________________
૧૯૮
અપચય થતું નથી; પછી રાજાએ તે શ્રેષ્ઠીને કેદખાનામાં રાખે અને તેની રક્ષા કરવા પિતાને એક સેવક ત્યાં નીચે તે વખતે શ્રેષ્ઠીને પાંચ વેળા ધર્મને વ્યતિક્રમ થાય એજ દુભાવા જેવું હતું, પણ રાજાના નિગ્રહની પરતંત્રતાથી તેને કંઈ ખેદ ન હતું. પછી તે સેવકને એકાંતમાં સુવર્ણ ને ટકે અપાવીને તે પોતાની ધર્મવેળા સાધતું હતું. કારણ કે ભવની વૃદ્ધિ કરનાર લક્ષ્મી તે ભવોભવ પ્રાપ્ત થાય છે, પણ જેનાથી સંસારને ક્ષય થાય એવી ધર્મસામગ્રી મળવી દુલભ છે. એ પમાણે એકવીસ દિવસ સુવર્ણના ટકા અપાવીને તેણે પોતાની ધર્મસાધના કરી. કારણ કે ધર્મને આદર એ ખરેખર લોકોત્તર હોય છે. પછી બાદશાહ પ્રસન્ન થયે એટલે પિતાના અંગના વિભૂષણે અને પંચ વર્ણના વસ્ત્રો તેને પાંચ વાર પહેરાવ્યા. પછી વિવિધ વાઘો અને ઘણું લેકે સહિત શ્રેષ્ઠી અથી જનોને ઈછત દાન આપતે પિતાના ઘરે આવ્યા પછી અનુક્રમે ત્યાં કારાગૃહમાં શૂન્યતા થઈ, એટલે તે રક્ષક પણ રાજા વિગેરેથી ભય પામીને સુવર્ણ ટકા “આ લ્યો એમ કહીને આપવા લાગ્યા. એટલે શ્રેષ્ઠીએ તેને કહ્યું કે – “હે ભદ્ર! એ તને મેં સમર્પણ કર્યા છે માટે યથેચ્છ તેનું દાન કર, ભેગવ અને સુખી થા. કારણ કે તારા પ્રસાદથી મેં ધર્માનુષ્ઠાન કર્યું. કોટી સુવર્ણ આપતાં પણ ધર્મ સંબંધી એક ક્ષણ પણ દુર્લભ છે વળી તેમાં પણ મેં એક ટક આપતાં પાંચ વેલા કૃતાર્થ કરી, તેથી તેને અધિક દ્રવ્ય આપવું જોઈએ, પણ લેવાય કેમ ?” એમ કહી પુનઃ દાનપૂર્વક તેને વિસર્જન કર્યો, સજજને શું ઉચિતાચારમાં કદી પ્રમાદ કરે ?
હવે એકદા સેવાને માટે આવેલ સપાદલક્ષ રાજાએ બાદશાહની આગળ ચંદનને કટકે અને બે નિર્મલ મેતી
