________________
૧૭૯
લાગે - અહે! આપણું અભાગ્ય, અહો ! આપણું પાપને સમૂહ, કે હાથમાં આવેલ રત્નને પણ દેવે એક ક્ષણવારમાં ઉડાડી દીધું. - હવે એકદા તેજ શ્રેષ્ઠી ત્યાં આવ્યું અને તેવી જ રીતે તેણે રાજાને ભેટશું કર્યું. એટલે રાજાએ તેને કહ્યું કે હે ભદ્ર! અમારા હિતની ઇચ્છાથી તે જે અમને કામધેનુ આપી, તેણે એક વખત સ્વલ્પ પણ પરમાન્ન અમને આપ્યું નહિ. વળી અમે એ તેની અનેક પ્રકારે ભક્તિ કરી, પરંતુ તેણે કઈ વખત પણ અમને કંઈ પ્રત્યુત્તર પણ ન આપે. પરમાન તે દૂર રહ્યો, પરંતુ તેણે તેની વાત પણ ન કરી. તે શું તેમાં અમારૂં અભાગ્ય હશે યા બીજુ કંઈ કારણ છે?” શ્રેષ્ઠીએ કહ્યું કે – હે રાજેદ્ર! એને શુષ્ક તૃણાદિક અપાય, અને રેજ બે વાર દેહીને દૂધ લેવાય. તે દૂધ ચેખા સાથે રાંધવાથી દૂધપાક થાય–આ તેનો વિધિ છે. ઈતર વ્યય કરવાથી શું ? પછી ઉપાય જાણવાથી રાજા દૂધ પાક તૈયાર કરાવતો અને તેથી તે સુખી થયા. તથા તે વિધિ તેણે બીજાઓને પણ બતાવ્યું.
આ પ્રમાણે વિધિ પૂર્વક આરાધેલ ધર્મ પણ માણસને સુખદાયક થાય છે, અને વિધિ વિના આરાધેલ છતાં તે અ૮૫ ફલપ્રદ થાય છે. કારણ કે- “નિવિવેકી અને વિવેકી જનોએ પૂર્વ ભવમાં ધર્મનું આરાધન કરેલ હશે, પણ વિધિ અવિધિના ભેદથી અવિવેકી શ્રીપત્તિ (લક્ષ્મીને દાસ) અને વિવેકી શ્રીપતિ (લક્ષ્મીને સ્વામી) એમ યથાક્રમે બંને આરાધક છતાં ફળમાં ભેદ જેવામાં આવે છે.
