________________
૧૨
ધનદશ્રેષ્ઠીનું દષ્ટાંત પૂર્વે શંખપુરમાં કુબેર જે ધનવાન રાજાને માનનીય અને ઉત્કૃષ્ટ સંપત્તિઓનું પાત્ર એ ધનદ નામે શેઠ હતા. તેને અનુકમે ત્રણ વર્ગને આરાધનથી પ્રાપ્ત થયેલ સાંગોપાંગ મહદય સમાન અને બુદ્ધિશાળી એવા ચાર પુત્રો થયા. પછી ન્યાયપાર્જિત ધનને સફલ કરવા તૈયાર થયેલ તે શેઠ એક મેટું જિનમંદિર ત્યાં બંધાવવા લાગ્યો. તથા કુટુંબને ભાર પિતાના પુત્રોને સેંપીને તે ત્રિકાલ જિનપૂજા બે વાર પ્રતિક્રમણ વિગેરે અડત ધર્મનું આરાધન કરવા લાગે.
હવે અભાગ્યના વશથી મંદિર બંધાવતાં તેનું ધન તૂટયું, પરંતુ હૃદયમાં જિનધર્મપરને તેને ભાવ તો લેશ પણ ઓછો થયો ન હતો. કિંતુ તુચ્છ સ્વભાવવાળ તેના પુત્ર ધર્મની હીલના કરતા કહેવા લાગ્યા કે—ધર્મથીજ આપણું ધન ગયું” આ પ્રમાણે બેલતા પુત્રને તે સમજાવવા લાગે કે-“હે વત્સ ! આવું વચન તમારે કદાપિ ન બોલવું. કારણ કે લેકમાં પણ સંભળાય છે કે આખર ધમેં જ્ય.' પછી નિર્ધનતાથી કંટાળીને તથા કંઈક ભાન ભંગના ભયથી તે કઈક શાખાપુરમાં ગયો. ત્યાં પણ તેણે ધર્મનું આરાધન તે ચાલુ જ રાખ્યું. અને દરરોજ સવારના ગમનાગમન કરતાં તે પોતાના પ્રસાદ (જિન ચૌત્ય)ની સંભાલ રાખતો અને રૌત્યને ન ઈચ્છતા એવા પિતાના પુત્રની પણ તે કાળજી રાખવા લાગે.
એકદા ચાતુર્માસીના દિવસે રૌત્ય તરફ આવતા તે શેઠને એક માલણે ચાર સરવાળે એક પુપને હાર આપે. એટલે શેઠ બેભે કે-“ધન વિના હું આ શી રીતે ગ્રહણ કરું? તે માલણ બેલી કે-હે શેઠ ! આ તમે શું બોલે છે ?
