________________
૧૯૫
કે- આજ ચેર છે.' એમ ધારીને વિલંબ અને વિચાર કર્યા વગર તેઓએ તેને શૂળી પર ચડાવી દીધું. અહા ! કર્મથી
ક્યા જતુઓ વિડંબના નથી પામતા? પછી શ્રેષ્ઠી પુત્રીને શોક કરીને જોવામાં તેની પાસે આવ્યો, તેવામાં જેમ પિલા. ખલોએ તેને મૂકી દીધે, તેમ પ્રાણો એ પણ તેને મૂકી દીધું. તેને તેવી અવસ્થામાં જોઈને શ્રેષ્ઠીએ દુખિત થઈ રાજપુરૂષને કહ્યું કે - અરે ! તમે આ શું કર્યું? મારા જમાઈને જ તમે મારી નાખે. પછી તેનું સ્વરૂપ જાણવામાં આવતાં તેના દુ:ખથી દુઃખિત થતા અને ભાવસ્થિતિનો વિચાર કરતા તેઓ સર્વે પોતપોતાના ઘરે ગયા. ત્યારથી પોતાની પુત્રી અને જમાઈની તેવી કમ વિચિત્રતા (વિષમતા) જોઈને રતિસાર શ્રેષ્ઠી ધર્મપરાયણ થયા.
એકદા ત્યાં સુયશા નામના ચતુર્ગાની પધાર્યા. તેમની દેશના સાંભળીને શ્રેષ્ઠીએ તે બનેને પૂર્વભવ પૂછયે. એટલે જ્ઞાની બેલ્યા કે –
પૂર્વે શાલિગ્રામમાં કુટુંબાદિકથી ૨હિત કઈ દરિદ્ર સ્ત્રી પિતાના પુત્ર સાથે રહેતી હતી. તે સ્ત્રી કોઈ શ્રેષ્ઠીના ઘરે ઉદર નિર્વાહને માટે ઘરકામ કરતી અને તેને પુત્ર વાછરડાં ચારતો હતો. એકદા તે પુત્ર વાછરડાં ચારીને ઘરે આવ્યા, તે વખતે તેની માતા ક્યાંક કાવ્યગ્ર હોવાથી ઘરે આવી ન શકી. એવામાં બહુ વાર થઈ અને તે બાલક બહુ સુધિત હતો. તેથી તે ઘેર આવી કે તરત તે આવેશમાં આવીને કહેવા લાગ્યું કે–અરે ! રંડા ! શું આટલે બધે વખત તું શૂળી પર ચડી હતી? હે મૂર્ખ ! સુધા પીડિત મને શું તું જાણતી ન હતી. એટલે તેજ પ્રમાણે તે પણ સામે કહેવા લાગી કે.-- “શું તારા બને