________________
૨૦૫
ઈચ્છાથી પોતપોતાનું રત્ન વાપરવાને તે ઝેળીમાંથી કહાડવા લાગ્યા. એવામાં પોતાના રત્નને ન જેવાથી સૂર તેમને કહેવા લાગે કે – હે બંધુઓ! કોઈ પાપીએ મારા તે રત્નનું હરણ કયું લાગે છે. આ ઝોળીઓને પ્રાયઃ સર્વદા આપણે આપણી પાસે જ રાખતા આવ્યા છીએ, માટે અહી કેના પર હેમ લાવ ?” પછી પરસ્પર વિચાર કરતાં તેમાંથી એક બે કે:-“સાંભળે, જ્યારે આપણે આ ઝોળીઓ સૂત્રધારના ઘરે મૂકીને ત્યાં નાટકમાં વ્યગ્ર થઈ ગયા, તે વખતે તે સૂત્રધારના ઘરે તેની સ્ત્રીજ એકલી હતી, તેથી તેણે જ આ કામ કર્યું લાગે છે. પછી તે ત્રણે બોલ્યા કે “એ વાત સાચી છે.' એવામાં સૂર બે કે-“અહો ! પાતક કરવાની તેની ચતુરાઈ કેવી? હા નિષ્કારણ વૈરિણું એવી તેણે મને કેટલે બધે ઉદ્વેગ ઉપજાવ્યા.” આ પ્રમાણે તેણે છાતીને તપ્ત કરનાર બહુ બહુ વિલાપ કર્યો. પુનઃ તે સખેદ બોલ્યો કે – હવે મારે શ્રાદ્ધવિધાન કેમ કરવું? અને ત્યાગ (દાન), યાગાદિક કેમ કરવા? બીજાં પુણ્ય કર્મો. પણ ધન વિના શી રીતે કરી શકાય? પુનઃ તે મનમાં વિચારવા લાગ્યું કે – જે તેણે મને આવું દુઃખ ઉપજાવ્યું, તો હું પણ એને પ્રચંડ દુઃખ આપીશ.” આ પ્રમાણે વિચારીને સૂર તેમને કહેવા લાગ્યું કે હું બંધુઓ ! સાંભળે હું અહીં કરવત મૂકાવીને મરીશ. અને નિદાન (નિયાણું) કરી સુરૂપધારી તેને પુત્ર થઈશ. તે ભવમાં પણ બાર વરસને થઈને મરીશ એમ કરતાં તેને મેટું દુઃખ થશે. અન્યથા ઉપાય નથી. શાસ્ત્રમાં પણ એવું કહ્યું છે કે-જે જેવું કરે, તેની સામે તે પ્રતીકાર કરવો. પરંતુ તે સમયે હે બાંધો ! તમારે પણ ત્યાં આવીને એ વ્યતિકર તેને સવિસ્તર સંભળાવ, તેની પાસેથી તે રન લઈને અહીં
