNi hui sayala jagi sukhakaro, kavaNa paracakranA bhIma jaNa bhaya haro. 1 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 kavaNa DAhau sadA ApaNau dyai nahI, jIpivau kavaNa saMsAri sAcau sahI; dharmanI goThi kahi mUrakha syauM grahai, jagatranA jIvanI upamA kuNa lahai. 2 vANiyau bhamata vyApAri vaMchai kisyauM, rAyanai riddhinai vRddhi Apai kisyauM; jIvanau ghAtaka jIvanauM syauM haNai, jIva upagAranai heti guru syauM bhaNai. 3 ravi taNau kSetra syauM viSNu-Ayudha kisyauM, jIvanA vRMda jalamAMhi bahu jala kisyauM; surataNau vAsa je tAsu syauM bhAkhiyai, khIranau sAra syauM jANi jagi rAkhiyai. 4 vaNasai nIpanau madhura sura kuNa karai, satrunai jIpivA kisauM ekaTha sarai; hari taNI gharaNI kuNa dharaNI maMDala kahI, ehanau bhAva DAhau kahau ko lahI. 5 olI ikavIsa bi-bi akSara maMDiyai, tehanau Agilau akSara chaMDiyai; prathama akSari lahau nAma jagi jehanau, tehanai samaraNi pApa kSaya dehanau. niramala vANI bhavIyaNa jANI sevakanI tumhi mani dharau, vasu aMbara kalasami ahanisi nami namI lIlaI bhavasAyara tarau. iti vItarAga stavana ukela : 1. nAga 6. gala 11. NIti 16. timi 21. umA 2. garva 7. ripu 12. prANa 17. nAka 3. uri 8. chala 13. sAtA 18. thara 4. rikhi 9. jala 14. dina 19. vaMza 5. naga 10. lAbha 15. saMkha 20. dala Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 A zabdonA prathamAkSarathI vAkya bane - nAgauri nagari chajalANI prAsAdi saMtinAtha vaMdau. hariyAlI - (1) jiNi viNu jagamAMhi viSNu na brahmA, jiNi viNu nara nahu nArI, jiNa viNa pavana na pANI na puhavI, jiNi viNa taru na saMsAri, vidura vicAriyai ho, sudhau jinakau dharma; nyAnahINa na pAmai tinakau, na lahai tinakau marma... vidura0 1 jiNi viNu jiNavara gaNadhara nahI, jiNi viNu bodha na sAdha; jiNa viNu moha na mAyA Upajai, soi artha maI lAdha... vidura0 2 jiNa viNu siddha na sAdhaka zaMkara, jiNa viNu mAi na bApa; tiNi kari kalaha kalaMtara vAdhai, jiNa mAMDyau jagi vyApa... vidura0 3 dravya-bhAva bhedai kari rAkhai, je nara-nArI Aja; hAparAja vAcaka ima bolai sarasyai tehanA kAja... vidura0 4 [ ? ] (sAgaracandrasUri jJAnabhaNDAra, kra. 86/1342 pArzvaga. jai. saMgha, khambhAta) Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 anusandhAna-76 (2) (rAga : dhanyAsI) cetau oka puruSa doi nArI re, maI pekhI puhavI maMjArI; te tau nari nara sarasI nAthI re, doi cAlai sarasI sAthI. 1 kahu kahu hariyAlI sArI re, kuNa puruSa kavaNa te nArI; doi sauki samANI dIThI re, te tau kalaha karatI mIThI. 2 sira phUmataDI phurakAvai re, nAcatI avara nacAvai; java saMpai thAi soI re, tava nayaNi na jovai koi. 3 gaMgAjala sarikhI gorI re, bihuM vasavA oka ja orI; te jANa sarisIM goThiM re, rasa amIya nija hoThiM. 4 o tu lAkha koDi lakhavArI re, putra prasavai bAlakuMyArI, baTakaMtI lADa gahilI re, bihuM sarakhI chaI sAhelI; lAvaNya samaya kahai soi re, lahu jANa hoi te joi. 5 (be caraNa khUTe che) [ ? ] (prakIrNa patra) C/o. jaina derAsara nAnI khAkhara-370435. ji. kaccha * * * Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71 jAnyuArI- 2019 gaDhA-prahelikA-samasyA-prahelikA-hariyAlI - 5 - saM. upA. bhuvanacandra samasyA prakAranAM kAvyo lokapriya to che ja, kavipriya paNa che ja. mahAkavioe paNa samasyA tathA samasyApUrti jevA prakAro para kalama calAvI che. samasyAne maLato Avato eka kAvyaprakAra cha - kUTakAvya. vyAkaraNa ane zabdakozanA prakhara jJAnane pradarzita karavAno avasara emAM pUro maLe, sAthe sAme pakSe zrotA-vAcakanA jJAnane AhvAna paNa e dvArA ApI zakAya. bauddhika vyAyAma ane bauddhika Ananda paNa ejeM eka jamApAsuM gaNAya. citrakAvya mATe paNa Ama kahI zakAya. mahAkAvyomA ekAda sarga AvA kUTakAvya / citrakAvyano racavAnI eka paripATI UbhI thaI gaI hatI. paravartI kALe apabhraMza ane dezya bhASAonA cariu, prabandha ane rAsA jevI kRtiomAM paNa prahelikA ane samasyAone sthAna apAtuM rahyu. lokakavioe to A prakArane khUba cagAvyo che. kUTakAvya ane citrakAvya vidvadbhogya che, jyAre samasyA / prahelikAmA sAmAnyabuddhi-sAmAnyajJAna ane kalpanAzaktine kAme lagADavAnI thAya. ha.li. granthAlayonI prakIrNa patronI pothIomAM vikharAelI AvI samasyAgUDhA-prahelikAno eka saMcaya ahIM prastuta che. prahelikA - apUrvo'yaM mayA dRSTaH, kAnte kamalalocane / saumadhye yadi jAnAsi, bhavAmi tava kiMkaraH // [ ] kAhamasmi guhA vakti prazne'muSmin kimuttaram / kathamuktaM na jAnAsi kadarthayasi kiM sakhe! // [ ] paNDitasya sadApAyaM saMsAraparivardhane / jinendravacane yasya tasya janma nirarthakam // [ ] lAvaNyaM kva nu yoSitAM nabhasi ke saMcAramAtanvate / keSAmuccatarA bhavanti ninadAH kasyAM zazI zobhate / Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 anusandhAna-76 keSu svaM prakaTIkaroti bhagavAn sItApatiH pauruSaM matpraznottaramadhyavarNavilasanstvAM pAtu sItApatiH // [svapuMsi, uDagAH, darINAM, rAkAyAM, rakSassu] [puNDarIkAkSaH] kaH khe carati kA ramyA, ko dhyeyaH kiM vibhUSaNam / ko vandyaH kIdRzI laMkA, vIramarkaTakampitA // [vI, ramA, R, kaTaka, pitA] ke rakSantu gavAM gaNaM gatadhanaprAptau ca kiM jAyate, khe gacchanti ca ke kva rud gajakaTAn bhindanti ke vai balAt / bAlAyAH kathamaMzuke kva ramate nA kAsu siddhAH sthirAH matpraznottaramadhyavarNaracitAccAzIH samujjRmbhatAm / / [gopAlAH, kautukam, patriNaH, ripuSu, tarakSAH, kausumbhe, sundaryAm, darISu, pAtu tripurasundarI] devarAjo mayA dRSTo vArivAriNi mastake / bhakSayitvArkapatrANi viSaM pItvA kSayaM gataH // [ ] ramye vasantasamaye vada kiM tarUNAM kiM kSIyate virahiNAmuragaH kimeti / . kiM kurvate madhukarA madhupAnalubdhAH kIdRg vanaM karivarAstvaritaM tyajanti // [dalaM, balaM, bilaM, kalaM, davavikalama] ko nirdagdhastripuraripuNA kazca karNasya hantA, nadyAH kUlaM vighaTayati kaH kaH parastrIratazca / kaH sannaddho bhavati samare bhUSaNaM kiM kucAnAM, kiM dussaMgAd bhavati mahatAM mAnapUjApahAraH // [mAraH, naraH, pUraH, jAraH, paraH, hAraH, mAnapUjApahAraH] agajAmAtRjAmAtR-putrapatrAzanAntakRt / bhrAtRbhartRsutasyAreH sUto vo duritaM hiyAt // [agajA = gaurI; mAtR = menA; jAmAtR = ziva; putra = SaNmukha; patra = vAhana(mayUra); patrAzana = garuDa; bhrAtR = bhAI (garuDano bhAi aruNa); bhartR = svAmI (sUrya); suta = putra (sUryano putra karNa); areH = zatru (arjuna); Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 sUta = sArathi = kRSNa]. sahasago-dosahasago baar-atttth-cudsgo| eso rakkhatu vo devo igago dugo tigo vA // (go = AMkha)(indra-zeSanAga-kArtikeya-brahmA-agni-zukra-viSNu-zaMkara) kezavaM patitaM dRSTvA droNo harSamupAgataH / rudanti kauravAH sarve hA hA kezava! kezava! // __(ka = pANI, zava = maDa,, droNa = magara, kaurava = kAgaDA) paThitaH sarvazAstrANi, garvaM vahasi paNDitaH / / vAramadhyaM na jAnAsi, kathito'pi catuSpadaH // [vAnara] momArAmamamAdaMdo-hanagadalayAbhaSAH / ete yasya na vidyante tasmai bhagavate namaH // rmo mA rA ma ma mA daM do 1 / ha na ga da la yA bha SAH / Adyena hInaM jaladhAvadRSTaM madhyena hInaM bhuvi varNanIyam / antena hInaM dhunute zarIraM tannAmakaM tIrthapatiM namAmi // [zItala] pAnIyaM pAtumicchAmi tvattaH kamalalocane! / yadi dAsyasi necchAmi no dAsyasi pibAmyaham / [dAsyasi / dAsI + asi] payasvinInAM dhenUnAM brAhmaNaH prApya viMzatim / tAbhyo'STAdaza vikrIya gRhItvaikAM gRhaM yayau // [dhenu + UnA] apado dUragAmI ca sAkSaro na ca paNDitaH / amukhaH spaSTavaktA ca yo jAnAti sa paNDitaH // [patra] naranArIsamutpannA sA nArI dehavarjitA / amukhI kurute zabdaM jAtamAtrA vinazyati // [capaTI vagADavI] brAhmaNasya mahatpApaM sandhyAvandanakarmabhiH / kRtvAtmaripusaMhAraM jainA yAnti zivAlayam // [he brAhmaNa! sya] Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 anusandhAna-76 sthale jAtA jale svairaM yAti tena na pUryate / jalapratAraNI nityaM vada sundari! kA tvasau // [naukA] gUDhA - je madhye gaMgA vase, jaTA virAje zIza; netra traNa paNa zaMbhu nahi, UMca chatAM nahi Iza. [nAriyeLa] kevalajJAnI kevalI dekhe caude rAja; je na dekhe kevalI, te meM dIrcha Aja. [svapna] nara upara eka nara caDe, teha upara eka nArI; te parakho tame padamaNI, pUche rAjakumArI. [pANInI hela] pazu nahIM paNa cAra paga, eka vAMso be zIza; bAlaka tehanA peTamAM, jAte SaMDha kahIza. [ghoDiyuM] uttama kulathI UpanI, karI tAtano ghAta; pitAmahane paraNIne, beTIe jAyo tAta. [vRSTi-varSA] caMdapitA kahA rahata hai, sAraMga tIya kari vAmu; so bhori sabhAmeM Anike, abahI milAvU zyAma. [?] eka gAma doi vANiyA, doikA eka nAma; DIla sAta (?) mukhi (?) sAcalA, jANe lakhamaNa-rAma. [?] thali UpanI jalamAM vasai, jalacara jIva na khAi; jIvaha kAraNa bApaDI, khaNi Avai khaNi jAi. [nAva] vAgaDuM chAMDI vAsi paircha, mUla vici suM peDhuM; pANI pIi DhUMDhaNa khAI, dIsa Ugati bhUkhiuM thAi. [mUsala] Ujala vajala jejala mehA, morai prIya ANI ApyA nehA; more priya mAMgyA tehA, jaMbUdvIpa mAMhi nathI ehA. [karahA] Adi akSara viNa jaga jIvADai, madhya akSara viNa jaga saMhAre; antya akSara viNa savi kahi mIThauM, sakhI meM tuja nayaNe dIThauM. [kAjala] harivadanI harilocanI, harilaMkI harigAta; hari Upari harako lIye, harapharasanako yAta. [ ] Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 dadhisuta AlI badana para, sobhAsU lahakaMta; mAno - - sakaMdara, paMthA manaha karata. [] girisutApati dIkarI, te suta verI tAsa; jo jANa to jANajo, mAharo che the pAsa. [ ] eko sajana meM kIo, navaraMga vADI mAhe; dekhyo paNa cAkhyo nahI, hoMsa rahI mana mAhe. [ ] Ubho nara nidrA kare, jhAkaLa-taDako khAya; jene mastaka motI nIpaje, khA tUM morI mAya. [juvArano DhUMDo] cAra vetanuM pUtalaM, mukha loDhAnA daMta, nArI sAthe nita rame, kaho vimAsI kaMta. [sAMbeluM] disi dUNI rasakhaMDajuta, bANa milAvo soI; tiNamaiM hamakU rAkhiyo, kRpA rAvarI hoI. [ ] indra AsaNa nAsikA, tAsu taNI anuhAri; tasu bhakha mere prAhuNo, AvAgamaNa nivAri. [ ] ajAsutaripu pAuM nahI, bAsuta na suhAi; tA kAraNa dhana dUbalI, jAgata raiNa vihAi. [ ] kari zRMgAra kAmani calI, sAraMgasuta le hattha; jalasutabhakha vairI bhayA, sava zRMgAra akayattha. [ ] nara Upara nara caDhe, nara Upari caDhe nArI; nAriiM nara pheraviu, kaho bhoja vicArI. [gophaNa] eka puruSanI asaMbhama vAta, nArI tehane laI jAI bhAta; na sakai cAvI na sakaI galI, bhAta lai jAya pAchI valI. [Ukhala (khAMDaNI)] eka puruSanI asaMbhama vAta, vAMse lAkaDa caDhyAM sAta; dIse jIve rAteM mare, te puruSa meM dITho pare. (jhAMpo) eka nArI vanagahani UpannI, khAi pIi sUI nirannI; paropakAra kAraNi Apa chedAvai, mUrakha sarasI goThi na bhAvai. [lekhaNa-kalama] Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 anusandhAna-76 eka nagarIiM acaMbho dekhyo, bApe beTo jAyo, jaba jAyo taba nAla na kATiyo, sAthi lAgo Ayo. [ ] taruNAM mAMhi taruNA sarakho, bUDhA mAMhi bUDho; abaMdha zAhakI nagarI mAMhi, eha acaMbho dITho. [ ] rAto dITho jivAre, hIyaDo harakhyo tivAre; cAMpI ghAlyo jivAre, barakI pADyo tivAre. [ ] paDhamakkhara viNu jagasAdhAra, madhyakkhara viNu jaga saMhArai; antyakSara viNu sahu mIThau, eha acaMbhau nayaNe dIThau. [kAjala] sAre kAme jatA hatA, ma~DI rAMDe bhALyA, tale pANI Upara devatA, vace ghAlI bALayA. [tamAkhU-hoko] jehane kAme jatI hatI, te rahyo hato tAkI; mAharI keDe be jaNA, teNe korI rAkhI. [varasAda] sAyara saMdeso pAThave, caMdA mitta juhAra; hUM tuja TAlu khaMpaNuM, tUM mujha TAle khAra. [ ] pANI pItI dUbalI, tarasI mAtI hoya, karaNa harIyAlI pAThave, paMDita vicArI joya. [ ] dadhisuta rUve daMta vinA, kara bina jUre hAra; eka rA rUve nena vinA, mahArAja karo vicAra. [ ] vadana aSTa kara doya jIha panaraha vakhANUM, SoDaza netra sahita calaNa kA aMta na jANUM; keI calaNa raheM gupta keI meM paragaTa dIThA, kiNahI jIha viSa vase kiNahI rasa vase su mIThA; doI deha eka pUMchaDI su kavi malla ima uccare, suprasanna deva tumakuM sadA aratha eha paMDita lahe. [ ] pAtalaDI su pIyAra, ki sara vasai, sara vasai to cakavI, nA re, o vA khaMcI calai, khAMcI calai to nAvi, nA re, vAuDi vAuDi lagai, Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 77 jAnyuArI- 2019 vAuDi lagai to aggi, nA re, o vA lohI calai, lohI cAlai to nAga, nAga na, Agi na, nAva na, cakavI piNa ma joI, e hIyAlI artha kahi, bUjhaI viralA koI. [ ] puruSa eka pracaMDa pAi pAMgulo siri pakhai, paga cAlai pArakaI AMkhi-mukha avarAM Akhai, rudhira-maMsa-naha-roma, atha aMgulIe UNo, jIyAsaM jaDI jAi, Apa tasu na huvai akUNo, ghAMTAthI chUTI lagai, grahe puruSa Ubho galai, so sahi jakSa-rAkSasa nahi, kahai kSema so kuNa nara lahai. [ ] paMca caraNa khaTa mekhala caraNo pAMca nacAvi puThi kIya, tiNa avasari indra Apa pAghaso anaMta surApati dAna dIya; muMhi maMjAra uraji so Izvara, kAchi guru gaMgeva(ya) jiso, pUro putra-kalatra parivAraI, kahi nA aiso jogI kiso. [ ] paDhama akSara viNu la-sa mAhilu, bIya kSara viNu puppha pAchilu, 'nahIM bhalu' chu trIji karI, cuthA viNa bhASA AsurI, cyAri ekaThA melI joI, ... ... ... ... ... ... ... [zrI navakAra] nArIe malI nara nIpAyo, nara valI UMcI DAle valIyo, nara phITI naravAhaNa thayo, nArInuM chaMDI neha, jANavI hoya to jANajyo, jehane dADe paDI veha. [ ] mahIsuta kaMTha valuddhao, dadhisutana AkAra; kIsA(?) suta dIThai mare, paMDita karo vicAra. [ ] eka nArI DUMgara vasai, bIjI nagara majhAra; trIjI pakhANe nIpajI, cothI nagara majhAra; karaNa hIyAlI pAThavI, rAja bhoja avatAra. [ ] Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 anusandhAna-76 hariyAlI to tene kahIiM, jehanai hiyaDai sAna; eka puruSa meM jAto dITho, tehanaiM pUchaDIiM traNa kAna. [tIra] nadI kinAre vela ke velane pAna nahIM, mRga carI carI jAya ke mRgane mukha nahIM; dhanuSa-bANa caDAya ke dhanuSane paNacha nahIM, mAranAra sujANa ke (ene) hAtha ke paga nahIM. [ ] guru-ziSya samasyApUrti "celAjI baiTho" iti guruvAkyam / ziSyo vakti pratyuttaram - baiThA UThI UThI baiThA baiTha-UTha jaga dIThA, rAvalayogI bhikSA mAge rAmarasAyaNa mIThA. 1 punarguruH vakti "jAyo" ziSyaH pratyu0 - jAyo seI jAya rahego jImeM kesA saMsA; vichuraNavelA maraNa duhelA, kahAM hoyagA vAsA. 2 punargururvakti "soco" tataH ziSyaH pra0 - sUtA seI ghaNA vigUtA, jAgyA yAMhI pAyA; kAyA hiraNI, kAla AheDI, hama dekhata jaga khAyA. 3 punarguruH - "maro" tataH zi0 - hama hI maraNAM tuma hI maraNAM, maraNAM saba saMsArA; dhana dhana jatI-munIsara maraNAM, gurujI paralA Utare pArA. 4 punaH guruH - "kuTTana" tataH ziSyaH - kuTTana hoya so manakuM kuTTe, rAmarasAyaNa nisidina lUMTe; jisa kuTTanake hiradai rAma, tasa kuTTanakuM sAta salAma. punaH gu0 "te gharavArI hai" tataH zi0 - Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 gharavArI hoya so gharakI jANai bAhira jAtI gharamaiM ANai; kAyA [gharakA] bhaMjana karaNA, usa yogIkU jarA na maraNAM. [ ] prahelikA - satAvIsai sAta triNa tere tetrIsai, cosaTha caude cyAra paMca panara chatrIsai; sole sahasa chapana bAra bAvana batrIsai. nava dasa ATha aDhAra eka eke ekavIsai; ogaNapacAsa chanUe, eka ekottara abhibhUya, ghara para vaitAla kahe, etA rakhyA karo tUha. [nakSatra, vAra, bhavana, yakSa, tetrIsa kroDa devatA, yoginI, vidyA, veda, pAMDava, tithi, rAga, kalA, 56 kroDa yAdava, megha, vIra, lakSaNa, graha, avatA(?), parvata, vanaspati...] gajaviSadhara ikanAma majjha rakAra biMdasaMyuktaM, vIjhI(?) paDhamakkhara [rahiyA] so avarala (?) amha-tumhassa. [nAga, nAraMga, raMga] lakSaNa visva ratana tithi, sajjana kahA likhI bAta; graha-nakSatra beha(?) unamahi, UThi japata hai prAta. [ ] gharamAM hAthIo nAi-dhoI, hAthIne pahirAvU sAhI, jima jima ghAliI tima tima roi, ghAlyA pachI sAhamuM joi. [ ] laMkalapeTaNa sItaharaNa, nahIM rAvaNa, nahIM rAma; sahIjasuMdara mAMgiyo, mokala dejyo svAma. [kapaDo] ura vina khura, khura vina tAsa vina(?) hIyAvihUNo haMsa; saba jIvAMko jIva hai, roma-cAmaDI-maMsa. [pANI] Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 cAra milyA cosaTha hasyA, vIsa rahyA kara joDa; eka so bAsaTha tarapata bhaI, catura karo nicoDa. [be vyakti maLayA, tyAre cAra AMkho maLI, 32-32 dAMta hasyA, vIsa nakha bhegA thayA; 162 tRpta thayA (?)] C/0. jaina derAsara, nAnI khAkhara-370435, ji. kaccha, gujarAta. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 hariyAlI - saM. upA. bhuvanacandra prakIrNa patronA saMgrahamAMthI 7 hariyAlInAM patro maLI AvyAM. bhaNDArana nAma lakhavAnuM rahI gayuM che. tyAra pachI nItivijaya jJAnabhaNDAra - khambhAtamAMthI paNa 5 hariyAlInI saM. 1702mAM lakhAyelI prata maLI. A racanAo apragaTa jaNAya che. prathama 3 ane 12mI hariyAlI kavi kesIkRta che, bAkInI 'sevaka'kRta che. 'sevaka' upanAma haze. banne kavio vize mAhitI meLavI zakAI nathI. racanA 200-250 varSa jUnI jaNAya che. hariyAlInA ukela ha.pra.mAM na hatA, ame zodhIne ApyA che. hariyAlIo jaina kavi-munionAM vidyA-vinodanI nIpaja che. upAzrayomAM paNa bauddhika Ananda kevo jAmato haze teno saMketa paNa AvI dimAgI kasarata karAvanArI kRtio ApI jAya che. (1) (rAga : rAmagirI) caraNa vinA te cihuM dizai, guNavaMtAjI, cAlai sahUnai vAhai, buddhivaMtAjI; triNa loka mAhalai kAminI, guNavaMtAjI, koya nahI tasa sAhai, buddhivaMtAjI. aNateDI te bhAminI, guNavaMtAjI, sahUnai ghari te jAi, buddhivaMtAjI; dhanavaMtanai pIDai nahIM, guNavaMtAjI, sAdhunai pIDA na thAi, buddhivaMtAjI. agina bhaya tehanai nahIM, guNavaMtAjI, paNa vAghiNa navi hoi, buddhivaMtAjI; rAma rAma te Ucarai, guNavaMtAjI, jehanai valagai soi, buddhivaMtAjI. te viNa kAi na nIpajai, guNavaMtAjI, jagamAM tasa baMdhANa, buddhivaMtAjI; Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 kesI kahai kuNa kAminI, guNavaMtAjI, joi kahiyo jAMNa, buddhivaMtAjI. 4 [bhUkha] (2) (rAga : mevADau) caMpaka varaNau re dIsai nAhalau, kaMThii motInau hAra; nArI pAsai re seji caDhI sUi, pAlai brahmavrata bhAra... 1 e harIAlI re catura vicArayo... bi nArI vaci paDIu bApaDau, pAchala trIjInUM sAla; tAMNI bAMdhyo re baMdhana Akarai, naranA kuNa havAla... e harIAlI... 2 anna na khAi pANI navi pIi, paNa dUbalau navi thAi; padaminI mohai re mohiu nAhalu, nArI viNa na suhAi... e harIAlI... 3 sukiNa behu re damodami rahai, nIja prANesara pAzi; kesI bola[i] re kahau te daMpatI, bhAkhau radi vimAzi... e harIAlI... 4 / [be AMkha ane nAka?] (dhana dhana dhanno aNagAra... e dezI) baMdhana cyAra mATI paDyA, nIpanI padaminI eka re; nArI upari nArI caDhai, e kahau kuNa viveka re ehanau aratha te prIchayo... 1 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 nIlaja nAri nAgI thai, caDhI bisai sabhA majhAri re; loka sahUi jUi tehanai, navi dharai lAja lagAra re... ehanau... 2 mUkha viNa muMgI re bhAminI, avara pAi bolAvai re; prItaDI paMDitasiuM karai, mUrakhathI dUri jAvai re... ehanau... 3 munivara tehanai AbhaDai, saMghaTau tuhai na thAi re; kesI kahai te kAminI, dekha pApa pulAi re... ehanau... 4 [cAra dAMDInI ThavaNI?] (rAga : sAriMga mahalAra) ujjala varaNau nAhalu re, gorI sAmali bi nAri; kAminI na dekhai kaMtanai re, kaMta na dekhai nAri, suguNa nara, samajhai eha vicAra, tasa deUM sAbAsI sAra, valI ApU ekAvalI hAra, mIThaDAM karUMa apAra... saguNa0 1 nArI viNa nara navi rahai re, nara viNa na rahai nAri; chehaDA baMdhyA behunA re, paNa chai bAlakuMAri... saguNa0 2 nara nArIthI UMpanA re, choru cyAra nai sAThi; mAtapitA dekhai nahI, aradha aradha syA mATi... saguNa0 3 te naranArI navi marai re, jau jAi kAla anaMta; aratha kahiu kAMi ehamAM re, samajai te budhivaMta re....saguNa0 4 dharama karI je Adarai re, te naranArI jeha; sukha saMpati te pAmasyai re, sevaka uchava geha... saguNa0 5 [divasa ane rAta] (5). (rAga : malahAra) mohanagArI sAmalI, eka nAhnaDI nArI; mATI moTau keDii paDiu, joyo radi vicArI... e0 1 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 e harIAlI je kahai, tehanI buddhi sArI; avadhi deuM mAsa cyAranI, kahaiyo niradhArI... e0 2 khAtra pADai te kAminI, nIja nAha baMdhAvai; mATI bIju valI te karai, tuhi lAja na Avai... e0 3 te nArI sArIkhA valI, ma ma thAyajyo jANa; sevaka saMgati sAdhunI, karayo jinaANa...... * ( 6 ) - anusandhAna- 76 (kapUra hui sUMdaratA nArI achai re, bi pakhI dIpai sAra; mohanagArI sAmalI re, sahUnai karai upagAra... paMDitajI kahiyo eha vicAra, valI deu mAsa bAra, paMDitajI e dezI) samajhai tasa buddhi sAra, paMDitajI kuNa kahI isI nAri, paMDitajI, kahiyo0 1 pAMkha achai nahI paMkhiNI re, nahi tasa cAMca lagAra; pAMkha halAvi kAminI re, nahI tasa UDavA adhikAra... paMDitajI, kahiyo0 2 AMkhi mIcI ughADatAM re, lAkha joyaNa lagi jAi; catura hui te prIchayo re, paramAratha kahiu mAhi... paMDitajI, kahiyo0 3 rupavatI nai guNavatI re, te nArI sukumAla; jaNa jaNa sAthai prIti karaMtA, ko na dIi tasa Ala... paMDitajI, kahiyo0 4 anna pAna vastra bhUSaNAM re, tehanu na karai saMga; pANI mAi sadA rahi re, vahitai hui biraMga... paMDitajI, kahiyo0 5 punya hui jehanai pAdharUM re, tehanai niramala nAri; e0 4 [soya-doro] Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 sevaka jana ima vInavai re, punyai sukha saMsAri... paMDitajI, kahiyo0 6 [AMkha] (7) (cUnaDInI desI) prIu saMghAtai raMgabhari ramatAM, premi karI lapaTANI re; mAharU nAha karI jANaMtI, prIUDai navalI ANI re... nAhalIyA Apu mujha sukha nAhalIyA, e aratha ukailI dIjai re catura taNA mana rIjhai re... nAhalIyA0 1 vAhalA kAji gabhA mai sevI, ghaNA divasa parimANa re; nAhalIi neTi neha na jANyo, prIuDo thayu ajANa re... nAhalIyA02 sarasI biThI sarasI UThI, kadahI vinaya na cUkI re; sarasI sukha bhari sajyA sUtI, tu sAMmI kA mUkI re... nAhalIyA0 3 ghaNI ramaNisiuM je hui rAtu, te tu prema na jANai re; te nArInai je vaza karai, sevaka tAsa vakhANai re... nAhalIyA0 4 [chAyA] (8) te girUu : e dezI sAmalavaraNI nai nAhraDalI, nAri apUrava dIThI re; tehanu mATI chai vanavAsI, dhaNI taNai mukhi biThI re... paMDita0 1 paMDita kahiyo e harIAlI, jau hUi budhi sArI re; nahItari jANA josI pUchau, kAM rahau radi vicArI re... paMDita0 2 pAtalIu nAha nArI sarisau, paranai hAthai khelai re; nAha dekhaMtA rAcai parasiMu, tuhai nAha na mehalai re... paMDita0 3 naguNAsiMu valagI rahai nArI, suguNa sAthai na bAjai re; ragata pIyaMtI naraNI kahAvai, e tasa Upama chAjai re... paMDita0 4 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 te nArInai dharamI mUMkai, sAdhu vacana ArAdhai re; sevaka jaMpai jinavara japatA, radhi vRddhi sukha vAghai re... paMDita0 5 [talavAra ane tenI mUTha?] (9) cyAra nAri mATI milI, mATI nIpanau sAra... raMgIle AtamA te mATInai sahU ichai, tuhi sIla vRtadhAra... raMgIle AtamA0 1 mAMTI viNa ghaTa navi cAlai, mAMTI viNa navi raMga... raMgIle0 koi ichai koi bhogavai, navi thAi sIlanau bhaMga... raMgIle0 2 mAMTI viNa te navi sarai, je saMsArI hoi... raMgIle0 eka jAgai navi pAMmIi, bIjai saghalai joi... raMgIle0 3 te mATI nAniu moTau, bhUmi vazai khai joi...raMgIle0 vidhisiGa tehanai je varai, te ajarAmara hoi... raMgIle0 4 tIrathaMkara tehanai vaMchi, moTA valI aNagAra... raMgIle0 cakrI moTA chatrapatIM, vaMchai je jhUjhAra... raMgIle0 5 e harIAlI te kahai, jehanai buddhi vizAla... raMgIle0 sevaka jana jaya jaya naMdA, jhUmakhaDAnI DhAla... raMgIle0 6 [?] (10) rAga - rAmagirI cintAmaNI cintA - e dezI eka prIu nai pAMca padaminI re, caMdravadanI nau dhari cAla re; raMgabhari te sarisau ramai re, nava navA bhoga rasAla re... 1 nArI viNa ko dIsai nahI re, na karU nArI khalakhAMca re; ghaNI thoDI dIsai traNi lokamAM re, eka bi triNa cyAra pAMca re...nArI0 2 nArI rami nArI jimai re, nArI gaMdhai gaMdha vizAla re; nArI jUi nArI sUNai re, nArI karai nara citta cAla re... nArI0 3 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 ghara navi cAlai nArI vinA re,sukha duHkha nArIthI pAya re; nArI vazi hui jehanai re, tehanai akhaya sukha thAya re... nArI0 4 nArI harIAlI prIchyo re,nathI poSyo mana nurAga; nArI nathI eka thAnikai re, sevaka kahai dharama mAga re... nArI0 5 [AtmA ane pAMca indriya] (11) sajanInI dezI kahau re paMDita kuNa te nArI re, havaDA kahiyo athavA vicArI re; bi khaMDayai karI nArI pUrI re, kara caraNa karI tea adhUrI re... kahau0 1 kAna nahI tasa AMkhi vihUNI re, nAka vinA paNa nArI uNI re; nArI sarasI nArI mAhalai re, koi ika nabalu puraSa te jhAlai re... kahau0 2 mUDhai khAi peTai kADhai re, khAtI khAtI bUMba ja pADai re; tehanU kaDhiuM sahU ko jhADai re, tehanI bUMba te sUNIi pADai re...kahau0 3 te tu nArI pApai pUrI re, hiMsA karavai nahI adhUrI re; tehanai chaMDai zrI aNagAra re, sevaka vaMdai vAraMvAra re... kahau0 4 [anAja daLavAnI ghaMTI] Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 (12) rAga : guDI eka nara bahU nAri, nArI naranai mArai; dekhai saghalA loka, koya nahI tasa vArai... 1 mArItu te nAha, paga viNa uDI jAvai; pApiNI pUThai dhAi, mAratI mAratI lAvai... 2 eNI pari saghalI nAri, viNa aparAdhai kUTai, cIthaDIu te nAha, navi nArIthI chUTa[i]... 3 te kuNa nArI nAha, kahiyo radi vicArI; kesI kahai varasa bAra, avadhi dIdhI chai sArI... [?] [bAi maTu paThanArthaM, saM. 1702][nItivi. khambhAta] * * * Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 be bAramAsAo - saM. rasIlA kaDIA prastuta banne bAramAsIo lipyantara karavA mATe mane AcAryazrI kailAsasAgarasUri jJAnamandira, zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra, kobAmAMthI upalabdha thaI che. hastaprata naM. HP - 6031 Page 1 (AB) prathama bAramAsIno kramAGka che. bIjI bAramAsIno kramAGka che - hastaprata naM. HP 6035 Page 2 (13A-14B). ApaNe jANIo chIo ke madhyakAlIna sAhitya-svarUpo paikI bAramAsI sAhitya phAgu ane rAsA peThe jaina sAdhuo dvArA sArA pramANamAM kheDAyuM che. piyunI gerahAjarImAM priyatamAnA bAremAsanA virahanI vyathA amAM nirUpita thaI hoya che. sAmAnya rIte A varNana zrAvaNa mAsathI zaru thAya che. prAyaH bAramAsInA viSaya lekhe jaina munioo sthUlibhadra-kozA tathA nemanAtha ane rAjImatI-rAjulanAM pAtro pasaMda karyAM che. viraha ante saMyamadIkSAmA pariNamI, mokSagAmI banatAM, kAvyamAM cUMTAto karuNarasa zAntarasamAM parivartita thAya che. prastuta banne kRtio, nema-rAjulane anulakSIne prathama kRti dUhA ane DhALanA mizra svarUpe rajU thaI che. te malhAra rAga (dUhAmAM) ane dhanarA cAlhI o dezImAM (DhALamAM) baddha thayelI che. 35 kaDInA A stavananA antanI kaDI kaLaza svarUpe che. temAM kartAnA guruonAM tathA kartAnAM nAma apAyAM che. tapAgacchanA zrIvijayadayAsUri jenI kIti mahimaNDala (pRthvI) para rAjA samI che ane vajIra samA zobhatA zrIamRtavijaya jenA guru che tevA ziSya lakSmIsukha A kRtinA kartA che. kRtinI prArambhika 6 kaDIomAM - rAjulane AMgaNe nemakumAranI jAna AvI che ane te zaNagAra sajIne, piyune jovA, sakhIo sAthe utkaNThita banIne rAha juo che. toraNe padhArelA nemakumAra A samaye pazuono pokAra sAMbhaLe che. saMsAra temane asAra jaNAyo. toraNethI ja pAchA pharI, giranAra tarapha prayANa kare che. rAjula A samAcAra jANe che. pote jANe chetarAI hovAnI lAgaNI anubhave che. have pachInI pratyeka DhAla tathA dUhA zrAvaNa mAsathI aSADha mAsa paryantanI kudaratanI jIvana para paDatI asaro sAthe potAnA virahane gUMthatI rAjulanA mananI abhivyakti che. ante giranAra pahoMcI, tapa karI, te mokSagAmI bane che. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 17 kaDInI bIjI bAramAsImAM jAna ke pazuonA pokAranI vAta nathI, rAjula gokhamAM beThI che ane potAne corIne laI gayelA yadurAyane (nemane) manAvIne, pAchA laI AvavA te potAnI sakhIone jaNAve che. tyAra bAdanI pratyeka kaDI kramazaH zrAvaNathI zaru karI, mAsa pramANe kudaratanI viziSTatA ane potAnI viSama paristhiti AlekhI, 14 kaDI paryanta virahI avasthAne varNave che. 15 ane 16 mI kaDImAM tene aDavANe page cAlIne, vAlamanuM nAma japatI japatI giranAra pahoMcatI darzAvI che. tyAM te saMyama laine, karmano nAza karI, zivamandiranI vAsI bane che. antima kaDImAM racanAkArano nAmollekha che. A kRti vAcaka haricandanA ziSya jinacande racI che. banne kRtinI bhASA rAjasthAnI-mAravADI jaNAya che. prastuta kRtinI 9mI tathA 12mI kaDImAM trIjaM caraNa lakhavAnuM rahI gayu jaNAya che. lahiyAnI bhUla thaI jaNAya che. 13mI kaDInA cothA caraNamAM be-oka pado lakhavAnAM rahI gayAM che. mULa prata maLe ke AvI anya prata maLe to kRti sampUrNa bane. madhyakAlIna gujarAtI sAhityanA bAramAsI svarUpamA umero karatI A banne kRtionuM lipyantara ahIM prastuta che.. // dUhA rAga - malhAra || samaru mAtA sAradA, praNamuM gurudeva pAya guNa saghalo mujha jJAnano, vivaro diyo va(ba)tAya // 1 // jAsu pasAya nemanI, bArAmAsI visesa bhaNasuM hUM bhaktai karI, me mITho upadesa // 2 // jAMna sabala sajhI yAdave, paraNavA rAjula prema ugrasena ghara umaMgI, paudhAryA prabhU nema // 3 // sahIya samAMNI sAthaNe, sola sajhI siNagAra jovai nija prItama bhaNI, rAjula rAjakumAra // 4 // toraNa mukha AyA tadA, pasukI suNI pukAra karuNA karI jina Ima kahai, o saMsAra asAra // 5 // Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 pasU choDAvI pAhaDa disa, vAlyo ratha tivAra / vAta suNI rAjala vadai, kIdho syuM kiratAra // 6 // (DhAla - dhaNa rA cAlhI o dezI) nAha jina jAvo giranAra ho, nema nagInA chayala chabIlA ho mujhane chetarI . nava bhava neha saMbhAra ho, ne0 abalAnI mAMno ho vInatI atarI // 7 // dUhA : zrAvaNa varasai sarala hai, garajai mora malhAra __ vAdala jhabakai vIjalI, bhogI suNa bharatAra // 8 // DhAla : mAMno sAhiba mujaro ho, ne0 paraNa auchAha ho pyArA padamaNI gaMbhIra guNarA gaMja ho ne0 kaThiNa thaiyai ho kahIM isI ghaNI // 9 // dUhA : bhara bhAdu ghurai gayaNa, gahiro tAMNa gosa caDhIya ghaTA papIyo cavai, jayuM jayuM vAdhe josa // 10 // DhAla : bharamiya pahilo bhUlI ho, ne0 ADaMbara jovA hUM UbhI rhii| melI jAvo sau samUlI ho, ne0 kapaTa ahavo ho ko jANyo nahIM // 11 // dUhA : Asojai AsyA karUM, sIpa cAhe jima svAta sola kalAthI zasI(zI) dahai, sarasaH saradaki rAta // 12 // DhAla : joDai paMkhI sajoDA ho, ne0 ruDi pAlai ho nisadina akaThAM sanehI thoDA ho, ne0 cheha devA ho na kIjai te bhavA // 13 // dUhA : kRpA karo aba kAtIiM, valI mano cADo vATa divasa vaDo dIvAlIyA, sukhanI kIjai sATa // 14 // Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 DhAla : pAvasa rita pIyArI ho, ne0 seja amAruM ho phUlaDe ati sahI heDi muMko hIyArI ho, ne0 varaga moTAnA ho vahijai citta cahI // 15 // dUhA : cihUM disa sIta camakIyo, Ayo AgaNamAsa cAhuM caMda cakora jayuM, aMgana pUro Asa // 16 / / DhAla : parapIDA pIchAMNa ho, ne0 vaDapaNi jagamai te kharo agvaDa(ha?)Na ciMta ma AMNa ho, ne0 garajyau hovai ho jehano guNa kare // 17 // dUhA : ghaTa rUpI gharamai vaso, sajjana suguNa sadaiva asa paDai jADA posamai, paMtha nihAlu pIva // 18 // DhAla : mujha naiTha madhI chai jAyA ho, ne0 sA lagai nahI ho maMdira okalI kaMpai komala kAyA ho, ne0 volyo tasu hAvai ho kehano hRdaya valI // 19 // dUhA : mAhai aMbA morIyA, vallabha Avi vasaMta abIra gulAla araga jai, rAjavI phAga ramaMta // 20 // DhAla : dina o naNaMdInA vIrA ho, ne0 sAsa vicalai ho nita putta sAMbharai paMjara Upajata pIra ho, ne0 maMga tumAro ho melyAM kima sarai // 21 // dUhA : phAguNa vAye phagaphage, phUlyA bahUta palAsa holI khelaNa hu~sa chai, avidhAro aradAsa // 22 // DhAla : yauvana jorai Ayo ho, ne0 doI nyArA ho nAThA kima raho yAdavakula the AvyA ho, ne0 doSI re bharamAvai ho vAle bhamati daho // 23 // Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 dUhA : cUpa kari nija citamai, gorI pUjata gora vanarAya vikasI sahU, koyala kaho kata jora // 24 // DhAla : telasaH cUA tilaka ho, ne0 bhaMjana nivAryo ho aMjana yAMmanI hase sahIyA halavAka ho, ne0 melo dIjai ho zIghra moTA dhani // 25 / / dUhA : tana tApai taruNI taNo, vAsara vadhyo vaizAkha mahakyAM caMpA mogarA, dADima kelA dAkha // 26 // DhAla : iNa bhava tero AdhAra ho, ne0 avara varevA ho amanai AkhaDI trIyAno tAto jamAra ho, ne0 prANanai rAkhai ho jimatima pAkaDI // 27 / / dUhA : jagajIvana INa jeThame, jAjhI ovata jhAla vahilA AMNa vadhAvIiM, prema sarovara pAla // 28 // DhAla : saMdesA na vivahAra ho, ne0 vAMka vAlesarA ho amane syuM achai vanitAnI na karI cho vAhara ho, ne0 pyAre bharoso kuNa karasI pachai / / 29 / / dUhA : AsADhe iMdra umAhIyo, dharahara varasai dhAra / hada harIyA kAnana huA, sajyo bhUmI zRMgAra // 30 // DhAla : catura comAsA nai vRda ho, ne0 jugata vaNAvA ho joIjai tetalI sAsu sivA nai sunaMdA ho, ne0 olaga dhAro ho sAhiba tetalI // 31 // dUhA : vidA li bApanI, gaI rAjula giranAra svAmi pAse saMgraho, satIiM saMyama-tAra // 32 // DhAla : karI tapasyA, kAyA kasI, saSaro pAlyo vIrala tema pahilI nArIiM, lahI mugati rI lIla // 33 // Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 caupana dinA re aMtarai, Aso amAvisa jAMNa pAMmyA mugata ja pAMmasai, zrI nema niravANa // 34 // // kalasA // tapagacha rAjA, vaDadivAjA, zrIvijayadayAsUrisaro mahimaMDale jasa kIrti vAdhI, puravai parachayA kharo tasa sIsa vRdhi vajIra sobhai, amRtavijaya zrI muja gurau vraNavyA mai nema rAjula, lakSmIsukha jaya varau // 35 / / Iti stavana 2. nemanAthajI ro bAramAso (rAga : kedAro) gokhi beThI rAjula gorI, sakhI vAta suNo morI yadurAya calyo mujha corI, tuma jAya manAvo dorI, lAla prItama prItama karatI // 1 // puravalI prIta saMbhAli, mujha ghara Avo ratha vAlI tumha karo ramata vAlI, Ima bolaI rAjUla bAlI, lAla prItama prItama karatI // 2 // sakhI zrAvaNa mahine mAti, vIjalaDI jhabukiM rAti ghanaghora suNI dinarAti, prItama vINa mujha phATI chAti, lAla prItama prItama karatI // 3 // sakhI bhAdaravaI sarovara bhariyAM, saba dhenu caraI vanahariyaM iNa rateM pIuDe paraharIiM, rAjUla rodana ghara bhariyaM, lAla prItama prItama karatI // 4 // Aso ma(mA)sa ThAmi AlI, gIta gAiM raMga rasAlI rajanI soi ajUAlI, nAha vINa muja thAI vikarAlI, lAla prItama prItama karatI // 5 // Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 sakhI kArtika mAsi dIvAlI, saMyogi hoI rulIAlI navaraMggI pIlI phAli, prIu vINa sIseva suNalI (?), lAla prItama prItama karatI // 6 // prIuDA paradeza na bhamIiM, gharanAM bhojana jimIiM manaraMgi raMgmatI ramIiM, migasIra kA dina ima gamii, lAla prItama prItama karatI // 7 // posa mAsa [sa]khIu vATaDIyAM, joi aM(AM)kha huI rAtaDIya dIna nAiM sakhI vAtaDIyAM, nAha vINa na jAye rAtaDIya, lAla prItama prItama karatI // 8 // mAha mahini mani dharI nehA, prANanAtha padhAre gehA ----------, mujha TADhi kaMpi dehA, lAla prItama prItama karatI // 9 // phAguNa sAjaNa raMgarolI, bharI lAla gulAbakI jholI. kheleM sakhiyAM malI TolI, prIya viNa kima kheluM holI, lAla prItama prItama karatI // 10 // caitra caMpAkI mAlA, suMdara sugaMdha visAlA nija kAM(ka)Thi vadeM varamAlA, nIru viNa lAgi jima jAlA, lAla prItama prItama karatI // 11 // vaizAkhi lAho lIjaiM, aMbA kAtalIyAM kIjaI ................, zItala sAkara bhelIjaI, lAla prItama prItama karatI // 12 // jeTha mAsi jeTha dIhADA, khelI khali bharI jala TADhA prIya viNa purava diza..................... mujha gADhA, lAla prItama prItama karatI // 13 // sakhI mAsa ASADha ju AyA, AkAsi meha umhaDyA jaga jIvarA bahu sukha pAyA, morA prItama hajaa na AyA, lAla prItama prItama karatI // 14 // Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 rAjula ghaNuM viraha tapaMti, vAlaMbhanuM nAma japaMti aNuhaNiyA pAo calaMti, giranAri gaI vIlapaMti, lAla prItama prItama karatI // 15 // rAjemate nemajo(ji)na pAseM, saMyama lei mani ulAsiM kadika karma paNAMsi, pohatI zivamaMdira vAsi, lAla prItama prItama karatI // 16 // bAvIsame nema jiNaMda, puraiM sukasaMpatti vRMda vAcaka vara zrIharicaMda, tAsa ziSya bhaNi jinacaMda, lAla prItama prItama karatI // 17 // // iti zrI nemanAthajI ro bAramAso sampUrNa // C/o. 8, jayAmA sosAyaTI, seTelAiTa, mAnasI sarkala, amadAvAda-380015 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 97 jAnyuArI- 2019 aMjanAsundarI pavanaMjaya rAsa (khaNDa-2) / - saM. anilA dalAla [anusandhAna-75mAM A kRtino prathama khaNDa pragaTa thayo che. ahIM teno dvitIya khaNDa pragaTa karavAmAM Ave che.] Adi sakati paya aNusarI ANI harSa umeda bhaviyaNa hita kAraNa bhaNI bhaNisu kathA rasabheda. 1 kavi caturAI nita navi nava nava kathA kallola sAMbhaLatAM chatAM caturAM mano(ne) Avai adhika kallola. 2 tiNi kAraNi vaDa kavIyaNe(No) grahajyo guNa nija hAtha vAcI jana saMbhalAvayo saralapaNai mani sAthi. 3 kavi sAyara sarikhA kahyA guNajala bharIyA hoiM paNi taTinIjala Avatau kadI na varjaI koya. kavinaI guNa grahIyAM thakAM adhikI upama thAI gajamotI guNa vedhIi yuvatI kAMThi dharAya. saMpatinai saMyoga je lahIi dattathI soi kAMne sAMbhaLatAM thakAM garatha na lAgai koya. 6 pavanaMjaya aMjanA taNo bIjo khaNDa udAra akamano kavIyaNa kahaI sAMbhalijyo naranAri. DhAla - prathama, mAMnAM darajaNanI rAga - dhanyAsI tiNi avasari laMkA dhaNI re rANo rAvaNa nAmi teja pratApaiM Akaro pragaTI mahimaMDala mAMma re... 8 laMkAno rAjA karai re raNa koDi divAjA abhimAMnI re rAya jagata zirai abhimAnI re... 9 loka avasthA ANatA re cUkavatA citta pheri te graha rANai rAvaNai pAya bAdhI kIdhA jera re... 10 kRdhma(SNa) savAlAkha dIvaTI re pragaTa karai tajI rIsa soma sighAsaNa mAMDinaI vara cAmara DhAlaI sIsa re... 11 OM aw , ki divAjA Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 khetra kheDai maMgala khaDai re vAcaI bhRgu veda budha dekhADaI ArasI ne ziva TAlai chalanai cheda re... 12 rAha rahaI khaga phAlinaI re keta pakhAlaI thAla panotI pANI galaI valI bAri karaI rakhavAla re... lAkha corAsI jIvanA re ghaDato ghaTa vinyAna te vidhi tenA gharaAMgaNai gharaTI le pIsai dhAMna re... 14 prANInaI saMtApato re huto athira AdhAra te yamau rAvaNanaI gharai bhaiso thai ANanI(ANai nIra?) re... 15 navaduragA zubha AratI re UtAraI oka manna pavana buhAraiM AgaNu re ravi karaI rasoI anna re... 16 pola grahI UbhA rahaI re aka manA nisadIsa sudhI khajamatI sevanA sura koDi karaI tetrIsa re... 17 brahmA prohita thApIyo re gaNapati khara khetrapAla agani pakhAlaI lUgaDAM re iMdra ANaI phUla rasAla re... 18 lAkha oka bhAI bhalA re bibhISaNa kuMbhakarNa lAkha savA putra sobhatA re iMdrajita pramukha ratanna re... sahasa batrIsAnaI ziraI re rUpaI apacchara rNbh| paTTarANI maMdodarI re devAMnaI chaI duralaMbha re... dasa mukha dIsaI dIpatA re vIsa bhujA paradhAna trIsa sahasa varSa AU re akavIsa dhaNu taNu mAna re... 21 koDi navANuMDaM lagaI re rAkhkhasarA kularaMga saMjIvanI vidyA mukhe raNamAhi ati aNabhaMga re... 22 bharata-trikhaMDa taNo dhaNI re padavI prativAsudeva nAmaiM trailokyakaMTakI sura DaratA sArai seva re... samudra vicAlai sobhatau re rAkhkhasadIpa rasAla jalamAMhi joaNa sAtasaI Alago ati dari vizAla re... 24 paholapaNai tetau achai re jetai jalamAMhi dUri trikUTa parvata suMdarU re pAkhali jala khAI pUre re... 25 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 pahilau joaNa pAMcasai re navasaI uca pramANa tihAM gaDha laka sohAmaNau rANA rAvaNano ThANa re... 26 jaina zaiva graMthai ghaNu raI (re) rAvaNakU dha(cha?) vicAra te joI maI bhAkhIuM jUTha sAca tihAM gamya pAra re... 27 oka dina rAvaNa cItavaI re baiThau puppha vimANa aNakIdhaI koI achaiM mujha sUdhI ANa pramANa re... 28 to hu~tau te vazi karuM re nAkhuM dUri utheDi dhA(ghA)u nIsANa lAvIu caDIuM navi kIdhI jeDi re... 29 dalabAdala taMbU diA re pura bAhira melhANa melAvAnai mokalyA aha yadI rAya jAdArAMNa re... 30 oka dUta teDI karI re bolaI rAvaNa rANa pralhAdana rAjA bhaNI vegA bolAvI ANa re... 31 tahata kahInai cAlIyo re laMkAgaDhathI dUta pUra prahlAdana parisarai vego te jAi pahuta re... 32 rAya prahlAdana tiNi samayai re baITho juDi darabAra dUta jAi lekha meline re rAjAnaI kI juhAra re... 33 dUta dekhI rAya kahai re kuMNa tuM kavaNa paThAi huM dUta rAvaNa rANarauM tuhma vega karI bolAi re... 34 vayaNa suNI rAya harakhIu re dUtanai Derau dIdha DhAla prathama bIjA khaMDarI kaviyaNa jaNa pUrI kIdha re.... 35 dahA hiva rAjA uThka thai divarAvaI raNabheri subhaTa kaTaka bhelA thayAM rahiyA cihuM disi gherI... 36 Topa jaraha jUsaNa jUDI pAkharIyA pavaMga batrIse Ayudha sajyA jIpIjA iNe jaMga... nAli havAI hUMbakaI gophaNa golA tIra sanathabadha huvA save vaDavAgIA vajIra... Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 anusandhAna-76 mada pharatA galIo vaha suMDAlA sucaMga / dhaDakaI ratha saMpai dhUrA cAMpai sIsa bhujaMga... gayadala payadala rathadalai hayadala haNahaNIyA seNa caDhI caturaMgaNI ke pAlA caDhIyA asU(sva) caDI rAjA saMcarai sumahUMrata subhavAra tava pavanaMjaya AvinaI ADo kIdha juhAra... rAja virAjo mAlIpA sAdho Atama kAja caDha Utara karasyAM amhe baiThAM na vadhai lAja... 42 rAya kumaranai jyogyitA jAMNI syuMpyo bhAra Apa karaI sUdhaI manaI zrAvaka vrata AcAra... 43 DhAla-2 : copAI hiva pavanaMjaya pahiri sanAha ANIya ati ghaNuM aMga uThA(chA)ha bApa caraNa praNamI zubha manei AvI sIkha karaI mA kanhai... 44 mAtAI uhane dIdhI AsIsa putra lahejyo prabala jagIsa vahilA kuzale ghari Avajyo vayarI jIpI sukha pAvajyo... 45 aMjanA thAMbhaI UbhI tisaI jANuM prIuDo ghari Avasyai kaTakAI chai koDi vighana viNa milIyAM kima rahasyaiM mana 46 AsyA morI phalasyaI Aja raMga ghaNo karasyaI nararAja aMtarAya chUTesai karma bhAMjesaI saghalo mana bhrama... 47 paradezanI visamI bhatti kuNa jANai milavAnI matti mANasa ciMtai avara prakAra deva taNo viparIta vicAra... 48 paya praNamI UThesyaI mAta valato mosyuM karasyai vAta ima citavI tihAthI aMjanA mahula gaI kari AsAsanA... 49 prIu valatArI joI vATa phUla pagarasyuM patharI khATa sovana thAla motiya bharI vadhAvisyuM prI ulaTa dharI...50 sAmhA jAo lAgisa pAya bhalaI padhAryA bhIvanarAya sUnA maMdirA vasA Aja koDi amhArAM sIdhAM kAja... 51 ohavA hRdaya manoratha dharaI baiThI prIunau ciMtana karai Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 101 UThyo jaNaNIsyuM karI sIkha cAlyo moTAM bharato vIkha... 52 sAmhI dRSTi na dIdha lagAra UMcai mukhi nIsaryo kumAra duSTa mana karInai gayo kaTakamAMhi jaI bhelo thayo... 53 jotAM vATa thaI bahu vAra kAMI thaI nAvyo bharatAra titarai Ika AvI chokarI bolI ati ghaNa sAsaI bharI... 54 viraha taNI vadhAI dIdha gayo kumara viNa sIkhaI kIdha havI kumara nahI kiNarai hAthi gayavara jhAlyau na hai bAthi... 55 sAMbhalatA nArI tatakAla vyApyo viraha thaI vikarAla AkhaDatI rotI aDavaDI murchAgata dharaNI Dhali paDi... 56 thaI acetana nAThI Ana pIdhau jANe madirApAna sItala jala chATIuM sarIra vIjaNaDe ghAlIyo samIra... 57 murchA nAThI baIThI thaI gayo nAha kima kIjaI bhaI havI saThasuM na calaI jora bhIjaI bhedaI nahI kaThora... 58 bIjA khaMDanI bIjI DhAla parI kIdhI dukha vicAla kaviaNa kahaI suNayo naranAri ati haTha kIdhau pavanakumAra...59 DhAla - 3 : jati sahita dUhA (desI : prabhu AvAgamananI lAla re) chehU deI naI gayo nIThara pavana kumAra abalA jhUre ekalI nAkhaMtI jaladhAra. 60 cAli- nAMkhaI AMkhai AMsU dhArA, jANe tUTA motIhArA galiyAM kAjala nayaNArAM, dukha sAlai ghaTa sayaNArAM... 61 dUhA- sAjanIyAM sAlai ghaNuM mIThA mizrI dUdha tApa miTai milIyAM thakAM hiyaDauM hejAlU dha. 62 cAli- hejAlU dha jIA rAhIA ghaTasuM ghaTa supI dIyA citathI so kima hI na jAya jaga jo pheri maMDAi. 63 dUhA- jaga maMDAI pheranai paDe na verI bhatti so kima sajjana vIsarai jiNasuM vedhuM citta. 64 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 anusandhAna-76 67 cAli- citta aMtara jiNasuM vedhyauM apayazathI mana navi khedhyau vIsarai kima te prANanAtha jIvII marII tiNa sAthi...65 dUhA- vajra sarIkhA re hiA dukha taNo karaMDa bIchaDatAM sajjaNa thakI kima na hUu satakhaMDa... 66 cAli- satakhaMDa hUu nahI kema pUrau rAkhI na sakyo prema rahInaI phala kehalAA phaTi re phaTi paththarahIA... 66 dUhA- prIu cAlyo paradesaDiM dhaNi melhI nirAdhAra kahyo kasI pari jIvIiM hai hai sarajaNahAra. cAli- hai hai sarajaNahAra abalAne kavaNa AdhAra ghaTarI vedana kuNa jANai jasu vicai so pichANe... dUhA- cittavilUdhA vallahA sahiyo prema na jAya paMjara mAMhi palevaNuM kehI pari ulhAI... cAli- ullavIjaI kisI pari dAha viNa milIyAM to viNa naah| morau jIva ghaNu aparAdhI to maI aha avasthA lAdhI. 70 dUhA- kAyA komala velaDI viNa sicI kamalAya sIci sanehI prItimAM jima navapallava thAI... cAli- navapallava kAyA thAI virahAnala dUri palAI sukha setI seja ramijaI mAnava bhava lAhau lIjaI.. dUhA- tana sarovara prIti jala yauvana laharI jAya jhIla sanehI haMsalA jA saI kAli sukAya... cAli- kAli sUkI sarovara jAsyaI ate jIva ghaNuM pachatAsaI rahisaI manaSAhi adhUrI kuNa karasai AsyA pUrI. 72 dUhA- vahato mo mana vallahA moTo harakha paDUra darasaNarau sAMsau paDo milaNau rahiuM dUri...... cAli- rahyo milaNo dUri sanehI kahI avaguNa dAkho kehA / pisuNAMraI kahII na ya(pa)tIjaI jU na sAca tihAM zira dIjaI. 74 dUhA- vallabha gayuM videsaDaI kAyA rahI yama jhUri sarajyAM lahII ApaNAM je vahi likhyA aMkUra... 75 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 103 cAli- likhiyA je vehI aMkUra kuNa meTa sakai aNurA bholo jIva karaI vizvAsA bhariyAM nAkhaI nIsAsA... dUhA- o nIsAso he sakhI mo verI balavaMta / jo o nAthai pApIu tanaDuM dukha chUTaMti... cAli- duHkhahUMtI to hU chUTuM virahAnala balatI khUTu mo sahiyo prema na jAI jIva AkUlavyAkUla thAI... dUhA- hAka lihIu he sakhI khoTauM athira saneha okapakho kari nehalau kAI jalAvai deha... cAli- neha akapakho kari bholI ghaTa bhItara kAMdhaI holI akalI baiThI tu chIjai uNarau mana kAMi na bhIjai. dUhA- paththara bhedIjaI nahI jo ghaNa varasaI bAra pallava melhaI rUkhaDAM jiNasyuM prIti apAra. cAli- jiNa rUkhasuM prIti apAra tiNa dIThai ho ikarAra aNasahatAM jIva udAsI jou paThara loha vimAsI... dUhA- neha ghaNo ake mane aka taNe mana bhaMga jojyo saguNa paTataro dIpaka anaI pataMga. cAli- jojyo dIpaka neha pataMgA akAMgaI dAjhaI aMga maccha jala viNa ati duHkha ANI piNa pANI prIti na jANaI 88 dUhA- tiNi kAraNi he bahinaDI parihara soga vikAra karma taNAM phala pAmUAM bhogavaNAM niradhAra... cAli- phala karmataNAM bhogavaNAM dukha soga taNI kari jaraNAM apano mana haTakI lIjaI saMvega taNo rasa pIjaI... samajAvI mana vAlIyo choDyo mana aMdoha lAgau akamano tha(gha)No dharma sarIso moha... cAli- lAgo dharma sarIso moha choDyo mada macchara droha vItarAga hIAmAM dhArai mithyA mati dUri nivAraI. dUhA- satI karaI sudhaI manaI kiriAdhi paccakhANa AloaNa tapa AdaraI sIsa vahaI jinaANa. dUhA Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 anusandhAna-76 cAli- jinaANa vahaI nija sIsa citta sUdho vizvAvIsa deharaI munisuvrata sAmi praNamaI zubha mana hitakAmI. dUhA- bIjA khaMDa taNI bhalI trIjI DhAla rasAla / vedhaka mana vedhI jasyai sAMbhalatA tatakAla. cAli- tatakAla catura mana vedhaI jIva mAhi ghaNo ati khedhe kahaI kavIyaNa je upagArI paradukhe dukhIyA bhArI. dUhA- kaTaka sahu bheluM karI caDhIu kumara uNAhi ratha upari sobhaI dhajA lahakaMtI dalamAhi. nayanAlA bahU vAhalA aTavI khoha apAra vizamAM mAraga laMghIA toraNa gaDha prAkAra. vahilAM dinakara Athamyo caMdra karaI suprakAsa prathama prayANai UtaryAM mAnasarovara pAsa. taMbU DerA tANIA ati UMcA AkAza UtArA kIdhA tihAM gaja ratha ghoDAlAsi pAgathiyAM pahilapaNai sahU utarIyo sAtha caukI hUMsIyArai karai guru jagadAle hAthI. kAhala saba DarAmaNo bhISaNa anaI bhayAla suNatAM kAyara kamakamai peTa dhrasUkAi] phAla. kumara vicAlaI UtaryA pAkhala phirata kanAta heThali jAjima pAtharI dullIcA vikhyAta. suMdara sohaI rAvaTI mukhamala kerA pATa sakhara kAthIpA caMdrUA mAhi bichAhI khATa. Apa kumara poDhau tihAM kapaDakoTa AvAsa aMtarajAmi ApaNA pAsaI mitra khavAsa. baIThAM sukha vArtA karaI gAhA gUDha vicAra tiNi avasari ke paMkhIA bolyA rAna gaphAri. mitra bhaNI pUchai kumara o paMkhI kuNa nAma rAti samaI bolaI jike aTavI mAhi akAma. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 105 106 107 108 sAmIpe chaI paMkhIA cakavA cakavI joDi nizi viyogI dina milaI daivaI dIdhI khoDi. strI viNa nara na rahI zakaI nArI viNa bharatAra jAmi phiraMtAM nizi taNAM oma vihAi cyAri. suNi mitra AkhauM vAta sI AchI kahUM nigema tujhathI o paMkhI bhalA je ghaTa ovaDo prema.. raMbhA apachara saMdarI chaMDI bAlI veza prItama vechaI aeka kSaNa avaDo kasyo aMdeza. Ima suNI kumara vimAsIuM sAca kahaI chaI bhAI milI Aq pAcho jaI tau mujha saphala vihAya. cittasyuM cItavI UThIyo mAnI mitra vacanna aMtarAyaro kSaya hUu ANaMda pAmyuM manna. 109 110 112 prI0 .. 113 prI0 DhAla - 4 : sIAlArI (rAga-malhAra) kumara tihAthI AvIyo ati parachana meDI AvAsa ki aMjanA beiThI mAlIiM zokAtura he nAMkhai nIsAsa... prIu mohe ghari AvIyo dAsIiM dIdha vadhAmaNI dauDIne he bAInaI dIdha ki Ayo prItama ApaNo tujha saghalI he havI AsyA sIdha ki prItama... dhAIne sAhmI gaI vadhAvaI he motI bhari thAla ki bhalaiM padhAryA mAlIle ghari vAdhyo he AnaMda vizAla... hAra hII re navalakho vadhAI he dIdhI bagasIsa ki dAsI saMtoSI ghaNuM manavaMchita he pUrI sujagIsa... AI Ayudha choDIyAM caDhi baITho he hIMDolA khATa dAsI pavana jhakolivai pahirIA he pItAMbara pATa ki... tela sugaMdhI ANIA tiNasetI he abhaMgaNa dIdha unhA pANI kumakumA sukhadAI he tiNi majjana kIdha... 114 prI0 117 prI0 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 anusandhAna-76 snAna karI nirmala jalaI kasa choI he lepyo aMga vAgA pahirA sobhatA kasatUrI he tiNi majjana kIdha... 118 prI0 agara taNA karI dhUpaNA valI thApyA he caMdaNarA kuMbha phUla vikherAM puhacatA ati suMdara he AvaI soraMbha ki... 119 racIyA kumarI raMgasyuM sobhItA he navasata ziNagAra chaMdo prIuno cAlavaI ati mIThA he mAnaI manuhAra ki... 120 prI0 palyaMga vichAhI poDhIyA padharAvI he nArInaI seja kiMTha lagAI prItisuM hIyaDAsyuM he valI gADhaI heji... 121 arati aMga taNI gaI romarAI he paragaTIyo raMga kAmAgana bUjhAvIyo tasa TharIyAM he AThai hI aMga ki... 122 nIdraI sejai lahyAM thikAM tana tapIyo he jala zItala dhAra ke vichaDIyAM sAjaNathi laI sukha jANaiMhe tasu sarajaNahAra... 123 prI0 caMdA tu ma ma Athame jima rajanI he adhikerI thAI para upagArI thAya je mujha o khiNa he lAkhINI jAI... 124 prI0 suMdarI suNI caMdo kahaI jisa tujhanai he vallabha chaI nAha tima hU rohiNivAlahaThaM savi kainei he sArikhI cAha... 125 prI0 kAminI valI kahai caMdanaI rohiNanaI he hUM sarIkhI kema the sukha dina prati bhogavo mujha milIyo he rAkAM(rAMkA) gula jema 126 prI0 valato caMda kahaI IsyuM to ahavaI he ma ma bhUli bharusi khAdhInaI doDaI sahU aNakhAdhArI he na thaI hUMsi... 127 prI0 so to sAcau tumhe kahyau khiNa jo anai he jalakhIra prasaMga paraupagAraha kAraNai ApaNai he dukhADaI aMga... 128 prI0 prIvalI kahaI caMdA sAMbhale pAna phophala ke cUnArau bhaMga Apa karIvaI kaTakaDA nara paranaI he upAyaI raMga... 129 prI0 caMda kahaI suMdarI thAraI mani he mo rahIyAM lAha piNa kA aka chaI virahaNI tiNaraI ghaTa he mo dIThA dAha...130 prI0 vela dirIkhI sahUM nahI tiNa kAraNi mujha sIkha samApi saMjogiNi caDhatI kalA tujha hojyo he mujha vacana sudhApi.. 131 prI0 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 125 136 137 tau valatuM kAmiNi kahaI nayaNAMsu haI caMdAnaI joI mana tumhAraI je achaI te karajyo he nahI pAlaI koI... 132 prI0 kuMNa caMdo kuMNa kAminI ApaINa paI he ThAmiI raMga rol| kavi caturAI prIchayo sAMbhalatAM he Avai kallola... 133 prI0 DhAla bhaNI cothI IhAM raMgi milIya he nArI bharatAra je nara suNasyaI bhAvasyuM nahi pAmai he te viraha lagAra... dUhA viraha miTau kumarI taNo zItala thayo zarIra roma roma sukha upano vikasyo aMtara hIra. vara-turaNI saMtoSasyuM milIu gADhau manna mAhomAhi raMga syuM bolaI prIti vacanna. kumara catura dAhau ghaNuM khelaI raMgauchAha dukha bArAM varasAM taNo vIsariyo kSaNa mAhi. hasatAM ramatAM harakhasyuM praha vikasI suprakAsa UTho kumara utAvalo melhI raMga vilAsa. pavanakumaraniM cAlatAM ramaNI jhAlaI hAtha kumara choDAvaI tANinaI to valI ghAlaI bAtha. he suMdari tuM choDi dyaI bolaI pavanakumAra kaTaka sahU Agahi khaDyo thobhaNarI nahI vAra. prItama tujha choDuM nahI nayaNAM dIThoM nITha neha na jANai vallahA lAgo raMga majITha. sukubhINI saMtoSa kari rahiyAM na saraI Aja ranamaI UbhA lasakarI koDi adhUrAM kAja. kSaNi kholaI baIsaI sUI kSaNa mukha cuMbana deI cAlaNarAM pagalA bharaI tima tima nayaNa bhareI. Apa kumara jala AMkhirau lUhaI pallava deha haraNAMkhI thaI harakhasu sIkha saujjama theI. sidhAvaujI sidhi karo pUro thAMkI koDa mana sukha taba pAvasaI java tujha milasyai joDa. 138 139 140 141 142 143 144 145 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 anusandhAna-76 146 147 sati kahaI prabhu mAharai ratisamai chaI Aja ahinANI sAcI diu pUTha rahaI jima lAja. kumara vimAsai cittamai loka boka kahivAI nAmAMkita nija mudraDI strInaI dIdhI sAMi. sIkha karI cAlyo kumara kaTakai bhelo thAI mitra kahaI saMtoSa suM bhalo kouM taI bAi. kaTaka sahU tihAMthI vahaI cAlyo caDhI prabhAta okamanAM thaI sAMbhalo je hUI vAMsaI vAta. 148 149 DhAla - 5 : prahasamai sudhA sAdhU namo niti - desI (rAga - velAuli) / INi avasara bahU puNya saMpUrau devataNo ko jIva re AvI aMjanA kukhi Upano bhogasamaI atIva re. 150 svAta taNo jala jANe jAmyo suMgatI peTi vaMza re athavA mAna sarovarahUMtI kUkhaI upano haMsa re. mAsa beU lagI garbha dharyAthI caDatI kAMti dekhAvaI re / trIjaI mAsaI dohalA pUMThii nArI rUpa phirAvaI re. 152 tihAMthI anukrama anukrama pragaTaI garbhataNAM ahinANa re paMDUra gAla nayaNa hejAlAM saghalaUM A saMdhANa re. 153 nAbhi udarapaTa setI DhAMkaI uMcaI sAdI na bolaI re puruSa taNo parasaMga lahInaI sAmhI dRSTi na kholaI re. 154 khAdho pIdho aMga na lAgai kSaNa baIsaI kSaNa soaI re| kSaNamaI uThaNa parahauM nAkhaiM peTai sAmho joya re. 155 jima jima garbha vadhaI ati moTo tima tima adhiko raMga re bhUi thakI kara deI UThai calatI moDai aMga re. 156 ahavai aMga taNe AcaraNe garbha hUuM paragaTTa re / chAMnA na rahai koika kamAyA vaTTa anai a~TTa re. 157 ItaraI oka rANIrI dAsI AvinaI beiThI pAsi re aMga taNAM AkAra lahInaI hII aka vimAsai re. 158 ' naTa ra Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 109 iNarI kUkhaI garbha Upano dIsaI chai niradhAro re kaMta taNo sukha paNa na dIThau to o kavaNa vicAra re. 159 jANAMchAM ko karmataNai vasi laMchaNa iNanai Ayo re tihAMthI aNabolI UThInaI rANInaI saMbhalAyo re. 160 bahUI tumhArII padaka nIpAyo che kula kalaMka caDAyu re najaraI nirakhInaI sAca pUchu kiNa vidhi karma lagAyo re.160 vayaNa suNInaI sAsu UThI jAI joAM aMga re phiTa re kAma kisyonaI kIdho muDAyuM uttama aMga re. 161 nirmala kula zuci dosa upAyo taI o karma nIpAI re saghalo ahiloja mArau khoyA phala nahI pAmai kAI re. 162 deza videze vAta vaMcAsai loka karesaI hAsI re ujvala yazanaI kAli kalAI o tuM kis! avimAsI re 163 vaDe vaDIle rAja dIvANe UkhANo thAsyai re parIyArauM UtarasyaI pANI jUMnI kIrati jAsaI re. 164 ahavA bola kahInaI rANI UThI rosa bharAMNI re| jAtI jAtI ama vimAsai jaNa hAsuM ghari hANI re. 165 kahaI havai kisI vidhi kIjaI akaI buddhi na sUjhaI re / rAya bolAI bheda jaNAvyo je gati saghalI bUjhaI re. 166 dAsI melhI rAya teDAyo sayala saMketa suNAyo re rAya suNI dillagIra thayo ghaNuM bhaMDo kAma kamAyo re. 167 teDau uharI vahUnaI pUcho vAta taNo virataMta re / kiNare bhedaI kArija kIg marama lahI akaMti re. bolAvI aMjanA siMhA AvI baiThI nizcala manna re lAja taNAvI sUsaro bolai mAThe dRDha vacanna re. 169 aha avasthA kima UpanI sAca kahejyo ahma re / jIva sadAI karma taNaI vasi dUSaNa ko nahIM tuhma re. 170 satI vimAsai citta saMghAtai vAta paDI avalaMka re sAca kahIjaI tUuM chUTIjaI nahIMtari caDai kalaMka re. 171 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna-76 mAtapitA sAca mAnayo vAta kahUM suvisAla re putra tuhmAro mahala padhAryo pAmyo bhoga rasAla re. 172 caMpakamAlI dAsI pUcho jau ahma vayaNa na mAMno re Agali nAkhI sovana vITI aha ahanANI sAno re. 173 ahinANI sAcI le dIdhI paNi tasu citta na pAvai re karma taNAM phala aNabhogavI phirai ADAMI Avai re. 174 sAsU susarau citta vimAsI pAchau jaMpai oma re jAvau vahU the maMdira vaso vallabha vAhyo prema re. 175 vAta sahU iNi khoTI bolI kAmI sAca na bolaI re jUArI sonAra dhUtArau kabahI kapaTa na kholai re. 176 ahavo jANI rAjArANI kahaI kesI vidhi kIjai re sayala kuTuMbanaI dosa caDAvaI jau se ghari rAkhIjaI re. 177 tiNi kAraNi ghara bAhira kADho vega ma lAvauM vAra re pIhariI disa valachaI sArI muko rAna majhAri re. 178 oma vimAsInaI bolAvyo ratharau kheDaNahAra re jAvau aMjanA vehila caDAvI mUko daMDAkAri re. jo pUchai to oma kahejyo pIharanai paThAvai re dAsInai pAsai melhejyo tima karajyo jima nAvaI re. 180 tahata karInaiM rathapati cAlyo phirI vayaNa na vAle re cAkara kUkura be sArikhA jima kahai tima hAle re. 181 pAMcamI DhAla se bIjA khaMDarI kahatAM hIaDai sAlaI re kavi kaha sa suNo naranArI karmasuM prANa na cAlaI re. 182 179 183 ratha jotarinaI AvIyo aMjanA kerai bAri Avo rathi baiMso tujhe ma karo rIsya lagAra. satI kahai kheDU prati kahinai kisyo vinANa pIharI tuhmanaI melhirayAM rAya taNI chaI ANa. 184 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 111 186 sIsa caDAvI AganyA mana samarI navakAra vahila caDI baiThI satI dAsIsuM niradhAra. ratha kheDIne cAliu aTavI mAhiM pahUtta joaNa bAra taNai pahai daMDakAraNya prabhuta. ratha khaMcInaI Ima kahaI he suMdari ratha chaMDi mUMkisi hUM tujhanaI IhAM bIjI kAMI ma maMDa. Ima kahInaI choDI satI ekalaDI niradhAra bIjI dAsI bApaDI trIjo sIla AcAra. pIhara mAraga pAdharo valIu soya vAtaiM(?) jANaI ti karije hivaI je valI AvaI dAI. 187-88 189 190 191 UbhanaI rAkhe rAyakA sAMkaDI re... e dezI rAga - mAru (DhAla-6) abalA melhI vanamAMI okalI re viNa gunahI viNa dosa sukha duHkha tiNarA kahau kuNa jANasaI re manamAMhi saI sosa... karma na chUTai ko kRta ApaNA re jIvaI kIdhAM jeha Iha bhava para bhavarA visuAM bhalA re bhogaviAM viNa teha... karma na... satIya vimAsaI Ima baIThI thakI re kehI disi parIANa karatAM cittanaI ruDaM saMbhavaI re ___jAIjaI tiNi ThANi... karma na... pIhara jAtAM kima sobhIjII re mAthai apayaza sUla ANIne i paramesaraI nAkhIyuM re deva thayo pratikUla... karma na... 192 193 194 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 anusandhAna-76 195 196 197 phala phUla khAuM vani bhamati thakI re pIu na jaraNa nIra kAla gamADauM giri zira jhaMgarai re sevauM tApasatIra... karma na... Ima citavInaI tihAMthI nIsarI re dAsI chaI saMghAta Agala jAtAM dinakara Athamyo re sAmhI AvI rAti... karma na... sAhamI chAMhe chAMhi milI gaI re pragaTyo ghora aMdhAra re sUjhaI Agala Adarai re ____vIjaI Thesi apAra re... karma na... sAvaja vanamAhiM sora ghaNA karaI re vAgha siMgha vikarAla re hADa zyotara preta ghaNA hasai re bIhAvai de phAla... karma na... satIyaiM patha tihAMthI nivArIyo re baiThI vaDavRkSa heThi mUla maMtrarau samaraNa mAMDIyo sadhI samakita deThi... karma na... aNasaNa sAgArI manasuM karI re saraNAM kIdhAM cAra lAkha corAsI jI(va) khamAvIyA re' duragati pheDaNahAra... karma na... manasuM bhAvaI bAraI bhAvanA re valI aDhAraha pApa thAnaka cItArInaI pariharaI re - niMdaI atighaNa Apa... karma na... 198 199 200 201 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 113 202 doSa vicArai nizibhojana taNA re panaraI karamAdAna niyama cItArai dasaciu AgalA re hIyaDaI arihaMta dhyAna... karma na... aMga saMkoDI tihAM baIsI rahyA re jihAM lagi volI rAti daiva khamAvaI te prANI khamaI re suhAtau na suhAta... karma na... DhAla chaThI o bIjA khaMDa taNI re kahai kaviyaNa suvicAra dharma cItArai je paravasi paDyA re hUM tiNarI balihAra... karma na.. 203 204 dUhA 205 207 ima karatA rajanI gaI padyuta huu prabhAta udayA ravi pUrava disi sahasa kiraNa saMghAta... UThI calI tihAMthI satI jAI caDI girazaMga guphA oka sakharI grahI rahivA kAraNI raMga... 206 jAM laga ihAM baiThI rahUM jAM lagai garbha virAma vAra pIuM vanaphUla bhaju sAdhu Atama kAma... oma vimAsI tihAM rahI aMjanA catura sujANa khajamati dAsI bahUM karai pAsiM jIva baMdhANa... ___DhAla - cUnaDIlu - 7, rAga - goDI vanamiri zira rahatAM thakAM puhatA garbha pUrA mAsa re mana harSa ghaNai saMtoSasyuM ati nirupama lIla vilAsa re. 209 suta sakharo nikau jAiu tana dinakara teja pratApa re jiNaNI citta lAgo. merusyau hivaI pUjesaI mana Asa re. 210 su0 vega karI dAsI tihAM sukhazajyA bhUmi racaMti re ati komala pallava ANinai valI phUla ghaNAM patharaMti re. 211 su0 208 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 anusandhAna-76 rANI poDhI raMgasyuM suta rAkhI aka chelaI re mukhi pInapayodhara le Thavai dhavarAvaI payarasa reli re. 212 su0 dekhADA ravi caMdramA valI jAgI beThI rAti re dasa dina laga thiti sAcavI samayA sarikhI sadabhAti re. 213 su0 snAna dasUThaNArau kIyu jala seMtI dhoyAM cIra re tana azuci save dUrai harI sukha pAmyo Apa zarIra re. nakSatra abhIcaI Upano yodha mahA duradaMta re, guNa si(sa)kala virAjita sobhato nAma dIyo hanumaMta re. 215 su0 caMpakamAlA hejasu nizi vAsara sAraI seva re phalaphUla cUTI AgaI dharaI jaba dekhaI je Teva re. saMpati velA DhUkaDI dukha dIThai nAsaI hAri re te mANasa koDI kArimI lahaI mola UgaMtaI sUri re. 217 su0 vilyaDI lyai AMgaDI saghalo duHkha Apasa joDI re narakI mati tiNarI akarI lakha aravi anaMtI koDi re. 218 uttama kularI UpanI dAsI caMpakamAlA re mukhi kabahi chohA navi kahaI vihasaMtaI vadana vizAla re. 219 su0 INi pari dIhA yogavaI giri bhItari nArI re tasu putrataNaI AlavaNaI dina gudarI jAyaI pAri re. 220 su0 DhAla bhaNI o sAtamI suta janama taNI maI peha re hivaI rAti chaThThI je lipi likhI kuNa meTi sakaI nara teha re. 221 su0 khaMDa aha bIjau kahiu pUraNa gurudeva pasAya re puNyasAyara pura sAcora maI vAcaka guNaraMgaI gAya re. 222 su0 ___ itizrI aMjanAsuMdarI-pavanaMjayakumara-saMbaMdhe paThimAdigpAla-sAdhanAdhikAra laMkAdhipariddhivarNana, prahlAdananRpapramukhasakalamaMDalezvara-akatrakaraNAya dUtamocana, tadavasare pavanaMjayakumareNa mAnasarovarataTe cakravAkacakravAkIvirahAlApazRNan aMjanAsuMdarIaMtarAyakarmakSayavazadikvamilana, tatra garbhotpatti, aMjanAsuMdarI aMtarAyakalaMka dAsIsahita bAhyamocana, tatra hanumaMtajanmAdhikAravarNano nAma dvitIyaH khaNDaH / C/o. 34, prophesarsa kolonI, navaraMgapurA, amadAvAda-9 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 ___ 115 zrIvijayabhadamuni-racita kamalAvatI rAsa - saM. Dimpala nIrava zAha zrImahezvarasUrijIo jJAnapaMcamI- mAhAtmya varNavatI kamalAkhyAnaka nAmanI prAkRta 125 gAthAnI kRti racI che A kRtinA AdhAre zrIhemavimalasUrijInI paramparAmAM lAvaNyaratnanA ziSya zrIvijayabhadra nAmanA munio (vi. 16mo saiko) 50 kaDInI, kamalAvatI nAmanI satInuM kathAnaka nirUpatI, A kRti racI che. kartAo A uparAnta kalAvatI satIno rAsa, zikhAmaNa sajjhAya va. kRtio paNa racI che. kailAsasAgarasUri jJAnabhaNDAra - kobA gata traNa pratanA (kramAGka 51719, 40764, 43776) AdhAre A kRtinuM sampAdana karyu che. prata ApavA badala jJAnabhaNDAranA saMcAlakono AbhAra. // zrIgurubhyo namaH // zrI namiuM vIrajiNesara diNesara abhinavu kUNi, bharata khetra bharU[cha]vi nagaranI sobhA joNi / megharatha tihAM rAjA rA[ja] karai dharma jaMpai, iMdrana[ga]ravi riddhi jisI tasa ghari saMpai // 1 // tasa ghari saMpai jinadharma jaMpai tehanI bedI(TI) kamalA, kamalA paraghari jehanai jehavI tehanI manachA vimalA / maNimANika pahirI sovanamaya yovanabhari te AvI, rathavallabharAi jA uchavamai bApa paraNAvI // 2 // sopArai pATaNi rathavallabharAya jANauM, te kamalA kanyA paraNI karI gayu ANuM / pAMca anuttara sura jima ti sahU sukha be lekhai, vekhai sahU sukhamai avatarI mANasa lekhai // 3 // mANasa vepa(Sa)i te sukhai atirUpi te nArI, tribhuvana rUpa nahI te tolai raMbhA rUpaiM hArI / Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 anusandhAna-76 navaraMgA caMgI netra kurIMgI sahiji ati sukumAla, havaiM sAMbhalau satInai mAthai paDai aciMtu jAla ||4|| // DhAla // girivardana nagari vasai re samudraha peli pAri, tihAMnau rAya yAtrA bhaNI re Avau pATeNi majjhAri / jIvatasvAmi juhArai re naranAtha joDI hAthi, pUjI arathI(cI) guNa thavai re, rUaDalA zrIAdinAtha // 5 // AdinAtha pUjInai rAjA joi nagara nihAlI, sapatabhUmi maMdirai cchAjA koraNIAlI jAlI / hemakalasa jhalakaMtA maMdira raMgi rAjA joi, gukhi baiThI kamalA dIThI kastra(kana?)oi paume(?) apachara voi // 6 // Akula vyAkula rA hUu re dekhI asaMbhama rUpa, kAmaMdha nai gahilu hUu re ghari gayu ApaNi bhUpa / rAI mani ApaNai re cItavai pApa apAra, o nArI kalatriha karu re tANI ANi suri (sAri) // 7 // ANI tANI ma karisi prANI chatI bhalAmai jANI, AkarasI vidyAi sUtI rANI ApaNI zANI bo[la]i vANI ma karasi prA[NI] majhanaM sukhaDI pANI, sa(sI)la na khata khaDauM jAsii prANI pIlasi ghAlI ghANI // 8 // // DhALa // bhAmini bhaNai bholA prANIA re viSayanI su(dha) choDi sukha anaMtA prA(pA)mIA re bhogi bhamiu bhava koDi re rAjA nahI jIvai triNi paMcAsa, thoDau jIvI ghaNau sAdhai re jima chUTai garbhavAsa re rAjA0 // 9 // jIva sutu suhUNA mAihe re, dekhai vasu aneka / jAgyA pachI kAi taM(na)hI re suhUNA mAhika re rAjA0 // 10 // sarva saMsAra suhUNa sasu(mu) re putra kalatra parivAra / / dina vAkei vAlhA viDaisi ke savi mUkI deha kIjai chAra re rAjA0 // 11 // Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 117 vIja pari caMcala sahU re dhana yova[na] ghara vAsa / / dekhatA Ayu jAi jIvatta(tu) re maraNa tusi vIsAsa re rAjA0 // 12 // ThAmi ja biTu(tu) tapa karai re mauna dharei manamaMta / viSaya taNI vAchA karai re ta(te) lahai bhavanu aMta re rAjA0 // 13 // dadhivAhana rAjA taNI re beTI caMdanabAla / mUlI mastaka mUDIu re veNI vedhyA vAla re rAjA0 // 14 // pati vAhaharA suNI re, bA(chAM)DI tRNa pari rAja / mayaNarehA suta saMbA(bo)dhI re, sAriu jIvatu kAja re rAjA0 // 15 // bArasa bhogavI re rAjA vilasI bArai koDi / ghR(thu)libhadra saMjamazrI varI maraTa momi(Di)u re rAja0 // 16 / / savihANai paya praNamI re jaMbU be kara joDi / ATha ramaNi jiNi pariharI re kaNaya navANU koDi re rAjA0 // 17 // kamalAvatIiM nivunivA re rAyanaha dhi upadesa / pApInaI lAgai nahI re krodhAdha huu naresa re rAjA0 // 18 // bahula karma prANI prate re prati(bo)dhai dii vItarAga, tehay jIva jAgai nahI re sAhamu dharAi mani rAga re rAjA0 // 19 // // DhALa // rAya ruThau rosiM karI re, satI mai kara saMtApa / kAmini kahai rA prati re, tU chaMi mAharu bApa // 20 // iMdra kivAra iAha Avai re, na karai majha sIla bhaMga / tu mUrakha chai triNA samu re, na karUM parasaMga // 21 // paranara saMga na karUM parano, timai sIkhau jinadharma / tArI majhanai tUsiM mArisi, mAharaI mAharI karma // 22 // jima mAri karai tava rAjA, tima tima karma ahA(hI)Asai / arihaMta vAraNaha pohavai majhanaI, mAharUM jIvita jAsai // 23 // satIi bApa isiu kahiu re, rAya mani dhAyu. rosa / / pAMvasaI nADI nita mAirai re, dii tava karmanai dosa // 24 // dukha anaMtA tihAM dekhai re, karmataNAM phala vAhi / sarvAMgi lohabharA re, thAlavADAmAM mAhi // 25 // Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 anusandhAna-76 vADAmihi ghAlI rAjA, pApa vacana kahi jAi / satI kahi tu mAharu bhAi, huM chauM tAharI bAI // 26 // tU rAya ruThau mAharI kAyA, kaTakA karijye rAI / kAyA kalapI maichai tujhanaI, rAkhaM sIlasakhAi // 27 // kAyA anaMtI jIviM lahI re, na lahiM kahii sIla oka / pAya paDai mInati karai re, taravai upAya aneka // 28 // lota dekhADai nitu nivA re, bolai hINa vacana / kamalA tUM tilamAtra re, navali sIla ratana // 29|| sIlai meru parbata jima nizcala rAbha(ya) atari jima thAlI / rAjA sarvAMgi khIlANU na sakai hAlI vAlI / sAsaNideva ti kIrati kIrativardhana kIdhuM marivA sarikhu / thAMbhAnI pari thaMsI rAkhiu sIlanu mahimA nirikhu // 30 // // DhALa // kamalA kaMtha jAgau mUtI, anai dekhai bAli, gahibaru huu thAisiuM, peTi paDI dukha jhAla / dIvau karInai ghari ghari, saghali nagari tihAM joi, koi siddhi na jANai, netra kariyAM rAtA roI // 31 // rAjA roI saghale joI, te jIva kihAM na lAdhu, Arati pUrai dukhi jhUrai, dAruNa dukhi dAdhu / siddhi buddhi gaI kamalA, virahai gahilu huu gADhau, pahilu rAjA ti suta dIsai, jIva jAsi isiuM vahilau // 32 // kisii karama saMyogi AvyA kevalanyAnI, jai rAjA pUchai kamalA kihAM chai chAnI / jata satI kahai varatAMta kIratavaradhAna tasa ThANi, AvI AkarasI lei gayu ApaNai gAmi // 33 // ApaNai gAmiDau kAmi bahu chai karai mAra, viSTA pADa mAhe chai ghAlI rAkhai sIla apAra / sUraji kiraNa kahIMi navi lAgA dukhai chai kemma, i suguru bhaNaI kuNaI karma chUTai rathavallabha suNi imma // 34 // Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 119 // DhALa // anu pUrava bhava tu rAjA, hutu dhanyA nAmi rANI / anu para bhavi kamalA tAharai, hUtI krodha taNai paramANi re prANI / tavasauM kevalI bolai, anu jIva tila jetaluM karma bAdhai / te dukha sahai meru tolai re prANI // 35 // anuM mArI re bAMdhI mala khADai, ghAlI iNi rANI eka bAdhI / anu bhukhItarasI ati ghaNI, rAkhi aMgi paDI savivA(dhI?) re prANI // 36 / / aka dina rAkhI bAhari kADhI, isyA re kIdhA pApa kAja / anu te karma kamalAnai udaya AvyA, bhogavi chai te Aja re prANI // 37 // anu dhamma marInai kamalA re huI, lAgA parabhava pApa / anu isiuM svarupa suNInai rAjA, mani kari soka saMtApa re prANI // 38 // anu chammAhU A dukha dekhaMtA, tehanaI bhogavyA AdhA karma / anu varasa lagaNi pUrA karma, bhogavI pachai ziva zarma re prANI / anu te valI chUTasi tujhanai milisai, mani ma karisi ubA(cA)Ta / anu isiuM re kahI kevalia sidhAvyA, geya(gaye) yo(jo)i nitu vATa prANI // 40 // // DhALa // veDI re bhAgI pAya lAgu sahI sIla prabhAvi mAnai mA kahI / kIrativardhana ta(bha)gati karI pachai vAhaNi vaDAvI Aviu bharuacchi // 41 // nagara bharuachi mAhi mehalI pIDari sahU AvI / milai mAya bApa baMdha bahini atighaNA sAidi valagI galai / teha pAsai oka sAsai dukha sahU kamalA kahai / bApa karai vilApa ati ghaNA mAya raDatI navi rahai // 42 // tihAthI re cAlA prIya bheTaNi bhaNI rathavallabharAi kalatra AvI suNI / aka jaNi jai dii re vadhAmaNI sAhamu Avyau kamalAnu dhaNI // 43 // dhaNIa jainai laia Aviu harikhi pUrariyA be jaNA / bharatAra pratibodha dii kaminI vacana kahI dharmaha taNAM / Ayu thoDaM dharma joDu bhoga cchoDau vallahA / dharma viNa nara jana mahAriu bhoga bhavi bhavi sallahA // 44 // Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 anusandhAna-76 suNitU re vallahA dukha je mai suNiyA / pAra na pAmuM akai jIbhai kahiyA / / jIvana vetai bApaDa dhuri lagai / karma karInai naragi paDiu ragai // 45 // ragai naragi paDiu prANI karma kIdhA sohiliyA / jIvanaiM saMsAri bhamatA jinadeva darasaNi dohilyA / sugurunI hu sIkha mAgai kA relai jIvaDu / sesA sAgara mAhi paDatAM dharai samakita dIvaDu // 46 / / bharatAra natrau trUTau tAharUM sAhamI nAtrau tAharai mAharu / tujhanaI re majhanaI sIla sadA sahI bhoga na bhogavau tujha sAthi kahiiM // 47 // na bhogavauM valI bhoga tujhasipra(u) viSaya virUu viSa jisiu / ni pApa mani havai mai kIdhA siNagAra na gamai mai majha kisiu / saMsAra mohe bhamai bhogI abhogA(gI)naI sukha ghaNAM / saMbhoga karI tilamAtra tujhasiuM naraganAM dukha dekhaNA // 48 // gharaNInai vacanai kaMta vayarAgIu / o hU saMsAra viSa samau lAgIu / bAkhi(pe) bolAvI beTau chala karI / rAji baisArI bAla bahi dharI // 49 // bAhi dharIa bAlaka rAji thApI ghare vIsa varasaMi rahI / tihAM tha(cha)kAya vU(cha)TI jisIya AvI tisiuM sIla lIdhu sahI / cAritra pAlai kamalAi kevalI guru be thayA / vijayabhadra munivara ima jaMpai mokSamaMdiri mAhi gayA // 50 // // iti zrIkamalAvatInu rAsa samApta // C/o. A-2, vAtsalya phleTa, 63, vasaMtakuMja sosAyaTI, navA zAradAmaMdira roDa, pAlaDI, amadAvAda-7 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 121 jAnyuArI- 2019 svAdhyAya caturtha devaloka ke devoM se tRtIya devaloka ke devoM ke alpabahutva sambandhI spaSTatA - AcAryazrI rAmalAlajI ma. sArAMza ( ABSTRACT) zrImat prajJApanAsUtra ke tRtIya pada ke mahAdaNDaka ityAdi meM caturtha devaloka ke devoM se tRtIya devaloka ke devoM ko asaMkhyeyaguNA mAnA jA rahA hai / sAdhaka-bAdhaka pramANoM kA taTastha prajJA se avalokana karane para yaha niSkarSa prApta hotA hai ki 'caturtha devaloka ke devoM se tRtIya devaloka ke deva saMkhyAtaguNA' etatsambandhI saMkSipta vivaraNa isa prakAra hai zrImat prajJApanA sUtra va zrImad jIvAjIvAbhigama sUtra kI hastapratoM meM 'saMkhejjaguNA' pATha hai / (dekheM-bindu kramAGka-1) jIvasamAsa ke vRttikAra ne jIvasamAsa ke kathana ko asaMgata batAte hue 'mahAdaNDaka' (zrImat prajJApanA sUtra, pada 3) ke anusAra 'saMkhyeyaguNA' batAyA hai / (dekheM-bindu kramAGka-2) / jIvasamAsavRtti meM uddhRta mahAdaNDaka meM (hastapratoM meM) 'saMkhejjaguNA' __ pATha hai / (dekheM-bindu kramAGka-3) 4. zrImad bhagavatIsUtra kI zrIabhayadevasUri kRta vRtti meM uddhRta zrImad jIvAjIvAbhigama sUtra ke uddharaNa meM 'saMkhejjaguNA' pATha hai| (dekheM-bindu kramAGka-4) zrImad jIvAjIvAbhigama sUtra meM mUlapATha kI zailI meM 'jAva' kA prayoga 'saMkhyeyaguNA' ko dRr3hatA se puSTa karatA hai / (dekheM-bindu kramAGka-5) prajJApanopAGga - tRtIya - pada - saMgrahaNI (zrI abhayadevasUri racita), mahAdaNDaka prakaraNa, bhagavatI cUrNi tathA SaTkhaNDAgama (dhavalA TIkA) inameM bhI 'saMkhyeyaguNA' batAyA hai / (dekheM-bindu kramAGka6-7-8) Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 anusandhAna-76 viSaya praveza - zrImat prajJApanA sUtra ke tRtIya pada ke mahAdaNDaka meM (98 bola kI alpabahutva meM) tathA zrImad jIvAjIvAbhigama sUtra kI dvitIya pratipatti ityAdi meM 'caturtha devaloka ke devoM se tRtIya devaloka ke devoM ko asaMkhyeyaguNA' mAnA jA rahA hai| sAdhaka-bAdhaka pramANoM kA taTastha prajJA se avalokana karane para yaha niSkarSa prApta hotA hai ki yahA~ pAThAntara rUpa se prApta 'saMkhyeyaguNa' pATha hI samyak evaM zuddha hai| 2 bindu kramAGka - 1 jina-jina Agamika mUlapAThoM meM pratiyoM meM pAThAntara prApta hote haiM, una-una sthaloM para anyAnya pramANoM, siddhAntoM, yuktiyoM ke AdhAra se samyak pAThanirNaya apekSita hI nahIM, anivArya ho jAtA hai / yaha anivAryatA taba aura bar3ha jAtI hai jaba pAThoM kI bhinnatA se artha kI bhI bhinnatA prakaTa hotI ho / uparyukta prasaMga meM cauthe devaloka ke devoM se tIsare devaloka ke devoM ko zrImat prajJApanA sUtra evaM zrImad jIvAjIvAbhigama sUtra kI kucha pratiyA~ 'asaMkhyeyaguNa' kaha rahI hai evaM kucha 'saMkhyeyaguNa' / ataH yaha nirNetavya hai ki vastutaH asaMkhyeyaguNa vAlA pATha zuddha hai yA saMkhyeyaguNa vAlA paatth| Age diye jAne vAle binduoM se yaha spaSTa ho jAegA ki 'saMkhejjaguNA' vAlA pATha zuddha hai| sa 2 bindu kramAGka - 2 Agama prabhAkara munizrI puNyavijayajI ne pAThanirNaya ke sandarbha meM Agamika vyAkhyAoM evaM anya granthoM meM prApta sambandhita uddharaNoM ko bhI mahattva diyA hai aura yathAsaMgati ve mahattvapUrNa hote bhI haiM / yahA~ bhI pAThanirNaya ke sandarbha meM jIvasamAsa kI vRtti meM Agata zrImat prajJApanA sUtra sambandhI uddharaNa samyak pATha kI ora iMgita karatA Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 123 'jIvasamAsa' kI maladhArI hemacandrIyA vRtti meM 274vIM gAthA kI vyAkhyA karate hue kahA hai ki "mahAdaNDaka meM cauthe devaloka ke devoM se tIsare devaloka ke devoM ko saMkhyAtaguNA kahA hai / " yathA "yato mahAdaNDake'nuttaravimAnavAsibhya AnatakalpaM yAvat saGkhyAtaguNaiva vRddhiruktA / mAhendradevebhyo'pi sanatkumAradevAH saGkhyeyaguNAH / IzAnadevebhyo'pi saudharmadevAH saGkhyeyaguNAH proktA iti / " / ___ - pRSTha 232 (jaina grantha prakAzana samiti - khambhAta, I. san 1994) yahA~ vRttikAra spaSTa kaha rahe haiM ki zrImat prajJApanA sUtra ke tRtIya -pada-gata mahAdaNDaka (98 boloM kI alpabahutva) meM cauthe devaloka mAhendra ke devoM se tIsare devaloka sanatkumAra ke devoM ko saMkhyeyaguNA kahA hai / vRttikAra ke isa kathana kA vizeSa mahattva isa kAraNa se hai ki ve zrImat prajJApanA sUtra gata mahAdaNDaka ke pATha ke AdhAra se jIvasamAsakAra ke usa kathana ko asaMgata batA rahe haiM, jisameM jIvasamAsakAra mAhendra devoM se sanatkumAra devoM tathA IzAna devoM se saudharma devoM ko asaMkhyeyaguNa batA rahe haiN| tAtparya yaha hai ki maladhArI hemacandrasUrijI ke anusAra "zrImat prajJApanA sUtra ke tRtIya pada meM mahAdaNDaka meM cauthe devaloka ke devoM se tIsare devaloka ke deva saMkhyeyaguNa hI hai, asaMkhyeyaguNa nahIM hai / " 2 bindu kramAGka - 3 jIvasamAsa kI isI vRtti meM 152vIM gAthA kI vyAkhyA karate hue vRttikAra ne zrImat prajJApanA sUtra ke tRtIyapadagata mahAdaNDaka ko avikala rUpa se uddhRta kiyA hai / yahA~ bhI caturtha devaloka ke devoM se tRtIya devaloka ke devoM ko saMkhyeyaguNa batAyA hai / yathA_ 'mAhiMde kappe devA asaMkhejjaguNA, saNaMkumAre kappe devA saMkhejjaguNA' yadyapi Agamodaya samiti (pRSTha 144 - antima paMkti, I. san 1927) tathA zrI jaina grantha prakAzana samiti, khambhAta (pRSTha 128 - paMkti 19, I. san 1994) se prakAzita 'jIvasamAsa (saTIka)' meM yahA~ 'saNaMkumAre Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 anusandhAna-76 kappe devA asaMkhejjaguNA' aisA pATha mudrita huA hai kintu yaha samyak nahIM hai kyoMki khambhAta kI tAr3apatrIya hastalikhita prati jise svayaM maladhArI hemacandrasari dvArA likhita mAnA jA rahA hai, usameM yahA 'saMkhejjagaNA' hI pATha hai, 'asaMkhejjaguNA' nahIM / jIvasamAsavRtti kI pATaNa kI kAgadIya hastalikhita prati (pAkAhema 6951) meM bhI yahA~ saMkhejjaguNA hI pATha hai| sAtha hI gAthA 274 kI vyAkhyA meM Agata 'saGkhyeyaguNAH' pATha se bhI yaha spaSTa hai ki maladhArI hemacandrasUri mahAdaNDaka meM saMkhyeyaguNa pATha hI mAnate the, asaMkhyeyaguNa nahIM / tAtparya yaha hai ki jIvasamAsa (gAthA 152) kI zrI maladhArI hemacandrasUri kRta vRtti meM Agata zrImat prajJApanA sUtra ke isa uddharaNa ke AdhAra se zrI prajJApanA sUtra kI hastalikhita pratiyoM meM prApta saMkhejjaguNA' pATha kI zuddhatA dRr3ha rUpa se saMpuSTa hotI hai / 2 bindu kramAGka - 4 .zrI bhagavatI sUtra zataka 12 uddezaka 9 meM (pA~ca devoM ke prakaraNa meM) alpabahutva dvAra meM bhAvadeva sambandhI alpabahutva kA saMkSipta rUpa se nirdeza kiyA hai tathA zrI jIvAjIvAbhigama sUtra kA atideza (bholAvaNa) kiyA gayA hai / vaha pATha isa prakAra hai "accue kappe devA saMkhejjaguNA jAva ANate kappe saMkhejjaguNA, evaM jahA jIvAbhigame tivihe devapurise appAbahuyaM jAva jotisiyA bhAvadevA saMkhejjaguNA' / / _ - zrI bhagavatI sUtra, zataka 9, uddezaka 12, antima sUtra uparyukta pATha kI vyAkhyA karate hue zrI abhayadevasUrijI ne zrI jIvAjIvAbhigama sUtra ke prakRta pATha ko vRtti meM uddhRta kiyA hai / yahA~ bhI caturtha devaloka (mAhendra) ke devoM se tRtIya devaloka (sanatkumAra) ke devoM ko 'saMkhyeyaguNA' batAyA hai / vRttipATha isa prakAra hai "atha bhAvadevavizeSANAM bhavanapatyAdInAmalpabahutvaprarUpaNayAha - 'eesi Na'mityAdi, 'jahA jIvAbhigame Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 125 tivihe' ityAdi / iha ca 'tivihe'tti trividhajIvAdhikAra ityarthaH / devapuruSANAmalpabahutvamuktaM tathehApi vAcyaM, taccaivaM - 'sahassAre kappe asaMkhejjaguNA, mahAsukke asaMkhejjaguNA, laMtae aMsakhejjaguNA, baMbhaloe devA aMsakhejjaguNA, mAhide devA aMsakhejjaguNA, saMNakumAre kappe devA saMkhejjaguNA, IsANe devA asaMkhejjaguNA, sohamme devA saMkhejjaguNA, bhavaNavAsidevA aMsakhejjaguNA, vANamaMtarA devA aMsakhejjaguNa'tti" - zrI bhagavatI sUtra, zataka 9, uddezaka 12 ke antima sUtra para bhI abhayadevasUri kRta vRtti kA uparyukta uddhRta zuddha vRttipATha hastalikhita prati ke AdhAra se likhA hai / __uparyukta vRttyaMza meM uddhRta zrI jIvAjIvAbhigama sUtra ke pATha ke AdhAra se zrI jIvAjIvAbhigama sUtra kI hastalikhita pratiyoM meM prApta 'saMkhejjaguNA' pATha kI zuddhatA dRr3hatA se puSTa hotI hai / sAtha hI isase zrI bhagavatI sUtra meM 'saMkhejjaguNA' pATha honA siddha hotA hai| isa bhagavatIvRtti sambandhI varNana se susiddha hai ki zrI bhagavatI sUtra evaM zrI jIvAjIvAbhigama sUtra ina donoM sUtroM ke anusAra caturtha devaloka ke devoM se tRtIya devaloka ke deva saMkhyAtaguNA hai / bhagavatI sUtra kI cUrNi se bhI yahI tathya prakaTa hotA hai| bhagavatI cUrNi sambandhI kathana ko bindu kramAGka 8 meM Age spaSTa kiyA gayA hai| sAtha hI yaha bhI spaSTa hai AcArya zrI abhayadevasUrijI bhI saMkhejjaguNA pATha hI mAnate the / AcArya zrI abhayadevasUrijI ne svaracita prajJApanopAGga-tRtIya-pada-saMgrahaNI meM bhI 'saMkhyAtaguNA' hI mAnA hai / ise Age bindu kramAGka 6 meM spaSTa kiyA gayA hai / bindu kramAGka - 5 zrImada jIvAjIvAbhigama sUtra kI dvitIya pratipatti ke mUlapATha kI zailI se bhI tRtIya devaloka ke devoM kA caturtha devaloka ke devoM se saMkhyeyaguNa honA dRr3hatA se puSTa hotA hai / mUlapATha kI vaha zailI isa prakAra Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 anusandhAna-76 "accuyakappe devapurisA saMkhejjaguNA, jAva ANatakappe devapurisA saMkhejjaguNA, sahassAre kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, mahAsukke kappe devapurisA asaMkhejjaguNA jAva mAMhiMde kappe devapurisA asaMkhejjaguNA, saNaMkumAre kappe devapurisA (xa)saMkhejjaguNA, IsANakappe devapurisA asaMkhejjaguNA, sodhamme kappe devapurisA saMkhejjaguNA / " - sUtra-56, Agamodaya samiti, madhukara munijI mudrita prati meM yahA~ 'saNaMkumArakappe devapurisA asaMkhejjaguNA' pATha diyA hai kintu mUlapATha kI zailI se yahA~ 'saMkhejjaguNA' honA cAhie, aisA spaSTa hotA hai| yadi vastutaH sanatkumAra kalpa meM asaMkhyeyaguNA pATha hI hotA to 'jAva' pada kA prayoga "mAhiMde kappe" ke pahale na karake 'IsANakappe' ke pahale karate, kyoMki vaisA hone para asaMkhyeyaguNA kA krama sahasrAra kalpa se lekara mAhendra kalpa taka na hokara nirantara IzAna kalpa taka hotA / usake bIca meM hI mAhendrakalpa ke pUrva taka 'jAva' kA pATha dekara phira mAhendra meM, sanatkumAra meM, IzAna meM kramazaH asaMkhejjaguNA pATha dene kA koI aucitya nahIM thA / kintu, cUki 'jAva' pada kA prayoga 'mAhiMde kappe' ke pUrva taka hI hai, isase spaSTa hai ki asaMkhyeyaguNA kA krama mAhendra kalpa taka hI cala rahA hai, tadanantara sanatkumAra meM saMkhyeyaguNA hai, phira IzAna meM asaMkhyeyaguNA hai evaM phira saudharma meM saMkhyeyaguNA hai / niSkarSa yaha hai ki mUlapATha kI zailI meM 'jAva' kA prayoga 'mAhiMde kappe' ke pUrva karanA yaha darzAtA hai ki nirantara asaMkhyeyaguNa kA krama mAhendrakalpa (caturtha devaloka) taka hI hai| tadanantara sanatkumAra kalpa (tRtIya devaloka) ke devoM ko saMkhyAtaguNA hI samajhanA cAhie / 2 bindu kramAGka - 6 isI prakAra kI zailI zrI abhayadevasUri racita zrI prajJApanopAGga Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 jAnyuArI- 2019 -tRtIya-pada-saMgrahaNI meM bhI prApta hotI hai / yathA "chaTThAi sahassAre mahasukke paMcamAe laMtammi / paMkAi baMbhaloe taccAe puDhavIe mAhiMde // 118 // kamaso asaMkhaguNiyA saNaMkumAre ya hoMti saMkhejjA / doccAe asaMkhejjA, mucchimamaNuyA vi emeva // 119 / / tesiM tu asaMkhaguNA IsANasurA u saMkha devI u / sohammakappadevA devI saMkhejja kamaso u // 120 / / - zrI prajJApanopAGga-tRtIya-pada-saMgrahaNI, gAthA 118-120 yahA~ bhI sahasrAra se mAhendra devaloka taka kramazaH asaMkhyAtaguNA batAyA hai evaM tadanantara sanatkumAra ko saMkhyeyaguNA kahA hai / punaH dUsarI pRthvI ke nairayikoM ko asaMkhyeyaguNA kahA hai / yadi yahA~ sanatkumAra ko mAhendra se asaMkhyeyaguNa kahanA abhISTa hotA to granthakAra mAhendra taka kramazaH asaMkhyeyaguNA na kahakara sIdhA IzAna devaloka ke devoM taka asaMkhyeyaguNA kahate / jJAtavya hai ki isa grantha kI eka hastaprata tathA mudrita prati (jaina AtmAnanda sabhA bhAvanagara se prakAzita, pU. muni zrIcaturavijayajI dvArA sampAdita) meM - 'huMtasaMkhijjA' kahakara sanatkumAra devaloka ko asaMkhyeyaguNA kahA hai jabaki zrI prajJApanopAGga-tRtIya-pada-saMgrahaNI kI anya hastalikhita pratiyoM meM spaSTataH 'hoti saMkhejjA' kahakara sanatkumAra ko saMkhyeyaguNA hI kahA hai| 2 bindu kramAGka - 7 isI prakAra mahAdaNDaka kA saMgrAhaka eka anya prakaraNa grantha, jo pATaNa kI (pAtAsaMghavIjIrNa 46) tAr3apatrIya hastalikhita prati meM hai, usameM bhI isI zailI kA anusaraNa hai evaM vahA~ bhI sanatkumAra devoM ko saMkhyeyaguNa batAyA hai / yathA "chaTThAe sahassAre mahasukke paMcamAe laMtammi / paMkAe baMbhaga(ka)ppe, taccAe puDhavI mAhide // Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 anusandhAna-76 kamaso asaMkhaguNiyA saNaMkumAre NAo saMkhejjA / doccAe asaMkhejjA mucchimamaNuyA vi emeva // " mahAdaNDaka prakaraNa 2 bindu kramAGka-8 zrImad bhagavatI sUtra zataka 12 uddezaka 9 meM Agata bhAvadeva sambandhI alpabahutva ko spaSTa karate hue zrI bhagavatI cUrNi meM bhI kahA hai"sahassAri tiriyA, tato asaMkhejjA, je laggalaggA tesu saMkhejjA" (pR. 420) isase bhI spaSTa hai ki mAhendra se lagA huA sanatkumAra usase saMkhyeyaguNa adhika devoM vAlA hai tathA IzAna se lagA huA saudharma bhI usase saMkhyeyaguNA adhika devoM vAlA hai / zrI bhagavatI sUtra (zataka 12, uddezaka 9) kI zrI abhayadevasUri kRta vRtti meM bhI 'saMkhyeyaguNA' kahA hai, jise bindu kramAGka 4 meM spaSTa kiyA jA cukA hai| 2 upasaMhAra : yadyapi zrImat prajJApanA sUtra kI malayagirIyA vRtti, zrImad jIvAjIvAbhigama sUtra kI malayagirIyAvRtti Adi katipaya granthoM meM asaMkhyeyaguNA ko pramukhatA dI gaI hai tathApi zrImat prajJApanA sUtra evaM zrImad jIvAjIvAbhigama sUtra kI aneka hastalikhita pratiyoM ke pATha, jIvasamAsa kI maladhArI hemacandra sUri kRta vRtti meM Agata zrImat prajJApanAsUtragata mahAdaNDaka kA uddharaNa, zrImad bhagavatI satra kI abhayadevasUri kRta vRtti meM Agata zrImad jIvAjIvAbhigama sUtra kA uddharaNa evaM tadanusAra zrI bhagavatI sUtra kA mUlapATha, zrImad jIvAjIvAbhigama sUtra ke mUlapATha kI zailI, zrI bhagavatI sUtra kI cUrNi, zrI prajJApanopAGgatRtIya-pada-saMgrahaNI tathA mahAdaNDaka prakaraNagata gAthAe~ evaM unakI zailI, jIvasamAsa kI maladhArI hemacandrasUri kRta vRtti ityAdi ke uparyukta Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 129 varNana se spaSTa hai ki cauthe devaloka se tIsare devaloka ke deva 'saMkhyeyaguNa' hI mAne jAne cAhie evaM mUlapATha viSayaka prApta pAThAntaroM 'asaMkhejjaguNA' evaM 'saMkhejjaguNA' meM se 'saMkhejjaguNA' vAle pATha ko hI zuddha samajhanA cAhie / sandarbha sthala (References) 1. "mAhida kappe devA asaMkhejjaguNA, saMNakumAre kappe devA asaMkhejjaguNA" ___ - zrImat prajJApanA sUtra, pada 3, sUtra 334 (mudrita saMskaraNa meM prApta - azuddha pATha) 2. (i) "prAcIna jaina vyAkhyAkAroe temanA vyAkhyAgranthomAM prasaMge prasaMge jaina Agamo ane tenA UparanA vyAkhyAgranthonAM uddharaNo tathA avataraNo ApyAM che. AvAM avataraNo amane jyAMthI paNa maLI AvyAM athavA amArA dhyAnamAM AvyAM, te badhAno upayoga ame amArA prastuta sampAdanamA ko che, anya sampAdano mAM karIzuM - karavo ja joIe // " - naMdisuttaM aNuogaddArAiM ca, sampAdakIya, pR. 13 (amArI Agama saMzodhana paddhati), sampAdaka-muni zrIpuNyavijayajI Adi, prakAzaka-zrI mahAvIra jaina vidyAlaya, muMbaI / (ii) "kisI grantha kA sandarbhapATha yadi kisI anya grantha meM uddharaNa ke rUpa prApta hotA hai to use mahattvapUrNa pramANa ke rUpa meM mAnA jAnA cAhie" - DaoN. virUpAkSa jaDDIpAla se huI pratyakSa carcA ke AdhAra para (6/3/ 2018) [saciva - maharSi sAndIpani rASTrIya vedavidyA pratiSThAna, ujjaina, DaoN. pro. virUpAkSa vi. jaDDIpAla - hastalikhitagranthavijJAna (Manuscriptology), granthasampAdanavijJAna (Textual Criticism) evaM prAcyalipivijJAna (Pa leogranhy) ke vizeSajJa evaM kuzala vidvAn] 3. "atha devagatau svasthAne'lpabahutvamAha - thovANuttaravAsI asaMkhaguNavuDDhi jAva sohammo / bhavaNesu vaMtaresu ya saMkhejjaguNA ya joisiyA // vRttiH - zeSadevApekSayA stokA evA'nuttaravimAnavAsino devAH / tebhyo graiveyakavarttino'saGkhyeyaguNAH / etebhyopyacyute'saGkhyeyaguNAH / tato'pyAraNe, ito'pi prANate, asmAdapyAnate kalpe'saGkhyeyaguNA devAH / evaM krameNa pratikalpamasa Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 anusandhAna-76 khyeyaguNAvRttistAvanneyA yAvadIzAnakalpanivAsidevebhyaH saudharme kalpe saGkhyeyaguNA devA iti prastutagranthAbhiprAyaH / sa cA'saGgata eva lakSyate / yato mahAdaNDake'nuttaravimAnavAsibhya AnatakalpaM yAvat saGkhyAtaguNaiva vRddhiruktaa| mAhendradevebhyo'pi sanatkumAradevAH saGkhyeyaguNAH / IzAnadevebhyo'pi saudharme devAH saGkhyeyaguNAH proktA iti / saudharmadevebhyo bhavaneSu ye bhavanapatilakSaNA devAH prativasanti te'saGkhyeyaguNAH / evametebhyo vyantareSvapyasaGkhyeyaguNatvaM vAcyam / vyantarasurebhyastu jyotiSkadevAH saGkhyeyaguNAH mahAdaNDake tathaiva paThitatvAt / iti gAthArthaH" / - jIvasamAsa, gAthA 274 tathA usa para maladhArI hemacandra sUri kRta vRtti, ___sampAdaka-A.zrI zIlacandrasUrijI pRSTha-231-232 4. jIvasamAsa prakaraNam (vRtti sahita) pR. 128, TippaNa 5, sampAdaka-A.zrI zIlacandrasUrijI, prakAzaka-jaina grantha prakAzana samiti, khaMbhAta, san 1994 5. yahA~ 'jotisiyA bhAvadevA saMkhejjaguNA' - yaha pATha likhA hai / yaha zuddha pATha hastaprata meM hai / zrI bhagavatI sUtra ke aneka mudrita saMskaraNoM meM evaM hastalikhita pratiyoM meM yahA~ 'asaMkhejjaguNA' pATha hai, jo ki kathamapi upayukta nahIM hai / yaha pATha bhagavatI sUtra kI prAcIna hastalikhita pratiyoM meM draSTavya hai| 6. (i) dhyAtavya hai ki zrI bhagavatI sUtra kI abhayadevasUri kRta vRtti ke mudrita saMskaraNoM, yathA - Agamodaya samiti (patra 587b), harSapuSpAmRtagranthamAlA (patra 698), rAya dhanapatasiMha bahAdura (patra 1058b) AgamasuttANi saTIkam - muni dIparatnasAgara (bhAga 6, pRSTha 87), zrIpAla nagara TrasTa - muni divyakItivijayajI (pRSTha 979), jaina vizva bhAratI, lADanU - bhagavaI - khaNDa 4 - pariziSTa 5 (pRSTha 437), [bhagavatI jor3a - khaNDa 4 DhAla 267 - pRSTha 102 - jaina vizva bhAratI, lADanU] - ina sabhI mudrita saMskaraNoM meM 'saNaMkumAre kappe devA asaMkhejjaguNA' aisA azuddha pATha hai| (ii) sAtha hI zrI abhayadevasUri kRta vRtti kI katipaya hastalikhita pratiyoM (pAkAhema 10000, pAkAhema 105, pAkAhema 14793, ityAdi) meM to 'saNaMkumAre kappe devA asaMkhejjaguNA... sohamme devA aMsakhejjaguNA' - isa prakAra do sthaloM para azuddha pATha hai / / (ii) zrI bhagavatI sUtra kI zrI dAnazekharasUri kRta vRtti (mudrita saMskaraNa - RSabhadeva kezarImala saMsthA - vikrama saMvat 1992) meM bhI 'saNaMkumAre Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 131 kappe devA asaMkhejjaguNA' ... 'sohamme devA asaMkhejjaguNA' (patrAMka 188b) - isa prakAra donoM sthaloM para azuddha pATha hai / (isa vRtti kI hastaprateM draSTavya haiM / ) (iv) bhagavatIsUtrAvacUriH' ke nAma se mudrita bhagavatI sUtra kI prAcIna vyAkhyA meM (vyAkhyA saMkSipta hone se) alpabahutva sambandhI carcA hI nahIM kI gaI hai| 7. (i) jJAtavya hai ki SaTkhaNDAgama aura usakI dhavalA TIkA meM bhI cauthe devaloka ke devoM se tIsare devaloka ke devoM ko saMkhyeyaguNa hI mAnA hai / yathA : "mAhiMdakappavAsiyadevA asaMkhejjaguNA / saNakkumArakappavAsiyadevA saMkhejjaguNA // " - SaTkhaNDAgama, dvitIya kSudrakabandha, gyArahaveM alpabahutvAnugama ke pazcAt varNita mahAdaNDaka, sUtra 28-29 (SaTkhaNDAgama 2/11-2/28-29) pustaka 7, pR. 582, sampAdaka - paM. phUlacandrajI siddhAntazAstrI ___"ko guNagAro? saMkhejjA samayA" - SaTkhaNDAgama 2/11-2/29 para dhavalA TIkA (pustaka 7, pR. 583) sampAdaka - paM. phUlacandra siddhAnta zAstrI (ii) 'satpadAdi prarUpaNA' (prarUpaka - A. zrI jayaghoSasUrijI, lekhaka - A. zrIabhayazekharasUrijI) nAmaka pustaka meM pRSTha 146 (prathamAvRtti, vi.saM. 2053) para likhA hai ki "zrI pannavaNAnA prata-pustakamAM cothA devaloka karatAM trIjA devalokanA devo asaMkhyaguNa hoya ema mUla ane vRttimA chapAyu che. paNa e azuddhi jANavI. kAraNa ke cotho devaloka ane trIjo devaloka bannemA sUcizreNinA bhAjaka tarIke agiyAramuM vargamULa ja kaDaM che, bhinna-bhinna rakama nahIM. mATe saMkhyAtaguNa sambhavita che, asaM.guNa nhiiN|" ___C/o. saMpatarAja rAMkA B/20, oma sAMI nivAsa, madrAsI rAmamandira sAme, subhASa roDa, vilepArle (i.), muMbaI-37 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 anusandhAna-76 vihaMgAvalokana - upA. bhuvanacandra anusandhAnanI yAtrA 75mA paDAva para pahoMcI tenI ujavaNIrUpe vizeSAGka pragaTa karavAmAM Avyo. vizeSAGkanI sAmagrIne svAdhyAyakhaNDa ane sampAdanakhaNDa - ema be vibhAgamAM prakAzita karavAmAM AvI. banne bhAga daLadAra ane samRddha banyA che. anusandhAna jainavidyA ane bhAratIyavidyA (jainology ane Indology)- sAmayika che. A prakAranAM sAmayiko calAvavAM e paDakArasamuM kArya che. anusandhAna 25 varSa ane 75 aGka sudhInI majhala kApe che, eTaluM ja nahi, Antara-bAhya rIte uttarottara vikAsa pAmatuM gayuM che, e ghaTanA tenA sampAdaka-prakAzakane mATe garva ane paritoSanI hoya e sahaja che, vadhumAM vidyAvyAsaMgI ane vidyArasika janone mATe paNa romaharSaka Thare.. ane e tathya, svAdhyAyakhaNDamAM prakAzita vijJa ane vivecaka janonA lekhomAM mukhara banI upasI Ave che. anusandhAnanA mUlya, mahattva ane svarUpanAM lekhAMjokhAM tajjJa vidvAnoe tathA sujJa vidyArasikoe dila kholIne karyA che. khaNDa - 1 sampAdakIyamA sampAdakazrIe sampAdanakAryane purAtattvIya khodakAma sAthe sarakhAvI, emAMthI UbharI AvatA tathyonAM rasaprada udAharaNo ApyAM che. eka udAharaNa zrIgautamasvAmInA rAsanI eka paMktinuM che. 'tIri/tIra taraMDaka jima te vahatA' - evo pATha chapAto Avyo che ane gavAto Avyo che. A pAThamAM asaMgati che. zrI nAhaTAjIe sAco pATha zodhelo. e pATha che - 'nIri taraMDaka jima te vahatA'. pANImAM hoDI saratI hoya tema devo AkAzamAMthI pasAra thatA hatA - AvI sundara citrAtmaka upamA bhraSTa pAThane lIdhe kAvyane upakAraka thavAne badale bAdhaka bane evaM rUpa laI beThI hatI. 'nIri'ne badale vAMcanAre tIri/tIra vAMcyu ane pachI 'aMdho aMdha pulAya...' (hajI paNa A bhUla punarAvartita thatI raheze evI khAtarI ApaNe rAkhI zakIe!) Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 133 sampAdakIe sAteka pAnAmAM anusandhAna aMge nivedana ApyuM che, jemAM temanI saMvedanA chalakAya che. kahe che ke koI kArya thavA- hoya tyAre prakRti koIne mAdhyama banAve che. lAge che ke jaina zramaNa saMghamAM AvaM sAmayika calAvavAnuM kAma A. zrI zIlacandrasUrijIne mAthe nAkhavAmAM AvyuM che. zrI maNibhAI prajApatie jabalaM kAma kayuM che. 74 aMkomAMthI pasAra thaI, anusandhAnanA dareka aMganuM vaiziSTya temaNe ujAgara karyu che. kalAkArane sAcI dAda kalAkAra ja ApI zake. ema ahIM saMzodhanakSetranA eka niSThAvAna vidvAna dvArA anu0 ne dAda maNibhAInA samIkSAlekhathI maLI che. anusandhAna dvArA vijJaptipatronA saMgraharUpa vizeSAGko thayA hatA tenI samIkSA zrI kAntibhAI bI. zAhe temanA lekhamAM karI che. kula maLIne doDhaso jeTalAM, pUrve apragaTa hoya evAM, vijJaptipatro bahAra AvelA. A jevaM tevU kAma nathI. zrI kIrticandravijayajI (bandhutripuTI) mahArAje anusandhAna ane tenA sampAdaka upara aDhaLaka heta temanA lekhamAM DhoLyuM che, temAM mAtra mitratA ja bole che evaM nathI; teo svayaM vidvAna che ane A prakAranaM kArya keTalI sajjatA mAge che te jANe che, tethI temanA udgAromA vidyAprItino raNako che. Do. mAlatIbahena vidyAvyAsaMgI che ane vidyAnA vArasadAra paNa che. temaNe potAnA DhUMkA lekhamAM anu0 pratyeno umaLako ThAlavyo che. zrI manoja rAvala 'anusandhAna' mATenI potAnI saMvedanA vyakta kare che. AvAM kArya pAchaLanA bhAvajagatanI vAta temaNe supere karI che. ___ zrI niraMjanabhAI rAjyagurunA lekhanuM zIrSaka ja ghaNuM kahI jAya che : 'hajI eka UMbare dIvo baLe che...' saMniSTha saMzodhana, prAcIna sAhitya, bhAratIya vidyAnA kSetre kAma karanArA vidvAnonI saMkhyA ghaTatI jAya che tyAre anu0 dvArA navA vidyArthI / abhyAsI taiyAra thAya che teno rAjIpo temanA lekhamAM taravare che. keTalAka vidvAno, AcAryo, munio, sAdhvIjIonA AnandaanumodanAnA udgAro paNa A khaNDamAM che. Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 anusandhAna-76 A khaNDamAM daseka svAdhyAyalekha cha je nIvaDelI kalamonI nIpaja che. vi. zIlacandrasUrijIe bha0 RSabhadeva viSe sAMskRtika dRSTikoNathI keTalAMka tathyo saMkalita karyAM che. te AdinAtha / Adima puruSa tarIkenI bha. RSabhadevanI chabine jANe phemamAM maDhI Ape che. Do. hasu yAjJikano jaina rAsakRtio viSe vidvattApUrNa carcA karato lekha dhyAnArha che. jaina rAsakRtio viSe jyAre paryApta mAhitI bahAra AvI na hatI tyAre A kRtione prakIrNa vibhAgamAM mUkavAnI praNAlI sAhityasamIkSako dvArA jANye-ajANye sthApita thaI hatI. DaoN. yAjJika vistRta vizleSaNa dvArA spaSTa kare che ke jaina rAsa kRtionuM svarUpa anya kRtionI jema sAhityika ja che, ane tethI A kRtione praNAlikAgata mukhya prakAro - AkhyAna, prabandha-jevI zreNImAM ja mUkavI joIe. vAta sAcI che. bhale iSTadeva ke kathAnA srota judA hoya, paNa kArya sarakhaM ja che. AkhyAno dvArA je kAma - Ama janatAne preraNA-bodha ApavA- thAya che te ja kAma rAsoe karyu che. ___ zrI rAjeza paMDyA taraphathI kavi zrIlAvaNyasamaya ane temanI kRtiono mAhitIsabhara paricaya karAvato lekha maLe che. gujarAta, gujarAtano itihAsa tathA gujarAtI bhASAnI chabI lAvaNyasamayanI kRtiomAM jhIlAi che, tethI e kRtionuM mahattva che te A lekha kahI jAya che. __ bhAratIya itihAsa tathA jaina itihAsa- eka purAtana pAneM eTale mathurAno 'devanirmita stUpa' - je Aje 'kaMkAlI TIlA'nA nAme oLakhAya che. zrI reNukA poravAlanA lekhamAM A stUpa aMgenI pramANita mAhitI apAI che. jainadharmanA itihAsanA A alpa paricita prakaraNathI mAhitagAra thavA sAdhusAdhvIoe A lekha vAMcavA jevo che. zrI nAthAlAla gohila saMtaparamparAnA gItonA eka prakAra 'helI' vize sundara jANakArI temanA lekhamAM Ape che. gUDhavANI ulaTabAMsI jevo ja A AdhyAtmika padono prakAra che. helI vize A avalokanakAre prastuta lekha dvArA ja sarva prathama vakhata jANyuM. 'prabhAsapATaNamAM jainadharma' lekhamAM zrI hasamukhabhAI vyAse vividha Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 135 srotamAMthI vigato ekatra karI ApI che. zrI zirISa paMcAla 'mahAkAvyo jevI racanAomAM prakSepono prazna' lekhamAM sAhityajagatano A eka mUMjhavato prazna judA ja dRSTikoNathI carce che. prakSepo thayA che e siddha thayelI vAta che. vividha granthomAM thayelA prakSepono itihAsa ApIne lekhake e jaNAvavAno prayAsa karyo che ke sAmAjika / naitika uddeza siddha karavA mATe alaga alaga tabakke jUnI kathAmAM navAM kathAghaTako umerAyAM che, hetu naitika saMdeza ApavAno che. zrI rAmalAlajI mahArAje tiryaMca strInA alpabahutvanI saTIka carcAno lekha Apyo che - je zAstrAbhyAsIone upayogI thaze. __bRhatkalpasUtranI amudrita cUrNi, saMzodhana-sampAdana anu0nA sampAdaka AcAryazrI tathA temanA ziSyamaNDala dvArA thaI rahyaM che. cUrNinA pIThikAkhaNDanuM prakAzana karyA pachI AcAryazrIne khyAla Avyo ke vAcanA je rIte thavI joIe te rIte taiyAra thaI nathI. emaNe e prakAzanane rada jAhera karI samagra kArya pharIthI hAtha dharyu ane e prathama khaNDa punaH pragaTa karyo. zrutabhakti ane saMzodhakadharmanI niSThAnuM A ujjvala udAharaNa che. nUtana AvRttinI vistRta prastAvanA A aMkamA lekha rUpe samAviSTa karavAmAM AvI che. A prastAvanAmAM prAcIna granthonA sampAdananI bArIkIo / samasyAo tathA sampAdana-paddhatinI mUlyavAna jhINI jhINI vigato nihita che. grantha jemane jovA na maLyo hoya tevA abhyAsI janone A mahAkAya grantha sAthe tathA sampAdana vidyA sAthe joDAyela aneka binduo vize mUlyavAna jANakArI maLaze. khaNDa -2 'sampAdana khaNDa'mAM keTalIka bRhat kRtio paNa samAvI hovAthI aMka daLadAra thayo che. saMskRta, prAkRta, apabhraMza, ma.gU., jUnI hindI, marAThI - ATalI bhASAonI hAjarI che. sImandharasvAmInI stutirUpa traNa prAkRta racanAomAM prathama racanA apabhraMza ane gUrjaranA sandhikALanI che. AmAM gujarAtInAM lakSaNo vizeSa che. caudamI sadIno uttarArdha ke paMdaramI sadInI A racanA hoi zake. 20mI kaDImAM to ma.gUnuM valaNa spaSTa dekhAya che. Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 anusandhAna-76 tuMha ji gati tuMha ji mati tuMha ji mama jIvanaM tAta tUM paramaguru kammamalapAvanaM, kammakara viNayayaru joDi kara vInavauM dehi mUM alajayA daMsaNaM abhinavaM. 'viNayayara'mAM 'viNayapuru' hovAnI saMbhAvanA che. bAkInI be kRtio zuddha prAkRtanI che. koI vidvAna munivare traNa kRtio ekatra karI jaNAya che. caturviMzati jinarAja stutio avacUri sahita hovAthI AsvAdya che. dareka zlokanuM cothu caraNa samAna che, paNa zleSa, sandhi, samAsa, anekArthaka zabdonA viniyogathI bhinna artha nIkaLe che. kRtisampAdakanI dhAraNA mujaba 'sakala' zabdanA AdhAre kRtinA kartA sakalacandra gaNI hovAnI saMbhAvanA nakArI zakAtI nathI. ajitazAnti stavananI anukRtirUpa racanAo aneka che. ahIM eka anukRti prasiddha thaI che. A racanA prasiddha ane pUrvaprakAzita hovAno bhAsa thAya che. zlo. 9nA prathama caraNamAM 'nadanudanujAhina' che tyAM 'tadanu danujAdhipa0' pATha saMbhave. 'upAkhyAnakAni' nAmaka saMgrahalekha rasaprada che. kavi-vaktAone upayogI zabdAvalI / prayogo / upamAo va0no saMgraha koI sAhityapremI vidvAne ko che. varNakasamuccaya jevI A racanA che. thoDAM parimArjanayogya sthAna cha : azuddha zuddha nIcethI 6 svApakSIyA svArathiyA nIcethI 7 channa nIcethI 5 phUTai phUTai (?Na) nIcethI 5 paDai paDai (?Na) uparathI 2 vAu AMgaNa vAu AMgaNau buhArai chatta ochuhArai Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 137 444od zabdakoza zabda artha 24 12 chaDau chaMTakAva 24 19 thaIyAyatu darabArI adhikArI (sthagIdhara) nIcethI 2 sIkarI vahela / gAIM 27 19 DhIkalI topa 27 13 rahaiM ne, mATe (apa.) piNDavizuddhi bAlAvabodha eka sampUrNa grantha che. viziSTa ane samRddha racanA. sampAdake noMdhyu cha : 'varSoM pUrve A racanAnuM lipyantara karI rAkhekheM.' lipyantara bahu sArI rIte thayuM che. bAlA0mAM AdhAkarmahuI, rAjAhuiM, strIhuiM evA prayogo puSkaLa che. A 'huI' vaMcAyuM che tyAM vastutaH 'haI' zabda hovAnI pUrI zakyatA che. 'haI' e 'ne, mATe' evA arthano apabhraMzakAlIna pratyaya che. gA. 19 bAlA.mAM thoDA zabdo khUTe che. gA. 24 bA.mAM 'Iya chapaima' evaM chapAyuM che. ahIM gAthAnA zabdanuM avataraNa mizra thai gayuM che. 'iya cha0 ima...' ema vAMcavAthI spaSTa thaze. gA. 31 bA.mAM 'adhisaI' chapAyuM che, tyAM 'uddisai' hovAnI zakyatA che. gA. 33 bA.mAM dhUma ane phalane sthAne 'dhUpa' ane 'phUla' hovA ghaTe. gA. 40 bA.mAM 'vibheda' che, paNa 'bi bheda' hovU ghaTe. gA. 41 bA.mAM 'ujuyAlAnaukasvi' chapAyuM che, ha.pra. mAM 'ujuyAlanau karivau' hoya evo pUro saMbhava che. tyAM ja 'vibheda' che, paNa 'bi bheda' hovA- samajAya tevaM che. AvA parimArjana karavAnI chUTa sampAdakane hovI joie. gA. 47nI utthAnikAmAM 'ketalAeka' pachI [aMtara] UmeravU jarUrI. gA. 51mAM 'jaha' khoTuM vaMcAyuM che. ha.pra.mAM e akSaro jhAMkhA ke khaNDita haze, anyathA ahIM 'kur3a' zabda iSTa che. gA. 54 bA. 'kahAI' nahi, 'kahIi' haze. gA. 55 bA. 'jima i' = jimai. gA. 67 bA. 'uchAhiDa' che, paNa 'uchAhiu' joie. 'Da' 'u' rUpe vAMcavAmAM Avyo che. gA. 73 bA. 'eka ThAMmeM lI' ema mudrita che te vAcanabhUla yA presabhUla che. "ekaThAM melI' vAMcavAthI artha bese. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 anusandhAna-76 bAlA. ma.gU. bhASAnI dRSTie samRddha che. keTalAka gujarAtI zabdonAM jUnAM rUpa ahIM sacavAyAM che. 'ApahiNI' (gA. 14) e ma.ga.nA 'AphaNI'nuM pUrvarUpa che. Aje 'AphUDo' rUpe hAjara che (have jo ke saMbhaLAto nathI). artha cha : jAte, potAnI meLe. Ajano 'vigata' zabda strIliGgamAM che, kema ke tenuM mULa 'vyakti'mAM che. vyakti eTale chUTuM pADIne, eka eka karIne jaNAvaq te. arthavikAsa thatAM vyakti = spaSTa, vistRta evo artha umerAyo. gA. 42nI utthAnikA : 'hiva e binhai bheda vyagati vakhANai chai' ema che, tyAM chUTuM pADIne, spaSTatApUrvaka evo artha nIkaLe che. vyakti - vyagati - vigati - vigata - Avo vikAsakrama samajI zakAya che. have 'vigata' zabda bhAvavAcaka ke avyaya na rahetAM vizeSanAma banyo che. gA. 61mAM 'arAnuM pari, parAnuM ari' evo prayoga che, eno 'pelAnuM Ane, AnuM pelAne' evo bhAvArtha jarUra thaI zake, parantu zabdArtha 'ahItuM tyAM, tyAMnaM ahIM' evo samajAya che. kacchImAM 'oreA pareA' pracalita che. jUnI gujarAtImAM 'araho paraho' maLe che. vartamAna 'moDuM' 'moDe'nuM pUrvarUpa 'mauDerauM' ane 'vaheluM'nuM pUrvarUpa 'vihalaGa' gA. 40nA bAlA0 mAM jovA maLe che. gA. 44 bA.mAM 'uchaMdiya' chapAyuM che, parantu mULamAM 'uchidiya' che. bA. mAM eno artha 'UdhArauM' Apyo che. ahIM gU. 'uchInu'- mUla ut + chid dhAtu che e spaSTa thAya che. ucchinna - UchInau - UchInu. (eka ADa vAta : vartamAna saMskRtamA pracalita na hoya ane saM. zabdakoza / dhAtukozamAM paNa noMdhAyA na hoya evA prayogo TIkAgrantho, kAvyo, caritro, zAstromAM maLatA hoya che. AvA zabdo / dhAtuone saM. kozamA samAveza karavAnuM kAma koike karavA jetuM che. saM.mAM kyAreka vyAvahArika kAmakAjanA zabdo khUTatA jaNAya che, e khoTa pUrI karI zakAya. prAkRtagrantho paNa Ano sAro srota banI zake.) gA. 52mAM 'orAvai' che. artha che (raMdhAtA bhAtamAM) cokhA orAve. 'adhyavapUraka e gocarIno eka doSa che. artha che - uparathI ora jemAM thatuM hoya tevI kriyA. ahIM gujarAtI 'oratuM'mULa ava+pUra maLe che. jaina sAdhunI caryAno eka zabda che - kApa. 'kApa kADhavo' = kapaDA dhovA. gA. 54 bA.mAM 'Upari valI triNi kApa dIjai' evaM vAkya che. pAtrane rAkhathI mAMjI traNa vAra tene 'kApa' devo - arthAt pANIthI vIchaLavU. ahIM Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 139 jAnyuArI- 2019 'kApa'nuM mULa 'kalpa' maLe che. kalpa - kappa - kApa. _ 'gautamamAI' yogasAdhanA sambandhI racanA che, yogaprakriyAnuM zAbdika varNana ane tenA prabhAva / mahimAnuM guNagAna emAM che. A aMkanuM najarANuM kahI zakAya evI racanA che : 'upadezamAlA - sarva kathAnaka SaTpadAH' 81 chappAnI A racanA maulika racanA che, sAhityika dRSTie nAvInyapUrNa ane prauDha kRti che; apabhraMza bhASAnI eka sundara racanA ahIM prathamavAra pragaTa thAya che. kRti zuddhaprAyaH che, chatAM keTalAMka sudhArA sUcavI zakAya ema che : ___ cha. 12 : [asi uj]ne sthAne [ajutta] kalpI zakAya ema che. cha. 25mAM 'gayamakkhasi' che tyAM 'gayamatthaya vasi' vicArI zakAya. cha. 35 : sUri yAsi'mAM 'pAsi' vadhu bese che. 'savvaM' che tyAM 'saccaM' hovU joie. 'jAgi'ne sthAne 'jagi', 'dukkhinta'ne badale 'dakkhinna' pATha vadhu saMgata bane che. cha. 37mAM 'saMkha' che tyAM 'rakkha' apekSita che. AnI pAMcamI paMkti A rIte vAMcavI joIe : ___ o diyai dAna o suddha tava o bihu guNa... cha. 60 : 'sahi nANi' nahi, 'ahinANi'. 'aMgArayamaI' nahi, 'aMgArayamadda'. cha. 67 : 'pUrva vAsara' nahi, 'parvavAsara'; 'suNavicArinta' nahi, 'suNavi cAritta'. cha. 73 : 'sunANa' = 'suyanANa'; 'nADiu' = 'naDiu'. artha che : avahelanA karI, viDambanA karI. gA. 74mAM 'naDiyo' che jyAM A artha spaSTa sUcita thAya che. cha. 77mAM 'sukhai' che, zabdakozamAM paNa ema ja Apyo che, artha 'surapati' lakhyo che. gAthAmAM 'suravaI' che ja; to pachI 'sukhai' kyAMthI Avyo? surapati artha hoya evo 'sukhai' zabda cha ja nahi. Ama kema thayuM te samajavA jevaM che. ra ane va pAse lakhAya tyAre 'kha' no bhrama thAya che. ahIM AvaM thayu jaNAya che. (kampojhITaro / opareTaro AvI bhUla karatA hoya che. presakopI / lekha taiyAra karatI vakhate ra ane va cokhkhA lakhavA, ane kha no pahelo cheDo laMbAvIne daNDa sAthe joDavAthI akSara spaSTa thaze). cha. 80mAM 'viddhau' che tyAM 'diddhau' joIe. Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 anusandhAna-76 zabdakoza : 5. 'niruttau'no artha 'Asakta' nahi, paNa 'zuddha, cokhkhu' thAya che. ma.gU. mAM 'naratuM' che tenuM mULa apa. 'niruttau' ahIM maLe che. 26. rAhaviuM - ahIM 'rAkhyuM, dUra karyu' nahi, paNa 'rakSA karI' 'bacAvyu' evo artha che. 196. 'makkhasi' zabda rada samajavo joie. A pATha azuddha che. 118. 'khisiya' - udvega nahi, dveSa karyo, IrSyA karI. 124. caMgima : zreSTha nahi, caMgimA, zobhA, sundaratA. 129. khaddha : 'Adhu' nahi, khAdhuM. 135. gilANavAsi = 'glAnapaNAthI' evo artha ko che, paNa ahIM glAnavAsano artha 'avasthArogAdi kAraNe sthiravAsa' evo thaze. 137. sarasu : ahIM sa-rasa - rasayukta evo artha thaze. 141. causAla : zALA nahi, catura ke kapaTI jevo artha apekSita che. 152. sarisau : samAna nahi, sAthe. 177. iTola zabda khoTo vaMcAyo che. 'Tola'no artha 'patthara' maLe che. 'Dholei Tola' ema vAMcaveM joIe. 185. ghorihiM : mULamAM thorihiM che. vAcanabhUla jaNAya che. ha.pra. tapAsavI paDe. 192. paccAriya : artha 'zatru' nathI. par3akArIne, uzkerIne evo artha thAya. 193. 'kaDDhApiu' : mULamAM 'ku(ka)DhAviu' ema che. vastutaH kaDhAviu kalpavAnI jarUra nathI. ha.pra.mAM kuDhA' hoya to te pATha barobara che. koIne kazAmAMthI kADhavA-kaDhAvavAno prasaMga paNa nathI. maheNuM mArIne santApa ApavAno prasaMga che. kuDhAviu : saMtApa Apyo, duHkhI karyo. 198. 'dakkhai' : dakSa nahi, dekhADe. 204 muhiyA : vyartha, phogaTa. 232. 'vihaDai' - 'chUTuM paDavaM' nahi, viruddha paDavU, droha karavo, saMgata na hovU. 240. naTTha : nAsA nahi, nAsI gayA. 243. gai : gaye chate. gii jiNakappi - jinakalpa viccheda gaye chate. 271. sUga viNa : 'tapAsyA vagara' nahi, aNagamA vagara, dugaMchA vagara. 320. sadhara : dRDha, majabUta. __SaSThizataka prakaraNanA bhASAbaddha bhAvAnuvAdanA dUhA arvAcIna kRti che. anuvAda hovA chatAM maulika kahI zakAya. viSaya ane zailInA kAraNe prauDha tathA racanAnI dRSTie prAcIna paripATInI che. kavie zabdonA sambandhamA ghaNI chUTa lIdhI che. inakAya, alagAya jevAmAM 'ya' umeryo che, citraiva, nipuNeNa, jhagaDAda vagere sthAne yatheccha akSaromAM pheraphAra karyA che; A valaNa amuka samaye sArvatrika hatuM. zabdakozamAM 'pragame'no artha 'udaya pAme' ko che, paNa 'pariName' thaze. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 141 covIza jinastavana sAdI racanA che. tIrthaGkara sambandhI vigato yAda rAkhavAnA sAdhana tarIke kavie A racanA karI che. 'nava vADa bhAsa' upadezAtmaka racanA che. azikSita-nirakSara vargane AvI racanAo dvArA dhArmika jJAna pahoMcatuM. e AvI racanAo, jamApAsuM che. pUjAo paNa Avo lokalakSI kAvyaprakAra che, bahulakSI mAdhyama che. bhakti, preraNA, zikSaNa, Ananda, kalA, kavitA jevA tattvo pUjAmAM ekarasa banI jatA hoya che. 'tattvatrika pUjA'mAM traNa tattva, traNa ratna ane mokSamArganA traNa aMganI samaja gUMthI levAi che.. ___ mithyAtvaviraha-samyaktvakulaka eka kaTAkSa ane cAbakhAMthI bharelI bodhaka racanA che. saheje akhA bhagatanA chappA yAda Ave. sAtamI kaDImAM pitRtarpaNa vize kaTAkSa che. cothu caraNa Ama hoi zake : gujarAta thyA AMbA pAI'. "gaMgA kinArethI pANI uchALe ane gujarAtamAM UgelA AMbAne pAya." nAnaka athavA kabIranA jIvanamAM AvI ja vAta Ave che. bhIDabhaMjana pArzvanAtha stavana jevI racanAo aitihAsika vigato pUrI pADatI hoya che, jyAre navakAravAlInI sajjhAya jevI racanAo zaikSaNika hetu siddha karatI hoya che. 'sUkaDi-orasiyA saMvAda' rAsa sAhityika racanA che. jJAna sAthe gammata samAyelI hoya che. kavi khUba ja haLavA mijAjamAM gambhIra vAto kare che. carcAne sAta naya ane anekAntavAdanA stara sudhI lai javAmAM kavi saphala thayA che. thoDaM zabdo vize : ___ DhA. 3, ka. 7 : "vicaki' zabda geramArge dore che. 'vica' zabda cha, ki to pAdapUrti mATe che. DhA. 8 ka. 6 : palatUu : 'nirvAha / gujAro karato' evo artha bese che. DhA. 10, dU. 2 : car3avar3a no artha 'karkaza' nahi, 'capacapa' vadhu saMgata thaze. zrIsiddhivijayajI kRta sImandharasvAmI stavana 'vinati' prakAranI racanA che. AnA prArambhanA be dUhA pArzvacandragacchanA rAiya pratikramaNamAM tIrthavandanAmAM bolAya che. sambhava che ke A be dUhA lokapriya banI svatantra rUpe prasAra pAmyA hoya, pachIthI teno tIrthavandanAmA samAveza karavAmAM Avyo hoya. maho. yazovijayajI ma.nA 350 gAthAnA stavana sAthe AnuM sAmya spaSTa dekhAya che. kai racanA Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 anusandhAna-76 purogAmI che te tapAsano viSaya bane. 'aSADhAbhUti dhamAla'mAM be ha.pra.no upayoga thayo che. je pratinA AdhAre lipyantara thayuM che te prati jUnI che paNa azuddha che, jyAre jemAMthI pAThAntara lIdhA che te prati zuddhatara che. vAcanAmAM keTalAka zabda azuddha che, e zabda pAThAntaramA zuddha maLe che. ka. 54mAM 'AyAdha' azuddha che, sampAdikAe tethI (Ayudha) kauMsamAM sUcavela che; jyAre nIce pAThAntaramAM 'agAdha' noMdhAyuM che. e pATha sAco che. AvA saMyogomAM anya pratamAM zuddha pATha maLato hoya te mULa vAcanAmAM lai, AdhArabhUta pratino pATha, pAThAntara tarIke noMdhavo joIe. jyAM zuddha / azuddhano nirNaya na thaI zakato hoya tyAM bhale AdhArabhUta pratino pATha upara rahe. anyathA binajarUrI 'sudhArA' ke kalpanAo karavAnI thAya; jema ahIM (Ayudha)nI kalpanA UbhI thaI che, tema. e ja kaDInA cothA caraNamAM 'kAricI' che tyAM vAcanabhUla jaNAya che, 'kArimI' zabda hoi zake. ka. 53mAM 'bhakhacau (bhayau)' che, azuddha hovAthI 'bhayau' sampAdikAe vicArya che, jyAre nIce pAThAntaramAM 'bharata thayo' sAco pATha hAjara che. TippaNamAM zuddha pATho ghaNAM maLe che. vastutaH ahIM lipyantara mATe AdhArabhUta mukhya prati kai svIkAravI - e nizcita karavAno prazna che. 'aMjanAsundarI-pavanaMjaya rAsa' - A bRhat kRtino prathama khaNDa A aMkamAM pragaTa thayo che. rAsakSetre jaina munionuM pradAna ghaNuM che. rAsonuM prayojana vArtArasa dvArA dharmabodha ApavAno hato. udAtta bhAvanAo puSTa karavAno uddeza mukhya raheto. zrotAvarga mizra raheto. AthI kAvyAtmakatA nahi paNa varNanAtmakatA ane ghaTanAtattva mukhya rahetA. prasaMgopAtta vividha viSayonI jANakArI gUMthI levAtI. prastuta rAsa e kakSAno che. kavie pote jaNAvyuM che tema, A temanI prathama racanA che. kavinI kacAza kyAMka chatI paNa thAya che. DhA. 1, ka. 16: 'pAkhali phirato prauDha duraMga' - ahIM kavie prAsa khAtara 'durga' ne 'duraMga' banAvI dIdho che. zabdo sAthe ATalI badhI chUTa levI paDe e kavinI kacAza gaNAya. sampAdikAe noMdhyuM che ke DhAlanI antima kaDImAM kavie rAga/dezIna nAma samAvyuM che. vastutaH A rIte rAga/dezInA nAma gUMthI levAnI eka paripATI ja sthApita thaI hatI. samayasundarajI jevA moTA kavionI kRtimAM A paddhati jovA maLe. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 143 vAcanabhUlanA kAraNe thoDA sthAna parimArjanapAtra che; viSaya/kavirIti na samajAyAthI paNa keTalIka bhUlo thavA pAmI che : ka. 26 : 'kabarIbaMdha' - ahIM 'kabarI baMdha lahai' ema vAMcaq joituM hatuM. ka. 25mAM 'A(sA)rI' ema sudhAro sUcavyo che, te jarUrI nathI. ArI = karavata. e nagaramA 'mAri' zabda mAtra karavata = ArIne mATe ja bolAto, bIjA koI mATe nahi. ka. 37 : 'sIla sobhA gai' ema chapAyuM che. arthano anartha thayo che. 'sIla-sobhAgaI AgalI' : zIla ane saubhAgyamAM bIjA karatAM uttama. ka. 39mAM 'kADhavA' che te vAcanabhUla che. 'kAcabA' che. pagane kAcabAnI upamA ApI che. ka. 85 : 'sovatAM' nahi, 'sodhatAM'. ka. 96mAM 'bhajAviyA'nA sthAne 'sajAviyA' samajAya evaM che. ka. 98 : 'toSArahai' = 'tokhAra hai'. ka. 100 : 'uThI' = UDhI / ADhI. ka. 127 : 'sahira' = sahi[]ra. ka. 146 : 'alapatau hIyaNa ThAMha' khoTuM vaMcAyuM che. lipyantara karatAM agAu grantha vAMcI-samajI levAnI jarUra rahe che. cAlatI vAtano sandarbha pakaDAya to zabda ane artha pakaDAya. "amRta thoDaM hoya to ya bhaluM, viSa Dhagalo hoya tene zuM karavU? taDako ghaNo hoya to tanane dajhADe, chAyA alpa hoya to ya kAmanI/sArI- 'alapa tau hI paNa chAMha'. ka. 148 : bighaDI = bi ghaDI. ka. 151 : 'samApaiM' asaMgata che. ha.pra. mAM 'samappai' zabda hovAnI pUrI zakyatA che. ka. 169 : (?) praznArtha ko che tyAM koi garabaDa nathI. 'kUpa' zabda ahIM joie che, je bIjI paMktimAM jato rahyo che. vAcanabhUla che, tethI binajarUrI goTALo thayo che. kavinI zailI paNa samajavI rahI. kAvyatattva ahIM kAme lagADavU paDe. kavie sundara upamAo vAparI che. kaDI Ama che : kaMta mAlI, vanitA latA, prIti jala, tana kUpa; sIMcyA viNa kima nIsaraI nava nava pallava rUpa. zabdakozamAM zabda sAthe kaDIkramAMka ApavA jarUrI gaNAya. mUki mUki = mUka, mUka, choDa. dAdhI = dAjhelI. jyotakhI = jyotiSI athavA graha-nakSatra. __ bAjiMda kavinI racanAo jaina ha.li. bhaNDAromAM sacavAI che. (evA bIjA a-jaina kavi/lekhakonI kRtio paNa jaina bhaNDAromAM maLe.) 'bAjiMdavilAsa' adhyAtmaraMgI, vairAgyapoSaka, bodhadAyaka baLavAna kRti che. vAcanAmAM Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 anusandhAna-76 kyAMka sudhArAne avakAza che : aMga 1, ka. 2 : 'ajAta mela'. ahIM 'ajAmila' zabda hovo joIe. aMga 2, ka. 22mAM 'lakhave' tathA 'khakave' zabdo khoTI rIte lakhAyA ke chapAyA che. 'lAkha ve', 'khAka ve' ema hovU joIe. aMga 3, ka. 36 : 'vahai tai' - ahIM 'vahaitai pANI' - vahetA pANImAM ke pANIthI. ka. 45 : hema mahI mAna = he mahImAna (mahemAna). aMga 7, ka. 79 : 'sA dharahe' = 'sAdha rahe'. ka. 83 : sA ghara he = 'sAdha rahe'. ka. 86 : sArI khesu = 'sArIkhesuM'. aMga 8, ka. 17 : hariThA urasuM = 'hari ThAkurasuM.' 'nemarAjula bAramAsa' zuddha che, nAvInyapUrNa che. u tathA o lakhavAmAM lahiyAo paNa garabaDa karatA, ane je pharaka hato te paNa nahivat, AthI ha.pra. vAcana / lipyantara vakhate sampAdake sAvadhAna rahevU paDe. ka. 5mAM 'upata cIra'mAM garabaDa che. 'opata cIra' hovU ghaTe. 'madanakumAra rAsa' vArtArasa sAthe upadeza pUro pADe che. bolacAlanI Dhabe ja racanA che. lipyantaramAM kacAza rahI che. dU. 8mAM 'visAryo' vAMcyuM che tyAM 'vistaryo' haze. DhA. 3, ka. 9 'ghAvasthU' nahi, 'ghAva syUM joIe. DhA. 3, ka. 1: 'rukheM'. ahIM 'rakhe' zabda hovAnI sambhAvanA che. A racanAmAM 'rukheM' anyatra paNa che. kAM to uccArabheda hoya, kAM to lipikAranI bhUla hoya. DhA. 7, dUhA 2 mAM 'mujha vAta' che, parantu arthanA sambandhe jotAM 'mAta' zabda apekSita che. DhA. 8 dU. 3 mAM 'AvelA' chapAyuM che, paNa 'A velA' ema vAMcaveM joIe. DhA. 10, dU. 1mAM 'Ayatva' che paNa 'Ayatta' joie. DhA. 13, ka. 10 : 'pAle' che tyAM 'pAla' joIe. zataraMjI, gAlIcA, pAla bichAvavAnI vAta che. DhA. 14, ka. 10 : 'uThitA jima karai' che tyAM 'UThi tAjima karai' ema vAMcavAthI artha bese che. tAjima = vinaya, satkAra. ___DhUMDhaka carcAmAM AgamonA sandarbhe jinapratimA, tenI pUjA vagere binduonI sAdhAra ane pratItijanaka rajUAta che. eka coTadAra vAkya yAda rahI jAya evaM che : "thApanA meM bhagavAnapaNo nahI, tau nAma meM bhagavAnapaNau kahAM se Avyo?" C/o. jaina derAsara nAnI khAkhara-370435 ji. kaccha, gujarAta Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI- 2019 145 prakIrNa anusandhAna - 75(2) sukaDiorasiyA saMvAdanI zuddhi pAna naM. uparathI lITI 15 (nIcethI) 8mI zuddha sukaDi 195 . azuddha sukaDa aho badhyu 203 ame 204 nAMkai 205 207 vadhyu nAMkhai saddahIi ghareM (?) sadyahIi 209 (nIcethI) 9mI 210 avahela avahelA kahi kaisyuM 216 221 222 227 232 232 233 lahikaisyuM (lahekA karIne) ghola saddaheMi saMprati bhAvaprabhasUri navatara/navU ajADI kaDaM (?) - sAdhvI dIptiprajJAzrIjI gholA saddaheM saMprati sUri navatara/Q AjADI karayuM 8mo zabda 16mo zabda 1lo zabda eka spaSTatA anusandhAna 75(2)mA 'ajitazAnti stotra' sampAdita-prakAzita che. te aprasiddha hovAnA khyAlathI pragaTa kareluM che. parantu pachIthI jANavA maLela te mujaba o stotra acalagaccha jaina saMghamAM paramparAgata rIte prasiddha che, nitya smaraNapAThanu stotra che, tathA tenA kartA A0 jayazekharasUrijI che. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- Page #154 --------------------------------------------------------------------------