________________
૧૨૧
આ પ્રમાણે પેાતાની પ્રપ’ચાળથી તેણે પણ ઘણા લેાકેાને છેતર્યા હતા. એ રીતે તે નગરમાં સાક્ષાત્ જાણે સુગતિ અને દુર્ગતિના માર્ગ હેાય એવા તે બન્ને પુણ્ય અને પાપેાપદેશમાં કુશળ થયા.
એકદા રાજાએ તેનું સ્વરૂપ જાણીને ગુપ્ત રીતે પેાતાના માણસ પાસે તેના ઘરમાં એક લક્ષ મૂલ્યના હાર તેના આભરણુના કર’ડીયામાં નખાવીને નગરમાં પટહ દેવરાવ્યા કે~~‘રાજાના ગુમ થયેલા હારને જે અત્યારે કહેશે, તે ખિન ગુન્હેગાર ગણાશે, પણ પછીથી જેના ઘરમાં તે મળી આવશે તે શિક્ષાપાત્ર થશે. એમ કરતાં જ્યારે કોઈએ માન્યુ* નહિ એટલે રાજાએ સર્વ ઘરના શેાધનપૂર્વક તેના ઘરનું પણ શોધન કરાવ્યું અને ત્યાં હાર મળી આવ્યા, એટલે રાજપુરૂષો તે શ્રેષ્ઠીને પકડીને રાજા પાસે લાવ્યા અને રાજાએ તે બિચારાને વધના આદેશ કર્યાં. પણ તેને કાઈ છેાડાવવા આવ્યું નહિ. સ્વજનાદિ લાકોએ રાજાને વિજ્ઞપ્તિ કરી એટલે રાજાએ કહ્યું કેઃ—જો મારી પાસેથી તેલનું પૂર્ણપાત્ર લઈ તેમાંથી એક બિંદુ પણ નીચે ન પાડતાં એ સમસ્ત નગરમાં ભ્રમે અને પછી તે તૈલપાત્ર સહીસલામત મારી આગળ મુકે. જો એમ કરે તેાજ એનેા છૂટકારા થાય તેમ છે, અન્યથા નહિ,’ એટલે મરણુના ભયથા તેણે તે વાત પણ કબુલ રાખી. પછી પદ્મશેખર રાજાએ સમસ્ત નગરમાં પટ્ટુપટહ, વેણું, વીણા વિગેરે ઉદ્દામ શયુક્ત સરસ વાજીત્રા, તથા અત્યંત લલિતરૂપ લાવણ્ય અને સુવેષસહિત વેશ્યાએના વિલાસ યુક્ત અને સ ક્રિયાને સુખ ઉપજાવે તેવા સેકડો નાટકો પગલે પગલે રચાવી દીધા. હવે તે શ્રેષ્ઠિ તેમાં વિશેષ રસિક હોવા છતાં તેજ તૈલભાજનમાં દૃષ્ટિ સ્થાપી, બંને બાજુએ