________________
૧૫૩
એમ કરતાં તે અનેને વિવાદ થયા અને તે રાજસભામાં ગયા. ત્યાં પાપબુદ્ધિએ કહ્યું કેઃ- આ ધમ બુદ્ધિ ચાર છે.' એટલે અધિકારી પુરૂષાએ પૂછ્યું કેઃ– તમારા બંને વચ્ચે કાઇ સાક્ષી છે ?’ એટલે પાપ બુદ્ધિ ખેલ્યા કેઃ—વનદેવતાએ સાક્ષી છે.’ તે વખતે શુદ્ધ બુદ્ધિવાળા ધર્માંબુદ્ધિ મનમાં વિચારવા લાગ્યા કેઃ- અહો આની ધૃષ્ટતા; અહા ! એની કપટટ્ટુતા ? મારે તે। અહીં શ્રીધમ જ એક મિત્ર છે. ખીજા સહાયકનુ` મારે શું પ્રયેાજન છે?” એવામાં રાજા વિગેરે મેલ્યા કેઃ– પ્રભાતે પરીક્ષા થશે.’હવે પાપમુદ્ધિએ રાત્રે પોતાના પિતાને કહ્યું કે:- હું તાત ! આ બધા મે ફૂટકલહ આદર્યા છે. એટલે પિતાએ કહ્યું કે.- હવે શી રીતે કરીશ ?' તે દુષ્ટ બુદ્ધિ ખેલ્યા કે હે તાત ! તું જંગલમાં જઈ કાઈક વૃક્ષના કેાટર (પેાલ) માં ગુપ્ત રીતે બેસ, અને પ્રભાતે જ્યારે રાજાદિક પૂછે, ત્યારે કહેવું કેઃ—‘ પાપમુદ્ધિ નિષ્કલંક અને ધબુદ્ધિ તસ્કર છે. ’ આ પ્રમાણે તેણે તાતને શિખામણ આપી, એટલે તેણે પણ તેવી જ રીતે કયુ; અને પ્રભાતે લેાકેા એકત્ર થયા એટલે તે સુતશિક્ષા પ્રમાણે જ બાલ્યા. એવામાં લેકે આમતેમ જોવા લાગ્યા. પણ કોઈ જોવામાં ન આવ્યું. આથી બધા આશ્ચય પામીને તરત ઉત્કણું થઈ ગયા તે વખતે તાત્કાલિક બુદ્ધિવાળા એવા ધબુદ્ધિએ રાજાને કહ્યું કે:- હે દેવ ! આ કાટર ખાળી ન ખાવા, કે જેથી દેવ કે મનુષ્ય પ્રત્યક્ષ થાય.’ એમ કહીને તરત ઉડીને જેટલામાં તે કાટર મળે છે, તેવામાં તેને પિતા તરત જેમ કથી પ્રેરાયેલા જીવ જનનીના ઉદરમાંથી બહાર આવે તેમ તે કેટરમાંથી બહાર નીકળ્યા, તે વખતે રાજાએ પૂછ્યુ. કેઃ અરે ! આ શું આશ્ચર્ય ?’ એટલે તેણે
