________________
૧૫૨
તથાપિ પોતાના ઉત્તમપણાથી ધમ બુદ્ધિએ તેને તજ્ગ્યા નહિ. દૂષણ કરનાર છતાં શુ' ચંદ્રમા કલ`કને તજે છે?
એકદા વેપારને માટે તે બંને બીજા કોઈ નગરમાં ગયા. કારણ કે વ્યવસાય એ નિધન વણિકાને અભીષ્ટદાયક છે. ત્યાં પૃથક્ પૃથક્ હજાર સેાના મહોર કમાવીને પૂર્વીની જેમ વક્ર અને સરલ સ્વભાવી એવા તે બંને પેાતાના નગર તરફ પાછા વળ્યા, અને પેાતાનું નગર નજીક આવ્યું એટલે પાપબુદ્ધિએ તે સરલને કહ્યું કે:—‘ મિત્ર ? આટલું બધું ધન નગરમાં કેમ લઈ જવાય ? માટે કેટલુંક તા અહીં જ દાટી મૂકીએ, પછી અવસરે તે લઈ જશું. કારણ કે ધનને અનેક પ્રકારે રાજા, ભાગીદાર અને ચારથી ભય હાય છે. ' આ પ્રમાણે સાંભળીને સરલ સ્વભાવી એવા તેણે પાંચ સા સાનામહેાર ત્યાંજ દાટી મૂકી અને બીજાએ પણ તેના મનને વિશ્વાસ પમાડવા તેટલી સેાનામહેાર ત્યાં દાટી. પછી તે અને પોતપોતાને ઘેર આવ્યા અને ત્યાં તેમનું વર્ધાપન થયુ. હવે કેટલાક દિવસેા ગયા. પછી અવસર મેળવીને પાપબુદ્ધિએ તેને કહ્યું કેઃ- હું મિત્ર ! ચાલેા, હવે તે ધન આપણે લઈ લઈએ. ' એટલે ત્યાં જતાં તે અને સ્થાનને ખાલી જોઇને પાપમુદ્ધિ એલ્યે કે:- ‘અહા ! આપણા જીવિત સમાન આપણું ધન કાઇક હરણ કરી ગયું. તે પાપીને ધિક્કાર થાઓ. તે દુષ્ટ મરણ પામે, હવે આપણે શું કરશું ?’ આ પ્રમાણે તે સાચા વિલાપ જેવા કૃત્રિમ વિલાપ કરવા લાગ્યા. પછી તે પાપાત્માએ ધાર્મિક એવા ધમ બુદ્ધિને કહ્યું કેઃ-‘રે ધર્માં ! રે દુષ્ટ ! તેં જ આ કામ કર્યું છે.’ એટલે ધ બુદ્ધિ ખેલ્યા કે હે ભ્રાત! આ શું કહે છે ? આવુ કામ મારાથી ન થાય, પરંતુ કેાઈ પાપીએ એ કામ કર્યુ છે.’
2
'
