________________
000 विशेषशतकम् - संपुडगं, दीहो हस्सो वा पिहुलो अप्पबाहुल्लो छिवाडी अहवा तणुपत्तेहिं, उस्सिओ छिवाडित्ति,” इति अपवादतः साधूनां पुस्तकपञ्चक ग्रहणम् ।।३९।।
ननु- सामायिकं कुर्वन् श्रावको नाममुद्रां निजहस्तादुत्तार्य पार्थे मुञ्चेत्किं वा नहि ? उच्यते - उत्तारयेत्, यदुक्तं उपासकदशायां षष्ठाध्ययने, कुण्डकौलिकश्रावकाधिकारे, “तएणं से कुण्डकोलिए समणोवासए अण्णया कया वि पुव्वावरण्णहकालसमयंसि जेणेव असोगवणिया जेणेव पुढविसिलापट्टए तेणेव उवागच्छइ उवागच्छइत्ता नाममुद्दियं उत्तरिज्जगं च पुढविसिलापट्टए ठवेइ ठवेइत्ता समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतियं धम्मपन्नत्तिं उवसंपज्जित्ताणं विहरति" एवं भगवत्यादौ सर्वत्र पौषधसामायिकग्रहणे 'उस्सुक्कमणिसुवण्णस्सेति', पाठो लिखितोऽस्ति, इति सामायिकग्रहणे नाममुद्रिकोत्तारणम् ।।४०।।
-विशेषोपनिषदઆ રીતે સાધુઓને અપવાદથી પુસ્તકપંથકનું ગ્રહણ કહ્યું.IIBell
(૪૦) પ્રશ્ન :- શ્રાવક સામાયિક કરે, ત્યારે પોતાના હાથમાંથી વીંટી ઉતારીને બાજુમાં મૂકે કે નહીં ?
ઉત્તર :- મૂકે. કારણ કે ઉપાસકદશાના ષષ્ઠ અધ્યયનમાં કુંડકૌલિક શ્રાવકના અધિકારમાં આ મુજબ કહ્યું છે
પછી તે કુંડકૌલિક શ્રમણોપાસક અન્યદા ક્યારેક પૂર્વાપરાણ સમયે જ્યાં અશોકવનિકા અને જ્યાં પૃથ્વીશિલાપટ્ટક છે, ત્યાં જ આવે છે. આવીને નામમુદ્રા અને ઉત્તરીયને પૃથ્વીશિલાપટ્ટ પર રાખે છે. અને રાખીને મહાવીરસ્વામિ પાસે ધર્મપ્રજ્ઞપ્તિનો સ્વીકાર કરે છે.
આ જ રીતે ભગવતીસૂત્ર વગેરેમાં પણ સર્વત્ર પૌષધ-સામાયિકનું ગ્રહણ કરવામાં ‘મણિ-સુવર્ણ વગેરેનો જેણે ત્યાગ કર્યો છે, તેનું એવો પાઠ લખેલો છે. આ રીતે ‘સામાયિક લેવામાં નામમુદ્રા ઉતારવી मोमे' मेनुं समर्थन र्यु. ||४||
- विशेषोपनिषद्00 ननु- लब्ध्यऽपर्याप्ताः करणापर्याप्ताश्च कथं भवन्ति ? उच्यते“सो लद्धि अप्पज्जत्तो जो मरइ अपूरियं सपज्जतिं । लद्धिपज्जत्तो सो पुण जो मरइ ताउ पूरित्ता।।१।। न जोवि पूरेइ परं पुरिस्सइ स इह करणअपज्जत्तो। सो पुण करणपज्जत्तो जेणं ता पूरिआ हुंति ।।२।।"
व्याख्या- अपर्याप्तका द्विधा, लब्ध्या करणैश्च, तत्र ये अपर्याप्तका एव सन्तो नियन्ते, न पुनः स्वयोग्यपर्याप्तीः सर्वा अपि समर्थयन्ते ते लब्ध्यऽपर्याप्तकाः ।१। ये पुनः करणानि शरीरेन्द्रियादीनि न तावन्निवर्त्तयन्ति, अवश्यं पुरस्तान्निवर्त्तयिष्यन्ति, ते करणाऽपर्याप्तकाः । इह चैवमागमः, लब्ध्यऽपर्याप्तका अपि नियमादाहारशरीरेन्द्रियपर्याप्तिपरिसमाप्ता चैव म्रियन्ते नार्वाक् । यस्मादागामिभवायुर्बद्ध्वा म्रियन्ते सर्वे एव देहिनः, तच्चाहारशरीरेन्द्रियपर्याप्तिपर्याप्तानामेव बध्यते इति । लब्ध्यऽपर्याप्तकरणाऽपर्याप्तविचारस ।।४१।।
-विशेषोपनिषद(૪૧) પ્રશ્ન :- લબ્ધિ અપર્યાપ્તા અને કરણ અપર્યાપ્તા શી રીતે थाय?
Gत्तर :- अपर्याप्ताले प्रकारे छे. सन्धियी मने sreोथी. तमा જેઓ અપર્યાપ્ત દશામાં જ મરણ પામે છે, પણ સ્વયોગ્ય સર્વ પર્યાપ્તિઓને પૂરી કરતા નથી, તે લબ્ધિ અપર્યાપ્તા છે. ll૧TI.
જેઓએ શરીર-ઈન્દ્રિય વગેરે કારણોની હજી રચના કરી નથી, પણ પછી અવશ્ય રચના કરવાના છે, તેઓ કરણ અપર્યાપ્ત છે. અહીં આ રીતે આગમ છે – જેઓ લબ્ધિ અપર્યાપ્તા છે, તેઓ પણ અવશ્યપણે આહાર-શરીર-ઈન્દ્રિય આ ત્રણ પર્યાતિને પૂરી કરીને જ મરણ પામે છે. તે પહેલા નહીં. કારણ કે સર્વ જીવો આગામી ભવનું આયુષ્ય બાંધીને જ મરે છે, અને એ આયુષ્ય તેમને જ બંધાય છે, કે જેમણે આહાર-શરીર-ઈન્દ્રિય પર્યાતિ પૂર્ણ કરી છે. આ રીતે
