________________
૧૬૮
દશમા ઉપદેશ
ન્યાય નીતિ એ માણસાનું પરમ નિધાન છે, ન્યાય નીતિથી વિશ્વ સુખી થાય છે અને નદીએ જેમ સમુદ્રને આશ્રય કરે તેમ લક્ષ્મી ન્યાય સપન્ન પુરૂષના આશ્રય કરે છે. દરરોજ સવારે બધા લેાકેા રામનું નામ સભારે છે, પણ રાવણને કોઈ યાદ કરતું નથી. તે રામે શું આપ્યું છે અને રાવણે શુ લઈ લીધુ છે ? પણ માત્ર અહી' સન્યાય એજ કારણ છે. કહ્યું છે કે:-‘ન્યાય માર્ગે ચાલનારને તિય 'ચા પણ સહાય કરે છે એને વિમાગે જનારને ભાઈ પણ મૂકીદે છે. જે દિવસે દેવતાઓ પણ સેવા કરતા હતા, તેવા પણ રાવણના દિવસે હતા. અને જ્યારે દિવસે ફર્યા ત્યારે પત્થર પાણીમાં તરવા લાગ્યા. હૈ વીર ! જે પત્થરા દુસ્તર સાગરમાં પોતે ડુબી જાય અને બીજાને ડુબાડે, તેજ પત્થરા પોતે તરે છે અને વાનર સુભટાને તારે છે. એ પત્થરના, સમુદ્રના કે વાનરોના ગુણા નિ, શ્રીમાન રામચ જૂના પ્રતાપના તે મનહર મહિમા ચળકતા હતા. વળી જેની આજ્ઞાથી પડતી ભીંતા પણ નિશ્ચલ થાય છે અને જેના નામના કીર્ત્તનથી ભૂતાદિક વશ થાય છે. તેનું સચ્ચરિત્ર તા દૂર રહેા, પણ તેને સેવક યશે!વર્મા રાજા પણ જેવા ન્યાયી હતા, તેવા બીજો ભાગ્યે હશે.
ચોાવમાં નૃપની કથા
કલ્યાણકટ નગરીમાં રામચંદ્રની જેમ નીતિ-લતાને મેઘ સમાન એવા ચશેાવમાં રાજા વિસ્તૃત રાજ્ય કરતા હતા. તેને પેાતાના શરીરના મેલની જેમ
ક્રિષ્ન-દ્વેષી પુત્ર પણ
