________________
૧૭૨
અગિયારમે ઉપદેશ
ધર્મ સદા માણસોને ફળ તો આપે જ છે, પણ પર્વ દિવસે કરેલ ધર્મ વિશેદ થાય છે. વર્ષાકાલનું બધું એ જળ ઈચ્છત આપે છે, છતાં સ્વાતિ નક્ષત્રનું જળ મોતી ઉત્પન્ન કરે છે. “આયુષ્યને બંધ પ્રાયઃ પર્વ દિવસે થાય છે.” એમ જીનેશ્વરે કહે છે, માટે તે પર્વ દિવસે સૂર્યયશા રાજાની જેમ ધર્મમાં વિશેષે દઢતા રાખવી જોઈએ.
સૂર્યયશા નરેંદ્રની કથા અધ્યા નગરીમાં પ્રથમ ચક્રવર્તીને કુશળ એવો સૂર્યયશા ભૂપ પુત્ર હતો. જેના નામથી આ વસુધાતલ પર અત્યંત વિસ્તૃત એ સૂર્યવંશ પ્રથિત પ્રસિદ્ધ થયે. દશ હજાર રાજાઓ સહિત તે પર્વના દિવસે પૌષધશ્રત કરતો હત, તેની આજ્ઞાથી તે દિવસે બાળકે પણ ભજન કરતાં નહિ, તે આસ્તિક અને તે શેના કરે ?
હવે એકદા તેના ગુણથી રંજિત થઈ મસ્તકને ધુણાવતા એવા ઈદ્રને ઉર્વશી કહેવા લાગી કે --“હે સ્વામિન્ ! નિમિત્ત વિના કેમ આ મસ્તક ધુણાવ્યું ? એટલે ગૌરપૂર્વક તેને કહ્યું કે “અધ્યાપુરીમાં સુશ્રાવક સૂર્યયશા નરેશ્વર વિશાલ રાજ્ય કરે છે. હે કમલાનને ! તેના વ્રતની દઢતા જોઈને મેં શિર હલાવ્યું. (અનુમોદન કર્યું) આ સાંભળીને તે બેલી કે;–“હે નાથ ! એક મનુષ્યમાત્રની આવી વૃથા સ્તુતિ કેમ કરે છે ? કે જે સાત ધાતુથી બંધાયેલ અને અન્નથી પિષાયેલ એવા શરીરને ધારણ કરે છે. જે તે મારી પરીક્ષા
