________________
૨૨૨
સ્થાપનાચાર્ય તરીકે સ્થાપિને તેણે પ્રતિક્રમણ કરી લીધું, કારણ કે તેવા પુરૂષ સમયજ્ઞ હોય છે એવામાં પાસે રહેનારા આ પ્રમાણે ચિંતવવા લાગ્યા કે –“આ સ્વામી શું યુદ્ધ કરશે? કારણકે આ તો ધાર્મિક છે અને યુદ્ધ તે નિર્દય મનવાળા માણસે કરી શકે પછી બેઘડી થતા સમાધિપૂર્વક પ્રતિક્રમણ કરી અને સામાયિક પારીને તેણેબધું સૈન્ય ચલાવ્યું. તે વખતે હાથી પર રહીને પણ યતનાપૂર્વક પ્રતિક્રમણ કર્યું તે પણ પોતાના રીન્યને એકત્ર થવા માટે જ અન્ય થા શિથિલ થઈ જાય અથવા પ્રતિક્રમણ વેલાને વ્યતિક્રમ થાય-એ હેતુ પણ સંભવે છે, કારણ કે અવસરે કરવામાં આવેલ બધું કાર્ય ઉપયોગી થાય છે.
પછી બંને રીન્ય વચ્ચે મહાયુદ્ધ શરૂ થયું અને હાથી અશ્વ. રથ અને પદાતી (પાળા) વિગેરે બધા યથાકમે હાજર થયા એટલે તે વખતે સજજને એવી રીતે યુદ્ધ કર્યું કે જેથી યવનનું સૈન્ય એક ક્ષણવારમાં કાકપક્ષીની જેમ ભાંગી ગયું પણ તે વખતે સજજનના શરીરમાં દશ ઘા વાગ્યા તેથી તેને ઉપાડીને સૈનિકે દેવી પાસે લઈ ગયા અને તે પણ તેને પ્રતિકાર કરવા લાગી. પિતાના દુકુલના છેડાથી તેને પવન નાખવા લાગી અને મોટા વૈદ્યોને તેણે બોલાવ્યા એટલે તેઓએ પણ પ્રતિક્રિયાઓ કરી એવામાં સુભટોએ દેવીની આગળ કહ્યું કે - હે સ્વામિની ! એ રાત્રે વિવા પરિણા' ઈત્યાદિ બેલતે અને પ્રભાતે એવું યુદ્ધ કર્યું કે જેવું કંઈ પણ ન કરે એ શું કહેવાય ? એટલે દેવીએ સજજનને કહ્યું કે- “આ શુ તમે વિરુદ્ધ કર્યું ? તે બે. કે- “હે સ્વામિની ! રાત્રે મેં પોતાનું કાર્ય કર્યું અને પ્રભાતે તમારું કાર્ય કર્યું, કારણકે આ મારું શરીર તમારે આધીન
