________________
૧૮૫
દ્વેષને ત્યાગ કરીને અને ધર્મમાં મનને સ્થિર રાખી તું એને જીવાડ અને ભેજન કરાવ.” પછી તે અગ્નિના સ્થાન આગળ જઈને બળતા કાષ્ટ અને તૃણાદિકને પિતાની શકત્વનુસાર ચંચથી લઈને જ્યાં લુબ્ધક શીતથી મૂરિજીત થઈ પડ્યો હતો, ત્યાં તરત આવ્યા અને શુષ્ક પાંદડામાં તેણે તે અગ્નિ સત્વર જગાડડ્યો તથા તે લુબ્ધકને તેણે કહ્યું કે–અહીં નિરાંતે તારૂં અંગ તપાવ.” અહે ! પક્ષીઓમાં પણ કેવી લકત્તર ઉપકારબુદ્ધિ હોય છે ! પછી તે કંઈક સાવધાન થયે, એટલે પોતે તેને કહ્યું કે--મારી પાસે કંઈ સાધન નથી, કે જેથી તારી ક્ષુધાને હું દૂર કરૂં. આ જગતમાં કેટલાક હજારનું પોષણ કરે છે કેટલાક લાખનું પોષણ કરે છે અને મારા જેવા દુર્ભાગી ક્ષુદ્રને પિતાનું પિષણ કરવું પણ ભારે થઈ પડે છે, જે એક અતિથિને ભેજન આપવા પણ સમથ નથી, તે બહુ કલેશવાળા તેના ઘરમાં રહેવાથી ફળ શું? માટે દુઃખના જીવિતરૂપ આ શરીરને એવી રીતે સાધુ કે જેથી યાચકને સમાગમ થતાં “કંઈ નથી” એ શબ્દ બલવાને ફરીવાર વખત ન આવે. માટે હે ભદ્ર ! મારૂં સેકાઈ ગયેલું માંસ તારે લઈ લેવું.' એમ કહીને તે અગ્નિમાં પડયે અને ક્ષણવારમાં ભસ્મીભૂત થઈ ગયા. આ જોઈને લુબ્ધકે વિચાર કર્યો કે --
અહે ! આ કપત કઈ મહા દયાલુ લાગે છે, કે જેણે મારા માટે પોતાનું શરીર અગ્નિને સ્વાધીન કર્યું. જે મનુષ્ય પાપ કરે છે, તેને આત્મા ખરેખર તેને પ્રિય નથી. કારણ કે પોતે કરેલા પાપ પિતાને જ ભોગવવું પડે છે. અહો ! એ કપેત મહાત્માએ પોતાનું માંસ આપતાં ક્રૂર એવા મને એક પ્રકારને પ્રતિબંધ આવે છે. માટે ખરેખર નું નિષ્કરૂણ (નિર્દય) જનોમાં અગ્રેસર અને એ કપાત દયાલુ જનોમાં
