________________
ઋવિશેષશતમ્ - पयावेज्जा वा तं च भिक्खू पडिलेहाए आगमेज्जा आणवेज्जा अणासेवणाए त्तिबेमि” इति । वृत्तिः 'सिआ' इत्यादिः स्यात् कदाचित् स परो गृहस्थ एवम् उक्तनीत्या वदतः साधोः अग्निकायम् उज्ज्वालय्य प्रज्वालय्य वा कायम् आतापयेद् वा तच्च उज्चालना आतापनादिकं भिक्षुः प्रत्युपेक्ष्य विचार्य स्वसंमत्या परव्याकरणेन अन्येषां वान्तिके श्रुत्वा अवगम्य ज्ञात्वा तं गृहपतिम् आज्ञापयेत् प्रतिबोधयेत् कया अनासेवनया यथा एतन् मम अयुक्तम् आसेवितुं भवता तु साधुभक्त्यनुकम्पाभ्यां पुण्यप्राग्भारोपार्जनम् अकारीति, ब्रवीमीति शब्दावुक्तार्थी, इति शीतार्तसाधोरग्निना तापने गृहस्थस्य पुण्यप्राग्भारोपार्जनम् ।।१५।। ननु- स्थविरकल्पिका वस्त्राणि कदापि प्रक्षालयन्ति न वा ?
— વિશેષોપનિષદુકરીને શરીરને આતાપના-પ્રતાપના કરે. ભિક્ષુ તેને જોઈને જાણે અને આજ્ઞા કરે કે ‘આનો ઉપયોગ મારા માટે ઉચિત નથી’ એમ હું કહું છું. - વૃત્તિ :- ‘જો' ઈત્યાદિ. કદાચ કોઈ ગૃહસ્થ ઉપરોક્ત રીતે કહેતા મહાત્માને અગ્નિકાયને પેટાવીને ખૂબ પ્રજવલિત કરીને શરીરને આતાપના કરે, તે ઉજ્વાલના, આતાપનાનો મુનિ વિચાર કરીને સ્વમતિથી, બીજાના કહેવાથી કે અન્ય પાસે સાંભળીને, જાણીને તે ગૃહસ્થને આજ્ઞા કરે, પ્રતિબોધ કરે. શેનાથી પ્રતિબોધ કરે ? આનાસવના કહેવાથી કે – ‘આનું આસેવન કરવું મારા માટે ઉચિત નથી. તમે તો સાધુની ભક્તિ-અનુકંપાથી પુણ્યના પ્રાધ્યારનું ઉપાર્જન કર્યું’. ‘તેમ હું કહું છું” આ શબ્દોનો અર્થ પૂર્વે કહ્યો છે.
આ રીતે શીતાd સાધુને અગ્નિથી તાપણુ કરે તેમાં ગૃહસ્થને પુણ્યપાભારનું ઉપાર્જન થાય છે. ll૧૫ll.
(૧૬) પ્રશ્ન :- સ્થવિર કલ્પિક મુનિઓ કદી પણ વસ્ત્રોનું પ્રક્ષાલન કરે કે નહીં ?
३२
વિશેષશતમ્ * 'उच्यते' प्रक्षालयन्ति, यतः श्रीमदाचाराङ्गेऽष्टमाध्ययने चतुर्थोद्देशके, तेषां वस्त्रधावनम् अनुज्ञातम् अस्ति, तथाहि “नो धोएज्जा नो रएज्जा नो धोतरत्ताणि वत्थाणि धारेज्जा” वृत्ति:- याञ्चाऽवाप्तानि च वस्त्राणि यथापरिगृहीतानि धारयेत्, न तत्र उत्कर्षेण धावनादिकम् परिकर्म कुर्याद् । एतदेव दर्शयितुम् आह 'नो धोएज्जा' इत्यादि, नो धावयेत् = प्रासुकोदकेनापि न प्रक्षालयेत्। गच्छवासिनो हि अप्राप्तवर्षादी ग्लानावस्थायां वा प्रासुकोदकेन यतनया धावनम् अनुज्ञातम् अस्ति, न तु जिनकल्पिकस्य इति । तथाहि “न धौतरक्तानि वस्त्राणि धारयेत्" पूर्व धौतानि पश्चाद् रक्तानीति । इति स्थविरकल्पिकानां वस्त्रप्रक्षालनવિવાર:Iઉદ્દા नन- विकलेन्द्रियाणां रुधिरं भवति न वा ? केचिद बदन्ति न
-વિશેષોપનિષ ઉત્તર :- પ્રક્ષાલન કરે છે. કારણ કે શ્રી આચારાંગમાં આઠમાં અધ્યયનના ચતુર્થ ઉદ્દેશામાં તેમને વરુપક્ષાલનની અનુજ્ઞા આપવામાં આવી છે – ‘ધો નહીં, રંગે નહીં, ધોયેલા, રંગેલા વસ્ત્રો ધારણ ન કરે.’
વૃત્તિ :- યાચનાથી મેળવેલા વસ્ત્રો જેવા લીધા હોય, તેવા જ પહેરે, તેમાં ઉત્કર્ષથી ધોવા વગેરેનું પરિકર્મ ન કરે. એ જ બતાવવા કહે છે – ન ધોવે વગેરે. ધોવે નહીં એટલે પ્રાસુક જળથી પણ તેનું પ્રક્ષાલન ન કરે. ગચ્છવાસી મહાત્માને હજી વરસાદ ન આવ્યો હોય
ત્યારે કે ગ્લાન અવસ્થામાં જયણાથી પ્રાસુક જળથી વધાવના કરવાની અનુજ્ઞા અપાઈ છે, જિનકલ્પિકને નહીં (પ્રસ્તુત નિષેધ જિનકલ્પિકને આશ્રીને કર્યો છે.) ઘોયેલા-રંગેલા વસ્ત્રોનું ધારણ ન કરે. ઘોતરક્ત એટલે પૂર્વે ધોયેલા અને પછી રંગેલા. આ રીતે સ્થવિર કલ્પિકોનો વધાવનનો વિચાર કહ્યો. ll૧૬ો.
(૧૭) પ્રશ્ન :- વિકસેન્દ્રિયોને લોહી હોય કે નહીં ? કેટલાક
