________________
છે. પ્રથમ બે પદ તે દેવ આચાઈ ઉપાધ્યાય અને સાધુ તે ગુરૂ જ્ઞાન, દર્શન, ચાસ્ત્રિ અને તપ તે ધર્મ. આ રીતે નવપદ એ જૈન દર્શનને નિચોડ છે. અરિહંતપદ પ્રથમ શા માટે ?
પ્રથમ પદે શ્રી અરિહંત આવે છે. પંચપરમેષ્ઠીમાં પણ પ્રથમ અરિહંત આવે છે. પ્રથમ નમસ્કાર અરિહંતને થાય છે. તે જ રીતે નવપદમાં પ્રથમ અરિહંતપદની આરાધના થાય છે. તેમને પ્રથમ કેમ મુકવામાં આવ્યા ? નમો અરિહંતાણું પ્રથમ આવે છે. ત્યારબાદ નર્મ સિદ્ધાણું આવે છે. તેવી જ રીતે નવપદમાં પણ પ્રથમ અરિહંત છે. ત્યારબાદ સિદ્ધપદ આવે છે. આ ગોઠવણ સમજ્યા વગરની નથી. તેની પાછળ રહસ્ય છે. સિદ્ધભગવંત આઠેય કર્મથી મુક્ત થઈ મોક્ષે ગયા. પિતાની સાધના પુર્ણ કરી સિદ્ધપદ પ્રાપ્ત કર્યું. જ્યારે અરિહંતદેવ અનેકની આરાધનામાં – એક્ષપદની આરાધનામાં અવલંબન થઈને સિદ્ધપદે પહેચ્યા છે. પિતે તે સાધ્યું, પરંતુ અનેકને સાધવામાં મદદરૂપ થયા છે, નિમિત્ત બન્યા છે આલંબન બન્યા છે. એ જ કારણે અનેકની સાધનામાં સહાયક બનનાર અરિહંતપદને પ્રથમ વંદન થાય છે, અને તેમની પ્રથમ આરાધના થાય છે. અરિહંત પદ -
અરિહંતપદને ખ્યાલ આપતાં આચાર્ય ભગવાન તશેખરસુરિશ્વરજી મહારાજ ફરમાવે છે કે -