________________
૧૯૭૧
અમનેાજ્ઞ જે જેવુ' કરે, તેને તેવુ કરાય–એવી શાસ્રોક્તિ છે. માટે જેમ એણે વત્સ ઉપરથી વાહિની ચલાવી, તેમ એને પણ તેવા દડ કરાય, પણ એને બીજો કોઈ દંડ ન થઈ શકે. પછી વાહિની અણાવીને અને પુત્રને રસ્તામાં સુવાડીને રાજાએ માણસાને કહ્યું કે:- પ્રજાજને ! આને પુત્રના ઉપરથી ચલાવે.' આવા પ્રકારના તેના આદેશ જ્યારે કાઈ પણ ઉઠાવી શકયા નહિ, ત્યારે રાજા સ` લેાકેાની સમક્ષ આ પ્રમાણે ખેલ્યો કે:-‘આ મારી દુપુત્ર જીવિતથી ભલે વિનષ્ટ થાઓ. જેને ન્યાય વલ્લભ નથી, તેવડ સ્વીયજ નથી પણ શું ?' એમ કહીને સહસા પેાતે ઉઠી તેના પર બેસી દયા રહિત થઈ જેટલામાં તે રાજા પોતે પુત્રની ઉપરથી તે વાહિની ચલાવવા લાગ્યા, તેવામાં ત્યાં ગાય કે વત્સ કાઈ રાજાના જોવામાં ન આવ્યા, પણ દેવી આગળ આવીને તેની આ પ્રમાણે પ્રશંસા કરવા લાગી:-'હે સત્ત્વવ તમાં અગ્રેસર ! હું ન્યાય પરાયણ ! તુ જય પામ. શ્રી રામની જેમ તારા સૌભાગ્યને કાણુ સ્તવી શકે ? તારા પુત્ર આયુષ્માન્ થાએ અને તું સામ્રાજ્યનું પરિપાલન કર. આ તા મે* તારી પરીક્ષા કરી.’ એમ કહીને તે દેવી અંતર્ધાન થઈ ગઈ.
એ પ્રમાણે રાજા વિગેરેએ ન્યાય પાળવા, કે જેથી સર્વ સોંપત્તિએ હસ્તગત થાય. વર્ષાકાલમાં પૂના એ માસના મેઘ વિના શુ ધાન્ય ઉત્પન્ન થાય ?
