________________
૧૮૧
આથી રાજાએ વિશેષ ઉત્સુક થઈને પૂછ્યું કે –“ શું કઈ દેવથી ઉત્પાત થવાનું છે? શું થશે? તેણે કહ્યું કે –“બાર વર્ષનું દુભિક્ષ પડશે! આ પ્રમાણે અકાંડે વજપાત સમાન તેનું વચન સાંભળીને દુઃખિત થઈને રાજા બોલ્યા કે – અરે! જરા વિચારીને બેલ! એટલે સર્વ સભાસદની સમક્ષ પુનઃ નિમિત્તજ્ઞ બોલ્યા કે –“જે મારું કથન અન્યથા થાય, તે મારી જીભ છેદી નાખવી! આવી તેની દઢ પ્રતિજ્ઞા સાંભળીને તેને પોતાના નગરમાંજ સગે, પણ બીજે ક્યાંય જવા દીધું નહિ. તથા સર્વ લોકો પોતપોતાના કુટુંબ પ્રમાણે દેશાંતરમાં જઈને પણ આદરપૂર્વક ધાન્યને સંગ્રહ કરવા લાગ્યા. પોતપોતાની ધનની દરકાર ન કરતાં તે વખતે લોકે ધાન્યજ મેળવવા લાગ્યા, કારણ કે માણસના પ્રાણ અન્નના આધારે રહેલા છે.
હવે ઉષ્ણકાલ અતિક્રાંત થતાં. વર્ષાકાલ આવ્યો અને લો કે બધા ઉચે જોવા લાગ્યા છતાં મેઘ વરસ્યો નહિ. એટલે ભાવિ દુભિક્ષની શંકાથી લોકો બહુ ખેદ પામવા લાગ્યા. કારણ કે ધર્મ કર્મની વ્યવસ્થા સુભિક્ષને અનુસરીને થાય છે. એવામાં શ્રાવણ મહિનામાં કૃષ્ણ દ્વિતીયાના દિવસે ઉત્તર દિશામાં એક વાદળું ચણ્યું, એટલે લોકો તેની સન્મુખ જઈને વાદ્ય વગાડવા લાગ્યા તથા ગીત, નૃત્યાદિક કરવા લાગ્યા તે વખતે જાણે તેમના ભાગ્યથી આકૃષ્ટ થયેલ હોય તેમ મેઘ વરસ્યા એટએ રાજાએ નિમિત્તજ્ઞને કહ્યું કે:-“તારું વચન અન્યથા થયું. માટે જેમ તેમ બોલનાર એવા તારી જીભને. હવે છેદ કરુ.” પછી નિમિત્તજ્ઞ બે કે –“હે દેવ ! જેટલામાં મને કોઈ જ્ઞાની મુનિ મળે, અને તેની પાસે હું શાસ્ત્રાર્થને નિર્ણય કર્યું, ત્યાંસુધી કંઈક રાહ જુએ. પછી
